e A þ t ý m Uine Iodine Excetion nd Iodine Deficiency Sttus in School Age Childen t Ispt Povince l n i j i O O i g in Ispt İli Okul Çğı Çocuklınd İd İyot Atılımı ve İyot Eksikliği Duumu h c s Re l Ispt İli Okul Çğı Çocuklınd İyot Eksikliği / Iodine Deficiency Sttus in School Age Childen t Ispt Ngehn Asln 1, Hüseyin Kuku 2, Özgü Pigon 3 1 Pediti An Bilim Dlı, Süleymn Demiel Ünivesitesi Tıp Fkültesi, Ispt, 2 Biyokimy An Bilim Dlı, Kony Eğitim ve Aştım Hstnesi, Kony, 3 Peditik Endokinoloji An Bilim Dlı, Süleymn Demiel Ünivesitesi Tıp Fkültesi, Ispt, Tükiye Özet Amç: Önlenebili zek geiliğinin en sık nedeni oln iyot eksikliği dünyd ve ülkemizde hl önemli bi poblem olk yeini koumktdı. İlkokul çğı çocuklınd hfif ve ot düzeyde iyot eksikliği sptnı ve tedvi edilise bilişsel ve moto işlevlein düzeldiği bilinmektedi. Biz bu çlışmd endemik gut bölgesi oln ilimizde id iyot seviyesi ölçümü ile iyot eksiklik düzeyini ştıdık. Çlışmmızd 7-12 yş sı okul çğı çocuklının id iyot tılımı belileneek iyot düzeylei inceledik, eksiklik sptnn çocukld ilei tetkik ve tedvi ile zek geiliğinin önlenmesini mçldık. Geeç ve Yöntem: Ispt ilinde Milli Eğitim Bknlığın bğlı beş ilkokul ve beş otokul olmk üzee toplm on okuldn, 7-12 yş sı, toplm 400 çocuk çlışmy lındı. Çocuklın spot id öneklei lınk Sndell-Kolthoff eksiyonu ile spektofotometik olk iyot düzeylei ölçüldü. Ayıc iyotlu tuz ve hzı su kullnım duumu sogulndı. Veilein isttistiksel nlizi SPSS 20.0 vesiyonu kullnılk ypıldı. Bulgul: Çocuklın %56,7 si ekek, %43.3 ü kızdı. Otlm yş 8,7±1,2 yıl, otlm boy 131,8±10,7 cm, otlm ğılık 29,7±7,2 kg idi. Çocuklın %63,7 sinde (254) iyot eksikliği sptndı ve bunlın büyük çoğunluğund (%81,7) hfif deecede iyot eksikliği mevcuttu. İyot eksikliği sptnnlın %57,4 ü kız, %42,6 sı ekekti ve %85 i iyotlu tuz, %15 i iyotsuz tuz kullnmkt idi. Ispt ilinde otlm iyot düzeyi 107,8±78,1μg/L idi. İd iyot düzeyi düşük oln çocukld ntopometik ölçümle nlmlı olk düşüktü. Ttışm: Çlışmmızd sptdığımız bulgul ve önceki çlışmll kşılştık elde ettiğimiz sonuçl dynk Ispt ilinde iyotlu tuz tüketimimin son yılld ttığını ve iyot beslenmesinin yeteli düzeyde olduğunu tespit ettik. Anht Kelimele Çocukluk Çğı; İyot; İd; Büyüme Geiliği; Ispt Abstct Aim: Iodine deficiency is the most common cuse of peventble mentl etdtion in the wold nd in ou county still emins in plce s mjo poblem. If the pimy school-ge childen in the mild to modete iodine deficiency is detected nd teted e known to impove cognitive nd moto function. The im of this study ws to detemine the sttus of iodine deficiency in school childen t Ispt povince. Mteil nd Method: The study enolled totl of 400 students ged 7-12 without chonic disese. Childen s nthopometic mesuements, slt nd dinking wte pefeences wee ecoded. Uiny iodine levels, ws mesued by spectophotomety with Sndell-Kolthoff ection. Results: The 56.7% of the childen wee mle nd 43.3% femle. The men ge ws 8.7 ± 1.2 yes, men height 131.8 ± 10.7 cm nd the men weight ws 29.7 ± 7.2 kg. Childen in 63.7% (254) hd iodine deficiency nd the mjoity of them (81.7%) hd mild iodine deficiency. 