LÜTFİYE NURİ BURAT DEVLET HASTANESİ HASTANE POLİKLİNİK VE YATAN HASTA HİZMETLERİ BİRİM MALİYET HESAPLAMA İŞLEMLERİ

Transkript

1 LÜTFİYE NURİ BURAT DEVLET HASTANESİ HASTANE POLİKLİNİK VE YATAN HASTA HİZMETLERİ BİRİM MALİYET HESAPLAMA İŞLEMLERİ

2 AMAÇ Lütfiye Nuri Burat Devlet Hastanesi nde maliyet muhasebesi tekniği olarak Faaliyet Tabanlı Maliyetleme yöntemi kullanılarak, gerçeğe daha yakın sağlık hizmeti üretim maliyet rakamlarına ulaşabilmek amacı ile bu çalışma yapılmıştır

3 AMAÇ Bu yolla, kurumumuz yönetimine finansal planlama, performans denetimi, kalite geliștirme çalışmalarına katkı sağlamak hedeflenmiştir. Çalışma 2012 yılı tıbbi, idari, mali ve teknik verilerin incelenmesi ve değerlen dirilmesi yoluyla yürütülmüștür.

4 GİRİŞ Mali veriler TDMS kayıtları üzerinden yıl sonu gerçekleşen giderler esas alınmıştır. Gerçekleşen toplam giderlerin aylık ortalamaları alınmış ve bu rakamlar hesaplamada kullanılmıştır. İdari ve tıbbi veriler kurum HBYS kayıtlarından alınmıştır.

5 GİRİŞ Hastanemizde Maliyet analizi çalışmasında 1.Çıktıların belirlenmesi 2.Gider merkezlerinin tanımlanması 3.Gider kalemlerinin belirlenmesi 4.Giderlerin gider merkezlerine dağıtımı 5.Destek gider yerlerindeki giderlerin,yardımcı ve esas gider yerlerine dağıtımı 6.Yardımcı ve esas gider yerlerinin toplam ve birim maliyetler hesaplanması işlemi yapılmıştır.

6 1. Çıktıların belirlenmesi Hastanemizde hizmet çıktısı Ayaktan hasta bakım hizmetleri (POLİKLİNİK MUAYENESİ) Yatarak Bakım hizmetleri (YATAN HASTA) ile ilgili olarak iki ana başlıkta belirlenmiştir.

7 2. Gider merkezlerinin tanımlanması Maliyet hesaplamalarında gider merkezleri aşağıdaki gibi sınıflandırılmıştır. Geliri olan bölümler Esas Üretim Maliyet Yerleri Yardımcı Üretim Maliyet Yerleri Geliri olmayan bölümler Üretim Yerleri Yönetimi Maliyet Yerleri Yardımcı Hizmet Maliyet Yerleri Genel Yönetim Gider Yerleri

8 3. Gider kalemlerinin belirlenmesi Gider kalemleri alfabetik sıraya göre aşağıdaki gibi belirlenmiştir. SIRA NO GİDER TÜRÜ ORTALAMA AYLIK GİDER 1 BİLGİ İŞLEM BAKIM GİDERİ 13870,64 2 BÜRO MAKİNELERİ BAKIM GİDERİ 554,50 3 ÇAMAŞIRHANE GİDERİ 9522,79 4 DOĞALGAZ GİDERİ 5245,43 5 ELEKRİK GİDERİ 18000,00 6 GENEL BAKIM+YATIRIM GİDERLERİ 36481,52 7 GÜVENLİK GİDERİ 16128,32 8 İLAÇ GİDERİ 16119,87 9 KANUNİ YÜKÜMLÜLÜK LER ,72 10 KIRTASİYE BÜRO sarf GİDERİ 9354,09 11 KİRA GİDERİ ,61 12 LABORATUVAR SARF 39433,79 13 PERSONEL EK ÖDEME GİDERLERİ ,18 14 SU GİDERİ 3000,65 15 TEKNİK HİZMET BAKIM 9559,96 16 TELEFON GİDERİ 5321,66 17 TEMİZLİK GİDERİ 50184,64 18 TIBBİ CİHAZ BAKIM onarım GİDERİ 7729,41 19 TIBBİ SARF GİDERİ 39837,49 20 VERİ PERSONELİ GİDERİ 92351,00 21 YEMEKHANE GİDERİ 23747,49 TOPLAM ,76

