KENTSEL ARAMA VE KURTARMA
Kentsel Arama ve Kurtarma Çöken yapılar başta olmak üzere herhangi bir yerde mahsur kalanların kurtarılması için yürütülen çalışmaların tümüne denir. KENTSEL ARAMA KURTARMADA BAŞARI İÇİN ALTIN ANAHTAR DİSİPLİN ve ORGANİZASYON KÜLTÜRÜDÜR
ARAMA KURTARMA EKİBİ EKİP AMİRİ GÜVENLİK AMİRİ ARAMA EKİBİ KURTARMA EKİBİ TEKNİK DESTEK ARAÇ MALZEME
Kurtarma Ekibi Arama personellerinin çalışmalarını destekleyerek boşluklara girme çalışmalarını gerçekleştirir; Yeri tespit edilen afetzedenin bulunduğu yerden çıkarılmasını sağlar; Arama-Kurtarma ekibi en az iki kişiden oluşur.
Ekip Amirinin Görevleri: Güvenlik Amirinin Görevleri Ekibin eğitimi ve Organizasyonu Olay yeri hakkına bilgi toplanması Olay yeri ve kurtarmacıların güvenliği Diğer kuruluşlardan gelen kurtarmacıların organizasyonu ve takibi ilk yardım çalışması. Olay mahallin de gerekli güvenlik tedbirlerini alarak çalışma anında ortaya çıkabilecek tehlikelerin ortadan kaldırılmasını sağlar.
Arama Ekibi EKİP AMİRİ CİHAZLA ARAMA TİMİ KÖPEKLE ARAMA TİMİ FİZİKSEL ARAMA TİMİ
Arama Ekibi Yeterli Teknik ve pratik bilgiye, Sağlık Şartlarına, İlkyardım bilgisine sahip olan ve her türlü kapalı ve dar yerlerde çalışabilen uzman kişilerden oluşan gruptur. Ekibin sayısı, enkazın özelliğine, büyüklüğüne ve olay mahalline ulaşan ekip sayısına göre değişkenlik gösterir.
Arama 4 aşamada gerçekleştirilir. Aşama: Fiziksel arama Aşama: Köpeklerle arama Aşama: Dinleme cihazları Aşama: Görüntülü arama cihazı.
Fiziksel Arama Çok seri bir şekilde enkazın üzerini ve ulaşılabilen tüm noktalarda boşlukları, Gözlemleyerek, Seslenerek, Dinleyerek ararlar.
Köpekle Arama Köpekler; koku alabilmeleri ve hızlı bir şekilde kurtarmacının giremediği yerlere girebilmeleri nedeniyle etkilidirler. NOT: Karşılaşılan en ciddi sorun rüzgar, beton katmanları, asansör boşlukları gibi aralıkların koklama yönlerini değiştirmesidir.
Dinleme Cihazları ile Arama Bu cihazlar ile göçük altındaki boşluklarda, şaftlarda ve aralıklarda kalmış yaşayan kişilerin ürettiği sinyalleri algılamak mümkün olmaktadır.
Teknik Destek Personeli Dayanak/destek çalışmalarında üst düzey beceriye sahip olan en az üç personelden oluşmalıdır. Genel güvenlik çalışmalarını yapar Tehlikelerin bertaraf edilmesini sağlar Enkaz döküntülerinin atılmasını sağlar
Araç ve Malzemeden Sorumlu Personel Güvenliğin sağlanmasına yardımcı olunması; Malzemelerin korunması Enkazın bütününü gözleyerek olumsuzlukların ekip amirine bildirilmesi Yakıt ikmali, şarjlı aletlerin şarj edilmesi, bıçak ağızlarının değiştirilmesi vb.
