Yem de değişmeyen. kalite

Transkript

1 Yem de değişmeyen kalite

2 Yaklaşık 60 yıllık yem üretim bilgisine sahip olan BALCILAR Yem Sanayi Konya merkezde, 5.000m 2 lik bir alanda üretim yapmaktadır. Teknolojik donanıma sahip olan fabrikamız, tamamen otomasyon sisteme sahip makinaları, saatte 30 ton yem üretebilmektedir. Kaliteyi birinci planda tutan firmamız, sağlıklı, kaliteli ve verimliliğe yönelik ARGE çalışmaları ile büyükbaş, küçükbaş, kanatlı ve diğer hayvan türleri için yem çeşitlerini geliştirmektedir. Amacımız; ticari kaygılar taşımada, istikrarlı ve kaliteli yem üreterek besicilerimizin daha kaliteli ve sağlıklı üretim yapmalarına katkıda bulunmaktır. Ticari kaygılardan dolayı üretilen yemlerde kullanılan zararlı verim arttırıcılar ve kimyevi protein kaynakları (üre vs.) bir taraftan besicilerimizin üretim verimliliğini düşürürken, diğer taraftan da insan sağlığına ve ülkemiz hayvancılığına yapabilecek en büyük kötülüktür. Bu inantan dolayı sizlere organik (doğal) ürünlerden oluşan karışımlar hazırlayarak şartlar elverdiğince aynı özellikte yem yapmaktayız. Sağlıklı hayvancılık yapılması için gereken teknik yardım ve destekler vererek sizlere daha güzel hizmet vermenin zevkini yaşıyoruz. Balcılar Yem olarak Yemde Değişmeyen Kalite nin onurunu daha uzun yıllar boyu sizlerle paylaşmayı dileriz. Saygılarımızla

3 İÇİNDEKİLER GENEL BİLGİLER SIĞIR SÜT YEMLERİ Sığır Süt Yemi...18 Protein 2600 Enerji... 6 Sığır Süt Yemi...18 Protein 2700 Enerji... 7 Sığır Süt Yemi...19 Protein 2700 Enerji... 8 Sığır Süt Yemi...21 Protein 2700 Enerji... 9 Sığır Süt Yemi...21 Protein 2900 Enerji Düve Yemi...16 Protein 2500 Enerji Gebe Düve Yemi...14 Protein 2400 Enerji BUZAĞI YEMLERİ Buzağı Başlangıç Yemi...18 Protein 2800 Enerji Buzağı Büyütme Yemi...14 Protein 2600 Enerji SIĞIR BESİ YEMLERİ Sığır Besi Yemi...14 Protein 2600 Enerji Özel Sığır Besi Yemi...14 Protein 2750 Enerji Sığır Besi Bitirme Yemi...14 Protein 2700 Enerji KÜÇÜKBAŞ YEMLERİ Kuzu Yemleri Kuzu Başlangıç Yemi...18 Protein 2800 Enerji - Kuzu Büyütme Yemi...16 Protein 2500 Enerji - Kuzu Besi Yemi...15 Protein 2800 Enerji Koyun Süt Yemi...13 Protein 2400 Enerji Toklu Besi Yemi...12 Protein 2750 Enerji KANATLI GRUBU YEMLERİ Tavuk Yemleri Yumurta Civciv Yemi...20 Protein 2850 Enerji - Yumurta Piliç Yemi...14 Protein 2800 Enerji - Tavuk Yemi...15 Protein 2600 Enerji Etlik Civciv Yemi Etlik Civciv Yemi...23 Protein 3100 Enerji - Etlik Piliç Yemi...20 Protein 3100 Enerji HİNDİ YEMLERİ Hindi Civciv Yemi - Hindi Piliç Yemi - Hindi Palaz Yemi DEVE KUŞU YEMLERİ Deve Kuşu Anaç Yemi - Deve Kuşu Palaz Yemi ÖZEL YEMLER Tavşan Yemleri Tavşan Yemi Yavru - Tavşan Yemi Emdiren Rat Yemleri BALPATİ KÖPEK YEMİ BALCILAR YUMURTA BESLENME HASTALIKLAR

4 GENEL BİLGİLER GÖĞÜS ÇEVRESİ BREAST GIRTH cm CANLI AĞIRLIK LIVE WEIGHT kg GÖĞÜS ÇEVRESİNE GÖRE CANLI AĞIRLIK TAHMİN TABLOSU Table For Live Weight According To Breast Girth GÖĞÜS ÇEVRESİ BREAST GIRTH cm CANLI AĞIRLIK LIVE WEIGHT kg GÖĞÜS ÇEVRESİ BREAST GIRTH cm CANLI AĞIRLIK Kg LIVE WEIGHT Kg NORMAL NORMAL BESİLİ FATTENED GÖĞÜS ÇEVRESİ BREAST GIRTH cm CANLI AĞIRLIK Kg LIVE WEIGHT Kg NORMAL NORMAL BESİLİ FATTENED

5 Genel Bilgiler Sağlıklı Üretim Yapmak İçin Hayvanlarımızın barındığı çardaklar havandırmaya müsait olmalıdırlar. Günde en az iki kez havalandırma yapılmalı ve hayvanların altları sürekli temiz tutulmalıdır. Ahır ısısı + 5 ila + 21 derece aralığında olmalıdır. Ahır ısısı belirtilen aralık dışında olması et ve süt verimini düşürecektir. 2- Hayvaların her an ulaşabilecekleri su tasları mutlaka yapılmalıdır. Şayet su tası yok ise günde en az 3 kere bol ve temiz suyla sulanmalıdır. (1 litre süt için 3 kg su verilmelidir) 3- Yemlemede kullanılacak saman mümkünse balya saman olmalıdır. Şayet balya saman kullanılmıyorsa kullanılan samanın en az yarısının boyu 5 cm ve üzeri olmalıdır. Şayet bu hususa dikkat edilmezse hayvanlarda geviş getirme zamanı 8 saat olması gerekirken 3-4 saat te iner ve hayvanlarda ayak hastalıkları, süt yağında düşme, ishal gibi sindirim sistemi bozuklukları görülür. 4- Özellikle süt üretimine yönelik işletmelerde hayvan sağlığını ve verimi etkileyen faktörlerden biriside yemdir. Bunun için, süt veriminin yüksek olarak devam etmesi için, gebelik dönemi ve sonrası sağlıklı bir yemle beslenmelidir. Şu an piyasada satılmakta olan yemlerde başta üre gübresi olmak üzere bir çok verim arttırıcı hormonel hammadde kullanılmaktadır. Balcılar Yem olarak hayvancılığımızın geleceğine olumlu yönde katkıda bulunmak amacı ile yemlerde hiçbir hormonel hammade ve üre kullanmamaktayız. Hayvanlarda üre ve hormonel hammadde kullanımı sonucu; gebe kalmama, erken doğum, sakat doğum ve hayvanlarda kısa vadede zayıflayıp kondüsyon kaybı oluşturma gibi olumsuzluklar, araştırmalar sonucu karşımıza çıkan en büyük sorunlardandır. Bu ve buna benzer sorunlarla karşılaşmamak için yemlerimizin tamamını organik besin maddeleri ile (soya küspesi, mısır proteini) üretmekteyiz. Protein kaynağı olarak kullandığımız hammaddelerin by pass oranın yüksekliği yemden yararlanmayı arttıracaktır. Ve size uzun süre üretim karlılığı sağlayacaktır. 5- Hayvancılık yapan işletmeler mutlaka kaliteli bir mısır silajini 12 ay hazır bulundurmalıdırlar. 6- Buğday samanı yerine yonca samanı veya balyası tercih edilmelidir. 7- Tahıl ağırlıklı yem ürettiğimiz için Balcılar süt - besi yemlerinin tamamında hiçbir katkı maddesi kullanılmamaktadır. 8- İşletmede her hayvan mutlaka tartımları yapılmalı verimleri kontrol altına alınmalı ve verimine göre yemleme yapılmalıdır. Mesela 24 kg süt veren bir hayvana 9,5 kg süt yemi ( ) 25 kg mısır silaji 1 kg saman verilmelidir. 32 kg süt veren bir hayvana 12 kg süt yemi ( ) 27 kg silaj 1 kg saman verilmelidir. 9- Eğer işletmede yonca ekimi yapılıyorsa yonca biçiminden sonra gölgede en az 2-3 gün bekletildikten sonra hayvanlara yedirilmelidir. 10- Beside tutulan hayvanlarda canlı ağırlıgın % 2-2,5 kadar yem % 3,5-4 ü kadar mısır silaji ve bir miktarda saman verilmelidir. 11- Besiye alınan hayvanların canlı ağırlık artış tahmin tablosundaki gibidir. 12- Besideki hayvanları yemleme süreleri her gün aynı saatte başlanmalıdır. 13- Süt inekleri sağımı usulüne uygun yapılmalı hayvanların meme hastalıklarına yakalanmamaları için gerekli özen gösterilmelidir. 14- Süt inekleri yılın 300 günü sağım yapılır, geride kalan 65 günü kuru dönemdedir. Süt veriminin sağlıklı devam etmesi için kızgınlık dönemi gözlemlenmeli şartlar olgunlaşınca hemen tohumlanmalıdır. 15- Hayvanlar meraya çıkartılılıyorsa ahırdan çıkartılmadan önce kuru ot yada saman verilmelidir. 16- Yeşillenmiş tahıl taneleri, küflenmiş yemler, kokuşmuş yemek artıkları kesinlikle hayvanlara verilmemelidir. 17- Pancar yaprağı verilmek isteniyorsa az miktarda verilmelidir. Kullandığınız yemden geçiş programı 1. Gün verdiğiniz yem miktarının 2 kg 2. Gün verdiğiniz yem miktarının 4 kg 3. Gün verdiğiniz yem miktarının 6 kg 4. Gün verdiğiniz yem miktarının 8 kg 5. Gün tamamını Balcılar Yem vermeniz önerilir. Tohumlama erken yapıldı ise; 1- Düve yeterince gelişemez 2- Küçük yavru doğurur 3- Süt verimi düşük olur Geç tohumlanırsa 1- Zor döl tutar 2- Yavru atmalar çoğalır. Yeni doğmuş hayvanlar 6 aylık olana kadar buzağı denilir. Dişilerine düve denilir. Düveler 15 aylık olunca tohumlanır. Süt Sağımı; İnekler günde iki kez sağılmalıdır. Her sağım eşit saat aralıkları ile her gün aynı saatte yapılamalıdır. Eğer sağım sayısı yani her 8 saatte bir sağım yapılabilirse süt verimi % 10 a kadar artış yapacaktır. Sağımdan önce mutlaka meme temizliği antiseplikli su ile yapılmalı ve her hayvan için ayrı bezler kullanılmalıdır. Sütün memeye indirilmesinde meme temizliği uyarıcı etken yapmaktadır. Süt Sağımı Yapılırken; 1- Sağımdan önce eller ve kaplar temizlenip dezenfekte edilmelidir. 2- Meme içerisinde süt bitene kadar sağım yapılmalı meme içerisinde süt bırakılmamalıdır. 3- Her sağım başında ön sağım yapılmalıdır. 4- Sağılan süt kapları hemen ağzı kapatılarak ahırdan uzaklaştırılmalıdır. 5- Sağılan süt güneşten ve tozlu ortamlardan korunmalıdır. 6- Doğumdan sonra 3 gün süreyle ağız geleceginden sağılan ağızlar Süte karıştırılmamalıdır. 7- Sağım sırası öncelikle genç hayvanlardan başlanarak devam edilmelidir. 8- Sağımdan sonra meme ve süt sağım alet edavatları dezanfekte edilmelidir. 9- Elde edilen süt mümkünse soğutuculara alınarak asit seviyesinin korunması sağlanmalıdır. Eğer süt soğutma tankı yoksa serin bir yer veya buzdolabına konularak asit oluşması önlenmelidir. 5