9 4. Giderlerin gider merkezlerine dağıtımı Mevcut 21 gider kalemindeki oluşan giderlerin ortalama aylık toplam gider tutarı olan ,76 TL tanımlanan gider merkezlerine üç dağıtım işlemi ile dağıtılmıştır. Bu işlemlerde dağıtım anahtarları belirlenmiş ve belirlenen bu dağıtım anahtarlarına göre dağıtım işlemleri yapılmıştır. Birinci dağıtımda kullanılan dağıtım anahtarları aşağıdaki gibidir.

10 1.Dağıtım Anahtarları S NO GİDER TÜRÜ DAĞITIM ANAHTARI 1 BİLGİ İŞLEM BAKIM GİDERİ Birimlerin kullandıkları bilgisayar sayıları 2 BÜRO MAKİNELERİ BAKIM GİDERİ Birimlerde kullanılan büro makinelerinin bedelinin toplam büro makineleri bedeline oranı dağıtım anahtarı olarak kullanılmıştır. 3 ÇAMAŞIRHANE GİDERİ Birimlerden Çamaşırhaneye gönderilen çamaşırların ilgili aydaki çamaşırhane masrafına oranı hesaplanarak bulunmuştur. 4 DOĞALGAZ GİDERİ Ünite için ayrılan alanların m2'si dağıtım anahtarında kullanılmıştır. 5 ELEKRİK GİDERİ Ünite için ayrılan alanların m2'si dağıtım anahtarında kullanılmıştır. 6 GENEL BAKIM+ YATIRIM GİDERLERİ Ünite için ayrılan alanların m2'si dağıtım anahtarında kullanılmıştır. 7 GÜVENLİK GİDERİ Güvenlik gideri için birimlerde çalışan personel sayıları dağıtım anahtarı olarak kullanılmıştır. 8 İLAÇ GİDERİ Birimlerin eczaneden talep ettikleri ilaç tutarları ortalamaları alınmıştır 9 KANUNİ YÜKÜMLÜLÜKLER Ünite için ayrılan alanların m2'si dağıtım anahtarında kullanılmıştır. 10 KIRTASİYE BÜRO SARF GİDERİ Birimlerin kullandıkları bilgisayar sayıları 11 KİRA GİDERİ Ünite için ayrılan alanların m2'si dağıtım anahtarında kullanılmıştır. 12 LABORATUVAR SARF Laboratuar sarf giderleri direkt laboratuara yansıtılmıştır. 13 PERSONEL EK ÖDEME GİDERLERİ Birimde çalışan personel sayısı esas alınmıştır.unvanlara göre ortalama ek ödeme tutarları bulunmuş ve bu tutarlar birimdeki unvana göre çalışan sayıları ile çarpılmıştır. 14 SU GİDERİ Ünite için ayrılan alanların m2'si dağıtım anahtarında kullanılmıştır. 15 TEKNİK HİZMET BAKIM Birimde çalışan personel sayısı esas alınmıştır. 16 TELEFON GİDERİ Birimlerdeki 9 çıkışlı hat sayısı esas alınmıştır. 17 TEMİZLİK GİDERİ Birimlerde çalışan temizlik personeli sayısı esas alınmıştır. 18 TIBBİ CİHAZ BAKIM ONARIM GİDERİ Birim tıbbi cihaz bedelinin toplam tıbbi cihaz bedeline oranı esas alınmıştır. 19 TIBBİ SARF GİDERİ Birimlerin ana depodan talep ettikleri tıbbi sarf tutarları ortalamaları alınmıştır 20 VERİ PERSONELİ GİDERİ Birimlerde çalışan veri personeli sayısı esas alınmıştır. 21 YEMEKHANE GİDERİ Birimlerde çalışan personel sayısı esas alınmıştır.

