Gastrointestinal Sistem Kanamaları

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Gastrointestinal Sistem Kanamaları"

Ebru Togan
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Gastrointestinal Sistem Kanamaları Dr. Şükrü GÜRBÜZ F.Ü. HASTANESİ ACİL TIP A.D. Erken başvuru ve yatış Mortalite %10 Tanı > tedavi Kkanlı kusma Kanlı dışkılama Hipovolemi Halsizlik Baş dönmesi Bayılma Yaklaşım Üst GIS kanaması Alt GIS kanaması Treitz ligamenti USA -> üst GIS kanaması / başvuru ex yaş ( ortalama 59 ) Ölüm >60 Üst Erkek/kadın = 2/1 Alt Kadınlar 1 milyar dolar 1

Erken başvuru ve yatış Mortalite %10 Tanı > tedavi Kkanlı kusma Kanlı dışkılama Hipovolemi Halsizlik

2 Tanı Üst Peptik ülser Gastrik erozyon Varis Mallory weiss Özefajit Duodenit Alt Divertükülozis Anjiodisplazi Üst GIK Kanser/polip Rektal hast. İnflamatuvar barsak hst. Yaş <2, masif = meckel divertikülü, invajinasyon Tüm yaşlarda alt GISK Anorektal anomaliler Hızlı değerlendirme Resüsitasyon Soyma Kardiyak ve oksijen monitorizasyonu Oksijenizasyon 18 gauge 2 damar yolu Hb-hct, trombosit sayısı, PT, cross match Bulgular Kristaloidler Yetişkinde 2 lt bolus Çocukta 20 ml/kg bolus 40 ml/kg erişkin, 60 ml/kg çocuklara Anamnez Kusma, kırmızı yada kahverengi Kanlı yada siyah dışkı 2

Yaş <2, masif = meckel divertikülü, invajinasyon Tüm yaşlarda alt GISK Anorektal anomaliler Hızlı değerlendirme Resüsitasyon Soyma Kardiyak ve

3 Hematemez Özefagus Mide İnce barsak Üst GISK de %50 Melena ml kanama gösterir Üst GISK 1/3 ünde var Alt GISK %70 inde var Duodenum jejunum 8 saat Kanama durdu hala siyah Hematokezya Alt GISK işretçisidir Barsak hareketi hızlıysa %10-15 üst GISK Az miktarda, 5ml rektal kanama > hemoroid Kanama miktarı Süresi Eşlik eden semptomlar Kanama öyküsü İlaçlar alkol NSAID, aspirin Geçirilmiş operasyon Fizik muayene Baş dönmesi Halsizlik Bilinç kaybı Hipovolemi Nefes darlığı Karın ağrısı Bilinç bulanıklığı Göğüs ağrısı Vital bulgular: kalp hızı, kan basıncı, postural değişiklikler Nonspesifiktirler Hipotansif = taşikardi Normal vital bulgu olsada ciddi kanama dışlanmalı 3

semptomlar Kanama öyküsü İlaçlar alkol NSAID, aspirin Geçirilmiş operasyon Fizik muayene Baş dönmesi Halsizlik Bilinç kaybı Hipovolemi Nefes darlığı Karın ağrısı Bilinç

4 Genel muayene: Rektal muayene: mental durum, cilt bulguları, kalp, karın ve rektal muayene Tekrarlayan muayene Normal olması GISK dışlamaz Gizli kan testi Gizli kan testi Hemooccult hemaprompt Üst GISK > 14 gün Yalancı pozitif Meyve Kırmızı et Metilen mavisi Turp, karnabahar, brokoli Yanlış negatif Antasitler Askorbik asit Yenidoğan Apt testi Laboratuvar Hb, Hct, PT, cross match İlk Hct yanıltıcı Hct % 33 Hb< 8 mg/dl yada Hct < %25 ise KAN PT koagülopati Artmış PT ve kanama varsa TDP Elektrolit Üre- kreatinin EKG Direk grafi 4

Turp, karnabahar, brokoli Yanlış negatif Antasitler Askorbik asit Yenidoğan Apt testi Laboratuvar Hb, Hct, PT, cross match İlk Hct