57.4% of childen with iodine deficiency wee femle nd 42.6% mle. 85% of these childen ws using iodized slt, 15% of non-iodised slt. The men uiny iodine level of 400 childen ws 107,8±78,1μg/L. Anthopometic mesuements in childen with uiny iodine levels wee significntly lowe. Discussion: In ou study we detemined mild iodine deficiency in pimy scholl ge childen in Ispt nd we hve found sttisticlly significnt gowth etdtion in childen with iodine deficiency. Keywods Childhood; Iodine; Uine; Gowth Retdtion; Ispt DOI: 10.4328/JCAM.3845 Received: 22.08.2015 Accepted: 08.09.2015 Published Online: 09.09.2015 Coesponding Autho: Ngehn Asln, Pediti Anbilim Dlı, Süleymn Demiel Ünivesitesi Tıp Fkültesi Hstnesi, Çünü, 32000, Ispt, Tükiye. GSM: +905055499986 E-Mil: ngehn_sln@hotmil.com Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine 1
Ispt İli Okul Çğı Çocuklınd İyot Eksikliği / Iodine Deficiency Sttus in School Age Childen t Ispt Giiş Bugün dünyd yklşık 2.2 mily kişi iyot eksikliği oln bölgelede yşmkt ve iyot eksikliğinin kompliksyonlı çısındn isk ltınd bulunmktdı [1]. İyot eksikliği önlenebili zek geiliğinin en sık nedenidi [2]. Beyin hsı çısındn en çok etkilenilen dönemle gebelik, fetl ve eken postntl dönem olmkl bilikte iyot eksikliği he yştki bieyi etkilemekte ve gut ile kşımız çıkmktdı. İyot eksikliği embiyonl dönemde bşls; sğılık, dilsizlik, spstik dipleji, şşılık, ğı nöolojik defisit (nöolojik ketenizm), cücelik, psikomoto geilik, ölü doğum ve zek geiliği gibi sğlık sounlın neden olmktdı [3]. İyot bşlıc topkt olmk üzee su ve hvd bulunn bi ese elementti. Günlük iyot geeksiniminin %90 ı gıdldn, %10 u içme suyundn sğlnı. Sğlıklı insnd gıdldki iyodun yklşık %90 ı emilmektedi [2]. Emilim mide ve bğıskld olu ve yklşık bi stte tmmlnı. Günlük iyot geeksinimi yş, fizyolojik geeksinime ve bzı hstlıkl göe fklılık göstei. Eişkinlede en z 1μg/kg/gün iyot lınmsı geekiken, gebelik ve yenidoğn döneminde geeksinim dh fzldı. Düny Sğlık Ögütü (DSÖ) veileine göe değişik yş guplı için diyetle lınmsı öneilen iyot miktlı Tblo 1 de gösteilmişti. Tblo 1. Yş göe lınmsı öneilen iyot miktlı Yş gubu 0-5 yş 90 6-12 yş 120 >12 yş 150 Gebelik 250 Emzime dönemi 250 İyot eksikliği hlen gelişmekte oln ülkele için çok önemli bi hlk sğlığı sounu olmy devm etmekte ve çeşitli yş guplın göe fklı nedenlele oty çıkbilmektedi. İyot eksikliğine neden olbilen bu fktöle Tblo 2 te gösteilmişti. Tblo 2. İyot eksikliğine neden olbilen fktöle Diyetle lınmsı geeken iyot miktı (μg/gün) Diyette iyot eksikliği Bğıskldn yetesiz iyot emilimi Mlnütisyon Mlbsobsiyon Fekl ve üine inognik iyot kybının tmsı Lktsyon Gebelik Vücudun tioid homonlın vey iyod geeksinimin tmsı Antitioid ilçll uzun süeli tedvi İyot kybının tmsı Aşıı teleme İyot tioid homon sentezi için çok önemlidi. He yştki bieyi etkileyebilen iyot eksikliği klinikte gut tblosu ile kşımız çıkmkt ve toplum sğlığı çısındn ülkemizde hlen önemli bi soun teşkil etmektedi. Eğe toplumd diyetle iyot lımı yetesiz ve bun bğlı olk idd iyot tılımı düşük sptnıyos iyot pofilksisinin uygulnmsı geekmektedi [4]. Günlük lınn iyodun yklşık %85-90 ı id ile tılmktdı. Bu nedenle id iyot düzeyi o bölgedeki