TEMEL SI BİRİMLERİ fiziksel nicelik nicelik simgesi isim simge uzunluk l, b, d, h, r, s metre m kütle m kilogram kg zaman t saniye s akım I amper A termodinamik sıcaklık T kelvin K substans miktarı n mol mol aydınlık şiddeti I v kandela cd BOYUTSUZ SI BİRİMLERİ fiziksel nicelik nicelik simgesi isim simge SI gösterimi düz açı α, β, γ, θ, Φ radyan rad m m -1 katı açı ω, Ω steradyan sr m 2 m -2 fiziksel nicelik TÜRETİLMİŞ SI BİRİMLERİ (özel isimli) nicelik simgesi isim simge SI gösterimi gösterim frekans v, f hertz Hz s -1 - kuvvet F newton N kg m s -2 J m -1 basınç p pascal Pa kg m -1 s -2 N m -2 enerji (bütün formları) E, U, V, W joule J kg m 2 s -2 N m = C V = V A s güç P watt W kg m 2 s -3 J s -1 = VA şarj Q coulomb C A s - potansiyel farkı E, φ, ζ, Φ, η volt V kg m 2 s -3 A -1 J A -1 s -1 = J C -1 kapasitans C farad F A 2 s 4 kg -1 m - 2 C V -1 1
direnç R ohm Ω kg m 2 s -3 A -2 V A -1 iletkenlik G siemens S A 2 s 3 kg -1 m - 2 A V -1 = Ω -1 manyetik akı Φ weber Wb kg m 2 s -2 A -1 V s = T m 2 manyetik indüksiyon B tesla T kg s -2 A -1 Wb m -2 = N A - 1 m -1 indüktans L, M henry H kg m 2 s -2 A -2 V A -1 s = Wb A - aydınlık akısı Φ lümen lm cd sr - ilüminasyon E lüks lx cd sr m -2 lm m -2 1 aktivite (radyonüklid) absorbe edilen doz A becquerel Bq s -1 - D gray Gy m 2 s -2 J kg -1 doz eşdeğeri H sievert Sv m 2 s -2 J kg -1 katalitik aktivite z katal kat mol s -1 - Celsius sıcaklığı t Celsius derecesi C K - düz açı α, β, γ, θ, Φ radyan rad m m -1 boyutsuz katı açı ω, Ω steradyan sr m 2 m -2 boyutsuz TÜRETİLMİŞ SI BİRİMLERİ türemiş nicelik nicelik simgesi isim SI gösterimi alan A metre kare m 2 hacim V metre küp m 3 hız u, v, c metre / saniye m s -1 ivme a, g (serbest düşme) metre / saniye kare m s -2 eylemsizlik momenti I kilogram metre kare kg m 2 kinematik viskozite v metre kare / saniye m 2 s -1 dalga sayısı σ, φ 1 / metre m -1 2
kütle yoğunluğu ρ kilogram / metre küp kg m -3 özgül hacim v metre küp / kilogram m 3 kg -1 akım yoğunluğu j, i amper / metre kare A m -2 manyetik alan kuvveti substans B'nin konsantrasyonu H amper / metre A m -1 c B, [B] mol / metre küp mol/m -3 molar kütle M kilogram / mol kg mol -1 molar hacim V m metre küp / mol m 3 mol -1 lüminans L kandela / metre kare cd m -2 kütle kesiri w kilogram / kilogram boyutsuz ÖZEL İSİMLİ SI BİRİMLERİNDEN TÜRETİLMİŞ SI BİRİMLERİ türemiş nicelik nicelik simgesi isim SI gösterimi gösterim açısal hız ω radyan / saniye s -1 rad s -1 açısal ivme α radyan / saniye kare s -2 rad s -2 açısal momentum L joule saniye kg m 2 s -1 J s momentum P newton saniye kg m s -1 N s dinamik viskozite η pascal saniye kg m -1 s -1 Pa s yüzey gerilimi γ, σ newton / metre kg s -2 N m -1 = J m -2 kuvvetin momenti ısıl akı yoğunluğu, irradiyans ısı kapasitesi, entropi υ newton metre kg m 2 s -2 N m = J Q watt / metre kare kg s -3 W m -2 S joule / kelvin kg m 2 s -2 K -1 J K -1 = C V K -1 özgül ısı kapasitesi, özgül entropi c joule / kilogram kelvin m 2 s -1 K -1 J kg -1 K -1 özgül enerji E joule / kilogram m 2 s -2 J kg -1 3
