T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI YATIRIM TEŞVİK BÜLTENİ -MAYIS 2017 VERİLERİ- TEŞVİK UYGULAMA VE YABANCI SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
İÇİNDEKİLER Sayfa no 1. 2017 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri 1 1.1. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Genel Karakteristikleri 1 1.2. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Bölgelere Göre Dağılımı 1 1.3. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Mahiyetlerine Göre Dağılımı 2 1.4. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Sektörlere Göre Dağılımı 2 1.5. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Türlerine Göre Dağılımı 3 2. 2017 Yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri 3 2.1. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Genel Karakteristikleri 3 2.2. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Bölgelere Göre Dağılımı 4 2.3. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Mahiyetlerine Göre Dağılımı 5 2.4. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Sektörlere Göre Dağılımı 5 2.5. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Türlerine Göre Dağılımı 5 3. 2012/3305 Sayılı Karar Dönemindeki Birikimli Gelişmeler (20.06.2012 31.05.2017) 6 3.1. Teşvik lerinin Karşılaştırması 6 3.2. Teşvik lerinin Bölgesel Bazda Karşılaştırması 6 3.3. Teşvik lerinin Mahiyetlerine Göre Dönemsel Karşılaştırması 7 3.4. Teşvik lerinin Türlerine Göre Dönemsel Karşılaştırması 7 3.5. Teşvik lerinin Sektörlere Göre Dağılımı 7 i
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ BÜLTENİ -MAYIS 2017 VERİLERİ- 1. 2017 Yılı Mayıs Ayı Gelişmeleri 1.1. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Genel Karakteristikleri 2017 yılı Mayıs ayında, öngörülen sabit yatırım tutarı toplam 6,5 milyar TL olan 707 adet Teşvik si düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde toplam 17.398 kişilik istihdam öngörülmektedir. Öngörülen Tutarı Öngörülen Yabancı Yerli Toplam Yabancı Yerli Toplam Yabancı Yerli Toplam 2015 21 345 366 1.182 2.958 4.139 677 11.651 12.328 2016 12 340 352 3.629 7.499 11.128 368 10.461 10.829 2017 30 677 707 665 5.808 6.473 1.322 16.076 17.398 Mayıs ayında düzenlenen 707 adet Teşvik sinin 677 adedi yerli firmalar, 30 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 5,8 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 665 milyon TL dir. 1.2. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Bölgelere Göre Dağılımı 2017 yılı Mayıs ayında verilen teşvik belgelerinin 215 adedi I. Bölgede, 93 adedi II. Bölgede, 104 adedi III. Bölgede, 99 adedi IV. Bölgede, 129 adedi V. Bölgede, 65 adedi VI. Bölgede ve 2 adedi Muhtelif Bölgelerdedir. Öngörülen Tutarı (Milyon TL) 2015 2016 2017 2015 2016 2017 I.Bölge 107 112 215 1.730 1.106 2.316 II.Bölge 65 72 93 601 5.742 870 III.Bölge 69 63 104 498 509 1.283 IV.Bölge 37 35 99 715 3.403 644 V.Bölge 40 35 129 435 164 795 VI.Bölge 48 32 65 160 86 525 Muhtelif Bölgeler* 0 3 2 0 117 39 Toplam 366 352 707 4.139 11.128 6.473 Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 2,3 milyar TL si I. Bölgede, 870 milyon TL si II. Bölgede, 1,3 milyar TL si III. Bölgede, 644 milyon TL si IV. Bölgede, 795 milyon TL si V. Bölgede, 525 milyon TL si VI. Bölgede ve 39 milyon TL si Muhtelif Bölgelerdedir. 1
Mayıs Ayı Teşvik lerinin Yüzde Dağılımı Öngörülen Tutarı (Milyon TL) 2015 2016 2017 2015 2016 2017 I.Bölge %29 %32 %31 %42 %10 %36 II.Bölge %18 %20 %13 %15 %52 %13 III.Bölge %19 %18 %15 %12 %4 %20 IV.Bölge %10 %10 %14 %17 %31 %10 V.Bölge %11 %10 %18 %10 %1 %12 VI.Bölge %13 %9 %9 %4 %1 %8 Muhtelif Bölgeler* %0 %1 %0,3 %0 %1 %1 Toplam %100 %100 %100 %100 %100 %100 1.3. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Mahiyetlerine Göre Dağılımı 2017 yılı Mayıs ayında düzenlenen 707 adet belgenin 533 adedi komple yeni yatırım, 136 adedi tevsi, 38 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Mayıs ayında yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 6,5 milyar TL lik sabit yatırım tutarının 4,1 milyon TL si komple yeni yatırım, 1,8 milyar TL si tevsi ve 606 milyon TL si de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Komple Yeni Tevsi Diğer* Toplam 2015 257 2.323 70 1.561 39 256 366 4.139 2016 268 6.835 67 736 17 3.557 352 11.128 2017 533 4.058 136 1.809 38 606 707 6.473 * Modernizasyon, Entegrasyon ve Ürün çeşitlendirme yatırımları 1.4. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Sektörlere Göre Dağılımı Mayıs ayında verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 6,5 milyar TL lik sabit yatırım tutarının 1,4 milyar TL si Enerji sektöründe, 2,2 milyar TL si Hizmetler sektöründe, 2,8 milyar TL si İmalat sektöründe, 112 milyon TL si Madencilik sektöründedir. Enerji Hizmetler İmalat Madencilik 2015 64 337 115 140 1.212 5.764 154 2.168 6.147 8 422 302 2016 125 4.224 460 87 1.104 4.335 135 2.517 4.977 5 3.283 1.057 2017 277 1.403 482 160 2.153 8.875 251 2.805 7.741 19 112 300 2
1.5. Mayıs Ayı Teşvik lerinin Türlerine Göre Dağılımı Mayıs ayında düzenlenen 707 adet yatırım teşvik belgesinin 307 adedi Bölgesel ve 400 adedi Genel mahiyete sahiptir. teşvik belgelerinde öngörülen toplam 6,5 milyar TL lik sabit yatırım tutarının 3,7 milyar TL si Bölgesel ve 2,8 milyar TL si Genel mahiyetteki yatırımlara aittir. BÖLGESEL BÜYÜK ÖLÇEKLİ GENEL STRATEJİK YATIRIMLAR (milyon TL) 2015 186 1.290 9.033 1 525 958 177 1.917 2.077 2 408 260 2016 142 2.621 7.326 0 0 0 209 5.237 2.503 1 3.270 1.000 2017 307 3.661 13.332 0 0 0 400 2.812 4.066 0 0 0 Proje Bazında Desteklenen lar 24.04.2017 tarihli Resmi Gazete de yayınlanan 20.03.2017 tarih ve 2017/10082 sayılı Karara istinaden, Mardin ili Mazıdağ ilçesinde, 2 milyar 884 milyon TL tutarında ve 900 kişilik istihdam artışı öngören kimyasal gübre üretimi ve metal geri kazanımı konusunda gerçekleştirilecek yatırım için teşvik belgesi düzenlenmiştir. 2. 2017 Yılı Ocak-Mayıs Dönemi Gelişmeleri 2.1 Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Genel Karakteristikleri 2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 41,8 milyar TL olan toplam 3.043 adet Teşvik si düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde 87.124 kişilik istihdam öngörülmektedir. Öngörülen Tutarı Öngörülen Yabancı Yerli Toplam Yabancı Yerli Toplam Yabancı Yerli Toplam 2015 101 1.808 1.909 29.399 18.532 47.931 3.462 55.710 59.172 2016 84 2.335 2.419 5.358 32.640 37.998 2.161 54.235 56.396 2017 133 2.910 3.043 7.804 34.006 41.810 8.995 78.129 87.124 Ocak-Mayıs döneminde düzenlenen 3.043 adet Teşvik sinin 2.910 adedi yerli firmalar, 133 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 34 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 7,8 milyar TL dir. 3
