Bu soru kitap ÝÛÝ 2 MayÝs 1999 SS soru kitap ÝklarÝnda bulunan sorularý i ermektedir.

SYM T.C. Y KSEK ÚRETÜM KURULU ÚRENCÜ SE ME VE YERLEÞTÜRME MERKEZÜ ÚRENCÜ SE ME SINAVI ( SS) 1999 SORU KÜTAP IÚI Bu soru kitap ÝÛÝ 2 MayÝs 1999 SS soru kitap ÝklarÝnda bulunan sorularý i ermektedir. Bu testlerin her hakký saklýdýr. Hangi ama la olursa olsun, testlerin tamamýnýn veya bir kýsmýnýn Merkez'imizin yazýlý izni olmadan kopya edilmesi, fotoûrafýnýn ekilmesi, herhangi bir yolla oûaltýlmasý, yayýmlanmasý ya da kullanýlmasý yasaktýr. Bu yasaûa uymayanlar gerekli cezai sorumluluûu ve testlerin hazýrlanmasýndaki mali kÿlfeti peßinen kabullenmiß sayýlýr.

DÜKKAT! CEVAP KåÚIDINIZI BAÞKALARININ G REMEYECEÚÜ ÞEKÜLDE TUTUNUZ. GENEL A IKLAMA 1. Bu kitap Ýkta, "Sšzel BšlŸm" ve "SayÝsal BšlŸm" olarak adlandýrýlan iki bšlÿm bulunmaktadýr. Bu bšlÿmlerin her birinde ne tÿr sorular bulunduûu, bšlÿm baßlarýnda belirtilmißtir. 2. Testin tÿmÿ i in verilen cevaplama sÿresi 180 dakikadýr (3 saat). Eßit aûýrlýklý SS PuanÝnÝzÝn yÿksek olmasýný istiyorsanýz, bu sÿrenin 90 dakikasýný "Sšzel BšlŸm"deki, 90 dakikasýný da "SayÝsal BšlŸm"deki sorularýn cevaplanmasýna ayýrmanýz yararýnýza olacaktýr. Sšzel AÛÝrlÝklÝ SS PuanÝnÝzÝn yÿksek olmasýný istiyorsanýz "Sšzel BšlŸm"e, SayÝsal AÛÝrlÝklÝ SS PuanÝnÝzÝn yÿksek olmasýný istiyorsanýz "SayÝsal BšlŸm"e biraz daha fazla zaman ayýrabilirsiniz. Ancak, bu bšlÿmlerin ikisinde de bir šl Ÿde baßarýlý olmanýz gerektiûini unutmayýnýz. 3. SorularÝ cevaplamada, hem doûruluk hem de hýz šnemlidir. Bu nedenle size zor gšrÿnen sorular Ÿzerinde fazla zaman harcamayýp baßka sorulara ge iniz. ZamanÝnÝz kalýrsa, cevaplayamadýûýnýz sorulara yeniden dšnebilirsiniz. 4. Cevaplamaya istediûiniz sorudan baßlayabilirsiniz. "Sšzel BšlŸm"deki sorularla ilgili cevaplarýnýzý, cevap k ÛÝdÝnÝzdaki "Sšzel BšlŸm"e, "SayÝsal BšlŸm"deki sorularla ilgili cevaplarýnýzý da cevap k - ÛÝdÝnÝzdaki "SayÝsal BšlŸm"e ißaretlemeyi unutmayýnýz. 5. Bu kitap Ýktaki her sorunun, sadece bir doûru cevabý vardýr. Bir soru i in birden ok cevap yeri ißaretlenmißse o soru yanlýß cevaplanmýß sayýlacaktýr. 6. CevaplarÝnÝzÝ koyu siyah ve yumußak bir kurßunkalemle ißaretleyiniz. Üßaretlerinizi cevap yerlerinin dýßýna taßýrmayýnýz. TŸkenmezkalem veya dolmakalem kullanmayýnýz. 7. Cevap k ÛÝdÝnÝzÝ burußturmayýnýz, katlamayýnýz ve Ÿzerine gereksiz hi bir ißaret koymayýnýz. 8. DeÛißtirmek istediûiniz bir cevabý yumußak bir silgiyle, cevap k ÛÝdÝnÝ šrselemeden, temizce siliniz ve yeni cevabýnýzý ißaretlemeyi unutmayýnýz. 9. Bu test puanlanýrken her bšlÿmdeki doûru cevaplarýnýzýn sayýsýndan yanlýß cevaplarýnýzýn sayýsýnýn dšrtte biri dÿßÿlecek ve kalan sayý o bšlÿmle ilgili ham puanýnýz olacaktýr. Bu nedenle, hakkýnda hi bir fikriniz olmayan sorularý boß býrakýnýz. Ancak, soruda verilen se eneklerden birka ÝnÝ eleyebiliyorsanýz kalanlar arasýndan doûru cevabý kestirmeye alýßmanýz yararýnýza olabilir. 10. Soru kitap ÝÛÝnÝzÝn sayfalarýnda uygun gšrdÿûÿnÿz boßluklarý mÿsvedde i in kullanabilirsiniz. 11. SÝnavda uyulacak diûer kurallar bu kitap ÝÛÝn arka sayfasýnda belirtilmißtir. Ü ÜNDEKÜLER B L M ADI SAYFA S ZEL B L M 1 SAYISAL B L M 21

S ZEL B L M DÜKKAT! BU B L MDE CEVAPLAYACAÚINIZ TOPLAM SORU SAYISI 88'DÜR. Ülk 44 Soru Son 44 Soru "TŸrk eyi Kullanma GŸcŸ", "Sosyal Bilimlerdeki Temel Kavram ve Ülkelerle DŸßŸnme GŸcŸ" ile ilgilidir. Eßit AÛÝrlÝklÝ SS puanýnýzýn yÿksek olmasýný istiyorsanýz Sšzel BšlŸme 90 dakika ayýrmanýz yararýnýza olabilir. Sšzel AÛÝrlÝklÝ SS puanýnýzýn yÿksek olmasýný istiyorsanýz Sšzel BšlŸme biraz daha fazla zaman ayýrabilirsiniz. Bu bšlÿmdeki sorularla ilgili cevaplarýnýzý, cevap k ÛÝdÝnÝzdaki "S ZEL B L M"e ißaretleyiniz. 1. Olaylara bir de bu gšzle bakmalýsýn. Bu cÿmledeki altý izili sšzÿn cÿmleye kattýûý anlam, aßaûýdakilerin hangisinde vardýr? A) Sorunlara bu anlayýßla yaklaßtýûýn sÿrece baßarýlý olamazsýn. B) AmacÝna ulaßabilmek i in alýßmalarýný bu noktada yoûunlaßtýrmalýsýn. C) Bu gidißle okulu ancak šnÿmÿzdeki yýl bitirebilir. D) Bu bšyle sÿrÿp giderse onu uyarmak zorunda kalacaûýz. 3. Beß yÿz sayfalýk bu dev romanda, yazarýn, olaylara ve durumlara hi yama yapmadýûýný gšrÿrÿz. Bu cÿmlede ge en "yama yapmamak" sšzÿyle belirtilmek istenen aßaûýdakilerden hangisidir? A) SšzŸ uzatmaktan ka Ýnmak B) AnlatÝma kendini katmamak C) A Ýk ve anlaßýlýr bir dil kullanmak D) YaßanÝlanlarÝ olduûu gibi yansýtmak E) FarklÝ anlatým bi imlerinden yararlanmamak E) Bu ayrýntýlarý gšzden ka Ýrmazsan sonuca ulaßýrsýn. 2. Her ortamda šzeleßtirisini yapmaktan ekinme- I yen, kusurlarýný ve yanlýßlarýný hi gizlemeden dile II III getiren, yalancýlýktan ve vurdumduymazlýktan IV V nefret eden bir arkadaßýmýzdý. YukarÝdaki cÿmlede numaralanmýß sšzcÿklerin hangisinde "eksik, noksan" anlamý vardýr? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 4. YaßadÝklarÝ dšnemde yeterince tanýnmamýß bazý ozan ve yazarlar vardýr. Bunlar amurlu bir su birikintisine bembeyaz, ÝßÝl ÝßÝl akýl taßlarý atarlar; ancak bu taßlar, zamanýnda pek fark edilmez. Bir gÿn gelir, o amurlu sular durulur ve o gÿzel akýl taßlarý gÿn ÝßÝÛÝna Ýkar. Bu par ada ge en " amurlu bir su birikintisi" sšzÿyle anlatýlmak istenen aßaûýdakilerden hangisidir? A) Ger ek sanat ŸrŸnlerinin ayrýmýna varýlamadýûý ortam B) SanatÝn, yaßamý gÿzelleßtirme ißlevi C) Sanat ÝlarÝn ŸrŸn vermede karßýlaßtýûý gÿ lÿkler D) Sanatla ilgilenen, yaßamýný sanatla kazanan kißilerin azlýûý E) Sanat Ýlara yšneltilen olumsuz eleßtiriler 1 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