iyot duumunu ynsıtn önemli bi kitedi [5]. Okul çocuklınd spot idd iyot ölçümünde; 10μg/dl nin ltındki değele iyot lımınd yetesizliğin göstegesidi. Yenidoğn bebeklede 5. günden itiben id iyodu ölçülebili ve 5μg/dl nin üzeindeki değele nomldi. İyot eksikliğinin pevlnsı ve ğılığını sptmd en uygun ve güvenili yöntem id iyot düzeyi ölçümüdü. İd iyot düzeyi ve iyot lımı sındki ilişki tblo-3 te gösteilmektedi. Tblo 3. İyot beslenmesi göstegesi olk id iyot konsntsyonu Medin id iyodu (μg/dl) İyot duumu <20 Ağı iyot eksikliği 20-49 Ot iyot eksikliği 50-99 Hfif iyot eksikliği 100-199 Optiml 200-299 İyotl indüklenmiş hipetioidizm iski 300 Yn etki iski Vücutt endokin bezle içinde homon sentezi için iyod geeksinimi oln tek endokin bez tioiddi ve tioid bezi iyot metbolizmsınd önemli ol oyn. İyot eksikliğinin tioid işlev ve hcmini etkilediği bilinmektedi. Endemik gut, epidemiyolojik çıdn, tioid hipeplzisinin belli bi coğfi bölgede yoğunlşmsıdı. Hehngi bi yeleşme bölgesinde, çocuk yş gubunun (5 12 yş) yüzde beşinde tioid büyüklüğü (gut) vs endemi söz konusudu [6]. Gut, iyot eksikliği dışınd biçok çevesel ve nutisyonel fktölein etkisiyle oty çıkbilmekle bilikte iyot eksikliği en önemli sebepti ve diğe fktölein gutojenik etkilei iyot eksikliği zemininde beliginleşmektedi [7]. Ispt ve çevesinin endemik gut bölgesi olduğu bilinmekte ve bu duumun bölgenin coğfi ypısının, bsit gut oluşmsınd en önemli etyolojik fktö oln iyot eksikliğine yol çmsındn kynklndığı thmin edilmektedi. İlkokul çğı çocuklınd hfif ve ot düzeydeki iyot eksikliği tedvi edilise bilişsel ve moto işlevlein düzeldiği belitilmektedi. Bu mçl bölgemizde öğenim göen ilköğetim çğındki çocuklın iyot eksikliği pevlnsını incelemek mcıyl beş ilkokul ve beş otokuld, 7 12 yşlındki, 400 öğencide bi tm çlışmsı geçekleştidik. Geeç ve Yöntem Çlışmy Ispt ilinde, sosyoekonomik çıdn fklı mhlleleden seçilen, 5 ilkokul ve 5 otokuldn, he ilkokuldn stgele seçilen 7-10 yş sı 40 öğenci (toplm:200), he otokuldn 11-12 yş sı stgele seçilen 20 (toplm:200) çocuk olmk üzee toplm 400 öğenci lındı. Tm için İl Milli Eğitim Müdülüğünden ve İl Sğlık Müdülüğünden geekli izinle lındı. Okulldki tüm velilee tmmızın mcını ile içme suyu tecihi ve ilelein tuz tecihi (iyotlu, iyotsuz) soulını içeen bi nket göndeildi ve yzılı izinleini lındı. Çocuklın boy ve kilo ölçümlei kydedildi. Tmy ktılmyı kbul etmeyen velilein çocuklı çlışmdn çıkıldı. Öğencileden kplı plstik kpl, hijyenik koşulld, sbh ilk id öneklei lındı. Bu öneklein 5ml lik kısmı deiyodinize test tüpleine yılıp pfinle kptıldıktn son ışık geçimez kpl konulk ynı gün dein donduucud donduulk iyot olçümüne kd -18 Co de sklndı. İd öneklei dh son Ank BioLb Lbotulınd Sndell-Kolthoff eksiyonu ile spektofotometik olk iyot düzeyi yönünden incelendi. Öğencilein boy ve kilo ölçümlei kydedildi. Çlışmd elde edilen bulgul değelendiiliken, isttistiksel nlizle için SPSS 20.0 pogmı (SPSS/Window vesion 20.0, Chicgo, IL, USA) kullnıldı. Veilein isttistiksel değelendiil- 2 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine
Ispt İli Okul Çğı Çocuklınd İyot Eksikliği / Iodine Deficiency Sttus in School Age Childen t Ispt mesinde; otlm, medyn ve stndt deivsyon ile χ2 testi, otlml sındki fkın belilenmesinde pmetik test oln student t testi uygulndı. P < 0.05 nlmlı olk kbul edildi. Şekil 2. Tuz seçimine göe göe id iyot düzeyi Bulgul Çlışmy 227 ekek (% 56,7) ve 173 kız (% 43,3) olmk üzee toplm 400 öğenci lındı. Çocuklın yşlı 7 il 12 yıl sınd idi ve otlm yş 8,7±1,2 yıl idi. Çocuklın yş ve cinsiyet dğılımı Tblo 8 de gösteildi. Otlm boy 131,8±10,7 cm, otlm ğılık 29,7±7,2 kg, otlm vücut kitle indeksi (VKİ) 16,9±2,6 kg/m 2 idi. Alınn id önekleinde iyot düzeyi minimum 18,9 μg/l, mksimum 657 μg/l, otlm id iyot düzeyi 107,8±78,1 μg/l idi. İd iyot düzeylei ciddi eksik (<20 μg/l), ot deecede eksik (20-49 μg/l), hfif deecede eksik (50-99 μg/l), yeteli iyot düzeyi (>100 μg/l), fzl iyot düzeyi (>200 μg/l) olk deecelendiildi. Çocuklın 254 ünde (% 63,7) iyot eksikliği sptndı (Tblo 9). İyot eksikliği sptnnlın %57,4 ü kız, %42,6 sı ekekti (Şekil 10). İyot beslenmesi duumunun bi göstegesi olk id iyot tılımını inceleyen çlışmmızd %0,7 ciddi eksiklik, %11 ot deecede iyot eksikliği, %52 hfif iyot eksikliği, %28,3 yeteli iyot düzeyi, %8 fzl iyot düzeyi sptndı (Şekil 1). Şekil 1. İd iyot düzeyi dğılımı Anket sonuçlın göe çocuklın 324 tnesi (%81) iyotlu tuz, 76 sı (%19) iyotsuz tuz tüketmekteydi. İyot eksikliği sptnn hstlın 215 i (%85) iyotlu tuz, 39 u (%15) iyotsuz tuz kullnmktydı. İyotlu tuz kullnnlın; %1,2 sinde ciddi iyot eksikliği, %10,8 inde ot iyot eksikliği, %53,7 sinde hfif iyot eksikliği, %25,9 und yeteli iyot düzeyi, %8,4 ünde fzl iyot düzeyi sptndı. İyotsuz tuz kullnnlın; %11,5 inde ot iyot eksikliği, %43,5 inde hfif iyot eksikliği, %39,1 inde yeteli iyot düzeyi, %5,9 und fzl iyot düzeyi sptndı (Şekil 2). İyotlu tuz kullnn çocuklın syısı 324, otlm yşı 8,7±1,2 yıl, otlm ğılığı 29,7±7,2 kg, otlm boyu 131,9±10,9 cm, otlm VKİ 17,2±2,9 kg/m 2 ve otlm id iyot düzeyi 122,8±83,3 μg/l idi. İyotsuz tuz kullnn guptki çocuklın syısı 76, otlm yşı 8,6±1,1 yıl, otlm kilosu 29,8±7,3 kg, otlm boyu 131,1±9,9 cm, otlm VKİ 17,3±2,4 kg/m 2 ve otlm id iyot düzeyi 106,1±83,3 μg/l idi. İyotlu tuz kullnn ve iyotsuz tuz kullnn çocuklın yş, kilo, boy, VKİ ve id iyot düzeylei sınd isttistiksel olk nlmlı fklılık sptnmdı. Bu iki gubun demogfik özellikleinin ve id iyot düzeyinin kşılştımsı Tblo 4 de gösteilmektedi. İçme suyu olk, çlışmdki çocuklın 147 si (%37) hzı su, 247 si (%62) şebeke suyu ve 6 sı (%1) kynk suyu kullnıyodu. Tblo 4. İyotlu tuz kullnn ve iyotsuz tuz kullnn gubun demogfik özellikleinin kşılştımsı İyotlu tuz kullnn gup Syı 324 76 İyotsuz tuz kullnn gup Yş (Yıl) 8,7±1,2 8,6±1,1 0,880 Vücut Ağılığı (kg) 29,7±7,2 29,8±7,3 0,983 Boy (cm) 131,9±10,9 131,1±9,9 0,602 VKİ (kg/m 2 ) 17,2±2,9 17,3±2,4 0,645 İd iyot düzeyi(μg/l) 122,9±83,8 106,13±48,7 0,168 p Şekil 3. İçme suyu tecihine göe id iyot düzeyi Şebeke suyu kullnnlın; %1,1 inde ciddi iyot eksikliği, %8,9 und ot iyot eksikliği, %52 sinde hfif iyot eksikliği, %30 und yeteli iyot düzeyi, %8 inde fzl iyot düzeyi sptndı. Hzı su kullnnlın; %15,4 ünde ot iyot eksikliği, %51,4 ünde hfif iyot eksikliği, %21,8 inde yeteli iyot düzeyi, %11,4 