11 1. Dağıtım Sonrası Maliyetler GELİR ESAS ÜRETİM MERKEZLERİ Acil Servis ,06 TL Genel Cerrahi Polk ,39 TL Göz Polk ,38 TL K.B.B. Polk ,26 TL Kadın Hastalıkları Polk ,73 TL Ortopedi Polk ,29 TL Üroloji Polk ,77 TL Çocuk Sağlığı Polk ,63 TL Dahiliye Polk ,41 TL Dermatoloji Polk ,41 TL Enfeksiyon Polk ,45 TL Göğüs Hastalıkları Polk ,33 TL Nöroloji Polk ,95 TL Psikiyatri Polk ,51 TL Diş Polk ,89 TL Genel Cerrahi Servisi ,78 TL Göz Servisi 7.046,82 TL K.B.B. Servisi 7.046,82 TL Kadın Hastalıkları Servisi 8.093,74 TL Ortopedi Servisi 7.046,82 TL Üroloji Servisi 7.046,82 TL Çocuk Sağlığı Servisi 7.167,27 TL Dahiliye Servisi ,17 TL Dermatoloji Servisi 7.167,27 TL Enfeksiyon Servisi 7.167,27 TL Göğüs Hastalıkları Servisi 7.167,27 TL Nöroloji Servisi 7.167,27 TL Psikiyatri Servisi 7.167,27 TL TOPLAM ,07 TL GELİR YARDIMCI ÜRETİM MERKEZLERİ Ameliyathane ,32 TL Doğumhane 0,07 TL Biyokimya ,81 TL Evde Bakım Hizmetleri 4.952,95 TL Gastroskopi 2.944,55 TL Kan Merkezi 6.508,07 TL Radyoloji ,34 TL TOPLAM ,11 TL GENEL YÖNETİM GİDER MERKEZLERİ Bütçe Takip /Maaş 6.752,32 TL - Fatura 9.232,61 TL - Satın alma 9.117,75 TL - Tahakkuk 6.808,32 TL Ayniyat 6.751,20 TL Başhekimlik ,04 TL Halkla İlişkiler 5.026,64 TL Hasta Kabul ,59 TL İdari ve Mali İşler 9.989,68 TL Kalite Birimi 7.125,80 TL Sağlık Bakım Hizmetleri 6.942,49 TL TOPLAM ,44 TL GİDER YARDIMCI HİZMET MALİYETİ Ana Depo ,52 TL Arşiv ,27 TL Bilgi İşlem ,40 TL Çamaşırhane 2.677,05 TL Eczane ,48 TL Güvenlik ,37 TL Teknik Hizmetler 7.507,97 TL Yemekhane ,09 TL TOPLAM ,14 TL TOPLAM MALİYET ,76 TL

12 5. Destek gider yerlerindeki giderlerin,yardımcı ve esas gider yerlerine dağıtımı(2. dağıtım) 1. dağıtım sonrasında Üretim Yerleri Yönetimi Maliyet Yerleri ve Genel Yönetim Gider Yerleri ve Yardımcı Hizmet Maliyet Yerlerinde oluşan giderler 2. dağıtım işlemi ile esas ve yardımcı gider yerlerine dağıtılmıştır. Üretim Yerleri Yönetimi Maliyet Yerleri ve Genel Yönetim Gider Yerlerinde toplam ,44 TL, Yardımcı Hizmetler Yönetimi Maliyet Yerlerinde toplam ,14 TL ikinci dağıtımda esas ve yardımcı gider üretim merkezlerine dağıtılmıştır. 2. dağıtım işleminde kullanılan dağıtım anahtarları aşağıdaki gibidir.