2.2. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Bölgelere Göre Dağılımı 2017 yılının Ocak-Mayıs döneminde verilen teşvik belgelerinin 925 adedi I. Bölgede, 494 adedi II. Bölgede, 423 adedi III. Bölgede, 489 adedi IV. Bölgede, 365 adedi V. Bölgede, 340 adedi VI. Bölgede ve 7 adedi ise Muhtelif Bölgelerdedir. Öngörülen Tutarı (Milyon TL) 2015 2016 2017 2015 2016 2017 I.Bölge 592 695 925 6.799 9.789 15.987 II.Bölge 399 500 494 7.939 10.156 6.970 III.Bölge 260 399 423 2.125 2.890 4.689 IV.Bölge 203 302 489 4.208 8.031 8.326 V.Bölge 206 315 365 2.585 2.829 2.568 VI.Bölge 245 198 340 935 1.086 2.417 Muhtelif Bölgeler* 4 10 7 23.340 3.218 853 Toplam 1.909 2.419 3.043 47.931 37.998 41.810 Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 16 milyar TL si I. Bölgede, 7 milyar TL si II. Bölgede, 4,7 milyar TL si III. Bölgede, 8,3 milyar TL si IV. Bölgede, 2,6 milyar TL si V. Bölgede, 2,4 milyar TL si VI. Bölgede ve 853 milyon TL si ise Muhtelif Bölgelerdedir. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Yüzde Dağılımı Öngörülen Tutarı (Milyon TL) 2015 2016 2017 2015 2016 2017 I. Bölge %31 %29 %31 %14 %26 %38 II.Bölge %21 %21 %16 %17 %27 %17 III.Bölge %13 %17 %14 %4 %8 %11 IV.Bölge %11 %12 %16 %9 %21 %20 V.Bölge %11 %13 %12 %5 %7 %6 VI.Bölge %13 %8 %11 %2 %3 %6 Muhtelif Bölgeler* %0,2 %0,4 %0,2 %49 %8 %2 Toplam %100 %100 %100 %100 %100 %100 4
2.3. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Mahiyetlerine Göre Dağılımı 2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde düzenlenen 3.043 adet belgenin 2.307 adedi komple yeni yatırım, 556 adedi tevsi, 180 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Ocak-Mayıs döneminde yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 41,8 milyar TL lik toplam sabit yatırım tutarının 30,9 milyar TL si komple yeni yatırım, 8,3 milyar TL si tevsi ve 2,6 milyar TL si ise diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Komple Yeni Tevsi Diğer* Toplam 2015 1.311 38.898 437 6.911 161 2.122 1.909 47.931 2016 1.852 25.594 419 6.691 148 5.713 2.419 37.998 2017 2.307 30.917 556 8.261 180 2.632 3.043 41.810 * Modernizasyon, Entegrasyon ve Ürün çeşitlendirme yatırımları 2.4. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Sektörlere Göre Dağılımı Ocak-Mayıs döneminde verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 41,8 milyar TL lik toplam sabit yatırım tutarının 12,4 milyar TL si Enerji sektöründe, 14,7 milyar TL si Hizmetler sektöründe, 13,9 milyar TL si İmalat sektöründe ve 809 milyon TL si ise Madencilik sektöründedir. Enerji Hizmetler İmalat Madencilik 2015 300 27.526 1.672 675 9.720 29.184 887 8.053 27.276 47 2.633 1.040 2016 957 16.397 2.727 572 8.781 24.789 853 9.401 27.235 37 3.420 1.645 2017 1.105 12.439 2.569 748 14.695 45.783 1.120 13.867 37.198 70 809 1.574 2.5. Ocak-Mayıs Dönemi Teşvik lerinin Türlerine Göre Dağılımı Ocak-Mayıs döneminde düzenlenen 3.043 adet yatırım teşvik belgesinin 1.421 adedi Bölgesel, 1.615 adedi Genel, 2 adedi Büyük Ölçekli ve 5 adedi Stratejik mahiyete sahiptir. teşvik belgelerinde öngörülen toplam 41,8 milyar TL lik sabit yatırım tutarının 23,1 milyar TL si Bölgesel, 14 milyar TL si Genel, 394 milyon TL si Büyük Ölçekli ve 4,3 milyar TL si stratejik mahiyetteki yatırımlara aittir. BÖLGESEL BÜYÜK ÖLÇEKLİ GENEL STRATEJİK YATIRIMLAR (milyon TL) 2015 969 10.042 43.792 5 24.145 1.695 930 10.942 13.022 5 2.803 663 2016 865 11.212 40.390 2 914 342 1.550 22.470 14.664 2 3.402 1.000 2017 1.421 23.128 73.870 2 394 270 1.615 14.034 12.215 5 4.253 769 5