ünde şıı iyot düzeyi sptndı. Kynk suyu kullnnlın; %16,6 sınd ot iyot eksikliği, %50 sinde hfif iyot eksikliği, %33,3 ünde yeteli iyot düzeyi sptndı (Şekil 3). İd iyotu eksik (<100 μg/l) oln guptki çocuklın toplm syısı 254, otlm yş 8,7±1,1 yıl, otlm VKİ 16,7±2,6 kg/ m 2 ve otlm id iyot düzeyi 68,4±17,5 μg/l idi. İd iyotu yeteli (>100 μg/l) oln guptki çocuklın toplm syısı 146, otlm yş 8,8±1,3, otlm VKİ 17,1±2,6 kg/m 2 ve otl- 3 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine
Ispt İli Okul Çğı Çocuklınd İyot Eksikliği / Iodine Deficiency Sttus in School Age Childen t Ispt m id iyot düzeyi 168,4±82,2 μg/l idi. İd iyot düzeyi eksik oln gubun otlm boyu 130,3±10,9 cm, id iyot düzeyi yeteli oln gubun otlm boyu 133,2±10,4 cm idi ve isttistiksel olk nlmlı idi (p=0,029). İd iyot düzeyi düşük oln gubun otlm vücut ğılığı 28,6±7,2 kg, id iyot düzeyi yeteli oln gubun otlm vücut ğılığı 30,8±7,2 kg idi ve isttistiksel olk nlmlı idi (p=0.017). Bu iki gubun demogfik ve id iyot düzeyleinin kşılştımsı Tblo 5 te gösteilmektedi. Tblo 5. İyot düzeyi düşük ve yeteli oln gubun demogfik özellikleinin ve id iyot düzeyleinin kşılştıılmsı İyot düzeyi düşük (< 100 μg/l) Syı 254 146 İyot düzeyi yeteli (> 100 μg/l) Yş (Yıl) 8,7±1,1 8,8±1,3 0,051 Ağılık (kg) 28,6±7,2 30,8±7,2 0,017 Boy (cm) 130,8±12,4 133,2±10,4 0,029 VKİ (kg/m 2 ) 16,7±2,6 17,1±2,6 0,561 İd iyot düzeyi (μg/l) 68,4±17,5 168,4±82,2 0,000 p Ttışm İyot noml büyüme ve gelişmede önemli ole ship oln esnsiyel bi mikobesindi. İyot eksikliğinde temel yklşım kişilein günlük iyot lımını tımk mcı ile sık yenen besinlein iyotl zenginleştiilmesine dynmktdı. Bu mçl ülkemizde ve dünyd en sık kullnıln yöntem tuzun iyotlnmsıdı [8]. Ülkemizde 1994 yılınd İyot yetesizliği hstlıklı ve tuzun iyotlnmsı pogmı bşltılmış ve 9 Temmuz 1998 tih ve 23397 syılı Resmi Gzete ile sof tuzlının iyotlu olk üetilmesi zounlu hle getiilmişti. Günümüze kd Tükiye nin iyot duumunu tm olk ynsıtn bi hit çıkılmmış ols d, bu konud ülkenin çeşitli kesimleinde çok syıd çlışml ypılmıştı. Bununl bilikte İyot eksikliği pevlnsını sptmd en uygun ve en güvenili yöntem id iyot düzeyi ölçümüdü. Biz de bundn yol çıkk endemik gut bölgesi oln ilimizde iyot eksikliği ve iyotlu tuz tüketimini değelendimek için bi okul tmsı yptık. Emenistn, Tebid ve Cimo d mekez ve kısld okul çocuklındn 444 id numunesi lınk ypıln çlışmd kızl ve ekekle sınd nlmlı fk bulunmmıştı. Bu çlışmd sısıyl %11 ve %18 onınd iyot eksikliği sptnmıştı. Bu çlışmd ekonomik düzeyi iyi olmynld iyot eksikliğinin nlmlı olk dh yüksek ond olduğu d gösteilmişti [9]. Bizim çlışmmızd kızld iyot eksikliğinin dh yüksek ond sptnmsı ise kızlın egenliğe dh eken gimesine bğlı olk iyot geeksiniminin dh eken yşld tmsı ile ilgili olk youmlnmıştı. Zimmemnn MB ve k. çlışmlınd iyotun dolşımd IGF-1 ve IGFBP-1 i tımk yoluyl büyüme ve gelişme üzeinde etkili olduğunu ve iyot eksikliği duumunun büyüme üzeine olumsuz etki edeceğini göstemişledi [10]. Bizim çlışmmızd d iyot eksikliği oln gupt boy ve vücut ğılığı nlmlı olk düşük tespit edilmişti. Günümüze kd Tükiye nin iyot duumunu tm olk ynsıtn bi hit çıkılmmış ols d, bu konud