BİRİNCİ BASAMAKTA ÇOCUK İSTİSMARINA YAKLAŞIM

Transkript

1 BİRİNCİ BASAMAKTA ÇOCUK İSTİSMARINA YAKLAŞIM Prof. Dr. Betül Ulukol Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, Sosyal Pediatri Bilim Dalı Ankara Çocuk Koruma Birimi Çocuk ve Bilgi Güvenliği Derneği

2 İstismarı - ihmali fark etmek İstismarı ihmali önlemek

3

4 Bir çocuk istismar ediliyorsa nasıl anlarsınız, nasıl fark edersiniz? Fiziksel istismar Cinsel istismar Duygusal istismar FARKETMEK ZOR MU?

5 Zor olan ne? Anlamak, fark etmek mi? Çocuğa inanmak mı? Anladıktan sonra ne yapacağını bilememek mi? Ailenin tepkisi mi? Düzenin bozulması kaygısı mı?...

6 Çocuğun size verdiği ip uçlarını duymak, görmek, hissetmek Yardım çağrısını duyun, görün, hissedin O na inanın, inandığınızı anlatın Önceliğiniz ve sorumluluğunuz olduğunu unutmayın

7 Bir çocuğun istismar edildiğini fark ettiniz ya da öğrendiniz... Aileden biri (baba, abi...) Bir Akraba (Amca, dayı, kuzen...) Tanıdık (Komşu, arkadaş...) Öğretmen... Yabancı biri... İstismarı durdurun (Çocuğu en kısa sürede uzaklaştırın) Bildirimde bulunun Çocuğa ve aileye yardım edin

8 Bir çocuğun istismar edildiğini fark ettiniz ya da öğrendiniz... Çocuğu en kısa sürede istismarın gerçekleştirdiği ortamdan uzaklaştırın İstismar eden kişiyi uzaklaştırın Çocuğu uzaklaştırın (ör: başka bir akrabanın yanına gönderin)

9 Çocuğu en kısa sürede uzaklaştırmaz iseniz... İstismar devam edebilir Size güveni sarsılır Kendine inanılmadığını düşünür İstismarın kendi suçu olduğunu düşünür Kendini değersiz hisseder İkinci kez istismar belki ilkinden de daha ağır

10 Bir çocuğun istismar edildiğini fark ettiniz ya da öğrendiniz... Çocuğu en kısa sürede istismarın gerçekleştirdiği ortamdan uzaklaştırın İstismar eden kişiyi uzaklaştırın Çocuğu uzaklaştırın (ör: başka bir akrabanın yanına gönderin) Bildirimde bulunun Adli makamlar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Çocuk Gen. Md. Çocuk İzlem Merkezleri Çocuk Koruma Birimleri /Merkezleri Kamu Denetçiliği Kurumu

11 Bildirimin Yasal Sorumluluğu Çocukların cinsel istismara uğraması, fuhuşa teşvik edilmesi, dilendirilmesi, terki, kötü muameleye maruz kalması, ihmal edilerek yaralanması, ölmesi Türk Ceza Kanunu na göre suçtur. Devlet memurları görevleri sırasında ve görevlerine ilişkin bir suç öğrendiklerinde bildirmekle yükümlüdürler (TCK 279). Korunmaya, bakıma, yardıma gereksinimi olan çocukları vali/kaymakam, köy muhtarı ve polis ASPB na bildirmekle yükümlüdür. Hekim ve diğer sağlık çalışanlarının memur olmasalar bile bildirim yükümlülükleri vardır. Bu düzenlemeler dışında Gönüllü Bildirim Sistemi geçerlidir.

12 İstismarı bildirmezseniz... Çocuğun istismarı, şiddeti de artarak devam eder İstismarcı cezasız kalır ve yaptığının onaylandığını, hakkı olduğunu düşünmeye başlar Başka çocukların istismarı söz konusu olur Çocuğun öz saygısı ve kendine güveni yiter Kendini değersiz hisseder Yaşamın doğruları ile ilgili yanlışlar edinir Gelecek beklentisi ve ümidi söner Kendisi istismarcı bir erişkin olabilir