3. 2012/3305 Sayılı Karar Dönemindeki Birikimli Gelişmeler (20.06.2012 Mayıs 2017) 3.1. Teşvik lerinin Karşılaştırması 20 Haziran 2012 tarihinden Mayıs 2017 sonuna kadar 23.585 adet Teşvik si düzenlenmiştir. Düzenlenen Teşvik lerinin 22.366 adedi yerli firmalar, 1.219 adedi de yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Bu dönemde yerli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 336,5 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı ise 109,2 milyar TL dir. Yabancı Sermaye Yerli Sermaye Toplam 1.219 22.366 23.585 109.203 336.526 445.729 76.888 725.154 802.042 3.2. Teşvik lerinin Bölgesel Bazda Karşılaştırması Bu dönemde düzenlenen Teşvik si adedinde I. Bölge %33, II. Bölge %18, III. Bölge %15, IV. Bölge %12, V. Bölge %11, VI. Bölge %11 ve Muhtelif Bölgeler %0,4 pay almıştır. Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının %38, II. Bölgenin payının %17, III. Bölgenin payının %13, IV. Bölgenin payının %11, V. Bölgenin payının %6, VI. Bölgenin payının %4 ve Muhtelif Bölgelerin payının %11 olduğu görülmektedir. I. Bölge II. Bölge III. Bölge IV. Bölge V. Bölge VI. Bölge Muhtelif Bölgeler* Toplam 7.877 4.226 3.508 2.824 2.488 2.574 88 23.585 (Milyon TL) 171.018 74.446 58.456 48.764 26.676 19.080 47.288 445.729 313.235 116.310 89.275 70.235 72.613 136.413 3.961 802.042 20 Haziran 2012 Mayıs 2017 Dönemi Teşvik lerinin Yüzde Dağılımı I. Bölge II. Bölge III. Bölge IV. Bölge V. Bölge VI. Bölge Muhtelif Bölgeler* Toplam % %33 %18 %15 %12 %11 %11 %0,4 %100 % (Milyon TL) %38 %17 %13 %11 %6 %4 %11 %100 % %39 %15 %11 %9 %9 %17 %0,5 %100 6
3.3. Teşvik lerinin Mahiyetlerine Göre Dönemsel Karşılaştırması 20 Haziran 2012 tarihinden Mayıs 2017 sonuna kadar düzenlenen 23.585 adet teşvik belgesinin 15.858 adedi Komple Yeni, 5.712 adedi Tevsi ve 2.015 adedi Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlara aittir. Bu dönemde öngörülen 445,7 milyar TL lik toplam sabit yatırım tutarının 299,7 milyar TL si Komple Yeni, 109 milyar TL si ise Tevsi dır. Komple Yeni Tevsi Diğer Toplam 15.858 5.712 2.015 23.585 299.704 109.015 37.009 445.729 607.418 164.169 30.455 802.042 3.4. Teşvik lerinin Türlerine Göre Dönemsel Karşılaştırması 20 Haziran 2012 tarihinden Mayıs 2017 sonuna kadar düzenlenen 23.585 adet yatırım teşvik belgesinin 12.081 adedi Bölgesel, 77 adedi Büyük Ölçekli, 11.394 adedi Genel ve 33 adedi ise Stratejik mahiyete sahiptir. teşvik belgelerinde öngörülen toplam 445,7 milyar TL lik sabit yatırım tutarının 194,5 milyar TL si Bölgesel, 56,5 milyar TL si Büyük Ölçekli, 150,9 milyar TL si Genel iken 43,9 milyar TL si Stratejik mahiyetteki yatırımlara aittir. Bölgesel Büyük Ölçekli Genel Stratejik Toplam 12.081 77 11.394 33 23.585 194.457 56.508 150.893 43.872 445.729 609.184 21.945 163.453 7.460 802.042 3.5. Teşvik lerinin Sektörlere Göre Dağılımı 20 Haziran 2012 tarihinden Mayıs 2017 sonuna kadar düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 445,7 milyar TL lik toplam sabit yatırım tutarının 123,6 milyar TL si Enerji, 147,5 milyar TL si Hizmetler, 154,1 milyar TL si İmalat, 20,5 milyar TL si Madencilik sektörlerindedir. SEKTÖRLER Enerji 4.346 123.617 19.655 Hizmetler 6.711 147.527 361.500 İmalat 11.643 154.117 395.844 Madencilik 885 20.467 25.043 TOPLAM 23.585 445.729 802.042 (*) Bu bültende sunulan tüm değerler güncel verilerden derlenmiştir. 7