TEMEL AFET BİLİNCİ, AFET TOPLANMA MERKEZLERİ AFET HAZIRLIK MÜDAHALE KURULU NUN AMAÇLARI VE ÇALIŞMALARI

Transkript

1 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım TEMEL AFET BİLİNCİ, AFET TOPLANMA MERKEZLERİ AFET HAZIRLIK MÜDAHALE KURULU NUN AMAÇLARI VE ÇALIŞMALARI Abdullah İNCİR İnşaat Mühendisi abdullah_incir@yahoo.com.tr Vedat YORULMAZEL İnşaat Mühendisi vedat.yorulmazel@hotmail.com GİRİŞ Afeti en aza indirgemenin yolu da halkn bu konuda bilinçlendirilmesidir. Çocukluk yaşlarmzda ailemizle başlayp ilköğretim hayatmz süresinde devam edecek temel afet bilinci eğitimi, yaşammzn bir parças olmaldr: İnşaat Mühendisleri Odas, aktif bir görev üstlenerek, gerekli altyapy hazrlamak ve afet durumunda yaşanabilecek skntlara ve sonuçlarna müdahil olabilmeyi sağlamak için Afet Hazrlk Müdahale Kurulu nu oluşturmuştur. Kurulun amac; Bir afet ya da kaza annda veya sonrasnda kamuya hizmet verebilmek için gerekli düzenin oluşturulmasn sağlamak ve bu düzenin işleyiş ilkelerini belirlemektir. Kurulun hedefi; İnşaat Mühendislerinin afete hazrlkl olmalarn sağlamak, Farkl afet ya da kaza durumlarndan önce yaplacak işleri tanmlamak, Kamuoyunu bilgilendirmede uyulacak ilke ve kurallar düzenlemektir. Afetin meydana gelmesinden hemen sonra afetzedelerin paniği önlemek ve sağlkl bilgi alabilmelerini sağlamak amacyla ilk toplanma yerlerine ihtiyaç vardr. Bunlarn İzmir ili örneğinde güncellenip artlarnn ve eksilerinin vurgulanmas gerekmektedir. TEMEL AFET BİLİNCİ Doğal ve insan kaynakl nedenlerle, maddi ve manevi olarak ciddi boyutlarda zararlara yol açan olaylarn, farknda olabilmek ve yaşam bu olaylara göre planlama bilincidir. Afet bilinci, afet ile ilgili temel kavramlar konusunda farkl yaklaşmlar ve tanmlamalar öğretip kavranmasn ve paydaşlarn ayn dili konuşuyor olmasn sağlar. İzmir ilimizde valiliğin koordinatörlüğünde çeşitli kurum ve kuruluşlara Temel afet bilinci eğitimi verilmektedir. Dokuz Eylül Üniversitesi, İMO ve İl Afet ve Acil Yardm Müdürlüğü uzmanlarnca aşağdaki konularda halk bilinçlendirmeye çalşmaktayz. -Ülkemizin deprem gerçeği -Yap stoğumuz -Deprem öncesi, deprem sras, deprem sonrasnda dikkat edilecek hususlar.

2 2 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım 2013 AFET HAZIRLIK MÜDAHALE KURULU NUN AMAÇLARI VE ÇALIŞMALARI -Amaç Afet öncesinde, annda ve sonrasnda İMO nun örgütsel faaliyetlerinin belirlenmesi yerine getirilmesi ve sürekliliğinin sağlanmas ile kamuya verilecek teknik destek ve işbirliği için ilkelerin belirlenmesidir. -Çalşmalar Bu kurulun; Afet Hazrlk ve Müdahale Yönergesi Afet Hazrlk ve Müdahale Yönergesi Uygulama Esaslar Bir afet durumunda ekiplerin tespit ve hizmetlerde kullanacağ, formlar oluşturmas şeklindedir. (İMO nun sitesinden herkes bu bilgilere erişebilir.) Bu kurula bağl olarak İzmir şubemizdeki Afet ve Deprem Bilincini Yaygnlaştrma ve Yap stoğunu iyileştirme Komisyonu kurulun amacna uygun olarak çalşmalarna devam etmektedir. Bunlardan bazlar şunlardr; 1) Deprem sonras hasar tespit eğitimi Deprem sonrasnda söz konusu bölgedeki hasar tespitlerinin hzl ve doğru bir biçimde gerçekleştirilerek binalarn kullanlabilirliğinin belirlenmesi, sorumlu ve yetkili kuruluşlar tarafndan acilen yaplmak durumundadr. Depremden hemen sonra artç sarsntlarn devam ettiği süre içinde binalarn güvenilirliğinin araştrlmas ve tehlikeli binalarn boşaltlmas, insanlarn can güvenliğinin sağlanmas

