filetme 1 ÜN TE III filetme YÖNET M I. flletme fllevleri a. Yönetim b. Üretim c. Pazarlama ç. Muhasebe d. Finansman e.

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "filetme 1 ÜN TE III filetme YÖNET M I. flletme fllevleri a. Yönetim b. Üretim c. Pazarlama ç. Muhasebe d. Finansman e."

Altan Özçelik
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ÜN TE III I. flletme fllevleri a. Yönetim b. Üretim c. Pazarlama ç. Muhasebe d. Finansman e. Personel Yönetimi filetme YÖNET M

2 BU BÖLÜMÜN AMAÇLARI Bu üniteye çal flt n zda; BU ÜN TEYE NEDEN ÇALIfiMALIYIZ? * flletme yönetimini, özelliklerini fonksiyonlar n kavrayacak, * flletmede üretimle insan ihtiyaçlar n n karfl lama yöntemlerini kavrayacak, * Üretimi yap lan mal ve hizmetlerin tan t m yöntemlerini kavrayacak, * flletme ile ilgili fatura, evrak gibi kay tlar n tutulma sistemlerini kavrayacak, * Bir iflletmenin kurulmas ve iflletilmesi için para ve kredi kullan m esaslar n kavrayacak, * Çal flanlar aç s ndan iflletmenin önemi bileceksiniz. NASIL ÇALIfiMALIYIZ? BU ÜN TEYE NASIL ÇALIfiMALIYIZ? Bu üniteyi kavrayabilmek için ünite içerisinde yer alan; * Ders notlar n dikkatli okuyun. Okurken, alt çizili kavram ve terimleri defterinize anlayarak yaz n ve üzerinde yorum yap n. * lgili konuyu televizyon programlar ndan da izleyin. Ö rendiklerinizle bütünlefltirmeye çal fl n. Akl n za tak lan sorular olursa, ders notuna veya ders kitab na bak n. * Bölüm aralar na konulan sorular cevaplay n. Cevaplamakta zorluk çekerseniz tekrar ders notuna baflvurun. * Ö rendiklerinizi pekifltirmek ve de erlendirmek amac yla ünite sonlar nda de erlendirme sorular konulmufltur. Bu sorular cevaplamaya çal fl n. Cevaplar n z kitab n sonunda yer alan cevap anahtar ile karfl laflt r n. htiyaç duydu unuzda ilgili konuyu tekrar gözden geçirin. 22

3 ÜN TE III filetme YÖNET M I. flletme fllevleri Bir iflletmede süreklili i sa lamak için birbirinden aç kça ayr labilen faaliyet gruplar vard r. Her faaliyet grubu, iflletmenin bir ifllevini oluflturur. Bir iflletmenin bafll ca ifllevleri : - Yönetim, - Üretim, - Pazarlama, - Muhasebe, - Finansman, - Personel dir. Bu ifllevlerden herhangi birinin yoklu u durumunda iflletme, süreklili ini sa layamaz. Örne in, yönetimin, üretimin, pazarlaman n olmad bir iflletme düflünülemez. a. Yönetim Yönetim, iflletmenin amaçlar na en k sa ve kestirme yoldan ulaflmas n sa lamak üzere, iflletmeyi oluflturan kiflilerin bu ortak amaçlar çerçevesinde düzenli çal flmalar n n sa lanmas d r. Nas l ki, bir konser öncesi akort çal flmalar yapan orkestradan uyumlu, hofl sesler gelmiyors, iyi yönetilmeyen bir iflletmeden de hofl sesler gelmez, uyumsuzluk görülür, dolay s yla iflletme amac na ulaflamaz. Bir iflletmede amaçlar n gerçeklefltirilmesi: - Planlama, - Organizasyon ve koordinasyon, - Sevk ve idare, - Denetim gibi fonksiyonlar n yerine getirilmesine ba l d r. YÖNET M FONKS YONLARI Planlama Sevk ve idare Organizasyon Denetim fiema 3.1: Yönetim fonksiyonlar 23

4 Plan; Bir ifli, bir faaliyeti yaparken izlenen yoldur. Planlama ise, amaçlar n belirlenmesi ve bunlara ulaflmay sa layacak araçlar n seçimidir. Planlama yap l rken önce amaca ulaflmak için yap lacak ifller belirlenir. Daha sonra, her bir ifl için gereken zaman ve bu ifllerin kimler taraf ndan yap laca belirlenir. K saca planlamada; - Neyin, - Niçin, - Ne zaman, - Nerede - Kimler taraf ndan yap laca sorular na cevap aran r. Bir iflletme yönetimi, amaçlar n gerçeklefltirmek için hangi fonksiyonlar yerine getirmek zorundad r? Tart fl n z. Bir lokanta açma karar ald n z. Bu karar uygulamaya koymadan önce ü z e r i n d e düflünülmesi ve planlanmas gereken baz konular vard r. Örne in; bu lokantada ne tür yiyeceklerin sunulaca, lokantan n nerede aç laca, yani ifl merkezlerine yak n m, yoksa ö rencilerin yo un oldu u bölgelerde mi hizmet verece i önceden planlamal d r. Görüldü ü gibi neyin, niçin, ne zaman, nerede ve kimler taraf ndan yap laca kesin olarak belirlenirse iyi bir planlama yap lm fl olur. Planlama yapman n yararlar flunlard r: 1. Yöneticilerin dikkatini amaca çeker. 2. Çal flmalar belli bir amaca yönetir. 3. Zaman n ve eme in bofla harcanmas n önler. Organizasyon, belirlenen amaca ulaflmak için en uygun örgüt yap s n kurmak ve yürütmek demektir. Organizasyonda flu aflamalar bulunur: 1. Önce yap lacak ifller belirlenir ve gruplan r. 2. Sonra bu iflleri yapacak kifliler göreve atan r. 3. Daha sonra da, bu kiflilerin yetki ve sorumluluklar belirlenir. 4. Son aflamas nda da, çal flma yeri, kullan lacak araç ve yöntemler seçilir. Organizasyon nedir? Tan mlay n z. 24

5 Bir iflletmede organizasyon yapman n bafll ca yararlar flunlard r: 1. flletme çal flmalar n n birlik içinde yap lmas n sa lar. 2. Yönetimin iflini kolaylaflt r r. Yönetici, çal flanlar n ne ifl yapaca n ve sorumluluk derecesini bilir. K o o r d i n a s y o n, çal flanlar n gücünü birlefltirmek ve zaman bak m ndan ayarlamak demektir. Koordinasyon sayesinde ortak amaca varmak için etkinlikler birbirini izleyecek biçimde s ralan r ve bütünleflir. Örne in daha önceki lokanta örne imizde önce ifle mutfak temizli i ile bafllan r. Sonra s ra zeytinya l lar n haz rlanmas na gelir. S cak yemekler piflirilir. Servis saatinde de servise geçilir. Böylece ifller birbirini izleyerek koordinasyon sa lanm fl olur. Koordinasyonda baflar, personelin birbiriyle ve kendi istekleriyle iflbirli i yapmalar sonucu sa lan r. Koordinasyon, faaliyetlerin yürütülmesi s ras nda yap l r ve di er yönetim fonksiyonlar n n hepsine yard mc olur. Bir iflletmede koordinasyon ne zaman yap l r? Düflününüz. Sevk ve idarede baflar yöneticinin yeterlili ine ba l d r. Çal flana verilen emirlerin anlafl l r olmas gerekir. Personelin yapaca ifller netlikle bildirilmelidir. flletmelerde etkili sevk ve idare fonksiyonunu yerine getirmek için çeflitli flartlar n gerçekleflmesi gerekir. Bunlar flöyle s ralayabiliriz : 1. Yönetici, davran fl ve kiflili i ile iyi örnek olmal, güven vermelidir. 2. Çal flanlar iyi tan mal, baflar düzeyleri hakk nda sa l kl kan ya varm fl olmal d r. 3. Çal flanlar n küçük yanl fll klar hoflgörü ile karfl lanmal, onlara yol gösterilmelidir. Örne in, bir lokantada servis flefi müflterilere yemeklerin zaman nda sunulmas için garsonlar izleyip onlar yönlendirir. D e n e t i m, uygulamada al nan sonuçlar n amaçlarla karfl laflt r lmas ve gerekli d ü z e l t m e l e r i n yap lmas demektir. flletme yönetiminde planlama, organizasyon, sevk ve idare fonksiyonunun baflar l olup olmad n yönetimin denetim fonksiyonu ile anlafl l r. 25

