Acil Kontrasepsiyon: Kadınların Bilgi ve Deneyimleri

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Acil Kontrasepsiyon: Kadınların Bilgi ve Deneyimleri"

Transkript

1 Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2009; 8(3): Acil Kontrasepsiyon: Kadınların Bilgi ve Deneyimleri [Emergency Contraception: Knowledge and Experiences of Women] ÖZET AMAÇ: İstenmeyen/planlanmamış gebelikler tıbbi, sosyal ve halk sağlığı açısından önemli sağlık sorunudur. İstenmeyen gebeliklerin önlenmesinde acil kontrasepsiyon (AK) yöntemlerinin kullanılması ikinci bir şans olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu araştırma, 15 yaş ve üzeri evli kadınların AK ile ilgili bilgi ve deneyimlerini belirlemek amacıyla yapılan kesitsel bir çalışmadır. YÖNTEM: Araştırmanın evrenini, 15 yaş ve üzeri evli kadınlar oluşturmuştur. 760 evli kadın çalışmaya alınmıştır. Veriler anket formu ile toplanmış olup; istatistiksel analizinde ki-kare kullanılmıştır. BULGULAR: Kadınların %28,8 inin istenmeyen gebelik yaşadığı, %26,8 inin AK yöntemini duyduğu ve %9,1 inin AK yöntemi kullandığı belirlenmiştir. Kadınların %93,2 sinin kullanma zamanını, %79,1 inin etkililik durumunu bilmediği belirlenmiştir. Lise ve üzeri mezunların, çalışanların, en uzun süre kentte yaşayanların, nulliparların ve herhangi bir aile planlaması yöntemi kullananların AK yöntemini daha fazla duydukları; kürtaj olanların ve istemeyen gebelik yaşayanların AK yöntemini daha fazla kullandıkları belirlenmiştir (p<0.05). SONUÇ: AK yöntemlerini kullanma oranının düşük olduğu ve öğrenim düzeyi, kürtaj olma ve istenmeyen gebelik yaşama gibi bazı özelliklerin AK yöntemi kullanma durumunu etkilediği, AK yöntemleri bilgisinin istenilen düzeyde olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, özellikle risk grupları dikkate alınarak kadınların bu konuda bilgilendirilmeleri ve AK yöntemlerinin aile planlaması programları içerisinde daha yoğun ve etkili yer alması önerilebilir. SUMMARY AIM: Unplanned pregnancy is a major medical, social, and public health problem. For the prevention of unintended pregnancies use of emergency contraception (EC) methods is a second chance. This crosssectional study was conducted to identify the knowledge and experiences related to emergency contraception of married women older than fifteen years. METHODS: The universe of the study consisted of women older than 15 years. 760 married women were included in the study. Data were collected by questionnaire. Chi-square was used for statistical analysis. RESULTS: 28.8% of the women had experienced unintended pregnancy, 26.8% of them have heard about EC methods and 9.1% of them had used an EC method. 93.2% of the women had not information about the time of use and 79.1% of them had not information about the efficiency of the methods. EC methods were used more frequently by women who were high school or higher educated, working, living in an urban area, not having a child and women having experienced abortion or an unintended pregnancy (p<0.05). CONCLUSION: Rate of using of EC methods were low and level of education, experiencing abortion or unintended pregnancy affected use of the EC methods. It was concluded that level of information about methods of EC was not at the wished level. As a result, giving more intensive and efficient information to women regarding to the risk groups about this subject within family planning programs can be suggested. Naile Bilgili, Sultan Ayaz Gazi Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Ankara. Anahtar Kelimeler: Acil kontrasepsiyon, bilgi, deneyim, istenmeyen gebelik. Key words: Emergency contraception, knowledge, experience, unplanned pregnancy. Sorumlu yazar/ Corresponding author: Sultan Ayaz Gazi Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Etiler, Ankara, Türkiye. sultan@gazi.edu.tr GİRİŞ İstenmeyen/planlanmamış gebelikler tıbbi, sosyal ve halk sağlığı açısından önemli sağlık sorunudur. İstenmeyen gebeliklerin, doğum öncesi bakım yetersizliği, anne-bebek ölümleri, düşük doğum ağırlığı, bebek-çocuk ihmali gibi pek çok ciddi sonuçları olabilmektedir. Düşük ise, istenilmeyen gebeliklerin diğer önemli bir sonucu olup, bu gebeliklerin yaklaşık yarısı düşükle sonuçlanmakta ve bu işlemin de tıbbi ve psikososyal pek çok riski bulunmaktadır (1). Ülkemizde son otuz yıldır aile planlaması konusunda önemli gelişmeler olmakla birlikte, hala bazı nüfus ve sağlık göstergelerine yansımaları istenilen düzeyde değildir. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması sonuçlarına göre; hem doğum hem de isteyerek düşük sıklığı hala yüksektir. Her 100 gebelikten 15'inin istenmediği için sonlandırıldığı, istenmeyen ve planlanmayan gebeliklerin, her yıl 20 milyon güvenli olmayan düşüğe ve kadının ölümüne neden olduğu belirtilmektedir (2). İstenmeyen/planlanmamış gebelikler yaygın görülen bir problem olmasına karşın önlenmesi mümkündür. İstenmeyen gebeliklerin önlenmesinde etkin aile planlaması yöntemlerinin kullanılması birinci seçenek olması arzu edilmekle birlikte, AK yöntemlerinin kullanılması ikinci bir şans olarak karşımıza çıkmaktadır. Postkoital kontrasepsiyon veya ertesi gün hapları olarak da bilinen AK 251

2 yöntemleri uygun zaman ve doğru şekilde kullanıldığında %75 oranında gebelikten koruyabilmektedir (3,4). AK yöntemlerinin kullanılmasıyla ilgili pek çok engel bulunmakta olup, bu engellerin başında bilgi eksikliği gelmektedir (5). AK yöntemleri sağlık çalışanları (6-10) ve bu yöntemleri kullanan kadınlar tarafından yeterince bilinmemektedir (11-12). AK yöntemleri hakkında az sayıda çalışma bulunan ülkemizde; yöntemin kullanım sıklığı ve kullanıcıların yönteme yönelik bilgi ve davranışları hakkındaki bilgiler sınırlıdır (6,8,9,13). Kadınlara verilecek eğitim ve danışmanlık hizmetlerinin planlanabilmesi için kadınların öncelikle bu konudaki bilgi ve uygulamalarının belirlenmesi gerekmektedir. Bu nedenle çalışmamızda kadınların AK yöntemlerini kullanma sıklığının, yönteme ilişkin bilgi ve davranışlarının değerlendirilmesinin bu konuya katkıda bulunacağı düşünülmektedir. GEREÇ VE YÖNTEM Bu araştırma, 15 yaş ve üzeri evli kadınların AK ile ilgili bilgi ve deneyimlerini belirlemek amacıyla yapılan kesitsel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini, Gülveren Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi ve Sağlık Ocağı bölgesinde yaşayan 15 yaş ve üzeri evli kadınlar oluşturmuştur. Bu bölge Gazi Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulunun uygulama alanı olarak kullanılan ve kayıtları daha düzenli olan bölgedir. Ev Halkı Tespit Fişi kayıtlarından elde edilen bilgilere göre bölgenin 15 yaş ve üzeri evli kadın nüfusu 3646 dır. Araştırmaya katılmayı kabul eden 760 evli kadın araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Bu araştırma Helsinki Deklerasyonu prensiplerine uygun olarak yapılmıştır. Anket formu doldurulmadan önce kadınlara çalışmanın amacı hakkında bilgilendirme yapılarak çalışmaya katılmada gönüllülük esası dikkate alınmıştır. Verilerin toplanmasında araştırmacılar tarafından literatür bilgileri doğrultusunda (1,11,13,14) hazırlanan anket formu kullanılmıştır. Anket formunda; kadınların yaş, öğrenim düzeyi, çalışma durumu, en uzun süre yaşadığı yer gibi sosyodemografik özelliklerini, yaşayan çocuk sayısı, düşük yapma, kürtaj olma, istenmeyen gebelik yaşama gibi doğurganlık özelliklerini; AK yöntemlerini duyma, kullanma sıklığı, kullanma zamanı, etkililik durumu, yan etkisi, olumlu ve olumsuz yönleri gibi AK ile ilgili bilgi ve deneyimlerini belirlemeye yönelik sorular sorulmuştur. AK yöntemlerinin kullanıldığı durumlar, kullanma zamanı, etkililik durumunu sorgulayan sorulara doğru cevabı veren biliyor ; yan etkisi, olumlu-olumsuz yönleri sorularına verilen cevaplardan en az bir doğru cevap verenler biliyor olarak kabul edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler bilgisayarda SPSS 11.5 (Statistical Package For Social Sciences) programı ile değerlendirilmiştir. Tanımlayıcı istatistikler olarak sayı ve yüzde dağılımından yararlanılmış ve ilişkisel incelemelerde ki-kare testi kullanılmıştır. BULGULAR Kadınların yaş ortalaması X±SS: 31,77±8,3 olup %45,7 si ilkokul mezunu, %83,8 i çalışmamakta, %79,7 si çekirdek aile tipinde, %81,1 i sosyal güvenceye sahiptir. Kadınların %80,5 i en uzun süre kentte yaşamıştır. Tablo 1. Kadınların sosyo-demografik özellikleri Sosyodemografik özellikler (n:760) Yaş Öğrenim durumu Sayı % X±SS: 31.77±8.3 Okur-yazar değil 43 5,7 İlkokul mezunu ,7 Ortaokul mezunu ,0 Lise ve üzeri mezunu ,7 Çalışma durumu Çalışıyor ,2 Çalışmıyor ,8 Sosyal güvence Var ,1 Yok ,9 Aile tipi Çekirdek ,7 Geniş ,3 En uzun sure yaşadığı yer Kır ,5 Kent ,5 Kadınların %65,9 unun 1 2 yaşayan çocuğa sahip olduğu, %21,6 sının düşük yaptığı, %21,8 inin kürtaj olduğu, %28,8 inin istenmeyen gebelik yaşadığı, %73,1 inin ise istenmeyen gebelik nedeniyle kürtaj olduğu belirlenmiştir (Tablo2)

