T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ BİYOMEDİKAL MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİYOMEDİKAL BAKIM-ONARIM VE KALİBRASYON LABORATUVARI DENEY NO: 8 VENTİLATÖR TESTİ Ventilasyon: Spontan solunum ya da spontan ventilasyon, havanın akciğer içine ve dışına hareketidir. Ventilasyonda temel amaç, oksijence zengin havanın akciğerlere alınması ve yüksek oranda karbondioksid içeren solunum havasının dışarı atılmasıdır. Mekanik ventilasyon (MV); yaşamsal bir fonksiyon olan solunum işleminin yapay olarak ventilatör adı verilen bir cihaz yardımı ile sürdürülmesidir. Bu cihaza respiratör adı da verilmektedir. Günümüzde özellikle yoğun bakım hekimliğindeki hızlı gelişmeler ventilasyon uygulamasını tedavinin ayrılmaz bir parçası yapmıştır. Ventilasyon için bilinmesi gereken bazı yapay solunum parametreleri vardır. Bunlar; Basınç: Gaz akımını sağlayacak basınç farkı, hava yollarına uygulanan pozitif basınç ile sağlanır, ekspiryum genellikle pasiftir. Volüm: Her hastaya uygun tidal volüm saptanmalıdır, genellikle 7-10 ml/kg olarak belirlenir. Tidal volüm, bir soluk sırasında akciğerlere giren ve çıkan hava volümünü gösterir. İ/E Oranı: Ekspiryum süresi inspiryum süresinden uzun olmalıdır. (İ/E=1/1.5 veya 1/2). FiO2: Alınan havanın oksijen yüzdesini ifade eder. PEEP (Positive End-Expiratory Pressure): Ekspirasyon sonu pozitif basınç CPAP: Devamlı pozitif hava yolu basıncı Solunum Frekansı: Yetişkin için dakikada 10-16 soluk, çocuk ve bebeklerde dakikada 20-60 soluk Maksimum inspiratuar basınç (MIP veya PImax): İnspiratuar kuvvet (IF) veya negatif inspiratuar kuvvet (NIF) olarak da bilinmektedir. MIP ventilasyon sırasında havanın akciğer içine veya dışına hareketi ve öksürme için hastanın mekanik yeterliliğinin değerlendirilmesinde önemli bir göstergedir. PIP (Peak Inspiratory Pressure): İnspirasyon anındaki maksimum basınç
Ventilatör kalibrasyonu sırasında kullanılacak kalibratör Fluke Gas Flow Analyzer cihazıdır. Aşağıdaki şekilde bu analizöre ait bağlantı yerleri görülmektedir. Şekil-1 Fluke Gas Flow Analyzer 1 LCD Ekran 2 Durdurma, başlatma ve kontrast tuşları 3 Yazılım tuşları 4 Test modu seçim tuşları 5 Düşük basınç (+) gaz ya da sıvı portu 6 Düşük basınç (-) sadece (kuru) gaz portu 7 Yüksek basınç (+) gaz ya da sıvı portu 8 Yüksek basınç (-) sadece (kuru)gaz portu 9 Düşük akım girişi 10 Yüksek akım ve oksijen girişi
Şekil-2 Kalibratörün önden görünüşü Ön panelde bulunan tuşların işlevleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. 0 Analizörden akış modunun seçimini sağlar 1 Analizörden basınç modunun seçimini sağlar 2 Analizörden hacim modunun seçimini sağlar 3 Analizörden oksijen modunun seçimini sağlar 4 Diğer testlerin yapılması için kullanılır (kaçak testi) 5 Tüm soluk parametrelerinin seçimini sağlar. 6 Monitor modunun seçimini yapar. 7 Bu tuş analizörde sıfır fonksiyonunu başlatır. 8 Ekran ayarları ve analizör yapılandırması 9 Solunum parametrelerinin seçimi
Şekil-3 Solunum parametreleri ekranı Analizör, her solunumdaki 17 solunum parametresini hesaplayabilir. Fakat bunlardan 4 tanesini akım ya da basınç ekranları gibi çeşitli ekranlarda gösterebilir. Tüm solunum parametrelerini görüntülemek için 9/PARAMETERS tuşuna basılır. Parametreler arasında aşağı-yukarı tuşları yardımıyla gezilir. Seçilmek istenilen parametrenin üzerine gelindiğinde ENTER seçeneği ile seçim yapılır. Seçilen parametrelerin örneğin; akış bilgilerini gösteren ekrana eklenmesi için 0/FLOW tuşuna basılır. Ekranın en altında görülen select all screen to the same parameters seçeneği seçildiği takdirde işaretlenen parametreler tüm ekranlarda görülebilir.
Deneyin Yapılışı Kalibrasyonu yapılacak ventilatör cihazının bağlantılar şekildeki gibi yapılır. Ventilatör cihazından ölçümü yapılmak istenen parametrelere ait değerler girilir. Kalibrasyon sırasında ölçülecek parametrelerden bazıları bu dokümanın son sayfasındaki deney raporunda tablo halinde belirtilmiştir. Tüm parametreler ayarlandıktan sonra teste başlanır. Kalibratör cihazından tüm parametreleri görmek için Full tuşuna basılarak ayarlanan ve ölçülen değerlerin takibi yapılarak hata yüzdeleri hesaplanır. Burada dikkat edilmesi gereken hata sınırının %10 un üstünde olmaması gerektiğidir. Üstünde ise ilgili ventilatör kalibrasyon işlemini
Biyomedikal Bakım-Onarım ve Kalibrasyon Laboratuvarı Deney Raporu Öğrenci Adı Soyadı: Fiziksel Kontrol Ölçüm Parametreleri Doğruluğu [%10] Parametre Adı Ventilatördeki parametre adı (Nellcor Puritan Bennett) I:E I:E Ratio I:e Ratio Kalibratördeki parametre adı (Fluke VT PLUS HF Gas Flow Analyzer) Ayarlanan Ölçülen Hata Soluk Hızı Tidal Hacim (ml) Dk. Hacim Peak Basınç (mbar) Ortalama Basınç(mbar) Respiratory Rate Tidal Volume Total Minute Volume (L) Peak Pressure Mean Pressure Breath Rate Tidal Vol. Minute Vol. PIP MAP PEEP PEEP/CPAP PEEP Sonuç: