ANNE SÜTÜ VE BESLENME

Transkript

1 ANNE SÜTÜ VE BESLENME

2 Anne Sütü

3 Anne Sütünün Önemi Hayatın ilk 6 aylık döneminde bebeklere verilecek tek besin öğesi anne sütü olmalıdır. İlk 6 aylık dönemde anne sütü bebeğin tüm gereksinimlerini karşılamaktadır. Emzirme bebeğin tüm besin gereksinimini karşılarken ayrıca bebeğin ve annenin sağlığını da korur ve bu tip beslenmeden tüm aile duygusal ve ekonomik yararlar sağlar.

4 Anne Sütü İle Beslenmenin Bebek Açısından Yararları Tam olarak bebeğin ihtiyacı olan besinleri içerir. Kolaylıkla sindirilir ve bebek tarafından verimli bir şekilde kullanılır. Bebeği enfeksiyonlara karşı korur. Yapay mamalarla beslenmeden çok daha ucuzdur. Anne bebek bağını, yani yakın ve sevgi dolu bir ilişki kurulmasını sağlar. Bebeğin büyüme ve gelişmesini sağlar. Her an sıcak ve temiz olarak mevcuttur. Yeni bir gebeliğin gelişmesine kısmen engel olur.

5 Anneye yararları Annenin sağlığını korur. Uterusun ilk büyüklüğüne dönmesine yardımcı olur, ki bu da kanamada azalma sağlayıp anneyi anemiden korur. Emzirme annede over ve meme kanseri riskini azaltır.

6 Emzirmenin Psikolojik Yararları Duygusal bütünleşme Anne ve çocuk arasinda yakin sevgi dolu ilişki sağlar. (Bonding süreci ) Annenin duygusal açidan tatminini sağlar. Bebek daha az ağlar. Anne bebeğine daha sevgi dolu davranir. Bebeği terk etme veya hirpalama olasiliği daha düşüktür. Gelişme Anne sütü ile beslenen çocuklar ileri yaşlarda zeka testlerinde daha başarili olurlar.

7 Anne Sütünün İçeriği

8 Anne Sütünün Bileşimi Doğumdan sonra ilk birkaç gün içinde salgılanan sarımsı renkli, yapışkan nitelikli, yoğunluğu yüksek süte: KOLOSTRUM (Ağız sütü) denir.

9 Anne Sütünün Bileşimi kolostrum Günlük miktarı ortalama 30 ml Olgun sütten daha fazla antikor ve antienfektif protein içerir. Bebeğin ilk pasif aşısı olarak nitelendirirlir Olgun sütten daha fazla protein, daha az yağ ve laktoz içerir. Epidermal büyüme faktörü içerdiği için barsağın erken olgunlaşmasını sağlar ve bebekte allerji ve diğer besinlere entolerans gelişmesini önler. Yüksek doz K vitamini içermesi yeni doğanın hemorajik hastalığından korunmasında önemlidir. Kolostrumun miktarının az olduğu için böbreklere önemli bir metabolik yük oluşturmaz. Kolostrumun bebeğin barsaklarını mekonyumdan temizlemeye yardım eden hafif Müshil etkisi de vardır. Bu şekilde billuribin de barsaktan atılır ve sarılığın önlenmesi kolaylaşır.

10 Anne Sütünün Bileşimi kolostrum Süt miktarı ve laktoz sentezi arttıkça kolostrumun bileşimi de hızla değişir, miktar artar ve doğumdan saat sonra olgun sütü bileşimine ulaşır. Olgun anne sütünün bileşimi gün içindeki alınma zamanına, bir emzirme döneminin değişik evrelerine, annenin diyetine ve bebeğin prematüre olup olmamasına göre değişiklik gösterir.

