KISA ALIKONUŞ SÜRELİ REAKTÖRLERDE KISMİ OKSİTLEME TEKNİĞİ İLE KÖMÜRDEN CO ELDESİ
|
|
- Chagatai Çağlayan
- 7 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 KISA ALIKONUŞ SÜRELİ REAKTÖRLERDE KISMİ OKSİTLEME TEKNİĞİ İLE KÖMÜRDEN CO ELDESİ B. TÜRKBEY, O. KUYUCUOĞLU, D. ÜNER Orta Doğu Teknik Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü Ankara 6531 ÖZET Ucuz bir kaynak olan elek altı kömürden, karbon monoksit üretmek bu çalışmanın amacını oluşturur. Kömür üzerinde, yaygın olarak ağır petrol atıkları üzerinde uygulanan direk kısmi oksitleme metodu uygulanmış ve hidrokarbonlarda olumlu sonuç veren kısa alıkonuş sürelerinin etkileri incelenmiştir. Bu çalışmada, kurumu yakarak karbon monoksit ürettiği bilinen Co/Pb katalizörü kullanılmıştır. Reaksiyonlar ise dolgulu mikroreaktörlerde, atmosferik basınçta, 2 4 C sıcaklık aralığında gerçekleştirilmiştir. Çıkış gazı analizleri için gaz kromotograf ve quadrupole kütle spektrometresi kullanılmıştır. Dolgulu mikreaktörlerin hacmi küçültülerek ve oksijen akış hızı artırılarak alıkonuş süresi azaltıldıkça karbon monoksit üretiminin arttığı gözlemlenmiştir. Ayrıca, oksijenin saf olarak reaktörden geçirilmesi de karbon monoksit üretimini artırmıştır. GİRİŞ Karbonlu bileşiklerin temiz ve verimli kullanımını artırmak için yapılan çalışmalar, tüm dünyada geliştirilen ve kullanılan enerji sistemlerinde de ele alındığı gibi güvenli ve ucuz enerji kaynaklarını çevresel etmenleri düşünerek kullanmayı amaçlamıştır. Bu doğrultuda, gazlaştırmanın kömür için temiz bir seçim olduğu söylenebilir [1]. Kömür gazlaştırılması 1792 den beri uygulanan çok eski bir yöntem olup, zaman içinde temiz ve yüksek verimli temiz kullanımı için oldukça geliştirilmiş, fakat ucuz doğalgaz kaynaklarına ulaşıldıktan sonra kullanımı azalmıştır. Gazlaştırmanın asıl amacı, sentez gazı olarak da bilinen, karbon monoksit ve hidrojen açısından zengin gaz karışımlarının üretimidir ve 19 lü yılların başından beri endüstride önemli bir yer tutmuştur. Sentez gazı ilk olarak kömürü buharla birlikte reaksiyona sokarak üretilmiştir. Önceleri sentez gazı, yüksek ısınma değerleri nedeniyle yakıt olarak kullanılmasına karşın daha sonra hidrojen ve karbon monoksit ayrı ayrı veya birlikte çeşitli kimyasalların üretiminde kullanım alanı bulmuşlardır. Kömür, hem sentez gaz hem de diğer yakıt gazları üretiminde eskiden beri önemli bir yer tutmuştur. 19. yüzyılın başlarından 194 lı yıllara kadar üretilen yakıt gazlarının çoğu kömür veya kok kömürü gazlaştırılmasıyla elde edilmiştir. Kömür birçok yolla gazlaştırılabilir. En basit ve en eski metod, kömürü havasız bir ortamda ısıtmaktır ve bu metod 1792 de William Murdack tarafından kullanılmıştır. Kömürün gaza tam dönüşümü, 1873 de kömürü hava ve buharla reaksiyona sokarak sağlanmıştır ve su gazı elde edilmiştir. 194 yılından sonra geliştirilen metotlarda, buhar ve saf oksijen birlikte kullanılmıştır [2].
2 Su gazındaki hidrojen ve karbon monoksitin hammadde olarak kullanıldığı eski ve önemli bir örnek, metanolün katalitik üretimidir. Hidrojen ve karbon monoksiti tepken olarak kullanan aldehit, alkol üretiminin yanı sıra, Fischer-Tropsch yönteminde de sentez gaz kullanılarak hidrokarbonlar üretilir. Sentez gazındaki karbon monoksit, karbon dioksite dönüşürken çıkardığı enerjiyle güç sağlar. Karbon monoksit ayrıca asetik asit, asetik anhidrit, fosjen gibi kimyasalların üretiminde de kullanılır. Hidrojen ve sentez gazının başka bir uygulama alanı ise yakıt pillerinde elektrik üretimidir. Karbon monoksit ve hidrojence zengin gaz karışımları ilk olarak, sıcak kok kömürünün hava ve buharla temas ettirilmesiyle üretilmiştir. Kömür havaya maruz kaldığında yanarak sıcaklığı artırır ve hava akışından sonra, buhar asıl reaksiyonun gerçekleşmesini sağlar lu yıllarda, sentez gaz üretiminde kömür yerine doğal gaz (metan) kullanımı ilgi çekmeye başlamıştır. Bu reaksiyon, metanla buhar arasında gerçekleşir ve oldukça endotermiktir. 194 lı yıllarda Texaco ve Shell Oil şirketi, petrol artığı ve kok, kömür gibi düşük kaliteli stokları gazlaştırmak için ticarileşen bir yöntem geliştirmiştir. Katalizör kullanılmayan bu yöntemde, hava yerine oksijen kullanılarak kısmi oksitleme yoluyla sentez gazı üretilmiştir [3]. Gasifier olarak adlandırılan reaktörlerde, yüksek basınç ve sıcaklıklarda çalışılmıştır. Bu teknoloji ilk kullanımından beri oldukça yaygınlaşmıştır ve günümüzde de yüzlerce gasifier hala kullanılmaktadır. 195 li yılların sonlarında Haldor Topsae tarafından bulunan ototermal reformlama, kısmi oksitleme ile buhar reformlama yöntemlerinin birleşimi olan bir yöntemdir ve oksijenle buharı beraber kullanır. Kısmi oksitleme reaktörün girişinde, buhar reformlama için gerekli ısıyı sağlar. Bugüne gelindiğinde sentez gazı çoğunlukla, doğalgaz veya naftanın buharla reaksiyona sokularak katalitik buhar reformlama yöntemi ile üretilir. Son yıllarda, hidrokarbonların katalitik kısmi oksitlenmesi çoğu araştırmanın konusu olmuştur. Yüksek sıcaklıklarda kısa alıkonuş sürelerinde katalitik kısmi oksitleme yöntemi ise sentez gazı üretimine yeni bir yaklaşım sağlamıştır. Profesör Lanny Schmidt, çok kısa alıkonuş zamanlarında metandan direk kısmi oksitleme yoluyla sentez gazı üretmeye çalışarak bu alanda öncü olmayı başarmıştır. Schmidt, siklohekzan, n-hekzan, izooktan üzerinde yaptığı önceki çalışmalarında, milisaniye mertebelerindeki alıkonuş süreleri ile sentez gazı üretmeyi başarmıştır [4]. C x H y yakıtında karbonların karbon dioksit üretemeden karbon monoksit ortaya çıktığı görülmüştür; C x H y + x/2 O 2 xco + y/2h 2 (1) Yüksek sıcaklıklarda kısa alıkonuş sürelerinde yapılan katalitik kısmi oksitleme çalışmaları henüz gelişme aşamasındadır ve endüstrideki kullanım alanları henüz kesinleşmemiştir. Her ne kadar son zamanlarda kömür gazlaştırması yerini buhar reformlama yöntemine bıraksa da gerek elek altı kömürleri değerlendirme ihtiyacı, gerekse doğal gaz kaynaklarının tükenme ihtimali hala kömür gazlaştırma yönteminin verimli, ekonomik yollarını araştırmaya sevk ediyor.
3 DENEYSEL Kömürün karakterizasyonu Deney için kullanılan elek altı kömürü öğütücüde ufaltılmıştır ve daha sonra elenerek deney için istenilen boyuta getirilmiştir. Kömür külündeki toplam kükürt miktarını ölçmek için ESHKA analizi yapılmıştır ve sonucunda %.82 toplam kükürt bulunmuştur. Kömür karakterizasyonu için yapılan ikinci ölçümde TGA cihazı kullanılmıştır. 23 mg kömür, debisi dakikada 5cm 3 olan hava ile 3 75ºC sıcaklıkları arasında tepkimeye sokularak toz kömürün içindeki kül miktarı belirlenmiştir. Buna göre kömürün yüzde ağırlıkça inin kül olduğu saptanmıştır. Ayrıca, en iyi yanmanın 5 ºC civarında olduğu görülmüştür. Böylece deneyde kullanılacak olan kömürün karakterizasyonu tamamlanmıştır. Katalizör Hazırlanması Deneyde kullanılan Co-Pb katalizörü Co/Pb oranı kütlece ½ olacak şekilde hazırlanmıştır. 14.4g C 4 H 6 O 4 Pb.3H 2 O destile su içinde çözündürülmüş, içine 5g CoO eklenmiş ve karıştırılmıştır. Karışım önce 15ºC de 2 saat ısıtılmış, daha sonra 45ºC de 4 saat bekletilerek kalsinasyonu tamamlanmıştır [5]. Deney Düzeneği Bu çalışma iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, çıkış gazı analizleri için HP 489/A gaz kromatograf (GC), ikinci bölümde ise Pfeiffer Quadstar kütle spektrometresi (MS) kullanılmıştır. İlk Bölüm GC kullanılarak yapılan deneyler, 12mm çaplık dolgulu mikroreaktör, 9 mg toz kömür ve 1 mg katalizör ile doldurularak yapılmıştır. Fırının içinden geçirilerek gaz kromotografına bağlanan mikroreaktöre hava ve taşıyıcı gaz olarak azot gazı beslenmiştir. Deneyler 2-4 C aralığında yapılmıştır. Deney düzeneği Şekil 1 de görülmektedir. H A V A fırın GC N 2 Şekil 1. Gaz kromatograf kullanılan deney düzeneği İkinci Bölüm MS kullanılarak gerçekleştirilen deneylerde asıl amaç alıkonuş sürelerini azaltarak CO elde etmektir. Bunun için aynı miktarda kömür-katalizör miktarı ile çapı 6 mm.lik dolgulu mikroreaktör kullanılarak tepkime hacmi azaltılmış ayrıca akış hızı da düşürülerek saniye mertebelerinde alıkonuş sürelerine erişilmiştir. Bu bölümde, hem seyreltik oksijen hem de saf oksijen kullanılmıştır. Bu düzenek bize yine aynı mikroreaktörde değişik sıcaklıklarda analiz olanağı sağlamıştır. Deney düzeneği Şekil 2 de görülmektedir.
4 O 2 fırın MS He Şekil 2. Kütle spektrometresi kullanılan deney düzeneği BULGULAR VE TARTIŞMA Bu deneyde, direk kısmi oksitleme metodu kullanılarak kömürden karbon monoksit üretilmesi amaçlanmıştır. İstenilen ekzotermik reaksiyon ( H= kkal/mol); C(s) + ½ O 2 CO(g) (2) gibidir. Deneyin ilk bölümünde seyreltik oksijen değişik akış hızlarında mikroreaktörden geçirilmiş ve gaz kromotograf kullanılarak çıkış gazı incelenmiştir. Dakikada toplam 5ml ve 1ml akış hızlarında hacimce sadece yüzde 1 oksijen içeren hava ve azot gaz karışımı değişik sıcaklıklarda kömürle tepkimeye sokulmuştur. Her bir akış hızı denemesinde, sıcaklık 2ºC den başlanmış ve 5şer derece artırılarak 4ºC ye kadar çıkış gazı analiz yapılmıştır. Kalitatif analizlerin yapılabilmesi amacıyla deney yapılmadan önce saf karbon monoksit, saf oksijen, saf karbon dioksit ve saf azot gaz kromatografından geçirilerek alıkonuş zamanları bulunmuştur. Uzun alıkonuş süreli tepkime deneyleri sonucunda karbon monoksite rastlanamamıştır; fakat karbon dioksit, oksijen ve azot bulunmuştur. Bunun dışında, bilinen alıkonuş zamanlarına denk gelmeyen maddelere rastlanmıştır. Bu deneyler esnasında, sıcaklık artışıyla CO 2 miktarının arttığı görülmüştür. Öte yandan, akış hızıyla CO 2 miktarının ters orantılı olduğu görülmüştür. Bu bulgular Şekil 3 de gösterilmektedir. alan ml/dk 1 ml/dk Şekil 3. Akış hızına bağlı karbondioksit üretimi Gaz kromatografında yapılan deneylerin sonuçlarını ve L. Schmidt in çalışmalarını göz önüne alarak, kısa süreli alıkonuş zamanlarında CO elde edilebileceği düşünülmüştür ve deneyin ikinci kısmına geçilmiştir [2]. Buna göre, oksijen konsantrasyonu sabit tutularak akış hızı artırılmış ve mikroreaktör çapı küçültülerek alıkonuş zamanı düşürülmüştür. Bu doğrultuda, çıkış gazı analizi için MS cihazı, taşıyıcı gaz olarak da azot yerine helyum kullanılmış ve görülmüştür ki 35ºC de CO az miktarlarda da olsa üretilmiştir. Sonuçlar Tablo 1 de görülmektedir.
5 Tablo 1. %1 seyreltik oksijen, 35 C Ürünler Konsantrasyon(%) Ar CO H H 2 O CO 1.67 O He 96 Saf helyum ile yapılan deneyde az miktarda da olsa karbonmonoksit üretilebilmesi bize katalizörün yapısındaki oksijenini kullanıyor olabileceğini düşündürmüştür. Fakat, bu fikrin doğrulanabilmesi için daha fazla deneye ihtiyaç vardır. Tablo 2. Saf helyum, 35 C Ürünler Konsantrasyon(%) Ar CO H H 2 O CO O He 9.66 Alıkonuş süresi azaltıldığında CO elde edilebileceği görülünce, bu süreyi daha da kısaltmak amacıyla taşıyıcı gaz kullanılmadan mikroreaktörden akış hızı 1ml./dak olan saf oksijen geçirilmiştir. Deneye oda sıcaklığında başlanmış ve sıcaklık dakikada bir derece artırılarak 45 C ye kadar yükseltilmiştir. Çıkan ürünlerin yaklaşık 98% sini oksijen,.3% sini su oluşturmaktadır. Karbonmonoksit ve karbondioksitin çıkış gazındaki hacimce yüzdelerinin sıcaklığa bağlı değişim grafiği Şekil 4 de görülmektedir. konsantrasyon (%) konsantrasyon (%) Şekil 4. Sıcaklığa bağlı a)karbondioksit ve b)karbonmonoksit üretimi Yanmanın başladığı 4 C civarında karbonmonoksit ve karbondioksit miktarında artma görülmüş ve kömürün tükenmesi ile birlikte yüzdeleri sıfır mertebelerine kadar inmiştir. Karbonmonoksitin karbondioksite olan seçiciliği ise Şekil 5 de verilmiştir. Tepkimenin henüz başlamadığı sıcaklıklarda dengesiz sonuçlar görülmesine karşın, 2 C den sonra CO/CO 2 oranının 4 C de yanma başlayana kadar 1.1 olarak maksimum değerine ulaştığı ve beklendiği gibi yanma başladıktan sonra tekrar kararsız hale geçerek azaldığı görülmüştür.
6 1.5 CO/CO CO/CO Şekil 5. Sıcaklığa bağlı karbonmonoksit seçiciliği SONUÇLAR Seyreltik hava kullanılarak yüksek alıkonuş zamanlarında yapılan çalışmalar bize akış hızı arttıkça karbondioksit üretiminin azaldığını göstermiştir. Saf oksijenin akış hızı artırılarak ve reaktörün hacmi küçültülerek alıkonuş zamanı azaltıldığında ise 4 C de yanma başlayana kadar karbonmonoksit seçiciliği artmış ve maksimuma ulaşmıştır. 1 ml/dak debi ile yapılan deneyde istenilen alıkonuş zamanına inilememesine rağmen karbondioksit miktarı kadar karbonmonoksit üretilebilmiştir. Ancak, oksijenin dönüşümü çok az olduğu için, çıkış gazından oksijen ayrıştırılmalı ve sisteme geri beslenmelidir. Bu sonuçlar bize, 35-4 C arasında uygun katalizör kullanarak kısmi oksitleme yöntemiyle karbonmonoksit üretilebileceği görülmüştür. Daha iyi sonuçlar elde edebilmek için deneyler debiyi artırarak ya da reaktör hacmini küçülterek daha kısa alıkonuş zamanlarında denenmelidir. KAYNAKÇA 1. Vincente Luque Cabal, The Clean choice for Carbon Management, 5 th European Gasification Conference, Noordwijk, The Netherlands, Apr 8-1, L. D. Smoot, Fundamentals of Coal Combustion, 2-45, Elsevier Science Publishers, Netherlands, Sebastien C. Reyes, John H. Sinfelt, Jennifer S. Feeley, Ind. Eng. Chem. Res. 42, , R.P. O Connor, E.J. Klein ve L.D. Schmidt, Catalysis Letters, 7, 99-17, Demirkol, Mehmet Kemal, MS Thesis, Soot Oxidation Catalysis, Eylül 22, ODTÜ, Ankara
HİDROJEN ÜRETİMİ BUĞRA DOĞUKAN CANPOLAT
1 HİDROJEN ÜRETİMİ BUĞRA DOĞUKAN CANPOLAT 16360018 2 HİDROJEN ÜRETİMİ HİDROJEN KAYNAĞI HİDROKARBONLARIN BUHARLA İYİLEŞTİRİMESİ KISMİ OKSİDASYON DOĞAL GAZ İÇİN TERMAL KRAKİNG KÖMÜR GAZLAŞTIRMA BİYOKÜTLE
DetaylıBilinen en eski yöntemdir. Bu alanda verim yükseltme çalışmaları sürdürülmektedir.
1) Biyokütle Dönüşüm Teknolojileri Doğrudan yakma (Direct combustion) Piroliz (Pyrolysis) Gazlaştırma (Gasification) Karbonizasyon (Carbonization) Havasız çürütme, Metanasyon (Anaerobic digestion) Fermantasyon
DetaylıDOLGULU KOLONDA AMONYAK ÇÖZELTİSİNE KARBON DİOKSİTİN ABSORPSİYONU
DOLGULU KOLONDA AMONYAK ÇÖZELTİSİNE KARBON DİOKSİTİN ABSORPSİYONU Duygu UYSAL, Ö. Murat DOĞAN, Bekir Zühtü UYSAL Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü ve Temiz Enerji Araştırma
DetaylıENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI
ENERJİ YÖNETİMİ VE POLİTİKALARI KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÖĞRENCİNİN ADI:KUBİLAY SOY ADI:KOÇ NUMARASI:15360038 KAZANLAR Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı
DetaylıÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN GERİ KAZANIMINDA PİROLİZ YÖNTEMİ
ÖMRÜNÜ TAMAMLAMIŞ LASTİKLERİN GERİ KAZANIMINDA PİROLİZ YÖNTEMİ Onursal Yakaboylu Aslı İşler Filiz Karaosmanoğlu 1 Onursal Yakaboylu - Atık Sempozyumu / Antalya 19/04/2011 İÇERİK Lastik Atık lastik Atık
DetaylıTÜTÜN VE MISIR SAPLARINDAN KATALİTİK KRİTİKALTI/KRİTİKÜSTÜ SU GAZLAŞTIRMASI YÖNTEMİ İLE H 2 ÜRETİMİ
TÜTÜN VE MISIR SAPLARINDAN KATALİTİK KRİTİKALTI/KRİTİKÜSTÜ SU GAZLAŞTIRMASI YÖNTEMİ İLE H 2 ÜRETİMİ Tülay G. MADENOĞLU*, Mehmet SAĞLAM, Sinem KURT, Dilek GÖKKAYA, Levent BALLİCE, Mithat YÜKSEL Ege Üniversitesi,
DetaylıKÜKÜRT DİOKSİT GAZI İLE ÜLEKSİT TEN BORİK ASİT ÜRETİMİ
KÜKÜRT DİOKSİT GAZI İLE ÜLEKSİT TEN BORİK ASİT ÜRETİMİ İbrahim Hakkı Karakaş a*,mehmet Çopur b, M. Muhtar Kocakerim c, Zeynep Karcıoğlu Karakaş d a Bayburt Üniversitesi, Bayburt Meslek Yüksek Okulu, Bayburt
DetaylıİDEAL GAZ KARIŞIMLARI
İdeal Gaz Karışımları İdeal gaz karışımları saf ideal gazlar gibi davranırlar. Saf gazlardan n 1, n 2,, n i, mol alınarak hazırlanan bir karışımın toplam basıncı p, toplam hacmi v ve sıcaklığı T olsun.
DetaylıBölüm 2. Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir.