Çalışmaya Katılacak Ekipler İtfaiye AFAD Sağlık Polis Askeri birlikler Yurt dışından gelen ekipler Diğer kamu kuruluşları ekipleri Gönüllü arama kurtarma ekipleri Diğer kamu kurum kaynakları Özel sektör kaynakları Vatandaşlar
Olay Yerinin Değerlendirilmesi Çökmenin sebebi Olay yerindeki tehlikeler Binanın yapısı Binada bulunanların ve mahsur kalanların sayısı Çökme zamanı Hava şartları Enkaz altında kalma süresi Yıkılmanın şekli Çökmenin şekli Çökme riski
Binanın Çökme Nedenleri Deprem, heyelan, fırtına, sel baskını vb Yangınlar; Binaya aşırı yük bindirilmesi Proje hatası ve inşaat tekniğine uygun olmayan şekilde yapılan binalar Yaşlı binalar Binalarda yapılan ekleme ve tadilat Zemin kayması Gaz patlamaları Basınçlı kapların patlaması Sabotaj ve terörist saldırıları
Olay Yerindeki Tehlikeler Yangın Tehlikesi Gaz Patlaması Tehlikesi Elektrik Tehlikesi İkinci Çökmeler Su Baskını Toksik maddeler İkinci patlayıcı cihaz Tesiste kullanılan ham maddeler hakkında bilgi alınarak koruyucu tedbirler alınmalı İkinci çığ ve toprak kaymaları Çöken bir binanın yakınındaki hasarlı binanın çökme riski
Binanın Yapısı Binanın kullanım amacı (Konut, Hastane,Yurt, Okul,Fabrika, vb.) Binanın kullanılan bir bina olup olmadığı Binanın kat sayısı ve katlardaki daire/bağımsız bölüm sayısı Binada kullanılan yapı malzemesinin cinsi(ahşap, Yığma, Kagir, Betonarme)
Binada Bulunan ve Mahsur Kalanların Sayısı Bu amaçla ekip amiri Mekanda yaşayanlardan Görgü tanıklarından Enkazdan ilk kurtarılanlardan Kapıcı ve yöneticilerden Muhtarlardan bilgi toplayabilir
Eğer Kayıp Kişiler Varsa Hangi katta ve dairede oturdukları Dairede yaşayanlar ve yaş grupları En son nerede görüldükleri Üzerlerindeki giysiler O anda çöken binada olup olmadıklarını soruşturur ve araştırır.
Binanın Yıkılma Şekli Binalara gelen güçlerin etkileme yönleri ve doğrultusuna göre binalar farklı şekillerde yıkılabilirler. Yıkılma Çeşitleri; Yamyassı (yığılmalı) çökme Destekli yana çökme Desteksiz yana çökme V şeklinde çökme A şeklinde çökme
Yamyassı Çökme: Bu tip çökmelerde katlar yıkılarak aşağıya düşer ve üst üste yığılır. Yığılmalı çökmelerde yaşam boşlukları dar ve sayıca azdır.
Destekli Yana Çökme: Çeşitli sebeplere bağlı olarak katın bir tarafının çökmesi ve diğer tarafın askıda kalmasıdır.
Desteksiz Yana Çökme: Çöken ucun herhangi bir destek olmaksızın havada asılı kaldığı ve genellikle diğer binaya destekle ayakta durabilen tehlikeli bir çökme tipidir.
V Şeklinde Çökme Kirişlerin, iç desteklerin veya kavisli bir kemerin yıkılması sonucu yapısal bütünlüğün bozulması kat zeminin merkeze yakın bir yerden çökmesine yol açar. Kat dış duvarlara bağlı olduğu halde alt kata doğru göçerek bir V şekli oluşturur.
A Şeklinde Çökme Kat malzemesinin destek oluşturan dış duvarlardan ayrıldığı, ancak içeriden hala desteklendiği durumlarda oluşur. Deprem,yakınındaki kısımların kazılması ve temelin yoğun su yüzünden hasar görmesi bu tip çökmelere yol açabilir.
TRİAJ
Katı Maddelerin Sesi İletimi
Betonun Sesi İletimi
Çeşitli Meteryallerin Ses İletimi
DAYANAK VE DESTEK ÇALIŞMALARI
Amaç Dayanak ve destek çalışmalarında amaç enkaz altındaki yaralıların ve kurtarma ekip elemanlarının güvenliğini sağlamaktır.
Malzemeler Değişik kalınlık ve boyutlarda keresteler Mekanik destek ayakları Vidalı destek ayakları Hava yastıkları Krikolar İş makineleri Takozlar Halatlar
Destek ve Dayanak Çeşitleri Dikey destek Yatay destek Pencere desteği Kapı desteği İç destek Dış destek Çapraz destek Kutu
Dikey destekler apartman dairelerinin çatı veya katlarının çökmesine mani olmak için kullanılır. Desteksiz yana çökme durumlarında,eğik duran beton bloğa destek vermek için idealdir. Metal ve tahta destekler kullanılabilir Dikey Destek
Yatay Destek Yatay destekler içerden ve dışardan destek vermek için kullanılabilir.