6 Denetim fonksiyonu, iflletme faaliyetlerinin her alan nda etkisini gösterir. Bu faaliyetlerin belirli kanallar içersinde ak fl n sa lar. fl l e t m e l e rde denetim fonksiyonunu kimler uygular? Denetim fonksiyonunu uygulaman n yararlar nelerdir? flletmelerin ürettikleri mal ve hizmetlerin tasar ma uygun ve belirtilen kalitede olup olmad ancak denetimle anlafl l r. Bu nedenle kalite kontrolünü de içine alan denetim, iflletmenin baflar s için büyük önem tafl r. Örne in lokantada öncelikle mutfak ve yemek salonu denetlenir. Sonra çal flan personelin temizlik kontrolü yap l r. Ayr ca müflterilerin yemek servisinden memnun kal p kalmad belirlenir. 2. Üretim Ü re t i m, insanlar n çeflitli ihtiyaçlar n karfl layacak mal ve hizmetlerin elde edilmesi faaliyetidir. Lokantalarda yemeklerin haz rlanmas ve müflterilere sunulmas iflletmenin üretim ifllevine örnek olarak verilebilir. 3. Pazarlama Pazarlama ifllevinde, müflterilerin mal ve hizmet al m n sürdürmelerini sa lamak ve yeni müflteriler kazanmak amac güdülür. Bu amaçlar do rultusunda bir yandan da tan t m faaliyetleri sürdürülür. Örne in, bir lokantan n pazarlama ifllevi, dikkat çekici bir tabelan n as lmas, iflletme d fl na servis, yaz l ve sözlü iletiflim araçlar yla reklam n n yap lmas gibi etkinlikleri içerir. 4. Muhasebe flletmelerin ticari faaliyetleri ile ilgili kay tlar n belirli bir sisteme göre tutulmas na muhasebe denir. Örne in, lokantaya gelen sebze, meyve, et gibi g da maddeleri ile ilgili kay tlar n belirli bir sisteme göre tutulmas muhasebe faaliyetlerinden birisidir. 5. Finans Finans, bir iflletmenin kurulmas ve iflletmesi için gerekli para ve kredilerin bulunmas ve ekonomik olarak kullan lmas d r. Lokanta için bankadan al nan krediler finans için verilecek bir örnektir. 26

7 6. Personel Yönetimi Personel yönetimi, bir iflletmede mal ve hizmet üretiminde görev alan kiflilerin etkin ve verimli bir biçimde çal flt r lmas n sa lamak için yap lan düzenlemeleridir. Bu ifllev ifle eleman almay, ücret ödemeyi, sendikal iliflkileri, izin ifllemleri gibi hizmetleri kapsar. 27

8 ÖZET flletme yönetimi, iflletmenin amaçlar na en k sa ve en kestirme yoldan ulaflmas n sa lamak üzere, iflletmeyi oluflturan kiflilerin bu ortak amaçlar çerçevesinde düzenli çal flmalar n n sa lanmas d r. flletmelerin yönetim d fl nda, üretim, pazarlama, m u h a s e b e, finansman ve personel gibi ifllevleri de bulunmaktad r. Bu ifllevlerden herhangi birinin eksikli i iflletmeyi baflar s z k lar. DE ERLEND RME ÇALIfiMALARI 1. flletmelerin ifllevleri nelerdir? 2. Yönetim nedir? Tan mlay n z. 3. Planlama yaparken hangi sorulara cevap aranmal d r? 4. Bir iflletmede organizasyon yapman n yararlar nelerdir? 28

9 TEST III 1. Afla dakilerden hangisi iflletme ifllevlerinden de ildir? a. Pazarlama b. Personel c. Yönetim d. Sevk ve idare filetme 1 2. Amaçlar n belirlenmesi ve bunlara ulaflmay sa layacak araçlar n seçimi, hangi yönetim fonksiyonunun kapsam ndad r? a. Sevk ve idare b. Planlama c. Organizasyon ve koordinasyon d. Denetim 3. Afla dakilerden hangisi sevk ve idarenin uygulanmas nda en az etkilidir? a. Yöneticinin yeterli olmas b. Verilen emirlerin anlafl l r olmas c. Personele görevlerin aç kça belirtilmesi d. Çal flanlar n birbirleriyle iyi anlaflmalar 4. flletmenin hangi ifllevinde müflterilerin mal ve hizmet al m n sürdürmelerini sa lamak ve yeni müflteriler kazand rmak amac güdülür? a. Pazarlama b. Finans c. Muhasebe d. Personel 5. Afla dakilerden hangisi organizasyon ve koordinasyonun yararlar ndand r? a. Çal flanlar n çal flma sürelerini azaltma b. Amaca ulaflmada çal flanlar n birlik içinde olmalar n sa lama c. Personel say s n art rma d. flyerindeki denetimi kolaylaflt rma 29

Benzer belgeler

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM

ÜN TE V SOSYAL TUR ZM Bu ünitede turizmin çeflitlerinden biri olan sosyal turizmi daha ayr nt l bir flekilde ö renip, ülkemizdeki sosyal turizmin geliflimi hakk nda bilgiler edinece iz. Ç NDEK LER A. S