Bölüm 2 Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. *Hidrojen evrende en bol bulunan elementtir (%70). Dünyada ise oksijendir. Tüm yıldızlar ve birçok gezegen çok
DetaylıFOSİL YAKITLARIN YANMASI
Kömür, sıvı yakıtlar ve doğal gazın yakılması sırasında açığa çıkan bazı gazların zehirleyici etkileri ve çevre için zararları vardır. Kükürtdioksit (SO 2 ) ve (NO x ) ler bu zararlı gazların miktar ve
DetaylıKÖMÜRÜN GAZLAŞTIRILMASI YOLUYLA ELDE EDİLEN SENTEZ GAZINDAN METANOL ÜRETİMİ
Ek 2 ULUSAL ÖĞRENCİ TASARIM YARIŞMASI PROBLEM TANIMI KÖMÜRÜN GAZLAŞTIRILMASI YOLUYLA ELDE EDİLEN SENTEZ GAZINDAN METANOL ÜRETİMİ 1. Giriş Türk kömür rezervlerinden metanol üretimi Kömürden metanol üretimi,
DetaylıPik (Ham) Demir Üretimi
Pik (Ham) Demir Üretimi Çelik üretiminin ilk safhası pik demirin eldesidir. Pik demir için başlıca şu maddeler gereklidir: 1. Cevher: Demir oksit veya karbonatlardan oluşan, bir miktarda topraksal empüriteler
DetaylıİÇERİK. Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç
SAKARYA 2011 İÇERİK Amaç Yanma Dizel motorlardan kaynaklanan emisyonlar Dizel motor kaynaklı emisyonların insan ve çevre sağlığına etkileri Sonuç Yanma prosesinin incelenmesi ve temel yanma ürünleri Sıkıştırmalı
DetaylıHİDROKARBONLAR ve ALKANLAR. Kimya Ders Notu
HİDROKARBONLAR ve ALKANLAR Kimya Ders Notu HİDROKARBONLAR ve ALKANLAR ALKANLAR Hidrokarbon zincirinde C atomları birbirine tek bağ ile bağlanmışlardır ve tüm bağları sigma bağıdır. Moleküllerindeki C atomları
DetaylıKarbonmonoksit (CO) Oluşumu
Yanma Kaynaklı Emisyonların Oluşum Mekanizmaları Karbonmonoksit (CO) Oluşumu Karbonmonoksit emisyonlarının ana kaynağı benzinli taşıt motorlarıdır. H/Y oranının CO emisyonu üzerine etkisi çok fazladır.
DetaylıYrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar Temel: 100 mol kuru su gazı. caklık k ve 5 bar basınc
Yrd. Doç. Dr. Atilla EVCİN Afyonkarahisar 007 ÖRNEK 5-165 00 0 C sıcakls caklık k ve 5 bar basınc ncında nda olan bir kızgk zgın n buhar, 100 0 C sıcakls caklıkta kta olan kızgk zgın n kok kömürük üzerinden
Detaylıİçerik. Giriş. Yakıt pili bileşenlerinin üretimi. Yakıt pili modülü tasarımı ve özellikleri. Nerelerde kullanılabilir?
Prof. Dr. İnci EROĞLU ORTA DOĞU TEKNİK ÜNİVERSİTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Savunma Sanayiinde Borun Kullanımı Çalıştayı (SSM) 14 Haziran 2011 1 İçerik Giriş Yakıt pili bileşenlerinin üretimi Yakıt pili
DetaylıMOL KAVRAMI I. ÖRNEK 2
MOL KAVRAMI I Maddelerin taneciklerden oluştuğunu biliyoruz. Bu taneciklere atom, molekül ya da iyon denir. Atom : Kimyasal yöntemlerle daha basit taneciklere ayrılmayan ve elementlerin yapıtaşı olan taneciklere
DetaylıSTOKİYOMETRİ. Kimyasal Tepkimelerde Kütle İlişkisi
STOKİYOMETRİ Kimyasal Tepkimelerde Kütle İlişkisi Sülfür oksijen içerisinde yanarak kükürt dioksit oluşturur. Modeller elementel sülfürü (S8), oksijeni ve kükürt dioksit moleküllerini göstermektedir. Her
DetaylıKojenerasyon Teknolojileri Yavuz Aydın, Yağmur Bozkurt İTÜ
Kojenerasyon Teknolojileri Yavuz Aydın, Yağmur Bozkurt 13.04.2017 - İTÜ 11.04.2017 2 Kombine Çevrim Santraller Temel amaç elektrik üretimidir En son teknolojilerle ulaşılan çevrim verimi %62 civarındadır.
DetaylıÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI
ÖĞRETĐM TEKNOLOJĐLERĐ VE MATERYAL GELĐŞĐMĐ ÇALIŞMA YAPRAĞI REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER YASEMĐN KONMAZ 20338575 Çalışma Yaprağı Ders Anlatımı: REAKSĐYON HIZINA ETKĐ EDEN FAKTÖRLER: 1.Reaktif Maddelerin
DetaylıAyxmaz/biyoloji. Azot döngüsü. Azot kaynakları 1. Atmosfer 2. Su 3. Kara 4. Canlılar. Azot döngüsü
Azot döngüsü Azot kaynakları 1. Atmosfer 2. Su 3. Kara 4. Canlılar Azot döngüsü 1. Azot bitkiler tarafından organik moleküllerin (A.asit,organik baz vb.)yapısına katılır. 2. Bitkiler azotu sadece NO3-
DetaylıENERJİ YÖNETİMİ ve POLİTİKALARI
ENERJİ YÖNETİMİ ve POLİTİKALARI Kazanlarda baca gazı analizlerinin değerlendirilmesine başlamadan önce yanmanın kimyasal denklemlerini hatırlamak yararlı olacaktır. Yakıt tamamen yandığında, içerisindeki
DetaylıDokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR. Yanma. Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Yanma Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017494 Faks: 0232 3017498 E-Mail: abayram@deu.edu.tr ÇEV 3016 Hava
DetaylıTAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ
TAMGA ENDÜSTRİYEL KONTROL SİSTEMLERİ LTD.ŞTİ., ENERJİ YÖNETİMİNDE SINIRSIZ ÇÖZÜMLER SUNAR. HOŞGELDİNİZ TAMGA TRİO YANMA VERİMİ Yakma ekipmanları tarafından yakıtın içerdiği enerjinin, ısı enerjisine dönüştürülme
Detaylı%20 Fazla hava dikkate alınarak yanma denklemi aşağıdaki şekilde yazılır:
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi 2010-2011 Güz Dönemi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü 10 Kasım 2010 Çarşamba, 17:00 MAK 411 Yanma Teorisi Arasınav Sorular ve Çözümleri Soru 1 %90 Metan
DetaylıTKĐ SINIRLI SORUMLU EGE LĐNYĐTLERĐ ĐŞLETMESĐ MÜESSESE MÜDÜRLÜĞÜ LABORATUVAR ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ
Laboratuvar Şube Müdürlüğü bünyesindeki cihazlar, numune hazırlama ve analiz cihazları olarak iki ana gruba ayrılır. 1. NUMUNE HAZIRLAMA 1.1.KIRICILAR : Çekiçli Kırıcı - Çeneli Kırıcı : PRS Makine RETSCH/BB200
DetaylıTozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU
Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Fırın Tasarımı Toz metalurjisinin çoğu uygulamalarında nihai ürün açısından yüksek yoğunluk öncelikli bir kavramdır. Toz yoğunlaştırması (densifikasyon) aşağıda
DetaylıEnerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar.
