İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ"

Asli Kaya
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN VE KURAKLIK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ Prof. Dr. Yurdanur ÜNAL 18 MART 2014 ANKARA 1

BAŞKANLIĞI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA

2 İklim Değişimi Çalışma Grubu (İDÇG) 2

3 İDÇG Proje Teknik Şartnamesi 3 farklı küresel model, günümüz iklim koşulları ( ), RCP8.5 ve RCP4.5 senaryoları için gelecek iklim koşulları ( ), 10 km çözünürlük, İklim veri tabanına bilgi sağlanması. 3

4 Yer Sistem Modelleri 4

5 Yer Sistem Modelleri 1. HadGEM2-ES 2. GFDL-ESM2M 3. MPI-ESM 5

6 HadGEM2-ES Model Süreçleri Şeması Hadley Center Global Environment Model, UK Met Office MOHC enstitüsü tarafından geliştirilen ikinci nesil iklim tahmin modelidir Atmosferik model yatayda enlemsel, 1.25 boylamsal çözünürlüğe sahipken, okyanus modeli ekvatorda 1/3 'ye yükselen 1 'lik çözünürlüğe ve 40 düşey seviyeye sahiptir. Yer sistemleri modeli Troposfer, Stratosfer, arazi yüzey-hidrolojisi, dinamik bitki örtüsü, aerosol, okyanus biyolojisi, ve atmosfer kimyası süreçlerini içerir. The HadGEM2 Development Team, 2011: The HadGEM2 family of Met Office Unified Model climate configurations 6

25 boylamsal çözünürlüğe sahipken, okyanus modeli ekvatorda 1/3 'ye yükselen 1 'lik çözünürlüğe ve 40 düşey seviyeye sahiptir.

7 GFDL-ESM2M Model Süreçleri Şeması Geophysical Fluid Dynamics Laboratory Geophysical Fluid Dynamics Laboratuvarı NOAA nın ilk Yer Sistem Modelini geliştirmiştir.gfdl Yer Sistem Modeli atmosfer sirkülasyon modeli ile okyanus sirkülasyon modelini kuple eder. Kara, deniz buzu ve buz dinamiğini içerir. Karbon döngüsünü içine alan interaktif biojeokimyasal süreçleri hesaplar. Modelin atmosferik bileşeni 2 enlem 2.5 derece boylam çözünürlükte hesaplamalar yapmaktadır. Kuple edildiği okyanus modeli ise 1 derecelik çözünürlüğe sahipken tropiklerde detay arttırılmış ve ekvatorda 1/3 ulaşmaktadır. 7

Kara, deniz buzu ve buz dinamiğini içerir. Karbon döngüsünü içine alan interaktif biojeokimyasal süreçleri hesaplar.

8 MPI-ESM Süreçleri Şeması Max Planck Enstitüsü nün geliştirdiği MPI-ESM Yer Sistem Modeli okyanus, atmosfer ve yüzey modellerini kuple eden bir modelidir. Enerji, momentıum, su ve karbondioksit gibi iz gazların sistem bileşenleri arasındaki alışverişleri tüm bu sistem içerisinde düşünülür. Atmosferik model yatayda T63/1.9 çözünürlükte, düşeyde ise 1 hpa kadar uzanan 95 düşey seviyeden oluşmaktadır. Okyanus modeli yatayda 0.4 'lik gridlerden oluşurken 40 düşey katmanda çözümlenmiştir. 8

Enerji, momentıum, su ve karbondioksit gibi iz gazların sistem bileşenleri arasındaki alışverişleri tüm bu sistem