3 Tablo 2. Kadınların doğurganlıkla ilgili özellikleri Doğurganlıkla İlgili Özellikler (n:760) Yaşayan çocuk sayısı Sayı % Nullipar 50 6, ,9 3 ve üzeri ,5 Düşük yapma Evet ,6 Hayır ,4 Düşük sayısı (n:164) ,0 2 ve üzeri 41 5,4 Kürtaj olma Olan ,8 Olmayan ,2 Kürtaj sayısı (n:166) ,5 2 ve üzeri 44 26,5 İstenmeyen gebelik yaşama durumu Evet ,8 Hayır ,2 İstenmeyen gebeliğe yönelik uygulama (n:219) Kendi kendine düşürme 25 11,4 Kürtaj ,1 Doğum 34 15,5 Kürtaj nedenleri* Bebeğin istenmemesi 99 61,9 Ekonomik durumun iyi olmaması 40 25,0 Annenin sağlık sorunu 33 20,6 Eşin istememesi 26 16,3 Kürtaj 14 6,6 Sağlık kuruluşuna gitme 9 4,2 * Birden fazla cevap verilmiştir Tablo 3. Aile planlaması ve korunmasız yaşamaya ilişkin özellikleri Aile Planlaması ile İlgili Özellikler (n:760) AP yöntemi kullanma Sayı % Kullanan ,7 Kullanmayan ,3 Kullanılan yöntem (n:613) Rahim içi araç (RİA) ,3 Geri çekme ,1 Hormonal kontraseptif ,3 Kondom ,8 Tüp ligasyon 16 2,6 Aile planlaması ile ilgili bilgi alma Evet ,3 Hayır ,7 Düzenli cinsel yaşam olması Evet ,6 Hayır ,4 Korunmasız ilişki yaşama durumu Evet ,1 Hayır ,9 Korunmasız ilişki yaşayanların gebeliği önlemek için herhangi bir uygulama yapma durumu Yapan ,9 Yapmayan ,1 Korunmasız ilişki sonrası yapılan uygulamalar (n:212) Ertesi gün hapı ,0 Geleneksel yöntem* 47 22,2 Kürtaj 14 6,6 Sağlık kuruluşuna gitme 9 4,2 ilişki *Vajinal duş, ilişki sonrası tuvalete çıkma, ağır kaldırma vb

4 Tablo 4. Acil kontrasepsiyon ile ilgili özellikler Acil Kontrasepsiyon ile İlgili Sayı % Özellikler (n:760) Acil kontrasepsiyon yöntemini duyma Evet ,8 Hayır ,2 Duyulan acil kontrasepsiyon yöntemi* Ertesi gün hapı ,8 RIA 43 21,1 Acil kontrasepsiyon ile ilgili bilgi alma Evet ,1 Hayır ,9 Acil kontrasepsiyon yöntemi kullanma Evet 69 9,1 Hayır ,9 Kullanılan acil kontrasepsiyon yöntemi (n:69) Ertesi gün hapı 56 81,2 RIA 13 18,8 Acil kontrasepsiyon kullanma sıklığı (n:69) 1-2 kez 57 82,6 3 ve daha fazla 12 17,4 İhtiyaç halinde AK yöntemini tercih etme Evet ,2 Hayır ,9 Bilmiyor ,8 Acil kontrasepsiyon yöntemi ile ilgili endişe Evet ,6 Hayır ,4 Endişeler* Yan etki oluşturması ,0 Hamile kalmayı etkilememesi 62 29,2 Etkili olmadığında bebeğe zarar verme 60 28,3 Gelecekte infertiliteye neden olması 34 16,0 Düşüğe neden olması 15 7,0 * Birden fazla cevap verilmiştir Tablo 5. Kadınların acil kontrasepsiyon ile ilgili bilgileri Acil Kontrasepsiyon ile İlgili Bilgiler (n:760) Sayı % Acil kontrasepsiyonun kullanıldığı durumlar Bilen Bilmeyen Acil kontrasepsiyonun etkililik durumu Bilen Bilmeyen Acil kontrasepsiyonun kullanma zamanını bilme Bilen Bilmeyen Acil kontrasepsiyon yönteminin temini Bilen Bilmeyen Acil kontrasepsiyon yönteminin yan etkisi Bilen Bilmeyen Acil kontrasepsiyon yönteminin olumlu yönleri Bilen Bilmeyen Acil kontrasepsiyon yönteminin olumsuz yönleri Bilen Bilmeyen Sağlık birimine başvurulacak durumlar Bilen Bilmeyen Kadınların %80,7 sinin herhangi bir aile planlaması yöntemlerinden herhangi birini kullandığı ve en çok kullanılan yöntemin RIA (%33,3) olduğu belirlenmiştir. Kadınların %82,6 sının düzenli bir cinsel yaşamının olduğu, %59,1 inin korunmasız ilişki yaşadığı saptanmıştır. Korunmasız ilişki yaşayan kadınların da en fazla ertesi gün hapını (%67,0) kullandıkları saptanmıştır (Tablo 3)

5 Tablo 6. Kadınların bazı özelliklerine göre acil kontrasepsiyon yöntemi kullanma durumu Acil kontrasepsiyon yöntemi Özellikler Kullanan Kullanmayan p Sayı (%) Sayı (%) Yaş (5,8) 211 (94,2) yaş 14 (9,3) 196 (90,7) yaş 17 (10,3) 148 (89,7) p> yaş 9 (8,7) 95 (91,3) 40 yaş üzeri 16 (13,7) 101 (86,3) Öğrenim durumu Okur-yazar değil 2 (4,7) 41 (95,3) İlkokul mezunu 21 (6,1) 326 (93,9) Ortaokul mezunu 10 (8,8) 104 (91,2) p<0.05 Lise ve üzeri mezunu 36 (14,1) 220 (85,9) En uzun süre yaşadığı yer Kır 7 (4,7) 141 (95,3) Kent 62 (10,1) 550 (89,9) p<0.05 Kürtaj olma Evet 29 (17,5) 137 (82,5) Hayır 40 (6,7) 554 (93,3) p<0.05 İstenmeyen gebelik yaşama Evet 32 (14,6) 187 (85,4) Hayır 37 (6,8) 504 (93,2) p<0.05 Aile planlaması yöntemi kullanma Kullanan 60 (9,8) 553 (90,2) Kullanmayan 9 (6,1) 138 (93,9) p>0.05 Düzenli cinsel yaşam Olan 59 (9,4) 569 (90,6) Olmayan 10 (7,6) 122 (92,4) p>0.05 Kadınların %26,8 inin acil kontrasepsiyon yöntemini duyduğu, %21,1 inin AK ile ilgili bilgi aldığı, %9,1 inin AK yöntemi kullandığı belirlenmiştir. AK yöntemi kullanan kadınların %72,5 inin ertesi gün hapı kullandığı ve %82,6 sının 1 2 kez kullandığı belirlenmiştir. Kadınların %24,2 si ihtiyaç duyduğunda AK yöntemini kullanabileceğini, %34,6 sı AK yöntemi ile ilgili endişeleri olduğunu belirtmişlerdir. En fazla endişe 255