6 6

7 SIĞIR SÜT YEMLERİ Sığır Süt Yemi 18 Protein 2600 Enerji Sığır Süt Yemi 18 Protein 2700 Enerji Sığır Süt Yemi 19 Protein 2700 Enerji Sığır Süt Yemi 21 Protein 2700 Enerji Sığır Süt Yemi 21 Protein 2900 Enerji Düve Yemi 16 Protein 2500 Enerji Gebe Düve Yemi 14 Protein 2400 Enerji 7

8 Sığır Süt Yemi 18 Protein 2600 Enerji ÖZELLİKLER : Orta ve Yüksek süt verimi ve ideal vücut kondisyonu için sağmal ineklerin ihtiyacı olan tüm besin maddelerini içerir. Gebeliğin kolay ve sürekliliği için üre içermez. By-pass protein içeriği ile vitamin mineral Elektronik ortamlarda dengelenmiştir. İdeal kondisyon ve süt veriminin en yüksek seviyede tutulması için özel olarak hazırlanmış bir yemdir. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval KULLANIM : 1) Balcılar e yeni başlıyorsanız 1.hafta alıştırma yapılmalı. Yem azar azar verilmelidir. 2) Hayvan, günde en az 3 mümkünse 4 kez yemlenmelidir. Yemler ( Kg/Gün) Süt Verimi Litre / Gün 10 Kg Süt için 15 Kg Süt için 20 Kg Süt için 25 Kg Süt için BALCILAR İlave Edilecek Kaba Yemler YEM 18/2600 Mısır Silajı Saman 5 Kg 8 Kg 6 Kg 6 Kg Kg 7 Kg 9 Kg 7 Kg 8 Kg Kg 8 Kg 10 Kg 8 Kg 10 Kg Kg 12 Kg 11 Kg 9 Kg 13 Kg Kg Örnek yemleme tablosu 400 kg canlı ağırlık ve % 3.5 yağlı süt için. 8

9 ÖZELLİKLER : Orta ve Yüksek süt verimi ve ideal vücut kondisyonu için sağmal ineklerin ihtiyacı olan tüm besin maddelerini içerir. Gebeliğin kolay ve sürekliliği için üre içermez. By-pass protein içeriği ile vitamin mineral Elektronik ortamlarda dengelenmiştir. İdeal kondisyon ve süt veriminin en yüksek seviyede tutulması için özel olarak hazırlanmış bir yemdir. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval KULLANIM : 1) Balcılar e yeni başlıyorsanız 1.hafta alıştırma yapılmalı. Yem azar azar verilmelidir. 2) Hayvan, günde en az 3 mümkünse 4 kez yemlenmelidir. Sığır Süt Yemi 18 Protein 2700 Enerji Yemler ( Kg/Gün) Süt Verimi Litre / Gün 10 Kg Süt için 15 Kg Süt için 20 Kg Süt için 25 Kg Süt için BALCILAR YEM 18/2700 İlave Edilecek Kaba Yemler Mısır Silajı Saman 5 Kg 8 Kg 6 Kg 6 Kg Kg 7 Kg 9 Kg 7 Kg 8 Kg Kg 8 Kg 10 Kg 8 Kg 10 Kg Kg 12 Kg 11 Kg 9 Kg 13 Kg Kg Örnek yemleme tablosu 400 kg canlı ağırlık ve % 3.5 yağlı süt için. 9

10 Sığır Süt Yemi 19 Protein 2700 Enerji ÖZELLİKLER : Yüksek süt verimi ve ideal vucut kondisyonu için sağmal ineklerin ihtiyacı olan tüm besin maddelerini içerir. Gebeliğin kolay ve sürekliliği için üre içermez. By-pass protein içeriği ile vitamin mineral elektronik ortamlarda dengelenmiştir. İdeal kondisyon ve süt veriminin en yüksek seviyede tutulması için özel hazırlanmış bir yemdir. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval KULLANIM : 1) Balcılar e yeni başlıyorsanız 1.hafta alıştırma yapılmalı. Yem azar azar verilmelidir. 2) Hayvan, günde en az 3 mümkünse 4 kez yemlenmelidir. Yemler ( Kg/Gün) Süt Verimi Litre / Gün 20 Kg Süt için 25 Kg Süt için 30 Kg Süt için BALCILAR YEM 19/2700 İlave Edilecek Kaba Yemler Mısır Silajı Saman 9,5 Kg 20 Kg 5 Kg 11,5 Kg 20 Kg 5 Kg 13,5 Kg 20 Kg 6 Kg Örnek yemleme tablosu 500 Kg canlı ağırlık ve % 3.5 yağlı süt için. 10

11 ÖZELLİKLER : Yüksek süt verimi ve ideal vucut kondisyonu için sağmal ineklerin ihtiyacı olan tüm besin maddelerini içerir. Gebeliğin kolay ve sürekliliği için üre içermez. By-pass protein içeriği ile vitamin mineral elektronik ortamlarda dengelenmiştir. İdeal kondisyon ve süt veriminin en yüksek seviyede tutulması için özel hazırlanmış bir yemdir. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval Sığır Süt Yemi KULLANIM : 1) Balcılar e yeni başlıyorsanız 1.hafta alıştırma yapılmalı. Yem azar azar verilmelidir. 2) Hayvan, günde en az 3 mümkünse 4 kez yemlenmelidir. 21 Protein 2700 Enerji Yemler ( Kg/Gün) Süt Verimi Litre / Gün 24 Kg Süt için 28 Kg Süt için 32 Kg Süt için 36 Kg Süt için 40 Kg Süt için 21/2700 İlave Edilecek Kaba Yemler Mısır Silajı Saman Yonca / Kuru Ot 9,5 Kg 25 Kg 2 Kg - 8,5 Kg ,5 Kg 11 Kg 26 Kg 2 Kg - 10 Kg Kg 12,5 Kg 27 Kg 1 Kg - 11,5 Kg ,5 Kg 14 Kg 28 Kg 1 Kg - 13 Kg Kg 16 Kg 28 Kg 1 Kg - 15 Kg Kg Örnek yemleme tablosu 550 kg canlı ağırlık ve % 3.5 yağlı süt için. 11

