A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 1

Transkript

1 T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLER LERİ GENEL MÜDÜRL RLÜĞÜ DSİ XV. BÖLGE MÜDÜRL RLÜĞÜ GAP BÖLGESB LGESİ ŞANLIURFA İLİNDE DSİ ÇALIŞMALARI VE GAP TAK TAKİ COĞRAF RAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ Uğur BÜYÜKHAT KHATİPOĞLU A.Kadir KARAKUŞ ubuyukhatipoglu@dsi dsi.gov.tr kadirk@dsi dsi.gov.tr 1 GAP 2 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 1

2 GÜNEYDOĞU U ANADOLU PROJESİ İŞLETMEDE İNŞAAT KATİ PROJE PLANLAMA 22 BARAJ, 19 HİDROELEKTRH DROELEKTRİK K SANTRALI, 3 1,800 MİLYON M HEKTAR SULAMA ALANI Türkiye nin Hidroelektrik Enerji Potansiyelinin % 21 İ, Türkiye nin 8.5 Milyon ha Sulanabilir Tarım m Alanının n %21 İ Ülkemizin Tüketilebilir T YıllY llık k Potansiyeli Olan 112 Milyar m 3 % 28 i, GAP tadır. Su ün 4 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 2

3 GAP ENERJİ PROJELERİ GAP ENERJİ PROJELERİNİN % 74 Ü TAMAMLANDI 14 Baraj ve 9 HES işletmede 5 GAP SULAMA PROJELERİ GAP SULAMA PROJELERİNİN hektar sulama sahasının (%46 cazibe+%54 pompaj) % 15 ı TAMAMLANDI, hektarı sulanıyor, % 6 sının 6 İNŞAATI DEVAM EDİYOR hektarda inşaat devam ediyor 6 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 3

4 GAP TAMAMLANDIĞINDA INDA (Yıll llık) Sulama :2,1 Milyar $ Enerji :2,2 Milyar $ Toplam :4,3 Milyar $ 7 DSİ GAP 8 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 4

5 9 ŞANLIURFA BÖLGESİ GÖREV ALANI DSİ XV. Bölge Müdürlüğümüz tarihinde kurulmuş olup, GAP kapsamında kalan Fırat Havzasındaki km 2 alanı kapsamaktadır. BÖLGEMİZİN GAP PROJESİ İÇİNDEKİ YERİ SULAMA Toplam Sulama Alanı (ha) XV. Bölge Sulama Alanı (ha) Projelerin Payı (%) 51.8 Toplam Kurulu Güç (MW) ENERJİ XV. Bölge (MW) Projelerin Payı (%) A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 5

6 11 12 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 6

7 13 BÖLGEMİZDEKİ SULAMA PROJELERİNİN N DURUMU Bölgemiz, Türkiye nin ekonomik olarak sulanabilir arazilerinin ha ile % 11 ine sahiptir yılı sonu itibariyle ha işletmede, ha inşaat programında, ha yatırım programında, ha planlaması tamamlanan, etüdü devam eden saha olup kalan ha ise etüt edilecektir Yılı sonunda ise ha alan daha inşaatı tamamlanarak işletmeye alınacaktır. 14 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 7

8 Hektar YILLARA GÖRE İŞLETMEYE AÇILAN SULAMA PROJELERİ 30,000 29,500 26,854 28,344 25,000 20,000 21,325 22,972 15,559 15,000 14,021 16,065 10,000 9,418 5,000 3, , 'E KADAR Yıl 15 BÖLGEMİZDE ARAZİ TOPLULAŞTIRMA TIRMA DURUMU Şanlıurfa İlinde Arazi Toplulaştırma çalışmaları 3083 sayılı kanun kapsamında 1989 yılında y başlam lamış,, bu gün g n itibariyle ha alanda toplulaştırma çalışmaları tamamlanmış ış,, ha alanda ise devam etmektedir. Bölgemizde, sulama alanında nda toplulaştırmas rması yapılacak olan ise ha dır. 16 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 8

9 17 18 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 9

10 COĞRAF RAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ CBS, karmaşı şık k planlama ve yönetim y sorunlarının çözülebilmesi için i in tasarlanan, coğrafi konumu belirlenmiş verilerin toplanması,, yönetimi, y işlenmesi, i analiz edilmesi, modellenmesi ve görsel g olarak sunulması işlemlerini kapsayan donanım, yazılım, personel ve yöntemler y sistemidir. Bu sistemde en önemli ana altlık k sayısal sal HARİTA TA dır.. Bu nedenle en önemli görev g meslektaşlar larımıza düşmektedir. d CBS için i in harcanan zaman, emek ve maliyetin %80 i i veri toplama, %15 işleme i ve analiz, %15 ise veri sunuşu kaplamaktadır. Bölgemizde B CBS için i in veri toplama ve depolama aşamasa aması devam etmektedir. 19 Bölgemiz Projeleri 20 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 10