3 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım açsndan önem kazanmaktadr. Bölgedeki hasar görmüş yaplarn hasar durumlarnn incelenmesi sonucunda oturulabilir, onarlabilir ve kullanlamaz biçiminde değerlendirmelerin İnşaat Mühendisleri tarafndan yaplmas önemlidir. Hasar tespit değerlendirmesi yapacak meslektaşmzn da ayn bakş açsn ve ortak bir değerlendirme dilimi oluşturmas gerekmektedir. Bu eğitim İMO İzmir şubesinde gerçekleştirilmiş olup Prof. Dr. H. H ÇATAL Prof. Dr. Ö. Z. ALKU Prof. Dr. M. DÜZGÜN Doç. Dr. Ş. YAZICI Doç. Dr. S. TÜRKEL Dr. Ö. BOZDAĞ tarafndan gerçekleştirilmiştir. İnş. Müh. V. YORULMAZEL İnş. Müh. A. İNCİR İnş. Müh. A. Latif BİLGİN İnş. Müh. M. Semih EZBERCİ Yard. Doç. Y. YEŞİLCE Yukarda bahsedilen deprem sonras hasar tespit eğitimi İzmir şubemizde 18 Şubat 2 Mart 2013 tarihlerinde yaplmş, kamu kurumlarndan 122 özel sektörlerden 122 olmak üzere toplam 244 İnş. Mühendisi katlmştr. 22 saatlik eğitim üç grup halinde düzenlenmiştir. Eğitime katlan üyelerimizin çalştğ kurumlar aşağda belirtilmiştir. İzmir Büyükşehir Belediyesi İzmir İlçe Belediyeleri AFAD Ege Üniversitesi Yap İşleri Milli Eğitim Müdürlüğü Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü T.C.D.D 3. Bölge Müdürlüğü TCK 2. Bölge Müdürlüğü İller Bankas İzmir Müdürlüğü İZSU İzmir İl Özel İdaresi Manisa İl Özel İdaresi Milli Emlak Müdürlüğü İzmir İleri Teknoloji Enstitüsü MSB İnşaat Emlak Deprem sonras Hasar Tespit Eğitiminin 2.si Mays 2013 tarihinde İMO Aydn şubemizde, şubemiz koordinatörlüğünde yine yukardaki hocalarmzn katklaryla yaplmştr.

4 4 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım ) Temel Afet Bilinci Eğitimleri Bildirimizin başnda da anlatldğ gibi; Komisyonumuzun eğitmenleri tarafndan bu dönemde aşağdaki kurumlarda eğitim verilmiştir. İzmir Emniyet Md. Pnar Et Öndersitesi Gaziemir Aliağa Yeni Şakran Beldesi Pnar Et Soyak Sitesi Foça Kaymakamlğ İZMİR Foça Açk Cezaevi Pnar Süt TÜPRAŞ A. İNCİR Ertan PARLAR Eray DAĞ M. Erkan YILMAZ Cihan EMRE Eyüp KAVUNCUBAŞI Ahmet GARİPLER Ahmet GARİPLER Ertan PARLAR A. İNCİR Bu etkinliklerin dşnda 17 Ağustos ve İzmir Yap Fuarnda stant açlp deprem gerçeği ve yap stoğumuz hakknda bilgi verilmiştir.

