SAĞLIK HUKUKU SAĞLIK MESLEK MENSUBUNUN. nobel. Prof. Dr. Hüseyin DURDU TANIMI YETKİ GÖREV HAK VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ. tıp kitabevleri

Transkript

1 SAĞLIK HUKUKU SAĞLIK MESLEK MENSUBUNUN TANIMI YETKİ GÖREV HAK VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ Prof. Dr. Hüseyin DURDU nobel tıp kitabevleri

2

3 SAĞLIK HUKUKU SAĞLIK MESLEK MENSUBUNUN TANIMI YETKİ GÖREV HAK VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ AVUKAT Prof. Dr. Hüseyin DURDU NOBEL TIP KİTABEVLERİ

4 2015 Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti. SAĞLIK HUKUKU SAĞLIK MESLEK MENSUBUNUN TANIMI - YETKİ - GÖREV HAK VE YÜKÜMLÜLÜĞÜ Prof. Dr. Hüseyin DURDU ISBN: ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri yasası hükümleri gereğince herhangi bir bölümü, resmi veya yazısı, yazarların ve yayınlayıcısının yazılı izni alınmadan tekrarlanamaz, basılamaz, kopyası çıkarılamaz, fotokopisi alınamaz veya kopya anlamı taşıyabilecek hiçbir işlem yapılamaz. Yayımcı : Nobel Tıp Kitabevleri Tic. Ltd. Şti. Millet Cad. No: Fatih-İstanbul Yayımcı Sertifika No : Bas kı / Cilt : No-bel Matbaacılık San. Tic. Ltd. Şti. Kurtini Mevki, General Şükrü Kanatlı Cad. Ömerli - Hadımköy - İstanbul Matbaa Sertifika No : Sayfa Tasarımı - Düzenleme : Nobel Tıp Kitabevleri, Hakkı Çakır Kapak Tasarım : Hakkı Çakır Baskı Tarihi : Kasım İstanbul

5 ÖNSÖZ Temel İnsan haklarından olan ve gezegende bulunan birçok ülkenin imza koyarak katıldığı insan hakları sözleşmelerinde yer alan yaşam hakkı, öncül olmaya devam ediyor ve edecektir. İnsan gibi yaşamak sözü, sağlık bir çevre, beden, kaliteli bir yaşam biçimini ifade eder. İnsan sağlığına ve yaşam hakkına saygılı olan devletler, bunların sağlanması için alt yapı ve üst yapı koşullarını oluşturmuş, sosyal devlet anlayışını egemen kılmıştır. İnsan yaşam ve sağlığını amaçlayan kurum ve kuruluşlar yaygınlaştırılmış, aktive edilmiş, disipline edilmiş ve insan sağlık güvence altına alınmıştır. Birçok modern ülkeler, Anayasalarının önemli bir bölümünü insan yaşam ve sağlığına ayırmış, ulusal üstü sözleşme ve pozitif hukuk normları ile desteklemişlerdir. Türkiye de de, yakın bir zamandan bu yana, Üniversitelerde Sağlık Hukuku bölümleri ve konuya ilişkin Enstitüler açılmış ve işin ciddiyeti kavranarak eğitime taşınmıştır. Sağlık denilince her ne kadar, Hekim ve hasta ikilisi taraf olarak görünmekte ise de, asıl ve etkin yan sosyal devlet anlayışının egemenliğidir. İnsan sağlığının meta aracı olarak kullanılmaması gerektiği ilkesini savunmak devlete düşerken, tam aksine, sağlık meslek mensuplarını, sağlık işletmelerinde kullanılacak ve omuzlarında kazanç sağlanacak bir arguman olarak gören yönetim anlayışının kabulü olanaksızdır. Sağlık meslek mensuplarının, uğraş alanı meta üretimi değildir. İnsan sağlığı olup, kaybedilmesi durumunda, yerine konulamayacak türdendir. Nasıl ki, insanın yaşam hakkı vazgeçilmez ise, sağlık meslek mensuplarının da, sağlıklı ve kaliteli bir ortamda, sosyal durumuna uygun bir çevrede yaşama hakkı vardır ve bu hakkı sosyal devlet sağlamalıdır. Kişiler sağlık haklarını kullanırken, herhangi bir engelle karşılaşmamalıdırlar. Sağlık hizmeti alan kişinin, ekonomik sorunlar nedeniyle bu hakkı kullanmaktan geri bırakılmamalıdır. Hasta- Hekim ilişkisi kamplaştırılmamalıdır. Bunlar karşılıklı hasım değil, biri diğerine hizmet veren, diğeri de hizmete gereksinimi olandır. Gerek sağlık meslek mensuplarına ve gerekse hukuk mensuplarına yararlı olacağını sandığım bu çalışmamın sunacağı katkı sevincimle eşdeğer olacaktır. İZMİR Avukat Prof. Dr. Hüseyin DURDU III

6 İÇİNDEKİLER Önsöz III Kısaltmalar XIX Giriş BİRİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ KISIM SAĞLIK MESLEK MENSUBU Genel Tanım ve Değerlendirme TIP HEKİMİ A- İlk Basamak Sağlık hizmeti veren Pratisyen Hekim B- İkinci Basamak Sağlık hizmeti veren Uzman Hekim DİŞ HEKİMİ VE UZMAN DİŞ HEKİMİ a) İntörn b) Pratisyen c) Asistan d) Uzman İKİNCİ KISIM HEKİM OLMAYAN SAĞLIK MESLEK MENSUPLARI Eczacı Farmakolog Hemşire Uzman Hemşire Hemşire Yardımcısı Ebe Ebe Yardımcısı Optisyen Klinik Psikolog Fizyoterapist Odyolog Diyetisyen Dil ve Konuşma Terapisti Podolog Sağlık Fizikçisi V

7 VI İÇİNDEKİLER Sağlık Bakım Teknisyeni Anestezi Teknisyeni/Teknikeri Tıbbi Laboratuvar ve Patoloji Teknikeri Tıbbi Laboratuvar Teknisyeni Tıbbi Görüntüleme Teknisyeni Ağız ve Diş Sağlığı Teknikeri Diş Protez Teknikeri Diş Protez Teknisyeni Tıbbi Protez ve Ortez Teknisyeni/Teknikeri Ameliyathane Teknikeri Adli Tıp Teknikeri Odyometri Teknikeri Diyaliz Teknikeri Fizyoterapi Teknikeri Ferfüzyonist Radyopterapi Teknikeri Eczane Teknikeri İş ve Uğraşı Terapisti (Ergoterapist) İş ve Uğraşı Teknikeri (Ergoterapi Teknikeri) Elektronörofizyoloji Teknikeri Mamografi Teknikeri Acil Tıp Teknikeri Acil Tıp Teknisyeni İKİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ KISIM SAĞLIK HİZMETLERİNDE ÇALIŞAN DİĞER MESLEK MENSUPLARI Psikolog Biyolog Biyomühendis Molekül ve Genetik Mühendis Biyofizikçi Çocuk Gelişimcisi Sosyal Çalışmacı / Sosyal Hizmet Uzmanı Sağlık Eğitimcisi / Tıbbi Teknolog Sağlık Yöneticisi Çevre Sağlığı Teknisyeni/Teknikeri Yaşlı Bakım Teknikeri / Evde Hasta Bakım Teknikeri Tıbbi Sekreter Biyomedikal Cihaz Teknikeri Psikoterapist Sosyal Pedagog Kimyager

8 İçindekiler VII İKİNCİ KISIM SAĞLIK HİZMET BÖLÜMLERİ Ana Çocuk Sağlığı Bölümü Çevre Sağlığı Bölümü Toplum Sağlığı Bölümü Acil Yardım Bölümü Ambulans ve Acil Bakım Teknikeri nin Görevleri ÜÇÜNCÜ KISIM MESLEKİ HİZMETLER 1- Hizmet Kavramı A- a) Eğitici Sağlık Hizmeti b) Önleyici Sağlık Hizmeti c) Tedavi edici Sağlık Hizmeti d) İzlenici Sağlık Hizmeti B- 1- a) Hizmet Veren b) Hizmet Alan Hizmet Ölçütü ve Sınırı DÖRDÜNCÜ KISIM TIBBİ HİZMETLERİN KÖTÜ UYGULANMASI (MEDİCAL MALPRACTİCE) ÜÇÜNCÜ BÖLÜM BİRİNCİ KISIM SAĞLIK MENSUBU İLE HASTA ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ SÖZLEŞME TÜRÜ 1- Genel Kavram Borçlar Hukuku Yönünden Değerlendirme a) Sözleşmenin Konusu b) Vekâlet Sözleşmesi c) Yapıt Sözleşmesi (Eser-İstisna Akdi) Sağaltım Sözleşmesi (Suigeneris Contrat) Sağaltım Sözleşmesinin Ögeleri a) Hastanın Varlığı b) Sağlık Mensubunun Varlığı c) Sağlık Mensubunun Yetkili ve Görevli Oluşu d) İcabın Varlığı e) İcaba Uyma

9 VIII İÇİNDEKİLER İKİNCİ KISIM SÖZLEŞMENİN GETİRDİĞİ YÜKÜMLÜLÜKLER A) HASTANIN HAKLARI I- ULUSLARARASI HAKLAR ) HASTA HAKLARINA İLİŞKİN AVRUPA STATÜSÜ Genel Değerlendirme ) NİCE STATÜSÜ İLE HASTALARA VERİLEN HAKLAR Koruyucu Önlemlerin Alınması Hakkı Yararlanma Hakkı Bilgi Hakkı Rıza (Onay) Hakkı Özgür Seçim Hakkı Özel ve Gizlilik Hakkı Hastaların Zamanına Saygı Hakkı Kalite Standartları Hakkı Güvenlik Hakkı Yenilik Hakkı Gereksiz Ağrı/Acı ve Sıkıntıdan Sakınma Hakkı Kişisel Tedavi Hakkı Yakınma Hakkı Tazminat Hakkı II- ULUSAL ÖLÇEKTE HASTA VE HASTA YAKINLARININ HAKLARI Koruyucu Önlemlerin Alınması Hakkı Hizmetten Yararlanma Hakkı Hastanın Bilgi Alma Hakkı Hastayı Bilgilendirmenin Kapsamı Bilgilendirmenin Veriliş Şekli Hastanın Kabul ve Onay Hakkı (Rıza) Özgürce Seçim Hakkı Özel ve Gizlilik Hakkı Hastaların Zamanına Saygı Hakkı Hastanın Saygınlık Görmesi Hakkı Hastanın Dini Ödevleri Yerine Getirme Hakkı Hastanın Ziyaret ve Refakatçi Hakkı Hastanın Kalite Standartları Hakkı Hastanın Güvenlik Hakkı Hastanın Yenilik Hakkı Hastanın Gereksiz Ağrı/Acı ve Sıkıntıdan Sakınma Hakkı Hastanın Kişisel Tedavi Hakkı Hasta ve Yakınlarının Yakınma Hakkı Hasta ve Yakınlarının Ödence Hakkı B) HASTANIN HUKUKİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ

10 İçindekiler IX ÜÇÜNCÜ KISIM SAĞLIK MENSUBUNUN HAKLARI 1- GENEL DEĞERLENDİRME SAĞLIK MENSUBUNUN BİREYSEL HAKLARI a) Birey Olarak Sağlığını Koruma Hakkı b) Güvenlik Hakkı c) Makul Sayıda Hasta Bakma Hakkı ç) Hastayı İyileşme Garantisi Vermeme Hakkı d) Tıbbi Literatür ve Teknolojileri İzleme Hakkı e) Meslek ve Tıbbi Alana Girmeyen İşleri Reddetme Hakkı f) Kolektif Hizmet Yürütümünde, Kusur ve Kusurluyu Saptama Hakkı g) Mesleğe Saygı Bekleme Hakkı h) Mesleğe İlişkin Yönetsel Kararlara Katılma Hakkı ı) Hizmet Karşılığı Ücret Alma Hakkı i) İzin ve Dinlenme Hakkı SAĞLIK MENSUBUNUN HASTAYA YÖNELİK HAKLARI a) Hastadan Saygılı Davranış Görme Hakkı b) Hastadan Ayrıntılı Şekilde Yakınmalarına Yönelik Öykü Alma Hakkı c) Hastanın Konulan Tanı ve Tedaviye Uymasını Bekleme Hakkı d) Hastanın Alınan Tıbbi Kararlara Katılımını Bekleme Hakkı e) Bilimsel ve Etik Kurallardan Ayrılmama Hakkı f) Hastanın Acil Olup Olmadığına Karar Verme Hakkı g) Hastayı Sevk Etme Hakkı SAĞLIK MENSUBUNUN TOPLUMA YÖNELİK HAKLARI a) Sağlık Politikalarının Belirlenmesine Katılma Hakkı b) Meslek Dayanışması İçerisinde Olma Hakkı c) Hiç Bir Baskı Altında Kalmama Hakkı ç) Tanıklık Yapma ya da Tanıklıktan Çekilme Hakkı DEVLET KURUMLARINA VE BİLİME YÖNELİK HAKLARI a) Kazanılmış Haklardan Vaz Geçmeme Hakkı b) Kurumsal Altyapı Eksikliklerinden Yükümlü Olmama Hakkı c) Muayene Hanesinde Hizmet Verme Hakkı ç) Emeklilik ve Sosyal Güvenlik Hakkı d) Mesleki Risklere Karşı Korunma Hakkı e) Ücretsiz Hukuki Yardım Alma Hakkı f) Tazminat ve Maluliyet Hakkı g) Mesleki Yıpranmaya Karşı Korunma Hakkı h) Akademik Olarak Kendini Geliştirme Hakkı

11 X İÇİNDEKİLER DÖRDÜNCÜ KISIM SAĞLIK MENSUBUNUN YÜKÜMLÜLÜKLERİ I- HEKİMİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ Genel Değerlendirme Önerim (İcap) Yükümlülüğü Hastanın Kabul Edilmesi Yükümlülüğü a) Normal Koşullarda Kabul b) Olağanüstü Koşullarda Kabul Tanı'da Yükümlülük Hastanın Aydınlatılması Yükümlülüğü Tedavi Yönteminin Bilimsel Kurallara Uygunluk Yükümlülüğü Tedavi Sürecinde, Kontrolde Yükümlülük Hekimin Tıp Biliminin Gelişimini İzlemesi ve Kendisini Yenilemesi Yükümlülüğü Hekimin Kendisine Bağlı Olarak Çalışan Yardımcılarını Aydınlatması Yükümlülüğü Meslek Sırının Saklı Tutulması Yükümlülüğü II- DİĞER SAĞLIK MENSUPLARININ YÜKÜMLÜLÜKLERİ Genel Değerlendirme Hemşire Uzman Hemşire Yetki Belgesine Sahip Hemşire Hemşirelik Hizmetlerinin Yönetim ve Organizasyonu a) Baş Hemşire b) Sorumlu Hemşire Ebe Eczacı BEŞİNCİ KISIM SÖZLEŞMENİN SONA ERMESİ a) Genel Değerlendirme b) Hastanın Tedavisinin Sona Ermesi ya da Sağlığına Kavuşması c) Hastanın Başka Bir Sağlık Kuruluşuna Gönderilmesi ç) Hastanın Ex Olması d) Hastanın Sağlık Meslek Mensubunu Reddetmesi e) Sağlık Meslek Mensubunun Ex Olması f) Sağlık Meslek Mensubunun Çekilmesi ve Koşulları g) Belirlenen Gün ve Saatte Muayene Randevusuna Hastanın Gelmemesi ya da Hekimin Bulunmaması h) Sağlık Meslek Mensubunun, Mesleki Faaliyetinin Herhangi Bir Nedenle Sona Ermiş Olması ı) Konusu, Yasa ya ve Etik Değerlere Aykırı Bulunması

12 İçindekiler XI DÖRDÜNCÜ BÖLÜM SAĞLIK KURULUŞLARI BİRİNCİ KISIM DEVLET KURUM VE KURULUŞLARI Sağlık Bakanı Bakanlık Müsteşar ve Yardımcıları Sağlık Politikaları Kurulu Diğer Hizmet Birimleri Yüksek Sağlık Şurası Tıp ta Uzmanlık Kurulu Sağlık Meslekleri Kurulu Kurulun Uyguladığı Yaptırımlar Taşra Teşkilatı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Türkiye Kamu Hastaneleri Kurumu Kamu Hastaneleri Birliklerinin Kuruluşu Genel Sekreter Hastane Yöneticileri Personelin Nitelik ve Statüsü Birlik Hastanelerinin Gruplandırılması ve Denetimi Bağlı Kuruluşların Teşkilatı Aile Hekimlikleri Aile Sağlık Merkezleri Üniversite Hastaneleri Hastane Başhekimi ve Yardımcıları Adli Tıp Kurumu Hasta İletişim Birimi Hasta Hakları Kurulunun Görevleri, Çalışma Yöntem ve Esasları Performans Değerlendirmesi Sağlık Hizmetine İlişkin Hükümler İKİNCİ KISIM ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI A) Özel Hastaneler Özel Hastane Açma Koşulları Özel Hastanelerin Birimleri a) Sorumlu Müdür Olma Koşulları b) Sorumlu Müdürün Yetki, Görev ve Yükümlülükleri c) Sorumlu Müdür Yardımcısının Yetki, Görev ve Yükümlülükleri Diğer Personel

13 XII İÇİNDEKİLER ÖZEL HASTANENİN GÖREVLERİ a) Poliklinik Hizmetleri b) Acil Hizmetler c) Ambulans Hizmetleri ç) Komplikasyon Gelişen Hastaların Tedavilerinin Sağlanması d) Eczane Hizmetleri ve Nöbetleri e) İç Hizmet Yönergesi f) Tıbbi Kayıtlar g) Tıbbi Arşiv ve Bakanlığa Yapılacak Bildirimler h) Kayıtların Bilgisayar Ortamında Tutulması ı) Hastane Faturalarının Düzenlenmesi i) Hastalara Verilecek Belgeler j) Bilgilendirme ve Tanıtım ÜÇÜNCÜ KISIM ÖZEL POLİKLİNİKLER VE MUAYENEHANELER Genel Değerlendirmeler A) Tıp Merkezi B) Özel Poliklinikler C) Özel Muayenehaneler Ç) Laboratuvar ve Radyoloji Hizmetleri BEŞİNCİ BÖLÜM SAĞLIK MESLEK MENSUBU İLE KURUM VE KURULUŞLARIN ÖDENCE YÜKÜMLÜLÜĞÜ I - Genel Kavram BİRİNCİ KISIM ÖZEL HUKUK DİSİPLİNİ ALANINDA YÜKÜMLÜLÜK A) Nesnel Ödence Yükümlülüğü ve Koşulları Sağlık Meslek Mensubunun Giderim Yükümlülüğü Sağlık Kurum ve Kuruluşunun Giderim Yükümlülüğü Eylemin Hukuka Aykırılığı a) Nesnel Eylem b) Hukuka Aykırılık c) Hukuka Aykırılığın Koşulları I- KUSURUN VARLIĞI a) Kusur Kavramı b) Kusurun Türleri II- SAĞLIK MENSUPLARI YÖNÜNDEN KUSURUN SAPTANMASI

14 İçindekiler XIII 1- Sağlık Mensubunun Göstermesi Gereken Özenin Saptanması a) Dış Durum ve Koşullar b) Sağlık Mensubunun Bağlı Olduğu Sosyal Gurup a) Sağlık Mensubunun Yaşı ab) Hastanın Yaşı ac) Sağlık Mensubunun Cinsiyeti III- NEDENSELLİK BAĞI a) Genel Değerlendirme b) Uygun Nedensellik c) Ortak Nedensellik d) Birlikte Nedensellik e) Seçenekli Nedensellik IV- ZARARIN VARLIĞI a) Zarar Kavramı b) Malvarlığına İlişkin Nesnel Zararlar c) Malvarlığına İlişkin, Ölüm ya da Bedensel Zarar Ölüm a) Genel Değerlendirme b) Destekten Yoksun Kalma Kavram ve Koşulları Sakatlık a) Geçici Sakatlık b) Sürekli Sakatlık Zararın Karşılanması a) Yapılan ve Yapılacak Olan Tedavi Giderleri b) Zarar Görenin İleride Karşılaşacağı Yoksulluk ç) Mal Varlığına İlişkin Olmayan Bedensel Zarar ) Acı ve Istırap ) Estetik Zarar ) Bedensel Tamlık Bozulmasının Saptanması B) Tinsel Ödence Yükümlülüğü ve Koşulları C) Giderim Davasında Süreaşımı İKİNCİ KISIM YÖNETSEL HUKUK DİSİPLİNİ ALANINDA YÜKÜMLÜLÜK Genel Değerlendirme I- HİZMET KUSURU Hizmet Kusuru Sayılan Durumlar a) Hizmetin Hiç İşlememesi aa) Hizmetin Yürütülmesinde Yönetimin Görevli Olması Ögesi ab) Yürütülen Hizmette Yönetimin Yetki ve Seçenek Hakkı Ögesi Hizmetin Kötü İşlemesi Hizmetin Geç İşlemesi a) Ağır Hizmet Kusuru

15 XIV İÇİNDEKİLER b) Kusurun Kanıtlanması II- KİŞİSEL KUSUR III- KUSURSUZ YÜKÜMLÜLÜK IV- YÜKÜMLÜLÜĞÜ GEREKTİREN ZARAR ÖGESİ a) Eylemde Zarar b) İşlemde Zarar V- YÖNETSEL HUKUK YÜKÜMLÜLÜĞÜNDE GİDERİM VI- YÖNETSEL DAVA TÜRLERİ a) İptal Davaları b) Tam Yargı Davaların c) Yönetsel Sözleşmelerde Doğan Davalar VII- YÖNETSEL HUKUK YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN KALKMASI YA DA AZALMASI a) Zorlayıcı ve Haklı Neden b) Zarar Görenin Kusuru c) Üçüncü Kişilerin Kusuru ÜÇÜNCÜ KISIM CEZA HUKUKU DİSİPLİNİ ALANINDA YÜKÜMLÜLÜK I- CEZA HUKUKU DİSİPLİNİ ALANINDA YÜKÜMLÜLÜK A) TÜRK CEZA YASASINDA SUÇ SAYILAN EYLEMLER Hekimlik Mesleğini Sonlandıran Suçlar B) ÖZEL YASALARDA SUÇ SAYILAN EYLEMLER Hasta Rızasının Alınmaması Ötenazi Diploması Olmadığı Halde Hasta Muayene Etmek Yasaklı Olan Sağlık Meslek Mensubunun, Meslek Yürütmesi Zorunlu Mesleki Mali Yükümlülük Sigortasını Yapmamak ALTINCI BÖLÜM DİSİPLİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ Genel Değerlendirme BİRİNCİ KISIM KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDAN HİZMET YÜRÜTEN SAĞLIK MESLEK MENSUPLARININ BAĞLI OLDUKLARI DİSİPLİN REJİMİ I- DİSİPLİN CEZALARININ ÇEŞİTLERİ İLE CEZA UYGULANACAK EYLEM VE DURUMLAR A - Uyarma: Uyarma cezasını gerektiren eylem ve durumlar şunlardır

16 İçindekiler XV B - Kınama: Kınama cezasını gerektiren eylem ve durumlar şunlardır C - Aylıktan kesme: Aylıktan kesme cezasını gerektiren fiil ve haller şunlardır D - Kademe ilerlemesinin durdurulması: Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren eylem ve durumlar şunlardır E Kamu görevinden çıkarma: Kamu görevinden çıkarma cezasını gerektiren eylem ve durumlar şunlardır II- DİSİPLİN CEZALARININ UYGULANMA ŞEKLİ III- DİSİPLİN CEZASINI VERMEYE YETKİLİ AMİR İKİNCİ KISIM ÜNİVERSİTELERDE HİZMET YÜRÜTEN SAĞLIK MESLEK MENSUPLARININ BAĞLI OLDUKLARI DİSİPLİN REJİMİ I- ÖZEL MEVZUATLARINDA DİSİPLİN CEZASI VERMEYE YETKİLİ AMİR II- CEZA SORUŞTURMASI YÖNTEMİ a) İlk Soruşturma b) Son Soruşturmanın Açılıp Açılmaması c) Savunma Hakkı d) Disiplin Suçlarında Süreaşımı e) Disiplin Kararı Süresi f) Cezai Kovuşturması ile Disiplin Kovuşturmasının Bir Arada Yürütülmesi g) Disiplin Cezasına İtiraz III- SAĞLIK MESLEK MENSUBUNUN GÖREVDEN UZAKLAŞTIRILMASI A- KAMU KURUM VE KURULUŞLARI YÖNÜNDEN a) Görevde Uzaklaştırma b) Görevden Uzaklaştırma Önleminin Kaldırılması c) Görevden Uzaklaştırma Süresi ÜÇÜNCÜ KISIM ÖZEL YA DA ÖZEL HUKUK TÜZEL KİŞİLİKLERİNDEN HİZMET YÜRÜTEN SAĞLIK MESLEK MENSUPLARININ BAĞLI OLDUKLARI DİSİPLİN REJİMİ BAĞIMSIZ YA DA ÖZEL KURULUŞLARDA ÇALIŞANLARIN BAĞLI OLDUKLARI DİSİPLİN MEVZUATI DİSİPLİN SUÇ VE CEZALARI I- TIP HEKİMLERİ YÖNÜNDE a) Uyarma Cezası aa) Uyarı Cezasını Gerektiren Durumlar b) Para Cezası bb) Para Cezasını Gerektiren Durumlar Şunlardır: c) Geçici Olarak Meslekten Alıkoyma Cezası cc) Geçici Olarak Meslekten Alıkoyma Cezasını Gerektiren Durumlar Şunlardır. 165 d) Oda Bölgesinde Çalışmanın Yasaklanması ve Sonuçları

17 XVI İÇİNDEKİLER e) Disiplin Soruşturmasına Yetkili Olan Kurul f) Soruşturma Süreaşımı II- DİŞ HEKİMLERİ YÖNÜNDEN A- Genel Değerlendirme B- Disiplin Cezaları a) Uyarma Cezası c) Kınama Cezası d) Para Cezası e) Meslekten Geçici Alıkoyma Cezası f) Suç Duyurusu g) Süreaşımı C- Disiplin Soruşturmasında Yetki ve Genel Kural Savunma Hakkı IV- SAĞLIK MESLEK MENSUPLARINA YÖNELİK EYLEMLERDE UYGULANACAK HUKUK KURALI DÖRDÜNCÜ KISIM SAĞLIK MENSUBUNUN BİLİRKİŞİLİK GÖREVİ 1- Genel Değerlendirme Adli Tıp Alanındaki Bilimsel Mütalaanın Sağlık Hukukundaki Yeri Ceza Yargılamasında Bilirkişilik a) Bilirkişi Ataması b) Bilirkişi Olarak Atanacak Olanlar b) Bilirkişiliği Kabul Yükümlülüğü c) Atama Kararı ve İncelemelerin Yürütülmesi d) Bilirkişi Raporu, Uzman Değerlendirmesi e) Duruşmada Bilirkişinin Açıklaması Bilirkişilere Uygulanacak İşlemler a) Bilirkişinin Reddi Nedenleri b) Bilirkişilik Görevinden Çekinme c) Görevini Yapmayan Bilirkişiler Hakkında Uygulanacak İşlem Özel Hukuk Yargılamasında Bilirkişilik a) Bilirkişiye Başvurulmasını Gerektiren Durum b) Bilirkişilerin Görevlendirilmesi c) Bilirkişilikten Çekinme ve Görevini Kabule Yükümlü Olanlar d) Bilirkişinin Haber Verme Yükümlülüğü e) Bilirkişi Açıklamalarının Saptanması ve Rapor Vermesi f) Bilirkişilere İlişki Diğer Yükümlülükler

18 İçindekiler XVII YEDİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ KISIM ACI VE ISDIRAB IN SINIFLANDIRILMASI CETVELİ ACI VE ISDIRAB IN SINIFLANDIRILMASI a) Genel değerlendirme b) Guruplama İKİNCİ KISIM POPULATİON MASCULİNE ET FEMİNİNE (P.M.F) CETVELİ 1- Genel Değerlendirme P.M.F. YAŞAM TABLOSU ÜÇÜNCÜ KISIM TRH 2010 ULUSAL MORTALİTE TABLOSU 1- Genel Değerlendirme TÜRKİYE HAYAT TABLOSU 2010 KADIN TÜRKİYE HAYAT TABLOSU 2010 ERKEK TÜRKİYE HAYAT ANNÜİTE TABLOSU 2010 KADIN TÜRKİYE HAYAT ANNÜİTE TABLOSU 2010 ERKEK TÜRKİYE SİGORTALI HAYAT TABLOSU 2010 KADIN TÜRKİYE SİGORTALI HAYAT TABLOSU 2010 ERKEK SOSYAL GÜVENLİK KURUMU (SGK) 2008 HAYAT TABLOSU KADIN SOSYAL GÜVENLİK KURUMU (SGK) 2008 HAYAT TABLOSU ERKEK AKTİF YAŞAM TABLOSU KAYNAKÇA

19 KISALTMALAR agy. : Adı geçen yapıt agd. : Adı geçen dergi Bknz. : Bakınız BGH : Deutscher Bundesgerichtshof CMY : Ceza Muhakemesi Yasası DMY : Devlet Memurları Yasası dv : Devamı E. : Esas HHT. : Hasta Hakları Tüzüğü HHY. : Hasta Hakları Yönetmeliği HMY : Hukuk Muhakemeleri Yasası İFMK : İsviçre Federal Mahkemesi Kararı İHAS : İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi İYUY : İdari Yargılama Usul Yasası K. : Karar KHK : Kanun Hükmünde Kararname Mad. : Madde NJW : Neue Juristische Wochenschrift Nr. : Numara OLG : Oberlandesgericht PMF : Population Masculine et Feminine RG. : Resmi Gazete SHTY : Sağlık Hizmetleri Temel Yasası SHTY : Sağlık Hizmetleri Temek Yasası Shf. : Sahifa S.Y. : Sayılı Yasa T. : Tarih TBY. : Türk Borçlar Yasası TCY : Türk Ceza Yasası TC. Any. : Türkiye Cumhuriyeti Anayasası TDT : Tıbbi Deontoloji Tüzüğü TTB. : Türk Tabibler Birliği TO. : Tabibler Odası TEDT : Türk Eczacıları Deontoloji Tüzüğü TMY. : Türk Medeni Yasası TTBY : Türk Tabibler Birliği Yasası YHGK : Yargıtay Hukuk Genel Kurulu YHD : Yargıtay Hukuk Dairesi YİBBGK : Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu YÖKB : Yükseköğrenim Kurulu Başkanı YÖY : Yükseköğretim Yasası XIX

20 GİRİŞ Sağlık mevzuatı alanında özellikle son zamanlarda çok yayınların yapıldığı bilinmektedir. Sağlık Hukuku başlığı altında yaptığım çalışma, tüm sağlık meslek mensuplarını içermesi amaçlanmıştır. Sağlık hizmetini, salt hekim ve tıp olarak değerlendirmek doğru görülmemiştir. Sağlık hizmeti kolektif sunulan, tümel bir hizmettir. Konu insan sağlığı olunca, uygulayıcılarının baskı altında tutulduğu ya da çalışıldığı görülmektedir. Sağlık meslek mensubunun, özel hukuk, ceza hukuku ve yönetsel hukuk baskısı altında tutulmasının hiç bir yararı olmadığı gibi, hastaların son derece zararına gelişen bir durum olacaktır. Kendisini baskı altında gören sağlık meslek mensubu, hastaya müdahale yerine, başka sağlık kurum ve kuruluşlarına yönlendirmeyi yeğleyecektir. Mesleki faaliyetini, bilgi, birikim ve deneyimini temel alarak yürüten ve yürütürken de kendisini özgür hisseden sağlık meslek mensubunun daha başarılı sonuçlar elde edeceği tartışmasızdır. Sağlık mesleğinin, diğer mesleklere oranla, son derece dikkat ve özen gerektiren bir meslek olduğu tartışmasızdır. Sağlıkla ilgili mevzuat düzenlemelerinde bir kaosun yaşandığı bilinmektedir. Mevzuat anarşisi denilebilecek düzeyde olan bu yapılanmanın, ne sağlık meslek mensubu, ne hasta, ne de hukuk mesleğiyle ilgili olanlar tarafından dahi anlaşılması oldukça zordur. Ulusal mevzuata bakıldığında, yüzlerce yasa, tüzük, yönetmeliklerin olduğunu görmekteyiz. Sağlık meslek mensubunun ya da hastanın, bu mevzuatın tamamını öğrenmesi beklenemeyecektir. Kendilerine ilişkin olarak yürürlükte olan mevzuat hükümlerine yabancı kalan ya da bırakılan birisini, mevzuatla baskılamanın haklı mantığı da bulunmamaktadır. Mevzuat yapım teknik elemanlarının, çalışmalarında sadelik, anlaşılırlık ve özü işlemeleri çok daha yararlı olacağı kuşkusuzdur. Bu çalışma ile sağlık meslek mensubu terimi ile hekim, eczacı, hemşire, ebe ve yardımcıları anlatılmaya çalışılmıştır. Sağlık hizmeti, ekip çalışmasını gerekli kılar. Bu nedenle görev dağılımı oranında yükümlülükleri de ortaktır. Yurttaşında ödevlerini yerine getirilmesini isteyen, sosyal devletin Anayasası ile güvence altına aldığı, insan yaşamı ve sağlı konusunda üstlenmiş olduğu ödevi yerine getirmek zorundadır. İncelememiz, özel hukuk, yönetsel hukuk ve ceza hukuku disiplinleri alanlarında, sağlık meslek mensubunun, tanımı, yetki, görev, hak ve yükümlülükleri birlikte işlenmiştir. Hasta haklarının yanında, sağlık meslek mensuplarının da haklarına önemli yer verilmiştir. İnceleme kaynağımız, uluslararası sözleşmeler, ulusal mevzuat, konuya ilişkin kuramsal yayınlar olmuştur. 1

21 BİRİNCİ BÖLÜM BİRİNCİ KISIM SAĞLIK MESLEK MENSUBU Genel Tanım ve Değerlendirme Her İnsanın ve hayvanın ana rahmine düşüşüyle başlayan, hukuk tarafından korunan, sağlıklı yaşama hakkını, bilimsel ve teknik tıp kuralları çerçevesinde, ulusal ve uluslararası pozitif hukuk normlarına uygun olarak, mesleki eğitim, donanım ve uygulamaya yeterli ve yetkili olan kişiye, sağlık mensubu denir. 1 Sağlık meslek mensupları, almış oldukları eğitim ve kazanmış oldukları bilgi ve beceriler doğrultusunda, verimlilik ve kalite gereklerine uygun, diğer çalışanlar ile birlikte ekip anlayışı içerisinde, multidisipliner yaklaşımla ve sağlık hizmeti sunumunun devamlılığı esasına bağlı olarak görevlerini yaparlar. Sağlık meslek mensupları, Sağlık Bakanlığı Sağlık Meslekleri Kurulunun belirlediği sağlık mesleği etik ilkeleri, kamu görevlileri etik davranış ilkeleri ve etik ilkelerle ilgili diğer mevzuata uyarak ve hasta haklarını gözeterek, hastalarla ve yasal temsilcileriyle etik kurallara aykırı sözlü ya da yazılı anlaşma yapamazlar. Sağlık meslek mensupları, yanıltıcı, istem artırıcı ve kendilerini övücü tanıtım yapamaz, kampanya düzenleyemez ve hiçbir şekilde reklam yapamazlar. Salt ad ve soyadı, unvan, dal ve adreslerini tanıtabilirler. Meslekleri ile ilgili eğitim, bilimsel etkinlik, danışmanlık, araştırma ve geliştirme faaliyetlerine katılır. Kurumda eğitim amacıyla bulunan öğrencilerin eğitimine, sağlığın teşviki ve geliştirilmesi faaliyetlerine katılır, destek verirler. Görevlerini yürütürken kendilerinin ve diğer sağlık meslek mensuplarının mesleki saygınlığını zedeleyecek, toplumu ve bireyleri, sağlığı ile ilgili yanlış yönlendirebilecek, topluma karşı etik sorumluluk anlayışına uygun olmayan davranış ile sözlü ve yazılı ifadelerden kaçınmalıdırlar. Hasta ve çalışan güvenliğini sağlamak amacıyla, güvenli çalışma ortamının sağlanması ve sürdürülebilirliği ile muhtemel risklerin giderilmesine yönelik uygulamaları yapmak ya da yapılmasını sağlayarak mesleki risklere karşı kişisel korunma önlemlerini almak ya da alınmasını sağlamak gerekmektedir. Yetkili kişilerce acil sağlık hizmeti ulaşıncaya kadar almış olduğu eğitim doğrultusunda ilk yardım gereklerini yerine getirmek, görevi ile ilgili kayıtları tutmak, mesleki uygulamalar sıra- 1 Sağlık Bakanlığının gün ve Sayılı RG den yayınlanan Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş Ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik 4. mad. Sağlık meslek mensupları: Hekim, Diş Hekimi, eczacı, hemşire, ebe ve optisyen ile 1219 sayılı Kanunun ek 13 üncü maddesinde tanımlanan diğer meslek mensuplarını belirlemiştir. Sağlık hizmetlerinde çalışan diğer meslek mensupları: Sağlık meslek mensubu olmadığı halde, sağlık hizmet sunumu çerçevesinde özgün görevi olan ve bu alanda çalışan diğer meslek mensuplardırlar. 3

22 4 SAĞLIK HUKUKU sında edindiği kişisel verileri ve sağlık ile ilgili özel bilgileri, ilgili mevzuat gereği rapor düzenleme ve hastanın ya da diğer kişilerin hayati tehlikesi söz konusu olduğu durumlar dışında, korumak ve üçüncü kişilerin eline geçmemesi için gerekli önlemleri almak gerekmektedir TIP HEKİMİ Tıp hekimliğini iki kategoride incelemek gerekmektedir. A- İlk basamak sağlık hizmeti veren pratisyen hekim a) Pratisyen hekim olma koşulları: Türkiye de Tıp Fakültelerinde birisinden 3 ya da denkliği ülke mevzuatına uygu olarak kabul edilen yabancı ülkeler Tıp Fakültesinden mezun olan 4 ve diplomaları, Sağlık Bakanlığınca onanan, sağlık mensuplarıdır. b) Görevleri: 1-Hizmetleri planlamak, uygulamak ve denetlemek. 2- Hizmet götürülecek bölge ve toplumu tanımak. 3- Bölgesinin sağlık ölçütlerini değerlendirmek ve buna göre sorunları ve öncelikleri saptamak. 4- Üreme sağlığı ve aile planlaması hizmetleri ile ilgili gerekli uygulamaları yürütmek. 5- Yeni doğan ve bebeklik dönemi bakım hizmetlerini ve 1-6 yaş grubu çocukların takip hizmetlerini yürütmek. 6- Okul sağlığı hizmetlerini yürütmek. 7- Çevre sağlığı ve gıda kontrol hizmetlerini yürütmek. 8- Bulaşıcı hastalıklarla savaş programlarını yürütmek. 9- İshal ve ishalli hastalıkların tanı, tedavi ve takip hizmetlerini yürütmek. 10- Halkın sağlık eğitimi ve diğer eğitim etkinliklerinin planlanması, yönlendirilmesi ve yürütülmesinde görev almak. 11- Bağışıklama hizmetlerini yürütmek için plan ve programları hazırlamak, bunları uygulamak ve uygulatmak. 12- Kayıtları düzenli olarak kontrol etmek ve eksikliklerin giderilmesini sağlamak. 13- Personele yönelik hizmet içi eğitim programlarını yürütmek. 14- Koruyucu ve tedavi edici hizmetlerde yer almak. 15- Kadın hastalıkları ve doğum uzmanı bulunan merkezlerde eğitim almış ve sertifikalandırılmış olmak ve ilgili mevzuatta belirtilen süreye uyulmak koşuluyla gebelik sonlandırma hizmetlerini vermek. 16- Okul, kreş, çocuk bakımevi, ıslahevi gibi çocukların bir arada bulunduğu kurumlarda ve çocuk işçilerin yoğun olarak çalıştırıldığı işkollarında, risk faktörlerinin saptanmasına ve tedbirlerin alınmasına yönelik olarak, ilgili kuruluşlarla işbirliği yapmak. 17- Kadın, ana ve çocuk sağlığı ve aile planlaması poliklinik hizmetleri ile plan program ve projeler üretilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesinde uzman tabiplerle işbirliği içinde çalışmak. 18- Acil sağlık hizmetlerini yürütmek. 19- Kronik hastalıkları ve risk gruplarını bilmek, gerekli tanı ve tedavi hizmetlerini yürütmek Sağlık Bakanlığının gün ve Sayılı RG den yayınlanan Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş Ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik 5. Mad Sayılı,Tebabet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun Mad Sayılı,Tebabet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun Mad.4

23 SAĞLIK HUKUKU Tedavi hizmetleri ve rehabilitasyon hizmetleri ile ilgili gerekli uygulamaları yapmak. 21- Laboratuvar hizmetlerini yürütmek. 22- Zorunlu olan ilaçların gereksinimlerini saptamak ve tüketimini kontrol etmek. 23- Hasta sevk sistemi işlemlerini yapmak ve sonuçlarını izlemek. 24- Adli tabiplik hizmetlerini yürütmek. 25- Sağlık Kurulu ile ilgili işlemleri yürütmek. 26- Belediye hekimi olmayan yerlerde belediye hekiminin görevlerini yapmak. 27- Planlanan mesai sonrası çalışmalara katılmak. 28- Tıbbi alet, malzeme ve cihazların hizmete hazır bulundurulması, usulüne uygun kullanılması ve korunmasını takip ve kontrol etmek. 29- Toplum kalkınması hizmetlerinde görev almak. 30- Halk eğitimi materyali gereksinimini belirlemek ve kullanılmasını sağlamak. 31- Nüfus tespiti çalışmalarında görev almak. 32- İstasyona doğrudan yapılan çağrıları merkezin değerlendirmesine sunarak, verilecek talimata göre davranmak. 33- Görevi ile ilgili olarak idarece verilecek benzeri diğer görevleri yapmak, 34- Mevzuatça belirlenen diğer görevleri yapmak 5. B- İkinci basamak sağlık hizmeti veren uzman hekim a) Uzman hekim olma koşulları: Türkiye de Tıp Fakültelerinde birisinden 6 ya da denkliği ülke mevzuatına uygu olarak kabul edilen yabancı ülkeler Tıp Fakültesinden mezun olan 7 ve diplomaları, Sağlık Bakanlığınca onanan, Tıp ta Uzmanlık Tüzüğü hükümleri çerçevesinde, Usul ve esaslara uygun olarak, belirlenen dal konusunda, yetkili ve görevli kurullarca, uzman olarak yetkilendirilen, sağlık mensuplarıdır. b) Görevleri: 1- Tıp ve uzmanlık eğitimi sırasında kazanmış olduğu bilgi, beceri ve tutum çerçevesinde, tıbbi ilke ve yöntemleri uygulayarak birey ve toplumu sağlık sorunlarından, hastalıklardan ve yaralanmalardan koruyucu önlemleri alır, tanı, tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları yapar ve olası komplikasyonların önlenmesi için çalışır. Ortaya çıkan komplikasyonlarda uygun müdahaleyi yapar, gerektiğinde hastayı sevk eder. 2- Tıp ve uzmanlık eğitimi sırasında kazandığı bilgi ve becerilere ilaveten, mesleği ile ilgili eğitim ve bilimsel faaliyetler yoluyla kazandığı bilgi ve beceriler çerçevesinde mesleki faaliyetlerini yürütürler. 3- Birlikte çalıştığı diğer sağlık meslek mensupları tarafından gerçekleştirilen tıbbi bakım ve uygulamaları planlar, izler ve denetler. 4- Adli olaylarla ilgili mevzuatlarda tanımlanan iş ve işlemleri yapar. 5- Gerekli gördüğü durumlarda, diğer hekim, uzman hekim ya da birimden konsültasyon ister. Konsültasyon istenen hekim ya da uzman hekim bu isteğe uyar Gün ve Sayılı RG.de yayımlanarak yürürlüğe giren Sağlık ve Yardımcı Sağlık Personeli tarafından yerine getirilmesi gereken hizmetlerin satın alma yoluyla gördürülmesine ilişkin esas ve usuller uyarınca yapılacak hizmet satın alma işlemlerinde idarelerce hazırlanacak teknik şartname eki görev tanımları. NOT: 1219 Sayılı Yasanın 6514 sayılı Yasayla değişik 3 maddesi gereğince ameliyat ile sünneti her tabibin yapabileceği hükmü getirilmiştir Sayılı, Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun Mad Sayılı, Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun Mad.4

24 6 SAĞLIK HUKUKU 6- Başka bir birime ya da kuruma sevki gereken hastaların, tıbben gerekli koşullar sağlanarak sevk edildiği birime ya da kuruma ulaşımı için gerekli önlemleri alır Hastaları uzmanlıkları çerçevesinde muayene ve tedavi etmek ve poliklinik yapmak, 8- Uzmanlık dalları bulunmayan kurumlarda, hastaları da muayene ve tedavi etmek, ilk tedaviden sonra ilgili dal uzmanının görmesi gereken olayları, gereği yapılmak üzere bildirmek, 9- Hasta müşahede ve tabelalarını düzenli ve usulüne uygun olarak yazmak, 10- Zaman koşulu aranmaksızın, önemli ve acil olaylar nedeniyle, kurumca kendisine yapılan davete gelmek ve gereken muayene ve tedaviyi yapmak, 11- Hasta hakkında konsültasyon için gelen davetleri kabul etmek ve görüşlerini bildirmek, 12- Poliklinik ve servisinde ihbar edilmesi gereken bulaşıcı hastalık görüldüğünde, ihbar özgün belgesi ile durumu bildirmek, 13- Orijinal çalışmalara temel oluşturacak nadir olaylarda, hastane bilimsel konseyine sunulmak üzere bilgi ve belge vermek, 14- Servis istatistiklerini düzenlemek, zamanında vermek ve servis protokol defterinin tutulmasını sağlamak, 15- Ameliyatın sonunda, yaptığı ameliyatı ilgili defterine kaydetmek, 16- Poliklinik ve servislerde geçen önemli fenni ve idari olayları bildirmek. 17- İhtiyaç duyulan alet, ilaç ve sağlık malzemesi için, istek belgesi düzenlemek, eczane ya da depodan alınmasını sağlamak. 18- Demirbaş eşyanın bakımı, korunması ile tüketim maddelerinin yerinde ve ekonomik kullanımını sağlamak. 19- Kadın hastalıkları ve doğum uzmanları ile aile planlaması kursu görmüş diğer Hekimler ile aile planlaması uygulamaları yapmak ve kendi birimleri içinde bu çalışmaları düzenlemek. 20- Laboratuvara gelen bütün tetkik ve tahlilleri, serolojik ve biyolojik teamül ve testleri yapmak. 21- Ölen hastalardan gerekli görülenlere otopsi yapmak, ameliyat ya da otopsi ile alınan organ ve parçalarını korumak ve gerekli preparatları hazırlamak, muayene ve tetkik neticelerini raporla ait olduğu servise bildirmek, koleksiyon ve müze yapmak. 22- Bazı laboratuvar uzmanları eksik bulunan kurumlarda, kendi uzmanlık dallarına yakın şubelerin de basit muayene ve tahlillerini yapmak. 23- Gönderilen hastaların radyolojik tetkiklerini yapmak, tetkik sonuçlarını, kanaatiyle birlikte ilgili uzmana göndermek. 24- Laboratuvar için alınan çekilmemiş filmleri deftere kaydetmek, çekilen filmlerin ölçüleri ve sayıları ile hangi hasta için çekildiğini, protokol numarası, ismi ve tarihi ile yazılmasını, bozuk çıkanların usulüne göre imhasını yapmak veya yaptırmak. 25- Işın tedavisi için radyoterapi endikasyonunu koymak. Tedavi planı hazırlanmasında bilgileri radyasyon fizikçisine vermek. Fizikçinin bulunmadığı hallerde planı ve fizikçinin diğer görevlerini yapmak. 8 Sağlık Bakanlığının gün ve Sayılı RG den yayınlanan Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelik EK-1

25 SAĞLIK HUKUKU Radyoterapinin devam ettiği sürece, hastalığın seyrini yakından izlemek ve kontrol etmek. 27- Gerektiğinde hastayı gönderen uzmanla hasta hakkında görüşmeler yapmak. 28- Laboratuvarlarında bulunan tedavi cihazlarının çalışmalarını sık sık kontrol ile gerektiğinde kalibrasyonlarını yaptırmak. 29- Bir gün önceden verilecek ameliyat listelerine göre olayların niteliklerini ve ameliyat sürelerini göz önüne alarak, günlük ameliyathane çalışma listelerini düzenlemek. Ameliyat olacak hastaların ameliyata hazırlanması için gerekli incelemeler ile konsültasyonların yapılmasını ve bu hastaların premedikasyonunu sağlamak. 30- Hastanın sağlık durumuna göre, anestezi altında ameliyat yapılıp yapılmayacağı hususunda karar vermek. Operatörle görüşerek ameliyatın özelliğinin ve hastanın genel durumunu göz önünde bulundurmak suretiyle hastaya ameliyat masasında en uygun pozisyonu vermek. 31- Anestezi tekniğini tespit ederek gerekli anestetiği hastaya uygulamak ya da kontrolü altında uygulatmak. Anestezi ve ameliyat altında iken hastanın durumunu, normal şartlarda seyrini temin için tüm kontrolleri yapmak ya da kendi sorumluluğu altında yaptırmak. Anestezi şekli ve seyrini ameliyat kâğıdına kaydetmek. 32- Ameliyat sonu hastanın normal hayati fonksiyonlarını kazanıncaya kadar gerekli gördüğü tüm önlem ve tedavileri uygulamak. Bu konuda operatörle ve gerekli gördüğü diğer uzmanlarla konsültasyon yapmak. 33- Ameliyathane ve sterilizasyon işlerinde ameliyathane sorumlusuna yardımcı olmak. Narkoz ve ameliyat sonrası bakım birimindeki her türlü cihaz, alet, ilaç ve sağlık malzemesini sağlamak, bakım, koruma ve kullanılmasını kontrol etmek. 34- Halk sağlığı eğitimi ile hizmet içi eğitim programını planlamak, uygulamak ilgili seminer ve konferanslara katılmak. 35- Kullandığı malzeme ve cihazlar ya da mesleğin yerine getirilmesi ile ilgili olarak alım, satım, bakım, onarım, bilirkişilik işleri ile kurul, komisyon oluşturulması ve benzeri görevleri yapmak, 36- Uzmanlık dalının gerektirdiği tüm koruyucu ve tedavi edici hizmetleri bilimsel, teknik ve etik esaslara göre vermek. 37- Görevi ile ilgili olarak idarece verilecek benzeri diğer görevleri yapmak, 38- Mevzuatça belirlenen diğer görevleri yapmak DİŞ HEKİMİ VE UZMAN DİŞ HEKİMİ a) Diş hekimi olma koşulları: Türkiye de Diş Hekimliği Fakültesinden 10 ya da denkliği ülke mevzuatına uygun olarak kabul edilen yabancı ülkeler Diş Hekimliği Fakültesinden 11 mezun olan ve diplomaları, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığınca onanan, sağlık mensuplarıdır Günlü ve sayılı RG. De yayımlanan görev tanımları, 1219 Sayılı Yasanın 6514 sayılı Yasayla değişik 3 maddesi gereğince ameliyat ile sünneti her tabibin yapabileceği hükmü getirilmiştir Sayılı,Tebabet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun Mad Sayılı,Tebabet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun Mad.31