12 Sığır Süt Yemi 21 Protein 2900 Enerji ÖZELLİKLER : Çok yüksek süt verimi ve ideal vucut kondisyonu için sağmal ineklerin ihtiyacı olan tüm besin maddelerini içerir. Gebeliğin kolay ve sürekliliği için üre içermez. By-pass protein içeriği ile vitamin mineraler elektronik ortamlarda dengelenmiştir. İdeal kondisyon ve süt veriminin en yüksek seviyede tutulması için özel olarak hazırlanmış bir yemdir. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval KULLANIM : 1) Balcılar e yeni başlıyorsanız 1.hafta alıştırma yapılmalı. Yem azar azar verilmelidir. 2) Hayvan, günde en az 3 mümkünse 4 kez yemlenmelidir. Yemler ( Kg/Gün) Süt Verimi Litre / Gün 20 Kg Süt için 25 Kg Süt için 30 Kg Süt için 35 Kg Süt için 40 Kg Süt için 21/2900 İlave Edilecek Kaba Yemler Mısır Silajı Saman Yonca / Kuru Ot 5,5 Kg 21 Kg 7 Kg - 7,5 Kg Kg 6,5 Kg 21 Kg 8 Kg - 8,5 Kg Kg 8,5 Kg 21 Kg 9 Kg - 10,5 Kg Kg 10 Kg 26 Kg 9 Kg - 12 Kg Kg 12 Kg 26 Kg 9 Kg - 14 Kg Kg Örnek yemleme tablosu 550 kg canlı ağırlık ve % 3.5 yağlı süt için. 12

13 Düve - Gebe Düve Yemi 16 Protein 2500 Enerji - 14 Protein 2400 Enerji ÖZELLİKLER : Gebe olan hayvanlar mümkünse özel bir bölüme alınmalı ve kesinlikle bağlanmamalıdır. Doğuma 8 hafta kala kuru dönem yemi verilmelidir. Kuru dönemde sadece saman kullanmaktan kaçınınız. Hayvanları altı sürekli kuru ve temiz olmalı altlık olarak bolca sap, saman veya ot atılmalıdır. Kuruya alınan hayvanlar meme bezlerini dinlendirir ve yeniler bir sonraki doğum dönemi için rezervlerini hazırlarlar. Doğuma 3 hafta kala yem miktarı aşağıdaki tabloya benzer hazırlanmalıdır. Süt inekleri kuru dönemde özenle bakımları yapılıp sağlıklı bir doğuma hazırlanmalıdır. Hayvanların kuru dönemdeki enerji ihtiyacları kuru dönem süt yemi ile karşılanır. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval KULLANIM : 1) Kuru dönem yemine yeni başlıyorsanız 1 hafta alıştırma yapılmalı yeme azar geçiş yapılmalıdır. 2) Günde en az 2 mümkününse 3-4 sefer yemlenmelidir. Yemler ( Kg/Gün) Kuru Dönem Yemi 2,5-3 Kg 3,5-4 Kg Mısır Silajı Saman Kuru Ot 4-6 Kg 2-3 Kg 2-3 Kg Kg Kg Kg 2-3 Kg 2-3 Kg Kg 3-4 Kg Örnek yemleme tablosudur. 13

14 14

15 BUZAĞI YEMLERİ Buzağı Başlangıç Yemi 18 Protein 2800 Enerji Buzağı Büyütme Yemi 14 Protein 2600 Enerji 15

16 Buzağı Başlanğıç Yemi 18 Protein 2800 Enerji ÖZELLİKLER : Yeni doğan buzağılarda 2 haftadan 9 haftanın sonuna kadar buzağı besileme tablosununa göre yem verilir. Buzağılar doğumunun hemen arkasından özel yuvalarına veya etrafı kapalı altılıkla hazırlanmış bölmelere alınır. 5. inci günden itibaren yem ve su serbest olarak hayvanın kolayca ulaşabilecegi bir yere konulmalıdır. Doğumdan sonra buzağılar yapılması gerekenler: 1. Ağız ve burun çevresinedeki doğum artıkları temizlenir. 2. Akciğerine hava verilir. 3. Göbek kordunu dezenfekte edilmeli yada çok iyi temizlenmeli. 4. Kullanılan altlıklar en geç 5 günde bir değiştirilmelidir. 5. Buzağılar saat sonra annelerinden ayrılmalıdır dakikadan az olmamak üzere günlük 4-5 sefer emzirilmelidir. 7. Buzağılar 60 günden itibaren sütten kesilmelidir. AMBALAJ : Toz veya 3 mm paletli 50 Kg çuval Yaş / Gün Ağız Sütü Litre/Gün Süt / Mama BALCILAR Buzağı Başlangıç Yemi Kuru Ot Su (*) Serbest - Serbest Serbest - Serbest Serbest - Serbest ,5 Serbest Serbest Serbest (*) İlk 15 dakikadan sonra 4 saate kadar sürede / Örnek yemleme tablosudur. DİKKAT : 1. Buzağıların biberonla beslenmesi sizin kârınızadır. 2. Normalde annesini emen bir buzağı kendisine ayrılan sütü içer bu da yaklaşık 400 litredir. 3. Normalde bir buzağı 200 litre süt içmelidir. 4. Aradaki fark 200 lt süt boşa giden ve buzağının sağlıklı büyümesini engelleyebilen bir faktördür. 5. Mutlaka emzirme biberonu ile süt verilmeli sürekli kontrol altında buzağılarımız büyütülmelidir. 16

17 ÖZELLİKLER : Buzağı başlangıç yeminin 6 hafta sonunda kesilmesiyle Buzağı Büyütme Yemine başlanılır. Buzağı büyütme yemi hayvanın işkembe durumuna göre 6 aylık oluncaya kadar günlük en çok 3 Kg verilmelidir. Buzağıların canlı agırlığına göre 1,5 ila 3 Kg Buzağı büyütme yemi serbest olarak verilmelidir. Buzağılara verilmek üzere işletmenizde yazın bolca kuru yonca ve ot bulundurulmalı ve özellikle kışın yetecek miktarda kuru ot stoklanmalıdır. Çünkü kışın kuru ot bulunamazsa yerine verilecek saman doğru bir besileme yöntemi olmayacaktır. AMBALAJ : Toz veya 3 mm paletli 50 Kg çuval Buzağı Büyütme Yemi KULLANIM : Besiye alınan hayvanlara ilk gün kaba yem ağırlıklı yemleme yapılmalıdır. İkinci günden sonra güne kadar yem miktarı yavaş yavaş arttılmalıdır. Günlük verilemsi gereken yem miktarı kuru ot ile takviye edilerek besilenir. 14 Protein 2600 Enerji Yaş / Gün BALCILAR Buzağı Büyütme Yemi Kuru Ot ve Yonca Saman Su 9 Haftalıkdan 6 Aylık Oluncaya Kadar Hayvan Başı Canlı Ağırlığına Göre 1,5-3 Kg Yem Serbest Miktarda Mümkün Olduğunca Kurutulmuş Ot Hiç Bir Dönemde Saman Vermeyiniz Serbest Miktarda ve Günlük Temiz Suluklarda Değiştirilen İçme Suyu Örnek yemleme tablosudur. 17

18 SIĞIR BESİ YEMLERİ Sığır Besi Yemi 14 Protein 2600 Enerji Özel Sığır Besi Yemi 14 Protein 2750 Enerji Sığır Besi Bitirme Yemi 14 Protein 2700 Enerji 18

