Yaş meyve sebze taşıması için uygulanacak paket ambalaj belirlenirken aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır.

Transkript

1

2 Yaş meyve sebze taşıması için uygulanacak paket ambalaj belirlenirken aşağıdaki hususlar dikkate alınmalıdır. Varış istasyonu Ürünün değeri Ürünün hassasiyet derecesi( bozulabilirlik bakımından) Taşınacak kargonun miktarı Ürün için uygun depolama ısısı ve nem değeri Çıkış ve varış istasyonlarında ki dış ısı değerleri (hava durumu) Ara (transit) noktada ürünün bekleme süresi Ve bu bilgilere göre gerektiği durumlarda ambalajlamaya yönelik ilave önlemler alınmalıdır.

3 Meyve Sebze Paketleme Gereklilikleri Uygun bir şekilde ambalajlanmış paket, üreticiden tüketiciye bütün tarafların taleplerini karşılayacak şekilde taşınması için aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir. Ürünün; tutulması/sabitlenmesi (ambalaj içerisinde dökülmeyecek şekilde) korunması, tanımlanması, işaretlenmesi, etiketlenmesi.

4 Meyve Sebze Paketleme, Tutma/Sabitleme Tutma/sabitleme (Containment) Kullanılan ambalaj, handling ve dağıtım süreçlerinde uygun paket birimlerinde ürünün tutulmasını/sabitlenmesini sağlamalıdır. Paket, yapı olarak içerdiği ürünü bir arada tutarak dökülmeye engel olacak yapıda olmalıdır. Bu amaçla iç paket şekilleri çeşitlilik göstermektedir. Örneğin; yuvarlak şekilli küçük meyve, sebzeler farklı şekil ve ölçülerde ambalaj kullanılarak etkili bir şekilde paketlenebilir. Ancak ahududu gibi yumuşak meyveler için bu ürüne özel olarak dizayn edilmiş iç ambalaj kullanılması gerekmektedir. Bu tür ürünlerin paketlenmesi özel olarak elle yapılır. Ürün ebat olarak iç kabın içine uymalı hatta bir miktar boş alan bırakılmalıdır.

5 Meyve Sebze Paketleme, Tutma/Sabitleme Tutma/sabitleme (Containment) İncir ve elma gibi yuvarlak şekilli meyveler için ürünü sabitleme amacıyla sert plastik paketler veya tepsi paketleme materyeli kullanımı uygundur. Ürünlerin ambalaj içerisinde sabit bir şekilde durması ve birbirine değerek hasar oluşmaması için paket içi bölümleme malzemesi kullanılmalıdır.

6 Meyve Sebze Paketleme, Koruma Koruma (Protection) Ambalajın koruma özelliği aşağıdaki hususları kapsayacak şekilde olmalıdır. Çevre şartlarından koruma Darbe ve hasara dayanıklılık İstifleme dayanıklılığı Yüksek nem/düşük basınca dayanıklılık

7 Meyve Sebze Paketleme, Koruma Koruma (Protection) Çevre Şartlarından Koruma Paketler handling, dağıtım ve taşıma süreçlerinde ürünü mekanik hasardan ve kötü çevre şartlarından koruyacak yapıda olmalıdır. Darbe ve hasara dayanıklılık Yırtık hasarlı devrilmiş ürün paketleri handling aşamasında gerekli dayanıklılık gösteremeyeceği için ürünün zarar görmesine yol açar. Ürün ambalajı handling depolama ve pazara taşınması sırasında oluşabilecek darbe ve hasarlara dayanabilecek ve ürünü koruyabilecek yapıda olmalıdır. İstifleme dayanıklılığı Sebze meyve gibi bozulabilir ve hassas ürünlerin yüksek miktarda paletlenmiş olarak taşımasının gerçekleştiği durumlarda paketin yeteri kadar istifleme dayanıklılığına sahip olduğundan emin olunmalıdır. Paketler için öngörülen ağırlık limitleri aşılmamalı ve aşırı doldurma uygulanmamalıdır. Yüksek nem/düşük basınca dayanıklılık Ürünlerin zarar görmemesi için paketler düşük basınca ve yüksek nemli ortama dayanabilecek şekilde dizayn edilmiş olmalıdır.