5. (I) Kasaba, ne kent, ne kšy; ikisinin karýßýmý bir yerleßim merkezidir. (II) TŸrkiye'yi en iyi yansýtan yerleßim šrneûidir bence kasaba. (III) Kasaba kÿltÿrÿ bÿtÿn yaßamýmýzý etkiler. (IV) Kasaba gšrgÿsÿ her yšnÿyle davranýßlarýmýza, ilißkilerimize yansýr. YukarÝdaki par ada numaralanmýß cÿmlelerden hangileri anlamca birbirine en yakýndýr? A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve IV. 7. (I) O, ißlediûi konularý genellikle OsmanlÝ ÜmparatorluÛunun škÿß dšneminin baßladýûý 17. ve 18. yÿzyýldan alýr. (II) OyunlarÝ o dšnemin dÿßÿnÿß bi imini, tšrelerini karikatÿrize ettiûinden deûerlidir. (III) GŸldŸrme šûesine baûlý kalarak bilgili bilgisiz, erdemli erdemsiz kißiler arasýndaki elißkileri yansýtýr. (IV) KurumlarÝn, dolayýsýyla da toplumun hicvine yšnelir. (V) Mizah anlayýßý, geleneksel mizah anlayýßýmýza uyduûundan, yapýtlarýndan halk da hoßlanýr, aydýnlar da. YukarÝdaki par ada numaralanmýß cÿmlelerin hangilerinde neden-sonu ilißkisi vardýr? A) I. de ve II. de B) I. de ve III. de C) II. de ve V. de D) III. de ve IV. de E) IV. de ve V. de 6. AßaÛÝdakilerin hangisinde bir "yakýnma" vardýr? A) Bir gelip bir gidiyordu deniz DudaklarÝ Ýslak, elleri kenetli B) Sšyleyin sšyleyin kim anlar dilimden Kim alýr yarý yolda kalmýß selamýmý C) SalkÝmsšÛŸtler yýkanýrken anýlarda Üki ßÝk martýydýk bulutlarda D) OdalarÝ parka taßýmýß kimi anneler Koßußup duruyor bÿtÿn ocuklar E) Sen bitek topraklarda boy atmýß gÿzellik, TÝrpan tanýmamýß otlaklar yeßilinde 8. (I) BŸtŸn dÿnyada geleneksel olandan, halk hik - yesi ve destandan yararlanma yoluna gidilmißtir. (II) MŸzik, resim, roman, šykÿ, ßiir, tiyatro ve sinema gibi sanat dallarýnýn hepsinde bšyledir. (III) Ben de bšyle yapmak, geleneksel olaný aûdaß šykÿ sanatýna taßýmak istiyorum. (IV) Bu yšntemi Ÿlkemiz yazýnýnda ustaca uygulayan Yaßar Kemal'in izinde yÿrÿmek isteyißimin šzÿnde de ißte bu yatýyor. (V) Nitekim son yapýtýmda geleneksele yšnelißim a Ýk a gšrÿlebilir. YukarÝdaki par ada numaralanmýß cÿmlelerin hangilerinde ama sšz konusudur? A) I. ve IV. B) I. ve V. C) II. ve III. D) III. ve IV. E) IV. ve V. 2 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

9. (I) Bu sšyleßimiz sýrasýnda bana yšnelttiûiniz sorular dÿßÿncelerimi gšzden ge irme olanaûý saûlýyor. (II) Ne yapýyorum, nasýl yapýyorum sorularýný yanýtlamak ger ekten kolay deûil. (III) ŸnkŸ ne yaptýûýmýz, nasýl yaptýûýmýz Ÿzerinde, yazarken daha az, yazdýktan sonra daha ok dÿßÿnÿrÿz. (IV) AslÝnda yazý ustalýûý uzun, ok uzun yýllardan sonra kazanýlan bir beceridir. (V) Bu beceri sÿrekli bir gelißim gšsterir. YukarÝdaki par ada numaralanmýß cÿmlelerin hangisinde karßýlaßtýrma sšz konusudur? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 12. (I) ykÿcÿlÿûÿmÿzÿn bugÿn belirli bir izgiye ulaßtýûýný ve o izgide seyrettiûini sšylemek olduk a gÿ. (II) Hatta bazý dšnemlerde ge mißteki dÿzeyini bile koruduûu sšylenemez. (III) GŸnŸmŸzŸn gen šykÿcÿleri eski šykÿ šrneklerini ya hi okumuyorlar ya da yarým yamalak tanýyorlar. (IV) Bu yÿzden, ge mißle kan baûý taßýmayan, yaratýcýlýktan yoksun, son derece yetersiz ŸrŸnlerle karßýlaßýyoruz. (V) Bu durum, ister istemez, okurlarda šykÿye karßý ilgisizlik ve kÿ Ÿmseme yaratýyor. YukarÝdaki par ada numaralanmýß cÿmlelerin hangisindeki eleßtiri, šykÿcÿlerin yazdýklarýna yšneliktir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 10. (I) Halk tÿrkÿlerimizi, ezgi ve ßiir bakýmýndan kývamýný bulmuß sanat eserleri sayabiliriz. (II) BunlarÝ sšyleyenlerin seslerindeki ve okuyußlarýndaki pÿrÿzler ayýklanýnca klasik denecek kadar saûlam eserler Ýkar ortaya. (III) Ne var ki tÿrkÿleri sšyleyen ve ßÝk diye anýlan halk sanat ÝlarÝnÝn kimilerinin sesleri, bu eserlerin deûerini gšlgeliyor. (IV) Kimileri de tÿrkÿleri aßýrý bir duygusallýkla sšylÿyor. (V) Bunlarda tÿrkÿnÿn šzÿne gšre deûißen bir incelik, bir yorum gšrÿlmÿyor. YukarÝdaki par ada numaralanmýß cÿmlelerin hangisinde yargý, bir koßula baûlanmýßtýr? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 13. (I) Bir zamanlar tek isteûim ozan olmaktý. (II) ocukluûumda bir ok ßiir yazdým. (III) Sonra, sÿrekli olarak yerli ve yabancý bÿyÿk ozanlarýn ßiirlerini okudum. (IV) On altý on yedi yaßlarýma geldiûimde, iyi bir ßiirin ne olduûunu šûrendim ve kendi ßiirlerimin dÿzeyini dÿßÿnerek ßiir yazmaktan vazge tim. (V) Bir sÿre, ßiir yazmayý býrakýp iyi bir ßiir okuru olmaya alýßtým. (VI) Bšylece, baßka ßairlerin de kusurlarýný gšrmeye baßladým ve eleßtiri tÿrÿnde karar kýldým. YukarÝdaki par ada eleßtirmen, ozan olma isteûinin ger ekleßmeme nedenini numaralanmýß cÿmlelerin hangisinde belirtmektedir? A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. 11. (I) AtatŸrk'Ÿn Sšylev'i, yalnýzca sšz sšyleme sanatý i inde ele alýnacak kadar tek yšnlÿ bir kitap deûildir. (II) OlaylarÝn anlatýmýnda bÿyÿk romancýlarda gšrÿlen bir kurgulama yeteneûi vardýr. (III) KitabÝn oûu sayfalarý, yaßanmýßlýûýn yaný sýra anlatýmýyla ßiir yÿklÿdÿr. (IV) AtatŸrk, bu kitapta baßarýlý bir denemeci ustalýûýyla karßýtlarýný eleßtirir. (V) Ünsana šzgÿ deûerleri olumlu olumsuz yšnleriyle sergiler. (VI) Zengin bir karakterler kitabý da sayýlabilecek bir yapýsý olan Sšylev'in, bu yšnÿyle gen kußaklarý yšnlendirecek, etkileyici bir havasý vardýr. YukarÝdaki par ada numaralanmýß cÿmlelerin hangisinde yargý, gerek esiyle birlikte verilmißtir? 14. (I) Kenya'da gÿnlerce Klimanjaro tepelerine týrmandým. (II) Naivasha GšlŸ kýyýsýnda flamingolarý seyrettim bir akßam. (III) Flamingolar kýyýda pembe bir bulut olußturuyorlar. (IV) GŸneßin renkleriyle bÿtÿnleßir gibi. (V) GŸneß batarken bir canlýlýk yaßanýyor. (VI) Sonra kußlar, bšcekler, kýsacasý tÿm canlýlar aûýr aûýr ekiliyorlar kšßelerine. YukarÝdaki par ada, yazarýn numaralanmýß cÿmlelerinden hangisi, kendinden šnceki cÿmlenin bir šûesi durumundadýr? A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. 3 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

15. (I) O, folklorun bir Ÿlkenin ger ek kÿltÿr kaynaûý olduûunu savunan bir araßtýrmacýydý. (II) Folklorun, sadece el ißlemelerinden ya da tÿrkÿlerden olußtuûunu šne sÿrenlere karßý ÝkÝp kapsamýnýn ok daha geniß olduûunu ortaya koydu. (III) Geride, dÿnle bugÿnÿ kaynaßtýran, yarýnýn yaratýcýlarýna ÝßÝk tutacak šlÿmsÿz bilgiler ve belgeler býraktý. (IV) Bu belgeler aûdaß yšntemlerle derlenip bir araya getirildi. (V) Bšylece gen kußaklarýn yararlanmasýna sunuldu. YukarÝdaki par ada numaralanmýß cÿmlelerin hangisinde, sšz konusu araßtýrmacýnýn yapýtlarýnýn šzelliûi belirtilmektedir? 18. nlÿ filozof KonfŸ yÿs ßšyle yakarýrmýß ( ) "TanrÝm ( ) bana kitap dolu bir ev ( ) i ek dolu bir bah e ver ( )" Bu cÿmlede ayra larla ( ) belirtilen yerlere aßaûýdaki noktalama ißaretlerinden hangileri sýrasýyla konmalýdýr? A) (,) (:) (,) (...) B) (:) (,) (,) (!) C) (,) (:) (;) (!) D) (:) (;) (...) (.) E) (;) (!) (...) (.) A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 19. YaßamÝ kendince algýlayýp yorumlamak yerine, I II III IV 16. AßaÛÝdaki cÿmlelerin hangisinde yazým yanlýßý vardýr? A) Anlaßma metnine her iki tarafta sadýk kaldý. B) Kimsenin etkisinde kalmadan, ama larýn ve isteklerin doûrultusunda karar vermelisin. C) Bu ißte baßarýlý olamayacaûýný anladýûý i in hemen istifa dilek esini verdi. šnÿne konduûu gibi kabul eden insanlar, dÿßÿnce V tembelidir. YukarÝdaki altý izili sšzcÿklerden hangisi, yapýsý bakýmýndan štekilerden farklýdýr? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. D) Kasabadan ayrýlýrken karßýdaki yama ta gšrdÿûÿmÿz kýr evleri ilgimizi ekti. E) Bu soûukta dýßarý Ýkarsan yine hastalanýrsýn. 20. AßaÛÝdakilerin hangisinde verilen dizeler basit cÿmle olußturmaktadýr? A) Mustafa Kemal barýß olmuß, GŸrŸl gÿrÿl akan Ýrmaklarda. 17. Bir anlatým bi imi olarak gÿnlÿkte, gezi (I) deneme (II) eleßtiri ve ršportaj gibi šûretici (III) roman (IV) šykÿ (V) ßiir gibi yaratýcý tÿrlerden yararlanýlýr. Bu cÿmledeki numaralanmýß yerlerden hangisine štekilerden farklý bir noktalama ißareti konmalýdýr? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. B) Mustafa Kemal šzgÿrlÿk olmuß, zgÿrlÿk diye arpan yÿreklerde. C) Mustafa Kemal bereket olmuß, UzanÝp giden bu topraklarda. D) Mustafa Kemal tÿrkÿ olmuß, ÜnanmÝß dudaklarda. E) Mustafa Kemal ŸlkŸ olmuß, Uzak yakýn bÿtÿn bayraklarda. 4 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

21. ocukken, seslerin hep o minicik kutunun i ine I II 23. I. BaßarÝnÝn kalýcýlýûýný saûlamak, yýlmadan alýßmayý gerektirir. dolußtuûunu sanýrdým. DŸÛmesi evrilince o, III II. Sanat eûitiminden ge miß kißiler, her olayda bir incelik, bir gÿzellik ararlar. evimizi hoß naûmelerle doldururdu. YukarÝdaki cÿmlelerde numaralanmýß sšzcÿklerin tÿrleri, aßaûýdakilerin hangisinde sýrasýyla doûru olarak verilmißtir? I II III A) ißaret sýfatý niteleme sýfatý ißaret zamiri B) ißaret sýfatý belgisiz sýfat kißi zamiri C) ißaret zamiri niteleme sýfatý kißi zamiri III. IV. Elde edilen bilgiler, ilgililere sunulmadan šnce deûerlendirilir. Kurallar, neden šyle olmasý gerektiûi iyice dÿßÿnÿlerek konmußtur. YukarÝdaki numaralanmýß cÿmlelerden hangileri, šûeleri ve šûelerinin sýralanýßý yšnÿnden aynýdýr? A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve IV. D) kißi zamiri belgisiz sýfat ißaret zamiri E) ißaret sýfatý sayý sýfatý kißi zamiri 22. AßaÛÝdakilerin hangisinde cÿmlenin šûeleri doûru olarak ayrýlmýßtýr? A) Dilin, / yaratýda bir ara, geleceûe uzanabilmede bir kšprÿ, kalýcý olabilmede / zorunluluk / olduûunu bilir. B) Dilin, yaratýda / bir ara, geleceûe uzanabilmede bir kšprÿ, kalýcý olabilmede / zorunluluk olduûunu bilir. C) Dilin, yaratýda bir ara, / geleceûe uzanabilmede bir kšprÿ, / kalýcý olabilmede / zorunluluk / olduûunu bilir. D) Dilin, yaratýda bir ara, geleceûe uzanabilmede bir kšprÿ, kalýcý olabilmede zorunluluk olduûunu / bilir. E) Dilin, yaratýda bir ara, geleceûe uzanabilmede bir kšprÿ, kalýcý olabilmede zorunluluk / olduûunu / bilir. 24. Yineleme dediûimiz anlatým kusuru, ayný anlama gelen birden ok sšzcÿûÿn gereksiz yere bir arada kullanýlmasýdýr. Bir kavramýn TŸrk esiyle yabancýsýnýn birlikte kullanýlmasý bu tÿr kusurlardandýr. AßaÛÝdaki cÿmlelerin hangisinde bu a Ýklamada belirtilen tÿrde bir anlatým kusuru vardýr? A) Bunlar, belgesel šzellikler taßýyan, birbirinden ilgin yazýlardýr. B) BugŸn ißyerinde tebrik ve kutlama ziyaretlerinde bulunduk. C) Eskiden, musikiyle uûraßan kißilere musikißinas denirdi. D) Dil, varlýûýmýzýn en gÿ lÿ dayanaûý, kimliûimizin en anlamlý kanýtýdýr. E) GŸnŸmŸz insanýnýn vazge emediûi ara larýn baßýnda televizyonla bilgisayar gelmektedir. 5 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

25. AßaÛÝdaki cÿmlelerin hangisinde altý izili sšzcÿûÿn kullanýlmasý uygun de- Ûildir? A) Onun, bÿroda alýßanlara ayak uyduramayan, uyumsuz biri olduûunu dÿßÿnÿyordu. B) Eß dost demeden herkesi kýyasýya eleßtiriyordu. C) ArkadaßÝna sÿrekli olarak, o kißilerle ilißkilerini kesmesini šneriyordu. D) BeÛenmediÛi sšzcÿûÿ ya da cÿmleyi izip yerine etkili sšzler uyduruyordu. E) YÝllardÝr tasarladýûý romanýna baßlayamamanýn sýkýntýlarýný yaßýyordu. 27. AlÝnan bu karar, savaßta askerin daha ok šlmesine yol a tý. Bu cÿmledeki anlatým bozukluûu aßaûýdaki deûißikliklerin hangisiyle giderilebilir? A) "bu" sšzcÿûÿ atýlarak B) "daha ok" sšzÿ "askerin" sšzcÿûÿnden šnce kullanýlarak C) "yol a tý" sšzÿ yerine "neden oldu" sšzÿ getirilerek D) "alýnan" sšzcÿûÿ atýlarak E) "savaßta" sšzcÿûÿ "askerin" sšzcÿûÿnden sonra kullanýlarak 26. AßaÛÝdaki cÿmlelerin hangisinde bir anlatým bozukluûu vardýr? A) OlaÛanŸstŸ kißiliûi ve sýradýßý dostluûuyla, tanýdýk tanýmadýk herkesi bir sevgi emberinin i ine alýrdý. B) Tek baßýna ger ekleßtirebileceûi bir ok tasarýya gen leri de katarak bilgisini onlarla paylaßmak isterdi. C) Gerek šzgÿn alýßmalarý, gerekse yetkin e- viri ve derlemeleriyle, bu alandaki araßtýrmacýlara ÝßÝk tutmußtur. D) Onun dÿßÿnceleri, bilimle ilgilenen, yapýtlarýný okuyan, anlayan ya da anlamaya alýßanlar aracýlýûýyla yaßýyor. 28. I. Onun da gšrÿßlerini šûrenmek, yararlanmak istediler. II. III. IV. Herkes birbirine zarar vermeden yaßamayý baßarabiliyorlar. Onun aramýzdan ayrýlmasý yalnýz bizim i in deûil, tÿm toplum adýna bÿyÿk bir kayýptýr. ArkadaßÝnÝn sýkýntý ektiûini biliyor, sezdirmeden yardým ediyordu. YukarÝdaki numaralanmýß cÿmlelerin hangilerinde anlatým bozukluûu, tÿmle eksikliûinden kaynaklanmaktadýr? A) I. ve II. B) I. ve III. C) I. ve IV. D) II. ve IV. E) III. ve IV. E) Gen lerin deneyimsizlikten, bilgi eksikliûinden kaynaklanan sorularýný yanýtlayarak yšnlendirirdi. 6 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

29. Sšz konusu yazarla benim dÿßÿncelerimiz hatta duygularýmýz birbirine benziyor. Bu cÿmledeki anlatým bozukluûu aßaûýdakilerin hangisinden kaynaklanmaktadýr? A) Üyelik eki almýß kißi zamirinin gereksiz kullanýlmasýndan B) zneyle yÿklem arasýnda uyußmazlýk olmasýndan C) Gereksiz yere baûla kullanýlmasýndan D) YŸklemde anlam kaymasý olmasýndan E) Belirte eksikliûinden 31. (I) GŸnlŸk tutan bir yazar, yapýtlarýnda a ÝÛa vurmak istemediûi kimi duygu ve dÿßÿncelerini gÿnlÿûÿnde yansýtabilir. (II) OkuduÛu yapýtlara yšnelik, ger ekte neler dÿßÿndÿûÿnÿ dile getirebilir. (III) BazÝ durumlarý bilerek ya da bilmeyerek arpýtabilir. (IV) O, bir ok ayrýntýnýn arasýndan asýl anlatýlmak isteneni bulma abasýndadýr. (V) Bir gÿn bunlarý yayýmlarsa, okurlarýn bu nedenle kendisinden soûuyacaûýný dÿßÿnÿr. (VI) GŸnlŸk tutan birok yazar vardýr; ama bu dÿßÿnceyle, gÿnlÿklerini yayýmlayanlar azdýr. Bu par ada numaralanmýß cÿmlelerden hangisi dÿßÿncenin akýßýný bozmaktadýr? A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. 30. (I) SabahlarÝ, gecenin nemiyle Ÿrpermiß imenler Ÿzerinde yÿrÿyÿß yapýyorum. (II) Hava saydam; gÿn ÝßÝÛÝ, gšzleri kamaßtýran gÿ lÿ bir aydýnlýk yayýyor ortalýûa. (III) AÛa lar i ekte, tepelerin kadifemsi koyu maviliûine gururla yaslanmýßlar. (IV) Ûle vakti balkonda oturup kemiklerimi bahar gÿneßinin sýcaklýûýna býrakýyorum. (V) YaßlanÝyorum; ama aynalarda gšremediûim bir gen kýz var i imde. Bu par ada numaralanmýß cÿmlelerin hangilerinde insana šzgÿ nitelikler, baßka varlýklara aktarýlarak verilmißtir? A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV. D) III. ve IV. E) IV. ve V. 32. (I) Ulusal gÿvenliûin, ekonominin ve zenginliûin arklarý artýk bilgiyle dšnÿyor. (II) Bilgiyse, Ÿretilen bir ßey. (III) Bilginin deûeri yÿkseldik e, onu elinde tutan bireylerin ve uluslarýn bahtý a ÝlÝyor. (IV) Bilim insanýna hemen her aûda gereksinim duyulmußtur; ancak bilgi toplumunda bu gereksinim kat kat artmaktadýr. (V) GŸnŸmŸzde ger ek i toplumlar bu gereksinimi karßýlamaya alýßýyorlar.(vi) Yeterli sayýda ve nitelikte bilim adamý olmayan alanlarda bilim adamý yetißtirme alýßmalarýna hýz veriyorlar. Bu par a iki paragrafa bšlÿnmek istenirse ikinci paragraf numaralanmýß cÿmlelerin hangisiyle baßlar? A) II. B) III. C) IV. D) V. E) VI. 7 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

