KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi Mimarlık Bölümü Bölüm/Program Dersi DERS TANIM BİLGİLERİ Dersin Adı Yapıda Yangından Korunma Yöntemleri Dersin Kodu Teori Uygulama Laboratuvar AKTS Kredisi MIM 366 2 0 0 3 Dersin Amacı Dersin İçeriği 1 Bina tasarımında yangının önemi ve tasarımdaki yerini belirtmek 2 Bir binada yangınla ilgili alınması gerekli pasif ve aktif korunma önlemleri hakkında bilgilendirmek 3 Yapıyı oluşturan sistem ve bileşenlerinin yangın emniyeti açısından uygun seçimini sağlamak Her türlü, yapı,bina tesis ve işletmelerin tasarımı, yapımı, işletimi, bakımı, kullanımı sırasında çıkabilecek yangınların en aza indirilmesini, söndürülmesini sağlamak üzere yangın öncesinde ve sırasında alınabilecek önlemleri ve mimari projelerin tasarımı sırasında dikkat edilecek hususların öğretilmesi amaçlanmıştır. Tutuşma ve yanma, Yangın ve Gelişim Evreleri, Binalar Arasında Yangın Yayılımı, Bina İçinde Yangın Yayılımı, Duman ve Zehirli Gazlar, Kompartmantasyon, Kaçış Yollarının Belirlenmesi, Yapı Elemanlarında Alınabilecek Önlemler, Çeşitli Bina Tipleri İçin Özel Düzenlemeler, Strüktürel Yangın Korunumu, Duman Havalandırması, Yapı Malzemelerinin Yanma Özellikleri, Yönetmelik ve Standartlar, Duman Algılama ve Otomatik Söndürme, Kaçış Yolu Aydınlatması, Söndürmede Kullanılan Diğer Metotlar, Örnek İncelemeleri DERSİN PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİSİ a Yeterlilikler Mimarlık alanında çok boyutlu bilgiye ve kavrayışa sahip olmak. İlgili alanda gerekli uygulamaları yapmak için bu bilgileri kullanabilme becerisine sahip olmak. Karşılama Düzeyi* 1 2 3 4 5
b Fiziksel, toplumsal ve ekonomik unsurları dikkate alarak, çevreye duyarlı, evrensel tasarım ve planlama yapabilme becerisine sahip olma c Mimarlık alanında tasarım ve planlama yapabilecek tarihsel, coğrafi, toplumsal ve kültürel bağlamda bilgiye sahip olarak yeni kavram geliştirerek söylem, kuram ve uygulama geliştirme becerisine sahip olma d e f Mimarlık alanındaki bilgileri, yenilikleri takip ederek ve bunları sorgulayarak kendi bakış açısını geliştirme becerisine sahip olma Bina tasarımında ve yapımında modern araç ve teknolojileri seçerek uygulayabilme becerisine sahip olma Çevresel verileri, arazi şartları ve kullanıcı ihtiyaçlarını dikkate alarak tasarım yapabilme bilgi ve becerisine sahip olma g h Ulusal ve uluslararası ölçekte sanat ve mimarlık tarihinde bilgi sahibi olma Tarihi çevreyi koruma bilinci kazanarak, restorasyon projesi hazırlayacak bilgi ve beceriye sahip olmak. i j k Yapı yapım ve üretiminde çevre ve iş güvenliğinde bilinçli olarak etkin iş organizasyonu ve planlaması geliştirebilecek bilgi ve beceriye sahip olma Mesleki bilgi ve becerilerini sürekli geliştirme becerisine sahip olma Mesleki, bilimsel ve etik sorumluluk taşıma ve bunların yasal sonuçları hakkında bilgi sahibi olma l Etkin iletişim(okuma, yazma, fikirlerini ifade edebilme) kurabilme becerisine sahip olma m Alanı ile ilgili çalışmaları bağımsız olarak yürütebilme veya sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapabilme
n o Gerektiğinde farklı disiplinlerle birlikte takım çalışması yapabilme becerisine sahip olma Mimari projeleri çeşitli bilgisayar teknolojilerinden faydalanarak uygun sunum araçlarıyla veya gerektiğinde rapor yazarak ifade etme becerisine sahip olma *1:En düşük, 2:Düşük, 3:Orta, 4:Yüksek, 5:Çok yüksek DERSİN ÖĞRENME KAZANIMLARI Öğrenim Çıktıları Program Yeterlilikleri ile İlişkisi Ölçme Yöntemi** 1 Yangının doğası ve yapılar üzerindeki etkilerini kavrama 2 Yangının binalar arasında ve bina içinde yayılma yollarını öğrenme 3 Pasif yangından korunma yöntemlerini öğrenme ve projede uygulama 4 Aktif yangından korunma tedbirlerini öğrenme ve projede uygulama A,B,K 1,5 A,E 1,5 A,E,I,K 1,5 A,E,F 1,5 **Yazılı Sınav:1, Sözlü Sınav:2, Ev Ödevi:3, Lab./Sınav:4, Seminer/Sunum:5, Dönem Ödevi:6 DERSİN HAFTALIK İÇERİĞİ Hafta Detaylı İçerik 1 Yangın tanımı, yapıların yangından korunması, amacı ve kapsamının anlatılması, ilgili yönetmeliklerin bulunması. 2 İmar yapılırken bölgeler arasında yangın havuzları, su ikmal noktalarının yapılması. Bina ulaşım yolları yangın kompartmanları, duvarlar, döşemeler, cepheler, çatılar, ısı yalıtım malzemelerinin yangın karşısındaki davranışları. 3 Binalarda kullanılacak yapı malzemeleri, yapı malzemeleri için yanıcılık sınıfları, yapı elemanlarının yangına dayanım süreleri (taşıyıcı duvarlar, döşeme, çatı, dış duvarlar) 4 Kaçış yolları, kaçış merdivenleri, kaçış uzaklığı, yangın güvenlik holü, acil çıkış, dış kaçış merdivenleri, dairesel merdiven, kaçış rampaları.
