İlköğretim TRAFİK GÜVENLİĞİ. Öğrenci Çalışma Kitabı. Yazarlar KOMİSYON DEVLET KİTAPLARI

Transkript

1 İlköğretim TRAFİK GÜVENLİĞİ Öğrenci Çalışma Kitabı Yazarlar KOMİSYON DEVLET KİTAPLARI İKİNCİ BASKI..., 2013

2 M LLÎ E T M BAKANLI I YAYINLARI...: 5763 DERS KİTAPLARI DİZİSİ...: ?.Y Her hakkı saklıdır ve Millî Eğitim Bakanlığına aittir. Kitabın metin, soru ve şekilleri kısmen de olsa hiçbir surette alınıp yayımlanamaz. EDİTÖR Prof. Dr. Osman Nuri ÇELİK DİL UZMANI Dr. İbrahim GÜLTEKİN GÖRSEL TASARIM UZMANI Fatih SAĞLAM Sevim YILMAZ PROGRAM GELİŞTİRME UZMANI Melek AY DUMLUPINAR ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME UZMANI Özge ARICI REHBERLİK UZMANI Ömer Uğur AKSOY ISBN Milli Eğitim Bakanlığı, Talim ve Terbiye Kurulunun gün ve 22 sayılı kararı ile ders kitabı olarak kabul edilmiş, Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğünün gün ve sayılı yazısı ile ikinci defa adet basılmıştır.

3

4

5

6

7 İÇİNDEKİLER Organizasyon Şeması...9 Ders Yılı Başı Etkinliği ÜNİTE TRAFİK BİLİNCİ Trafikte Sorumluluk Güvenli Yolları Kullanıyorum Güvenli Yerlerde Oynuyorum Bisikletimi Dikkatli Kullanıyorum Emniyet Kemerini Takıyorum Trafikle İlgili Ögeleri Öğreniyorum Ulaşım Türleri ve Ulaşım Araçları Trafik İşaret Levhalarını Tanıyorum Kara Yolunda Karşıya Geçiş Kuralları Yaya Kaldırımında Yürüyorum Yaya Kaldırımı Olmayan Yollarda Nasıl Yürümeliyim? Taşıtlara Güvenli Binip İniyorum Güvenli Yolculuk Yapıyorum Toplu Taşıma Araçlarını Koruyorum Değişik Hava Koşullarına Göre Önlem Alıyorum Gece Yürüyüşlerinde Önlem Alıyorum Tehlikeli Yolculuk Trafik Kazalarının Sebeplerini Öğreniyorum Ünite Sonu Öz Değerlendirme Formu Performans Görevi Dereceli Puanlama Anahtarı

8 İÇİNDEKİLER 2. ÜNİTE İLK YARDIM Kimlerden ve Nasıl Yardım İstemeliyim?...96 Doğru İlk Yardımı Öğreniyorum Taşıtlardaki İlk Yardım Çantası Hafif Yaralanmalarda İlk Yardım Öncelik Ambulansın Ünite Sonu Öz Değerlendirme Formu Performans Görevi Dereceli Puanlama Anahtarı Proje Dereceli Puanlama Anahtarı

9 ORGANİZASYON ŞEMASI TRAFİK BİLİNCİ Ünite adı DEĞİŞİK HAVA KOŞULLARINA GÖRE ÖNLEM ALIYORUM Konu başlığı Kazanıma ait görseller Kazanıma ait renk bandı Etkinlik yönergesi TRAFİK BİLİNCİ 2. Etkinlik Güvenli geçişin bulunmadığı yerlerde yayaların karşıdan karşıya geçişlerini simgeleyen komutlar aşağıdaki bulmacanın içine soldan sağa, sağdan sola, yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya ve çapraz olarak gizlenmiştir. Bu komutları belirleyerek uygulanış sırasına göre boş kutucuklara yerleştiriniz. A H D U R K S 74 Ö K E L D U E L B A K Ş E L V E L R R L N Etkinlik numarasını gösterir. A D G A A E İ P H E Ğ E R D I C Ç R E V F 3. Etkinlik Yandaki resmi inceleyerek aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. Resimdeki yanlış davranışı belirleyerek aşağıdaki noktalı yere yazınız. Etkinliğe ait yazı alanı Etkinliğe ait görsel Sayfa numarasını gösterir. b. Yanlış davranışın sonucunda neler olabileceğini aşağıdaki noktalı yere yazınız

10 Ders Yılı Başı Etkinliği 1. Etkinlik Aşağıda trafik kurallarıyla ilgili bazı sorular verilmiştir. Soruları okuyarak noktalı yerlere cevaplarını yazınız. a. Sizce trafik kuralları niçin konulmuştur? b. Trafik kurallarının olmadığı bir yerde ne tür sorunlarla karşılaşırsınız? Etkinlik Aşağıda trafik kazalarının sebepleriyle ilgili bazı sorular verilmiştir. Soruları okuyarak noktalı yerlere cevaplarını yazınız. a. Sizce ülkemizde yaşanan trafik kazalarının sebepleri nelerdir? b. Trafik kazalarının yaşanmaması için çözüm önerileriniz nelerdir? Etkinlik Aşağıdaki noktalı yerlere trafikle ilgili belirlenen fıkra, şiir, karikatür, bilmece, anı gibi etkinliklerden birini seçerek yazınız

11 1. ÜNİTE TRAFİK BİLİNCİ 11

12 TRAFİKTE SORUMLULUK 12

13 1. Etkinlik Aşağıdaki soruları okuyarak cevaplarını noktalı yerlere yazınız. 1) Trafikte insan hayatını tehlikeye atan davranışlara örnek veriniz ) Trafikte tehlikeli bir durumla karşı karşıya kalmamak için bir yaya ve yolcu olarak hangi davranışlardan kaçınmalıyız? ) Trafikte tehlikelerden korunmak için bir yaya ve yolcu olarak alınabilecek önlemler nelerdir?

14 2. Etkinlik Aşağıdaki boş alana trafikte hoşgörü, saygı, duyarlılık veya insana değer vermeyi anlatan blir afiş tasarlayınız. AFİŞİM 3. Etkinlik Aşağıda yer alan yarım bırakılmış hikâyeyi trafikte tehlike yaratmamak, karşılaşabileceğiniz tehlikelerden korunmak ve insan hayatının önemini vurgulayacak şekilde noktalı yerlere yazarak tamamlayınız. Dün akşam babası, Gökhan ve kız kardeşi Yasemin i hayvanat bahçesine götüreceğini söylediğinde ikisi de çok heyecanlanmıştı. Gece boyunca hayvanat bahçesinde görecekleri hayvanları hayal ettiler. Gökhan ve Yasemin, babası Ömer Bey in kullandığı arabaya binerek hayvanat bahçesine doğru yola çıktılar. Araba ile etrafı seyrederek ilerlerken bir yandan da görecekleri hayvanlarla ilgili sohbet ediyorlardı. Fakat babası arabanın hızını gittikçe artırmaya başlamış ve Gökhan ın yüzündeki heyecanlı ifade yerini endişeye bırakmıştı

15 AKRAN DEĞERLENDİRME FORMU Açıklama: Bu ölçek, arkadaşlarınızın yolculuk sırasında uyulması gereken kurallarla ilgili davranış düzeyini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Öğrencinin; Adı ve Soyadı:... Sınıfı:... Nu.:... Yönerge: Aşağıdaki ifadeleri okuyarak arkadaşınızın davranışlarına uygun olduğunu düşündüğünüz bölümü işaretleyiniz. Dereceler İFADELER Hiçbir zaman Bazen Her zaman (1) (2) (3) 1. Trafikte en önemli şeyin insan ve hayatı olduğunu biliyor. 2. Trafikte tehlikelerden korunmak için yapılması gereken olumlu davranışları biliyor ve uyguluyor. 3. Trafikte tehlikeye yol açabilecek davranışları yapmıyor. 4. Trafik kurallarına uymaya, saygıya, hoşgörüye önem veriyor ve duyarlı olmaya çalışıyor. TOPLAM Öğretmenin Görüşü: Puanlama ve yorumlama: Bu ölçek toplamda 4-12 puan aralığındadır. 4-6 arası puanlar, öğrencinin kendinden beklenen davranışları yerine getirmediği; 7-9 arası puanlar bazı eksiklerinin bulunduğu; arası puanllar ise öğrencinin kendisinden bekleneni yerine getirdiği biçiminde yorumlanabilir. 15