19 Sığır Besi Yemi ÖZELLİKLER : Buzağı besi yemi bitiminde yaklaşık 150 Kg canlı ağırlığa ulaşınca sığır besi yemi verilmeye başlanılır. Sığır besi yemi canlı ağırlığın % 2 si kadar verilmelidir. Besinin son döneminde kesime 1 ay kala arpa takviyesi yapılmalıdır. Sığırlar mümkünse salık, padokslarda ve güneşten yararlanan ahırlarda beslenmelidir. Gerek kapalı ahırlarda gereksede açık padokslarda mutlaka sulama yalakları yada şamandıralı variller bulundurulmalıdır. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval KULLANIM : 1) Balcılar e yeni başlıyorsanız 1.hafta alıştırma yapılmalı. Yem azar azar verilmelidir. 2) Hayvan, günde en az 3 mümkünse 4 kez yemlenmelidir. 14 Protein 2600 Enerji Canlı Ağırlık BALCILAR İlave Edilecek Kaba Yemler (Kg) BESİ YEMİ Arpa Kırması Mısır Silajı Saman 200 3,4 Kg - 5 Kg - 3,8 Kg Kg 250 4,3 Kg - 6 Kg - 4,9 Kg Kg Kg - 8 Kg - 5,5 Kg Kg 350 6,5 Kg - 9 Kg - 7,1 Kg Kg 400 7,5 Kg - 11 Kg - 8 Kg Kg 450 8,4 Kg Kg - 8,7 Kg Kg 500 9,2 Kg Kg - 9,5 Kg Kg 4-5 Kg 550 9,5 Kg Kg - 10,5 Kg Kg 4-5 Kg Örnek yemleme tablosudur. 19

20 Özel Sığır Besi Yemi 14 Protein 2750 Enerji ÖZELLİKLER : Besiye çekilen hayvanlar şayet kısa dönemde kesime gönderilmek isteniyorsa 200 Kg canlı ağırlığa ulaşınca sığır besi yemi verilmeye başlanılır. Sığır besi yemi canlı ağırlığın % 2 si kadar verilmelidir. Besinin besileri 3 dönemi olan son döneminde kesime 1 ay kala rasyona arpa takviyesi yapılmalıdır. Sığırlar mümkünse salık, padokslarda ve güneşten yararlanan ahırlarda beslenmelidir. Gerek kapalı ahırlarda gereksede açık padokslarda mutlaka sulama yalakları yada şamandıralı variller bulundurulmalıdır. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval KULLANIM : 1) Balcılar e yeni başlıyorsanız 1.hafta alıştırma yapılmalı. Yem azar azar verilmelidir. 2) Hayvan, günde en az 3 mümkünse 4 kez yemlenmelidir. Canlı Ağırlık (Kg) BALCILAR ÖZEL BESİ YEMİ Örnek yemleme tablosudur. İlave Edilecek Kaba Yemler Arpa Kırması Mısır Silajı Saman 3 Kg - 5 Kg - 3,5 Kg - 4 Kg 1 Kg 4 Kg - 5 Kg - 4,5 Kg - 4,5 Kg 1 Kg 5 Kg - 7 Kg - 5,5 Kg - 6 Kg 1 Kg 6 Kg - 8 Kg - 6,5 Kg - 7 Kg 2 Kg 7 Kg - 8 Kg - 7,5 Kg - 7 Kg 2 Kg 8,1 Kg - 8 Kg - 8,6 Kg - 7 Kg 2 Kg 8,3 Kg 2 Kg 7 Kg - 9,7 Kg 2 Kg 6 Kg 2 Kg 9 Kg 3 Kg 7 Kg - 10 Kg 3 Kg 6 Kg 3 Kg 20

21 Sığır Besi Bitirme Yemi ÖZELLİKLER : 400 Kg canlı ağırlığa ulaşmış besi hayvanlarının kesime kadar ki dönemlerinde kullanılan dengeli ve sindirimi kolay tamamlayıcı bir yemdir. Kesime 60 gün kala bu yeme geçilir. Besinin son döneminde gereksinim duyulan yüksek enerji ihtiyacını karşılar. Kas ve kemik gelişimini güçlendirerek beside dengeli ve yüksek canlı ağırlık artışı sağlar. Yemin ete dönüşüm oranını iyileştirerek karkas kalitesini ve randımanını arttırır. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval KULLANIM : 1) Balcılar e yeni başlıyorsanız 1.hafta alıştırma yapılmalı. Yem azar azar verilmelidir. 2) Hayvan, günde en az 3 mümkünse 4 kez yemlenmelidir. 14 Protein 2700 Enerji Canlı Ağırlık (Kg) BALCILAR BESİ YEMİ İlave Edilecek Kaba Yemler Mısır Silajı Saman ,5 Kg - 2 Kg 6 Kg 3 Kg 2 Kg ,5 Kg - 1,5 Kg 7 Kg 4 Kg 1,5 Kg ,5 Kg - 1,5 Kg 8 Kg 4,5 Kg 1,5 Kg ,5 Kg - 1,5 Kg 9 Kg 5 Kg 1,5 Kg Örnek yemleme tablosudur. 21

22 KÜÇÜKBAŞ YEMLERİ Kuzu Yemleri Başlangıç Yemi 18 Protein 2800 Enerji Büyütme Yemi 16 Protein 2500 Enerji Besi Yemi 15 Protein 2800 Enerji Koyun Süt Yemi 13 Protein 2400 Enerji Toklu Besi Yemi 12 Protein 2750 Enerji 22

23 ÖZELLİKLER : Sütten kesilen kuzuların 2.haftadan 9 haftalık oluncaya kadar Balcılar Kuzu Büyütme Yemi verilmesi gerekmektedir. Protein enerji dengeleri ile yemde bulunan vitamin mineraller sayesinde kuzuların işkembelerinin sağlıklı gelişmesi sağlanır ve iyi bir yapağı elde edilir. Kuzuların canlı agırlığına göre 15 Kg lık bir kuzuya 0.5 Kg yem 20 Kg bir kuzuya 1 kg yem ve kuru ot verilmelidir. Toplam sürünün agırlıkları 20 Kg olunca kuzu besi yemine geçilir. Kuzu besi yeminde yine canlı ağırlığa göre yemle yapılmalı ve mümkünse kuzular ağırlıklarına göre tasnif edilerek yemleme gurupları oluşturulmalıdır. Kuzu besi yemi ile 30 kg canlı ağırlığa ulaşıncaya kadar bakılır. Bundan sonra toklu besi yemine veya koyun süt yemine geçilir. AMBALAJ : Toz veya 3 mm paletli 50 Kg çuval Kuzu Yemleri Başlangıç, Büyütme ve Besi Yemi Kuzularda doğum sonrası yapılması gerekenler: 1) Kuzuyu hemen kurulayın ve nefes aldığını gözlemleyin. 2) Göbeğin dezenfekte edin yada çok iyi temizleyin. 3) İlk 15 dakika ile 2 saat içerisinde annesini emmesini sağlayın. 23

24 Koyun Süt Yemi 13 Protein 2400 Enerji ÖZELLİKLER : Koyunların gebeliğinin son üç haftasından itibaren koyun süt yemi verilmeye başlanılır. Doğumdan sonra yavaş yavaş arttırılarak yemlemeye devam edilir. Süt verimine göre 1.5 kg ila 1.8 kg a kadar koyun süt yemi verilmelidir. Daha sonraki dönemde sütün düşüşüne bağlı olarak koyun süt yemi azaltılır. Koyunların süt verme döneminde daha kaliteli ve fazla süt almak için gerekli enerji ve protein dengeleri oluşturulmuştur. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval BALCILAR KOYUN SÜT YEMİ Kg / Gün Yemler ( Kg/Gün) Yonca veya Kurutulmuş Ot Mısır Silajı 1,2 0,4 Kg Meraya salınabilir 1,3 0,5-0,6 Kg 1 Kg 1,2 0,7 Kg 1,5 Kg 1,2 0,5 Kg 2 Kg Örnek yemleme tablosudur. 24

25 ÖZELLİKLER : Büyüme dönemini tamamlayan kuzular kg ağırlığa ulaşınca yada 2 aylık olunca toklu besi yemi verilmeye başlanmalıdır. Toklu besilerde sağlıklı et üretimi için hazırlanmış olan Balcılar Toklu Besi Yemi tercih edilmelidir. Besiye alınan koyunlar için mutlaka sulama tertibatı veya şamandıralı suluklar hazır edilmelidir. Koyunların günlük en az 3 kere su içtikleri gözlemlenmedir. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval Toklu Besi Yemi 12 Protein 2750 Enerji Canlı Ağırlık (Kg) Yemler ( Kg/Gün) BALCILAR TOKLU YEMİ Mera (*) Kuru Ot-Yonca ,3 Kg Gr 35 1,2-1,4 Kg Gr 40 1,3-1,5 Kg Gr 45 1,4-1,6 Kg Gr 50 1,5-1,7 Kg(*) Gr Örnek yemleme tablosudur. Eğer hayvanlar meraya salınıyorsa kuru ot yarıya indirilmedir. Kesim zamanı gr arpa takviyesi yapılmalıdır. 25