8 Meyve Sebze Paketleme, Koruma Taşıma sırasında paketlerin yeterli derecede ürünü koruyamayacak yapıda olması durumunda aşağıdaki olası olumsuz durumlar yaşanabilir. Yükleme boşaltma sırasında Handling işlemlerinin gerekli hassasiyet gösterilmeden yürütülmesi Taşıma sırasında oluşabilecek darbe ve titreşim Sevk öncesi, transit ve varış istasyonunda yüksek neme maruz kalınması Soğuk hava deposunda donmaya ve buzlanmaya bağlı bozulmalar Ürünün kendinden kaynaklanan su salımı nedeni ile ambalajın yumuşaması veya güç kaybı. Paketlerin ürünün ihtiyacı olduğu kadar havalandırmayı sağlayamayacak yapıda olması veya yanlış istifleme nedeniyle ürünlere yeterince hava sürkilasyonu gerçekleşmemesi

9 Yükleme boşaltma sırasında Handling işlemlerinin gerekli hassasiyet gösterilmeden yürütülmesi Özellikle üst üste istif edilen Kargoların handling aşamasında dağılmaması için ek önlemler alınmalıdır. Plastik veya sert kartondan yapılmış kenar bantları uygulanarak paketlerin mukaveti arttırılabilir. Paket içerisinde bölmeler uygulanması ile ürünlerin birbirine teması engellenip, ürünlerin handling esnasında zarar görmeleri ve ezilmeleri minimize edilmiş olacaktır. Taşınacak olan ürünün ağırlık ve diğer özelliklerine göre kullanılacak ambalajın kalınlığı arttırılmalıdır. Ambalajın ilave kalınlığı içindeki ürünün hasar görmesi olasılığını minimize edecektir. Genel olarak sebze ve meyvelerin taşınmasında kullanılan oluklu mukavva(corrugated fibreboard) kutular iki veya üç kat kalınlıkta olacak şekilde gönderici tarafından temin edilmelidir.

10 Taşıma Sırasında Oluşabilecek Darbe ve Titreşim Ürün aşağıdaki materyaller kullanılarak taşıma sırasında titreşim ve darbelere karşı koruma altına alınabilir Kağıt veya kartondan yapılmış bal peteği şeklinde iç kap doldurucu malzemeler kullanımı Kargo ağları ve şerit uygulanması Ahşap malzemeden üretilmiş açık çerçeve Patlamaz, darbe emici kağıttan üretilmiş özel ürünler

11 Sevk öncesi, transit ve varış istasyonunda yüksek neme maruz kalınması Meyve ve sebze ürünler ısı farkları olduğu gibi yüksek neme maruz kaldıklarında üründe ciddi ve hızlı bozulma meydana gelmektedir. Oluklu mukavva paketlerinin dayanıklılığı ile ürün üzerinde dış ortamdaki yüksek nem ve soğuk hava etkisi azaltılabilmektedir. Ayrıca paket üzerine koruyucu balmumu (waxing) ve plastik tarzı malzeme uygulanarak paketler üzerinde nem etkisi daha da azaltılabilmektedir.

12 Soğuk hava deposunda donmaya ve buzlanmaya bağlı bozulmalar Meyve sebze ürünleri yalıtım amaçlı kullanılan destekleyici paketleme malzemeleriyle dış ısıdan daha az etkilenerek donmaya, buzlanmaya bağlı bozulmalar meydana gelmemektedir. Örneğin; strafor kutular termal plastik kaplar ve plastik torbalar. Meyve ve sebze ürünleri sevk öncesi hazırlık varış ve dağıtım zincirlerinde nasıl bir soğutma işlemine tabi tutulacaklar ise ambalajları buna uygun olarak seçilmelidir.

13 Ürünün kendinden kaynaklanan su salımı nedeni ile ambalajın yumuşaması veya güç kaybı. Meyve ve sebzelerin bir kısmı yaşayan organizmalar olarak içinde bulundukları ortamda oksijen alıp karbondioksit ve bir miktar su dışarıya vermektedirler. Emici ped uygulanarak oluşan su problemi halledilmezse ambalaj ve ürünün kendisi zarar görmesi söz konusudur. Bu amaçla ürünün niteliğine bağlı olarak paketleme aşamasında ürün yerleştirilmeden önce ped kullanımı tavsiye edilir.