33. (I) ncelikle, eleßtireceûi yazarýn sanat ve dÿnya gšrÿßÿnÿ kavramaya alýßýr. (II) Sonra sanat Ýyla ve onun yapýtlarýyla ilgili izlenimlerini toplumsal a Ýdan deûerlendirmeye yšnelir. (III) Bir yazarýn bir yapýtýný hi bir zaman tek baßýna ele alýp incelemez. (IV) Bir romancýnýn, bir šykÿcÿnÿn yeni bir yapýtýný eleßtirirken daha šncekilerle karßýlaßtýrýr. (V) YapÝtÝn hangi a Ýlardan gelißtiûini ya da geride kaldýûýný belirtir. (VI) YazarÝn kendini aßma abalarýný ya da yinelemelerini gšsterir. (VII) BunlarÝ yaparken ne denli nesnel olmaya alýßýrsa alýßsýn yine de šznellikten kurtulamaz. YukarÝdaki par adan numaralanmýß cÿmlelerden hangisi ÝkarÝlÝrsa, par anýn anlamýnda bÿyÿk bir deûißme olmaz? A) II. B) III. C) V. D) VI. E) VII. 35. Yazar, šykÿsÿne kahraman olarak se tiûi kißinin yalnýzlýûýný ve evresindekilerle iletißim kuramayýßýný yansýtmak istiyor. Bunun da štesinde, onun, insana šzgÿ sýcaklýktan yoksun, insanlarý sevmeyen ve ÝkarcÝ bir gen olduûunu vurguluyor. Bu par ada sšzÿ edilen šykÿ kahramanýyla, aßaûýdakilerin hangisinde betimlenen kißi arasýnda bir benzerlik kurulabilir? A) KšyŸn yaßlýlarýna gšre, konußkan, kendine gÿvenen; ama baßýna buyruk bir gen ti. B) Eline ok az para ge mesine karßýn en aûýr ißlerde šzveriyle alýßýr; baßka bir yerde a- lýßmayý dÿßÿnmezdi. C) YanÝnda alýßanlara iß ortamýnda olduk a šl- ŸlŸ davranýyor, iß dýßýnda ise onlarý arkadaß gibi gšrÿyordu. D) Ünsanlardan ok doûaya yakýn, tÿm canlýlara karßý sýnýrsýz bir sevgi duyan, kendine šzgÿ biriydi. E) Kendine yarar saûlamayan bu insanlarýn arasýnda bulunmak, onlarla konußmak istemiyor; onlara karßý hi bir olumlu duygu beslemiyordu. 34. Hepimiz bencillikten yakýnýyoruz. Herkesin yalnýzca kendisini dÿßÿndÿûÿnÿ, kendisinden baßkasý yokmuß gibi davrandýûýný gšrÿyoruz. Bu tutumu eleßtiriyoruz; ama gšrÿyoruz ki eleßtirinin pek bir yararý olmuyor. ŸnkŸ bencillik azalacaûý yerde giderek yaygýnlaßýyor. Bu duruma karßý šnlem almýyor, sadece yakýnmakla yetiniyoruz. ---- Bu par anýn sonuna dÿßÿncenin akýßýna gšre aßaûýdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur? A) Bencil insan, kendisini koruma gÿdÿsÿyle kendine gÿvensizlik arasýnda sýkýßmýßtýr. B) BencilliÛin birey olma yetkinliûi kazanamamýß kißilerde sýk gšrÿldÿûÿnÿ biliyoruz. C) Bencil kißilerin, her olayý, her durumu, her insaný kendi ÝkarÝ i in kullandýûýný unutmamalýyýz. D) BencilliÛin nelerden kaynaklandýûýný, neden yaygýnlaßtýûýný dÿßÿnmÿyoruz. E) Bencil kißiler kendilerinden baßkalarýna deûer vermeyi bilmezler. 36. ykÿ yazmada baßarýlý olmuß bir yazara; "ArtÝk roman yazma zamanýnýz geldi." demek ya da "ArtÝk ondan romanlar bekleyebiliriz." gibi sonu lara ulaßmak bir yazý tÿrÿnÿ štekinden ŸstŸn tutmak anlamýna gelir. ykÿ ile roman ayrý tÿrlerdir. Ortak paydalarý ise bir kurguya dayanmalarý ve dÿzyazý olmalarýdýr. Her iki tÿrde de baßarý, yazarlarýnýn ustalýûýnda yatmaktadýr. Bu par ada, aßaûýdaki yargýlardan hangisine karßý ÝkÝlmaktadÝr? A) Yazarlar, baßarýlý olacaklarý alana yšnlendirilmelidir. B) Roman yazmak, šykÿ yazmaktan zordur. C) Yazarlar, deneyim kazandýk a farklý yazý tÿrleri denerler. D) En ok tutulan yazýnsal tÿrlerden biri romandýr. E) ykÿ yazmak bir birikim gerektirir. 8 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

37. zyaßamšykÿsÿ yazmak kolay deûildir. Ünsan, oûu kez nesnelliûini koruyamaz; benmerkezci duruma dÿßebilir. YazarÝmÝz bu ger eûi iyi kavramýß. OlabildiÛince kendini šne Ýkarmadan, ama kendi hakkýný da yedirmeden, yaßadýklarýný yazmýß. Hem de ok etkileyici bi imde yazmýß. Gen, yaßlý šûretmenler, hele šûretmenliûe hazýrlanan gen ler, okuyun bu kitabý. Yolunuz aydýnlanacak; ger ekten dolu bir yaßamýn ne olduûu, nasýl olmasý gerektiûi kafanýzda belirginleßecektir. Bu par ada, šzyaßamšykÿsÿ yazmanýn gÿ lÿûÿ, aßaûýdakilerden hangisine baûlanmaktadýr? A) OlaylarÝ yansýtýrken, kißisel gšrÿßleriyle gerekler arasýnda denge saûlamaya B) OlaylarÝ belirli bir meslek grubunun bakýß a Ý- sýyla yansýtmaya C) Ger ekleri gizleyebilmek i in duygusallýûa aûýrlýk vermeye D) YalnÝzca tanýk olunan olaylarý anlatarak kitabýn kapsamýný daraltmaya E) Okura yol gšstermeyi ama layarak kendini ikinci plana atmaya 39. Bu sanat Ý, kÿltÿrel yapýsýna yabancý olmadýûý bir coûrafyanýn insanýný anlatmýßtýr. Bu coûrafyanýn aûýtlarýný, efsanelerini, tÿrkÿlerini, masallarýný, inan larýný kýsacasý dÿßÿnme bi imini ok iyi bilmektedir. Bu yÿzden romanlarýnda, kahramanlarýna, kendi bilin lerinin sýnýrý i inde bir dÿnya kurmußtur. Halk dÿßÿncesinin ißleyißini ok iyi yakalayan yazar, yapýtlarýnda efsaneleßtirmeyi, Anadolu insanýnýn kendi ger ekliûi a ÝsÝndan ele almýßtýr. Üßte sanat Ý bu nedenle benzersiz kalabilmißtir. Bu par ada sšzÿ edilen sanat ÝnÝn baßarýsýnýn temelini aßaûýdakilerden hangisi olußturmaktadýr? A) KahramanlarÝnÝn, evreleriyle olan ilißkilerinden ok, kißilik šzelliklerine šnem vermesi B) AnlattÝÛÝ insanlarý, kÿltÿrel birikim ve dÿßÿnce a ÝsÝndan iyi tanýmasý C) Her bšlgenin kÿltÿrel yapýsýnýn kendine šzgÿ nitelikler taßýdýûýnýn bilincinde olmasý D) Birlikte yaßadýûý insanlarý anlatmanýn daha kolay olacaûýný fark etmiß olmasý E) HalkÝ, toplumun kÿltÿr deûerlerinin bir ŸrŸnŸ olarak ele almasý 38. Bir ßiirin alýnyazýsýný šnceden kestirme olanaûý yoktur. Bu ger ek, "Han DuvarlarÝ" i in de ge erliydi elbette. 1924'te yazýlan bu ßiir, bir ok yšnÿyle gÿncelliûini yitirmesine karßýn gÿnÿmÿzde h l okunuyor, tanýnýyor. Peki, hangi nedene baûlanabilir bu? Yoksa "Han DuvarlarÝ"nÝn da N. Kemal'in "Vatan Kasidesi", T. Fikret'in "Promete", M. åkif'in " anakkale Þehitleri" adlý ßiirleri gibi gizli bir yaßama gÿcÿ mÿ var? Ona bu gÿcÿ kazandýran ne? Bu par aya gšre, ßiirle ilgili olarak aßaûýdakilerden hangisi sšylenebilir? A) DeÛer kazanmasý zaman alýr. B) Belirli temalarý ißleyenler daha ok sevilir. C) YazÝldÝÛÝ gÿnlerde Ÿnlenenler kolayca unutulmaz. D) KalÝcÝlÝÛÝnÝ saûlayan etkenleri belirlemek gÿ - tÿr. E) Her biri bi im ve i erik yšnÿnden farklý šzellikler taßýr. 40. Bir eleßtirmen, kendi gšrÿßlerini kabul ettirmek i in okuyucuyu zorluyorsa yanlýß yoldadýr. ŸnkŸ eleßtirinin amacý okuyucuyu etkilemek deûil, onu birlikte dÿßÿnmeye yšnlendirmek olmalýdýr. nemli olan, deûerlendirme yapmaktan ok, yaßanýlan dÿßÿnme sÿrecine okuyucunun katýlýmýný saûlamaktýr. Eleßtirmenden beklenen ----. Bu par anýn sonuna dÿßÿncenin akýßýna gšre aßaûýdakilerden hangisi getirilemez? A) okuyucuya yapýtla ilgili bilgiler ve ipu larý sunmaktýr B) eleßtirdiûi yapýtla okuyucu arasýnda kšprÿ kurmaktýr C) okura, okuduûunu baûýmsýzca deûerlendirme olanaûý tanýmaktýr D) okuru koßullandýrmadan yapýtý deûißik a Ýlardan tartýßmaktýr E) okurun dÿnya gšrÿßÿne belli bir yšn vermektir 9 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