16 GÜVENLİ YOLLARI KULLANIYORUM 16

17 1. Etkinlik Aşağıdaki çizelgede Ayşe nin evden okula giderken kullanabileceği yollar ile ilgili bilgiler verilmiştir. Çizelgeyi inceleyerek Ayşe nin kullanacağı en güvenli yolu belirleyerek nedenlerini noktalı yere yazınız. Ayşe nin evden okula giderken kulla- nabileceği yollar Yol üzerindeki tra- fik ile ilgili unsurlar 1. Yol 2. Yol 3. Yol Üzerinde trafik unsurları bulunmayan yol Üzerinde üst ge- çit, ışıklı trafik işaret cihazı, okul geçidi bulunan yol Üzerinde yalnızca okul geçidi bulunan yol Yolun uzaklığı 400 m 650 m 500 m

18 2. Etkinlik Aşağıda bazı kelime ve kelime grupları verilmiştir. Bu kelimeleri kullanarak noktalı yere güvenli yolları seçmek ile ilgili bir hikâye yazınız. cadde sokak üst geçit okul geçidi yaya kaldırımı güvenli ışıklı trafik işaret cihazı yaya geçidi levhası

19 3. Etkinlik Aşağıda verilen afişi inceleyerek çalışmaları yapınız. a. Afişte verilmek istenen mesajı noktalı yerlere yazınız b. Siz de aşağıdaki belirtilen alana güvenli yolları kullanmak ile ilgili bir afiş tasarlayarak çiziniz. AFİŞİM 19

20 4. Etkinlik 4. Etkinlik Çevrenizdeki güvenli olmayan yolları belirleyiniz. Bu yolların güvenli hâle getirilmesi için yetkililere bir mektup yazınız

21 ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu.: Aşağıda işlemiş olduğunuz konuyla ilgili bazı cümleler yer almaktadır. Bu cümleleri okuyup size uygun olan yüz ifadesinin altındaki kutucuğa X ile işaretleyiniz. Evet: Hayır: Dereceler Ölçütler Evet Hayır 1. Alt, üst geçitlerle yaya ve okul geçitlerinin, trafik polisi ile ışıklı trafik işaret cihazının bulunduğu yolların güvenli yol olduğunu bilirim. 2. Okula giderken kısa olan yolu değil, güvenli olan yolu seçerim. 3. Karşıya geçişlerde ışıklı trafik işaret cihazı, yaya geçidi, alt ve üst geçit, trafik polisi ile trafik levhaları bulunmayan yerlerin güvenli olmadığını bilirim. 4. Güvenli yolları seçerken büyüklerimden yardım alırım. Öğretmenin Görüşü: NOT: Hayır geçirmelisiniz. bölümünü işaretlediyseniz, bu konudaki eksiklerinizi tekrar gözden 21

22 GÜVENLİ YERLERDE OYNUYORUM 22

23 1. Etkinlik Aşağıdaki resmi inceleyerek güvenli olmayan oyun alanlarında oynarsak ne gibi tehlikelerle karşılaşabileceğimizi noktalı yere yazınız

24 2. Etkinlik Aşağıdaki yarım bırakılmış öyküyü tamamlayarak öyküye uygun bir başlık yazınız.... Oya gün boyunca odasında oynamaktan çok sıkılmıştı. Annesinden izin alıp dışarı çıktı. Arkadaşlarını da çağırarak caddenin kenarındaki boş arsada buluştular. Yakantop oynamaya karar verip keyifle oynamaya başladılar. Oya nın attığı top caddeye fırlamış ve Ayşe de kaçan topun peşinden hızla yola koşmuştu

25 3. Etkinlik Aşağıdaki kelimeler bulmacaya çeşitli yönlerde (soldan sağa, aşağıdan yukarıya, yukarıdan aşağıya ve çapraz olarak) yerleştirilmiştir. Bulmaca içerisine yerleştirilen bu kelimeleri bularak örnekteki gibi bulmaca üzerinde işaretleyiniz. OYUN PARK GÜVENLİ ALAN GÜVENSİZ CADDE SOKAK EMNİYET BAHÇE B F C A D D E L İ D U G Ü V E N L İ D O N V E P N İ Z E G G U N L Ü A Ç K M T Ü Y S İ M A R R N E V O O D A F S K İ O E S K I U L U B Y U N Y A D U R A H E K S J K E Z R U N T R İ A S B A H Ç E F O Z 25

26 BİSİKLETİMİ DİKKATLİ KULLANIYORUM 26

27 1. Etkinlik Aşağıdaki noktalı yerlere, bisiklet, kaykay, paten, kızak vb. araçları kullanırken uyulması gereken kuralların önemini anlatan bir kompozisyon yazınız

28 2. Etkinlik Aşağıda verilen bisiklet, paten,kızak vb.nin kullanımı ile ilgili kelimeleri, cümlelerdeki noktalı yerlere yazınız. kapalı korna akrobatik kask dizlik hız dirseklik uygun sele yavaş dikkat 1. Taşıt trafiğine... oyun alanlarında bisiklet, kaykay, paten vb.ni kullanırken başıma..., dizlerime... dirseklerime de... takarım. 2. Bisikletimin... ikinci bir kişi oturmamalıdır. 3. Bisiklet, paten, kaykay, kızak vb.ni kullanırken sağa sola dönüşlere ederim. 4. Bisiklet, paten, kaykay, kızak vb.ni kullanırken.. giderim. 5. Bisikletin... ve frenlerinin çalışır durumda olmasına dikkat ederim. 6. Bisiklet, paten, kaykay, kızak vb.ni kullanırken. hareketler yapmam. 7. Bisiklet boyuma olmalıdır. 6. Bisiklet, paten, kaykay, kızak vb.ni kullanırken gitmem. 28

29 3. Etkinlik Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başındaki yay ayraç içine D, yanlış olanlarınkine ise Y harfi yazınız. ( ) Bisiklet kullanırken dönüşlerde dikkatli olmak gerekir. ( ) Bisiklet sürücülerinin yaya kaldırımında bisiklet sürmeleri, iki kişi bisiklete binmeleri, ellerini ve ayaklarını bırakarak bisiklet sürmeleri, taşıtlara asılarak bisiklet sürmeleri, gidonu tek elle kullanmaları bisiklet sürücülerinin trafikte yapmış oldukları doğru hareketlerdir. ( ) Kaykay kullananlar trafiğin tehlikeli ve yoğun olduğu yollarda kaymamaya özen göstermelidirler. ( ) Bisiklet kullananlar özellikle rampada kayarken dizlik, dirseklik ve kask takmalarına gerek yoktur. ( ) Bisiklet, paten, kaykay vb. araçları kullananlar rampada aynı anda birden çok kişi ile kayabilirler. ( ) Bisiklet, paten, kaykay vb. araçları kullananların uygun kıyafet ve ayakkabı seçmeleri gerekir. ( ) Bisiklet, paten, kaykay vb. araçları kullananlar yokuş aşağı kontrolsüzce ve hızla kaymaları yanlış bir harekettir. ( ) Bisiklet, paten, kaykay vb. araçları kullananlar başkalarının rahatsız olabileceği ve kalabalık ortamlarda bulunabilir. ( ) Paten kullananların, kask, dizlik ve dirseklik gibi malzemeleri takmaları gereklidir. ( ) Paten kullananların yan yana birlikte kaymamaları ve parklarda gezenlere tehlike yaratmaları ile yayalara öncelik tanımaları doğru bir harekettir. 29

30 EMNİYET KEMERİNİ TAKIYORUM 30

31 1. Etkinlik Aşağıda yer alan kelime ve kelime gruplarını kullanarak öykü oluşturunuz. Öykünüzü aşağıda verilen noktalı yerlere yazınız. emniyet kemeri sürücü çocuk taşıt okul servisi yolculuk güvenlik