14 Paketlerin ürünün ihtiyacı olduğu kadar havalandırmayı sağlayamayacak yapıda olması veya yanlış istifleme nedeniyle ürünlere yeterince hava sürkilasyonu gerçekleşmemesi Paletleme veya istifleme yapılırken ürünlerden etilen veya karbon dioksit salımı dikkate alınarak gerekli havalandırma sağlanması için yeterli miktarda boşluklar bırakılmalıdır. Bu amaçla dizayn edilmiş en alt ve en üst paketlerde dahi yeterli boşluk bırakılmasını sağlayan oluklu mukavva ambalajlar mevcuttur.

15 Yalıtım ve Isı/nem gereklilikleri Hava taşımacılığında paket tipleri ölçülerine bağlı olarak özel ambalajlama gerekmektedir. Özellikle ürünlerin çevre şartlarından etkilenmesini önlemek için uygun yalıtım sağlanmalıdır. Her bir taze meyve ve sebze için ısı nem çevresel gaz kompozisyonu gereklilikleri mevcuttur. Ürün için kullanılan ambalaj ürünün mümkün olduğunca raf ömrünü uzatmak için gerekli çevre şartlarının sağlanmasına yardımcı olmalı ve ürüne uygun olmalıdır.

16 Yalıtım ve Isı/nem gereklilikleri Yalıtımın amacı olan, taşıma sürecinde ürünün kalitesini ve bozulabilirliğini etkileyen dış faktörler ve alternatif çözümler aşağıda belirtilmiştir. 1. Sıcak havalarda dış ısı kaynaklı ısı artışı Strafor ambalaj malzemesi kullanımı Starfor kutuların dış kap olarak tek başına kuyllanımı kesinlikle kabul edilmemektedir. Overpack olarak oluklu oluklu mukavva (corrugated fibreboard) kutu kullanımı kabul edilebilir. Böyle bir durumda ise dayanıklılığı arttırmak için kenar duvarları en az 2 veya 3 katı kalınlıkta fibreboard kutu kullanılmalıdır.

17 Yalıtım ve Isı/nem gereklilikleri Yalıtımın amacı olan, taşıma sürecinde ürünün kalitesini ve bozulabilirliğini etkileyen dış faktörler ve alternatif çözümler aşağıda belirtilmiştir. 2.Aşırı soğuk havalarda dış ısı kaynaklı ısı kaybı 3. Ürünün olgunlaşmasına yol açan etilen gazı birikmesi PVC ve polimer strech filmleri kullanılmalıdır. Her meyve veya sebze nem kaybını azaltmak ve bozulmayı geciktirmek için ayrı ayrı filmlere sarılır ve mühürlenir. Filmler için mantar veya diğer kimyeviler uygulanarak hijyen sağlanabilir. 4. Ürünün havadaki oksijen ile teması neticesinde oluşan bozulma sürecinin yavaşlatılması.

18 Yalıtım ve Isı/nem gereklilikleri Yalıtımın amacı olan, taşıma sürecinde ürünün kalitesini ve bozulabilirliğini etkileyen dış faktörler ve alternatif çözümler aşağıda belirtilmiştir. 5. Ürünün havadaki oksijen ile teması neticesinde oluşan bozulma sürecinin yavaşlatılması. Naylon torba kullanımı. Ürünün çevre şartlarından izole edilmesi amacı ile naylon torba ambalaj olarak kullanılır. Modified atmosphere : Her bir paket, kap veya palet yükü plastik film veya plastik torbalar ile mühürlenerek oksijen oranı azaltılır ve karbondioksit oranı arttırılır. Bu işlem ile meyve veya sebzenin olgunlaşma süreci yavaşlatılarak meyvenin çevreyle etkileşimi neticesinde bozulma süreci uzatılır.

19 Yalıtım ve Isı/nem gereklilikleri Yalıtımın amacı olan, taşıma sürecinde ürünün kalitesini ve bozulabilirliğini etkileyen dış faktörler ve alternatif çözümler aşağıda belirtilmiştir 6. Ürünün Su kaybı Ürünün su kaybının yavaşlatılması ve yalıtımın sağlanması için emici ped, plastik torba ve PVC ve polimer strech filmleri gibi özel destekleyici materyaller kullanılır.