6 duyulan konu yan etki oluşturmasıdır (%59,0) (Tablo 4). Kadınların %73,2 sinin acil kontrasepsiyonun kullanıldığı durumları, %79,1 inin etkililik durumunu, %93,2 sinin kullanma zamanını, %73,2 sinin nereden temin edeceğini, %88,8 inin yan etkilerini bilmediği belirlenmiştir. Ayrıca kadınların AK yöntemlerinin olumlu, olumsuz yönlerini ve hangi durumlarda sağlık kuruluşuna başvurmaları gerektiğini bilme oranları da oldukça düşüktür (Tablo 5). Kadınların bazı özelliklerine göre AK yöntemi duyma durumu incelendiğinde; lise ve üzeri mezunların (X²: ; p<0.05), çalışanların (X²: ; p<0.05), en uzun süre kentte yaşayanların (X²: ; p<0.05), nulliparların (X²: ; p<0.05) ve herhangi bir AP yöntemi kullananların (X²: 6.666; p<0.05) AK yöntemini daha fazla duydukları ve gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir. Kadınların bazı özelliklerine göre AK yöntemi kullanma durumu incelendiğinde; lise ve üzeri mezunu olanların, en uzun süre kentte yaşayanların, kürtaj olanların ve istemeyen gebelik yaşayanların AK yöntemini daha fazla kullandıkları belirlenmiştir. Yukarıda sözü edilen gruplar arasındaki farkın istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir (p<0.05) (Tablo 6). TARTIŞMA Korunmasız ilişki sonrası istenmeyen gebeliklerin önlenmesinde kadınların AK yöntemleri hakkında bilgi sahibi olması ve gerekli durumlarda kullanmayı talep etmeleri önem taşımaktadır. Bu çalışmada da her üç kadından birinin istenmeyen gebelik yaşaması ve çoğunluğunun en az bir kez kürtaj yaptırması konunun önemine işaret etmektedir. AK konusunda en önemli sıkıntı kadınların çoğunun korunmasız cinsel ilişki sonrasında gebeliği önleyecek yöntemlerden haberdar olmamalarıdır. Bu çalışmada da kadınların sadece %27,9 u korunmasız ilişki sonrası önlem alınabileceğini, bu önlemlerin sırasıyla ertesi gün hapı, her hangi bir geleneksel yöntem (vajinal duş gibi) ve kürtaj olduğunu belirtmişlerdir. Yapılan bazı çalışmaların bulguları da çalışma sonuçlarımızı desteklemektedir (1,15). Çalışmamızda kadınların %26,8 i AK yöntemlerini duyduklarını, %9,1 i ise bu yöntemi kullandıklarını belirtmişlerdir. En sık bilinen ve en sık kullanılan AK yöntemi haplar olup bunu RİA izlemektedir. Son yıllarda yapılan diğer çalışmaların bulguları da benzerlik göstermekte olup, AK yöntemlerine ilişkin bilgilerin yetersiz olduğu, kullanma oranının ise çok sınırlı olduğu belirlenmiştir (11,12,14,15-18). Çalışmamızda AK yöntemlerinin kullanıldığı durumlar, kullanma zamanı, temini, yan etkileri ve sağlık kuruluşuna başvurulması gereken durumları doğru bilme oranları düşüktür. Yapılan diğer çalışmaların sonuçları da bulgularımızı desteklemekte olup; özellikle kullanma zamanını doğru bilme oldukça düşüktür (9,13,15,18-20) Araştırma bulgularından da anlaşılacağı üzere kadınların AK yöntemlerini duymaları önemli olmakla birlikte, istenmeyen gebeliklerin önlenebilmesi için bu yöntemlerin amacını, kullanma zamanını ve kullanma şeklini de iyi bilmeleri gerekmektedir. Kadınların bu konuda bilgilendirilmeleri ve AK yöntemlerini daha etkin kullanabilmelerinde sağlık personelinin rolü ön plana çıkmaktadır. Çalışmamızda AK yöntemi kullanan kadınların büyük çoğunluğu bu yöntemi 1-2 kez, %17.4 ü 3 ve daha fazla kullandığını ifade etmişlerdir. Yapılan bir çalışmada da kadınların %22,1 inin bir kez, %9,1 inin iki kez, %5,2 sinin ikiden fazla kullandıkları belirlenmiştir (19). Abbott tarafından yapılan bir çalışmada da kadınların küçük bir grubu eğer AK yöntemleri kolay elde edilebilir olursa düzenli doğum kontrol yöntemi olarak kullanabileceklerini belirlenmiştir (1). Bu durum halen tartışılmakta olan AK yöntemlerinin rutin AP yöntemi olarak kullanılması riskini düşündürmesi açısından dikkate alınması gereken bir sonuç olarak değerlendirilmektedir. Bununla birlikte, AK ile ilgili bilgi eksikliğinin olması; yöntemlerle ilgili endişe yaşanmasına ve yöntemlerin tercih edilme oranında azalmaya neden olabilmektedir. Bu çalışmada da kadınlar; yan etkilerin olması, hamileliğin önlenememesi, AK yönteminin etkili olmadığında bebeği olumsuz etkilemesi, infertilite ve düşüğe neden olması gibi endişeler yaşadıklarını belirtmişlerdir. Ikema nın çalışmasında da AK ile ilgili endişelerin başında infertilite ve gelecekte sağlıklarının olumsuz etkilenmesi gelmektedir (21). Çalışmamızda lise ve üzeri mezunu olanların, bir işte çalışanların, kentte yaşayanların, nulliparların ve herhangi bir AP yöntemi kullananların AK yöntemlerini anlamlı olarak daha fazla duydukları bulunmuştur. Bu bulgu öğrenim düzeyi yüksek olan ve kentte yaşayan kadınların bilgiye ulaşma olanaklarının daha fazla olması ve AP hizmetlerinden daha fazla yararlanmaları ile açıklanabilir. Benzer 256

7 şekilde, Güngör ün çalışması ile Topuzoğlu nun çalışmasında kadınların öğrenim düzeyi arttıkça AK yöntemleri hakkında bilgilerinin arttığı belirlenmiştir (11,18). Nulliparların ve herhangi bir AP yöntemi kullananların çocuk sahibi olmak istememeleri nedeniyle daha etkin korunmaları ve yöntem başarısızlığı veya korunmasız ilişki sonrası önlem almada daha bilgili oldukları düşünülmektedir. Araştırmayı destekler şekilde, Lee, nullipar ve yaşı genç olanların AK bilgilerinin daha yüksek olduğunu belirtmişlerdir (14). Çalışmamızda lise ve üzeri eğitim alanların, en uzun süre kentte yaşayanların, kürtaj olanların ve istemeyen gebelik yaşayanların AK yöntemini daha fazla kullandıkları belirlenmiştir (p<0.05). Bu bulgu, eğitimli ve kentte yaşayan kadınların yönteme ulaşma ve istenmeyen gebeliği önlemede yapılacak uygulamalar konusunda daha fazla bilgi sahibi olmaları ile açıklanabilir. Çalışmamızda AK kullanma ile yaş, cinsel yönden aktif olma ve herhangi bir AP yöntemi kullanma arasındaki ilişki incelenmiş ancak anlamlı bir ilişki belirlenmemiştir (p>0.05). AK yöntemleri ekonomik, psikolojik ve fiziksel olarak kürtajdan her zaman daha avantajlıdır (22). Bu yöntemlerin kullanılabilmesi doğru bilgiye ve kolay elde edilmesine bağlıdır. Ülkemizde doğurganlık ve düşük hızı gibi sağlık göstergelerinin istenilen düzeyde olmaması AP konusunda arzu edilen konumda olmadığımızı açıkça göstermektedir. Bununla birlikte, hizmeti alanların AK yöntemlerine ilişkin bilgilerinin yetersiz olduğu gerçeği bu sorunun güncelliğini vurgulaması açısından önem taşımaktadır. Sonuç olarak çalışmamızda AK yöntemlerini kullanma oranının düşük olduğu ve öğrenim düzeyi, kürtaj olma ve istenmeyen gebelik yaşama gibi bazı durumların kullanma durumunu etkilediği belirlenmiştir. Kadınların AK yöntemleri ile ilgili bilgilerinin ülkemizde yapılan diğer çalışmaların bulgularından daha yüksek olduğu ancak halen istenilen düzeyde olmadığı sonucuna varılmıştır. Bu sonuçlar doğrultusunda, özellikle risk grupları dikkate alınarak kadınların bu konuda bilgilendirilmeleri ve AK yöntemlerinin AP programları içerisinde daha yoğun ve etkili yer alması önerilebilir. KAYNAKLAR 1. Abbot J, Feldhaus KM, Houry D, Lowenstein SR. Emergency Contraception: What Do Our Patients Know? Ann Emerg Med. 2004; 43(3): Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması Ankara. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, 2004, s Grimes DA. Switching emergency contraception to over-the-counter status. N Engl J Med. 2002; 347: Glaiser A. Emergency postcoital contraception. N Engl J Med. 1997; 337: Ellerton C, Shocket T, Blanchard K, Trussell J. Emergency contraception: a review of the programmatic and social science literature. Contraception. 2000; 61: Zeteroğlu Ş, Şahin G, Şahin HA, Bolluk G. Knowledge and attitudes towords emergency contraception of health-careproviders in a region with a high birth rate. Eur J Contacept Repr. 2004; 9: Sevil Ü, Yanıkkerem E, Hatipoğlu S. A Survey of knowledge, attitudes and practices relating to emergency contraception among health workers in Manisa, Turkey. Midwifery. 2006; 22: Mandıracıoğlu A, Mevsim M, Turgul O. Health personnel perceptions about emergency contraception in primary health-care centers. Eur J Contacept Repr. 2003; 8: Uzuner A, Ünalan P, Akman M, Cifcili S, Tuncer I, Coban E et al. Providers knowledge of, attitude to and practice of emergency contraception. Eur J Contacept Repr. 2005; 10(1): Pınar G, Öktem M, Algıer L, Doğan N, Zeyneloğlu H. Sağlık personelinin acil kontrasepsiyona ilişkin bilgi görüş ve uygulamaları. Uzmanlık Sonrası Eğitim ve Güncel Gelişmeler Dergisi. 2005; 2(3): Güngör S, Başer İ, Göktolga Ü, Özkömür E, Keskin U. Knowledge and experrience of emegency contraception in the gynecologic population of Gülhane Military Medical Academy. Gülhane Tıp Dergisi. 2006; 48: Korucuoğlu Ü, Biri A, Bozkurt N, Özcan P, Yılmaz E, Tıraş B. Kadınların acil kontrasepsiyon konusunda bilgi ve tutumları. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Dergisi. 2007; 4(3): Öztürk A, Aygen E, Naçar M, Gün İ, Yirmibeş Ü. Kadınların acil kontrasepsiyonla ilgili bilgi ve deneyimleri. Klinik Bilimler ve Doktor. 2002; 8:

8 14. Lee SWH, Wai MFY, Lai LYH, Ho PC. Women s knowledge of and attitudes towards emergency contraception in Hong Kong: questionnaire survey. HKMJ. 1999; 5: Kavlak O, Atan ŞU, Saruhan A, Sevil U. Preventing and Terminating Unwanted Pregnancies in Turkey. J Nursing Scholarship. 2006; 38(1): McDonald G, Amir L. Women's knowledge and attitudes about emergency contraception: a survey in a Melbourne women's health clinic. Aust NZJ Obstet Gynaecol. 1999; 39: Virjo I, Kirkkola AL, Isokoski M, Mattila K. Use and knowledge of hormonal emergency contraception. Adv Contracept.1999; 15: Topuzoğlu A, Önsüz MF, Hıdıroğlu S, Mustafaoğlu N, Ekşi MŞ, Erbölükbaş R, et al. Ümraniye de Bir Sağlık Ocağına Başvuran Üreme Çağındaki Kadınların Acil Kontrasepsiyon Hakkındaki Bilgi Düzeyleri. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2008; 7(5): Moreau C, Bouyer J, Goulard H, Bajos N. The remaining barriers to the use of emergency contraception: perception of pregnancy risk by women undergoing induced abortions. Contraception. 2005; 71: Jackson R, Schwarz EB, Freedman L, Darney P. Knowledge and willingness to use emergency contraception among low-income post-partum women. Contraception. 2000; 61: Ikeme ACC, Ezegwuı HU, Uzodimma AC. Knowledge, attitude and use of emergency contraception among female undergraduates in Eastern Nigeria. Journal of Obstetrics and Gynaecology. 2005; 25(5): Haggai DN. Emergency contraception: the journey so far. Br J Obstet Gynaecol. 2003; 110:

Bir Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması Merkezi ne Başvuran Hastaların Değerlendirilmesi

Bir Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması Merkezi ne Başvuran Hastaların Değerlendirilmesi ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2012;2(3): 14-19 ISSN: 2146-443X Düzce Üniversitesi sbedergi@duzce.edu.tr Bir Ana Çocuk Sağlığı Aile Planlaması

Detaylı

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU

ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU ELLE SÜT SAĞIM FAALİYETİNİN KADINLARIN HAYATINDAKİ YERİ ARAŞTIRMA SONUÇLARI ANALİZ RAPORU Hazırlayan Sosyolog Kenan TURAN Veteriner Hekimi Volkan İSKENDER Ağustos-Eylül 2015 İÇİNDEKİLER Araştırma Konusu

Detaylı

K z Ergenlerin Ergenlik Fizyolojisine liflkin Bilgi Düzeyleri (Manisa Örne i)

K z Ergenlerin Ergenlik Fizyolojisine liflkin Bilgi Düzeyleri (Manisa Örne i) K z Ergenlerin Ergenlik Fizyolojisine liflkin Bilgi Düzeyleri (Manisa Örne i) Öğr.Gör. Saliha ALTIPARMAK* Yrd. Doç. Dr. Gülten KARADENİZ* Betül ADIGÜZEL** Gülden ÖZATEŞ** Esra GÖK** Özet Araştırmanın amacı;

Detaylı

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI

TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI TÜİK KULLANICI ANKETİ SONUÇLARI Aralık 1 Giriş Kurumumuz taraf ndan üretilen istatistikler kullan c lara çeşitli kanallar yoluyla sunulmakta, hizmet kalitesini artt rmak ve kullan c ihtiyaçlar n karş lamak

Detaylı

EGİTİM DÜZEYİNİN ETKİsİ. Ayten TAŞPINAR**

EGİTİM DÜZEYİNİN ETKİsİ. Ayten TAŞPINAR** AA Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Ciltl, Sayı :2, 1998 MANİsA DOGUMEVİ'NDE KÜRTAJ OLAN KADıNLARıN DOGURGANLIK ÖZELLİKLERİ VE YÖNTEM TERCİHLERİNE EGİTİM DÜZEYİNİN ETKİsİ Ferda ÖZBAŞARAN*

Detaylı

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba

Ara rma, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba 1.1 Ara rman n Amac Ara rmada, Dokuz Eylül Üniversitesi Strateji Geli tirme Daire Ba kanl na ba olarak hizmet vermekte olan; 1. Bütçe ve Performans Program ube Müdürlü ü 2. Stratejik Yönetim ve Planlama

Detaylı

Ankara Med J, 2015, 15(2):67-76 DOI:10.17098/amj.13642

Ankara Med J, 2015, 15(2):67-76 DOI:10.17098/amj.13642 Ankara Med J, 2015, 15(2):67-76 DOI:10.17098/amj.13642 18-49 Yaş Grubu Evli Kadınların Üreme Sağlığı ve Kontrasepsiyon Hakkındaki Knowledge, Attitude and Behaviour of Married Women of 18-49 Age Group About

Detaylı

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI

TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI TÜRKİYE DE ÇALIŞAN KADINLAR: SORUNLARI, BEKLENTİLERİ VE SENDİKALARA KARŞI TUTUMLARI Anket Kasım 2014-Ocak 2015 tarihleri arasında 26 ilde, kadınların çalıştığı işkolları dikkate alınarak 10 işkolunda,

Detaylı

İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET. Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2

İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET. Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2 İngilizce Öğretmenlerinin Bilgisayar Beceri, Kullanım ve Pedagojik İçerik Bilgi Özdeğerlendirmeleri: e-inset NET DOI= 10.17556/jef.54455 Betül Arap 1 Fidel Çakmak 2 Genişletilmiş Özet Giriş Son yıllarda

Detaylı

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9

BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 BEBEK VE ÇOCUK ÖLÜMLÜLÜĞÜ 9 Attila Hancıoğlu ve İlknur Yüksel Alyanak Sağlık programlarının izlenmesi, değerlendirilmesi ve ileriye yönelik politikaların belirlenmesi açısından neonatal, post-neonatal

Detaylı

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ

İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ İŞLEVSEL DÜZENLEMELERİN, ENGELLİ HASTA MEMNUNİYETİNE OLAN YANSIMASI ERCİYES TIP ÖRNEĞİ Uzm. İbrahim BARIN Prof. Dr. Kudret DOĞRU Prof. Dr. Murat BORLU Başmüdür Özcan ÖZYURT Müdür Yard. Uzm. Murat YENİSU

Detaylı

Knowledge, Attitude and Behavior of Midwives and Nurses Working Primary Health Services on Family Planning ARAŞTIRMA MAKALESİ

Knowledge, Attitude and Behavior of Midwives and Nurses Working Primary Health Services on Family Planning ARAŞTIRMA MAKALESİ ARAŞTIRMA MAKALESİ Yasemin Türker 1 Funda Yıldırım Baş 2 Erdinç Yavuz 3 Bahriye Arslan 2 1 Isparta Halk Sağlığı Müdürlüğü, Isparta 2 Süleyman Demirel si Tıp Fakültesi, Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Isparta

Detaylı

PLANLI EĞİTİM VE DANIŞMANLIĞIN KADINLARIN AİLE PLANLAMASI HİZMETLERİNDEN MEMNUNİYET DÜZEYİNE ETKİSİ*

PLANLI EĞİTİM VE DANIŞMANLIĞIN KADINLARIN AİLE PLANLAMASI HİZMETLERİNDEN MEMNUNİYET DÜZEYİNE ETKİSİ* PLANLI EĞİTİM VE DANIŞMANLIĞIN KADINLARIN AİLE PLANLAMASI HİZMETLERİNDEN MEMNUNİYET DÜZEYİNE ETKİSİ* Nülüfer ERBİL** Türkan PASİNLİOĞLU*** Kabul Tarihi: 12.01.2007 ÖZET Bu çalışma, aile planlaması (AP)

Detaylı

Kırsal bölgede yaşayan kadınların aile planlaması yöntemi tercihlerine yaş ve eğitimin etkisi

Kırsal bölgede yaşayan kadınların aile planlaması yöntemi tercihlerine yaş ve eğitimin etkisi Türk Aile Hek Derg 2014; 18 (4): 189-194 TAHUD 2014 Research Article doi:10.15511/tahd.14.04189 Kırsal bölgede yaşayan kadınların aile planlaması yöntemi tercihlerine yaş ve eğitimin etkisi The effect

Detaylı

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi ÜN VERS TEYE G R SINAV S STEM NDEK SON DE KL E L K N Ö RENC LER N ALGILARI Doç. Dr. Mehmet Durdu KARSLI Sakarya Üniversitesi E itim fakültesi Doç. Dr. I k ifa ÜSTÜNER Akdeniz Üniversitesi E itim Fakültesi

Detaylı

Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları

Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2008; 7(6):497-502 Üniversite Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları [The Health Life Style Behaviours of University Students] ÖZET AMAÇ: Sağlığın

Detaylı

RAHİM TAHLİYESİ UYGULAMALARININ ZEYNEP KAMİL AİLE PLANLAMASI KLİNİGİNDE GÖZLENEN ETKİLERİ GİRİŞ. Dr. Asuman KARAMANı.. ı Dr.

RAHİM TAHLİYESİ UYGULAMALARININ ZEYNEP KAMİL AİLE PLANLAMASI KLİNİGİNDE GÖZLENEN ETKİLERİ GİRİŞ. Dr. Asuman KARAMANı.. ı Dr. RAHİM TAHLİYESİ UYGULAMALARININ ZEYNEP KAMİL AİLE PLANLAMASI KLİNİGİNDE GÖZLENEN ETKİLERİ Dr. Vahit GEDiKOÔLU 1 ı Dr. Silhendan TÜRKMEN< 01 Dr. M. Tahir DEG1Ş 101 Dr. Ertuğrul BAYIRLI' tııu'*) Dr. Asuman

Detaylı

HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERDE YAŞAM KALİTESİ

HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERDE YAŞAM KALİTESİ HUZUREVİNDE YAŞAYAN YAŞLI BİREYLERDE YAŞAM KALİTESİ FATMA ARPACI 1, ŞADAN TOKYÜREK 2, NAİLE BİLGİLİ 3 Gazi Üniversitesi Özet Araştırma, huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerde yaşam kalitesinin incelenmesi

Detaylı

HALK EĞİTİMİ MERKEZLERİ ETKİNLİKLERİNİN YÖNETİMİ *

HALK EĞİTİMİ MERKEZLERİ ETKİNLİKLERİNİN YÖNETİMİ * HALK EĞİTİMİ MERKEZLERİ ETKİNLİKLERİNİN YÖNETİMİ * Doç. Dr. Meral TEKİN ** Son yıllarda halk eğitimi, toplumdaki öneminin giderek artmasına koşut olarak, önemli bir araştırma alanı olarak kabul görmeye

Detaylı

1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2

1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2 İÇİNDEKİLER 1. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.1. GİRİŞ... 2 1.2. NİTEL ARAŞTIRMALARDA GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK SORUNLARI... 2 1.3. NİTEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ... 2 1.3.1. ÖRNEK OLAY (DURUM ÇALIŞMASI) YÖNTEMİ...