11 DSİ nin yaptığı içme ve kullanma suyu, Sulama, HES ve Taşkın n projelerinde öncelikle ön n inceleme, planlama, kati proje ve inşaat işlerinden i sonra proje tamamlanarak işletmeye i alınmaktad nmaktadır. Bu aşamalarda a amalarda örneğin planlama raporu hazırlan rlanırken, rken, Gözlem, G Harita, Toprak Drenaj, Tarımsal Ekonomi, Hidroloji, ÇED gibi çalışmalar tamamlanıp p birbirileriyle ilişkilendirilerek rapor tamamlanmaktadır. Bunların n her biri değişik ik veri olup, değişik ik meslek dallarına ait öğeleridir. Örneğin sayısal sal harita üzerinde, su kaynağı belli olan ve sulanacak alan, arazinin eğimi, e kotu, mülkiyet m bilgileri gibi bilgilerin CBS e e yüklenerek, y kanal ve boru güzergahları,, proje kriterleri sağlıkl klı bir şekilde belirlenebilmektedir. 21 Harran Ovasında Sulama Öncesi ve Sonrası Uzaktan Algılama lama ve CBS Kullanarak Takibi Landsat Ağustos 1990 Landsat Ağustos A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 11

12 Son zamanlarda küresel k ısınmayla birlikte çok daha önemli hale gelen ve alternatifi olmayan kıt k t kaynak en değerli erli servetimiz SU olduğundan, undan, Suyun kullanılmas lması, çok daha önem ve değer er kazanmış ıştır. Su zengini ülkelerde kişi i başı şına düşen d yılly llık kullanılabilir labilir su miktarı m 3, Dünya D ortalaması ise m 3 dür. Ülkemizin tüketilebilir t yerüst stü ve yeraltı su potansiyeli yılly llık k 112 milyar m 3 dür. Türkiye nin kişi i başı şına yılly llık k kullanılabilir labilir su miktarı sadece 1500 m 3 civarında, bu miktar ülkemizin su zengini değil su fakiri bir ülke olduğunu unu göstermektedir. 23 Bu gün g n ve gelecekte en önemli kaynak olan suyun iyi kullanılmas lması ve yönetilmesi y için i in planlama yapılmas lması çok büyük b önem arz etmektedir. Bu nedenle de su kaynaklarını kullanırken CBS ve Uzaktan Algılama lama metodlarının kullanılmas lması durumunda suyun, tasarruflu, akılc lcı ve uygun kullanılmas lması sağlanacakt lanacaktır. 24 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 12

13 CBS de Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar. Her kurum yetkili olduğu u konuda CBS verilerini kendileri üretmeli, Örneğin Kurumumuz DSİ,, Su Kaynakları, Barajlar, HES ler,, Göller, G Göletler, G Sulak Alanlar, vs konularında nda veri üretmeli. Kamu kurumlarının ürettiği i ortak verilerin kullanımı için in koordinasyon mutlaka sağlanmal lanmalı, aynı veriyi bir başka kurum üretmemeli, Kurumların ürettiği i verilerden bir Ulusal Veri Standardı oluşturulmal turulmalıdır. r. 25 BÖLGEMİZDEKİ DİĞER KAMU KURUMLARINDAKİ CBS ÇALIŞMALARI Bölgemizde faaliyet sürds rdüren ren bir çok kurumda sistem henüz z yeni uygulanmaya başlamakla beraber; Özellikle belediye de çalışmalar çok hızlh zlı bir şekilde devam etmekte ve belediyecilik hizmetlerinde kullanılacak lacak hizmetler için i in doneler haritalar üzerine işlenmii lenmiş ve kent bilgi sistemi çalışmaları yapılmaktad lmaktadır. Tarım İl l MüdürlM rlüğü bitki örtüsünün n tespitini uzaktan algılama lama yöntemiyle y CBS tekniği i kullanarak belirlemektedir. Tarım m Reformu Bölge B MüdürlM rlüğü ise hizmet alanları için in bir çok çalışmalara başlam lamış ve özellikle çoğu u alanlarda kadastral haritaları sisteme yüklemiy klemiş durumdadır. r. 26 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 13

14 27 28 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 14

15 DSİ OLARAK HEDEFLERİMİZ; DSİ ana görevleri g için i in sağlıkl klı CBS bilgi alt yapısını oluşturmak, Otomatik Hidrometrik gözlem istasyonlarını kurarak planlama için i in veri akışı ışını sağlamak. Elde edilen bu verilerin sağlıkl klı bir şekilde arşivlemek, Özellikle planlama raporlarını hazırlarken CBS kullanarak çeşitli alternatifleri geliştirmek, Servetimiz Suyun yönetimini y en iyi bir şekilde yapmak, DSİ faaliyetlerinde CBS en etkin ve faydalı bir şekilde kullanmak. 29 SONUÇ OLARAK; CBS TEKNOLOJİLER LERİNİ KULLANMAK SURETİYLE EN DEĞERL ERLİ SERVETİMİZ OLAN SUYU, BU GÜNÜG DÜŞÜNEREK DEĞİ ĞİL, YARINI DÜŞÜNEREK D PLANLAMA VE KULLANMA İMKANI MÜMKM MKÜN N OLACAKTIR. 30 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 15

16 31 32 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 16

17 33 34 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 17

18 35 TEŞEKK EKKÜRLER 36 A. Kadir KARAKUŞ Şube Müdürü 18