13 2. Dağıtım Anahtarları S NO GİDER TÜRÜ DAĞITIM ANAHTARI 1 Fatura, Satın alma ve Polikliniklerde birim AYAKTAN gelirlerin toplam ayaktan gelirlere Servislerde ise YATARAK Tahakkuk GELİRLERİN toplam yatarak gelirlere ORANLANMASI 2 Ana Depo Birimlerin İlaç+ tıbbi sarf ilaç giderleri toplamının genel ilaç+tıbbi sarf ve ilaç giderlerine oranı) Ana depo ve ayniyat birleşti Arşiv halkla ilişkiler ve hasta kabul ile birleşti.. Polikliniklerde birim AYAKTAN hasta sayılarının 3 Arşiv, Halkla İlişkiler ve toplam ayaktan hasta sayılarına Servislerde ise YATARAK hasta sayılarının toplam yatarak hasta Hasta Kabul sayılarına ORANLANMASI (veriler Lütfiye nuri Burat 2012 yılı gelirleri 10 ocak isimli Excel dosyasından alınmıştır) 4 Ayniyat Doğalgaz giderlerinde dağıtım anahtarı her ünitenin kullandıkları alanların m2'si olmuştur. 5 Başhekimlik, Sağlık Bakım Hizmetleri, İdari ve Mali İşler Birimlerde çalışan personel sayısı dağıtım anahtarı olarak kullanılmıştır. 6 Bilgi İşlem Birimlerde kullanılan bilgisayar sayıları sayısı dağıtım anahtarı olarak kullanılmıştır. 7 Bütçe Takip /Maaş Birimlerde çalışan personellerinin sayısı dağıtım anahtarı olarak kullanılmıştır. 8 Çamaşırhane Temizlik giderlerinde dağıtım anahtarı her ünitenin kullandıkları alanların m2'si olmuştur. 9 Eczane 10 Güvenlik Birimlerde kullanılan tıbbi cihazların bedelinin toplam cihaz bedeline oranı dağıtım anahtarı olarak kullanılmıştır. Birimlerde çalışan personel sayısı dağıtım anahtarı olarak kullanılmıştır. Yataklı servislerde ortalama günlük yatan hasta ve refakatçi sayıları da servisteki personel sayılarına eklenmiştir. 11 Halkla İlişkiler Arşiv halkla ilişkiler ve hasta kabul ile birleşti. 12 Kalite Birimi Ana depodan birimlere çıkışların bedelleri direkt olarak yansıtılmıştır. 13 Teknik Hizmetler Birimlerde çalışan personel sayısı dağıtım anahtarı olarak kullanılmıştır. 14 Yemekhane Birimlerde çalışan personel sayısı dağıtım anahtarı olarak kullanılmıştır.

14 2. Dağıtım Sonrası Maliyetler GELİR ESAS ÜRETİM MERKEZLERİ Acil Servis ,47 Genel Cerrahi Polk ,04 Göz Polk ,53 K.B.B. Polk ,59 Kadın Hastalıkları Polk ,07 Ortopedi Polk ,13 Üroloji Polk ,61 Çocuk Sağlığı Polk ,36 Dahiliye Polk ,79 Dermatoloji Polk ,28 Enfeksiyon Polk ,83 Göğüs Hastalıkları Polk ,00 Nöroloji Polk ,20 Psikiyatri Polk ,82 Diş Polk ,93 Genel Cerrahi Servisi ,57 Göz Servisi ,48 K.B.B. Servisi 9.264,32 Kadın Hastalıkları Servisi ,65 Ortopedi Servisi 9.304,46 Üroloji Servisi ,72 Çocuk Sağlığı Servisi ,36 Dahiliye Servisi ,80 Dermatoloji Servisi ,02 Enfeksiyon Servisi 7.985,29 Göğüs Hastalıkları Servisi 8.918,22 Nöroloji Servisi 9.583,66 Psikiyatri Servisi 7.977,05 TOPLAM ,25 GELİR YARDIMCI ÜRETİM MERKEZLERİ Ameliyathane ,67 Doğumhane 0,07 Biyokimya ,03 Evde Bakım Hizmetleri 4.952,95 Gastroskopi 2.946,60 Kan Merkezi 6.508,07 Radyoloji ,10 TOPLAM ,49 GELİR ESAS ÜRETİM MERKEZLERİ TOPLAM GELİR YARDIMCI ÜRETİM MERKEZLERİ TOPLAM , ,49