41. Edebiyat yapýtlarýný a Ýklamak, yorumlamak, de- Ûerlendirmek ve sýnýflandýrmak amacýný taßýyan yazýlar vardýr. Bu yazýlarý, "edebiyat eleßtirisi" adý altýnda toplayabiliriz. Edebiyat eleßtirisi i inde daha ok denemeler, kitap tanýtma yazýlarý ve bilimsel araßtýrmalar yer alýr. Bu yazýlar, en šznel izlenimlerden en nesnel deûerlendirmelere deûin uzanan geniß bir yelpaze i inde karßýmýza Ýkar. Bu a Ýklamalardan da anlaßýlacaûý Ÿzere bu yazýlarda ----. Bu par anýn sonuna dÿßÿncenin akýßýna gšre aßaûýdakilerden hangisi getirilemez? A) deûißik anlatým yšntemleri kullanýlýr B) ele alýnan konularýn sýnýrý olduk a genißtir C) doûruluûu kanýtlanabilecek gšrÿßlere aûýrlýk verilir D) okurlarý bilgilendirmek šn plana Ýkar E) asýl ama, yapýtlarýn gereûi gibi tanýtýlmasýdýr 43. O, aslýnda yazdýûý šykÿlerde, oyunlarda, romanlarda da bir ozandýr. Diline, dildeki uyuma, musikiyi saûlayan šûelere šncelik veren bir dÿzyazý ustasýdýr. Bu yšnden dÿzyazýyla olußturduûu yapýtlarda da ozanlýûý šne Ýkar. SšzcŸkleri bir imbikten ge irerek damýtýr; bšyle bir damýtýmdan ge memiß hi bir sšzcÿûe yer vermez yapýtlarýnda. DŸzyazÝlarÝnda da iyi bir sšz iß isidir, týpký ßiirlerindeki gibi. Bu par ada, sšzÿ edilen sanat Ýyla ilgili olarak aßaûýdakilerden hangisine deûinilmemißtir? A) DeÛißik tÿrlerde ŸrŸnler verdiûine B) ÞiirselliÛinin her ŸrŸnŸne yansýdýûýna C) KulaÛa hoß gelen sesler i eren sšzcÿkler kullanmaya šzen gšsterdiûine D) YapÝtlarÝnda kullandýûý dili inceden inceye ißlediûine E) Belirli kalýplarýn dýßýna ÝkmadÝÛÝna 42. DŸßŸncenin en iyi bi imde, insanýn kendi anadilinde olußup gelißtiûini sšylerdi. Anadile yaslanmayan bir anlatýmýn saûlam olmayacaûýný savunurdu. Daha da ileri gider, anadiline saygýnýn en bÿyÿk erdem olduûuna inanýr, onu yurtseverlikle eßdeûer tutardý. Bilimsel alýßmalarýnda olduûu kadar gÿnlÿk yaßamýnda da dile bÿyÿk bir šzen gšsterirdi. Kimi zaman bir sšzcÿûe takýlýr, dÿßÿncesini a Ýk se ik yansýtacak bir anlatým bi imini buluncaya deûin gÿnlerce alýßýrdý. DŸßŸnsel tutarlýlýûýn ancak dilsel tutarlýlýkla ger ekleßebilece- Ûine inanýrdý. Bu par ada aßaûýdakilerden hangisine deûinilmemißtir? A) Anadilin, insanýn duyarlýûý Ÿzerindeki etkisine B) SšzcŸk se iminde gšsterilen titizliûe C) Dil ile dÿßÿnce arasýndaki ilißkiye D) AnlatÝmla anadil arasýndaki baûa E) Dili doûru ve dÿzgÿn kullanmanýn šnemine 44. Bana gšre yeni šykÿcÿler "ben"li anlatýmýn dýßýna ÝkamÝyor, "ben" dýßýndaki yaßamýn šykÿlerine girmesine izin vermiyorlar. Bazen šykÿnÿn i ine kulaktan dolma ve taßýyamayacaûý aûýrlýkta felsefe koyuyorlar. O felsefe de šykÿye yedirilmiß olmuyor. Bu yÿzden yazdýklarýnýn šykÿ mÿ, ruhsal šzÿmleme mi, deneme mi olduûunu bilemiyorsunuz. AßaÛÝdakilerden hangisi, bu par ada sšzÿ edilen šykÿcÿlere yšneltilen eleßtirilerden biri deûildir? A) YazdÝklarÝnÝ kendileriyle sýnýrlý tutmalarý B) ykÿlerin dÿßÿnsel bÿtÿnlÿkten yoksun olmasý C) zÿmsenmemiß bilgi ve dÿßÿncelere yer vermeleri D) SšzcŸk se iminde gerekli šzeni gšstermemeleri E) Belirli bir yazýnsal tÿrÿn ilkelerine baûlý kalmamalarý 10 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

45. Konya yšresinde bakýr ve kurßun madenleri bulunmadýûý halde, bu yšredeki atalhšyÿk'te bu madenlerden yapýlmýß boncuk ve yÿzÿk gibi takýlar bulunmußtur. Bu bilgiler atalhšyÿk'te yaßamýß olan kÿltÿr ile ilgili aßaûýdaki yargýlardan hangisi i in kanýt olabilir? A) ÜnsanlarÝ bir arada yaßamaya zorlayan bir otorite vardýr. B) Maden bu kÿltÿrde šteki kÿltÿrlerden daha šnce kullanýlmýßtýr. C) Verimli bir yšrede bulunulmasýna karßýn tarýma šnem verilmemißtir. D) Baßka toplumlarla ticaret yapýlmýßtýr. E) SŸslenme, bu kÿltÿrde ok šnemli bir ihtiya - týr. 47. Üslamiyeti kabul eden milletler, kutsal kitaplarýný okuyabilmek i in Arap dilini ve alfabesini šûrenmeye baßlamýßlardýr. AßaÛÝdakilerden hangisi, bu durumun sonu larýndan biri deûildir? A) BazÝ toplumlarda, ÜslamlaßmanÝn Araplaßma ßeklinde ortaya ÝkmasÝ B) Üslamiyetin Üslam Ÿlkeleri arasýnda farklý algýlanmasý C) Üslamiyetin kutsal kitabýnýn, šzgÿn bi imini korumasý D) Arap kÿltÿrÿnÿn, diûer kÿltÿrleri etkilemesi E) Arap a sšzcÿklerin diûer dillerde de kullanýlýr hale gelmesi 46. Üslamiyetten šnce TŸrk sanatýnda, hayvanlarý ve bu hayvanlarýn birbirleriyle mÿcadelelerini gšsteren motifler šn planda olmußtur. Bu motifler kemer tokasý, kýlý, han er kabzasý, sÿs eßyasý, koßum takýmý gibi taßýnabilir malzeme Ÿzerine ißlenmißtir. Eski MÝsÝr'da aristokrat mezarlarýnýn duvarlarýna yiyecek, i ecek, tohum ekimi, ekmek fýrýný, balýk ve kuß avýný gšsteren resimler yapýlmýßtýr. Bu iki durum aßaûýdakilerden hangisinin gšstergesidir? A) YeraltÝ zenginlikleri bol olan yšrelerde sanatýn erken gelißtiûinin B) SanatÝn, yerleßik yaßama ge tikten sonra baßladýûýnýn C) SanatÝn toplumlarýn yaßam koßullarýný yansýttýûýnýn D) El sanatlarýnýn gelißmesinde ticaretin šnemli bir rolÿ olduûunun 48. OsmanlÝ Devleti'nde, I. TopraÛÝnÝ nedensiz olarak terk eden kšylÿyÿ belli bir sÿre i inde geri getirme, II. III. IV. TopraÛÝnÝ nedensiz olarak Ÿ yýl Ÿst Ÿste ißlemeden býrakan kšylÿnÿn topraûýný bir baßkasýna verme, KšylŸden, ŸrettiÛi ŸrŸnŸn vergilerini alma, KšylŸden toplanan vergileri, askerlerin eûitilmesi, donatýlmasý gibi uygun gšrÿlen ißlere harcama uygulamalarýndan hangileri tarým Ÿretiminin artýrýlmasý amacýna yšneliktir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV E) Sanata verilen šnemin toplumdan topluma deûißtiûinin 11 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

