Prof. Dr. Nerin Bahçeciler Önder YDÜ Tıp Fakltesi Pediatri Anabilim Dalı

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Prof. Dr. Nerin Bahçeciler Önder YDÜ Tıp Fakltesi Pediatri Anabilim Dalı"

Umut Aldemir
7 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Epidemiyolojik AraştırmaTipleri: örneklerle inceleyelim Prof. Dr. Nerin Bahçeciler Önder YDÜ Tıp Fakltesi Pediatri Anabilim Dalı

2 GÖZLEME DAYALI DENEYSEL TANIMLAYICI ANALİTİK RANDOMİZE KONTROLLU SAHA TOPLUM 1. OLGU SUNUMU 2. OLGU SERİSİ 3. KORELASYON AR. -ZAMAN SERİSİ -EKOLOJİK 1. KESİTSEL 2. OLGU KONTROL 3. KOHORT 1. İNSAN 2. HAYVAN

4 Deneklerin tanımı Dahil etme kriterleri Hariç tutma kriterleri

5 Ne tür çalışma? Gözlemsel Deneysel Ne tür «DENEYSEL» çalışma a. Randomize Kontrollü Deneyler b. Saha Deneyleri c. Toplum Deneyleri

6 Çalışma düzeni (study design) ANLAŞILABİLİR NET ÇALIŞMA DÜZENİ

7 Çalışmaya alınan hastaların özellikleri GRUPLARININ KARŞILAŞTIRILABİLİR OLMASI

9 KOHORT RETROSPEKTİF

10 OLGU-KOHORT

11 Ne tür bir araştırma Gözleme Dayalı Deneysel Ne tür gözleme dayalı araştırma?. Kesitsel Olgu-kontrol (Yuvalandırılmış,..) Kohort Ne tür kohort? prospektif Retrospektif olgu kohort

12 Kohort Soru: Ne olacak?

13 Kohort İnsidans hızı ve rölatif risk Maruz kalanlar Hasta olan Hasta omayan Çalışma için seçilen kohort Hasta olan Maruz kalmayanlar Hasta omayan Zaman Çalışmanın başlangıçı Sorunun yönü

14 Kohort Kohort araştırmaları, yeni olgu bulurlar; yani insidans üzerinde çalışırlar. Etken Hastalık Var Hastalık Yok Toplam Var a b a+b Yok c d c+d Toplam a+c b+d a+b+c+d Etken (+) olanlarda insidans hızı= a / a+b Etken (-) olanlarda insidans hızı= c/c+d Rölatif Risk (RR) = (a / a+b) / (c/c+d)

17 GÖRSELLİK ANLAŞILABİLİRLİK

18 Ne tür bir araştırma Gözleme Dayalı Deneysel Ne tür gözleme dayalı araştırma?. Kesitsel Olgu-kontrol (Yuvalandırılmış,..) Kohort (Prospektif, retrospektif, olgu-kohort,..)

19 Kesitsel Soru: Ne oluyor?

20 Kesitsel Prevelans elde edilir Aranan özellik olan Araştırma için seçilen grup Çalışmanın başlangıçı Zaman Aranan özellik olmayan Sorunun yönü yok.

21 Olgu-kontrol Soru: Ne oldu?

22 Olgu-kontrol Olasılıklar oranı (Tahmini rölatif risk/odds ratio) Maruz kalmış Olgular Maruz kalmamış Maruz kalmış Maruz kalmamış Kontroller Sorunun yönü Zaman Çalışmanın başlangıçı

23 Olgu-kontrol Olgu Kontrol Toplam Etken Karşılaşmış a b a+b Karşılaşmamış c d c+d Toplam a+c b+d a+b+c+d Olgu grubunda etkenle karşılaşma oranı: a/a+c Kontrol grubunda etkenle karşılaşma oranı: b/b+d Odds Ratio (Tahmini Rölatif Risk)=(a/a+c ) / (b/b+d) Odds Ratio (Tahmini Rölatif Risk)=(a/c ) / (b/d) Odds Ratio = ad / bc

25 Yıllık prevelans artışı

26 Ne tür bir araştırma Gözleme Dayalı Deneysel Ne tür gözleme dayalı araştırma?. Tanımlayıcı Analitik Ne tür tanımlayıcı araştırma? Olgu Vaka serisi Korelasyonel

27 A3.Korelasyon çalışmaları Çalışma birimini gruplar oluşturur. Ekolojik korelasyon Et tüketimi ile kolon kanseri korelasyonu Zaman serileri Boğmaca insidansının yıllar içinde değişimi

28 6-12 yaş arası okul çocuklarında ASTIM prevelansı

29 Yanıt hızı Yanıt veren VS vermeyen karşılaştırılabilir Kız/Erkek karşılaştırılabilir Astım, wheezing prevelans

30 prevelans

31 RİSK FAKTÖRLERİ ODD ORANI

32 Ne tür bir araştırma Gözleme Dayalı Deneysel Ne tür gözleme dayalı araştırma?. Kesitsel Olgu-kontrol (Yuvalandırılmış,..) Kohort (Prospektif, retrospektif, olgu-kohort,..)

33 Kesitsel Soru: Ne oluyor?

34 Kesitsel Prevelans elde edilir Aranan özellik olan Araştırma için seçilen grup Çalışmanın başlangıçı Zaman Aranan özellik olmayan Sorunun yönü yok.

36 Ne tür araştırma? Gözlemsel Deneysel Ne tür «DENEYSEL» çalışma a. Randomize Kontrollü Deneyler b. Saha Deneyleri c. Toplum Deneyleri

37 DENEYSEL ARAŞTIRMALAR A. Randomize kontrollü deneyler Tanı ve seçim kriterleri belirlenmelidir REFERANS POPULASYON DENEY POPULASYONU RANDOMİZASYON Uygun örnekleme yöntemi kullanılmalıdır

38 DENEYSEL ARAŞTIRMALAR A. Randomize kontrollü deneyler R A N D O M İ DENEY GRUBU Müdahalenin yapılması İzleme Sonuç biliniyor-olumlu Sonuç biliniyor-olumsuz Sonuç bilinmiyor Z A S Y O KONTROL GRUBU Sonuç biliniyor-olumlu Sonuç biliniyor-olumsuz Sonuç bilinmiyor N

39 ALTIN STANDART YÖNTEM VS YENİ YÖNTEM

40 Ne tür araştırma? Gözlemsel Deneysel Metodolojik

41 PROSTAT BX VS MRI SENSİTİVİTE

42 Teşekkürler...

Benzer belgeler

EPİDEMİYOLOJİK ARAŞTIRMA TİPLERİNE GİRİŞ

EPİDEMİYOLOJİK ARAŞTIRMA TİPLERİNE GİRİŞ Prof.Dr.Şanda Çalı Yakın Doğu Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı BÖLÜMÜN AMACI Oturumun sonunda katılımcılar epidemiyolojik araştırma tipleri