Detaylı

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama

GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM. 1. Açıklama GEKA NİHAİ RAPOR TEKNİK BÖLÜM 1. Açıklama 1.1.Proje Ortaklarının Adları: Uzman Klinik Psikolog Özge Yaren YAVUZ ERDAN, Uzman Klinik Psikolog Elvan DEMİRBAĞ, Uzman Klinik Psikolog Nilay KONDUZ 1.2.Nihai

Detaylı

PATOLOJİ DERNEKLERİ FEDERASYONU ETİK YÖNERGE TASLAĞI. GEREKÇE: TTB UDEK kararı gereğince, Federasyon Yönetim

PATOLOJİ DERNEKLERİ FEDERASYONU ETİK YÖNERGE TASLAĞI. GEREKÇE: TTB UDEK kararı gereğince, Federasyon Yönetim PATOLOJİ DERNEKLERİ FEDERASYONU ETİK YÖNERGE TASLAĞI GEREKÇE: TTB UDEK kararı gereğince, Federasyon Yönetim Kurulunun önerileri doğrultusunda bu çalışma yapılmıştır. GENEL KONULAR: Madde 1.Tanım: 1.1.

Detaylı

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ

1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1 OCAK 31 ARALIK 2009 ARASI ODAMIZ FUAR TEŞVİKLERİNİN ANALİZİ 1. GİRİŞ Odamızca, 2009 yılında 63 fuara katılan 435 üyemize 423 bin TL yurtiçi fuar teşviki ödenmiştir. Ödenen teşvik rakamı, 2008 yılına

Detaylı

HİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK. Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011

HİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK. Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011 HİÇBİR KADIN YAŞAM VERİRKEN ÖLMEMELİ! GÜVENLİ ANNELİK Doç. Dr. Günay SAKA MAYIS 2011 1 GÜVENLİ ANNELİK GİRİŞİMİ Yüksek maternal mortalite ve morbiditeyi azaltmak için, 1987 yılında DSÖ öncülüğünde Nairobi

Detaylı

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Aile Planlaması Hakkında Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Aile Planlaması Hakkında Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Aile Planlaması Hakkında Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi Sencer OZAN TOKER Özet Aile Planlaması yöntemlerinin uygulanması, kadınların sağlıklarını daha iyi bir şekilde

Detaylı

Erkek öğrenci hemşirelerin halk sağlığı stajında yaşadıkları endişe ve deneyimler: Şanlıurfa örneği

Erkek öğrenci hemşirelerin halk sağlığı stajında yaşadıkları endişe ve deneyimler: Şanlıurfa örneği Alandan Notlar Erkek öğrenci hemşirelerin halk sağlığı stajında yaşadıkları endişe ve deneyimler: Şanlıurfa örneği Selma Kahraman a Özet Amaç: Araştırmanın amacı ilk defa halk sağlığı stajına çıkacak olan

Detaylı

Araştırma Notu 15/177

Araştırma Notu 15/177 Araştırma Notu 15/177 02 Mart 2015 YOKSUL İLE ZENGİN ARASINDAKİ ENFLASYON FARKI REKOR SEVİYEDE Seyfettin Gürsel *, Ayşenur Acar ** Yönetici özeti Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yapılan enflasyon

Detaylı

KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI

KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ AİLE HEKİMLİĞİ KLİNİĞİ KANSER HASTALARINDA PALYATİF BAKIM VE DESTEK SERVİSİNDE NARKOTİK ANALJEZİK KULLANIMI UZMANLIK

Detaylı

Lisansüstü Programlar, Başvuru ve Kabul Yönetmeliği Sayfa: 1

Lisansüstü Programlar, Başvuru ve Kabul Yönetmeliği Sayfa: 1 DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ PROGRAMLAR, KAYIT VE KABUL YÖNETMELİĞİ DOĞU AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ LİSANSÜSTÜ EĞİTİM, ÖĞRETİM VE ARAŞTIRMA ENSTİTÜSÜ KURULUŞ, İŞLEYİŞ VE ÇALIŞMA ESASLARI TÜZÜĞÜ (Madde

Detaylı

17-19 EYLÜL 2010 TARİHLERİ ARASINDA MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİN DE YAPILAN ADIM ÜNİVERSİTELERİ İDARİ GRUP TOPLANTI KARARLARI

17-19 EYLÜL 2010 TARİHLERİ ARASINDA MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİN DE YAPILAN ADIM ÜNİVERSİTELERİ İDARİ GRUP TOPLANTI KARARLARI 17-19 EYLÜL 2010 TARİHLERİ ARASINDA MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİN DE YAPILAN ADIM ÜNİVERSİTELERİ İDARİ GRUP TOPLANTI KARARLARI GENEL SEKRETERLER TOPLANTI TUTANAĞI 1-Bilginin elektronik ortamda paylaşımı

Detaylı

Diyabette Öz-Yönetim Algısı Skalası nın (DÖYAS) Türkçe Versiyonu: Geçerlik ve Güvenirlik Değerlendirme

Diyabette Öz-Yönetim Algısı Skalası nın (DÖYAS) Türkçe Versiyonu: Geçerlik ve Güvenirlik Değerlendirme Diyabette Öz-Yönetim Algısı Skalası nın (DÖYAS) Türkçe Versiyonu: Geçerlik ve Güvenirlik Değerlendirme Yrd. Doç. Dr. Ayfer Bayındır Çevik Doç. Dr. Şeyda Özcan Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu

Detaylı

Nüfus Planlaması Hizmetlerini Yürütecek Personelin Eğitimi. Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik

Nüfus Planlaması Hizmetlerini Yürütecek Personelin Eğitimi. Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik Nüfus Planlaması Hizmetlerini Yürütecek Personelin Eğitimi. Görev, Yetki ve Sorumlulukları Hakkında Yönetmelik Tarih:10 Eylül 1983 Sayısı : 507 10 Eylül 1983 Tarih ve 18161 Sayılı Resmi Gazetede yayınlanmıştır.

Detaylı

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK

YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK YAYGIN ANKSİYETE BOZUKLUĞU OLAN HASTALARDA NÖROTİSİZM VE OLUMSUZ OTOMATİK DÜŞÜNCELER UZM. DR. GÜLNİHAL GÖKÇE ŞİMŞEK GİRİŞ Yaygın anksiyete bozukluğu ( YAB ) birçok konuyla, örneğin parasal, güvenlik, sağlık,

Detaylı

ACİL KONTRASEPTİF YÖNTEMLERİN KADINLAR TARAFINDAN BİLİNME DURUMU

ACİL KONTRASEPTİF YÖNTEMLERİN KADINLAR TARAFINDAN BİLİNME DURUMU ACİL KONTRASEPTİF YÖNTEMLERİN KADINLAR TARAFINDAN BİLİNME DURUMU VE İLİŞKİLİ FAKTÖRLER Can Öner 1, Mehmet Celalettin Güneri 2, Bülent Kars 3, Binali Çatak 4, Berrin Telatar 1 1 İstanbul Bilim Üniversitesi

Detaylı

İÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7

İÇİNDEKİLER. 1 Projenin Amacı... 1. 2 Giriş... 1. 3 Yöntem... 1. 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6. 5 Kaynakça... 7 İÇİNDEKİLER 1 Projenin Amacı... 1 2 Giriş... 1 3 Yöntem... 1 4 Sonuçlar ve Tartışma... 6 5 Kaynakça... 7 FARKLI ORTAMLARDA HANGİ RENK IŞIĞIN DAHA FAZLA SOĞURULDUĞUNUN ARAŞTIRILMASI Projenin Amacı : Atmosfer

Detaylı

Üniversiteye Yeni Başlayan Öğrencilerin İnternete İlişkin Görüşleri (Akdeniz Üniversitesi Örneği)

Üniversiteye Yeni Başlayan Öğrencilerin İnternete İlişkin Görüşleri (Akdeniz Üniversitesi Örneği) 528 Üniversiteye Yeni Başlayan Öğrencilerin İnternete İlişkin Görüşleri (Akdeniz Üniversitesi Örneği) Turgut Fatih KASALAK, Akdeniz Üniversitesi Enformatik Bölümü, tfatih@akdeniz.edu.tr Evren SEZGİN, Akdeniz

Detaylı

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi

Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi Üniversitelerde Yabancı Dil Öğretimi özcan DEMİREL 1750 Üniversiteler Yasası nın 2. maddesinde üniversiteler, fakülte, bölüm, kürsü ve benzeri kuruluşlarla hizmet birimlerinden oluşan özerkliğe ve kamu

Detaylı

Firmadaki Mevcut Öğrenme Faaliyetleri 2.2. Aşama

Firmadaki Mevcut Öğrenme Faaliyetleri 2.2. Aşama DE/11/LLP-LDV/TOI 147 420 Firmadaki Mevcut Öğrenme Faaliyetleri 2.2. Aşama 1. Adınız: 2. İşletmenin Adı: 3. Tarih: Evet Hayır Bilmiyorum 1. Mevcut işinizde mesleki eğitim fırsatlarına erişebiliyor musunuz?