49. XIX. yÿzyýlýn ilk yarýsýnda Avrupa'da, buhar gÿcÿnden yararlanýlmaya baßlanmýß, buharla alýßan makineler oûalmýß, fabrika sayýsý hýzla artmýß ve sanayideki gelißme ivme kazanmýßtýr. AßaÛÝdakilerden hangisi, bu gelißmelerin sonu larýndan biri deûildir? A) Üß i sýnýfýnýn šnem kazanmasý B) Hammadde gereksiniminin artmasý C) Ekonomiyle ilgili yeni gšrÿßlerin ortaya ÝkmasÝ D) UluslararasÝ ekonomik rekabetin artmasý E) Ülk kolonizasyon hareketlerinin ortaya ÝkmasÝ 52. II. Meßrutiyet Dšnemi'nde, 1909 yýlýnda Kanun-i Esasi'de yapýlan deûißiklikler yÿrÿrlÿûe girmißtir. Bu deûißikliklerle vekillerin (bakanlarýn) padißaha deûil, Mebuslar Meclisi'ne sorumlu olmasý esasý getirilmiß, Meclisin padißah tarafýndan kapatýlmasý zorlaßtýrýlmýßtýr. AßaÛÝdakilerden hangisi, bu deûißikliklerin ama larýndan biridir? A) Meclise dayalý bir yšnetime ge ilmesi B) Vekillerin sorumluluklarýnýn azaltýlmasý C) PadißahÝn halifelik sanýnýn šn plana ÝkarÝlmasÝ D) Mecliste milletvekili sayýsýnýn artýrýlmasý E) HŸkŸmet Ÿyelerinin meclis i inden se ilmesi 50. Kanun-i Esasi'de yer alan, I. PadißahÝn Mebuslar Meclisi'ni daûýtabilmesi II. III. IV. PadißahÝn izni olmayan bir kanunun mecliste gšrÿßÿlmemesi BakanlarÝn yalnýz padißaha karßý sorumlu olmasý Mebuslar Meclisi Ÿyelerinin dšrt yýl i in seilmesi hÿkÿmlerinden hangileri "ulus egemenliûi" ilkesine aykýrý dÿßmez? A) YalnÝz III B) YalnÝz IV C) I ve IV D) II ve III E) II ve IV 53. 1919 yýlýnda toplanan Alaßehir Kongresi'nde, Afyonkarahisar - Ünegšl hattýnýn batýsýndaki bšlgeden dÿßman ekilinceye kadar savaßýn devam ettirilmesi sorumluluûunun šzel bir idare ßeklinde yÿklenilmesine yšnelik kararlar alýnmýßtýr. Bu bilgilere dayanarak, aßaûýdakilerden hangisinin Alaßehir Kongresi'nde alýnan bu kararýn nedenlerinden biri olduûu savunulamaz? A) zsavunma gereksinimi B) Üßgalin ortaya koyduûu tehdit C) HŸkŸmete duyulan gÿvensizlik 51. 1877-78 OsmanlÝ-Rus SavaßÝ'ndan šnce Avrupa devletleri tarafýndan OsmanlÝ Devleti'ne bildirilen Londra ProtokolŸ'nde, OsmanlÝ topraklarýndan olan Bosna - Hersek ve Bulgaristan'da Ýslahat yapýlmasý, bu yšrelerde bulunan OsmanlÝ ordusunun bir kýsmýnýn terhis edilmesi ve yapýlacak ÝslahatÝn Üstanbul'daki el iler tarafýndan kontrol edilmesi istenmißtir. Avrupa devletlerinin bu istekleri, aßaûýdakilerden hangisine bir hazýrlýk niteli- Ûindedir? A) OsmanlÝ Devleti'nin i te ve dýßta gÿ kazanmasýna B) MŸslŸman olmayanlarýn Mecliste, MŸslŸman olanlarla ayný oranda temsil edilmesine C) Bu yšrelerin yšnetimde šzerklik kazanmasýna D) OsmanlÝ Devleti'nin Balkanlar'da toprak bÿtÿnlÿûÿnÿn korunmasýna E) OsmanlÝ Devleti'nin Avrupa devletler hukukundan yararlanmasýna D) Mevcut yšnetimden kopup ayrý bir devlet kurma isteûi E) SilahlÝ bir savunma gÿcÿ olußturma gereûi 54. Amasya Genelgesi'nde "Milletin baûýmsýzlýûýný yine milletin azmi ve kararý kurtaracaktýr." maddesinin yer almasý, aßaûýdakilerden hangisinin deûißeceûinin bir ißaretidir? A) Mebuslar Meclisi'ndeki Ÿyelerin B) lkedeki egemenlik anlayýßýnýn C) Üstanbul HŸkŸmeti'nin D) Merkezden yšnetimin E) Baßka uluslarla yapýlan antlaßmalarýn 12 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

55. Erzurum Kongresi'nde, I. Mebuslar Meclisi'nin derhal toplanmasýnýn gerekli olduûunun belirtilmesi, II. III. IV. SšmŸrme amacý olmamasý koßulu ile dýß yardým alýnabilmesi, DoÛudaki direnme derneklerinin birleßtirilmesi, DoÛu Anadolu illerinde bÿyÿk oûunluûu MŸslŸmanlarÝn olußturduûunun belirtilmesi, V. VatanÝn par alanmaz bir bÿtÿn olduûunun a ÝklanmasÝ kararlarý alýnmýßtýr. Bu kararlardan hangileri, Erzurum Kongresi'nin yerel olmaktan ok, ulusal bir kongre olduûunu gšsterir? A) I, II ve III B) I, II ve IV C) I, II ve V D) II, III ve V E) II, IV ve V 57. AßaÛÝdaki grafik, 1921-1930 yýllarýnda devlet bÿtesinden yapýlan harcamalarda eûitimin yaklaßýk payýný gšstermektedir. 5 4 3 2 1 0 Pay (%) 1921 1922 1923 1924 1925 1926 YÝllar 1927 1928 1929 1930 AßaÛÝdakilerden hangisi, bu grafikteki bilgilerin desteklediûi bir yargý deûildir? A) Savaß yýllarýnda da bÿt eden eûitime bir pay ayrýlmýßtýr. B) 1929 dÿnya ekonomik bunalýmýnda bile, bÿteden eûitime ayrýlan payda bÿyÿk dÿßme olmamýßtýr. C) 1924 yýlýnda šûretimin birleßtirilmesi yasasýnýn kabulÿyle, bÿt eden eûitime ayrýlan pay birka kat artýrýlmýßtýr. D) Kurtuluß SavaßÝ'nÝn kazanýlmasýyla, eûitimin bÿt edeki payýnda šnemli bir artýß olmußtur. E) ÜnkÝlaplarla birlikte, bÿt eden eûitime ayrýlan pay da artma eûilimi gšstermißtir. 56. SÝvas Kongresi ile ilgili aßaûýdaki gelißmelerden hangisi, Anadolu'da baßlatýlan Ulusal Kurtuluß girißiminin bir hÿkÿmet gibi hareket edeceûine ißaret eden en a Ýk kanýttýr? A) Üstanbul HŸkŸmeti'nin karßý ÝkmasÝna raûmen toplanmasý B) BaßkanlÝÛÝna, gšrevinden azledilen Mustafa Kemal'i se mesi C) Kongre'ye katýlan Ÿyelerin Üttihat ve Terakki Partisi ile ilißkilerinin olmadýûýnýn a ÝklanmasÝ D) Ulusal direnißi sevk ve idare i in Temsilciler Kurulu'nu se mesi E) Manda ve himayeye karßý ÝkmasÝ 58. 8 Mart 1928 tarihli Hakimiyet-i Milliye gazetesinde yayýmlanan demecinde Mustafa Kemal ßunlarÝ sšylemißtir: TŸrk demokrasisi Fransa Ühtilali'nin a týûý yolu izlemiß, ancak kendine šzgÿ niteliklere sahip bir hareket olarak gelißmißtir. ŸnkŸ her ulus, inkýlabýný, toplumdaki baskýlarýn ve gereksinimlerin yarattýûý hale, duruma ve ihtilal ya da inkýlabýn ger ekleßeceûi zamana gšre yapar. Mustafa Kemal bu sšzlerinde, TŸrk ÜnkÝlabÝ'nÝn aßaûýdaki yšnlerinden hangisine deûinmemißtir? A) Ortam ve koßullarýn dikkate alýnarak ger ekleßtirildiûine B) Olußumunda dýß gelißmelerden yararlanýldýûýna C) Demokrasi hareketinin bir sonucu olduûuna D) TŸrk toplumunun gereksinimlerinden doûdu- Ûuna E) BaÛÝmsÝzlÝÛÝnÝ kazanan uluslara šrnek olduûuna 13 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

