Doğal kaynakların ve iklimin korunması. Almanya da, Birlik 90 / Yeşiller in Atık Politikası

Transkript

1 Doğal kaynakların ve iklimin korunması Almanya da, Birlik 90 / Yeşiller in Atık Politikası ESWET ÇALIŞTAYI 11 Ekim 2010 Brüksel

2 Birlik 90 / Yeşiller - Biz Kimiz? Misyonumuz: Barışın partisiyiz, sosyal adaletten yanayız, çevrenin ve sürdürülebilir kalkınmanın korunması için çalışıyoruz. 25 yıldır Almanya Parlementosu ndayız. %10.7 ye varan yerel seçim sonuçları aldık ve 2005 yılları arasında hükümet ortağıydık. Bay Jürgen Tritten çevreden sorumlu ilk yeşil Federal Bakan oldu. Başarılar: Nükleer güçten çıkmak, yenilenebilir enerji hareketine katılmak, karbondioksit emisyon ticaretini gerçekleştirmek.

3 İçerik Atık nedir? Almanya nın Atık Politikası - Yatırımlar, başarılar, yararlar Yapılması Gereken Nedir? Yeşil 2020 Atık Konsepti - Döngüyü kapatmak için yeşil ölçüler Geriye kalanla nasıl başa çıkılır? Düzenli depolama, piroliz, atıktan enerji? Sonuç

4 Kaynak: Stat. Bundesamt 2007 Sürdürülebilir Atık Politikası Atık nedir? % 14 % 14 % 56 Yaklaşık 330 milyon ton/yıl % 16 Evsel atık Endüstriyel atık İnşaat atığı Maden atıkları Evsel atık en büyük paya sahip değil ama homojen olmayan yapısı itibarı ile problemin ana kaynağı.

5 Sürdürülebilir Atık Politikası 90 lardan Bugüne, Atıklar ile ilgili Düzenlemelerdeki Kilometre Taşları Evsel Katı Atık için Teknik Rehber 1991 Paketleme Yönetmeliği 1992 (hafif ağırlıkta paketleme) Atık Yakma Tesisleri için Temiz Hava Hareketine ait 17.Yönetmelik,1992 Döngüsel Atık Yönetimi Kanunu 1996 Organik Atıklar ile ilgili Yönetmelik 1998 Atıkların Yok Edilmesi ile ilgili Yönetmelik 2001 (düzenli depolanmadan önce işlemden geçirilmesi yükümlülüğü. Bu düzenleme Yeşiller hükümetteyken yapıldı. Elektrikli ve Elektronik Ekipman Atıkları ile ilgili Yönetmelik 2005

6 Kaynak: Avrupa İstatistik Enstitüsü Sürdürülebilir Atık Politikası 2006 Yılında AB de İşlenen Evsel Katı Atık Geri dönüşüm (Kompostlama dahil) Atıktan Enerji Düzenli Depolama

7 Çevre ve Ekonomi İçin Sağladığı Yararlar Atık Değerlendirme İklimi korur: - Atıkların toplanması ve geri dönüşümü ile 17 Milyon ton CO 2 eşdeğeri atığın doğaya salınmasını önler. - Almanya da 1990 yılından beri sera gazı etkisi yaratan emisyonların %4,5 azaltılması (56 Milyon ton CO 2 eşdeğeri)*. İstihdam yaratır: Almanya da 2006 yılında kişi atık sektöründe çalışıyordu. Almanya da yıllık cirosu 50 Milyar Euro ya varan bir sektördür. Çevre teknolojileri ve teknolojinin transferi için önde gelen bir pazardır. * Düzenli depolamanın devreden çıkartılması + geri dönüşüm ve geri kazanım aktivitelerinin artmasıyla

8 Yani, herşey yolunda mı? Arkamıza yaslanıp rahat edebilir miyiz? Hayır! Daha yapacak çok iş var!

9 Atık (milyon ton) Kaynak: Stat. Bundesamt 2007 Sürdürülebilir Atık Politikası Ne Yapılmalı? Endüstriyel Evsel Atıktan kaçış yok!

10 Kaynak: IFEU, Heidelberg, study municipal waste 2006 Sürdürülebilir Atık Politikası Ne Yapılmalı? Geri dönüşüm Prosesinde Karşılaşılan Zorluklar Organik atıklar %32 Cam %11 Metal %1.6 Tekstil %4 Ambalaj %7 Bebek bezi %2.3 Dökme %17 Kalan %10 Kağıt %25

11 Bir sorun kaynağı olarak: Plastik Avantajları - Dayanıklı ve hafif, cam ve metalin yerine gittikçe daha fazla kullanılıyor, üretimi ve ömrü boyunca yüksek enerji tasarruf potansiyeli var. Ama! Almanya da plastik atığın sadece % 20 si geri dönüşüme gidiyor, büyük kısmı halen enerjiye çevriliyor. Nedenleri - Atıkların kokusu giderilemiyor. - Plastikler çok özel, farklı ve değişik çeşidi olan ürünlerdir. - Geri dönüşüm malzemesi olarak kullanılması için çok katı teknik limitleri vardır. - Plastiğin geri dönüşüm prosesi yakma veya düzenli depolamadan daha fazla çevresel etki yaratabilir - Toplama ve Proses sırasında ayrılanların %50si işleme dahil edilemiyor. - Geri dönüştürülen ürünler bile er geç geri dönüştürülemez olacak.