9 RF HadGEM2- ES RCP4.5 RCP8.5 RF CMIP5 ESM GFDL- ESM2M RCP4.5 RCP8.5 RF MPI-ESM- MR RCP4.5 RCP8.5 9

10 Metodoloji 10

11 Bölgesel İklim Modeli (RegCM) Bölgesel iklim modeli RegCM, ilk defa 1980 li yılların sonunda NCAR ın MM4 (orta-ölçek model4) modelinden oluşturulmuştur. RegCM in dinamik bileşenleri; sıkıştırılabilir, hidrostatik denge, grid nokta modeli, düşey σ-koordinatları MM4 modeli ile aynı kalmıştır lı yılların başında, MM5 modelinin hidrostatik versiyonuna dayanarak RegCM ikinci versiyonuna yükseltilmiştir. Günümüzde 4. versiyonuna yükseltilmiş, yeni paremerizasyonler eklenmiştir. Paleo-iklim, yüzey-atmosfer ve aerosol-iklim etkileri, hidrolojik calışmalar ve tarımsal etkileri araştırmak üzere 25 yıldan uzun süredir 60 tan fazla ülkede çalıştırılmaktadır. 11

1990 lı yılların başında, MM5 modelinin hidrostatik versiyonuna dayanarak RegCM ikinci versiyonuna yükseltilmiştir. Günümüzde 4.

12 ETKİSİ PROJESİ AÇILIŞ TOPLANTISI Ramada 12

13 MODEL KONFİGÜRASYONU 13

14 ETKİSİ PROJESİ AÇILIŞ TOPLANTISI Ramada 14

15 15

16 HadGEM2-ES RCP4.5 16

17 HadGEM2-ES RCP4.5 Ortalama Sıcaklık 17

18 HadGEM2-ES RCP4.5 Minimum Sıcaklık 18

19 HadGEM2-ES RCP4.5 Maksimum Sıcaklık 19

20 HadGEM2-ES RCP4.5 Toplam Yağış 20

21 HadGEM2-ES RCP4.5 Kar Kalınlığı 21

22 HadGEM2-ES RCP8.5 22

23 HadGEM2-ES RCP8.5 Ortalama Sıcaklık 23

24 HadGEM2-ES RCP8.5 Minimum Sıcaklık 24

25 HadGEM2-ES RCP8.5 Maksimum Sıcaklık 25

26 HadGEM2-ES RCP8.5 Toplam Yağış 26

27 HadGEM2-ES RCP8.5 Kar Kalınlığı 27

28 28

29 29

30 30

31 31

32 32

33 33

34 34

35 Meteorolojik Veriler Yağış Ortalama sıcaklık Maksimum Sıcaklık Minimum Sıcaklık Basınç Rüzgar Güneş radyasyonu Bağıl nem Kar kalınlığı Kar su eşdeğeri Radyosonde gözlemleri 35

36 Meteorolojik Veri Sürekliliği 36

37 Yağış Gözlemleri ( ) 37

38 Yağış Gözlemleri ( ) 38

39 Yağış Gözlemleri ( ) 39

41 Gözlem Verilerinin İnterpolasyonu Meteorolojik değişkenin interpolasyonunda istasyon ağırlıklarının belirlenmesi 1. Etki yarıçapı: Gözlem ve grid noktası arasındaki mesafenin karesi, 2. İnterpole edilecek değişkenin yükselti ile ilişkisinin tespiti (lineer regresyon), 3. Yükselti farkı: Gözlem ve grid noktası arasındaki yükselti farkına bağlı olarak ağırlık tayini 4. İstasyonun ve grid noktasının yüzeyinin hangi yöne baktığına (kuzey, güney vs.) bağlı olarak etki yarıçapı içerisindeki istasyonların ağırlıklandırılması 5. Grid noktası ile istasyon arasındaki eğim 6. Denize yakınlık 41

42 Doğrulama Referans dönemi simülasyonlarının gridlenmiş veriler ile günlük, aylık ve mevsimlik bazda karşılaştırılması, Hidroloji grubunun talep ettiği tüm değişkenler için yanlılık analizlerinin yapılması. 42

43 Çözünürlük 43

44 Çözünürlük 44

45 45

46 46

47 47

48 48

49 49

50 T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN VE KURAKLIK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ Dinlediğiniz için teşekkür ederim. 18 MART 2014 ANKARA 50

Benzer belgeler

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ TAŞKIN VE KURAKLIK YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SU KAYNAKLARINA ETKİSİ PROJESİ Prof. Dr. Yurdanur ÜNAL 18 MART 2014 ANKARA