Kinetik ve Potansiyel Enerji Enerji iş yapabilme kapasitesidir. Kimyacı işi bir süreçten kaynaklanan enerji deyişimi olarak tanımlar. Işıma veya Güneş Enerjisi Isı Enerjisi Kimyasal Enerji Nükleer Enerji
DetaylıKĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL
KĐMYA DENEYLERĐNDE AÇIĞA ÇIKAN GAZLAR KÜRESEL ISINMAYA ETKĐ EDER MĐ? Tahir Emre Gencer DERS SORUMLUSU : Prof. Dr Đnci MORGĐL KÜRESEL ISINMA NEDĐR? Đnsanlar tarafından atmosfere salınan gazların sera etkisi
DetaylıSIFIR KARBONDİOKSİT SALINIMI
SIFIR KARBONDİOKSİT SALINIMI HAZIRLAYAN ÖĞRENCİLER SARP BARIŞ ORHON (7-E) ARDA KÖROĞLU (7-E) DANIŞMAN ÖĞRETMEN Meral BEŞİRACI İZMİR 2014 İÇİNDEKİLER 1. Proje özeti...2 2. Projenin amacı...2 3. Giriş...2-3
DetaylıKÖMÜR GAZLAŞTIRMA KAVRAMSAL TASARIMI
KÖMÜR GAZLAŞTIRMA KAVRAMSAL TASARIMI Vedat MIHLADIZ Özet Bu sunumda TKĐ de yapılan kömür gazlaştırma pilot tesisi kurma çalışmaları özet olarak anlatılacak ve bundan sonra kurulacak tesislere ışık tutacak
DetaylıTÜBİTAK-BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİFİZİK,KİMYA,BİYOLOJİ-VE MATEMATİK ) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI
TÜBİTAK-BİDEB YİBO ÖĞRETMENLERİ (FEN VE TEKNOLOJİFİZİK,KİMYA,BİYOLOJİ-VE MATEMATİK ) PROJE DANIŞMANLIĞI EĞİTİMİ ÇALIŞTAYLARI ÇALIŞTAY 2009-1 TÜSSİDE-GEBZE 15-22 HAZİRAN 2009 GRUP KATALİZÖR ERDOĞAN DURDU
DetaylıGönen Enerji Biyogaz, Sentetik Petrol, Organik Gübre ve Hümik Asit Tesisleri: Ar-Ge Odaklı Örnek Bir Simbiyoz Çalışması Hasan Alper Önoğlu
Gönen Enerji Biyogaz, Sentetik Petrol, Organik Gübre ve Hümik Asit Tesisleri: Ar-Ge Odaklı Örnek Bir Simbiyoz Çalışması Hasan Alper Önoğlu Altaca Çevre Teknolojileri ve Enerji Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu
DetaylıBölüm 15 Kimyasal Denge. Denge Kavramı
Öğrenme hedefleri ve temel beceriler: Bölüm 15 Kimyasal Denge Kimyasal denge ile ne kastedildiğini anlamak ve reaksiyon oranları ile nasıl ilgili olduğunu inceler Herhangi bir reaksiyon için denge sabiti
DetaylıERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DENEY FÖYÜ DENEY ADI AKIŞKAN YATAKLI ISI TRANSFER DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEY SORUMLUSU DENEY GRUBU: DENEY TARİHİ
DetaylıTÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI
TÜBİTAK-BİDEB Lise Öğretmenleri (Fizik, Kimya, Biyoloji ve Matematik) Proje Danışmanlığı Eğitimi Çalıştayı LİSE-2 (ÇALIŞTAY 2012) SUYUN DANSI Ali EKRİKAYA Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi KAYSERİ Ömer
DetaylıPETROKİMYA KOMPLEKSİ ARITMA ÇAMURLARININ EKSTRAKSİYONU
PETROKİMYA KOMPLEKSİ ARITMA ÇAMURLARININ EKSTRAKSİYONU T. GÜNGÖREN 1, H. MADENOĞLU 1, M. SERT 1, İ.H. METECAN 2, S. ERDEM 1, L. BALLİCE 1, M. YÜKSEL 1, M. SAĞLAM 1 1 Ege Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI
ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI HATUN ÖZTÜRK 20338647 Küresel Isınma Küresel ısınma, dünya atmosferi ve okyanuslarının ortalama sıcaklıklarında belirlenen artış için kullanılan bir terimdir. Fosil yakıtların
DetaylıELBİSTAN LİNYİTİ VE ATIKLARIN BİRLİKTE SIVILAŞTIRILMASI
ELBİSTAN LİNYİTİ VE ATIKLARIN BİRLİKTE SIVILAŞTIRILMASI Prof. Dr. Hüseyin Karaca İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Kimya Mühendisliği Bölümü, 44280 MALATYA GİRİŞ Dünya petrol rezervlerinin birkaç
DetaylıMAVİTEC GAZLAŞTIRMA SİSTEMLERİ
Atıklarınızın değerini yükselterek çevreyi koruyun! Gazlaştırma; gübre, çöp ve organik atıkların işlenerek yeşil enerjiye ve yüksek katma değerli EcoChar a dönüştürülmesinin ekonomik, ekolojik ve ergonomik
DetaylıToprakta Kireç Tayini
Toprakta Kireç Tayini Toprakta kireç tayininde genellikle kalsimetre düzeneği kullanılır ve % kireç miktarı CaCO 3 cinsinden ifade edilir. Elde edilen veriler doğrultusunda toprakların kireç içeriğine
DetaylıFENOLÜN SULU ÇÖZELTİSİNİN DAMLAMALI YATAKLI REAKTÖRDE KATALİTİK ISLAK HAVA OKSİDASYONU
FENOLÜN SULU ÇÖZELTİSİNİN DAMLAMALI YATAKLI REAKTÖRDE KATALİTİK ISLAK HAVA OKSİDASYONU Tamer BEKTAŞ, Ferhan S. ATALAY, Canan URAZ Ege Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümü, İzmir ÖZET Bu çalışmada sulu
DetaylıGENEL KİMYA. 10. Hafta.