11 Farkları fark ettiniz mi? ÖN SÜT SON SÜT Yağ Yağ Yağ Protein Protein Protein Laktoz Laktoz Laktoz İLK SÜT (COLOSTRUM) OLGUNLAŞMIŞ SÜT

12 Farkları fark ettiniz mi? ANNE SÜTÜ İNEK SÜTÜ KEÇİ SÜTÜ Yağ Yağ Yağ Protein Protein Protein Laktoz Laktoz Laktoz

13 Protein Değişik memelilerin süt protein içerikleri yavrularının büyüme hızına bağlı olarak değişir ; İnek sütü Keçi sütü İnsan sütü : 3,3 mg/dl : 5,5 mg/dl : 0,9 mg/dl Hayvan sütü insan sütünden daha fazla protein içerir.

14 Protein Protein önemli bir besin maddesidir. Büyüme ve gelişme için gereklidir. Daha fazla proteinin daha iyi olduğu düşünebilinir. Ancak hayvanlar insanlardan hızlı büyüdükleri için daha yüksek protein konsantrasyonu içeren sütlere ihtiyaçları vardır. Bir bebeğin tam olgunlaşmamış böbrekleri için ise, hayvan sütlerindeki proteinin fazlasını atmak zordur.

15 Protein Bileşimleri ayarlanmış olmakla birlikte formül sütleri de anne sütünden farklıdır. Formül sütleri soya, bitkisel yağ ve hayvan sütleri gibi bir çok değişik maddeden yapıldığından bebekler için mükemmel olmaktan çok uzaktır.

16 Sütlerin Protein Nitelikleri İNSAN İNEK SÜTÜ ANTİ EFEKTAN PROTEİNLER WHEY PROTEİNLER % 80 KAZEİN % 35 KAZEİN KESİLMİŞ SÜTÜN KATI KISIMLARI HAZMI KOLAY HAZMI GÜÇ

17 Sütlerin Protein Nitelikleri Tüm sütler protein olarak kazein ve whey proteinleri içerirler. Ancak bunlar nitelik yönünden birbirinden farklıdırlar. İnek sütündeki proteinin çoğunu kazein oluşturur. Kazein, bebeğin midesinde yoğun ve sindirilemeyen pıhtılar oluşturur. İnsan sütündeki kazein daha azdır ve sindirimi kolay pıhtı oluşturur.

18 Sütlerin Protein Nitelikleri Çözülebilir yada whey proteinleri de farklıdır.insan sütünde a laktalbumin, hayvan sütünde b laktoglobulin vardır. İnsan sütündeki whey proteinlerinin çoğu anti infektif proteinlerdir ve bebeği enfeksiyonlardan korurlar. Hayvan sütü yada süt formülleri ile beslenen bebeklerde anne sütü alanlara göre egzama yada astıma yol açan alerjiler daha çok görülür.

19 Sütlerin Protein Nitelikleri Hayvan sütlerindeki b laktoglobulin anti-enfektif protein içermediği gibi ayrıca allerjen özelliktedirler. Bu nedenle yapay beslenen bebeklerde hayvan sütü proteinlerine entolerans gelişebilir. Değişik türde protein içeren besinleri aldıklarında ishal, karın ağrısı, döküntü görülebilir. İshal kronikleşebilir ve malnütrisyon gelişmesi kolaylaşır.

20 Sütlerin Protein Nitelikleri İnsan ve hayvan sütünün Aminoasit bileşimi de farklıdır. Anne sütünde Sistin yüksek, Metionin düşüktür. İnek sütünde Taurin yok iken, insan sütünde bol miktarda bulunur. Taurin safra tuzlarının konjugasyonunu sağlar, ayrıca bir nörotransmitter ve nöromodülatör olarak merkezi sinir sisteminin gelişimine katkıda bulunur.

21 Yağ Bütün sütlerde yağ bulunur. Bu insan veya hayvan yavrusunun ihtiyacı olan enerjinin çoğunu sağlar. İnsan sütünde hayvan sütü ya da süt formüllerinde bulunmayan veya miktarı çok az olan yağ asitleri vardır. ( Linoleik ve arişidonik asit gibi )

22 Yağ Bu esansiyel yağ asitleri bebeğin büyüyen beyni ve gözleri ile sağlıklı kan damarlarının gelişimi için gereklidir. Bu yağ asitleri ayrıca prostaglandin sentezi içinde gereklidir.

