Sonradan Kazandırılan Bağışıklık

Transkript

1 Sonradan Kazandırılan Bağışıklık 1

2 Çocukların Ölüm Nedenleri Arasında Aşı İle Önlenebilir Hastalıklar İlk Sırada Bulunur Boğmaca 11% Tetanoz 8% Diğerleri 1% Pnömokok 28% Hib 15% Rotavirus 16% Kızamık 21%

3 Aşı İle Önlebilir Hastalıklar Difteri Hib Hepatit B Kızamık Kabakulak Yenidoğan tetanozu Boğmaca Çocuk felci Rubella Tetanoz Tbc Sarı Humma 3

4 Edward Jennner ( ), 1796

5 Lady Mary Wortley Montagu ( )

6

7 Sonradan Kazandırılan Bağışıklık Pasif Anne sütü İmmunglobülin Monoklonal antikor Aktif Aşılama 7

8 AŞI Vacciniation Vaccinia Semptomlardan korumak Difteri, Tetanoz Yayılımı kontrol etmek Kızamık, Kabakulak, VZ, Haemophilus influenzae B Eradike etmek Poliomyelit Çiçek 8

9 9

10 Ne İstediğini Bilmek Sadece antikor cevap Tbc Sadece hücresel cevap S.pneumonia Yüksek seviyede antikor cevabı Polio Sitotoksik T hücrelerinin aktivasyonu Hepatit 10

11 Aşıdan Beklediğimiz Beklenen özellikler Cevap süresi Güvenilir Lubeck Salgını Stabil olmalı Ucuz olmalı 11

12 Aşıdan Beklediğimiz Beklenen özellikler Cevap süresi Güvenilir Lubeck Salgını Stabil olmalı Ucuz olmalı 12

13 Lubeck Salgını Lubeck BCG aşılaması 72 ölüm 13

14 AŞI ANTİJEN TİPLERİ 1. Canlı aşılar 2. İnaktif aşılar (Cansız aşı) 1. Toksoid 2. Ölü mikrop 3. Kapsül veya diğer alt birim 14

15 İnaktif Aşılar Canlı mikrop yok Mikrop veya komponentleri Adjuvan kullanılması Alum Bakteri hücre duvarı komponentleri Lipozom Sentetik polimerler TH1, TH2 IgA Kolera toksini atenue formu E coli lenfotoksini 15

16 İnaktif Aşılar Veriliş yolu Antijen miktarı Adjuvan Bağışıklık süresi Antikor cevabı Isıya duyarlılık Yan etki Virulans kazanma 16

17 İnaktif Aşılarda Mikroplar Çeşitli Maddeler İle Öldürürler FORMALDEHİT FENOL UV ETER ETANOL ASETON 17

18 Bakteri Aşıları İnaktive Aşılar Toksoid (Bakteri toksinlerinden hazırlanır) Hücrenin tamamı olabilir Kapsül veya protein alt birim olabilir. 18

19

20 Protein içermeyen mikrop yapılarına protein bağlanarak antijen özelliği artırılabilir Difteri toksini N.meningitidis dış membran proteini C.diptheriae proteini Hib+difteri toksoid Streptococcus pneumonia 7 serotip+difteri toksoid 20

21 Canlı Aşılar T lenfosit cevabı gerekli TH1 Uzun süreli Doğal enfeksiyonu taklit etmesi Hücreiçinde çoğalan bakteriler Zarflı viruslar 21

22 Canlı Aşılar Veriliş yolu Antijen miktarı Adjuvan Bağışıklık süresi Antikor cevabı Isıya duyarlı Yan etki Virulans kazanma 22

23 Attenuasyon yani mikrobun hastalık yapma şiddetinin ortadan kaldırılması yöntemleri Isı değişikliği İnsan hücrelerinde çoğalma yeteneğinin azaltılması İmmun sistemden kaçamaz hale getirilmesi Değişik bölgelerde çoğalması yoluya yapılır 23

24 Aşı Yapılmayan Durumlar 1. Ateşli hastalık 2. Lösemi, lenfoma 3. Tbc 4. Steroid tedavisi, radyoterapi 5. Allerji 6. Hastanede yatan hasta 7. Aynı aşı için anaflaksi öyküsü olanlar 24

25 AŞISI OLMAYANLAR VİRUS HIV CMV Hepatit C HERPES VİRUS RHİNOVİRUS DENGUE BAKTERİ Neisseria gonorrhoeae GRUP A STREPTOKOK M.leprae Treponema pallidum Chlamydia MANTAR Candida Pneumocystis PARAZİT Malaria Trypanosomiasis Leishmaniasis 25

26 Adjuvan yani aşının etkisi artıran maddeler İNORGANİK TUZLAR Alümünyum hidroksit Alümünyum fosfat Kalsiyum fosfat BAKTERİ ÜRÜNLERİ Bordetella pertussis, BCG, RIBI, MDP DOĞAL MEDİATÖRLER IL-1, IL-2, IL-12 ve IFN 26

27 Pasif Bağışıklama Amaçları Temas sonrası hastalığın ortaya çıkmasının engellenmesi Semptomların hafiflemesi İmmün sistem eksikliği olan bireyleri korumak Toksinleri nötralize etmek 27

28 28

29 29

30 30

31 31

32 32

33 Pasif Bağışıklık Hızlı ama kısa süreli Özgül veya genel IM veya IV Tedavi amaçlı Monoklonal Serum hastalığı Fazla doz 33

34 Pasif Bağışıklamada Kaynak ve Amaç Durum Kaynak Amaç Difteri İnsan, At Korunma ve Tedavi Tetanoz İnsan, At Korunma ve Tedavi Suçiçeği İnsan Korunma Gazlı gangren At Korunma Botulizm At Korunma Akrep sokması At Korunma Yılan ısırması At Korunma Kuduz İnsan Korunma Hepatit B İnsan Korunma Hepatit A İnsan* Korunma Kızamık İnsan* Korunma *, Normal bireylerden toplanan serum 34

35 Canlı Aşı Cansız Aşı Hazırlık Attenüasyon İnaktivasyon Veriş Yolu Doğal Yol Olabilir Enjeksiyon Adjuvan Gerekli Değil Gerekli Güvenlik Hastalık Oluşturabilir Güvenli Isıya duyarlılık Evet Hayır Maliyet Düşük Yüksek Bağışıklık süresi Uzun Uzun veya Kısa Olabilir Bağışık yanıt IgG, IgA ve Hücresel IgG ancak adjuvan verilir ise hücresel 35