GENEL KİMYA 10. Hafta. Gazlar 2 Gaz halindeki elementler 25 0 C ve 1 atmosfer de gaz halinde bulunan elementler 3 Gaz halindeki bileşikler 4 Gazların Genel Özellikleri Gazlar, bulundukları kabın şeklini
DetaylıÇANAKKALE BOĞAZINDAKİ CHLOROPHYTA ENTEROMORPHA YOSUNUNDAN POTASYUM HİDROKSİT DESTEKLİ KATALİZÖR VARLIĞINDA BİYODİZEL ELDESİ
TÜBİTAK-BİDEB KİMYAGERLİK, KİMYA ÖĞRETMENLİĞİ VE KİMYA MÜHENDİSLİĞİ KİMYA LİSANS ÖĞRENCİLERİ ARAŞTIRMA PROJESİ EĞİTİMİ ÇALIŞTAYI (KİMYA-2 ÇALIŞTAY 2011) ÇANAKKALE BOĞAZINDAKİ CHLOROPHYTA ENTEROMORPHA YOSUNUNDAN
DetaylıHİDROJENLİ ENERJİ ÜRETEÇLERİ MESUT EROĞLU
HİDROJENLİ ENERJİ ÜRETEÇLERİ MESUT EROĞLU 15360027 HİDROJEN Hidrojen bilinen tüm yaķıtlar içerisinde birim kütle başına en yüksek enerji içeriğine sahiptir. Üst ısıl değeri 140.9 Mj / kg, alt ısıl değeri
DetaylıKAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ
KAZANLARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ BİRSEN BAKIR ELEKTRİK MÜH. ENERJİ YÖNETİCİSİ EVD ENERJİ YÖNETİMİ -1- Kazanlar Yakıtın kimyasal enerjisini yanma yoluyla ısı enerjisine dönüştüren ve bu ısı enerjisini taşıyıcı
Detaylı5) Çözünürlük(Xg/100gsu)
1) I. Havanın sıvılaştırılması II. abrika bacasından çıkan SO 3 gazının H 2 O ile birleşmesi III. Na metalinin suda çözünmesi Yukardaki olaylardan hangilerinde kimyasal değişme gerçekleşir? 4) Kütle 1
DetaylıGIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ
GIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ 1 Gıdaların bazı fiziksel özellikleri: Yoğunluk Özgül ısı Viskozite Gıdaların kimyasal bileşimi ve fiziksel yapılarına bağlı olarak BELLİ SINIRLARDA DEĞİŞİR!!! Kimyasal
DetaylıMİKRODALGA YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU
MİKRODALGA YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU Zeynep KARCIOĞLU KARAKAŞ a,*, Recep BONCUKÇUOĞLU a, Mehmet ERTUĞRUL b a Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre
DetaylıKimyanın Temel Kanunları
Kimyanın Temel Kanunları A. Kütlenin Korunumu Kanunu Lavoiser miktarı belli olan kalay (Sn) parçasını içinde bir miktar hava bulunan bir fanusa koyarak tartmış.daha sonra fanusu içindekilerle birlikte
DetaylıANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ
ANKARA ŞEHRİNİN HAVA KALİTESİNİN UOB LER AÇISINDAN İNCELENMESİ Sanaz Lakestani, Gülen Güllü Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü E mail: ggullu@hacettepe.edu.tr Amaç Bu çalışmada Ankara ilininin
DetaylıDoç. Dr. Özlem Esen KARTAL (A Şubesi) Yrd. Doç. Dr. Adil KOÇ (B Şubesi) :16:57 1
Doç. Dr. Özlem Esen KARTAL (A Şubesi) Yrd. Doç. Dr. Adil KOÇ (B Şubesi) 28.10.2015 12:16:57 1 I. DERS İÇERİĞİ 1.KİMYA MÜHENDİSLİĞİ MESLEĞİNİN TANIMI 2.KİMYA MÜHENDİSLİĞİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ 3. MÜHENDİSLİK
DetaylıSÜPERKRİTİK SU ORTAMINDA ZEYTİN KARASUYUNUN PT KATALİZÖRÜ KULLANILARAK HİDROTERMAL ARITIMI VE GAZLAŞTIRILMASI
SÜPERKRİTİK SU ORTAMINDA ZEYTİN KARASUYUNUN PT KATALİZÖRÜ KULLANILARAK HİDROTERMAL ARITIMI VE GAZLAŞTIRILMASI Sinan KUTLUAY, Fatih AYNACI, Ekin YILDIRIM KIPÇAK, Mesut AKGÜN Yıldız Teknik Üniversitesi,
DetaylıBİYOKÜTLE OLARAK PİRİNANIN ENERJİ ÜRETİMİNDE KULLANILMASI
BİYOKÜTLE OLARAK PİRİNANIN ENERJİ ÜRETİMİNDE KULLANILMASI Sebahat Akın Balıkesir Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Balıkesir sakin@balikesir.edu.tr ÖZET Dünyada fosil yakıtların tükenmekte
DetaylıMobil Uygulamalar İçin Hidrokarbon Analiz Cihazı SmartFID
Mobil Uygulamalar İçin Hidrokarbon Analiz Cihazı SmartFID Otomatik işlemler için mikroişlemci odaklı 5,7 "LCD dokunmatik ekran ölçüm aralığı: 0-100.000 ppm / 0-160.000 mgc, ayarlanabilir otomatik ölçüm
DetaylıGAZ, ISI, RADYASYON ÖLÇÜM CİHAZLARI
GAZ, ISI, RADYASYON ÖLÇÜM CİHAZLARI CO 262 CO ( KARBON MONOKSİT ) MONİTÖRÜ Karbon Monoksit ( CO ) 3. Grup Zehirli gaz olup, hemen her yangında ortaya çıkar. Kan zehiridir. Akciğerlerden hücrelere oksijen
DetaylıHavacılık Meteorolojisi Ders Notları. 1. Atmosfer ve İçeriği
Havacılık Meteorolojisi Ders Notları 1. Atmosfer ve İçeriği Yard.Doç.Dr. İbrahim Sönmez Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ballıca Kampüsü Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü
DetaylıKatı Atık Yönetiminde Arıtma Çamuru. Enes KELEŞ Kasım / 2014
Katı Atık Yönetiminde Arıtma Çamuru Enes KELEŞ Kasım / 2014 İÇİNDEKİLER Arıtma Çamuru Nedir? Arıtma Çamuru Nerede Oluşur? Arıtma Çamuru Çeşitleri Arıtma Çamuru Nerelerde Değerlendirilebilir? 1. Açık Alanda
DetaylıSTOKĐYOMETRĐ. Yrd.Doç.Dr. İbrahim İsmet ÖZTÜRK
STOKĐYOMETRĐ Yrd.Doç.Dr. İbrahim İsmet ÖZTÜRK 3. Stokiyometri 3.1. Atom Kütlesi 3.1.1.Ortalama Atom Kütlesi 3.2. Avagadro Sayısı ve Elementlerin Mol Kütleleri 3.3. Molekül Kütlesi 3.4. Kütle Spektrometresi
DetaylıVIA GRUBU ELEMENTLERİ
Bölüm 8 VIA GRUBU ELEMENTLERİ Bu slaytlarda anlatılanlar sadece özet olup ayrıntılı bilgiler derste verilecektir. O, S, Se, Te, Po O ve S: Ametal Se ve Te: Yarı metal Po: Metal *Oksijen genellikle bileşiklerinde
DetaylıYAKIT PİLLERİ. Cihat DEMİREL
YAKIT PİLLERİ Cihat DEMİREL 16360030 İçindekiler Yakıt pilleri nasıl çalışır? Yakıt Pili Çalışma Prensibi Yakıt pilleri avantaj ve dezavantajları nelerdir? 2 Yakıt Pilleri Nasıl Çalışır? Tükenmez ve hiç
DetaylıEK-B Gazlı Söndürme Sistemleri İçin Açıklayıcı Bilgiler
EK-B Gazlı Söndürme Sistemleri İçin Açıklayıcı Bilgiler Tablo B.1 Söndürücü Gazların Karakteristikleri ¹ Söndürücü Gazlar HFC-227ea HFC-125 IG-01 IG-541 Özellikleri Kimyasal Formülü CF3CHFCF3 CF3CHF2 Ar
DetaylıYANMA. Özgür Deniz KOÇ
YANMA Özgür Deniz KOÇ 16360057 1 Yanma Tepkimesi Yanma Çeşitleri İÇİNDEKİLER Yavaş Yanma Hızlı Yanma Parlama ve Parlatma Kendi Kendine Yanma 2 Yanma Sınıfları Yanma Kayıpları 3 Yanma Tepkimesi Nedir Bir
Detaylı1 mol = 6, tane tanecik. Maddelerde tanecik olarak atom, molekül ve iyonlar olduğunda dolayı mol ü aşağıdaki şekillerde tanımlamak mümkündür.