ülkenin çeşitli kesimleinde çok syıd çlışml ypılmıştı. Bununl bilikte iyot eksikliği sıklığını sptmd en uygun ve güvenili yöntem id iyot düzeyi ölçümüdü. Bizim çlışmmızd d endemik gut bölgesi oln ilimizde iyot eksikliği ve iyotlu tuz tüketimini değelendimek için bi okul tmsı ypılmıştı. Ese S. ve k. 1950 li yılld 30.000 kişilik toplu gut tmsınd; Kdeniz bölgesi, İç Andolu ve Btı Andolu nun iç bölgeleinde önemli ölçüde gut bulunduğu ve ülkemizin endemik gut kuşğınd olduğu belitilmişti [11]. Sonki yılld Koloğlu S. tfındn ülke genelinde ypıln çlışmld endemik bölgelede topk, su ve besin mddeleinde iyodun yetesiz olduğu, bu bölgeden gelen hstld id iyot düzeyinin düşük ve tioid bezinde iyodu tutmsının şıı olduğu bildiilmişti. 1980 87 yıllı sınd Htemi H ve k. tfındn tüm Tükiye yi kpsyn 73.757 kişinin boyun plpsyonu ile tnmsı sonucu gut sıklığı %30,5 olk sptnmıştı. Bölgele sınd Kdeniz bölgesinde gutın en sık, Mm bölgesinde en z olduğu göülmüştü [12]. Bizim çlışmmızd id iyot düzeyi ölçümü ile iyot eksikliği tnmış, tioid fonksiyonlı ve gut değelendiilmemişti. Bi sonki çlışmd iyot eksikliği sptnn çocukld gut sıklığının değelendiilmesi plnldık. İstnbul d 1997 yılınd, 3 12 yş sı Asy ve Avup yksı yuv ve okul çocuklıyl ypıln bi çlışmd %14,3 onınd gut stlnmış, spot id iyot konsntsyonunun otlm 227,8 ± 102,7 µg/l bulunmuş, %5,6 vkd hfif iyot eksikliği (50 100 µg/l), %4,5 inde ise ot ğı (<50 µg/l) iyot eksikliği sptndığı belitilmişti. Bu çlışmd Asy yksınd otunld id iyot düzeyi Avup yksındkileden nlmlı deecede düşük bulunmuştu. İstnbul d 1998 yılınd, 13 18 yş sı 452 çocuğu kpsyn bşk bi çlışmd gut sıklığı %40, 278 yüksekokul öğencisinde %39 olk sptnmış ve id iyotu vklın yklşık %20 sinde eksik bulunmuştu. Gü E. ve k. 1999 yılınd İstnbul d yptığı tmd öğencilein %46,2 sinde id iyotu <100 μg//l iken, 2003 yılınd yine İstnbul d Butçugil ve kdşlının tmsınd bu değein %17,8 e geilemesi 1999 yılınd zounlu iyotlu tuz tüketimi ile ilişkilendiilmişti [13]. Anck Kutoğlu S. ve kdşlının çlışmsınd Kysei de iyotlu tuz pofilksisine ğmen gebelede ve bebekleinde iyot eksikliği sptnmıştı [14]. Bstemi M. ve k. Doğu Kdeniz bölgesi ve İç Andolu bölgesinden toplm 1733 dolesnı dhil ettiklei çlışmlınd, otlm id iyot düzeyi sısıyl 139 μg//l ve 61 μg//l ölçülmüş ve iki bölgenin otlm id iyot düzeyi sınd nlmlı fk sptnmıştı [15]. Kutlu R. ve k. Kony d 178 okuldn, 10-18 yş sı 1847 öğenciyi içeen çlışmsınd otlm id iyot düzeyi 198±46,61 μg//l sptnmıştı [16]. Dcn S. ve k. Ege bölgesinden, 6-12 yş sı çocukld yptığı çlışmd otlm id iyot düzeyi 53 μg//l iken, Budk N. ve k. çlışmsınd ise otlm id iyot düzeyi 25,5±17,2 μg//l olk bildiilmişti [17]. Çlışmmızd ise otlm id iyot düzeyi 107,8 μg /L sptnmıştı. Edoğn G. ve k. 1997 yılınd, iyot pofilksisi öncesinde, Ispt d 5-12 yş çocukld yptığı çlışmd otlm id iyot düzeyi 28 μg/l sptnmıştı. Benze şekilde Ispt d Çetin H. ve k. 2006 yılınd, 6-11 yş sındki 500 çocuğu içeen çlışmsının sonuçlı incelenecek olus otlm id iyot düzeyi 70 μg/l sptnmış ve çlışmy lınn çocuklın %72 sinde iyot eksikliği tespit edilmişti [18]. Bu çlışmd Ispt ılımlı iyot eksikliği bölgesi olk değelendiilmiş- 4 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine
Ispt İli Okul Çğı Çocuklınd İyot Eksikliği / Iodine Deficiency Sttus in School Age Childen t Ispt ti. Bölgede önceki yılld ypıln bu çlışmll kıyslndığınd bizim çlışmmızd otlm id iyot düzeyinin 107,8 μg/l sptnmsı ve öğencilein % 63,7 sinde idd iyot eksikliği sptnmsı, bölgemizde okul çğı çocuklınd iyot beslenmeleinin son yılld ttığını ve id iyot düzeyinin yükseldiğini göstemektedi nck 10 yıllık süeçte iyot eksikliği duumund %72 den %63,7 ye geileme olmsı elde edilen iyileşmenin yeteli olmdığını düşündümüştü. Eği M. ve k. endemik gut bölgesi oln Mlty d 7-11 yş sı, 568 okul çocuğund yptıklı çlışmlınd otlm id iyot düzeyini 66 μg/l olk tespit etmişle [19]. Özkn B. ve k. çlışmsınd %47,6 çocukt gut sptnmış ve otlm tioid hcimlei sınd cinsiyete göe nlmlı fklılık sptnmmıştı [20]. Çlışmd otlm id iyot düzeyi gutı oln gupt 20 μg/l, gut olmyn gupt ise 50 μg/l olk sptnmış ve bu duum isttistiksel olk nlmlı bulunmuştu. Akpın D. ve k. 13-18 yş sı, 452 öğenciyi içeen, çlışmlınd kızld gut pevlnsı nlmlı yüksek sptnmış, öğencilein %2,9 und nodüle gut tespit edilmiş ve öğencilein %20 sinde iyot düzeyi <100 μg/l olk ölçülmüştü. Çlışmd İstnbul un iyot eksikliği olmyn nck gut için endemik bi bölge olduğu sonucu çıkılmıştı [21]. Tükiye nin 7 fklı bölgesinde, 24 şehiden, 30 fklı okuldn, toplm 900 öğenci ile ypıln, 510 öğencinin şehide, 390 öğencinin kısl kesimde yşdığı, bi çlışmd otlm id iyotu bizim çlışmmız ykın olk 107 μg/l olk bulunmuştu. İd iyot düzeyi öğencilein 65 inde <20 μg/l, 185 inde 20-49 μg/l sı, 173 ünde 50-99 μg/l, 383 ünde 100-299 μg/l, 94 tnesinde ise >300 μg/l olk sonuçlnmıştı [22]. Sonuç olk Ispt ilinde okul çğı çocuklınd hfif düzeyde iyot eksikliği sptnmıştı. Çlışmmızd tespit edilen otlm id iyot düzeyi bölgemizde ypıln dh önceki çlışmll kşılştııldığınd Ispt ili okul çğı çocuklının iyot lımının ttığı gösteilmişti. Son 10-15 yıl içeisinde iyot pofilksisi pogmınd önemli ileleme sğlnmıştı nck bölgede ypıln son tmnın üzeinden geçen 10 yıllık süeçte iyot eksikliğinin %72 den %63,7 ye geilemesi yeteli olmyıp, bulunduğumuz coğfyd iyot eksikliğinin hl devm ettiğini ve süekliliğin sğlnmsı çısındn pofilksinin devmı son deecede önemli olduğunu göstemektedi. Bu mçl he 5 yıld bi bölgede id iyot miktı ölçülmeli ve eksikliği duumund önlemle lınmlıdı. 6. Snji M, Gholmhoseinin A, Nkhee A.The Assocition between Coblt Deficiency nd Endemic Goite in School-Aged Childen. Endocinol Metb (Seoul) 2014;29(3):307-11. 7. Assey VD, Peteson S, Kimbok S, Ngeme D, Mgob C, Ruhiye DM et l. Tnzni ntionl suvey on iodine deficiency: impct fte twelve yes of slt iodtion. BMC Public Helth 2009;9:319. 8. Melse Bonst A, Jiswl N. Iodine deficiency in pegnncy, infncy nd childhood nd its consequences fo bin development. Best Pct Res Clin Endocinol Metb 2010;24:29-38. 9. Gllego ML, Longo N, Londoño AL, Lndzui P. Uiny iodine excetion levels in schoolchilden fom Quindío, 2006-2007. Rev Slud Public (Bogot) 2009;11:952-60. 10. Zımmemnn MB. The effects of iodine deficiency in pegnncy nd infncy. Pedit Peint Epidemiol 2012;26:108-17. 