12 Bir çözüm ortağı olarak Bioplastikler Biyolojik olarak parçalanabilen bioplastikler Avantajları - Yenilenebilen hammadde, - Yiyeceklerin ambalajı için ideal, - Petrol ürünlerinin yerini alıyor, - Kompost olabiliyor - Çevrede Atıkların Önlenmesi - Atıktan enerji dönüşümü iklime etkisizdir.

13 Bir çözüm ortağı olarak Bioplastikler 2 Biyolojik olarak parçalanamayan bioplastikler Avantajları - Yenilenebilen hammadde - Birçok üründe petrol ürünlerinin yerini alıyor - Geri dönüşmezse, atıktan enerji dönüşümü iklime etkisizdir.

14 Zorlukları Aşmanın Önündeki Engeller Halen hammaddelerin tasarrufuna yönelik gerçek bir teşvik yok. Birincil hammaddeler genellikle ikincil hammaddelerden daha ucuz. Ürün tasarımları kullanma periyoduna odaklanarak yapılıyor. Atıklar ve ürünleri geri dönüştürme fırsatları hesaba katılmıyor. Üreticiler, ürettikleri ürünün atığa dönüşmesinden sonra, genellikle yasal sorumluluk altında değiller. Geri dönüşüm genellikle Downcycling ile sonuçlanıyor. (plastik bir paket tekrar bir plastik paket olmak yerine daha düşük kaliteli bir ürün oluyor) Yeşil 2020 Atık Konsepti bu sorunların üstesinden gelmeye çalışıyor.

15 2020 de döngüyü kapatmak Yeşil 2020 Atık Konsepti nin dayandığı esaslar 1.) Hammaddelere yeni bir zorunlu kamu ödemesi / vergi getirerek israfın önlenmesine odaklanılması. 2.) Üretici sorumluluğunu hayata geçirerek, yeniden kullanılabilen, yenilenebilen, geri dönüştürülebilen ürünlerin üretiminin arttırılması. Bu durum, gelişmiş ürün dizaynını destekleyecektir. Sürdürülemez ürünler cezalandırılmalı veya pahalılaştırılmalı. 3.) İddialı geri kazanım kotaları ve düzenli depolamaların 2020 de tamamen yasaklanmasıyla, artıkların otomatik ayrıştırılması ve değerli maddelerin geri kazanımının sağlanması. 4.) Tüm kaçınılamayan ve kullanılamayan artıklar enerji üretmek için kullanılmalı.( mevcut en iyi teknoloji seçilmeli)

16 Yeşil 2020 Atık Konsepti Üretim Enerji, gübre vb. Atık Üreticiler ürünlerini geri alacak Organikler 1.) Geri alma, yeniden kullanma, çoklu yol 2.) Islak organik atık (sindirme, kompost) 3.) Geri dönüşüm (kağıt, cam, metal, plastik,...) 4.) Atıktan enerji (arta kalanlar) Geri dönüşüm Atıktan Enerji Düzenli depolamaya son! İkincil hammadde Enerji, yan ürünler

17 Bugün artıklarla nasıl başa çıkarız? Alternatifler: Düzenli depolama / Metan geri kazanımı ile düzenli depolama Piroliz, gazlaştırma ve diğerleri Mekanik biyolojik işlemler Yakma Atıktan enerji üretmek, düzenli depolamaya karşı?

18 Düzenli depolama sahalarında yaşanan problemler Düzenli depolama sahaları, kontrol edilemeyen biyolojik ve kimyasal işlemlerin olduğu karakutulardır. Jenerasyonlar boyu yoğun ilgi isterler, süzülen sular yıllarca arıtılmalıdır. Yeraltı su kaynaklarını kirletme riski yüksektir ve böyle şeyler düzeltilemeyen çevresel kirlenmelere yol açar. Bu yüzden Yeşiller evlerden gelen atıkların düzenli depolama sahalarına 2020 den sonra bir daha hiç alınmaması için kampanya yürütüyor.

19 Methan geri kazanımı ile düzenli depolama Metan geri kazanımı, mevcut eski düzenli depolama sahalarının tek pratik kullanım yoludur. - Çıkan metan gazının sadece % 50 si toplanabiliyor. - Sahanın güvenliği yüksek maliyet getiriyor. - Oluşabilecek sızıntılar ve yeraltı sularının kirlenme riski çözülemedi. - Sürdürülebilir bir çözüm değil, bir karakutu! - Muhtemelen ileride bir iyileştirme gerektiriyor. Bu teknoloji gelecek için uygun değil!