23 Yağ İnsan sütü ayrıca yağ sindirimine yardımcı olan Lipaz enzimi içerir ki bu enzim hayvan sütleri ve formül sütlerde bulunmaz. Bu nedenle anne sütündeki yağ diğer sütlerdekine göre daha kolay sindirilir ve bebek tarafından daha iyi kullanılır.

24 Yağ Yapay besinlerle beslenen düşük doğum ağırlıklı bebeklerde esansiyel yağ asidi eksikliği sonucu yetersiz mental gelişme ve yetersiz görme saptanmıştır. İnsan sütü kolesterolden özellikle HDL kolesterolden zengindir ve bu özelliği nedeniyle ateroskleroza karşı koruyucu olduğu kabul edilmektedir

25 Yağ Anne sütünün yağ içeriği değişkendir. Sabahları en düşük öğle vakti en yüksektir. Emzirmenin başlangıcında alınan sütte ( ön süt ) yağ içeriği düşük su içeriği yüksektir. Bu sayede başlangıçta bebek susuzluğunu giderir. Emzirmenin ilerleyen evrelerinde yağ miktarı 3 5 kat artarak bebeğe doygunluk hissi verir ve bebeğin memeyi bırakmasını sağlar.

26 Karbonhidrat İnsan sütünün en önemli şekeri Laktoz dur. Ayrıca sütün içinde az miktarda galaktoz, fruktoz ve oligosakkaritler bulunur. Laktoz enerji gereksiniminin % 40 nı sağlar.

27 Karbonhidrat Galaktoz, MSS nin gelişimine katkıda bulunan gikolipitlerin sentezi için gereklidir. Ayrıca Kalsiyum ve Demir emilimini Laktobasillus bifidus kolanizasyonunu arttırarak gastrointestinal sistemde patojen mikroorganizmaların üremesine engel olur.

28 Sütlerdeki vitamin oranları İNSAN SÜTÜ İNEK SÜTÜ B VİT C VİT A VİT

29 Vitaminler İnsan sütündeki vitamin düzeyleri annede bir yetersizlik yoksa her zaman bebeğin gereksinimlerini karşılayacak durumdadır. Anne sütündeki A ve C vitaminleri inek sütünden fazladır. Ancak K vitamin düşüktür.

30 Vitaminler Eğer kolostrum yeteri kadar alınmamışsa yeni doğanın hemorajik hastalığı gelişebilir. Bunu önlemek için yeni doğana 1 mg Im K vitamini yapılır.

31 Vitaminler B vitaminleri çoğu inek sütünde anne sütünden 2 3 katı fazladır. Bu yüksek konsantrasyonlar bebeğin gereksinimden fazladır. Normal koşullarda anne sütündeki D vitamini bebek için yeterlidir. Ancak annenin depolarının düşük oluşu, bebeğin yeterince güneşlendirilememesi halinde anne sütündeki D vitamini bebeği Raşitizm den koruyamaz.

32 Vitaminler Dengeli beslenen bir annenin sütündeki suda eriyen vitaminler bebeğin gereksinimini karşılar. Sadece anne sütü alan bir bebeğe polivitamin verilmesi gerekli olmadığı halde sakıncalıda olabilir.

33 Mineraller İnsan sütündeki bir çok mineral (kalsiyum, fosfor, demir, magnezyum, çinko, flor) düzeyi annenin diyetinden etkilenmez. Anne sütündeki mineral miktarı inek sütüne oranla 4 kat daha azdır. Bu nedenle böbrek solüt yükü bebeğin kapasitesini aşmaz. İnsan ve inek sütü eşit oranda su içerir. İnsan sütünün renal solüt yükü düşük olduğundan idrarla olan su kaybı azdır, ve alınan su bebeğin ihtiyacını tümüyle karşılar.