11. Ese S. Yudumuzd goite. İstnbul Ün Tıp Fk Mec 1956;19:114 8. 12. Htemi H, Ugncıoğlu İ, Ky H. Endemik Gut Deecelendiilmesinde Bi İndeks Öneisi, Cehpş Gut İndeksi. İstnbul Ünivesitesi Cehpş Tıp Fkültesi Nüklee Tıp Anbilim Dlı Yyını; İstnbul, 1987. 13. Gü E, Ecn O, Cn G, Akkuş S, Güzelöz S, Ciftcili S et l. Pevlence nd isk fctos of iodine deficiency mong schoolchilden. J Top Pedit 2003;49(3):168 71. 14. Kutoglu S, Akckus M, Kocoglu C, Gunes T, Budk N, Atbek ME, et l. Iodine sttus emins citicl in mothe nd infnt in Centl Antoli (Kysei) of Tukey. Eu J Nut 2004;43(5):297-303. 15. Bstemi M, Eml R, Edogn G, Gullu S.High pevlence of thyoid dysfunction nd utoimmune thyoiditis in dolescents fte elimintion ofiodine deficiency in the Esten Blck Se Region of Tukey. Thyoid 2006;16(12):1265-71. 16. Kutlu R, Kköse S, Güngö K, Kulksizoğlu S. The goite pevlence nd uiny iodine levels mong dolescents. Tuk J Pedit 2011;53(2):161-8. 17. Budk N, Bym F, Güny O, Kendici M, Kutoğlu S, Oz L. Iodine deficiency: n impotnt nd sevee public helth poblem in Kysei, Centl Antoli. J Endocinol Invest 2007;30(11):920-4. 18. Cetin H, Kisioglu AN, Gusoy A, Billoglu E, Ayt A. Iodine deficiency nd goite pevlence in Tukey fte mndtoy iodiztion. J Endocinol Invest 2006 ;29(8):714-8. 19. Egi M, Ecn C, Koglu L.Iodine deficiency in pegnnt women in esten Tukey (Mlty Povince): 7 yes fte the intoduction of mndtoy tble slt iodiztion. Public Helth Nut 2009;12(6):849-52. 20. Ozkn B, Olgun H, Ceviz N, Polt P, Tysi S, Obk Z et l. Assessment of goite pevlence, iodine sttus nd thyoid functions in school-ge childen of ul Yusufeli distict in esten Tukey. Tuk J Pedit 2004;46(1):16-21. 21. Akpın D, Tnkol R, Boztepe H, Abbsoğlu S, Toke G, Algöl F. İyotlm uygulm öncesi ot öğetim öğencileinde gut sıklığı ve id iyot düzeyi. İstnbul Tıp Fk 2002;65:176-81. 22. Edoğn MF, Ağbht K, Altunsu T, Ozbş S, Yücesn F, Tezel B, Sgin C, Ilbeğ I, Atik N, Köse R, Edoğn G. Cuent iodine sttus in Tukey. J Endocinol Invest 2009;32(7):617-22. How to cite this ticle: Asln N, Kuku H, Pigon Ö. Uine Iodine Excetion nd Iodine Deficiency Sttus in School Age Childen t Ispt Povince. J Clin Anl Med 2015; DOI: 10.4328/ JCAM.3845. Çık Çkışmsı ve Finnsmn Beynı Bu çlışmd çık çkışmsı ve finnsmn destek lındığı beyn edilmemişti. Kynkl 1. Mis S, Knthi SL, Dmo JR. Pevlence of goite in 6-12 yes schoolgoing childen of Pnchmhl distict in Gujt, Indi. Indin J Med Res 2007;126:475-9. 2. Zimmemnn MB. Iodine deficiency. Endoc Rev 2009;30:376-408. 3. Bym F, Beyzyıldız A, Gökçe C, Budk N, Edoğn N, Kutoğlu S et l. The pevlence of iodine deficiency, seum thyoglobulin, nti-thyoglobulin nd thyoid peoxidse ntibody levels in the ubn es of Kysei, Centl Antoli. Exp Clin Endocinol Dibetes 2009;117:64-8. 4. Aydin K, Kendici M, Kutoğlu S, Kküçük EI, Kiiş A. Iodine nd selenium deficiency in school-childen in n endemic goite e in Tukey. J Pedit Endocinol Metb 2002;15:1027-31. 5. DeLong GR, Leslie PW, Wng SH, Jing XM, Zhng ML, Rkemn M et l. Effect on infnt motlity of iodintion of iigtion wte in seveity iodine-deficient e of Chin. Lncet 1997;350:771-3. 5 Jounl of Clinicl nd Anlyticl Medicine