32 2. Etkinlik Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başındaki yay araç ( ) içine D, yanlış olanlarınkine ise Y harfi yazınız. ( ) Arabanın arka koltuğunda oturanların emniyet kemeri takmasına gerek yoktur. ( ) Emniyet kemerini kullanan kişinin, emniyet kemerini boyuna ve kilosuna göre ayarlaması gerekir. ( ) Çocuk güvenlik koltuğu kaza anında çocukların fırlayıp araç içinde savrulmasını engeller. ( ) Çocuk güvenlik koltukları bütün çocuklar için aynıdır. ( ) Okul servislerinde emniyet kemeri takmamıza gerek yoktur. ( ) Çocuklar altı yaşından sonra aracın ön koltuğuna oturabilir. ( ) Emniyet kemeri hayatımızı kurtarır. ( ) Emniyet kemeri kazaları önler. 32

33 3. Etkinlik Aşağıdaki alana emniyet kemeri kullanmanın önemini anlatan bir afiş tasarlayınız. AFİŞİM 33

34 TRAFİKLE İLGİLİ ÖGELERİ ÖĞRENİYORUM 34

35 1. Etkinlik Aşağıdaki çerçevelerin üstlerine trafikle ilgili unsurların adları yazılmıştır. Bu unsurlarla ilgili görselleri kutuların içerisine yapıştırınız. Taşıt Yaya 35

36 Trafik Polisi Cadde 36

37 2. Etkinlik Trafik işaretleri; trafiği düzenlemek, yayaların ve sürücülerin güvenliğini sağlamak amacıyla konulmuştur. a. Sizce trafik işaretleri olmasaydı trafikte ne gibi sorunlarla karşılaşırdık? b. Trafik ışıkları günlük hayatımızı nasıl kolaylaştırır? Yaya olarak

38 Yolcu olarak Etkinlik Aşağıda trafikle ilgili kavramların tanımları verilmiştir. Bu tanımlardan doğru olanların başına D yanlış olanların başına Y harfi yazınız. Okulların çevresinde özellikle öğrencilerin geçmesi için taşıt yolunda ayrılmış trafik işareti ile belirlenmiş alanlara okul geçidi denir. Kara yolunda motorlu ve motorsuz araçları kullanan kişilere yolcu denir. Trafikte düzeni ve güvenliği sağlayan kişiye trafik polisi denir. Taşıt yolunda yayaların güvenli geçebilmelerini sağlamak üzere, trafik işaretleri ile belirlenmiş alanlara yaya kaldırımı denir. 38

39 4. Etkinlik Aşağıdaki alana çizerek ya da farklı görseller kesip yapıştırarak trafik unsurlarının bulunduğu (cadde, sokak, yaya kaldırımı, yaya geçidi, okul geçidi, trafik ışıkları, trafik polisi, trafik işaretleri) bir ortam oluşturunuz. NOKTALI GÖRSEL 39

40 ULAŞIM TÜRLERİ VE ULAŞIM ARAÇLARI 40

41 1. Etkinlik Aşağıdaki tabloda ulaşım türleri verilmiştir. Ulaşım türünün karşısına, ulaşım türüne ait araçların adlarını yazınız. ULAŞIM TÜRÜ ULAŞIM ARAÇLARI Deniz Yolu Demir Yolu Hava Yolu Kara Yolu 2. Etkinlik Yolculuklarımızı kara, deniz, demir ve hava yollarına ait taşıtlardan birini seçerek yaparız. a. Siz yolculuklarınızı hangi ulaşım türüne ait araçlarla yapıyorsunuz? Nedenleriyle birlikte aşağıdaki noktalı yerlere yazınız b. Görmeyi çok istediğiniz bir yeri düşününüz. Buraya hangi ulaşım türlerini ve araçlarını kullanarak gidebilirsiniz?

42 3. Etkinlik Ankara da oturduğunuzu düşününüz. Öğretmeniniz sizi Topkapı Sarayı nı, Dolmabahçe Sarayı nı, Ayasofya Müzesi ni gezip görmeniz için İstanbul a götürecek. Geziye trenle, uçakla ve otobüsle gidebilirsiniz. Geziye hangi ulaşım aracıyla gideceğinize karar vermek için aşağıdaki çalışmaları yapınız. a. Ankara-İstanbul arası tren, uçak, otobüs fiyatlarını araştırıp karşılaştırınız. Sonuçlarını aşağıdaki noktalı yerlere yazınız b. Ankara- İstanbul arası varış sürelerini araştırıp karşılaştırınız. Sonuçlarını aşağıdaki noktalı yerlere yazınız

43 c. Aşağıdaki ulaşım araçlarını ekonomik olmak, hız, ve güvenlik açısından karşılaştırıp sonucunu aşağıdaki noktalı yerlere yazınız Etkinlik 4. Etkinlik Sizce ulaşım araçları insanların yaşamını nasıl kolaylaştırmaktadır? Aşağıda verilen noktalı yerlere yazınız

44 TRAFİK İŞARET LEVHALARINI TANIYORUM 44

45 1. Etkinlik Trafik işaret levhaları bizleri uyarır, bilgilendirir ve yasakları hatırlatır. Aşağıdaki tabloda yer alan trafik işaret levhalarının şeklinin anlamını ve trafik işaret levhasının anlamını verilen noktalı yerlere yazınız. Trafik İşaret Levhaları Trafik İşaret Levhalası Şeklinin Anlamı Trafik İşaret Levhalarının Anlamı

46 2. Etkinlik Trafik işaret levhaları sürücüleri bilgilendirmek, uyarmak ve yasakları hatırlatmak amacıyla hazırlanmıştır. a. Sizce zarar verilen trafik işaret levhaları sürücü ve yayaların güvenlikleri açısından hangi durumların yaşanmasına sebep olabilir? Aşağıdaki noktalı yerlere yazınız b. Sizden sürücülerin ve yayaların can güvenliğine katkıda bulunacak bir trafik işaret levhası tasarlamanız isteniyor. Tasarladığınız trafik işaret levhasını aşağıdaki alana çizip amacını yazınız. Amacı:

47 3. Etkinlik Aşağıda bazı trafik işaret levhaları ile ilgili kelime ve kelime grupları verilmiştir. Bu kelimeleri kullanarak aşağıdaki noktalı yerlere bir öykü yazınız. yaya geçidi ışıklı trafik levhası güvenlik tehlike mecburi yaya yolu kaza

48 KARA YOLUNDA KARŞIYA GEÇİŞ KURALLARI 48

49 1. Etkinlik yazınız. Aşağıda resimleri verilen güvenli geçiş yerlerinin isimlerini noktalı yerlere

50 2. Etkinlik Güvenli geçişin bulunmadığı yerlerde yayaların karşıdan karşıya geçişlerini simgeleyen komutlar aşağıdaki bulmacanın içine soldan sağa, sağdan sola, yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya ve çapraz olarak gizlenmiştir. Bu komutları belirleyerek uygulanış sırasına göre boş kutucuklara yerleştiriniz. A H D U R K S Ö K E L D U E L B A K Ş E L V E L R R L N A D G A A E İ P H E Ğ E R D I C Ç R E V F 3. Etkinlik Yandaki resmi inceleyerek aşağıdaki soruları cevaplayınız. a. Resimdeki yanlış davranışı belirleyerek aşağıdaki noktalı yere yazınız b. Yanlış davranışın sonucunda neler olabileceğini aşağıdaki noktalı yere yazınız