15 6. Yardımcı ve esas gider yerlerinin toplam ve birim maliyetler hesaplanması (3. Dağıtım) Birinci ve ikinci dağıtımlar sonrası Gelir Esas Üretim Merkezlerinde 784,843,25 TL ve Gelir Yardımcı Üretim Merkezlerinde ,49 TL maliyet gerçekleşmiştir. ESAS ÜRETİM MERKEZİ 27% YARDIMCI ÜRETİM MERKEZİ 73%

16 6. Yardımcı ve esas gider yerlerinin toplam ve birim maliyetler hesaplanması (3. Dağıtım) Yardımcı üretim merkezlerindeki maliyetler aşağıdaki gibi birleştirilmiş ve toplam beş yardımcı üretim merkezi adı altında dağıtımı yapılmıştır. S NO GİDER MERKEZİ TÜRÜ AÇIKLAMA 1 Ameliyathane Ameliyathane ve Doğumhane birleştirilmiştir. 2 Laboratuar Laboratuar ve Kan Merkezi birleştirilmiştir. 3 Evde Bakım Hizmetleri - 4 Gastroskopi - 5 Radyoloji -

17 6. Yardımcı ve esas gider yerlerinin toplam ve birim maliyetler hesaplanması (3. Dağıtım) Gelir Esas Üretim Merkezlerindeki maliyetleri de üretilen hizmetlere göre belirlemekle birlikte Yardımcı üretim merkezlerinde oluşan maliyetlerin aşağıdaki dağıtım anahtarı kullanılarak üçüncü bir dağıtım yapılarak esas üretim merkezlerinde en son birim maliyetlerin hesaplaması yapılmıştır.

18 3. Dağıtım Anahtarları S NO GİDER TÜRÜ DAĞITIM ANAHTARI 1 Ameliyathane Cerrahi birimlerin yaptığı ameliyat sayılarına göre 2 Biyokimya Polikliniklerin poliklinik sayılarına oranlandı 3 Evde Bakım Hizmetleri Direkt Acil servise yansıtıldı 4 Gastroskopi İstek yapan birimlere yansıtıldı 5 Radyoloji Polikliniklerin poliklinik sayılarına oranlandı

19 6. Yardımcı ve esas gider yerlerinin toplam ve birim maliyetler hesaplanması Yardımcı Üretim Maliyet Yerlerinde oluşan birim maliyetlerin Esas Üretim Merkezleri ne dağıtımı tamamlandıktan sonra birimlerin toplam maliyetleri bulunmuştur. Toplam maliyetler sonrası birim maliyetler hesaplanırken ayaktan ve yatarak hasta tedavi hizmeti veren birimlerin maliyetlerinde ayrı ayrı hesaplamalar yapılmıştır. Ayaktan Hasta gelirine sahip birimlerin Poliklinik ve acil serviste oluşan hizmetler birimin poliklinik sayısına bölünmüş ve böylece birim poliklinik hizmet maliyetlerine ulaşılmıştır.

20 6. Yardımcı ve esas gider yerlerinin toplam ve birim maliyetler hesaplanması Ayaktan Hasta gelirine sahip birimlerin toplam maliyetleri toplam poliklinik sayılarına bölünmüş ve birim maliyetler bulunmuştur. Oluşan birim maliyetler Sağlık Uygulama Tebliği ile karşılaştırılmış ve aradaki farklar bulunmuştur.