1 GENEL KİMYA Mol Kavramı 1 Mol Kavramı Günlük hayatta kolaylık olsun diye, çok küçük taneli olan maddeler tane yerine birimlerle ifade edilir. Örneğin pirinç alınırken iki milyon tane pirinç yerine ~
DetaylıSolunum. Solunum ve odunsu bitkilerin büyümesi arasında yüksek bir korelasyon bulunmaktadır (Kozlowski ve Pallardy, 1997).
SOLUNUM Solunum Solunum, canlı hücrelerdeki organik maddelerin oksidasyonuyla, enerjinin açığa çıkarılması olayı olarak tanımlanır. Açığa çıkan enerji, kimyasal enerji (ATP) olarak depolanır. Solunum ürünleri,
Detaylı1/10 PR _P-Hidrokarbon. PROSENSE P SERİSİ (P-XX25 ve P-XX23) HİDROKARBON (PATLAYICI) GAZ DEDEKTÖRLERİ UYGULAMA ALANLARI TEKNİK ÖZELLİKLER
PR20160926-1_P-Hidrokarbon PROSENSE P SERİSİ (P-XX25 ve P-XX23) HİDROKARBON (PATLAYICI) GAZ DEDEKTÖRLERİ Prosense "P" serisi gaz dedektörleri havada bulunan Parlayıcı gaz buharlarının ve Patlayıcı gazların
DetaylıMADDENİN SINIFLANDIRILMASI
MADDENİN SINIFLANDIRILMASI MADDE Saf madde Karışımlar Element Bileşik Homojen Karışımlar Heterojen Karışımlar ELEMENT Tek cins atomlardan oluşmuş saf maddeye element denir. ELEMENTLERİN ÖZELLİKLERİ Elementler
Detaylıİstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı Günlük Hayatımızda Enerji Tüketimi Fosil Yakıtlar Kömür Petrol Doğalgaz
DetaylıHidrojen Depolama Yöntemleri
Gazi Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü Maltepe-Ankara Hidrojen Depolama Yöntemleri Y.Doç.Dr.Muhittin BİLGİLİ İçerik Enerji taşıyıcısı olarak H 2 ve uygulamaları, Hidrojen depolama metodları, Sıkıştırılmış
Detaylı1.10.2015. Kömür ve Doğalgaz. Öğr. Gör. Onur BATTAL
Kömür ve Doğalgaz Öğr. Gör. Onur BATTAL 1 2 Kömür yanabilen sedimanter organik bir kayadır. Kömür başlıca karbon, hidrojen ve oksijen gibi elementlerin bileşiminden oluşmuş, diğer kaya tabakalarının arasında
DetaylıEnerji Üretim ve Dağıtım Müdürlüğü Mühendislik Müdürlüğü Üretim Sistemleri Geliştirme Müdürlüğü Mayıs 2015
Çelikhane Gazı Kazanım ve Kullanımının Artırılması Projesi Enerji Üretim ve Dağıtım Müdürlüğü Mühendislik Müdürlüğü Üretim Sistemleri Geliştirme Müdürlüğü Mayıs 2015 Sunum Akışı Erdemir de Enerji, Proses
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ VE HİDROJEN ZEYNEP KEŞKEK ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ
SÜRDÜRÜLEBİLİR ENERJİ VE HİDROJEN ZEYNEP KEŞKEK ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ HİDROJENİN DEPOLANMASI ÇÖZÜM BEKLEYEN SORUNLAR Hidrojenin en önemli özelliklerinden biri depolanabilir olmasıdır.
DetaylıKatlı oranlar kanunu. 2H 2 + O 2 H 2 O Sabit Oran ( 4 g 32 g 36 g. 2 g 16 g 18 g. 1 g 8 g 9 g. 8 g 64 g 72 g. N 2 + 3H 2 2NH 3 Sabit Oran (
Sabit oranlar kanunu Bir bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasında sabit bir oran vardır. Bu sabit oranın varlığı ilk defa 799 tarihinde Praust tarafından bulunmuş ve sabit oranlar kanunu şeklinde
DetaylıYALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KÖMÜR TEKNOLOJİLERİ
YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KÖMÜR TEKNOLOJİLERİ ENTEGRE GAZLAŞTIRMA KOMBİNE ÇEVRİMİ SİSTEMLERİ Eren SOYLU 100105045 ernsoylu@gmail.com 2015, Yalova 1.
DetaylıTÜPRAŞ HAM PETROL ÜNİTESİNDE ENERJİ ve EKSERJİ ANALİZİ
TÜPRAŞ HAM PETROL ÜNİTESİNDE ENERJİ ve EKSERJİ ANALİZİ Başak BARUTÇU, Nüket YAPII, Zehra ÖZÇELİK Ege Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Kimya Mühendisliği Bölümü, Bornova İzmir e-posta: zozcelik@bornova.ege.edu.tr
DetaylıTEHLİKELİ MADDE SINIFLANDIRMALARINDA TEHLİKE İŞARET VE LEVHALARININ ÖZELLİKLERİ
TEHLİKELİ MADDE SINIFLANDIRMALARINDA TEHLİKE İŞARET VE LEVHALARININ ÖZELLİKLERİ Hazırlayan Abdurrahman KAR Tehlikeli Madde Güvenlik Danışmanı (TMGD) Ferhuniye Mah Mümtaz Koru Sok. Çetinkaya İş Merkezi
Detaylı(a) 1,60 (b) 0,80 (c) 0,10 (d) 0, Aşağıda gösterilen potansiyel enerji grafiğinde ileri tepkimenin aktifleşme enerjisi hangisidir?
Adı ve Soyadı.. No:. SEÇEN GUBU ÇEVE MÜENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ GENEL KİMYA İNAL SINAVI ; 17 AALIK 2010 YÖNEGE : 27 TEST SUSU 8 KLASİK SU VADI TEST SULAI 1 A B D 15 A B D 2 A B D 16 A B D 3 A B D 17 A B D 4 A
DetaylıBölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu
Egzoz Gazları Emisyonu Prof.Dr. Cem Soruşbay Bölüm 2 Kirletici Maddelerin Oluşumu İstanbul Teknik Üniversitesi Otomotiv Laboratuvarı İçerik Motorlu taşıtlarda kirletici maddelerin oluşumu Egzoz gazları
DetaylıATIKTAN ENERJİYE: MUZ KABUĞUNUN ALTERNATİF ENERJİ KAYNAĞI OLARAK YAKIT PİLLERİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ
ATIKTAN ENERJİYE: MUZ KABUĞUNUN ALTERNATİF ENERJİ KAYNAĞI OLARAK YAKIT PİLLERİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ Hazırlayan Öğrenciler Oğuzhan YILDIRIM 8-C Gökhan ÇETİN 8-C Danışman Öğretmen Melike TURAN İZMİR, 2014
DetaylıALLİL KLORÜR ÜRETİMİ. Gökhan IŞIK O.Okan YEŞİLYURT
ALLİL KLORÜR ÜRETİMİ Allil klorür üretiminin ana maddesi propilen ve klor dur. Allil klorürün verimli ve ekonomik sentezi 1930 larda yüksek sıcaklıklarda (300-500 C) klorlaşma reaksiyonu ile Shell Geliştirme
DetaylıATIK MADENİ YAĞ YENİDEN RAFİNE EDİLMESİ KRİTER KONTROL LİSTESİ
ATIK MADENİ YAĞ YENİDEN RAFİNE EDİLMESİ KRİTER KONTROL LİSTESİ (Kontrol Listesinin Kriter metni ile birlikte değerlendirilmesi gerekir.) 1)Atık Kabul ve Atık depolarının hacimleri toplamı en az 250 m3
DetaylıHYDROTERMAL YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU
ÖZET HYDROTERMAL YÖNTEMİYLE NİKEL FERRİT NANOPARTİKÜLLERİN SENTEZİ VE KARAKTERİZASYONU Zeynep KARCIOĞLU KARAKAŞ a,*, Recep BONCUKÇUOĞLU a, İbrahim H. KARAKAŞ b a Atatürk Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,
DetaylıKİMYA-IV. Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş
KİMYA-IV Yrd. Doç. Dr. Yakup Güneş Organik Kimyaya Giriş Kimyasal bileşikler, eski zamanlarda, elde edildikleri kaynaklara bağlı olarak Anorganik ve Organik olmak üzere, iki sınıf altında toplanmışlardır.