ısıl iletkenlik iletkenlik λ watt / metre kelvin kg m 2 s -3 K -1 W m -1 K -1 σ, κ siemens / metre A 2 s 3 kg -1 m -3 S m -1 = Ω -1 m -1 = A V -1 m -1 direnç ρ ohm metre kg m 3 A -2 s -3 Ω m = m S -1 = V m A -1 enerji yoğunluğu u joule / metre küp kg m -1 s -2 J m -3 = N m -2 = C m -3 alan kuvveti E volt / metre kg m s -3 A -1 V m -1 şarj yoğunluğu ρ coulomb / metre küp A s m -3 C m -3 akı yoğunluğu σ coulomb / metre kare A s m -2 C m -2 permitivite ε farad / metre A 2 s 4 kg -1 m -3 F m -1 permeabilite μ henry / metre kg m s -2 A -2 H m -1 molar enerji U m, H m, joule / mol kg m 2 s -2 mol -1 J mol -1 molar entropi, molar ısı kapasitesi S m, C c,m, C p,m joule / mol kelvin kg m 2 s -2 mol - 1 K -1 J mol -1 K -1 poz (x ve γ ışınları) - coulomb / kilogram A s kg -1 C kg -1 absorbe edilen doz hızı radiyant yoğunluğu - gray / saniye m 2 s -3 Gy s -1 = J kg -1 s -1 P' watt / steradyan kg m 2 s -3 sr -1 W sr -1 radiyans L watt / metre kare steradyan kg s -3 sr -1 W m -2 sr -1 katalitik (aktivite) konsantrasyonu - katal / metre küp mol m -3 s -1 kat m -3 TÜRETİLMİŞ CGS BİRİMLERİ (özel isimli) enerji erg erg 10-7 J 4
kuvvet dyne dyn 10-5 N dinamik viskozite poise P dyn s cm -2 = 0.1 Pa s kinematik viskozite stokes St cm 2 s -1 = 10-4 m 2 s -1 manyetik indüksiyon gauss G 10-4 T manyetik alan kuvveti oersted Oe (1000/4π) A m -1 manyetik akı maxwell Mx 10-8 Wb lüminans stilb sb cd cm -2 = 10 4 cd m -2 ilüminasyon phot ph 10 4 lx ivme gal Gal 1 cm s -2 = 10-2 m s -2 DİĞER BİRİMLER zaman dakika min 60 s zaman saat h 60 min = 3600 s zaman gün d 24 h = 86 400 s açı derece (π /180) rad açı dakika ' (1/60) = ( π/10 800) rad açı saniye " (1/60)' = (π /648 000) rad hacim litre l, L 1 dm 3 = 10-3 m 3 kütle ton t 10 3 kg alan düzeyi, güç düzeyi, ses basınç düzeyi, logaritmik azalma neper Np 1, boyutsuz alan düzeyi, güç düzeyi, ses basınç düzeyi, zayıflama bel B (1/2) ln 10 (Np) boyutsuz enerji elektronvolt ev yaklaşık 1 ev = 1.602 18 x 10-19 J kütle birleşik atomik kütle u yaklaşık 1 u = 1.660 5
birimi uzunluk astronomik birim ua 54 x 10-27 kg yaklaşık 1 ua = 1.495 98 x 10 11 m SI OLARAK KABUL EDİLEN BİRİMLER uzunluk deniz mili - 1852 m hız knot - deniz mili / hour = (1852/3600) m s -1 alan ar a da m 2 = 10 2 m 2 alan hektar ha hm 2 = 10 4 m 2 basınç bar bar 0.1 MPa = 100 kpa = 1000 hpa = 10 5 Pa uzunluk ångström Å 0.1 nm = 10-10 m alan barn b 100 fm 2 = 10-28 m 2 SI DIŞINDAKİ BİRİMLER aktivite (radyonüklid) curie Ci 3.7 x 10 10 Bq poz (x ve γ ışınları) röntgen R 2.58 x 10-4 C kg s -1 absorbe edilen doz rad rad cgy = 10-2 Gy doz eşdeğeri rem rem csv = 10-2 Sv uzunluk (X-ışını dalga boyu) X birim - yaklaşık 1.002 x 10-4 nm manyetik indüksiyon gama γ nt = 10-9 T akı, radyo-astronomi jansky Jy 10-26 W m -2 Hz -1 uzunluk fermi - fm = 10-15 m kütle metrik karat - 200 mg = 2 x 10-4 kg basınç torr Torr (101 325/760) Pa basınç standart atmosfer atm 760 mmhg = 101 325 Pa 6
basınç milimetre cıva mmhg 133.322 39 Pa enerji termokimyasal kalori cal th 4.184 J uzunluk mikron µ 1 µm = 10-6 m zaman yıl a 365.242 199 days = 31 556 925.974 7 s kuvvet kilogram-kuvvet kgf 9.806 65 N 7