34 Sıvılar Sıcak iklimlerde bile anne sütü ile beslenen 4-6 aylık bebeklere ilave su vermek gerekmez. Ayrıca bebeğin susuzluğu, su ve diğer içeceklerle giderilirse anne sütünü daha az alabilir.

35 Demir İNSAN SÜTÜ 50-70µG/100ml İNEK SÜTÜ 50-70µG/100ml 50 % Emilen 10

36 Demir Eğer bebek anneden yeterli depoyu alabilmiş ise insan sütündeki demir miktarı hayatın ilk 4 6 ayı demir eksikliği anemisini gelişimini önler. İnek sütündeki demirin % 10, insan sütündeki demirin % 50 si emilir.

37 Demir Bazı süt formüllerine demir katılmıştır. Ancak bu demir iyi emilemediğinden bebeği anemiden korumaz. Ayrıca fazla alınan demir patojen mikroorganizmaların üremesini kolaylaştırır.

38 Kalsiyum Anne sütündeki kalsiyum miktarı inek sütüne oranla düşük olmasına rağmen ; Ca/P oranının yüksek olması nedeniyle emilimi daha fazladır

39 Anne sütü bebekler için sadece bir besin değildir Anne sütü bir çok Ig içerir. (sekratuar Ig A, Ig G, Ig M, Ig D) Bebeği enfeksiyonlara karşı koruyan canlı bir sıvıdır. Ayrıca annenin geçirmiş olduğu enfeksiyonlara karşı gelişmiş antikorlar da içerir.

40 İkinci yaşta Anne Sütü ENERJİ PROTEİN A VİT C VİT % ml anne sütünün karşıladığı günlük gereksinimler %45 %38 %31

41 teşekkürler

42 ANNE SÜTÜNÜN BİLEŞENLERİ

43 ANNE SÜTÜNÜN BİLEŞENLERİ Bebeğin Besinsel İhtiyaçlarını Karşılar Biyoaktif Faktörler İçerir İçeriği Sürekli Aynı Değildir, Değişir Foremilk, Maturmilk

44 ANNE SÜTÜNÜN BİLEŞENLERİ PROTEİN kazein En önemli protein alfalactalbumin dir. Laktoferrin ve lizozim gibi besinsel olmayan proteinler hariç

45 ANNE SÜTÜNÜN BİLEŞENLERİ YAĞ 3.5 g/ 100 ml Enerjinin %50 sini sağlar Nörolojik gelişim için önemli olan esansiyel yağ asitlerini içerir. (LA, ALA) ve LCP ( DHA, AA) Yağların sindirimi için gerekli olan Lipaz enzimini de içerir

46 Anne sütündeki yağın yapısı; sindirim ve emilimi kolaylaştıracak formdadır. Lipaz içerir. Yüksek miktarda palimitic ( C16:0), oleic ve linoleic (C18:2w6) asit içerir. Palmitic acid trgliserid molekülü içerisinde çoğunlukla sn-2 pozisyonunda dağılmıştır. Yağ ve kalsiyum emiliminde, dışkı kıvamında yararlı etkileri vardır. Anne sütü yağı YAĞ ASİDİ Diğer yağlar PALMİTİK ASİT PALMİTİK ASİT YAĞ ASİDİ YAĞ ASİDİ PALMİTİK ASİT

47 ANNE SÜTÜNÜN BİLEŞENLERİ KARBONHİDRAT LAKTOZ Temel karbonhidrattır. 7 g/ 100 ml Önemli bir enerji kaynağıdır.

48 ANNE SÜTÜNÜN BİLEŞENLERİ KARBONHİDRAT 1 g / 100 ml Anne sütü Oligosakkaritleri Enfeksiyonlara karşı korur. Bağırsak florasında yararlı bakterilerin artmasını destekler Zararlı bakterilerin bağırsak çeperine tutunmasını engeller. Kompleks yapılardır.

49 ANNE SÜTÜNÜN BİLEŞENLERİ VİTAMİN VE MİNERAL Annesütü D ve K vit. dışında tüm vitaminleri yeterli miktarda içerir. Kalsiyum ve Fosfor miktarları diğer sütlere göre daha az olsa da 2.3:1 oranı nedeniyle kalsiyum emilimi daha iyidir. Demir ve çinko miktarları düşük olsa da yararlanım daha yüksektir. Düşük doğum ağırlıkları bebekler, 6 aya kadar demir desteği almalıdır. 6. aydan sonra demir eksikliği anemisini önlemek için demir destekli tamamlayıcı besinler gereklidir.

50 Annesütünün İçeriği Besin Ögeleri (100ml) Enerji (kcal) Karbonhidratlar Laktoz (g) 6,7 Oligosakkaritler (g) 1,2-1,4 Protein Toplam Protein (g) 0,9 whey:casein oranı* yaklaşık 60:40 Yağlar Tomplam yağ (%) 3,5 Kolesterol (% toplam yağ) 0,4-0,5 Fosfolipitler (% toplam yağ) 0,6-0,8 Yağ asitleri (% ağırlık) 88 Doymuş yağ asitleri (%) 44-45

51 Besleyici Olmayan Bileşenler Bağışıklıkla ilgili bileşenler Ig, lökositler, oligosakkaritler, lizozim, laktoferrin,nükleotidler, sitokinler,... Gastrointestinal ve üst solunum yolları sistemlerini korur. Annesütündeki bioaktif bileşenlerin sağlık üzerine yararlı katkıları bulunur. Diğer faktörler de besinlerin sindirim ve emilimine katkıda bulunur.

52 ANNESÜTÜNÜN YARARLARI

53 ANNESÜTÜNÜN YARARLARI 1-Gastro intestinal Fonksiyonlar Hızlı gastrik boşalma Gastrointestinal sistemin gelişimini ve hareketliliğini uyarır. Gastrointestinal sistemin olgunlaşması Yumuşak dışkılama daha az kabızlık

54 ANNESÜTÜNÜN YARARLARI 2-Enfeksiyonlardan Koruma Annesütünün en önemli yararı enfeksiyonlardan korumasıdır. Gastrointestinal enfeksiyonlar ve akut kulak enfeksiyonlarına yakalanma riskini azaltır. Diğer enfeksiyonların oluşmasını önlemede belirgin bir etkisi yoktur.

55 Annesütünün enfeksiyonları önleyici etkisi Gastrointestinal ve solunum yolları enfeksiyonları ( ilk 13 haftasındaki 618 xx bebek ) Enfeksiyonlar Sadece annesütü Annesütü + Biberon Maması Biberon Maması Gastrointestinal Solunum yolları

56 akut orta kulak iltahabı belirtilerinin görülme ortalaması Orta kulak iltihabından korunma anne sütü yok anne sütü yok<4 ay anne sütü 4 ay, suplement <4 ay anne sütü 4 ay, suplement 4-6 ay anne sütü 6 ay ay ay

57 ANNESÜTÜNÜN YARARLARI 3-Allerjik Hastalıkların Önlenmesi Ailesinde allerji öyküsü olan bebeklerin atopik hastalıklardan korunması En az 4 ay sadece annesütüyle beslemenin bebeklikte ve çocuklukta atopik dermatit,hırıltı,astım a karşı geçici koruyucu etkisi vardır Annesütüyle beslenen bebeklerin bazılarında annenin diyetinde düzenleme yapılması yarar sağlamaktadır.

58 ANNESÜTÜNÜN YARARLARI 4-Sağlıkla ilgili diğer yararları Araştırmalara göre; Ani bebek ölümlerinde azalma İleri yaşlarda diabet, bazı kanser türleri, yüksek kolestrol ve astım görülme sıklığında azalma Görme fonksiyonunda daha iyi gelişim

59 ANNE İÇİN YARARLARI Kilo kaybı ve uterus un daha hızlı eski haline dönmesi Sadece annesütü ile besleme fertiliteyi geciktirir Göğüs ve rahim kanseri görülme sıklığında azalma Osteoporoza karşı koruma

60 EMZİRME İLE İLGİLİ ÖNERİLER

61 WHO/UNICEF ÖNERİLERİ (2001/2003) Global halk sağlığı önerileri Bebekler ilk 6 ay sadece annesütü ile beslenmelidir. Sonrasında 2 yaş ve üzerine kadar Annesütü verilirken, tamamlayıcı gıda lara geçilmelidir. Bazı sağlıkla ilgili durumlar dışında doğum dan itibaren sadece annesütü vermek mümkündür

62 AAP ÖNERİLERİ (2009) Sadece annesütüyle besleme en az 4 ay; fakat tercihen 6 ay 12 aya kadar annesütü ve tamamlayıcı gıdalar birlikte devam ettirilmelidir 12. aydan sonra emzirme bebek ve anne nin karşılıklı isteğine göre daha da sürdürülebilinir.

63 ESPHGAN ÖNERİLERİ (2009) Arzulanan hedef 6 aya kadar sadece emzirmedir. Sadece veya kısmen annesütü alan bebeklere 17. haftadan önce tamamlayıcı Gıda başlanmamalıdır. 26. haftadan sonra ya da geciktirilmemelidir. Emzirme bebek ve anne karşılıklı istediği sürece devam ettirilmelidir Ailesinde allerji öyküsü olan bebeklerde ilk 6 ay sadece annesütü verilmelidir.

64 YAŞAMIN İLK GÜNLERİNDE BESLENME Tüm bebekler için annesütü DR önermedikçe annesütü alan bebeğe takviye yapılmamalıdır Takviye yapılması durumunda: süt verilmeli, glikoz veya steril su verilmemelidir Erken emzirme döneminde emzikten kaçınılmalıdır.

65 BEBEK DOSTU HASTANE GİRİŞİMİ (BFHI) WHO ve UNICEF tarafından emzirmeyi korumak, geliştirmek ve desteklemek için başlatılmıştır. Doğum şartları bebek dostu olarak belirlenir -bedelsiz veya ucuz annesütü yerini alacak mamalar, biberonlar kabul edilmez -Başarılı emzirmenin 10 özel adımı uygulanır Bu girişim, ulusal emzirme otoriteleri tarafından kontrol edilir Uygulama rehberi UNICEF ve WHO tarafından geliştirilmiştir den beri 156 ülkede hastane bu uygulamaya katılmıştır.

66 Anne Sütü İle Beslenmede Karşılaşılan Zorluklar

67 Tarihte anne sütü Eski Mısır:MÖ 1550 yılından kaldığı sanılan Ebers Papirusu nda bebekleri beslemenin tek yolunun anne sütü ile besleme olduğu ve bebeklerin üç yaşına kadar anne sütü alması gerektiği yazılıdır. Eski Babilliler ve Türkler de anne sütü ile beslenmeye büyük önem vermişler ve anne sütü kutsaldı.

68 Tarihte anne sütü İslamiyet: İslam a göre bebeğin anne karnında kanla beslenmesi ile doğumdan sonra anne sütü ile beslenmesi arasında kesintisiz bir devamlılık vardır. Avrupa da Rönesans: bu devirde yazılan çeşitli kitaplarda anne sütünün bebekler için en iyi besin olduğu belirtilmiştir. Biberon devrimi: Avrupa da endüstri devriminin olmasıyla kadınların da çalışmaya itilmesi anne sütüne ilgiyi azaltmıştır. Birinci dünya savaşı sonrası başlayan kadın hakları hareketinin yanlış değerlendirilmesi ile biberonlar modern anneliğin simgesi olmuştur.

69 Tarihte anne sütü Yapılan hatalar 1978 yılında Amerikan Pediatri Akademisi gibi muhafazakar bir kurum tarafından da kabul edilmiş, anne sütü konusundaki araştırmalara ağırlık verilmiştir. Bugüne kadar kamuoyunda yaratılan yanlış bilgiler değiştirilmeye ve bebeklerin doğanın kendilerine armağan ettiği en kıymetli besin olan anne sütü ile beslenmelerinin önemi vurgulanmaya başlanmıştır.

70 Besleyici olarak anne sütü Anne sütünün en önemli özelliği çocuğun yaşına ve durumuna uygun değişim göstermesidir. İlk günlerde salgılanan kolostrum daha kıvamlı, yağ yönünden fakir, Na, K, Mg, kalsiyum gibi minerallerden ve bebeği enfeksiyondan koruyan hücre, antikorlar yönünden zengindir. Giderek sütün içeriğinde değişiklikler olur ve gün içinde matür süt özelliğine erişir.

71 Anne sütünün avantajları Anne sütünde bulunan laktobasillus bifidus süt çocuğunu E.koli gibi enfeksiyonlardan korur. Anne sütündeki proteinlerin % i biyolojik olarak daha önemli olan whey proteinidir. Protein konsantrasyonu inek sütünden az olmasına rağmen süt çocuğunun protein gereksinimini ilk 4-6 ay tek başına karşılar. Anne sütü ile beslenenlerde obezite daha azdır. Anne sütündeki esansiyel yağ asidi inek sütündekinin beş katından fazladır.

72 Anne sütünün avantajları Anne sütündeki Ca/P oranı 2:1 dir. Bu oran kalsiyumun absorbsiyonunu arttırmaktadır. İnek sütündeki demirin % 5-10 u emilirken anne sütünde bu oran % dır. Anne sütü alan bebeklerde gastrointestinal enfeksiyonlar, pnömoni, menenjit, bakteriemi sıklığı daha azdır. Anne sütü ile beslenen bebeklerde allerji ve kronik hastalık daha az görülür. İnek sütü ile beslenen bebeklerde diş çürüğü iki kat fazladır.

73 Sosyal pediatri açısından anne sütü Bebeğin yaşama şansı artar. Bebeğin en iyi şekilde büyümesi ve gelişmesi sağlanır. Anne sağlığını olumlu yönde etkiler. Etkin bir aile planlaması yöntemidir. Tasarruf sağlar.

74 Anne sütü ile beslenmede karşılaşılan ANNEYE ait sorunlar Memelere ilişkin sorunlar Düz, içe çökük ve uzun meme ucu Meme ucu çatlakları Mastit Yetersiz süt Çok fazla süt Dolu ve tıkanmış meme (engorjman) Hipergalaktia Annenin hastalığı Gebelik Postpartum depresyon

75 Anne sütü ile beslenmede karşılaşılan BEBEĞE ait sorunlar Bebeğin davranışları Uykulu bebek Sinirli, huzursuz bebek İştah atağı Memeyi reddetme Bebeğin hastalığı İkiz/Çoğul bebekler Meme başı konfüzyonu Ankiloglossi(dil bağı)

76 Yetersiz süt oluşumu Süt yetersizliği sık gözlenmesine rağmen ; gerçek, fizyolojik süt yetersizliği nadirdir. Yetersizliğin en sık nedenleri Uygun olmayan zamanlama Beslenmenin süresi Ek besin verilmesi Anne ve bebeğin ayrılması Yanlış emzirme pozisyonudur

77 Yetersiz Süt Belirtileri güvenilir belirtiler Yetersiz tartı alımı: 1 ayda 500 gr dan az veya 2. Hafta sonunda doğum tartısından az İdrar miktarı: 1 günde 6 dan az, koyu sarı, yoğun ve keskin kokulu idrar yapması.

78 Yetersiz Süt Belirtileri olası belirtiler Emzirmeden sonra tatmin olmama Parmak emme Sık sık ağlama Uzun süre ve sık meme emme Memeyi reddetme Sert kuru ve yeşil dışkı Memelerde yumuşama Hamilelik sırasında memelerin büyümemesi

79 Anne sütü kontrendikasyonları Aktif hepatit B enfeksiyonu Aktif TBC Akut ciddi psikoz İmmünsupresif kemoterapi Ağır metallere maruz kalma Meme kanseri Psikoz

80 Emzirmede kontrendike olan ilaçlar Amfetamin Siklofosfamid Bromokriptin Metotreksat Doksorubusin Metronidazol Siklosporin Nikotin Sisplatin Difenhidramin Ergotamin Siproheptadin Eroin Fensiklidin Kokain Lityum

81 Anne beslenmesinin anne sütüne etkisi Süt veren annelerin 500kcal/gün ilave enerji almaları gerekir Kafeinli içeceklerin miktarı azaltılmalıdır Alkol alımı kontrol edilmelidir Acılı ve baharatlı besinlerin aşırı tüketilmesinden kaçınılmalıdır. Bazı besinlerden sonra kolik atakları yaşanıyorsa bunlar diyetten çıkarılmalıdır Vejeteryan anneler gelişebilecek eksiklikler yönünden uyarılmalıdır(b6-b12)

82 Gebelik Emziren kadın gebe kalabilir Normal gebelik derhal sütten kesme için bir endikasyon değildir. Gebelikte sütten kesmenin sebebi meme ve meme başı ağrısı, süt yapımında azalma, süt tadındaki değişikliklerdir. Tandem nursing (aynı zamanda memede 2 bebeğin olması), öncelik yeni bebeğe verilmelidir.

83 Postpartum depresyon Akut ciddi psikoz anne sütü beslenmesi için kontrendikasyon oluşturur.

84 Bebeğe ait sorunlar uykulu, huzursuz, sinirli bebek Doğumdan sonraki ilk bir iki saat bebekler oldukça uyanıktır, emzirmeye başlamanın en uygun zamanı bu saatlerdir. Bazı bebekler çok uzun süre uyuyabilirler; bebeğin üstünü açmak, hafif masaj, dik tutmak, hareket ettirmek, bezini değiştirmek veya konuşmak bebeği uyandırabilir. Özellikle anne sütünün tam olarak bollaşmadığı doğumdan sonraki 2-4 günlerde bazı bebekler beslenmeden sonra huzursuz olabilirler Bebek sakin ve uyanıkken emzirilmelidir; fazladan birkaç dakika veya 2 memeyi de emzirme, alt değiştirme yada kucağa alma bebekleri sakinleştirir

85 İştah atağı Geçici emme krizleri olarak tanımlanır Bebek her zaman olduğundan daha fazla acıkır ve tatmin olmaz Birkaç gün ekstra emzirme süt oluşumunu artırır ve bebeklerin normal beslenme alışkanlığını sağlar

86 Memeyi reddetme emme grevi Bebeğin ani olarak emmeyi reddetmesi her zaman görülebilir Sıklıkla annenin menstruasyonu, yedikleri, kullandığı sabun ve parfümdeki değişiklik, annenin işine dönmesi, yeni bakıcı ve annenin stresi ile ilişkilidir. Bebekte burun tıkanıklığı, diş çıkarma, ağrı diğer nedenlerdir.

87 Bebeğin hastalığı Prematürite, perinatal asfiksi, sepsis veya cerrahi problemler anne sütü ile beslenmeyi önleyebilir. Ateş, ÜSYE veya diyare gibi akut hastalığı olan bebekler için en iyi besin anne sütüdür

88 Bebeğin hastalığı Galaktosemi Uzun zincirli acil-coa dehidrogenaz eksikliği Hiperlipidemi tip 1 Abetalipoproteinemi Üre siklus enzim defektleri Fenilketonüri gibi hastalıklarda AS kontrendikedir

89 İkiz veya çoğul gebelikler İkiz bebekleri olan anneler besinsel gereksinimleri karşılayacak süt üretim kapasitesine sahiptir Günde ml süt sağlayabilirler Prenatal hazırlanma, uygun sosyal destek, çocuk bakıcısı ve iyi bir beslenme planı çok önemlidir

90 teşekkürler