51 4. Etkinlik Aşağıda kara yolunda karşıya geçişlerde uyulması gereken kurallarla ilgili doğru davranışlar verilmiştir. Siz de kendi doğru davranışlarınızı noktalı yerlere yazınız. - Kara yolunda karşıya geçmek için yeşil ışığı ve taşıtların durmasını bekle! - Seni gördüğünden emin olmak için sürücü ile göz göze gelmeye çalış! - Yolunu uzatsa bile her zaman yaya geçitlerini kullan! - Duran araçların önünden, arkasından ya da arasından geçme! - Ani olarak yola inme! ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu. : Aşağıda işlemiş olduğunuz konuyla ilgili bazı cümleler yer almaktadır. Bu cümleleri okuyup size uygun olan yüz ifadesinin altındaki kutucuğu X ile işaretleyiniz. Evet Hayır Ölçütler Dereceler Evet Hayır 1. Kara yolunda karşıya geçerken güvenli geçiş yerlerini kullanırım. 2. Yayalara yeşil ışık yanmış olsa bile sürücülerle göz göze gelerek araçların tam olarak durduğundan emin olunca karşıya geçerim. 3. Karşıya geçişlerde araçların durma mesafesini göz önünde bulundururum. 4- Ani olarak yola inmem. 5. Güvenli geçişin bulunmadığı yerlerde Dur, Bak ve Dinle, Karar Ver Geç komutlarını uygularım. 6. Otoyolu ve çevre yollarından kesinlikle karşıya geçmem. 7. Duran araçların önünden, arasından ve arkasından geçmem. Öğretmenin Görüşü: NOT: Hayır bölümünü işaratlediğiniz ifadeler ile ilgili bilgilerinizi gözden geçirmelisiniz. 51

52 YAYA KALDIRIMINDAN YÜRÜYORUM 52

53 1. Etkinlik Aşağıdaki resimde trafik ortamında bulunan yayaların davranışları görülüyor. Kurallara uymayan yayaları belirleyiniz ve belirlediğiniz yayaları X ile işaretleyiniz. 53

54 2. Etkinlik Yaya kaldırımları yayaların güvenliğini sağlamak için yapılmıştır. Yayalar kendileri için ayrılmış bu bölümü kullanırken bazı kurallara uymak zorundadırlar. a. Yaya kaldırımında yürürken nelere dikkat etmeliyiz? Aşağıdaki noktalı alana yazınız b. Aşağıdaki yarım bırakılmış öyküyü tamamlayarak öyküye uygun bir başlık yazınız.... Hakan ve arkadaşları keyifli geçen bir günün ardından şakalaşarak yaya kaldırımında yürüyorlardı. Sınıfta yaşadıklarını birbirlerine anlatıp yüksek sesle gülüşüyorlardı. Kalabalık grup yaya kaldırımındaki diğer yayalara çarparak onların öfkeli bakışlarına aldırmadan yollarına devam ediyordu. Neşeleri yaya kaldırımında yürüyen görme engelli bir kişiye çarpıncaya kadar devam etti

55 ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu. : Aşağıda işlemiş olduğunuz konuyla ilgili bazı cümleler yer almaktadır. Bu cümleleri okuyup size uygun olan yüz ifadesinin altındaki kutucuğu X ile işaretleyiniz. Evet Hayır Ölçütler Dereceler Evet Hayır 1. Yaya kaldırımında oynamam. 2. Yaya kaldırımında koşmam. 3. Yaya kaldırımında yürürken diğer yayaları rahatsız etmem. 4. Güvenliğim için yaya kaldırımının taşıt trafiğine uzak tarafında yürürüm. 5. Yaya kaldırımında arkadaşlarımla şakalaşmam. 6. Yaya kaldırımında engellere çarpıp düşmemek için dikkatli olurum. 7. Yaya kaldırımında yürürken engelli ve yaşlılara yardımcı olurum. 8. Yaya kaldırımında koşarsam hamile ve çocuklara zarar verebileceğimi bilirim. Öğretmenin Görüşü: bölümünü işaretlediyseniz, bu konudaki eksiklerinizi tekrar gözden geçir- NOT: Hayır melisiniz. 55

56 YAYA KALDIRIMI OLMAYAN YOLLARDA NASIL YÜRÜMELİYİM? 56

57 1. Etkinlik 1. Etkinlik Yaya kaldırımı olmayan yollarda yürürken yapılan yanlış davranışları aşağıdaki noktalı yerlere yazınız. 57

58 2. Etkinlik Aşağıda yer alan cümlelerdeki boşlukları sayfanın alt bölümünde bulunan kelime ve kelime gruplarından uygun olanlarıyla tamamlayınız. Yaya kaldırımı olmayan yollarda yayalar için ayrılmış yolun kenarındaki toprak veya çakıl bölüme... denir. Yaya kaldırımsız yolda gidiş yönümüze göre yolun... kenarından yürümeleyiz. Yaya kaldırımı olmayan yolda hâlinde yürümeliyiz. Yaya kaldırımsız yolda yürürken ve kullanmamalıyız. Yayalar, yol üzerindeki reklam panosu, ağaç, tümsek, çukur gibi... dikkat etmelidirler. Yayalar taşıt trafiğine... taraftan yürümelidirler. uzak engel sağ cep telefonu sol müzik çalar tek sıra banket 58

59 3. Etkinlik Şeyma, Funda ve Serap evden okula yaya olarak giderken kaldırımı olmayan bir yolu kullanmak zorundadırlar. Bu durumda yolun neresinden gitmeleri gerektiğini aşağıdaki görselin üzerinde uygun yere çizerek gösteriniz. 59

60 TAŞITLARA GÜVENLİ BİNİP İNİYORUM 60

61 1. Etkinlik Günlük yaşanmımızda ulaşımımızı sağlamak için otobüs dolmuş gibi toplu taşıma araçlarını sık sık kullanmaktayız. a. Bulunduğunuz yerleşim yerinde hangi toplu taşıma araçları kullanılmaktadır? Aşağıdaki noktalı yerlere yazınız b. Toplu taşıma araçlarına binerken ve inerken nelere dikkat etmeliyiz? Aşağıdaki noktalı yerlere yazınız

62 2. Etkinlik Daha önce bindiğiniz toplu taşıma aracına binerken ya da inerken sizin ya da aile bireylerinizden birinin başından geçen bir olayı aşağıdaki noktalı yerlere yazınız Etkinlik Toplu taşıma aracı kullanmanın önemini çevre, trafik ve ülke ekonomisi açısından değerlendirerek düşüncelerinizi aşağıdaki noktalı yerlere yazınız. Çevre Trafik Ekonomi

63 4. Etkinlik Ulaşımımızı sağladığımız toplu taşıma araçlarının hangi özelliklere sahip olmasını istersiniz? Aşağıdaki noktalı yerlere yazınız ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu. : Aşağıda işlemiş olduğunuz konuyla ilgili bazı ifadeler yer almaktadır. Bu ifadeleri okuyup size uygun olan yüz ifadesinin altındaki kutucuğa X ile işaretleyiniz. Evet Hayır Ölçütler Dereceler Evet Hayır 1. Otobüs dolmuş gibi toplu taşıma araçlarına binerken ve inerken diğer insanları iterek rahatsız etmem. 2. Toplu taşıma araçlarına binerken ve inerken engelli, yaşlı, hamile ve çocuklara öncelik veririm. 3. Toplu taşıma aracı tam durmadan binmeye ya da inmeye çalışmam. 4. Taksiye ve otomobile kaldırım tarafındaki kapıdan binip inerim. 5. Taksiye ve otomobile taşıt yolu tarafındaki kapıdan binip ve inmenin yaratacağı tehlikeleri bilirim. 6. Toplu taşıma aracı kullanmanın yakıt tasarrufu sağladığını bilirim. 7. Toplu taşıma aracı kullanmanın yollardaki taşıt trafiğini azalttığını bilirim. 8. Toplu taşıma aracı kullanırsam çevreye çok daha az egzoz gazı yayılacağını bilirim. Öğretmenin Görüşü: NOT: Hayır bölümünü işaratlediğiniz ifadelerle ilgili davranışlarınızı gözden geçirmelisiniz. 63

64 GÜVENLİ YOLCULUK YAPIYORUM 64

65 1. Etkinlik Yolculuk sırasında uyulması gereken kurallar dikkate alınarak aşağıda yer alan cümleleri uygun şekilde tamamlayınız. 1. Hareket hâlindeki taşıttan inmeye ya da binmeye çalışırsam Şoförün dikkatini dağıtacak davranışlarda bulunursam 3. Aracın penceresinden elimi, kolumu ve başımı çıkarırsam Aracın camından dışarıya bir şeyler atarsam Araç içinde yüksek sesle ve cep telefonuyla konuşursam Ayakta yolculuk yaparken uygun bir yerden tutunmazsam Araç içinde arkadaşlarımla birbirimizi iterek şakalaşırsam Yolculuk sırasında yaşlılara, hamilelere ve çocuklara yer vermezsem Sürücüyle konuşursam