26 26

27 KANATLI GRUBU YEMLERİ Yumurta Civciv Yemi 20 Protein 2850 Enerji Yumurta Piliç Yemi 14 Protein 2800 Enerji Tavuk Yemi 15 Protein 2600 Enerji Etlik Civciv Yemi 23 Protein 3100 Enerji Etlik Piliç Yemi 20 Protein 3100 Enerji 27

28 Tavuk Yemi Yumurta Civciv - Piliç- Tavuk Yemleri ÖZELLİKLER : Yumurtadan çıkmış günlük civcivler için kullanılır. Civcivlerin ortam ısıları düzenlenmelidir. Gelişme ve sağlıklı büyümesi icin yumurta civciv yemine ihtiyacı vardır. Enerji ve protein dengeleri ile vitamin ve mineraller sayesinde desteklenerek civciv ölümlerini önlemek amacıyla koruyucularla desteklenmiştir. Civcivler ilk günden 6 hafta sonuna kadar civciv yemi verilmelidir. Bundan sonra piliç büyütme yemine geçilir. Daha sonraki dönemde 20 haftalık oluncaya kadar piliç büyütme yemi verilir. Kanatlı grubu hayvanlar ihtiyacının fazlası olan yemi yemeyeceği için civcivken hayvan başı 50 gr piliçken hayvan başı gr son haftalarda 120 gr yem yiyeceği göz önüne alınarak biraz fazlaca yem ve bol miktarda günlük tazelenen su konulmalıdır. Civcivlerin ve piliçlerin sağlıklı büyümeleri için aşılamaları yapılmalıdır. Piliçler 140 günden sonra tavuk yemine başlanılır. Daha sonraki dönemde yumurta tavuk yemi verilir. Yumurta tavukları mutlaka kapalı kümeslerde ve kontrollü ortamlarda beslenmelidir. Günlük yem ihtiyacları 120 ila 140 gr arası hesaplanarak verilir. Bu durumda alınan yumurta sayısı artacaktır. Yumurta lezzeti için Balcılar Tavuk Yemini tercih etmenizi tavsiye ederiz. AMBALAJ : Toz veya 3 mm paletli 50 Kg çuval ambalajlarda. 28

29 ÖZELLİKLER : Etinden yararlanmak üzere büyütülen civcivlerin doğumundan sonra etlik civciv yemi verilir. Hayvanların kesim gününe kadar bu yemle devam edilmelidir. Etlik civcivlere yemden başka bir şey verilmemesi civcivlerin sağlıklı büyümeleri için gereklidir. Etlik hayvanlar mutlaka kapalı kümeslerde beslenmeli, günlük temizlenen taze su bulundurulmalıdır. AMBALAJ : Toz veya 3 mm paletli 50 Kg çuval ambalajlarda. Etlik Civciv Yemi Civciv - Piliç Yemleri 29

30 HİNDİ YEMLERİ Hindi Civciv Yemi Hindi Piliç Yemi Hindi Palaz Yemi DEVE KUŞU YEMLERİ Deve Kuşu Deve Kuşu Palaz Yemi 30

31 ÖZELLİKLER : Etinden yararlanmak üzere büyütülen hindi civcivlerin doğumundan sonra 60 günlük olana kadar hindi civciv yemi verilir. 61günden sonra hindi palaz yemine geçilir. Hayvanların kesim gününe kadar bu yemle devam edilmelidir. Hindilere yemden başka bir şey verilmemesi civcivlerin saglıklı büyümeleri için gereklidir. Hindi mutlaka kapalı kümeslerde beslenmeli, suluklarda günlük temizlenen taze su bulundurulmalıdır. Tüm hayvanlarda olduğu gibi hindilerde de aşıları veteriner hekim kontrolunde yapılmalıdır. AMBALAJ : 5 mm paletli 50 Kg çuval ambalajlarda. HİNDİ CİVCİV, PİLİÇ, PALAZ YEMİ DEVE KUŞU ANAÇ, Palaz Yemi ÖZELLİKLER : Deve kuşlarının besi ortamında kullanılmak üzere hazırlanmıştır. Deve kuşlarının yaşlarına ağırlıklarına ve ırklarına göre yem hazırlanır. AMBALAJ : Toz veya 5 mm paletli 50 Kg çuval ambalajlarda. 31

32 ÖZEL YEMLER Tavşan Yemi Emziren Tavşan Yemi Yavru Tavşan Yemi Rat Yemleri 32

33 TAVŞAN YEMLERİ Balcılar Tavşan Yemi Eti için beslenen tavşanların sütten kesimden besi sonuna kadarki olan süre içerisinde kullanılan özel bir yemdir. Balcılar Emziren Tavşan Yemi Emziren Tavşan Yemi; doğumun başlangıcından süt verim döneminin sonuna kadar kullanılan özel bir yemdir. Balcılar Yavru Tavşan Yemi Doğumdan sonra 0-4. Aylar arasında tavşan yavrularının büyüme döneminde kullanılan özel bir yemdir. ÖZELLİKLER : Enerji, protein, vitamin, mineral ve diğer besin maddelerince dengelenmiş bir karma yemdir. Yemin Formundan dolayı sindirimi kolaydır. Sindirilebilirliği yüksek hammaddelerden oluşmaktadır. RAT YEMLERİ Laboratuvar şartlarında beslenen ratların beslenmesi için hazırlanmış özel bir yemdir. ÖZELLİKLER : Tüm besin maddelerince dengelenmiştir. Yüksek kaliteli protein kaynakları kullanılmıştır. Esansiyel aminoasitlerle desteklenmiştir. Sindirilebilirliği oldukça yüksektir. Ratların tüm besin maddeleri ihtiyacını karşılar. 33

34 KÖPEK YEMİ Balpati Köpek Yemi 34

35 KÖPEK YEMİ ÖZELLİKLER : BALPATİ, Köpeklerin optimum ağırlık ve sağlığının devamı için gerekli protein, yağ ve karbonhidrat bileşimine sahip köpek yemidir. Sindirilebilirliği yüksek ve lezzetli hammaddeler içerir. Köpeğinizin sevdiği kıtırlıkta ve sindirilebilirlikte üretilir. Protein, yağ, karbonhidrat, mineraller ve vitaminlerden oluşan eksiksiz ve dengeli bir yemdir. Yetişkin köpeğinizin tüm besin ihtiyaçlarını karşılar. Kaliteli kalsiyum ve fosfor kaynakları ile desteklenmiştir. Dengeli kalsiyum fosfor oranına sahiptir. Kaliteli protein ve dengeli aminoasit içeriği ile sağlıklı kas gelişimi ve büyüme sağlar. Sindirim sistemini dengede tutan doğal lif kaynakları ve prebiyotik içerir. AMBALAJ : 10 Kg lık Craft ambalajda. 50 Kg Palet çuval ambalajlarda. BALPATİ Köpek Yemi Besin Maddeleri Kuru Madde % En Az 20 Seliloz % En Çok 6 Ham Yağ % En Az 6 Ham Kül % En Çok 13 Kalsiyum % En Az 0,6-1 Top Fosfor % En Az 0,

36 BALCILAR YUMURTA 36

37 BALCILAR YUMURTA Konya İli Meram Boyalı Mahallesinde Yer alan ve sektörün en büyük yatırımlarından biri olmanın gururunu yaşayan BALCILAR YUMURTA üretim tesisi m 2 si kapalı toplam m 2 lik bir alana kurulmuştur. Tesislerimiz şu anda 9 adet tavuk kümesi, 2 adet civcivhane, 2 adet 3000 m 2 lik yumurta toplama merkezi ve 2 adet sosyal idari tesisten oluşmaktadır. Tesislerimizdeki lik tavuk kapasiteli kümeslerde günlük yumurta üretim kapasitesine ulaşılmıştır. Yumurta toplama merkezimiz her bir yumurtayı el değmeden kirli ve kırıklarını ayıklayıp hassasiyetle tasnif etme ve paketleme kapasitesine sahip makinesi ile Türkiye nin üst düzey dünya teknolojilerini kullanan nadir tesislerden biridir. Ayrıca Balcılar Yumurta üretim tesisi, yumurtanın üretimden paketlemeye kadar gıda güvenliği ve üretim kalitesine verdiği önemi ile ÇED belgesini almanın haklı gururunu yaşamaktadır. Yine civciv yetiştirme kümeslerinde olduğu gibi tamamen kapalı çevre kontrollü ve tam otomasyonlu kümeslerde de tüm yumurtlayan tavukların yaşam koşulları ve sağlık durumları 24 saat boyunca kontrol edilmektedir. Tavukların yemleri ve yumurtaları veteriner hekim ve gıda mühendislerince kontrol edilmektedir. 37