13 Kamu denetçiliği kurumu

14 Bir çocuğun istismar edildiğini fark ettiniz ya da öğrendiniz... Çocuğu en kısa sürede istismarın gerçekleştirdiği ortamdan uzaklaştırın İstismar eden kişiyi uzaklaştırın Çocuğu uzaklaştırın (ör: başka bir akrabanın yanına gönderin) Bildirimde bulunun Adli makamlar Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Çocuk Gen. Md. Çocuk İzlem Merkezleri Çocuk Koruma Birimleri /Merkezleri Kamu Denetçiliği Kurumu Çocuğa ve aileye yardım edin Yanlarında olun Destek olun Tedavisini ve izlemini sağlayın

15 Çocuğa yardım etmezseniz... Kendini değersiz hisseder Öz saygısı ve kendine güveni yiter Size güveni ve saygısı yiter Çocuk istismarının tüm izlerini erişkin yaşlarına taşır Fiziksel Duygusal Zihinsel Davranışsal sorunlarla erişkinliğe adım atar... Yetersiz, doyumsuz, mutsuz, mutsuzluk kaynağı, depresif, davranış sorunları olan, ölümü sık düşünen erişkinler

16 İstismarı Önlemeye Yönelik Girişimler Çocukla ilişkili riskler Ana-baba ile ilişkili riskler Aile ile ilişkili riskler Toplumla ilişkili riskler Bilgilendirme Bilinçlendirme Farkındalığı artırma Destek sistemlerini güçlendirme Hukuksal yaptırımları sağlama Kanun koyucuları uyarma, bilgilendirme Tanı Tedavi Koruma İzleme...

17 İstismarı Önlemeye Yönelik Girişimler Çocukla ilişkili riskler Ana-baba ile ilişkili riskler Aile ile ilişkili riskler Toplumla ilişkili riskler Bilgilendirme Bilinçlendirme Farkındalığı artırma Destek sistemlerini güçlendirme Hukuksal yaptırımları sağlama Kanun koyucuları uyarma, bilgilendirme ÇOCUĞUN KORUNMASI Tanı Tedavi Koruma İzleme...

18 Çözüm? Tanı, tedavi, koruma, izlem Bilgi, bilinç ve farkındalığı artırmak Tıbbi, toplumsal ve sosyal destek sistemlerini güçlendirmek Hukuksal yaptırımları sağlamak Kanun koyucuları uyarmak, bilgilendirmek

19

20 Bireye yönelik uygulamalar Riskli durumları belirlemek İstismarı tanımak Olguyu yönlendirmek ve izlemek Topluma yönelik uygulamalar Toplumun istismara karşı bilgi, bilinç ve farkındalık düzeyini artırmak Güçsüzü güçlendirmek Kadın Çocuk

21 Bireye yönelik uygulamalar Riskli durumları belirlemek İstismarı tanımak Olguyu yönlendirmek ve izlemek

22 Topluma yönelik uygulamalar Toplumun istismara karşı bilgi, bilinç ve farkındalık düzeyini artırmak Güçsüzü güçlendirmek Kadın Çocuk

23 Toplumun istismara karşı bilgi, bilinç ve farkındalık düzeyini artırmak İstismarın çocuklar üzerine etkisi İstismarın gelecek nesiller üzerine etkisi İstismarın toplum düzenine etkisi İSTİSMARI ENGELLEMENİN YOLLARI

24 Toplumun istismara karşı bilgi, bilinç ve farkındalık düzeyini artırmak İSTİSMARI ENGELLEMENİN YOLLARI Etkili Ana-Baba olmak Aile içi iletişimin geliştirilmesi Doğru disiplin uygulamaları Öfke kontrolü Yardım almayı istemek/sağlamak Bildirim gerekliliğini anlamak Bildirimin nerelere yapılacağını bilmek

25 Güçsüzü güçlendirmek Kadının güçlendirilmesi Eğitiminin sağlanması Ekonomik bağımsızlığını kazanması Sağlık bilincinin oluşturulması Kişiliğinin desteklenmesi Sorun çözme becerisinin geliştirilmesi

26 Güçsüzü güçlendirmek Çocuğun güçlendirilmesi Çocuğun güvenliğinin yasalarla korunması Çocuk hakları sözleşmesinin kazandırdığı hakların güven altına alınması Eğitiminin sağlanması Kişilik gelişiminin desteklenmesi Sorun çözme becerisinin geliştirilmesi

27 Çocuk istismarını ve ihmalini önlemek için hepimizin yapacağı bir şeyler var Teşekkür ediyorum