66 2. Etkinlik Aşağıdaki resmi inceleyerek toplu taşım araçlarıyla yolculuk yaparken uyulması gereken kurallardan doğru ve yanlış olanlarını belirleyip noktalı yerlere yazınız DOĞRU DAVRANIŞLAR YANLIŞ DAVRANIŞLAR

67 AKRAN DEĞERLENDİRME FORMU Açıklama: Bu ölçek, arkadaşlarınızın yolculuk sırasında uyulması gereken kurallarla ilgili davranış düzeyini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Öğrencinin; Adı ve Soyadı:... Sınıfı:... Nu.:... Yönerge: Aşağıdaki ifadeleri okuyarak arkadaşınızın davranışlarına uygun olduğunu düşündüğünüz bölümü işaretleyiniz. İFADELER Hiçbir zaman (1) Bazen (2) Her zaman (3) 1. Haraket hâlindeki taşıtlardan inmeye ve binmeye çalışmıyor. 2. Konuşarak sürücünün dikkatini dağıtmıyor. 3. Yolculuk sırasında yüksek sesle müzik dinlemiyor. 4. Cep telefonuyla uzun süreli ve yüksek sesle konuşmuyor. 5. Yolculuk sırasında önündeki koltuğu itmiyor. 6. Taşıt içinde güvenli bir yerden tutunuyor. 7. Taşıt içinde eşyalarını diğer yolcuları rahatsız etmeyecek şekilde yerleştiriyor. 8. Diğer yolcularla yüksek sesle sohbet etmiyor. 9. Yolculuk sırasında yaşlılara, hamilelere ve çocuklara yer veriyor. 10. Taşıtın pencereslinden elini, kolunu ve başını dışarıya çıkarmıyor. TOPLAM Öğretmenin Görüşü: Puanlama ve yorumlama: Bu ölçek toplamda puan aralığındadır arası puanlar, öğrencinin kendinden beklenen davranışları yerine getirmediği; arası puanlar bazı eksiklerinin bulunduğu; arası puanlar ise öğrencinin kendisinden bekleneni yerine getirdiği biçiminde yorumlanabilir. 67

68 TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINI KORUYORUM 68

69 1. Etkinlik Aşağıda yer alan toplu taşıma araç adları, bulmacanın içine soldan sağa, sağdan sola, yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya ve çapraz olarak yeleştirilmiştir. a. Toplu taşıma araç adlarını bulmacadan bularak işaretleyiniz. METRO OTOBÜS TROLEYBÜS GEMİ TREN UÇAK MİNİBÜS FERİBOT G T T O B İ R E F O P E L U T A Ş I U M S A M E T R O A Ç R Ü A Ç İ L A R I A N B A Z A R A R V K E O M İ N İ B Ü S R M T R O L E Y B Ü S E O Y E N E R T L İ M 69

70 b. Bulmacayı doldurduktan sonra kalan harfleri sırasıyla aşağıdaki kutucuklara yazarak bulmaca içerisine gizlenmiş olan sloganı bulunuz. 70

71 2. Etkinlik Aşağıda yer alan Taşıtları Koruyalım konulu akrostiş çalışmasını yapınız. T... A... Ş... I... T... L... A... R... I... K... O... R... U... Y... A... L... I... M... 71

72 3. Etkinlik Zarar verilmiş toplu taşıma araçlarının görsellerini bularak aşağıdaki çerçevenin içine yapıştırınız ve araçlara verilen zararı yazınız. FOTOĞRAF YA DA RESİM FOTOĞRAF YA DA RESİM VERİLEN ZARAR VERİLEN ZARAR FOTOĞRAF YA DA RESİM

73 FOTOĞRAF YA DA RESİM VERİLEN ZARAR Etkinlik Toplu taşıma araçlarına verilen zararlar ödediğimiz vergilerden karşılanmaktadır. Toplu taşıma araçlarına verilen zararları karşılamak için harcanan paralarla başka neler yapılabileceğini aşağıdaki noktalı yerlere yazınız. NE YAPILABİLİR? NE YAPILABİLİR?

74 DEĞİŞİK HAVA KOŞULLARINA GÖRE ÖNLEM ALIYORUM 74

75 1. Etkinlik Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başındaki yay ayraç ( ) içine D, yanlış olanlarınkine ise Y harfi yazınız. ( ) Sisli havalarda kalın giysiler giymemiz gerekir. ( ) Buzlu yollarda araçların kayma tehlikesi vardır. ( ) Karlı ve buzlu havalarda uygun ayakkabı giyilmelidir. ( ) Karlı ve sisli havalarda yağmurluk giymemiz gerekir. ( ) Karlı ve soğuk havalarda çatılarda oluşan sarkıtların altından yürümemeliyiz. ( ) Buzlu yollarda hızlı adımlarla yola dikkat etmeden yürümeliyiz. ( ) Sisli havalarda taşıt sürücülerinin bizi görmesi zorlaşır. ( ) Farklı hava koşullarına uygun davranmamız gerekir. ( ) Şemsiyemizi görüş açımızı engellemeyecek şekilde tutmamız gerekir. 75

76 2. Etkinlik Hava koşullarıyla ilgili yaşadığınız bir anınızı aşağıdaki noktalı yerlere yazınız

77 3. Etkinlik Aşağıda farklı hava koşullarını gösteren fotoğraflar verilmiştir. Bu fotoğrafların yanındaki noktalı yerlere alınması gereken önlemleri yazınız

78 GECE YÜRÜYÜŞLERİNDE ÖNLEM ALIYORUM 78

79 1. Etkinlik Karanlıkta sürücüler tarafından fark edilebilmemiz için giymemiz ve yanımızda bulundurmamız gereken eşyaları oklar yardımıyla sepete yerleştiriniz. beyaz mont siyah mont fener beyaz çanta beyaz dosya siyah çanta yansıtıcı etiketli ayakkabı açık renk tişört koyu mavi tişört 79

80 2. Etkinlik Aşağıda belirtilen alana karanlıkta yürürken taşıt sürücüleri tarafından fark edilebilmek için alınabilecek önlemleri anlatan bir afiş tasarlayınız. 80

81 3. Etkinlik Ali ve ablası karanlıkta yürüyerek evlerinin iki sokak ilerisinde oturan dedelerini ziyaret edecekler. Karanlıkta yürürken yanlarına neler almaları ve nasıl giyinmeleri gerektiğini aşağıdaki noktalı yerlere yazınız ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu. : Aşağıda işlemiş olduğunuz konuyla ilgili bazı cümleler yer almaktadır. Bu cümleleri okuyup size uygun olan yüz ifadesinin altındaki kutucuğa X ile işaretleyiniz. Evet Hayır Ölçütler Dereceler Evet Hayır 1. Yansıtıcı malzemelerin neler olduğunu bilirim. 2. Gece yürüyüşlerinde açık renk kıyafetler giyerim. 3. Gece yürüyüşlerinde eşyalarıma ve kıyafetlerime yansıtıcı etiketler takarım. 4. Gece yürüyüşlerinde yanımda el feneri bulundururum. Öğretmenin Görüşü: NOT: Hayır bölümünü işaratlediğiniz cümleler ile ilgili bilgilerinizi gözden geçirmelisiniz. 81

82 TEHLİKELİ YOLCULUK 82

83 1. Etkinlik Aşağıda yer alan cümlelerdeki boşlukları sayfanın alt bölümünde bulunan kelime ve kelime gruplarından uygun olanlarıyla tamamlayınız. 1. Kamyon ve traktör gibi bazı taşıtlar yolcu taşımak için değil... taşımak için tasarlanmıştır. 2. Otomobil, minibüs, otobüs gibi taşıtlar.... taşımak içindir. 3. Yük taşımak için tasarlanmış taşıtlarda veya yolculuk yaparsak düşebiliriz. 4. Taşıtlara... ve... da çok tehlikelidir. 5. Ani fren, , kasisler ve.... taşıtların sarsılması gibi nedenlerle yük üzerinde seyahat eden kişiler taşıttan düşebilir ve yaralanabilirler. 6. Üzeri açık taşıtlarda veya yük üzerinde yolculuk yapan ya da taşıtlara asılarak ve tutunarak gidenleri uyarmalıyız ve.... anlatmalıyız. yüksek hız tehlike dönemeç yük üzerinde tutunmak sürücü insan yolcu yük taşıt asılmak hızlı 83