59. AtatŸrk, " lkesinin yÿksek baûýmsýzlýûýný korumasýný bilen TŸrk ulusu, dilini de yabancý diller boyunduruûundan kurtarmalýdýr." demißtir. AßaÛÝdakilerden hangisi AtatŸrk'Ÿn, bu sšzleriyle gšsterdiûi hedef ile ayný yšndedir? A) TŸrk e kškenli sšzcÿklerin araßtýrýlýp bulunarak dile kazandýrýlmasý B) Þive, aûýz gibi yšresel dil šzelliklerinin korunmasý 61. AtatŸrk, Medeni Bilgiler kitabýnda, "TŸrkiye Cumhuriyeti'ni kuran TŸrkiye halkýna TŸrk Milleti denir." ßeklinde bir taným yapmýßtýr. Bu tanýma gšre, AtatŸrk millet olmayý hangi temel šzelliûe gšre belirlemißtir? A) Siyasi varlýkta birlik B) Dil birliûi C) Ünan šzgÿrlÿûÿ D) Tšrede yakýnlýk E) KŸltŸr birliûi C) YabancÝ kškenli terimlerin TŸrk e okunußlarý ile alýnmasý D) YazÝ dili ile konußma dili arasýndaki farkýn ortadan kaldýrýlmasý E) TŸrk enin okunmasý ve yazýlmasý kolay bir dil haline getirilmesi 62. AßaÛÝdakilerden hangisi, bir toplumda laiklik ilkesine uyulmasýnýn etkilerinden biri deûildir? A) HalkÝn, dinini se me ve vicdan šzgÿrlÿûÿnÿn olmasý B) Kißinin šzel hayatýnda serbest e ibadet edebilmesi C) Bireye verilen deûerin artmasý D) Din adýna birtakým batýl inan larýn yayýlmasý karßýsýnda devletin tarafsýz kalmasý E) Eßitlik anlayýßýnýn yaygýnlaßmasý 60. 1934'te soyadý alma ißlemleriyle ilgili olarak ÝkarÝlan yasayla rÿtbe, yabancý Ýrk ve millet adlarýný belirten sšzcÿklerin soyadý olarak alýnmasý, yine ayný yýlda ÝkarÝlan baßka bir yasayla da hoca, aûa, molla, beyefendi, paßa gibi unvanlarýn resmen kullanýlmasý yasaklanmýßtýr. Bu yasaklarýn amacý aßaûýdakilerden hangisidir? A) AynÝ aileden kißilerin farklý soyadlarý almalarýný engellemek B) Toplumsal ilißkilerde ve resmi ißlemlerde vatandaßlarý daha kesin olarak belirtmek C) SšzcŸklerin, yerinde kullanýlmasýný saûlamak D) Resmi ißlemleri kolaylaßtýrmak E) Toplumda gereksiz ayrýcalýk belirtilerini ortadan kaldýrmak 63. Savaß silah ve ara larýndaki gelißmelerin, ilk ve en belirgin etkisi aßaûýdakilerin hangisinde ortaya Ýkar? A) Yerel savunma ittifaklarýnýn šnemini yitirmesinde B) Silah Ÿretimine yapýlan harcamalarýn artmasýnda C) Belirli devletlerin, silahsýzlanma konferanslarýnda sšz sahibi olmasýnda D) Cephe savunma gÿ lerinin sivil savunma teßkilatlarý ile tamamlanmasýnda E) UluslararasÝ barýß šrgÿtlerinin ißinin kolaylaßmasýnda 14 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

64. 10 0 10 20 66. Deniz seviyesinden yÿkseklere ÝkÝldÝk a hava sýcaklýûý dÿßer. 30 20 10 K AßaÛÝdakilerden hangisi bu yargýyý destekleyen bir šrnek deûildir? A) Bir yšrede, ovada yaûmur yaûarken daûlarýn zirveye yakýn kesimlerinde kar yaûmasý 0 10 20 Þekildeki taralý alanýn matematik konumu tanýmlanýrken, aßaûýdakilerin hangisi kullanýlmaz? A) 10 Kuzey enlemi B) 10 BatÝ boylamý B) BulutlarÝn yerden belirli bir yÿkseltide yoûunlaßmasý C) YŸkselti arttýk a, havanýn taßýyabileceûi nem miktarýnýn azalmasý D) DoÛu-BatÝ doûrultulu bir daûýn ayný yÿkseltideki kuzey yama larý ile gÿney yama larý arasýnda sýcaklýk farký olmasý E) Bir daûýn eteklerinden ayný yama boyunca zirveye doûru ÝkÝldÝk a doûal bitki šrtÿsÿnÿn deûißmesi C) 20 DoÛu boylamý D) 20 GŸney enlemi E) 30 Kuzey enlemi 67. Gece ile gÿndÿz arasýndaki sýcaklýk farkýnýn fazla olduûu yerlerdeki kaya larda genellikle fiziksel ufalanma; hem sýcaklýûýn yÿksek hem de yaûýßýn fazla olduûu yerlerdeki kaya larda ise genellikle kimyasal šzÿnme gšrÿlmektedir. 65. AßaÛÝda, 25 metrede bir ge irilen eßyÿkselti eûrileriyle izilmiß bir topoûrafya haritasý verilmißtir. AßaÛÝdaki tabloda Ÿ yerde gšzlenen gece ile gÿndÿz arasýndaki ortalama sýcaklýk farký, yýllýk yaûýß miktarý ve yýllýk ortalama sýcaklýk verilmißtir. DENÜZ K Gece gÿndÿz arasý ortalama sýcaklýk farký ( C) YÝllÝk yaûýß miktarý (mm) YÝllÝk ortalama sýcaklýk ( C) I 6 2600 22 II 18 200 15 III 4 500 22 0 1 2 km Bu haritada eßyÿkselti eûrileri arasýndaki mesafenin her yerde ayný olmamasýnýn nedeni aßaûýdakilerden hangisidir? A) Ortalama yÿkseltinin az olmasý B) Harita šl eûinin bÿyÿk olmasý C) EÛimin yer yer farklý olmasý D) HaritanÝn deniz kýyýsýnda bir yeri gšstermesi E) Tepelerin farklý doûrultuda uzanmasý Verilen bilgilere gšre, bu yerlerin hangisindeki kaya larda fiziksel ufalanmanýn, hangisindeki kaya larda kimyasal šzÿnmenin en ok olmasý beklenir? Fiziksel ufalanma Kimyasal šzÿnme A) I II B) III II C) I I I D) II III E) III I 15 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

68. AßaÛÝdaki haritada, dÿnya Ÿzerindeki okyanus akýntýlarýndan bazýlarý ve numaralanmýß altý yerin yýllýk ortalama sýcaklýklarý gšsterilmißtir. 23 27' Ekvator 0 C 23 27' 18 C 3 1 26 C 5 C 2 4 5 6 24 C 17 C SoÛuk okyanus akýntýsý SÝcak okyanus akýntýsý Haritadaki bilgilere gšre 6 numaralý yer ile aßaûýdakilerden hangisi arasýndaki yýllýk ortalama sýcaklýk farkýnýn temel nedeni okyanus akýntýlarýdýr? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 70. AßaÛÝda akým grafikleri verilen ve yalnýzca yaûmur sularýyla beslenen beß akarsudan hangisinin bulunduûu bšlgede, yaz kuraklýûýnýn daha etkili olduûu sšylenebilir? A) B) m 3 /sn 4000 3000 2000 1000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Aylar m 3 /sn 4000 3000 2000 1000 C) D) m 3 /sn 4000 3000 2000 1000 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Aylar E) m 3 /sn 4000 3000 2000 1000 0 0 m 3 /sn 4000 3000 2000 1000 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Aylar 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Aylar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011 12 Aylar 69. I IV II YukarÝdaki TŸrkiye haritasýnda numaralanmýß yerlerin hangilerinde gšrÿlen erozyonun baßlýca nedenleri, bitki šrtÿsÿnÿn seyrekliûi ve yaûýßlarýn dÿzensizliûidir? A) I ve II B) I ve III C) II ve V III D) III ve IV E) IV ve V V 71. AßaÛÝdaki haritada TŸrkiye'de nÿfus yoûunluûu fazla olan bazý yšreler numaralarla gšsterilmißtir. IV I III Bu yšrelerden hangilerinin nÿfus yoûunluûunun fazla olmasýnda, endÿstri kurulußlarýnýn yoûun olußu ile geniß ve verimli tarým alanlarýnýn varlýûý birlikte etkili olmußtur? A) YalnÝz I B) YalnÝz II C) I ve III D) II ve IV E) III ve IV II 16 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

72. AßaÛÝdaki tabloda sulama olanaklarý kýsýtlý olan, yaûýß miktarý yýldan yýla deûißiklik gšsteren bir bšlgede yetißtirilen ve ekim alanlarýnýn miktarý birbirine yakýn olan beß farklý tarým ŸrŸnŸnŸn 1985-1990 yýllarý arasýndaki Ÿretim miktarlarý (ton) gšsterilmißtir. YÝllar rÿnler 1985 1986 1987 1988 1989 1990 I 20 16 19 21 19 21 II 28 19 24 26 20 24 III 19 15 17 18 17 18 IV 20 20 21 22 21 22 V 23 21 22 22 22 23 Bu bšlgede ŸrŸn miktarýndaki azalmanýn temel nedeninin kuraklýk olduûu kabul edilirse, bu ŸrŸnlerden hangisinin kuraklýktan en ok etkilendiûi sšylenebilir? A) I B) II C) III D) IV E) V 73. AßaÛÝdaki grafikte, bir bšlgede yetißtirilen beß farklý ŸrŸnŸn belli bir yýldaki ekim alanlarý ve Ÿretim miktarlarý verilmißtir. 75. TŸrkiye'de 1985, 1990 ve 1995 yýllarýnda harcanan suyun kullaným alanlarýna gšre daûýlýmý aßaûýdaki gibidir. KullanÝm AlanÝ 1985 1990 1995 Ü me ve kullanma (milyar m 3 ) 5 6 8 Sanayi (milyar m 3 ) 4 5 6 Sulama (milyar m 3 ) 32 42 55 Bu tablodaki bilgilere dayanarak aßaûýdaki sonu lardan hangisine ulaßýlamaz? A) Sulama i in harcanan su miktarý en fazladýr. B) 1985'ten 1995'e kadar, kullaným alanlarýnýn Ÿ Ÿnde de harcanan su miktarý artmýßtýr. C) Sanayide kullanýlan su miktarýndaki artýß, i - me ve kullanma i in harcanan su miktarýndaki artýßtan fazladýr. D) 1985-1995 yýllarý arasýndaki artýß miktarý, sulama suyunda en oktur. E) 1990 yýlýnda, sulamada kullanýlan su miktarý, sanayide kullanýlan su miktarýnýn 8 katýndan fazladýr. Hektar 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Ekim alaný retim miktarý Ton 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 I II III IV V rÿnler 76. AßaÛÝdaki iki ßekil, iki ayrý bšlgedeki yerleßim merkezlerini ve bu merkezleri birbirine baûlayan ayný standarttaki karayollarý aûýný gšstermektedir. I. B LGE II. B LGE Grafikteki bilgilere gšre, bu beß ŸrŸnŸn hangisinde sšz konusu yýlda birim alandan alýnan verim en dÿßÿktÿr? A) I B) II C) III D) IV E) V 74. Arazinin ok daûlýk olduûu yerlerde, tarýmda makine kullanýmý zorlaßtýûýndan, tarým etkinlikleri bÿyÿk šl Ÿde insan emeûine dayanýr. AßaÛÝdakilerin hangisinde verilenlerin ikisi de bu durum i in birer šrnektir? A) Ü BatÝ Anadolu BšlŸmŸ - Ergene BšlŸmŸ 0 25 50 25 000 nÿfuslu yerleßim yeri km 5 000 nÿfuslu yerleßim yeri YalnÝzca ßekillerdeki bilgilere dayanarak, bu iki bšlge arasýnda hangi bakýmdan fark olduûu sšylenebilir? A) NŸfus yoûunluûu B) Yerleßim tipi C) UlaßÝm aûý sýklýûý D) Üdari bšlÿnÿß E) Yerßekilleri B) GŸney Marmara BšlŸmŸ - Ege BšlŸmŸ C) Orta Karadeniz BšlŸmŸ - Konya BšlŸmŸ D) DoÛu Karadeniz BšlŸmŸ - Hakk ri BšlŸmŸ E) Orta FÝrat BšlŸmŸ - Adana BšlŸmŸ 17 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