Detaylı

Dersin Tanıtımı: TEORİ + UYGULAMA (Saat) Cinsel Sağlık HSH 230 2+0 5 AKTS DERS ADI DERS KODU YARIYIL DERSİN DÜZEYİ

Dersin Tanıtımı: TEORİ + UYGULAMA (Saat) Cinsel Sağlık HSH 230 2+0 5 AKTS DERS ADI DERS KODU YARIYIL DERSİN DÜZEYİ Dersin Tanıtımı: DERS ADI DERS KODU YARIYIL TEORİ + UYGULAMA (Saat) Cinsel Sağlık HSH 230 2+0 5 AKTS DERSİN DİLİ DERSİN TÜRÜ DERSİN DÜZEYİ ÖĞRETİM ELEMAN(LAR)I DERSİN ÖĞRENME ÇIKTILARI DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ

Detaylı

ERZURUM DA GEBELİK VE DOĞUM SONU DÖNEMDE YAPILAN GELENEKSEL UYGULAMALARIN BELİRLENMESİ*

ERZURUM DA GEBELİK VE DOĞUM SONU DÖNEMDE YAPILAN GELENEKSEL UYGULAMALARIN BELİRLENMESİ* ARAŞTIRMA ERZURUM DA GEBELİK VE DOĞUM SONU DÖNEMDE YAPILAN GELENEKSEL UYGULAMALARIN BELİRLENMESİ* Aslı SİS ÇELİK** Ayla ÇAPIK*** Raziye ENGİN**** Alınış Tarihi: 24. 09. 2012 Kabul Tarihi: 01. 11. 2012

Detaylı

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FİZİK DERSİNE KARŞI TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FİZİK DERSİNE KARŞI TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FİZİK DERSİNE KARŞI TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLER AÇISINDAN İNCELENMESİ Sibel AÇIŞLI 1 Sema ALTUN YALÇIN 2 Zeynel Abidin Yılmaz 3 1 Artvin Çoruh Üniversitesi, Eğitim

Detaylı

Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler,

Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Ek 1. Fen Maddelerini Anlama Testi (FEMAT) Sevgili öğrenciler, Bu araştırmada Fen Bilgisi sorularını anlama düzeyinizi belirlemek amaçlanmıştır. Bunun için hazırlanmış bu testte SBS de sorulmuş bazı sorular

Detaylı

MESLEK YÜKSEKOKULUNDA ÖRGÜN ÖĞRETİM PROGRAMINDAKİ ÖĞRENCİLERİNİN UZAKTAN ÖĞRETİM DERSİNE KARŞI YAKLAŞIMI. Türkay TÜRKOĞLU 1

MESLEK YÜKSEKOKULUNDA ÖRGÜN ÖĞRETİM PROGRAMINDAKİ ÖĞRENCİLERİNİN UZAKTAN ÖĞRETİM DERSİNE KARŞI YAKLAŞIMI. Türkay TÜRKOĞLU 1 MESLEK YÜKSEKOKULUNDA ÖRGÜN ÖĞRETİM PROGRAMINDAKİ ÖĞRENCİLERİNİN UZAKTAN ÖĞRETİM DERSİNE KARŞI YAKLAŞIMI Türkay TÜRKOĞLU 1 ÖZET Bilişim ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişme hayatın her alanında

Detaylı

Fırat Tıp Dergisi 2009;14(4): 250-253

Fırat Tıp Dergisi 2009;14(4): 250-253 Klinik Araştırma www.firattipdergisi.com Elazığ Eğitim Araştırma Hastanesi Sarahatun Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği ne Başvuran Hastalara Uygulanan Kontraseptif Yöntemler ve Hastaların Demografik

Detaylı

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR

ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR ANKARA EMEKLİLİK A.Ş GELİR AMAÇLI ULUSLARARASI BORÇLANMA ARAÇLARI EMEKLİLİK YATIRIM FONU ÜÇÜNCÜ 3 AYLIK RAPOR Bu rapor Ankara Emeklilik A.Ş Gelir Amaçlı Uluslararası Borçlanma Araçları Emeklilik Yatırım

Detaylı

ÖDEM fi BÖLGES NDEK EVL KADINLARIN TIBB VE GELENEKSEL AC L KONTRASEPS YONA L fik N B LG VE UYGULAMALARI

ÖDEM fi BÖLGES NDEK EVL KADINLARIN TIBB VE GELENEKSEL AC L KONTRASEPS YONA L fik N B LG VE UYGULAMALARI ARAfiTIRMA (Clinical Investigation) ÖDEM fi BÖLGES NDEK EVL KADINLARIN TIBB VE GELENEKSEL AC L KONTRASEPS YONA L fik N B LG VE UYGULAMALARI Zeynep DAfiIKAN 1, Nurcan TAfiÇI 2, Tuba KARACA 3 1 Ege Üniversitesi

Detaylı

BİREYSEL SES EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN GELENEKSEL MÜZİKLERİMİZİN DERSTEKİ KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE BEKLENTİLERİ

BİREYSEL SES EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN GELENEKSEL MÜZİKLERİMİZİN DERSTEKİ KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE BEKLENTİLERİ BİREYSEL SES EĞİTİMİ ALAN ÖĞRENCİLERİN GELENEKSEL MÜZİKLERİMİZİN DERSTEKİ KULLANIMINA İLİŞKİN GÖRÜŞ VE BEKLENTİLERİ Dr. Ayhan HELVACI Giriş Müzik öğretmeni yetiştiren kurumlarda yapılan eğitim birçok disiplinlerden

Detaylı

HAYALi ihracatln BOYUTLARI

HAYALi ihracatln BOYUTLARI HAYALi ihracatln BOYUTLARI 103 Müslüme Bal U lkelerin ekonomi politikaları ile dış politikaları,. son yıllarda birbirinden ayrılmaz bir bütün haline gelmiştir. Tüm dünya ülkelerinin ekonomi politikalarında

Detaylı

0 6 YAŞ GRUBU ÇOCUĞU OLAN ANNELERİN ATEŞ VE ATEŞLİ HAVALE İLE İLGİLİ BİLGİ VE UYGULAMALARININ İNCELENMESİ

0 6 YAŞ GRUBU ÇOCUĞU OLAN ANNELERİN ATEŞ VE ATEŞLİ HAVALE İLE İLGİLİ BİLGİ VE UYGULAMALARININ İNCELENMESİ Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi 2015 Cumhuriyet Nursing Journal 2015 Cumhuriyet Hem Der 2015 Cumhuriyet Nurs J 2015 0 6 YAŞ GRUBU ÇOCUĞU OLAN ANNELERİN ATEŞ VE ATEŞLİ HAVALE İLE İLGİLİ BİLGİ VE UYGULAMALARININ

Detaylı

MÜZİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BAZI SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

MÜZİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BAZI SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI DOI:10.7816/sed-01-02-05 MÜZİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BAZI SOSYODEMOGRAFİK DEĞİŞKENLERE GÖRE BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI Arş. Gör. Dr. H. Onur KÜÇÜKOSMANOĞLU 1 ÖZET Araştırmada müzik öğretmeni

Detaylı

KARS ARDAHAN VE IĞDIR DA TOPLUMSAL CİNSİYET AYRIMCILIĞI VE SAĞLIK

KARS ARDAHAN VE IĞDIR DA TOPLUMSAL CİNSİYET AYRIMCILIĞI VE SAĞLIK KARS ARDAHAN VE IĞDIR DA TOPLUMSAL CİNSİYET AYRIMCILIĞI VE SAĞLIK ÖZET: Aysel GÜVEN * Fatma Yeşim ERDEN** Zarife Şişman KARAŞAH*** Cinsiyet ayrımı toplumların farklı yorumlara tabi tuttukları doğal bir

Detaylı

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1

Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Değerlendirme Notu Sayfa1 Sağlık Reformunun Sonuçları İtibariyle Değerlendirilmesi 26-03 - 2009 Tuncay TEKSÖZ Dr. Yalçın KAYA Kerem HELVACIOĞLU Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye 2004 yılından itibaren sağlık

Detaylı

HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN AİLE HEKİMLİĞİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ*

HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN AİLE HEKİMLİĞİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ* ARAŞTIRMA HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ 4. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN AİLE HEKİMLİĞİ İLE İLGİLİ GÖRÜŞLERİ* Feyza DERELİ** Güngör GÜLER*** Media SUBAŞI BAYBUĞA**** Adile TÜMER*** Alınış Tarihi: 25.07.2013 Kabul Tarihi: 22.03.2014

Detaylı

Annelerin bebek bakımı ve beslenmesi ile ilgili bilgi düzeyleri

Annelerin bebek bakımı ve beslenmesi ile ilgili bilgi düzeyleri Çocuk Sa lı ı ve Hastalıkları Dergisi 2012; 55: 77-81 Orijinal Makale Annelerin bebek bakımı ve beslenmesi ile ilgili bilgi düzeyleri Kezban Dik 1, Elif Koyuncuo lu 1, H. Tolga Çelik 2, Ay e Korkmaz 3

Detaylı

TAF Preventive Medicine Bulletin, 2008: 7(3)

TAF Preventive Medicine Bulletin, 2008: 7(3) Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2008; 7(3):23-236 Lisansüstü Eğitime Devam Eden Evli Kadınların Üreme Sağlığı Sorunları ve Etkileyen Faktörler [Reproductive Health Problems of Married Women

Detaylı

Kırşehir ilinde Bağbaşı mahallesinde yaşayan kadınların cinsel şiddete uğrama durumlarının belirlenmesi

Kırşehir ilinde Bağbaşı mahallesinde yaşayan kadınların cinsel şiddete uğrama durumlarının belirlenmesi Online Adres http://www.hemarge.org.tr/ Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Derneği-HEMAR-G yayın organıdır ISSN:1307-9557 (Basılı), ISSN: 1307-9549 (Online) Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 2013,

Detaylı

Acil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet. Keziban Uçar Karabulut

Acil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet. Keziban Uçar Karabulut Acil Servis Çalışanlarına Karşı Şiddet Keziban Uçar Karabulut Şiddet; aşırı duygu durumunu, bir olgunun yoğunluğunu, sertliğini, kaba ve sert davranışı, beden gücünün kötüye kullanılmasını, bireye ve topluma

Detaylı

İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ. ÇİFT ANADAL ve YANDAL PROGRAMI YÖNERGESİ

İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ. ÇİFT ANADAL ve YANDAL PROGRAMI YÖNERGESİ İSTANBUL KEMERBURGAZ ÜNİVERSİTESİ ÇİFT ANADAL ve YANDAL PROGRAMI YÖNERGESİ Amaç MADDE 1 - (1) Bu Yönergenin amacı, anadal lisans programlarını üstün başarıyla yürüten öğrencilerin, aynı zamanda ikinci

Detaylı

Tebriz (İran) Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Çalışma

Tebriz (İran) Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Çalışma and Literature of Tabriz University Türk Kütüphaneciliği 26, 4 (2012), 769-779 Tebriz (İran) Üniversitesi Fars Dili ve Edebiyatı Bölümü Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Çalışma A Study on

Detaylı

Balkanlar da Refah: Kısa Rapor

Balkanlar da Refah: Kısa Rapor The study underlying the results published in this paper was conducted as part of research financed under the Research and Technology Innovation Fund (KTIA_AIK_12-1-2013-0043) called Adaptation and ICT-supported

Detaylı

BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK ALANI HIZLI KLAVYE KULLANIMI (F KLAVYE) MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2009 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde

Detaylı

2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015

2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015 2015 Ekim ENFLASYON RAKAMLARI 3 Kasım 2015 2015 Ekim Ayı Tüketici Fiyat Endeksi ne (TÜFE) ilişkin veriler İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 3 Kasım 2015 tarihinde yayımlandı. TÜİK tarafından aylık yayımlanan

Detaylı

AMAÇ: Hastalarımızın ve hasta yakınlarının tedavi öncesi, tedavi sırasında ve tedavi sonrasında bilgilendirilmesini ve eğitilmesini sağlamak.

AMAÇ: Hastalarımızın ve hasta yakınlarının tedavi öncesi, tedavi sırasında ve tedavi sonrasında bilgilendirilmesini ve eğitilmesini sağlamak. AMAÇ: Hastalarımızın ve hasta yakınlarının tedavi öncesi, tedavi sırasında ve tedavi sonrasında bilgilendirilmesini ve eğitilmesini sağlamak. KAPSAM: Tüm ayaktan ve yatarak tedavi gören hasta ve hasta

Detaylı

GÜMRÜK SİRKÜLERİ Tarih: 01/12/2014 Sayı: 2014/107 Ref : 6/107. Konu: MISIR MENŞELİ POLİSTİREN İTHALATINDA DAMPİNG SORUŞTURMASI AÇILMIŞTIR

GÜMRÜK SİRKÜLERİ Tarih: 01/12/2014 Sayı: 2014/107 Ref : 6/107. Konu: MISIR MENŞELİ POLİSTİREN İTHALATINDA DAMPİNG SORUŞTURMASI AÇILMIŞTIR GÜMRÜK SİRKÜLERİ Tarih: 01/12/2014 Sayı: 2014/107 Ref : 6/107 Konu: MISIR MENŞELİ POLİSTİREN İTHALATINDA DAMPİNG SORUŞTURMASI AÇILMIŞTIR 30/11/2014 tarihli ve 29191 sayılı Resmi Gazete de İthalatta Haksız

Detaylı

Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri

Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri Akreditasyon Çal malar nda Temel Problemler ve Organizasyonel Bazda Çözüm Önerileri Prof.Dr. Cevat NAL Selçuk Üniversitesi Mühendislik-Mimarl k Fakültesi Dekan Y.Doç.Dr. Esra YEL Fakülte Akreditasyon Koordinatörü

Detaylı

Sağlık Personelinin Parenteral Aşı Uygulama Tekniği ve Bölge Seçimi Konusunda Bilgileri ve Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi

Sağlık Personelinin Parenteral Aşı Uygulama Tekniği ve Bölge Seçimi Konusunda Bilgileri ve Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi 110 Sağlık Personelinin Parenteral Aşı Uygulama Tekniği ve Bölge Seçimi Konusunda Bilgileri ve Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi Hülya Karataş* Saniye Çimen Özet Giriş: Aşı uygulamaları çocuk sağlığı girişimleri

Detaylı

Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Bornova-ĐZMĐR. Özet. Summary

Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu, Bornova-ĐZMĐR. Özet. Summary Araştırma Makalesi/ Research Paper Ege Tıp Dergisi /Ege Journal of Medicine 48(1) :33-43, 2009 Hemşirelik Yüksek Okulu 1.ve 4. sınıf öğrencilerinin vajinal akıntı ve bireysel hijyen hakkındaki bilgi düzeyleri

Detaylı

TDS 220 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ

TDS 220 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ TDS 220 İŞÇİ SAĞLIĞI ve İŞ GÜVENLİĞİ Yrd.Doç.Dr. Soner METE Ders Hakkında Çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehdit eden etmenleri, bu etmenlerin önlenmesine ilişkin yürütülen politikalar, işverenlerin

Detaylı

Tekrar ve Düzeltmenin Erişiye Etkisi Fusun G. Alacapınar

Tekrar ve Düzeltmenin Erişiye Etkisi Fusun G. Alacapınar Journal of Language and Linguistic Studies Vol.2, No.2, October 2006 Tekrar ve Düzeltmenin Erişiye Etkisi Fusun G. Alacapınar Öz Problem durumu:tekrar, düzeltme ile başarı ve erişi arasında anlamlı bir

Detaylı

Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü

Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü Mardin Piyasasında Tüketime Sunulan Bulgurların Bazı Fiziksel Özelliklerinin Türk Standartlarına Uygunluklarının İstatistikî Kontrolü - doi: 10.17932/ IAU.IAUD.m.13091352.2015.7/26.15-21 Şerzan ASLAN 1

Detaylı

BASIN DUYURUSU 2001 YILI PARA VE KUR POLİTİKASI

BASIN DUYURUSU 2001 YILI PARA VE KUR POLİTİKASI Sayı: 42 BASIN DUYURUSU 2001 YILI PARA VE KUR POLİTİKASI Gazi Erçel Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 22 Aralık 2000 Ankara 2001 yılında uygulanacak para ve kur politikasının çerçevesi, uygulama prensipleri

Detaylı

DETERMINATION OF THE PROBLEMS OF HOSPITAL1ZED PATIENTS REGARDING FOOD INTAKE AND THE SUGGESTIONS FOR SOLUTIONS TO THESE PROBLEMS

DETERMINATION OF THE PROBLEMS OF HOSPITAL1ZED PATIENTS REGARDING FOOD INTAKE AND THE SUGGESTIONS FOR SOLUTIONS TO THESE PROBLEMS Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Ciltl, Sayı :2, 1998 HASTANEDE YATAN HASTALARıN YEME-İçME İLE İLGİLİ SORUNLARININ VE ÖNERİLERİNİN BELİRLENMESİ* Reva AKPINAR** Ayşen YETKİN*** ÖZET

Detaylı

MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerlerini kapsar.

MADDE 2 (1) Bu Yönetmelik, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerlerini kapsar. 18 Haziran 2013 Tarihli Resmi Gazete Sayı: 28681 Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: İŞYERLERİNDE ACİL DURUMLAR HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (1)

Detaylı

Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134

Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134 Uluslararası nsan Bilimleri Dergisi ISSN: 1303-5134 www.insanbilimleri.com Cilt: 2 Sayı: 2 Yıl: 2005 Yayın Tarihi: 26 Temmuz 2005 TME ENGELL ÇOCUKLARIN UMUTSUZLUK DÜZEYLER N N BEL RLENMES *Ö r.görv. Yazgül

Detaylı

Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği

Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği Topluma Hizmet Uygulamaları ve Altındağ Belediyesi İş Birliği Örneği Yrd.Doç.Dr. İlknur M. GÖNENÇ Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ebelik Bölümü ANKARA ÜNİVERSİTESİ-ALTINDAĞ BELEDİYESi İŞ

Detaylı

ZİRVE ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK ABD

ZİRVE ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK ABD ZİRVE ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ EĞİTİM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK VE REHBERLİK ABD. 2013 2014 GÜZ YARIYILI OKULLARDA GÖZLEM DERSİ UYGULAMALARI Dersin Sorumlusu: Yrd.Doç.Dr.Ramin ALİYEV

Detaylı

TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü TESİSAT TEKNOLOJİSİ VE İKLİMLENDİRME ÇELİK BORU TESİSATÇISI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2008 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin

Detaylı

KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) T.C. MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel Müdürlüğü KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İŞ GÜVENLİĞİ VE İŞÇİ SAĞLIĞI MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI) 2010 ANKARA ÖN SÖZ Günümüzde mesleklerin

Detaylı

15-49 YAŞ BAYANLARIN ACİL KONTRASEPSİYON HAKKINDAKİ BİLGİ VE TUTUMLARI

15-49 YAŞ BAYANLARIN ACİL KONTRASEPSİYON HAKKINDAKİ BİLGİ VE TUTUMLARI AFYON KOCATEPE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ 15-49 YAŞ BAYANLARIN ACİL KONTRASEPSİYON HAKKINDAKİ BİLGİ VE TUTUMLARI ÖZLEM KAYHAN DOĞUM VE KADIN HASTALIKLARI HEMŞİRELİĞİ ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS

Detaylı

EK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU

EK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU EK 2 ORTA DOĞU TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ SENATOSU 2011 YILI ÖSYS KONTENJANLARI DEĞERLENDĐRME RAPORU Orta Doğu Teknik Üniversitesi, 1995 yılından bu yana, hazırladığı ve titizlikle uygulamaya çalıştığı Stratejik

Detaylı

Kırsal Kesim Kökenli Kadınların Aile İçi Şiddete İlişkin Görüşleri *Karataş B. **Derebent E. **Yüzer S. *Yiğit R. *Özcan A.