5 Yönetim NG tüp ve lavaj: Üst GISK için yardımcı Durmuş kanamada belirleyici değil Duodenumda + pilor stenozu = yanlış negatif Burun kanaması = yanlış pozitif Farengeal ve özefagus perforasyonu Kardiyak arrest Beyin travması + etmoid sinüs kırığı Bronşiyal entübasyonda güvenlidir Endoskopiye yardımcı Mallory weis ve varis kanamsına DİKKAT Pnömoperitoneuma dikkat Buzlu su kullanma MİDE RÜPTÜRÜ Anoskopi Kanama odağı belli olmayan hafif kanamalarda endike İnternal hemoroid var + portal hipertansiyon yok = taburcu Endoskopi Üst GISK için en doğru tanı aracı saat %78-95 lezyonu tanımlar Risk sınıflaması yaptırır Tedavi maliyeti azalır 5

varis kanamsına DİKKAT Pnömoperitoneuma dikkat Buzlu su kullanma MİDE RÜPTÜRÜ Anoskopi Kanama odağı belli olmayan hafif kanamalarda endike İnternal hemoroid var

6 Anjiografi 2/3 üst GISK kanam tespiti Alt GISK yaygındır Alt GISK %40 ında ve cerrahi müdahale gerektirenlerin %65 inde alanı tanımlar Aktif kanamada yapılmalı Embolizasyon Gastrik asit sekresyon inhibisyonu Endoskopiyle belirlenmiş ülser = PPI Acildeki H2 blokör faydası???? mg/h Oktreotid Vazopressin Varis kanamalarında sık Tekrarlayan kanamayı azaltır Mortliteye etkisiz Anjiodisplaziye sekonder alt GISK insidansını azaltır 20 dakikada 20 Ü sonra Ü/dk Sengstaken Blakemore tüpü Özefagus kanamlarında %80 başarı Linton tüp Endoskopisiz kullanma= komplikasyon Endoskopi yok, vazopressin etkisiz, varis kanaması = cerrahi Cerrahi Koagülopati Volüm replasmanına cevap yok Hemodinamik anstabil İlk 4-6 saatte 5 Ü fazla kan ihtiyacı = cerrahi 6

??? 25-50 mg/h Oktreotid Vazopressin Varis kanamalarında sık Tekrarlayan kanamayı azaltır Mortliteye etkisiz Anjiodisplaziye sekonder alt GISK insidansını azaltır 20 dakikada 20 Ü sonra 0.

7 Taburcu Risk sınıflaması Çok düşük, düşük, orta ve yüksek risk VERY-LOW-RISK CRITERIA FOR PATIENTS COMPLAINING OF GASTROINTESTINAL BLEEDING WHO CAN BE DISCHARGED HOME No comorbid diseases Normal vital signs Normal or trace positive result on stool guaiac testing Negative findings on gastric aspiration, if done Normal or near-normal hemoglobin/hematocrit Good support systems Proper understanding of signs and symptoms of significant bleeding Immediate access to emergent care if needed Follow-up arranged within 24 hr Çok düşük risk ileri tanısal test yapılmadan taburcu Diğer gruplar ileri değerlendirilmeli Eskiden hepsi YATIŞ Düşük risk-> acil gözlem yada servis Orta risk -> ara bakım yada yoğun bakım Yüksek rik -> yoğun bakım Hemoroid ve proktit olmaya alt GISK yatmalı Düşük risk kolonoskopi için servis Yüksek risk yoğun bakım Orta risk arabakım yada yoğun bakım 7

understanding of signs and symptoms of significant bleeding Immediate access to emergent care if needed Follow-up arranged within 24 hr Çok düşük risk ileri tanısal test yapılmadan taburcu Diğer

Benzer belgeler

Gastrointestinal Kanamalar. Doç. Dr. Mehtap Bulut UÜTF Acil Tıp AD Bursa

Gastrointestinal Kanamalar. Doç. Dr. Mehtap Bulut UÜTF Acil Tıp AD Bursa Gastrointestinal Kanamalar Doç. Dr. Mehtap Bulut UÜTF Acil Tıp AD Bursa Giriş Gastrointestinal sistem (GİS) kanamaları acil servislere en sık başvuru nedenlerinden biridir. Mortalite oranı %10 Üst GİS