77. TŸrkiye'de 1988-1995 yýllarý arasýndaki elektrik enerjisi Ÿretimi ve kayýplar dýßýndaki net tÿketimi aßaûýdaki gibidir. Milyar kwh 85 80 75 retim TŸketim 70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 YÝllar 79. Bilimsel kuramlarýn ortaya ÝkÝßÝnÝ bir mucize olarak gšstermek hi bir ßekilde savunulamaz. Bilimin ge mißine bakýldýûýnda, šnceleri bir atlama, sý rama olarak gšrÿlen bilimsel alýßmalarýn, aslýnda kendinden šnceki pek ok kaynaktan beslendiûi gšrÿlmektedir. Baßka bir deyißle, bilimin sellerini veya nehirlerini olußturan kÿ Ÿk dereler, aylar fark edilmektedir. Bu par ada bilimsel bilginin hangi šzelliûi vurgulanmaktadýr? A) Bilimsel yšntemle Ÿretilmesi B) Sistemli ve dÿzenli olmasý C) Olaylar arasýndaki ilißkileri a ÝklamasÝ D) MantÝk ilkelerine uygun olmasý E) Birikimli olarak ilerlemesi Bu grafikteki bilgilere dayanarak aßaûýdaki yargýlardan hangisine ulaßýlamaz? A) Sekiz yýl i inde, enerji Ÿretimi %100'Ÿn Ÿzerinde bir artýß gšstermißtir. B) 1988 yýlýndaki Ÿretim ve tÿketim miktarý arasýndaki fark, 1995 yýlýndaki Ÿretim ve tÿketim miktarý arasýndaki farktan daha azdýr. C) 1993-1994 yýllarý arasýnda tÿketimdeki artýß, 1992-1993 yýllarý arasýndakine gšre yavaßlamýßtýr. D) 1988-1995 yýllarý arasýnda enerji Ÿretimi 40 milyar kilovatsaatin (kwh) altýna dÿßmemißtir. E) Verilen yýllarda Ÿretilen enerji miktarý tÿketilenden fazladýr. 80. Hegel'e gšre felsefe, nesnelerin dÿßÿnceyle gšrÿlmesi, dÿßÿnceyle ele alýnmasýdýr. DŸßŸnme kendi kendisiyle beslenir; dýßarýdan saûlanacak bir gerece gerek yoktur. Hegel ger eûe, deneye hi baßvurmadan dÿßÿnceyle ulaßmaya alýßýr. Hegel'in bu yaklaßýmýnda temel aldýûý gšrÿß aßaûýdakilerden hangisidir? A) Bilginin kaynaûý duyumlar deûil, akýldýr. B) DoÛußtan gelen hi bir kavram yoktur, tÿm kavramlar yaßantýlar yoluyla kazanýlýr. C) Bilgi ancak mistik bir sezgi ile elde edilir. 78. AßaÛÝdaki endÿstri kurulußlarýnýn TŸrkiye'deki coûrafi daûýlýßý gšz šnÿne alýndýûýnda, fabrikalarýn yeri belirlenirken, hammaddeye yakýnlýk hangisinde šncelikle etkili olmußtur? D) DŸßŸnme yetisi bireyin algýladýklarýyla sýnýrlýdýr. E) DŸßŸnce yalnýzca bir eylem aracýdýr ve ancak bir ara olarak deûer taßýr. A) Demir- elik B) Þeker C) Deri D) Otomotiv E) Petro-kimya 18 DiÛer sayfaya ge iniz.ê

81. Ege'deki bir koyu, tasarladýûý otele uygun olduûu i in gÿzel bulan bir mimar ya da incelemek istediûi canlýlarý barýndýrdýûý i in beûenen bir biyolog estetik bir tavýr i inde deûildir. AynÝ koyu, yalnýzca, kýyýya vuran dalgalarýn izlerinden, yama taki ormanýn suya yansýmasýndan etkilenerek beûenen bir kißinin bu tavrý estetiktir. Buna gšre, aßaûýdakilerden hangisi estetik tavrýn belirleyici bir šzelliûidir? A) Kißinin bir nesneyi kendi šl Ÿtlerine dayanarak beûenmesi B) Kißinin hoßuna giden bir nesnenin oûunluk tarafýndan da beûeniliyor olmasý C) Kißinin, ilgi duyduûu nesneye Ýkar gšzetmeyen bir beûeni ile yšnelmesi D) Kißinin beûenisinin nesnenin bÿtÿnÿne deûil, belirli šzelliklerine yšnelik olmasý E) Kißinin bir nesne ile ilgili beûenisini baßkalarýyla paylaßmak istemesi 83.. Anarßizm, insan doûasýnýn devlet ve toplumsal kurumlar tarafýndan bozulduûunu; insanlarýn devlet dÿzeni olmadan da adil ve uyumlu bir bi imde yaßayabileceûini ileri sÿrer.. Sofistler, insanýn her yerde ve her zaman baûlanabileceûi yasalarýn doûa tarafýndan konulmuß olduûunu; insan eliyle kurulmuß dÿzenlerin gÿ lÿye ve egemen olana yaradý- ÛÝnÝ, doûal durumda var olan gÿ dengesini bozduûunu savunmußlardýr. Buna gšre, aßaûýdakilerden hangisi anarßizm ve sofizmin ortak šzelliûidir? A) Ünsan doûasý ile uyum i inde olan bir devlet bi imi šnermeleri B) Toplumsal kural ve dÿzenlerin insanýn šzÿne aykýrý olduûu gšrÿßÿnÿ benimsemeleri C) Devletin gšrevinin bireylere hizmet etmek olduûunu šne sÿrmeleri D) Ünsanlar i in her yerde ve her zaman ge erli olan temel toplumsal kurallarý araßtýrmalarý E) Ünsan uygarlýûýnýn her tÿrlÿ ŸrŸnŸnŸ deûersiz bularak reddetmeleri 82. Vicdan, insanýn kendi davranýßlarýnýn ahl k a deûerli olup olmadýûýna karar vermesine yardýmcý olan bir hakemdir. Bu yeti sayesinde insan, yapýp ettiklerinin toplumda var olan deûerlere uygunluûu a ÝsÝndan yargýya varýr. Bu gšrÿße gšre, vicdan aßaûýdakilerden hangisi konusunda yargýya varýlmasýna yardýmcý olur? A) DoÛal veya doûaÿstÿ olay B) GŸzel veya irkin nesne C) DoÛru veya yanlýß bilgi D) Üyi veya kštÿ eylem E) Basit veya karmaßýk gšrÿß 84. Felsefe ilk kez BatÝ Anadolu'nun zengin liman kentlerinde ortaya ÝkmÝßtÝr. DoÛudan gelen kervan yollarýnýn sonunda bulunan bu kentler, deniz ticaretinin de merkezini olußturmaktaydý. Ticari ilißkilerde sadece mallar deûiß tokuß edilmez, bu mallarýn Ÿretiminde kullanýlan bilgi, gšrÿß ve teknikler de šûrenilirdi. Üßte bu alýßveriß BatÝ Anadolu'nun liman kentlerinde yaßayanlarýn dÿnyayý tanýma, dolayýsýyla eski dÿßÿncelerinden kußku duyma ve bunlarýn yerine yeni bilgi ve birikimlerine uygun bir dÿßÿnce sistemi olußturma yšnÿnde bÿyÿk bir atýlým yapmasýný saûlamýßtýr. Bu par ada, felsefenin doûußu aßaûýdakilerden hangisine baûlanmýßtýr? A) eßitli uygarlýklarýn bilgi birikiminden yararlanýldýûý bir refah ortamýnýn olußmasýna B) Ticaret yoluyla zenginleßen toplumlarda sanat Ý ve dÿßÿnÿrlere yšnetimde šnemli gšrevler verilmesine C) Toplumda kÿltÿrel etkileßim yoûunlaßtýk a eûitime verilen šnemin de artmasýna D) retim tekniklerinin gelißmesi sonucu ulaßým ara larýnýn eßitlenmesine E) Ticaretin gelißtirdiûi girißimci kißiliûin yaßam tarzýna da yansýmasýna 19 DiÛer sayfaya ge iniz.ê