Pencere Desteği Personelin giriş çıkış olarak kullandığı hasar görmüş bir pencerenin desteklenmesi için kullanılır. DESTEKLER Pencere çerçevesinin çökmesine engel olarak, yapının sağlam kalmasını sağlar. TAKOZLAR
Kapı Desteği Hasar gören kapılar olduğunda veya etraftaki duvarların zayıfladığı durumlarda kullanılır Giriş genellikle kapılardan yapıldığı için destek şarttır. DOLGU MALZEMESİ TAKOZLAR DİREKLER
İç Destek DUVAR PLAKASI İç desteğin prensibi, iki adet desteği arka arkaya birlikte kullanarak oda duvarlarını desteklemektir. KAYMAYI ÖNLEYİCİ KAUÇUK TAKOZLAR DESTEKLER ( 45 DERECE AÇI İLE ) TABAN PLAKASI TAKOZLAR
Dış Destek Bu sistemin avantajı öğelerin bir araya getirilerek, oldukça ağır yükleri destekleyebilir ve deprem sonrası şoklar gibi büyük güçlere dayanabilir olmasıdır. DİKEY PLAKA TAKOZ YATAY DESTEK Daha küçük yapılarda 2x4 veya 4x4 kalaslar kullanılabilir. Ancak fabrika duvarları gibi ağır yapıları desteklemek için 6x4 veya 6x6 ların kullanılması daha uygundur. DÜŞEY PLAKA ÇAPRAZ DESTEK TAKOZ
Çapraz destek, dayanak sistemlerini güçlendirmek için kullanılır. Çapraz Destek Bazen de yıkılma tehlikesi olan bir duvara plaka çakılarak plaka ile sağlam bir zemin üzerine çapraz destek atılmak suretiyle bağımsız bir destek uygulaması yapılabilir. 30-45
Kutu destekler çökme durumunda geniş alana ihtiyaç duyulduğunda işe yarar. Kaldırma işi için sağlam, düz bir temel isteyen kaldırma balonlarından istifade edilebilir. Kutu Destek
Kalaslarla Destek Oluşturma < < < <
Mekanik Destek Ayakları
ENKAZDA İLERLEME ÇALIŞMALARI
Düşey Yönde İlerleme Çalışmaları Yaralıya en yakın bir bölgenin üst bölümünden alt bölümlerine inmek için kuyu açılması çalışmasıdır.
Yatay Yönde İlerleme Çalışmaları Çökmüş bir binanın üst üste gelmiş kat aralarındaki yaralılara, yatay düzlemde tünel oluşturarak ulaşma çalışmalarıdır. Tünel oluşturma çalışmalarında afetzedenin bulunduğu kat ve bölge çok iyi bir şekilde tespit edilmeli, tespit edilememişse afetzedenin bulunması muhtemel kat seviyesinde çalışmalara başlanmalıdır.
İlerleme yapılırken dikkat edilmesi gereken hususlar Doğal dayanak vazifesi gören eşyalar yerlerinden alınmamalı alınması gerekli ise mutlaka dayanak yapılmalı Gaz ölçümleri yapılmalı Dinleme yapılmalı Ulaşılan afetzedeye Psikolojik destek verilmeli Afetzede uygun şekilde güvenle çıkarılmalı Sıkışma kaldırılmalı
ENKAZ GİRİŞİ İŞARETLEME
Daha zor şartlar altında bulunan afetzedelere ulaşılabilmesi için enkazın belirli bir kısmının bir plan dahilinde kaldırılması zorunlu olabilir. İş makinelerinin enkaz kaldırma işlemini gerçekleştirdiği anda, her hareketi dikkatle gözlenerek istenmeyen durumların ortaya çıkması önlenmelidir. Enkazın kaldırılması
Ekip amiri enkaz altında canlı kalmadığının anlaşılmasıyla yıkım aşamasına geçiş kararı verir. Bu karar mutlak olarak ekip amirine aittir. Yıkım kararı genellikle 12 veya 13. günde. Yıkım kararı verilen bir bina enkazında çalışmalar kontrollü bir şekilde devam etmelidir. Mucize ile karşılaşılabileceği unutulmamalı Yıkım