5 Kaçış merdiveni havalandırması, kaçış yolu kapıları, çıkışlara götüren en uzun kaçış uzaklıkları, yangında duman sorunu. 6 Konutlar, sağlık yapıları, oteller, moteller, toplanma amaçlı binalar, tiyatro, sinema, fabrikalarda kaçış merdivenleri, alevlenici ve parlayıcı yapı malzemeleri, doğalgaz ve LPG tesisatlı kazan daireleri, yakıt depoları, soba ve baca özellikleri 7 Sığınaklar, çatılar, asansörlerin özellikleri, yıldırımdan korunma, acil durum aydınlatması, yönlendirme, yangın güvenlik önlemleri, yangın ihbarı (Alo 110), tahliye 8 Yangın algılama ve uyarı sistemleri. Alarm verme, yağmurlama sistemi, gazlı söndürme, sesli ve ışıklı uyarı cihazları 9 Ara Sınav 10 Binalarda duman kontrol sistemleri, kazan dairesi, jeneratör vb.duman kontrolü tasarım ilkeleri, yangın pompaları, sabit boru tesisatı ve yangın dolapları, hidrant sistemi, yağmurlama sistemi 11 Köpüklü, gazlı ve kuru tozlu sabit söndürme sistemleri, taşınabilir söndürme cihazları, Lpg li depolanması ve güvenlik tedbirleri, doğalgaz kullanım esasları 12 Yangın güvenliği sorumluluğu, mevcut yapılarda uygun yangın tedbirlerinin alınması, ilave çıkış ve kaçış merdiveni yapılması. Bina taşıyıcı sisteminin stabilitesi 13 Mevcut yapılarda kaçış uzaklığı, kaçış merdiveninin özellikleri, asansörler, basınçlandırma, yağmurlama sistemi, itfaiye su verme bağlantıları 14 Tarihi yapılarda alınacak yangın tedbirleri, yangından korunma yöntemleri, pasif yangın güvenliği, aktif yangın güvenliği DERS KİTABI VEYA MALZEMESİ Kaynak 1 Anonim, 2007, Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, Resmi Gazete, :26735, Ankara. 2 Özpınar, T., 2015, Yangın, KTO Karatay Üniversitesi Derstları (yayınlanmamış), Konya. 3 Memiş, H., Sert, G., 2010, İmar Mevzuatı, ilgili kanunlar, yönetmelikler, Korza Basım, Temmuz, Trabzon.
4 Brannigan, F. L.& Corbett, G.P. (2008). Brannigan's Building Construction for the Fire Service, NFPA, Burlington, MA : Jones & Bartlett Learning, LLC 5 Robertson, J. C. (2010). Introduction to Fire Prevention, Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall Health 6 Quintiere, J. G. (2006). Fundamentals of Fire Phenomena, Chichester : John Wiley AKTS/ÇALIŞMA YÜKÜ TABLOSU Etkinlikler Sayısı Süresi Süresi (Dakika) Toplam Yükü Ders Hafta Sayısı ve Saati 14 3 0 42 Sınıf Dışı Ders Süresi (Ön çalışma, Kütüphane, Pekiştirme) 14 3 0 42 Ara Sınav 1 10 0 10 Kısa Sınav 0 0 0 0 Ödev 0 0 0 0 Uygulama 0 0 0 0 Laboratuvar 0 0 0 0 Proje 0 0 0 0 Atölye 0 0 0 0 Sunum/Seminer Hazırlama 0 0 0 0 Alan sı 0 0 0 0 Diğer 0 0 0 0 Dönem Sonu Sınavı 1 10 0 10 Toplam Yük 104 Toplam Yük / 30 3,46 Dersin AKTS Kredisi 3