NİLÜFER ELEKTROMANYETİK RLİLİĞİİĞİ PROJESİ

Transkript

1 NİLÜFER ELEKTROMANYETİK ALAN KİRLK RLİLİĞİİĞİ PROJESİ Evrim Ekiz Şehir Plancısı Nilüfer Sağlıkl klı Kentler Proje Koordinatörü nilufer.bel.tr

2 ELEKTROMANYETİK K ALAN ; Elektrik alanlar Manyetik alanlar Elektrik alanından elektrik akımı geçerse manyetik alan ve ikisi bir araya gelince elektromanyetik alan Belli bir frekansta salınan ve birbirleri arasında belli bir mesafe olan bir dizi dalga

3 Çok geniş bir frekans aralığı birkaç yüz metre dalga boyuna sahip alçak frekanslı elektrik ikmal hatları radyo ve görülebilir ışık frekansları boyu bir metrenin trilyonda biri ile ifade edilecek kadar kısa dalga boyuna sahip çok yüksek frekanslı tıbbi X ışınları

4 The electromagnetic spectrum can be expressed in terms of energy, wavelength, or frequency

5 Elektromanyetik Radyasyon İyonize (300 GHz+) İyonize olmayan(0-300 GHz) -Maddeleri iyonlaştıracak kadar enerjisi olmayan -Kimyasal bağları çözmemekle birlikte ısı oluşumuna sebep olabilen

6

7 EMA KAYNAKLARI DOĞAL -Güneş ışığı -Bazı yıldızlar -Yıldırım İNSAN YAPIMI -Elektrik iletim hatları -Yüksek gerilim hatları,trafolar -Elektrikli aletler -Radyo ve TV vericileri -Bilgisayar ekranı ve cep telefonu ( baz istasyonları) -Fluoresan ve halojen lambalar

8 ELEKTRİK İLETİM M HATLARI İKİ ÇEŞİT HAT -YÜKSEK GERİLİM HATTI (380 kv ve 154kV) -DAĞITIM HATTI TRAFOLAR ELF (Çok düşük frekanslı) ÇEVRELERİNDE EMA OLUŞUR

9 Doku ve hücre h sistemleri ile yapılan çalışmalarda düşük şiddette EM alanlara maruz kalmanın; n; Biyomoleküllerin (DNA, RNA ve protein) sentezi, hücre bölünmesi, kanser oluşumu, hücre yüzeyine ait özellikler, membrandan kalsiyum giriş-çıkışı ve bağlanması Biyokimyasal ve fizyolojik olarak yine hücre ve dokularda; hücresel solunumun azalması, hormonların etkilenmesi, doku ve hücrelerin hormonal cevabının değişmesi, karbonhidrat, nükleik asit ve protein metabolizmasının değişmesi, yapısal değişiklikler, farklı antijenlere karşı immun cevabın etkilenmesi

10 EMA ın olası etkileri İki ayrı inceleme -ELF(çok düşük frekanslı) alan etkileri Elektrikli aletler YGH Trafolar -RF / MW alan etkileri TV ve radyo vericileri Cep telefonu ve baz istasyonu Uydu antenleri Mikrodalga fırınlar

11 Trafolar ve Yüksek Gerilim Hatları (YGH) yakınında yaşayanlar üzerinde yapılan çalışmalarda: Bağışıklık sistemini etkilediği, Beyin ve merkezi sinir sisteminde güçlü hormonal mekanizmaları etkilediği, Anne karnında bulunan bebeğin gelişimini etkilediği, Genetik mekanizmaları etkilediği, Halusinasyon, baş ağrısı, depresyon oranlarında artışa neden olduğu, Melatonin sentezini yavaşlatarak uyku düzeninin bozulmasına neden olduğu elde edilmiştir.

12 NEMAP (NİLÜFER ELEKTROMANYETİK K ALAN KİRLİLİĞİİĞİ PROJESİ) yüksek kalitede temiz ve güvenli bir fiziksel çevre Duyarlılık ve bilinç Yerel yönetim düzeyinde Bilimsel ve kapsamlı içerik Proje başlangıcı : Ekim 2006 Proje Uygulayıcısı : Nilüfer Halk Sağlığı Eğitim ve Araştırma Bölgesi Çevre Bürosu Projenin Amacı : Nilüfer de elektromanyetik kirlilik düzeyini tespit etmek, yapılan tespit ve ölçüm sonuçlarına göre risk değerlendirmesi yapmak, elektromanyetik kirlilik düzeyini geriletecek önlemleri hayata geçirmek ve uygulama sonuçlarını paylaşmak

13 Proje kapsamında yapılan çalışmalar TUBİTAK-UME Saha Ölçümleri Sakarya Ünv. Elektronik Müh. Bölümü Saha Ölçümleri (2) Sakarya Ünv. Elektronik Müh. Bölümü + Nilüfer Belediyesi Ortak Basın Açıklaması ve Konferans Sakarya Ünv. Elektronik Müh. Bölümü Raporları Nilüfer Kent Sağlık Platformu Toplantısı İmza Kampanyası (Nilüfer Yerel Gündem 21 ortaklığıyla) İlgili kurum, kuruluş ve kişilerle yazışmaların sağlanması Risk Değerlendirmesi ve İzlenecek Yolun Belirlenmesi

14 Kentte Yüksek Gerilim Hatları

15 2006 yılı Ekim ayı, TUBİTAK UME (Ulusal Metroloji Enstitüsü) baz istasyonlarından ve Yüksek Gerilim hatlarından Elektromanyetik Alan kirliliği ölçümleri - 33 noktada baz istasyonu - 27 noktada YGH ölçümü

16 Sonuçlar ların n değerlendirilmesi erlendirilmesi amacıyla, Sakarya Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü ne başvuru ve ardından duyulan gereksinim üzerine, Yüksek Gerilim Hatları (YGH), trafolar ve baz istasyonları kaynaklı Elektromanyetik Kirlilik (EMK) seviyesini belirlemek üzere 5-6 Mart 2007 tarihlerinde toplam 74 noktada ölçümler Belediye ile birlikte ortak basın açıklaması Ortaöğretim öğrencilerini bilinçlendirme amacıyla bir konferans

17 Sınır r değerler erler (ICNIRP) Günde 24 saat maruz kalınd ndığı varsayılarak EMK Kaynağı Elektrik Alan Şiddeti (V/m) Manyetik Alan Şiddeti (A/m) YGH ve Trafolar ICNIRP : ULUSLAR ARASI IYONLAŞTIRICI OLMAYAN RADYASYONDAN KORUNMA KOMİTESİ

18 SINIR DEĞER ER ÜZERİNDEKİ ÖLÇÜMLER Ölçüm Yeri Yakınındaki Kaynaklar Elektrik Alan Şiddeti(V/m) Nilüfer Ataevler Spor Klübü önündeki otopark YGH 9100 Ataevler mahallesi Ata Çarşı önü YGH 6450 Feriha Uyar Kız Meslek Lisesi Basket Sahası YGH 6180 Feriha Uyar K.M.L.Bahçedeki bankların yanında hattın altında YGH 6210

19 SINIR DEĞER ER ÜZERİNDEKİ ÖLÇÜMLER Ölçüm Yeri Yakınındaki Kaynaklar Elektrik Alan Şiddeti(V/m) Ataevler Mahallesi Karaman Parkı yürüyüş yolu üzeri Ataevler Mahallesi Karaman Parkı üst tarafı kavşak Basın Kültür Sarayı önü cadde kenarı Basın Kültür Sarayı giriş kapısı önü YGH 9170 YGH 6240 YGH 7500 YGH 6800

20 SINIR DEĞER ER ÜZERİNDEKİ ÖLÇÜMLER Ölçüm Yeri Ataevler Mh. İlkbahar Sitesi karşısı iletim hattı altı tepe üstü Ataevler Mh.Nil Sk. iletim hattı altı Minareli Çavuş Mh.Mezra Sk. tarafındaki hattın altı Minareli Çavuş Mh.Manav Sk. Tarafındaki hattın altı Yakınındaki Kaynaklar Elektrik Alan Şiddeti(V/m) YGH 8400 YGH Trafo Baz İst YGH 6000 YGH 5000

21 SINIR DEĞER ER ÜZERİNDEKİ ÖLÇÜMLER Ölçüm Yeri Yakınındaki Kaynaklar Elektrik Alan Şiddeti(V/m) Minareli Çavuş Mh.iki iletim hattı arasında YGH 8900 Minareli Çavuş Mh.Manav Sk. Açıldığı cadde kaldırımı Minareli Çavuş Mh. Manav Sk. Girişi köşede No:24 önünde Beşevler Mh.İletim hattı altı Beşevler Mh.Dervişevler karşı tarafı yol(hattın diğer tarafı) YGH 8000 YGH 6000 YGH YGH 5500

22 EMA Kirlilik düzeyi d ölçümleri sonucunda, baz istasyonlarından ve radyo-tv vericilerinden kaynaklanan EMR seviyesi limitlerin çok altında YGH kaynaklanan ve limitleri aşan radyasyon seviyesi

23 Nilüfer Sağlık k Platformu Toplantısı Ölçümlerin ardından, projeyi ve ölçüm sonuçlarını paylaşmak amaçlı Nilüfer Sağlık Platformu toplandı, Sonuçların kentliyle paylaşılması ve ortak çözüm yolu arayışları İlgili kurum, kuruluş, kişilerle yazışmaların yapılması kararı Toplantı sonunda başlatılan imza kampanyası -YGH kaldırılması ya da yer altına alınması -Baz istasyonlarının sağlığı etkilemeyecek düzeye getirilmesi -Trafoların yeniden gözden geçirilerek düzenlenmesi

24 Yazı Yazılan Kurum ve kişiler; iler; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Sağlık Bakanlığı Siyasi Parti Başkanları ve Milletvekili Adayları

25 Bu sürecin s ardından, Temmuz 2007 tarihinde II. Elektromanyetik kirlilik inceleme ve ölçüm programı I. Programda yüksek gerilim hatlarının güzergâhlarında yapılan genel ölçümlerin yanı sıra bu defa hem güzergâh hem de güzergâh civarında örnekleme ile seçilen konutların balkonlarında, gerektiğinde salon, mutfak ve çocuk odası gibi iç mekânlarında 101 noktada ölçüm

26 SINIR DEĞER ER ÜZERİNDEKİ ÖLÇÜMLER Ölçüm Yeri Yakınındaki Kaynaklar Elektrik Alan Şiddeti(V/m) Adalet Caddesi-Sedir Sokak Kesişimi Yıldız Gıda Yanı Işıklar Sitesi No:18 C-Blok 7 No lu Daire Balkonu Ata Çarşı Önü Otopark Kenarı Kaldırım Ata Çarşı Yangın Merdiveni Önü YGH 6240 YGH 6160 YGH YGH 5330

27 SINIR DEĞER ER ÜZERİNDEKİ ÖLÇÜMLER Ölçüm Yeri Yakınındaki Kaynaklar Elektrik Alan Şiddeti(V/m) Futbol ve Tenis Sahaları YGH 5200 Özel Kültür Koleji Yanı,Sokak YGH 5560 İlkbahar Sitesi Karşı Köşesi Ağaçlık Alan, Yaya Kaldırımı C-Blok 16 No lu Daire Köşedeki Yuvarlak Balkon YGH YGH 10580

28 SINIR DEĞER ER ÜZERİNDEKİ ÖLÇÜMLER Ölçüm Yeri Gardenya Sokak Girişi Yakapınar Sitesi Karşısı Nilüfer Sokak-Güven Sokak Kesişimi Güven Sokak-Güler Sokak Kesişimi, Yaya Kaldırımı Yakınındaki Kaynaklar YGH 6630 YGH 7110 YGH 7670 Elektrik Alan Şiddeti(V/m) Ölçüm cihazının özellikleri Marka: Model: Frekans aralığı: HOLADAY HI Hz

29 II. Ölçümlerin sonucu; 154 kv ve 380 kv gerilimli YGH çevresindeki EMK seviyesi genel olarak limitlerin altında kalsa da birçok noktada limitleri aşmakta veya limitlere yakın seviyelerde Ayrıca yapılan ilk çalışmanın sonuçlarına ek olarak EMK in sadece YGH güzergahı boyunca olmadığı, özellikle bazı konut içlerinde de önemsenecek seviyede varlığı

30 Risk Değerlendirmesi erlendirmesi Elektromagnetik radyasyona karşı gerekli önlemler alınırsa, endişe edilecek bir durum yok Elektromagnetik radyasyon yayan cihazların insan sağlığına zarar vermeme limitleri tespit edilmekte ve bu limitlere göre yasal düzenlemeler Ülkemizde elektromagnetik kirlilik tartışması sadece baz istasyonu odaklı olarak yapılmakta Yüksek gerilim hatları ve trafolar gibi düşük frekanslı radyasyon yayan üniteler için de yönetmelik çıkarılarak halkın bilinçsizce radyasyon altında yaşaması engellenmeli

31 TÜRKİYE DE YASAL DÜZENLEMELERD yüksek gerilim hatları ve trafolardan kaynaklanan EMR konusunda herhangi bir yasal düzenleme yoktur Yüksek gerilim hatları ve diğer elektrik tesisleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından Tarih ve sayılı Resmi Gazetede yayınlanan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği Yapılaşmada, EMR etkisinin gözönüne almadan hazırlanmış olması Elektrik tesislerinde çalışanların güvenliğine ilişkin maddelerde de EMR etkisini içeren bir madde bulunmaması

32 Ne yapmalı? Bu konuda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının tarih ve sayılı resmi gazetede yayınlanan yönetmeliği yüksek gerilim hatlarından yayılan radyasyondan korunmayı dikkate alacak şekilde değiştirilmeli Ve ilgili maddelere konut, cadde, park vs. gibi halkın isteyerek ve istem dışı kullandığı mekânların yüksek gerilim hatlarına minimum uzaklıklarını belirleyen eklemeler yapılmalı

33 Sağlıkl klı bir Nilüfer için; i in; (Proje kapsamında düşünülenler, d planlananlar) Kentsel bir politika belirlenmesi Kentin elektromanyetik haritasının oluşturulması ve kent bilgi sisteminde güncellenerek yer alması EMA şiddetine göre değişik uyarı işaretlerinin belediyece konulması, açık alandaki istasyonların çevresinin uyarı işaretleri ile sınırlandırılması Yüksek gerilim hatlarının güzergâhlarının yerleşim alanları dışından geçecek şekilde yeniden planlanması YGH altında kalan yürüyüş yollarının ve spor alanlarının geçici olarak iptal edilmesi, uyarı levhalarının takılması Yeni yerleşim bölgelerinde EMR için gerekli planlama çalışmalarının şimdiden yapılması

34 Sağlıkl klı bir Nilüfer için; i in; (Proje kapsamında düşünülenler, d planlananlar) Baz istasyonlarının okul bahçeleri, kreş, hastane, park, cami, sitelerin çatı ve dış cepheleri gibi toplu yaşam ve kullanım alanlarına kurulmasının önlenmesi çalışmaları Tüketici hakları gözetilerek DSÖ tarafından belirtilen SAR değerinin (0.1 W/kg) üzerindeki cep telefonların kullanılmaması için halka uyarıda bulunulması Elektromanyetik radyasyona maruz kalan çalışanların işyeri hekimleri tarafından takibe alınması Gebeler ve çocuklar hedef kitle seçilerek, EMR insan sağlığına etkileri ve korunma yollarına dair bilinçlendirme eğitimleri yapılması düşünülmektedir.. İmza kampanyasının sonuçları (10 binin üzerinde imza)

35 Teşekkürler.. Bilgi için : cevre@nilufer.bel.tr