38 BESLENME 38 BUZAĞI BESLENMESİ Buzağı: Yeni doğmuş, ana sütü ya da süt ikame yemi ile günlük besin ihtiyacını karşılayan ve bununla birlikte kesif yeme alıştırılan 0-3 ay arası inek yavrusuna denir. İnek ya da düveden sağlıklı bir buzağı elde edilebilmesi için doğuma 1,5-2 ay kala gebe hayvan kuruya çıkartılmalıdır. Bu dönemde hayvana mutlaka dengeli bir rasyon programı uygulanmalıdır. Gebe hayvan doğuma 1-2 hafta kala m² lik alana sahip dezenfekte edilmiş ve temiz altlık samanıyla doldurulmuş doğum bölmesine alınmalıdır. İlk sefer doğum yapacak inek ya da düve sık sık gözlenip doğuma yardımcı olunmalıdır. Buzağı doğduğunda ilk yapılacaklar; Buzağı temiz bir bezle kurulanmalı, ağız ve burnu örten yavru zarı varsa temizlenmelidir. Göbek kordonu vücuda 5-6 cm mesafeden kesilerek iki gün boyunca günde iki kez tentürdiyot ile dezenfekte edilmelidir. Düzenli nefes alıp almadığı kontrol edilmelidir. Nefes almada düzensizlik varsa; İnce bir saman parçası ile burun deliği uyarılarak hapşırtma Ağız kapatılarak burun deliklerinden üfleme Yüze soğuk su serpme Göğüse hafif masaj yapma Gerekirse arka ayaklarından baş aşağı askıya alma yöntemleri ile buzağının düzenli nefes alması sağlanmalıdır. Buzağı Beslemesi Neden Önemlidir? Ölümlerin yüksek olarak görüldüğü ilk bir aylık süreçte ölüm oranlarındaki riski azaltır, daha erken yaşta damızlıkta kullanma avantajı sağlar, üreme çağında yüksek oranda döl tutma kapasitesini arttırmış olur, verim döneminde yüksek et ve süt üretimi sağlar ve uzun dönemler boyunca yavru alma nedenlerinden dolayı buzağı besleme çok önemlidir. Kolostrum (Ağız Sütü) un Buzağı İçin Önemi Buzağı doğduktan sonra ineğin ilk 3-4 gün süre ile verdiği bağışıklık maddelerince zengin besin değeri yüksek süte kolostrum (ağız sütü) denir. Ağız sütünün protein ve yağ içeriği yüksektir, yoğunluğu normal süte oranla fazladır. Buzağının doğduktan sonra ilk 1 saat içerisinde mutlaka en az 2-3 L kolostrum içmesi sağlanmalıdır. İçerdiği bağışıklık maddeleri nedeni ile buzağıya doğumdan hemen sonra verilen 2-3 L kolostrum buzağı ölümlerini yüksek oranda azaltmaktadır. Kolostrum içerdiği bağışıklık maddeleri ile ilk 24 saat buzağıya maksimum koruma sağlar, bu süreden sonrası kolostrum hastalıklara karşı koruyucu etkisini yitirir. Buzağı doğumunu takiben anasının yanında 1-3 gün kalması yeterlidir. Kolostrum döneminden sonra da bir süre daha sıvı gıdalarla beslenilmelidir. Sıvı gıda olarak taze süt, yağsız süt, ekşitilmiş kolostrum, mastitisli ve antibiyotik uygulanmış hayvanlardan elde edilen sütler ve süt ikame yemleri kullanılabilir. Üre ise 1-3 ay arasında değişebilir. Temizlik ve hijyene dikkat edilmelidir. Artan kolostrum dondurularak, buzdolabında saklanarak ya da ekşitilerek daha sonraları da kullanılabilir. Yağlı veya yağsız sütle besleme programları takip edilebilir. Ekonomik olması halinde Süt İkame Yemi (Buzağı Maması) ile besleme daha hijyenik ve kontrollü bir yöntemdir. DÜVELERİN BESLENMESİ Bu dönemde günlük 4 kg Balcılar Düve Yemi verilmeye geçilmelidir. Saman kullanılmasına başlanabilir. Mısır silajı en fazla 5 kg olacak şekilde verilebilir. Kaliteli kaba yem verilmelidir. Arpa, yulaf, buğday, mısır, çavdar verilmemelidir. Serbest gezinme imkanı sağlanmalıdır. Sağmallarla aynı ortamda bulunup aynı yemi yememelidir. Bu şekilde 15. aya kadar beslenip tohumlamaya verilir. Sağım Döneminde Beslenme İyi kaliteli bir kaba yem kullanılmalı Hayvana yedirilen toplam yemin en az %45 i kaba yemden karşılanmalı Yem karışım halde (Kaba+konsantre) ve fazla sayıda öğünde (3-4 yemleme/gün) verilmeli Silajın parça büyüklüğü küçük olmalı Kuru otlar patoz ve benzeri araçlardan geçirilmeden verilmeli Bu dönemde kullanılacak konsantre yemin, protein ve enerji düzeyinin yüksek, iyi bir by-pass düzeyi ve yüksek sindirebilirliğe sahip olması gerekir Artan süt miktarına oranla konsantre yem artmalı Hayvanların önünde sürekli temiz su bulundurulmalı Mümkünse su kaynağı akar su (şamandıra-su çanağı vb.) şeklinde olmalıdır. LAKTASYON Bu dönemde süt verimini mümkün olduğunca uzun tutmak önemlidir. Meme hastalıkları konusunda titizlikle yaklaşılmalıdır.