20 Tanımlama/ Etiketleme Ürünün adı, markası, ebat bilgileri, türü, net ağırlığı, gönderici ve çıkış ülkesi bilgileri gibi ürün hakkında genel ve faydalı bilgiler paket üzerinde gösterilmelidir. Bu bilgiler gönderici veya paketleyici tarafından barkod etiketi uygulanarak paket üzerinde gösterilir. Bu bilgiler eksik olduğu taktirde varış noktasında ülke otoriteleri tarafından kargo kabul edilmez ve ülke girişi engellenerek imhaya gönderilir.

21 Tanımlama/ Etiketleme Sebze ve meyve paketleri üzerinde, tüm bozulabilir kargolarda olması gerektiği gibi, ürünün saklanması gereken ısı derecesini belirten işaretler ve bozulabilir kargo etiketi konşimento etiketi ile birlikte gösterilmelidir. ETİKETLER CRT Kontrollü Oda sıcaklığı C C arası

22 Sebze ve Meyve Paketleme Çeşitleri Sebze ve meyve paketleri üzerinde, tüm bozulabilir kargolarda olması gerektiği gibi, ürünün saklanması gereken ısı derecesini belirten işaretler ve bozulabilir kargo etiketi konşimento etiketi ile birlikte gösterilmelidir. Ahşap Plastik Kutu Telle Örülmüş Sandık Açık Tahta Sandık (wood) (Pallet Bins) (Wire-Bound Crates) ( Wooden Crates Lugs)

23 Sebze ve Meyve Paketleme Çeşitleri Oluklu mukavva ambalajı Özellikle sebze meyve paketlerinde sıkça kullanılan oluklu karton kutular, istiflemeye dayanıklı olma özellikleri ile çok miktarda ürünün zarar görmeden bir arada taşınması paletlenmesi ve yüklenmesi açısından en avantajlı paketlerdir. Oluklu mukavva paketleri; düşük maliyeti, kullanım alanlarına ve ihtiyaca göre şekillenebilmesi, istiflemeye uygun ve dayanıklı olması nedeni ile sebze meyve taşımacılığında öne çıkan paketleme türüdür. Üretilen oluklu mukavva paketlerinin çoğu 3 ve daha fazla katmandan oluşmaktadır. Gerektiği takdirde kalın duvar görevi yapacak şekilde uygulanabilir. Oluklu mukavva paketlerinin dayanıklılığı ile ürün üzerinde dış ortamdaki yüksek nem ve soğuk hava etkisi azaltılabilmektedir. Ayrıca paket üzerine koruyucu balmumu (waxing) ve plastik tarzı malzeme uygulanarak paketler üzerinde nem etkisi daha da azaltılabilmektedir. Ürünlerin devrilme olasılığının minimize edilmesi için istifleme düzgün ve paketlerin birbirlerini destekleyecek şekilde yapılması ve dış ambalajın en son plastik streç bant uygulanarak ambalajın giydirilmesi uygun olacaktır. Oluklu mukavva paketlerin birleştirme noktalarında ürüne zarar verecek veya aromasını kokusunu hijyeni etkileyecek kimyasal maddeler kullanılması kesinlikle uygun değildir.

24 Destekleyici iç kap paketleme tipleri Termal Özellikli ( ısıyı muhafaza eden) Plastik veya Kağıttan Üretilmiş Kaplar ve strafor kutular (Pulp Containers. Thermo-formed Plastic Containers and Styrofoam boxes) Kivi, kiraz, domatez, armut, şeftali, nektari, kayısı, erik, üzüm, çilek gibi ahududu çeşitleri için bu kaplar sıklıkla kullanılabilir.

25 Destekleyici iç kap paketleme tipleri Plastik Torba Streçleme Sert Plastik Paketler Kağıt ve diğer malzemelerden üretilebilen meyve koruyucusu

26 Destekleyici iç kap paketleme tipleri bal peteği şeklinde iç kap doldurucu malzemeler kullanım paketleme malzemesi Delikli yuvalı tepsi paketleme malzemesi Ürünlerin ayrı yerleştirilmesi için bölümleme malzemesi

27 Destekleyici iç kap paketleme tipleri Emici ped ve plastik torba ortak kullanımı