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Adresi : Ankara Teknoloji Geliştirme Bölgesi, 1605 Cadde, Dilek Binası BİLKENT 06800 ANKARA / TÜRKİYE Tel : 444 50 57 Faks : 0 312 265 09 06
DetaylıMAKİNE VE TEÇHİZAT İŞLERİNDE İSG
MAKİNE VE TEÇHİZAT İŞLERİNDE İSG 3.HAFTA Hazırlayan: Öğr. Gör. Tuğberk ÖNAL MALATYA 2017 YAKITLAR -YANMA Enerji birçok ülke için günümüzün en önemli sorunlarının başında gelmektedir. Özellikle ülkemiz
DetaylıGAZLAR GAZ KARIŞIMLARI
DALTON KISMİ BASINÇLAR YASASI Aynı Kaplarda Gazların Karıştırılması Birbiri ile tepkimeye girmeyen gaz karışımlarının davranışı genellikle ilgi çekicidir. Böyle bir karışımdaki bir bileşenin basıncı, aynı
DetaylıKİMYASAL REAKSİYONLARDA DENGE
KİMYASAL REAKSİYONLARDA DENGE KİMYASAL REAKSİYONLARDA DENGE Kimyasal reaksiyonlar koşullar uygun olduğunda hem ileri hem de geri yönde gerçekleşirler. Böyle tepkimelere tersinir ya da denge tepkimeleri
DetaylıAkreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/5) Akreditasyon Kapsamı
Akreditasyon Sertifikası Eki. (Sayfa 1/5) Deney Laboratuvarı Adresi : İSTİKLAL MAH. ATATÜRK CAD. NO:55 KAT:2 D:1 KIRAÇ-ESENYURT 34522 İSTANBUL / TÜRKİYE Tel : 0212 689 8818 Faks : 0212 689 8828 E-Posta
Detaylıİnstagram:kimyaci_glcn_hoca KİMYASAL REAKSİYONLARDA ENERJİ. kimyaci_glcn_hoca
KİMYASAL REAKSİYONLARDA ENERJİ KİMYASAL REAKSİYONLARDA ENERJİ Ekzotermik (Isı Veren) Tepkimeler Bir kimyasal reaksiyonda ürünlerin potansiyel enerjileri toplamının girenlerin potansiyel enerjileri toplamından
DetaylıYAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA
YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ KİMYA SORU 1: 32 16X element atomundan oluşan 2 X iyonunun; 1.1: Proton sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.2: Nötron sayısını açıklayarak yazınız. (1 PUAN) 1.3: Elektron
DetaylıBiyogaz Temel Eğitimi
Biyogaz Temel Eğitimi Sunanlar: Dursun AYDÖNER Proje Müdürü Rasim ÜNER Is Gelistime ve Pazarlama Müdürü Biyogaz Temel Eğitimi 1.Biyogaz Nedir? 2.Biyogaz Nasıl Oluşur? 3.Biyogaz Tesisi - Biyogaz Tesis Çeşitleri
DetaylıAtmosfer Kimyası Neden Önemli?
ÇEV 715 Atmosfer Kimyası Özgür ZEYDAN (PhD.) http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Atmosfer Kimyası Neden Önemli? Atmosfere salınan antropojenik ve doğal emisyonların atmosferin fiziksel ve kimyasal yapısını
Detaylıtmmob makina mühendisleri odası uygulamalı eğitim merkezi Buhar Kazanı Verim Hesapları Eğitimi
tmmob makina mühendisleri odası uygulamalı eğitim merkezi Buhar Kazanı Verim Hesapları Eğitimi Alpaslan GÜVEN Makina Yük.Mühendisi Enerji Yöneticisi EEP Eğitmeni Ekim - 2012 BUHAR KAZANLARI Kazan: İçerisinde
DetaylıPLAZMA KÖMÜR GAZLAŞTIRMA
PLAZMA KÖMÜR GAZLAŞTIRMA 1 Beycan İBRAHİMOĞLU, 2 Elif Simge VURAL, 3 Şahika YÜREK, 4 Orhan DEMİREL 1 Makine Mühendisliği Bölümü, Mühendislik Fakültesi, Gazi Üniversitesi, Ankara (e-mail: beycanibrahimoglu@yahoo.com)
DetaylıYanma Kaynaklı Kirleticiler
Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Yanma Kaynaklı Kirleticiler Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017113-3017080 Faks: 0232 4530922 E-Mail: abayram@deu.edu.tr
Detaylı1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? a. b. c. d. CEVAP: D. 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? a. b. c. d.
1- Aşağıdakilerden hangisi Aşındırıcı sembolüdür? 2- Aşağıdakilerden hangisi Yanıcı sembolüdür? 3- Aşağıdakilerden hangisi Zararlı Madde sembolüdür? 4- Aşağıdakilerden hangisi Oksitleyici (Yükseltgen)
DetaylıISI VE SICAKLIK. Hüseyin SOYLU. Fen ve Teknoloji
Isı ve Sıcaklık Farklıdır Sıcak bir bardak çay içine çay kaşığı bıraktığımızda bir süre sonra çay kaşığının sıcaklığı artar. Buna göre sıcak maddeler kendinden daha soğuk olan maddelere temas ettiklerinde
DetaylıİÇİNDEKİLER 2
Özgür Deniz KOÇ 1 İÇİNDEKİLER 2 3 4 5 6 Elektrotlar Katalizörler Elektrolit Çalışma Sıcaklığı Karbon Nikel, Ag, Metal oksit, Soy Metaller KOH(potasyum hidroksit) Çözeltisi 60-90 C (pot. 20-250 C) Verimlilik
DetaylıKONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI
KONU MOTORLARIN ÇEVREYE OLUMSUZ ETKĠLERĠ VE BU ETKĠLERĠN AZALTILMASI HAVA Etrafımızı saran gaz karışımıdır ( Atmosfer). Kuru Temiz hava içerisinde yaklaģık olarak ; - %78 Azot - %21 Oksijen - %0,03 Karbondioksit
Detaylı