84 2. Etkinlik Aşağıda yer alan görsellerdeki yanlış davranışları ve bu yanlış davranışlar sonucunda karşılaşılabilecek olumsuz durumları noktalı yerlere yazınız

85 3. Etkinlik Yolcu ve yük taşımak için tasarlanmış olan taşıt adlarını aşağıdaki ilgili bölümlere yazınız. YOLCU YÜK 4. Etkinlik Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların başındaki yay araç ( D, yanlış olanlarınkine ise Y harfi yazınız. ) içine ( ) Üzeri açık araçlarda ve yük üzerinde yolculuk yapmak tehlikelidir. ( ) Kamyon, kamyonet ve traktör gibi araçlarda yolcu taşınabilir. ( ) Otomobil, otobüs, tren gibi yolcu taşımak için tasarlanmış araçlarla seyahat edilmelidir. ( ) Taşıtlara asılıp tutunarak seyahat edebiliriz. ( ) Üzeri açık araçlarda yolculuk yapanlar köprü ve üst geçitlere, elektrik tellerine çarpabilirler. ( ) Olumsuz hava şartlarının yaşandığı günlerde üzeri açık araçlarla seyahat edilebilir. 85

86 TRAFİK KAZALARININ SEBEPLERİNİ ÖĞRENİYORUM 86

87 1. Etkinlik Trafik kazaları farklı nedenlerle meydana gelmektedir. Bu nedenler insan, araç ve yollardan kaynaklanmaktadır. Aşağıda yer alan tabloya araçlardan ve yollardan kaynaklanan kaza nedenlerini yazınız. Araçlardan Kaynaklanan Nedenler Yollardan Kaynaklanan Nedenler Etkinlik İnsanların sürücü, yaya ya da yolcu olarak farklı davranışları trafik kazalarına neden olur. a. Buna göre bir yayanın, sürücünün trafik kazasına yol açacak hatalı davranışları neler olabilir? Aşağıdaki noktalı yere yazınız. Yayanın hatalı davranışları: Sürücünün hatalı davranışları:

88 b. Yayaların ve sürücülerin hatalı davranışlarını gösteren görselleri aşağıdaki çerçevelerin içine yapıştırınız. Yaya Sürücü 88

89 3. Etkinlik Aşağıdaki görselde kazalara neden olabilecek davranışlar görülmektedir. Yanlış davranışların neler olduğunu aşağıdaki noktalı satırlara yazınız

90 4. Etkinlik Kazalar; insanlardan, taşıtlardan ve yollardan kaynaklanmaktadır. Ancak son yıllarda taşıtlardan kaynaklanan kazaların azaldığı belirlenmiştir. a. Sizce bu durumun nedenleri neler olabilir? b. Uykusuz ve alkollü araç kullanmak neden kazalara sebep olmaktadır?

91 5. Etkinlik Trafik kazalarının yaşanmaması için sizin sürücülere ve yayalara önerileriniz nelerdir? ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu. : Aşağıda işlemiş olduğunuz konuyla ilgili bazı ifadeler yer almaktadır. Bu ifadeleri okuyup size uygun olan yüz ifadesinin altındaki kutucuğu X ile işaretleyiniz. Evet Hayır Ölçütler Evet Dereceler Hayır 1. Taşıt yolunda oyun oynamanın kazalara sebep olacağını bilirim. 2. Karşıya geçerken trafik ışıklarına göre hareket ederim. 3. Trafikteki sesleri duymamı engelleyecek şekilde müzik dinlemem. 4. Duran iki aracın önünden, arasından ve arkasından geçmem gerekirse çok dikkatli olurum. 5. Sürücülerin hız sınırlarını aşmalarının kazaya sebep olacağını bilirim. 6. Sürücülerin uykusuz ve alkollü araç kullanmalarının trafik açısından tehlikeler oluşturacağını bilirim. Öğretmenin Görüşü: NOT: Hayır bölümünü işaratlediğiniz ifadeler ile ilgili bilgilerinizi gözden geçirmelisiniz. 91

92 ÜNİTE SONU ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu. : Aşağıda Trafik Bilinci Ünitesi ile ilgili ifadeler verilmiştir. Bu ifadeleri okuyup size uygun olan bölümü işaretleyiniz. Her Zaman: Bazen: Hiçbir Zaman: Ölçütler Dereceler 1. Trafikte en önemli şeyin insan ve insan hayatı olduğunu bilirim. 2. Trafikte güvenli ve güvenli olmayan yolları bilir ve güvenli yolları seçerim 3. Oyun oynamak için güvenli oyun alanlarını seçerim. 4. Taşıt trafiğine kapalı oyun alanlarında bisiklet, paten, kaykay kullanırken kask, dizlik ve dirseklik takarım. 5. Bisiklet, paten, kaykay kullanırken tehlikeli hareketler yapmam. 6. Emniyet kemeri kullnmanın önemini bilirim. 7. Trafikle ilgili ögeleri tanırım. 8. Ulaşım türlerini ve araçlarını bilirim. 9. Işıklı trafik işaret cihazı ve işaret levhalarını tanırım ve korurum. 10. Kara yolunda karşıya geçiş kurallarını bilirim ve uygularım. 11. Yaya kaldırımı olmayan yollarda uygulanması gereken kuralları bilirim ve uygularım. 12. Taşıtlara biniş ve iniş kurallarını uygularım. 13. Yolculuk sırasında uyulması gereken kurallara uyarım. 14. Toplu taşıma araçlarını korurum. 15. Değişik hava koşullarında karşılaşabileceğim tehlikelere karşı önlem alırım. 16. Karanlıkta yürürken sürücüler tarafından fark edilmek için gerekli önlemleri alırım. 17. Yük taşımak için tasarlanmış taşıtların üzerinde yolculuk yapmam. 18. Trafik kazalarının nedenlerini bilirim. Öğretmenin Görüşü: NOT: Bazen ve Hiçbir Zaman kutucuklarını işaretlediyseniz, bu konularda güvenliğiniz için daha dikkatli olmalısınız. 92

93 PERFORMANS GÖREVİ İçerik Düzeyi Sınıf Düzeyi Beklenen Performans Puanlama Yöntemi Süre TRAFİK KURALLARI VE İlköğretim 5. Araştırma yapma, Dereceli 3 TRAFİK BİLİNCİ sınıf eleştirel düşünme, puanlama hafta Kazanım: 1. Yaya sunum becerisi, anahtarı kaldırımında dikkat edilmesi yaratıcılık gereken kuralları uygular. Sevgili Öğrenciler, Sizden yayalar tarafından sergilenen doğru ve yanlış davranışları araştırmanız ve gözlemlemeniz beklenmektedir. Çalışmanızı Yaparken Aşağıdaki Adımları İzleyiniz: 1. Yayaların hangi ortamlarda ve ne tür davranışlarını gözlemleyeceğinizi belirleyiniz. 2. Görevinizle ilgili bilgilere hangi kaynaklardan ulaşacağınızı belirleyiniz (İnternet, dergi, kitap, DVD, VCD vb.). Çalışmanızı Yaparken Aşağıdaki Noktalara Dikkat Ediniz: 1. Yaptığınız araştırmaları ve gözlemleri bir rapor haline getirip sınıfta sununuz. 2. Raporunuzu A4 beyaz kâğıda hazırlayınız. Yazım ve noktalama kurallarına uyarak raporunuzun düzenli ve temiz olmasına özen gösteriniz. 3. Raporunuzda açık ve anlaşılır bir anlatım kullanmaya özen gösteriniz. 4. Raporunuzu görsel araçlarla (resim, karikatür, fotoğraf vb.) destekleyiniz. 5. Kullandığınız kaynakları raporun sonunda belirtiniz. 6. Raporunuzu 3 hafta içinde teslim ediniz. 7. Çalışmanız dereceli puanlama anahtarı ile değerlendirilecektir. 93