39 Yem tüketimi maksimum düzeye çıkmaktadır. Kaba ve konsantre yemler karıştırılarak birlikte verilmeli, rasyonları protein, enerji ve vitamin-minerallerce dengelenmelidir. Hayvan yavaş yavaş ağırlık kazanmaya başlamıştır. Günde en az 3 öğün yemleme yapılmalıdır. Kaliteli kaba yemler kullanılmalıdır. Her türlü stresten kaçınmalıdır. Laktasyonun Son Döneminde Besleme Süt veriminin azalması nedeniyle hayvanın ihtiyaçlarının kolaylıkla karşılanabildiği bir dönemdir. Süt verimindeki azalma aylık %10 kadar olmalıdır. Konsantre yem miktarı önemli ölçüde azaltılabilir Bu dönemde dikkat edilmesi gereken en önemli nokta hayvanın aşırı beslenmesi ve yağlandırılmaması (güç doğum, döl tutmama, verim düşüklüğü ve ketosiz) Kaba yemlerin ince saman haline getirilmesi hayvanların sindirim sistemlerinde sorun yaratmaktadır. Rasyon yeterince vitamin ve mineral maddeleri ihtiva etmelidir. SÜT SIĞIRLARININ BESLENMESİNDE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KONULAR Yüksek süt verimli süt sığırlarında; laktasyonun ilk safhasında çiftlik rasyonundaki besin maddesi ihtiyacının mümkün olduğu ölçüde kesif yemlerden karşılanması gereklidir. Şayet bu yapılmazsa süt verimi düşüklüğü görülüp, tekrar yükseltme imkanı mümkün olmamaktadır. Çiftlik rasyonundaki uzun süreli enerji yetersizliği buzağılamadan sonraki dönemde hızlı ağırlık kaybına, süt veriminin düşmesine, laktasyon süresinin kısalmasına ve döl tutmama gibi problemlerin görülmesine sebebiyet verir. Kuru dönemde uzun süreli yüksek enerjili rasyonlarla beslemede yağlanma sorunu ile karşılaşılır. Bu durumda da buzağılama sorunları, döl verimi bozuklukları ve metabolik hastalıklar kendini göstermektedir. Protein yetersizliği yem tüketiminin düşmesine, süt verimin azalmasına daha sonralarıda ağırlık kaybına yol açar. Hammadde kompozisyonu farklı iki rasyon arasında ani geçişler yapılmamalıdır. Çiftlik rasyonunda kaba ve kesif yem oranına dikkat edilmelidir. Kaba yemde mümkün oduğunca çeşitlilik sağlanması gerekir. (silaj, yonca kuru otu, fiğ, korunga vs.) Yemleme zamanının düzenli olmasına dikkat edilmelidir. Kaba yem asla çok ince kıyılmamalıdır. Kış aylarında hayvanlara yeterince kaba yem mutlaka sağlanmalıdır. Çiftliğinizde hazırlamış olduğunuz yemler çok fazla miktarda yağlı tohum küspesi içermemelidir. İyi hazırlanmamış ve küflü silajların hayvanlara yedirilmemesi gereklidir. Kepek, arpa posası, pancar posası vs. gibi yem maddelerinin fazla miktarlarda ve aniden verilmemesine özen gösterilmelidir. İNEKLERİN KURU DÖNEM BESLEMESİ Kuru dönem iç ve dış parazit mücadelesi için en uygun dönemdir. Yeme katılarak ya da enjeksiyon tarzında A.D.E vitaminleri ile kuru dönemdeki inekleri desteklemek gerekir. Doğumdan 3 hafta önce uygulanan Selenyum ve E vitamini enjeksiyonları ya da bunların yeme katılmaları sonun atılamaması olaylarını önler. Kurudaki inekler temiz rahat bir ortamda bulundurulmalı ve hareket edebilmelidirler. Aşırı sıcaklıkla ilgili tedbirler mutlaka alınmalıdır. Kuru dönemdeki beslemenin temel amacı ineğin yağlanmaksızın iyi bir kondüsyonda doğurmasını sağlayarak gerek ineğin gerekse buzağının verimlerine en iyi şekilde ulaşmasını sağlamaktır. İneğin bir sonraki süt dönemine hazırlanması bu kuru dönemde olur. Süt veriminin erken döneminde kuru madde tüketimindeki düşüklüğe bağlı olarak hayvanda negatif enerji dengesi dediğimiz durum ortaya çıkar. Bu durumda hayvan kendi vücudundan ihtiyacını alacak ve önemli ölçüde verim kaybı meydana gelecektir. Süt döneminde yüksek süt verimine bağlı olarak yedirilen yüksek miktardaki konsantre yem rumende yıpranmalara yol açmaktadır. Bu nedenle kuru dönemde hayvana bol miktarda kaliteli kuru ot ve az miktarda konsantre yem verilerek rumenin dinlenmesi sağlanır. Kuru dönem beslemenin bir diğer amacı da süt döneminde aşırı çalışma içerisinde olan meme dokuları yenilenerek yeni süt dönemine hazır hale getirmektir. İneğin karnındaki yavrunun toplam gelişmesinin % 70 ini gebeliğin son 3 aylık kısmında tamamlar. Bu dönemde yapılacak eksik veya hatalı beslemeye bağlı bozuklukları sonradan gidermek imkansızdır. Yüksek verimli ineklerde 60-65, ortalama verime sahip ineklerde ise gün önceden kuruya çıkarılması gereklidir. Kuruya çıkarma işlemi, süt verimi zaten o tarihe kadar azalmış olanlarda, konsantre yemi kesip, suyu kısıtlayarak sağımın birden durdurulması ile gerçekleştirilebilir. Ancak bazı inekler kalıtsal olarak ya da fazla beslenmiş olmalarına bağlı olarak kuruya çıkma zamanı yaklaşmasına rağmen yüksek süt verimine sahip olabilirler. Bu durumda kuruya çıkarma zamanından 5-10 gün önceden başlayarak önce günlük sağım sayısı azaltılır ve sonra sağımda gün atlanır. Bu sırada yemin konsantre kesilmesi gereklidir. Bu şekilde kademeli sütten kesme uygulanır ve 5-10 gün içerisinde sağım tamamen durdurulur. İnekler kuruya çıkarıldıklarında bir ay boyunca kaliteli kuru ot ve günde 2-3 kg konsantre yem ile beslenmelidir. Ancak kaba yem olarak sadece saman varsa konsantre yem 4 kg a kadar çıkartılabilir. Kuru dönemde silaj, posalar ile kök ve yumru yemler gibi yüksek su içeriğine sahip kaba yemler günde 6-8 kg ı aşmamalıdır. Doğuma 3-4 hafta kala konsantre yem miktarı her gün 0,5 kg arttırılarak ineğin canlı ağırlığının %1 ine kadar çıkarılır. Bu dönemde verilen konsantre yem doğumdan sonra verilecek yem ile aynı olması esastır. Özellikle kuru dönemde yüksek oranda kalsiyum içeren yonca ve diğer baklagiller gibi kaba yemler ile yüksek oranda kalsiyum içeren konsantre yemler hayvana fazla verilmemelidir. Ayrıca son iki haftadaki fazla tuz tüketimi memelerde ödeme yol açar. Kuru dönemde yüksek oranda su içeren pancar posası veya silajlar gibi BESLENME 39

40 BESLENME yemlerin verilmesi rahim içindeki yavrunun büyümesi ile daralan Rumen hacmi nedeni ile ineklerin eksik beslenmesine yol açılarak yavrunun yetersiz kalmasına neden olabilir. En iyisi kaliteli kuru otların kullanılmasıdır. KUZU KOYUN BESLEME KUZU BESLEME 0-3 Hafta: Kuzular 3 hafta boyunca analarını emerler. Koyunlar sağılmaya başlanır. Meraya çıkarılırken kuzular ağılda bırakılır. 4-6 Hafta: Giden koyunlar akşam dönüşlerinde önce sağılırlar, sonra kuzularının yanına bırakılırlar. Bu dönemde kuzuların önünde BALCILAR KUZU BÜYÜTME YEMİ ve temiz su sürekli bulundurulmalıdır. Kuru ot ve yeşil ot verilmemelidir Hafta: Kuzular 6. haftayı bitirdiklerinde, günde 200 g BALCILAR KUZU BÜYÜTME YEMİ yemi tüketip, canlı ağırlıkları da kg arasında ise artık sütten tamamen kesilirler. Serbest olarak verilen BALCILAR BÜ- YÜTME YEMİ yemine ilaveten serbest olarak ot da verilmeye başlanır. KOYUN BESLEME Beslenme koyunların sağlığı, büyümesi, üremesi ve diğer verim özellikleri üzerinde doğrudan etkilidir. Yem giderleri hayvansal üretim girdilerinin 2/3 ünden fazlasını teşkil eder. Bu nedenle besleme konusuna en üst seviyede önem verilmelidir. Koyunların besin maddesi ihtiyaçları; yaş,vücut ağırlığı ve içinde bulunduğu fizyolojik durumlara (gebelik, laktasyon vb.) göre değişir. Koyunların temel olarak ihtiyaç duydukları besin maddeler; 1. Su, 2. Enerji, 3. Protein, 4. Vitaminler, 5. Mineraller`dir. Kışın meraların karla kaplı olmadığı zamanlarda koyunlar meralardan yararlanabilirler. Kışın doğan kuzulara hızlı büyümelerini sağlamak için yüksek enerji ve proteinli yemler verilmelidir. Büyüme dönemindeki kuzular için en ideal beslenme kaynağı, yoncagil ve baklagillerin karışık yetiştiği meralardır. Meralama döneminde koyunlar ihtiyaç duydukları besin maddelerini meralardan karşılarlar. Bir kısım mineraller ve tuz ise tüm yıl boyunca ilave olarak verilir. Meralar zayıfladığı zaman ise saman vb. kaba yemlere ilave olarak tahıl vb konsantreler, hayvanların içinde bulunduğu fizyolojik durumun gerektirdiği miktarlarda verilir. Kış süresince alanlar karla kaplı olmadığı zamanlarda bile çıplak görünen meralara çıkarılan koyunlar yiyecek bulur ve gereksinimlerini karşılar. Kışın doğan kuzularda hızlı bir büyüme elde edilmesi isteniyorsa, yüksek enerji ve proteinli kesif yemlere başvurulabilir. Yoncagil ve buğdaygil türevi otların karışık olarak yetiştiği meralar koyunlar için ideal besin maddesi kaynağıdır. Temiz ve taze su, hayvanlara sürekli olarak sağlanmalıdır. ANAÇ KOYUNLARIN BESLENMESİ Koyunların vücut ağırlıkları, bütün yıl boyunca üreme safhasına göre değişimler gösterir. Besin maddesi gereksinimleri, yaşama payı düzeyindeyken en düşük, gebeliğin başlangıcından sonuna doğru giderek yükselir, laktasyon döneminde ise en yüksek seviyeye çıkar. Başarılı bir yemleme stratejisi izleyebilmek için şu üç dönemde koyunların canlı ağırlık ve kondisyon skorlarının bilinmesi gereklidir: 1. Aşımdan 3 hafta önce, 2. Gebeliğin ortasında, 3. Kuzular sütten kesileceğinde. Kondisyon skorunun belirlenmesi, hayvanların bel bölgesinin elle yoklanarak yağ oranının göreceli olarak tayinidir. Koyunların beslenme düzeyinin tayin ve takibi için en iyi yöntemdir. Kondisyon skoru değerleri 0`dan 5`e kadar değişir. 0 aşırı zayıf, 5 ise aşırı yağlıdır. İdeal olan değer sütten kesmede 2,5, kuzulama döneminde ise 3,5`tir. Gerektiğinde zayıf koyunlar ayrılarak ilave enerjili yemler vermek suretiyle kondisyonları arttırılır. Bunun tersine, aşırı yağlı olanlar da yine ayrılarak kısıtlı yemlemeye tabi tutulurlar. Ancak yağlı hayvanların üreme performansında karşılaşılan sorunlar, zayıf olanlardan daha azdır. Aşımdan iki hafta önce ve aşımı izleyen iki hafta süresince koyunlar varsa kaliteli meralara alınmalı ya da g arpa verilerek takviye edilmelidir. Bu uygulamaya flushing adı verilir ve kuzulama oranını %10-20 artırdığı bilinmektedir. Flushing, kondisyonu orta düzeyde olan koyunlar üzerinde daha etkilidir. Erken veya sezon dışı kuzulatmada etkili olur. Böylece meraların maksimum kalitede olduğu dönemlere kuzuların sütten kesilme zamanı rastlatılarak verim arttırılır. Doğum sonrası ölümlerin çoğu, doğumu izleyen ilk 25 gün içerisinde kötü beslemeye bağlı olarak ortaya çıkar. Bu nedenle aşımın iki hafta öncesinden başlayıp doğum ve sütten kesmeye kadar koyunların beslenme rejiminde ani değişiklikler yapılmamalı, besleme kısıtlamasına gidilmemelidir. %50 den fazla yoncagil bulunan meralardan aşım döneminde uzak durulmalıdır. Çünkü yoncagiller içerdikleri yüksek orandaki östrojen hormonu nedeniyle gebe kalma oranını düşürürler. Aşımdan sonra, kuzulamadan altı hafta öncesine kadar koyunlar kalitesi yüksek olmayan meralarda tutulabilir, kuru ot veya samanla beslenebilirler, zira bu dönemde fetal büyüme ve koyunun ihtiyaçları minimum düzeydedir. Gebeliğin son altı haftasından doğuma kadar olan dönemde fetus doğum ağırlığının 2/3 ü kadar büyür. Bu dönemde özellikle 1 den fazla fetus taşıyan koyunlarda rumen kapasitesi de sınırlanır. Bu nedenle koyunlara gebeliğin son 6 haftalık döneminde normal beslemeye ilave olarak g arpa verilmesi gebelik toksemisi, düşük canlı ağırlıkta doğan yaşama gücü düşük kuzu doğumu, ve düşük süt verimi gibi olumsuzlukları önler. Ancak bu dönemde fazla miktarda tahıl vb. konsantrelerin verilmesi güç doğumlara yol açabilir. İlave yemleme yapılırken en az 1 haftalık alıştırma dönemine uyulması ve miktarın üstüne çıkılmaması önemlidir. Kuzulamadan sonra koyunların enerji ve protein ihtiyaçları %30-55 artar. Bu ihtiyaçlar sağlanamazsa canlı ağırlık kaybı, düşük süt verimi, yavrularla ilgilenmeme ve kuzuların büyüyememesi gibi durumlar ortaya çıkar. Özellikle çoklu doğumlarda artan protein ihtiyaçları için takviye yapılmalıdır. Eğer yeterli miktarda yoncagil bitkiler temin edilemiyorsa, değişik protein kaynaklarına yönelinmelidir. Genel bir kural olarak, her kuzu için anne koyunlara 350 g BALCILAR KOYUN SÜT YEMİ ek olarak verilir. 40