Kırsal Kesim Kökenli Kadınların Aile İçi Şiddete İlişkin Görüşleri *Karataş B. **Derebent E. **Yüzer S. *Yiğit R. *Özcan A. Kırsal Kesim Kökenli Kadınların Aile İçi Şiddete İlişkin Görüşleri *Karataş B. **Derebent E. **Yüzer S. *Yiğit R. *Özcan A. ÖZET AMAÇ: Kırsal kesimde yaşayan kadınların aile içi şiddete ilişkin görüşlerinin

Detaylı

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland.

Banka Kredileri E ilim Anketi nin 2015 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 10 Nisan 2015 tarihinde yay mland. 21 OCAK-MART DÖNEM BANKA KRED LER E M ANKET Doç.Dr.Mehmet Emin Altundemir 1 Sakarya Akademik Dan man nin 21 y ilk çeyrek verileri, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas (TCMB) taraf ndan 1 Nisan 21 tarihinde

Detaylı

2008 FAALİYET RAPORU. Classified - Internal use

2008 FAALİYET RAPORU. Classified - Internal use İLETİŞİM ÇALIŞMA GRUBU 2008 FAALİYET RAPORU Classified - Internal use İletişim Çalışma Grubu Üyeleri Canan Kestane-Coca-Cola Bulent Ozan Diren-Dimes Haluk Oget-Tamek Alaaddin Guc-Targıd Pamir Bora Esinli-Tamek

Detaylı

KONUTTA YENİ FİKİRLER

KONUTTA YENİ FİKİRLER KONUTTA YENİ FİKİRLER İSTANBUL TUZLA DA KONUT YERLEŞİMİ TASARIMI ULUSAL ÖĞRENCİ MİMARİ FİKİR PROJESİ YARIŞMASI JÜRİ DEĞERLENDİRME TUTANAĞI KONUTTA YENİ FİKİRLER: EMİNEVİM İstanbul, Tuzla da Konut Yerleşimi

Detaylı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı

T.C. Hitit Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. İşletme Anabilim Dalı T.C. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı X, Y, Z KUŞAĞI TÜKETİCİLERİNİN YENİDEN SATIN ALMA KARARI ÜZERİNDE ALGILANAN MARKA DENKLİĞİ ÖĞELERİNİN ETKİ DÜZEYİ FARKLILIKLARININ

Detaylı

İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM

İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM İZMİR KÂTİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE KOORDİNATÖRLÜĞÜ VE ENGELLİ ÖĞRENCİ BİRİMİ ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak, Tanımlar ve Genel Esaslar Amaç Madde 1- (1)Bu

Detaylı

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ URLA DENİZCİLİK MESLEK YÜKSEKOKULU STAJ YÖNERGESİ

T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ URLA DENİZCİLİK MESLEK YÜKSEKOKULU STAJ YÖNERGESİ T.C. EGE ÜNİVERSİTESİ URLA DENİZCİLİK MESLEK YÜKSEKOKULU STAJ YÖNERGESİ Amaç Madde 1: Bu yönergenin amacı; Ege Üniversitesi Urla Denizcilik Meslek Yüksekokulu nda öğrenim gören öğrencilerin eğitim-öğretim

Detaylı

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BİLGİSAYAR VE İNTERNET KULLANIMINA YÖNELİK TUTUMLARI

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BİLGİSAYAR VE İNTERNET KULLANIMINA YÖNELİK TUTUMLARI ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN BİLGİSAYAR VE İNTERNET KULLANIMINA YÖNELİK TUTUMLARI UNIVERSITY STUDENTS' ATTITUDES TOWARDS THE USE OF COMPUTERS AND INTERNET Hakan POLAT University of Fırat, ELAZIG, TURKEY hakanpolat@firat.edu.tr

Detaylı

Av. Oğuzhan SONGÖR Emekli Hakim Rekabet Kurulu Eski İkinci Başkanı Başkent-Ufuk-Atılım Üniversiteleri Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi

Av. Oğuzhan SONGÖR Emekli Hakim Rekabet Kurulu Eski İkinci Başkanı Başkent-Ufuk-Atılım Üniversiteleri Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi 1 Av. Tuncay Songör 2 Av. Oğuzhan SONGÖR Emekli Hakim Rekabet Kurulu Eski İkinci Başkanı Başkent-Ufuk-Atılım Üniversiteleri Hukuk Fakültesi Öğretim Görevlisi I. YASAL DÜZENLEME ELEKTRİK PİYASASINDA KAYIP-KAÇAK

Detaylı

Türkiye de Okutulan Fen ve Teknoloji Kitap Setlerindeki Fen-Teknoloji- Toplum-Çevre (FTTÇ) Konularının Değerlendirilmesi

Türkiye de Okutulan Fen ve Teknoloji Kitap Setlerindeki Fen-Teknoloji- Toplum-Çevre (FTTÇ) Konularının Değerlendirilmesi 510 Türkiye de Okutulan Fen ve Teknoloji Kitap Setlerindeki Fen-Teknoloji- Toplum-Çevre (FTTÇ) Konularının Değerlendirilmesi Dr. Elif Bakar, MEB İlköğretim Genel Müdürlüğü, elifbakar@gmail.com Özet Fen

Detaylı

Erken Tanı Merkezine Mamografi Çektirmek Amacıyla Başvuran Kadınların Bazı Tanımlayıcı Özellikleri ve Anksiyete Düzeyleri

Erken Tanı Merkezine Mamografi Çektirmek Amacıyla Başvuran Kadınların Bazı Tanımlayıcı Özellikleri ve Anksiyete Düzeyleri Araştırma/Research Article TAF Prev Med Bull 2009; 8(4):-8 Erken Tanı Merkezine Mamografi Çektirmek Amacıyla Başvuran Kadınların Bazı Tanımlayıcı Özellikleri ve Anksiyete Düzeyleri [Anxiety Level and Descriptive

Detaylı

DENETİMLİ SERBESTLİK SİSTEMİNDE MESLEK ELEMANLARININ EĞİTİM ve İYİLEŞTİRME SÜRECİNDE YAŞADIĞI SORUNLAR ve ÇÖZÜM YOLLARI

DENETİMLİ SERBESTLİK SİSTEMİNDE MESLEK ELEMANLARININ EĞİTİM ve İYİLEŞTİRME SÜRECİNDE YAŞADIĞI SORUNLAR ve ÇÖZÜM YOLLARI DENETİMLİ SERBESTLİK SİSTEMİNDE MESLEK ELEMANLARININ EĞİTİM ve İYİLEŞTİRME SÜRECİNDE YAŞADIĞI SORUNLAR ve ÇÖZÜM YOLLARI Emrullah YILDIZ 1 Mine TİRYAKİ 2 ÖZET Toplumsal bir sorun olarak algılanan suç için

Detaylı

HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU

HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU HÂKİMLER VE SAVCILAR YÜKSEK KURULU HUKUKİ MÜZAKERE TOPLANTILARI 23-26 MAYIS 2013 - İZMİR Grup Adı : Özel Hukuk 1. Grup Konu : İş ve sosyal güvenlik davaları Grup Başkanı : Mehmet YILDIZ (Yargıtay Tetkik

Detaylı

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ

YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ YAZILI YEREL BASININ ÇEVRE KİRLİLİĞİNE TEPKİSİ Savaş AYBERK, Bilge ALYÜZ*, Şenay ÇETİN Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü, Kocaeli *İletişim kurulacak yazar bilge.alyuz@kou.edu.tr, Tel: 262

Detaylı

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI ENGELLİLER DANIŞMA VE KOORDİNASYON YÖNETMELİĞİ (1) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 (Değişik:RG-14/2/2014-28913) (1) Bu Yönetmeliğin amacı; yükseköğrenim

Detaylı

KONTRASEPSİYON AMAÇLI BAŞVURAN KADINLARIN ERKEK KONTRASEPSİYONUNA BAKIŞ AÇISI

KONTRASEPSİYON AMAÇLI BAŞVURAN KADINLARIN ERKEK KONTRASEPSİYONUNA BAKIŞ AÇISI ARAŞTIRMA KONTRASEPSİYON AMAÇLI BAŞVURAN KADINLARIN ERKEK KONTRASEPSİYONUNA BAKIŞ AÇISI Gülfer DOĞAN PEKİNCE* Mehmet YILMAZER** Alınış Tarihi: 06.08.2010 Kabul Tarihi: 22.02.2012 ÖZET Amaç: Araştırma,

Detaylı

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLEYEN ETMENLERİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK SEÇİMİ

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLEYEN ETMENLERİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK SEÇİMİ Türk Eğitim Bilimleri Dergisi Bahar 2009, 7(2), 393-423 ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLEYEN ETMENLERİN İNCELENMESİ: ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK SEÇİMİ Türkan SARIKAYA * Leyla KHORSHID

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm Üniversite Yıl. Okullarda Uyuşturucu ve AIDS Mücadele Kulüplerinin Geliştirilmesi Semineri, 9 Ekim 2009, İZMİR

ÖZGEÇMİŞ. Derece Bölüm Üniversite Yıl. Okullarda Uyuşturucu ve AIDS Mücadele Kulüplerinin Geliştirilmesi Semineri, 9 Ekim 2009, İZMİR ÖZGEÇMİŞ Kişisel Bilgiler Adı & Soyadı : SEMRA GİRGEÇ Adresi : İzmir Üniversitesi Gürsel Aksel Bulvarı No: 14 35350 Üçkuyular / İZMİR Telefon : (232) 246 49 49 ext.628 E-Mail Adresi : semra.girgec@izmir.edu.tr

Detaylı

YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler

YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler YEDİNCİ KISIM Kurullar, Komisyonlar ve Ekipler Kurul, komisyon ve ekiplerin oluşturulması MADDE 107- (1) Okullarda, eğitim, öğretim ve yönetim etkinliklerinin verimliliğinin sağlanması, okul ve çevre işbirliğinin

Detaylı