21 6. Yardımcı ve esas gider yerlerinin toplam ve birim maliyetler hesaplanması BİRİMLER BİRİM MALİYET SUT EK-10/B FARK Acil Servis 23,07 TL 15,50 TL -7,57 TL Genel Cerrahi Polk. 18,38 TL 26,00 TL 7,62 TL Göz Polk. 19,74 TL 21,00 TL 1,26 TL K.B.B. Polk. 11,01 TL 22,00 TL 10,99 TL Kadın Hastalıkları Polk. 14,24 TL 29,00 TL 14,76 TL Ortopedi Polk. 17,04 TL 22,00 TL 4,96 TL Üroloji Polk. 21,62 TL 24,00 TL 2,38 TL Çocuk Sağlığı Polk. 14,65 TL 23,00 TL 8,35 TL Dahiliye Polk. 12,25 TL 26,00 TL 13,75 TL Dermatoloji Polk. 17,47 TL 23,00 TL 5,53 TL Enfeksiyon Polk. 191,41 TL 25,00 TL -166,41 TL Göğüs Hastalıkları Polk. 20,62 TL 24,00 TL 3,38 TL Nöroloji Polk. 18,13 TL 27,00 TL 8,87 TL Psikiyatri Polk. 19,48 TL 30,00 TL 10,52 TL Diş Polk. 19,12 TL 7,00 TL -12,12 TL

22 6. Yardımcı ve esas gider yerlerinin toplam ve birim maliyetler hesaplanması Yatan Hasta gelirine sahip birimlerin toplam maliyetleri toplam hasta sayılarına sayılarına bölünmüş ve birim hasta maliyeti bulunmuştur.

23 6. Yardımcı ve esas gider yerlerinin toplam ve birim maliyetler hesaplanması BİRİMLER HASTA TOPLAM MALİYET BİRİM MALİYET Genel Cerrahi Servisi ,57 TL 754,70 Göz Servisi ,48 TL K.B.B. Servisi ,95 TL 1438,81 Kadın Hastalıkları Servisi ,65 TL 1126,80 Ortopedi Servisi ,64 TL 3302,20 Üroloji Servisi ,00 TL 250,45 Çocuk Sağlığı Servisi ,40 TL Dahiliye Servisi ,42 TL 3830,16 Dermatoloji Servisi ,02 TL Enfeksiyon Servisi ,29 TL Göğüs Hastalıkları Servisi ,22 TL 557,39 Nöroloji Servisi ,66 TL Psikiyatri Servisi ,05 TL

24 SONUÇ Sağlık sektörü diğer sektörlerden farklılıklar arz eden özellikleri nedeni ile karlılık elbetti ki birinci öncelik değildir. Sağlık sektörü gelir ile ilişkilendirildiğinde maliyetler çok yüksek olarak görülebilir. Sağlık hizmeti sunumunda öncelikli hedef sağlık hizmetinin ihtiyaç duyulduğu anda ve ihtiyacın şiddeti göz önüne alınarak zamanında etkin, verimli ve en yüksek memnuniyet derecesinde sunulmasını sağlamaktır.

25 SONUÇ Hastanemizde üretilen sağlık hizmetlerinde maliyetlerin tespit edilmesine yönelik bu çalışmada da tüm giderlerin tespit edilmesi, varsa gereksiz giderlerin önlenmesi, giderlere yönelik harcamalarının disiplin altına alınması hedeflenmiştir.

26 SONUÇ Hastanemizde üretilen sağlık hizmetlerinde maliyetlerin tespit edilmesine yönelik bu çalışmada ile tespit edilen maliyetler sonrası, gerek Fatih Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği sağlık politikaları ve gerekse bölgenin de dinamikleri göz önüne alınarak hastanemizin kısa ve orta vadeli planlamalarında yapılacak personel, tıbbi cihaz vb yatırımlara da yol gösterici olması düşünülmektedir.

27 SAYGILARIMLA Uzm. Mustafa SERBES Fatih Kamu Hastaneler Birliği Lütfiye Nuri Burat Devlet Hastanesi İdari ve Mali Hizmetler Müdürü