41 HASTALIKLAR Çiftliğimizde karşılaşabileceğimiz başlıca sorunlar genellikle beslemeye dayalı gelişmekte olup bunları önlemenin yolu kaliteli kaba yem kaliteli kesif yem ve iyi ayarlanmış rasyondan geçmektedir. Eğer besleme dengeli bir rasyonla yapılmıyorsa ekonomik kayıplar ortaya çıkabilir. Bu problemleri şöyle sıralayabiliriz. - Ketosis - Mastitis (Meme İltihabı) - Yağlı inek sendromu (Şişman inek hastalığı= Fat Cow Sendrom) - Sonun atılamaması - Döl tutmama - Abomasumun (Şirden in) yer değiştirmesi - Doğum Felci (Hipokalsemi, Süt Humması) - Asidosis (Yem Tutması, Hamurlama ) - Laminitis - Çayır Tetanisi (Ot Tetanisi) - Timpani (Şişme) - Karaciğer Yağlanması Ketosis: Nedenleri: Hastalığın nedeni yüksek süt verimli ineklerde sağmal dönemde oluşan enerji açığıdır. Bu ya rasyondaki enerji azlığından yada gıda alımını azaltan birçok hastalıktan meydana gelir. Hayvanların aşırı yağlanması ve hareketsizlik önemli rol oynar.olayların %90 ı doğumdan sonraki ilk 2 ayda ve bunların da çoğu ilk aylarda gözlenir. En sık olarak 4. ve 5. doğumunu yapan ineklerde meydana gelir. Belirtileri: Ketosis gizli (subklinik), sindirim ve sinirsel olmak üzere 3 formda seyreder. Gizli form: En yaygın tipi olup, yalnız süt verimi ve döl veriminde azalma ile seyrettiğinden direkt olarak üzerinde durulmamakta veya gözden kaçmakta; bu nedenle de büyük ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Sindirim formu: Süt verimi ve iştahta azalma, ilk önce konsantre yeme, sonra silaja ve en son da diğer kaba yemlerde iştahsızlık görülür. Zamanla kilo kaybı, harekette isteksizlik ve çoğunlukla kuru, sert dışkılama dikkati çeker. Sinirsel formu: Nöbetler tarzında 1-2 saat süren ve ani başlayan sinirsel belirtilerle seyreder. Korunma Yolları: Gebe inekler doğuma 60 gün kala kuruya alınmalı ve bu sürede 3-4 kg dan fazla konsantre yem verilmemelidir. Bu dönemde ineklerin hareket etmeleri sağlanmalıdır. Rasyonda kaba yem oranı en az %40 olmalıdır. Doğumdan sonraki ilk dönemlerde kötü hazırlanmış silaj yemleri, çürümüş ve acımış yem maddeleri, acımış yağlar ve yağlı tohum küspeleri gibi yemler mümkün olduğu kadar az kullanılmalıdır. Mastitis (Meme İltihabı) Süt veren hayvanlarda meme dokusunun iltihaplanmasına mastitis denir. İneklerin memelerini körelten, süt verimini yok eden, sütün yapısını bozan bir hastalıktır. Süt ineğinin değerini düşürür. Mastitis ineklerimizde çok yaygındır. Hastalanan meme lopları %20-30 az süt verir. Belirtileri: Çabuk ilerleyen (akut ve subakut) mastitislerde memede şişlik, kızarıklık, ağrı görülür. Süt kanlı, pıhtılı ve bulanık renklidir. Bu tür mastitisler kolay anlaşılır ve hemen tedaviye başlanabilir. Eğer hastalık hiçbir belirti göstermeden sinsice gelişiyorsa gizli mastitis (subklinik) fark edilemez. Yavaş yavaş memeyi harap eder. Bu hayvanlardan diğerlerine de hastalık bulaşır. Her an hastalık ilerleyip kronik hale dönüşebilir bunu engellemek için ineklerin devamlı kontrol edilmesi gerekir. Nedenleri: Mastitisi meydana getiren faktörleri 3 ana başlık altında toplayabiliriz: 1- Mikroorganizmalar 2- Süt ineğine ait sebepler 3- Çevre koşulları Mikroplar memede nasıl hastalık oluştururlar? Ahırlar kalabalık, altlıklar pis ve hayvanın meme başı yaralanmış ise, mikroplar meme başı kanalından girer. Hem çoğalır hem de meme dokusu içine yayılarak mastitis oluştururlar. Sarkık memeler, süt verimi yüksek olan hayvanlar ve güç sağılan hayvanlarda meme tam boşalmadığı için, mastitis sık görülür. Hastalığı tespit etmek zor değil Gizli mastitislerin ortaya çıkarılması için her 15 günde bir CMT (Kaliforniya mastitis testi) uygulanmalıdır. Bu test ahırda kolaylıkla uygulanabilen, basit bir testtir. Bu testi bir veteriner hekime başvurarak öğrenir ve uygulayabilirsiniz. Mastitisli memeyi tanımak zor değildir. Meme sarkık, kızarık, şiş ve dokununca ağrı veriyorsa, sağımdan sonra yumuşak ve esnek değilse, memede sertlikler varsa; usulüne uygun olarak alınan süt örneklerini en yakın laboratuvarda kontrol ettirerek hayvanın tedavisine başlamalısınız. Mastitisli hayvanların tedavisine en kısa sürede başlanmalıdır. Ne kadar erken tedaviye başlanırsa o kadar iyileşme olasılığı vardır. Tedavi: Laboratuvarın vereceği neticeye göre veteriner hekimin uygun gördüğü antibiyotiği ve diğer uygulamaları 41