5 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım ) Afete Hazrlk ve Temel İlk Yardm Eğitimi Şubemizin İl Afet Acil Durum Müdürlüğü ile birlikte düzenlediği "Afete Hazrlk ve Temel İlk Yardm Eğitimi" 2-3 Kasm 2013 tarihlerinde saatleri arasnda Şubemizde gerçekleştirilmiştir. Eğitim sonunda katlmclara İl Afet Acil Durum Müdürlüğü tarafndan sertifika verilmiştir. Eğitim Program: Sivil Savunma Görevlileri Toplum Afet Gönüllüsü ve Halkn Afete Hazrlk Eğitimi (Amaç ve Öngörüler) Temel Afet Bilincine Genel Bakş ve Afete Hazrlk Hafif Arama ve Kurtarma Bina Hasar Snflandrmas (Bina Triaj Uygulamalar) SS Mahalle Görevlileri (SSG) ve Toplum Afet Gönüllüleri (TAG) Resmi Görevliler ve Profesyonel Müdahalecilere Nasl Yardm Edebilirler? İlk Müdahaleciler İçin Yaşam Kurtaran Önlemler ve Çok sayda Kazazede Arasnda Öncelik Belirleme (Triaj) Halk Sağlğ - Kişisel Hijyen Psikolojik İlk Yardm Sivil Savunma Mahalle Görevlileri Mahallede Afete Hazrlk Olay Kumanda Sistemi (OKS) Prensipleri

6 6 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım 2013 AFET TOPLANMA MERKEZLERİ Afeti en aza indirgemenin yolu toplumumuzu afete hazrlkl hale getirmekle mümkündür. Gelişmiş ülkelerde bu ilköğretim seviyesinde başlayp yaşam boyunca devam etmektedir. Japonya da en son olan deprem ve tsunami afetinden sonra halkn ne kadar bilinçli olduğunu ve dolaysyla çabuk toparlandğn gördük. Ülkemizde 1999 Marmara Depreminden sonra bu konuda olumlu çalşmalar yürütülmüştür. Özellikle İzmir ilimizde depreme yönelik gerek Valiliğin gerekse Büyükşehir Belediyesinin öncülüğünde kapsaml çalşmalar yaplmştr ylnda tamamlanan Radius Projesi ve 2009 ylnda yaplan Afet Sempozyumu bunlara birer örnektir. Bu projeler, şehrimizi yöneten idarecilerimize yol göstermiştir. İzmir Afet ve Acil Durum Yönetim Merkezi tarafndan oluşturulan danşma kurulu bu projelerden esinlenerek olumlu çalşmalar yürütmüştür. Bunlara örnek olarak afetzede ilk toplanma alanlarnn ve çadrkentlerin belirlenmesi ve bu yerlerin broşürlerinin halkn bilgisine sunulmasdr. Ancak 2011 de yaplan bu çalşmalardan sonra maalesef birtakm değişiklikler yaplmştr. Örneğin Karşyaka Girne mevkiinde oturan vatandaşlarmzn toplanma yeri en yakn bölge olarak Lunapark Alan olarak belirtilmiştir. Ancak şu anda bu alanda apartmanlar mevcuttur. Fotoğraflarda da görüldüğü gibi bu bölgenin tek yeşil alannn imar değiştirilerek konuta çevrilmiştir. Demirköprü mevkiindeki toplanma alannda da İzban İstasyonu yaplmas nedeniyle toplanma alan çok küçük olarak kalmştr. Etraf yoğun şekilde yerleşim bölgesi olan bu alann da yeterli olmadğ görülmektedir. Şehrin diğer bölgelerinde de benzer değişiklikler muhtemeldir. Bunun için; 2011 ylnda belirlenen bölgelerdeki ilk toplanma ve çadrkent alanlarnn acilen güncellenmesi gerekmektedir. Gerek ilk toplanma yerlerinde gerekse çadrkentlerde altyaplarn şimdiden düzenlenmesi gerekmektedir. (WC, enerji vb.) İzmir Afet Acil Durum Merkezi ne bağl olarak çalşan danşma kurulu bu konularda çok iyi çalşmalar yapp yönetime destek vermiştir; fakat bu kurul 2012 ylndan bu yana toplanamamaktadr. Valilik, üniversite, belediye ve sivil toplum kuruluşlarndan

