Patlama nedir? Tozların, gazların ve patlayıcıların kimyasal enerjisinin ani büyümesi. www. atexegitim.com

Transkript

1 Patlama nedir? Tozların, gazların ve patlayıcıların kimyasal enerjisinin ani büyümesi

2 Toz patlaması

3 Toz patlaması Toz patlamasının etkileri çok yıkıcı olabilmektedir.

4 Toz Patlaması - Riskler ve Korunma TEMEL - Toz patlamasının fiziksel oluşumu EMNİYET - Risk analizi ve Güvenlik Sistemleri

5 Toz patlaması nedir? Katı maddenin hızla yanması Bir toz patlaması, yanıcı malzeme (toz) ve gaz (hava) karışımının hızla tutuşması ve yanmasıdır. Eğer toz patlaması meydana geliyorsa, karışım hızla yanma gibi zincirleme reaksiyonu besleyebilecek oranda yanıcı malzeme içermektedir. Eğer toz ve gaz çok karışık olursa patlama çok daha şiddetli infilaka dönüşür. Odun örneği ile açıklanabilir

6 . YAVAŞ YANMA HIZLI YANMA PATLAMA

7 Ne zaman toz patlaması ile Yanabilir malzeme karşılaşabiliriz? Toz konsantrasyonunun ve partikül büyüklüğünün patlamaya elverişli konumda bulut şeklinde dağılımı Ateşleme kaynağı

8 Yanma yüzeyde meydana gelir Küçük yüzeyler küçük yanma/patlamaya imkan verir Büyük yüzeyler hızlı yanma/patlamaya imkan verir

9 Hangi maddeler toz patlaması yapabilir? Doğal organik bileşimler Sentetik organik bileşimler Kömür ve fosiller Metaller yanıcı malzeme+ oksijen oksit + enerji

10 Patlayıcı toz konsantrasyonu Minimum patlayıcı toz konsantrasyonu: 50 ila 100 gram/m3 Maksimum patlayıcı toz konsantrasyonu: 2 ila 10 kilogram/m3

11 TOZ PATLAMA KONSANTRASYONU Toz için; alt patlama limitinden (LEL), yanmayı besleyecek kadar yeterli oksijen içermiyen yüksek konsantrasyon noktasına kadar bir aralık vardır. Bu iki ekstrem nokta arasında bir yerde optimum karışım en şiddetli patlamayı verir. En şiddetli karışım, koruma sistemlerinde ölçülendirme için kullanılır.

12 TOZ KARAKTERİSTİĞİ LEL Alt patlama limiti. Bir patlamanın gerçekleşebildiği en düşük konsantrasyon. MIT Minimum ateşleme sıcaklığı (Toz bulutu) MIE Minimum ateşleme enerjisi. Bir toz bulutunu ateşleyebilecek en küçük miktardaki enerji.

13 TOZ PATLAMASI ATEŞLEME KAYNAĞI Ateşleme kaynağı, karışımın ateşe dönüşmesi için gereklidir. Ateşleme kaynakları şunlar olabilir; Elektrostatik kıvılcımlar Mekanik kıvılcımlar Elektriksel kıvılcımlar Sıcak yüzeyler Kaynağın, düşük konsantrasyonları ateşleyebilmesi için daha fazla enerji üretmesi gereklidir.güvenlik analizleri, sorun olan toz için gerekli minimum enerjiye (MIE) ve minimum ateşleme sıcaklığına (MIT) www. dayanır. atexegitim.com

14 Elektrostatik deşarj Elektrostatik deşarj nasıl oluşur? Temas şarjı (en önemlileri: insan,tozun hava ile nakli, iki likit fazının emülsiyonu vb) İndüksiyon Şarj olmuş partikül veya iyonların toplanması

15 Elektrostatik deşarj Şarj yükünün dağıtılması Topraklama Nemlendirme Havanın iyonizasyonu Şarjı dağıtıcı materyallerin kullanımı

16 Elektrostatik deşarj Şarj yükünün dağıtılması - Nemlendirme Relatif nem 65 % değeri üzerinde tutulur Yüzey üzerinde su film tabakası oluşur Malzemenin doğal hidroskopisine bağlıdır: cam/doğal elyaflar vs. polietilen

17 Mekanik darbeler ve mekanik kıvılcımlar İki nesnenin kazaen çarpışması veya sürtünmesi sonucu meydana gelir İki ateşleme kaynağı ortaya çıkar: -mekanik kıvılcımlar -sıcak yüzeyler

18 Mekanik darbeler ve mekanik kıvılcımlar çarpışma veya sürtünmeden dolayı ısı ortaya çıkar yüzeyden sıcak (metalik) kırıntılar kopar kırıntılar oksitlenir ve daha sıcak hale gelir temas yüzeyinde sıcak noktalar oluşur

19 Sıcak yüzeyler Tutuşma kabiliyeti yüzeyin boyutuna ve sıcaklığına bağlıdır. Yüksek sıcaklıktaki geniş yüzeyler düşük sıcaklıktaki dar yüzeylerden daha tehlikelidir.

20 Sıcak yüzeyler Kanal içindeki Toz birikimi Kanal dışında Kaynak işlemi