94 DERECELİ PUANLAMA ANAHTARI Ölçütler Başarı düzeyi Başarı puanı (1) (2) (3) Araştırma süreci Öğrenci çok az sayıda kaynak kullanarak bilgilerin çok azına kendi çabasıyla ulaşmış, toplamış ve bir araya getirmiş. İçerik Yaya davranışlarıyla ilgili yüzeysel bir içerik sunulmuş. Öğrenci kısmen yeterli miktarda kaynak kullanarak bilgilerin tamamına kendi çabasıyla ulaşmış, toplamış ve bir araya getirmiş. Yaya davranışlarıyla ilgili kısmen kapsamlı bir içerik sunulmuş. Öğrenci yeterli miktarda kaynak kullanarak bilgileri toplamış, tamamına kendi çabasıyla ulaşmış ve bir araya getirmiş. Yaya davranışlarıyla ilgili kapsamlı bir içerik sunulmuş. Görsel materyal kullanma Kullanılan görsel materyaller toplanan verileri çok az destekliyor ve çalışmanın anlaşılmasını çok az kolaylaştırıyor. Kullanılan görsel materyallerin çoğunun çalışmayla ilgisi yok. Görünüm Raporda yazının güzelliğine özen gösterilmemiş. Kompozisyon kurallarına dikkat edilmemiş. Hazırlanan rapor kirli ve düzensiz görünüyor. Yazım ve noktalama kuralları / anlatım Raporda kullanılan dil Türkçenin anlatım özelliklerine uygun değil. Yazım ve noktalama kurallarına dikkat edilmemiş. Sunum Çalışma karmaşık ve düzensiz bir şekilde sunuldu. Çok az anlaşıldı. Zaman kullanımı Toplam puan Öğretmenin yorumu Rapor süresinden 4-7 gün geç teslim edildi. Kullanılan görsel materyaller toplanan verileri kısmen destekliyor ve çalışmanın anlaşılmasını kısmen kolaylaştırıyor. Kullanılan bazı görsel materyallerin çalışmayla ilgisi yok. Raporda yazının güzelliğine bazı yerlerde özen gösterilmemiş. Kompozisyon kurallarına genel olarak dikkat edilmiş. Hazırlanan rapor genel anlamda temiz ve düzenli görünüyor. Raporda kullanılan dil Türkçenin anlatım özelliklerine genel olarak uygun. Yazım ve noktalama kurallarına genel anlamda dikkat edilmiş. Çalışma genel olarak düzgün ve yalın bir anlatımla sunuldu ve genel olarak anlaşıldı. Rapor süresinden 1-3 gün geç teslim edildi. Kullanılan görsel materyaller toplanan verileri destekliyor ve çalışmanın anlaşılmasını kolaylaştırıyor. Raporda yazının güzelliğine özen gösterilmiş. Kompozisyon kurallarına dikkat edilmiş. Hazırlanan rapor temiz ve düzenli görünüyor Rapaorda kullanılan dil Türkçenin anlatım özelliklerine uygun. Yazım ve noktalama kurallarına dikkat edilmiş. Çalışma düzgün ve yalın bir anlatımla sunuldu ve tümü anlaşıldı. Rapor gününde teslim edildi. Kaynak: Kutlu, Ö; D. Doğan; İ. Karakaya, Öğrenci Başarısının Belirlenmesi-Performansa ve Portfolyoya Dayalı Durum Belirleme, Pegem Akademi, Ankara,

95 2. ÜNİTE İLK YARDIM 95

96 İLK YARDIM KİMLERDEN VE NASIL YARDIM İSTEMELİYİM? 96

97 İLK YARDIM 1. Etkinlik Tedbirli davranarak kazaların meydana gelmelerini önemli ölçüde engelleyebiliriz. Ancak günlük hayatımızda bizim dışımızdaki nedenlerden dolayı kazalarla ya da diğer acil durumlarla karşılaşabiliyoruz. a. Böyle durumlarda kimlerden yardım isteyebileceğinizi aşağıdaki noktalı yerlere yazınız b. Yardım isterken hangi bilgileri eksiksiz olarak vermeliyiz? Aşağıdaki noktalı yerlere yazınız Etkinlik 112 Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetleri nin numarasını arayarak asılsız çağrılarda bulunan ya da ilgilileri gereksiz yere meşgul eden kişiler, hangi olumsuz durumların yaşanmasına sebep olabilirler? Aşağıdaki noktalı yerlere yazınız

98 İLK YARDIM 3. Etkinlik Lise Öğrencisinin Organları Üç Kişiye Hayat Verdi. Osmaniye de geçirdiği motosiklet kazası sonucu kaldırıldığı devlet hastanesinde beyin ölümü gerçekleşen öğrencinin organları üç kişiye hayat verdi. 8 Şubat 2012 tarihli gazete haberi a) Yukarıdaki gazete haberinde olduğu gibi organ bağışı konusunda basında sık sık haberlerin yer aldığını görüyoruz. Bu konudaki düşüncelerinizi aşağıdaki noktalı yerlere yazınız b) Ülkemizde, organ bağışı sayısı yeterli düzeyde değildir. Sizce ülkemizde organ bağışı sayısını artırmak için neler yapılabilir? Görüşlerinizi aşağıdaki noktalı yerlere yazınız c) Kimler organ bağışında bulunabilir? Etkinlik Trafik kazaları sonrasında insanlar kana ihtiyaç duyabilirler. Kan ihtiyacının karşılanmasındaki tek kaynak insandır. Çünkü kan üretilemeyen bir dokudur. a) Yukarıdaki bilgileri dikkate alarak kan vermenin insan yaşamı açısından önemini yazınız

99 İLK YARDIM b) İsteyen herkesin kan vermesi mümkün değildir. Kan verecek kişilerde aranan özellikler nelerdir? Aşağıdaki noktalı yerlere yazınız ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu. : Aşağıda işlemiş olduğunuz konuyla ilgili bazı ifadeler yer almaktadır. Bu ifadeleri okuyup size uygun olan yüz ifadesinin altındaki kutucuğu X ile işaretleyiniz. Evet Hayır Ölçütler Dereceler Evet Hayır 1. Trafik kazaları, ev kazaları gibi acil durumlarda 112 Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetleri ni ararım Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetleri ni aradığımda hangi bilgilerin verilmesi gerektiğini bilirim Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetleri ni gereksiz yere arayıp meşgul edersem bunun sonucunda yaşanabilecek olumsuzlukları bilirim. 4. Kan ve organ bağışının önemini bilirim. 5. Kimlerin kan ve organ bağışında bulunabileceğini bilirim. 6. Acil durumlarda arayabileceğimiz Polis İmdat, Alo Jandarma ve İtfaiyenin numaralarını bilirim. Öğretmenin Görüşü: NOT: Hayır bölümünü işaratlediğiniz ifadeler ile ilgili bilgilerinizi gözden geçirmelisiniz. 99

100 İLK YARDIM DOĞRU İLK YARDIMI ÖĞRENİYORUM 100

101 İLK YARDIM 1. Etkinlik Kazalardan sonra yapılan ilk yardım müdahalelerinin insan yaşamındaki önemini hepimiz biliyoruz. a. Kaza sonrasında yapılacak ilk yardım uygulamalarının insan hayatındaki önemini anlatan bir slogan hazırlayarak aşağıda belirtilen boş yere yazınız. b. Aşağıdaki noktalı yerlere sloganda anlatmak istediğinizi yazınız

102 İLK YARDIM 2. Etkinlik Kaza sonrasında yanlış yapılan ilk yardım uygulamaları sonucu ölen ya da sakat kalan insanlarla ilgili haberleri gazetelerden okuyor ve televizyonlardan izliyoruz. a. Konu ile ilgili getirmiş olduğunuz bir haber fotoğrafını aşağıda verilen boş alana yapıştırınız. b. Bu kazada yapılan ilk yardım uygulamalarının doğru olup olmadığı hakkındaki düşüncelerinizi noktalı yerlere yazınız c. Yanlış yapılan ilk yardım uygulamaları ne gibi sonuçlara yol açabilir?

103 İLK YARDIM d. Böyle bir durumda siz olsaydınız ne yapardınız? e. Kaza sonrasında yaralılara ilk yardım uygulamasının kimler tarafından yapılması gerekir? ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu. : Aşağıda işlemiş olduğunuz konuyla ilgili bazı cümleler yer almaktadır. Bu cümleleri okuyup size uygun olan yüz ifadesinin altındaki kutucuğa X ile işaretleyiniz. Evet Hayır Ölçütler Evet Dereceler Hayır 1. ilk yardım uygulamalarının ilk yardım eğitimi almış kişiler ya da sağlık personeli tarafından yapılması gerektiğini bilirim. 2. Kaza sonrasında yanlış yapılan ilk yardım müdahalelerinin sakatlıklara ya da ölümlere neden olabileceğini bilirim. 3. Kaza sonrasında çürük, ezik gibi basit müdahaleleri yaparım. 4. İlk yardım eğitimi yoksa yaralıya müdahalede bulunmam. 5. Kaza sonrasında 112 Acil Yardım ve Sağlık Hizmetleri ni ararım. Öğretmenin Görüşü: NOT: Hayır bölümünü işaratlediğiniz cümleler ile ilgili bilgilerinizi gözden geçirmelisiniz. 103

104 İLK YARDIM TAŞITLARDAKİ İLK YARDIM ÇANTASI 104

105 İLK YARDIM 1. Etkinlik Aşağıdaki soruların cevaplarını noktalı yerelere yazınız. a. Kolunda ya da bacağında kanamalı yarası olan kişiye müdahale edilirken hangi ilk yardım malzemeleri kullanılabilir? b. Araçlarda bulunan ilk yardım çantalarında, bazı malzemelerin eksik olması durumunda oluşabilecek sorunlar nelerdir? c. Taşıtlarda bulundurulması zorunlu olan ilk yardım çantasındaki malzemelere hangi durumlarda ihtiyaç duyulur?

106 İLK YARDIM 2. Etkinlik Aşağıda ilk yardım çantasında bulunan malzemelerin kullanılışı ile ilgili cümleler eksik verilmiştir. Karışık olarak verilen kelimelerden uygun olanları noktalı yerlere yazınız. baskı yapmak esmark bandajı ilk yardım plaster pansuman yara antiseptik solüsyon yara bandı turnike alüminyum yanık örtüsü 1. Sargı bezi, yaralı bölgeye... amacıyla kullanılır. 2. Yaraları temizlemek için... kullanılır. 3. İncinme ve burkulmalarda... kullanılır. 4. Yara üzerine konulan... malzemesinin sabit kalması için... kullanılır. 5. Ağır kol ve bacak kanamalarında, yaralıya... yapılır. 6. Yanıklarda hastanın dış ortamla temasını kesmek amacıyla altına ya da üstüne... serilir. 7. Taşıtlarda... çantası bulundurmak zorunludur. 8. Küçük... kapatılması amacıyla... kullanılır. 3. Etkinlik Aşağıdaki kelime ve kelime gruplarını kullanarak noktalı yerlere bir hikâye yazınız. sargı bezi antiseptik solüsyon plasterer steril gazlı bez

107 İLK YARDIM 4. Etkinlik Aşağıdaki boş alana ilk yardım çantası bulundurmanın önemini anlatan bir afiş tasarlayınız. AFİŞİM 107

108 İLK YARDIM HAFİF YARALANMALARDA İLK YARDIM 108

109 İLK YARDIM 1. Etkinlik Aşağıdaki noktalı yerlere hafif yaralanmalar sonrasında hangi ilk yardım uygulamalarının yapıldığını yazınız Hafif yaralanmalar sonrasında Etkinlik Aşağıda karışık olarak yer alan harfl eri anlamlı kelime ve kelime grupları oluşturacak şekilde sıralayarak kutucuklar içine yazınız. ANSUB YIKSIR YİLMARKID ÜKRÜÇ ZAGIL ZEB AYRA DANBI FİHAF MAYALARAN TİKANPESTİ YONLÜSOS 109

110 İLK YARDIM 3. Etkinlik Aşağıdaki noktalı yerlere, hafif yaralanan bir kişiye yapılacak ilk yardım uygulamasını anlatan bir öykü yazınız

111 İLK YARDIM 4. Etkinlik Hafif yaralanmalarda yapılabilecek ilk yardım uygulamalarıyla ilgili sınıfta bir konuşma yapacağınızı varsayınız. Söylemek istediklerinizi aşağıdaki noktalı yerlere yazınız Etkinlik Aşağıdaki boş alana hafif yaralanmalarda yapılan bir ilk yardım uygulamasının resmini çiziniz. 111

112 İLK YARDIM ÖNCELİK AMBULANSIN 112

113 İLK YARDIM 1. Etkinlik Aşağıda verilen kelime ve kelime grupları bulmacada soldan sağa, sağdan sola, yukarıdan aşağıya, aşağıdan yukarıya ve çapraz olarak yerleştirilmiştir. Sizler de bulmacadan bu kelime ve kelime gruplarını bularak örnekteki gibi bulmaca üzerinde işaretleyiniz. ambulans jandarma siren sürücü geçiş üstünlüğü trafik sağ şerit itfaiye fermuar sistemi polis sol şerit İ P A D G E J K Ş İ G O M D O E L H A F S J E Ş E H N L Y K N N Ü T Ç Ç T R A F İ K D Ç R E İ K S Ç K İ G S A Ş Ü H Ş M İ R L J İ U R O C N Ü İ S P U Y S S M T Ü F S N R İ E K Z İ A H L R T E A E Y İ A F T İ T A Ü R U M S O L Ş E R İ T N İ M B S T Z G V Ö Y B L S R C A M B U L A N S Ü L E Z E O Ç Y U Ö K E Ğ K F E T İ R E Ş Ğ A S Ü Ç 113

114 İLK YARDIM 2. Etkinlik Aşağıda yer alan trafikte diğer araçlara göre geçiş üstünlüğü bulunan araçlarla ilgili soruları okuyarak cevaplarınızı noktalı yerlere yazınız. a) Geçiş üstünlüğü ne zaman ve nasıl kullanılır? b) Trafikte diğer araçlara göre ambulansın neden geçiş üstünlüğü vardır? Etkinlik Fermuar sistemi nedir? Yararlarını aşağıya yazınız. 114

115 İLK YARDIM 4. Etkinlik Trafikte bazı araçların geçiş üstünlüğüne sahip olduğunu biliyoruz. Aşağıda adları verilen araçları geçiş üstünlüğüne uygun olarak sırasıyla noktalı yerlere yazınız. Polis ve jandarmaya ait araçlar Ambulans Sivil savunma hizmetlerine sahip araçlar Kar ve buz temizleme çalışmalarında görevli araçlar Koruma araçlarıyla korunan araçlar İtfaiye

116 İLK YARDIM ÜNİTE SONU ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU Öğrencinin adı ve soyadı: Sınıfı: Nu.: Aşağıda İlk Yardım ünitesine ait cümlelere yer verilmiştir. Bu cümleleri okuyarak size uygun olan bölümü işaretleyiniz. Evet: Hayır: Ölçütler Dereceler 1. Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetleri nin numarasını bilirim. 2. Acil Yardım ve Kurtarma Hizmetleri ni aradığımda hangi bilgilerin verilmesi gerektiğini bilirim. 3. Acil durumlarda aranacak diğer numaraları bilirim. 4. Kan ve organ bağışının önemini bilirim. 5. İlk yardım müdahalelerinin kimler tarafından yapılması gerektiğini bilirim. 6. Yanlış ilk yardım müdahalelerinin doğuracağı sonuçları bilirim. 7. Araçlardaki ilk yardım çantasının içindeki malzemeleri bilirim. 8. Araçlardaki ilk yardım çantasının içindeki malzemelerin ne işe yaradığını ve nasıl kullanıldığını bilirim. 9. Sıyrık, bere, çürük, ezik vb. hafif yaralanmalarda yapılması gereken ilk yardım uygulamalarını bilirim. 10. Ambulansın trafikte geçiş üstünlüğüne sahip olduğunu bilirim. 11. Ambulansın trafikte geçiş üstünlüğüne sahip olma nedenlerini bilirim. Öğretmenin Görüşü: NOT: Hayır bölümünü işaratlediğiniz cümleler ile ilgili bilgilerinizi gözden geçirmelisiniz. 116