7 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım oluşan bu topluluğun bilgi birikimlerinden faydalanlmas ve sorunlarn tartşldğ toplantlarn en az ayda bir olarak düzenlenmesi gerekmektedir. İlk toplanma ve çadrkent alanlarnn muhtarlklarda afiş olarak aslmas ve ikamet edenlere bu broşürlerin dağtlmas gerekmektedir. Yukardaki bilgiler ve temel afet bilinci eğitimi konularnda muhtarlk kanalyla mümkün olduğunca vatandaşn bilinçlendirilmesi ve afet annda öncelikli olarak ne yapmalar gerektiği konusunda bilgilendirilmesi gerekmektedir. GİRNE BULVARI SEMT OYUN ALANI - LUNAPARK SONUÇ Tüm dünyada, milyonlarca yldan beri deprem, tsunami, tayfun, sel benzeri afetler olmaktadr. Dünya var oldukça bu afetler de dünyay etkilemeye devam edecektir. Önemli olan nokta şudur. Gelişmekte olan ülkeler, gelişmiş olan ülkelere nazaran, afetlerden çok daha fazla etkilenir. Afetler sonucu ölümlerin %95 i gelişmekte olan ülkelerde olurken, yine bu ülkelerin maddi kayplar gelişmiş ülkelerin kayplarnn 20 kat daha fazladr. Hepimizin bildiği gibi, bu doğal afetlerin oluşmasn engellemek mümkün değildir, ancak önceden önlemler alarak olaylarn olumsuz etkilerini en aza indirgemeye çalşabiliriz. Bu bilgilerin herkesçe bilinmesine rağmen, afetlere karş alnacak önlemler hep göz ard edilmiş, afetler olduktan sonra yara sarma politikalar tercih edilmiştir. Zarar azaltma bilinciyle afet öncesi yaplacak çalşmalar, yalnzca can ve mal kayplarn en aza indirmeyecek; ülkemizi her türlü afete önceden hazrlayacak, insanlarn huzur ve güvenli bir biçimde korkusuzca yaşamasn sağlayacak, afet srasnda panik, ac ve üzüntüleri en aza indirecek, ayrca ekonomik açdan ülkeyi rahatlatacaktr. Afete hazrlanmak, afete hazrlanma işinin devletin ana politikalarndan biri olarak kabul edilmesiyle başlar. Bu işe inanmak ve disiplinli çalşmakla, yaygn ve etkili bir eğitimle, bilgilerin doğru alnmas, güncellenmesi, uygulamalar, yönetim, komuta ve kontrol merkezlerinin oluşturulmas, yerel yönetimlerin, meslek odalarnn ve gönüllü kuruluşlarn etkin biçimde bu işin içine katlmas gibi onlarca konu ile devam eder. Afete hazrlk ve afet yönetimi kağt üstünde anlatldğ kadar kolay değildir. Bu nedenle önce devletin ve yerel yönetimlerin bu işe inanmas, kaynaklarn bu işe ayrmas, bilimsel ve son

8 8 TMMOB 2. İzmir Kent Sempozyumu / Kasım 2013 derece disiplinli çalşmas gerekir. Aksi taktirde bu önemli konu birkaç meslek odasnn ve gönüllü kuruluşlarn çabalaryla snrl kalr ve her afet sonras olmas gerekenden çok daha fazla kayp verilir. KAYNAK