20 Düzenli depolama gazının bileşenleri

21 Piroliz, Gazlaştırma ve Diğerleri Bu konuda Almanya da yaşanan tecrübeler başarısızdı. Yüksek maliyetlere karşın çok düşük kazançlar elde edildi. Babcock-piroliz kapasitesi 80 lerde sadece t/yıldı. - Schwel Brenn Verfahren pilot tesisi hiç bir zaman düzenli çalışamadı. - Thermoselect sadece bir tesis, 2004 yılında 400 Milyon Euro zararla kapandı. - PKA Process 2007 den beri çalışmıyor. - Blackpump 2004 yılında 1 Euro karşılığında satıldı, 2007 den beri kömür kullanıyor Bu teknolojiler şimdiye kadar bir güvenilirlik gösteremediler!

22 Mekanik Biyolojik İşlemler Mekanik Biyolojik İşlemler: Atıkların geridönüşüm zinciri içinde ayrıştırılması (metal, ahşap), katı yakıt (kağıt, plastik) ve organiklerin biyolojik arıtılması ile geri kalanların düzenli depolanması. - Başlarda Yeşiller tarafından desteklendi. - Ama bu teknoloji ile ilgili büyük teknik sorunlar var. Katı yakıt pazarı yok ve yine düzenli depolama gerekli. Bu teknoloji orta seviyede bir çözüm olarak görülüyor da Göttingen deki tesiste patlama

23 Yakma Avantajları: Kendini ispatlamış yıllardır kullanılan yöntem. Mümkün olan en iyi teknoloji ile çalışan bir tesisin çevreye etkisi çok düşük - Isı ve elektrik kazanımında yüksek verimlilik - Düşük emisyonlar - Asit ve alçı üretiminde kullanılan değişik yan ürünler - Çıkan kül inşaat sektöründe kullanılıyor - Düzenli depolama yok sadece arta kalan küçük bir kısım yüzey toprağının altında saklanabiliyor - Bağımsız ve esnek yapılanmaya doğru gelişme potansiyeli var - Üretici sorumluluğu, içinde ağır metaller gibi zararlı bileşenlerin olmadığı ürünlerin üretilmesi yönünde olduğu için, ileride daha düşük emisyonlar için potansiyel bir teknoloji.

24 Kaynak: Alman WDR televizyonu 2007 Sürdürülebilir Atık Politikası Güvenilirlik çok büyük öneme sahip! Bunu kullanmamak, çevre açısından kötü sonuçlar doğurabilir. - Örnekler: Napoli, İtalya ve çalışmayan MBT teknolojisi

25 Sonuçlar Almanya da çıkarılan dersler İsrafın önlenmesi ve geri dönüşüm kotaları evsel atıkla ilgili bütün sorunların çözülmesinde yeterli bir rol oynamayacaktır. Bunlar çözümün tamamlayıcı parçalarıdır. Geri dönüşümün de bir sınırı var... (bebek bezleri gibi hijyenik ürünler vs) Geri dönüştürülen ürünler bile kullanımdan sonra atık haline geliyorlar, Downcycling problemi Olabilecek en uygun ve iyi teknolojiyi kullanarak atıkları yakmada değerlendirmek, çevremizi ve iklimi düzenli depolamadan çok daha az etkiliyor. Daha temiz çalışan yakma teknolojilerinin gelişmesi için Çevresel taahhüt önemli bir gereklilik.

26 Sonuçlar Halen yüzleşmemiz gereken zorluklar var. Sürdürülebilir bir atık yönetimi çevrenin ve iklimin korunmasının merkezi ögesidir ve şunları içerir: 1.) Yeniden kullanım ve geri alma sistemlerini kurulması 2.) Entegre ürün tasarımı ve geri dönüşümü arttırarak hammaddeler için döngünün kapatılması. 3.) En kısa zamanda düzenli depolamadan vazgeçmeliyiz. 4.) Atıklar, en iyi ve uygun teknolojiler sayesinde ısı ve elektrik enerjisine dönüştürülmeli.

27 Yeşiller in Rolü Düşük emisyon standartları (özellikle dioksin konusunda) nedeniyle 80 lerde yakmaya tamamen karşıydık. 90 larda Yeşiller in Çevre Taahhüdü başarılı oldu ve daha temiz yakma teknolojileri kullanılmaya başlandı. 90 larda küresel ısınmanın önemli bir sorun olduğu farkındalığı arttı. Bu bağlamda düzenli depolama sahalarından çıkan metan gazının ciddi bir sorun olduğu ortaya çıktı. Bugün düşük emisyon değerleri ile çalışan yakma prosesinin atık konseptinde ikinci önemli parça olduğu kabul ediliyor. - Düzenli depolama sahalarındaki problemler havaya nakil olmuyor. - Isı ve elektrik gibi yan ürünler kullanılıyor. - Yakma tesislerinin kapasitesi çevresindeki bölgenin ihtiyacına göre belirlenmeli.

28 İlginiz için teşekkürler