OCR ADVANCED SUBSIDIARY GCE IN TURKISH (3869) OCR ADVANCED GCE IN TURKISH (7869) Specimen Question Papers and Mark Schemes These specimen assessment materials are designed to accompany the OCR Advanced Subsidiary GCE and Advanced GCE specifications in for teaching from September 2000. Centres are permitted to copy material from this booklet for their own internal use. The GCE awarding bodies have prepared new specifications to incorporate the range of features required by new GCE and subject criteria. The specimen assessment material accompanying the new specifications is provided to give centres a reasonable idea of the general shape and character of the planned question papers in advance of the first operational examination. Specimen Materials 1 OCR 2000
CONTENTS Advanced Subsidiary Unit: 2898 Reading and Writing Question Paper Page 3 Mark Scheme Page 11 A2 Unit: 2899 Reading Comprehension and Translation Question Paper Page 17 Mark Scheme Page 23 Specimen Materials 2 OCR 2000
Oxford Cambridge and RSA Examinations Advanced Subsidiary GCE TURKISH READING AND WRITING 2898 Specimen Paper Additional materials: None TIME: 3 hours INSTRUCTIONS TO CANDIDATES INFORMATION FOR CANDIDATES The number of marks is given in brackets [ ] at the end of each question or part question. NO dictionaries are allowed. Specimen Materials 3 OCR 2000
SECTION A: Reading [35 marks : A02=30; A03=5;] AŞAĞIDAKİ PARÇAYI OKUYUN VE SORULARI YANITLAYIN ÇANAKKALE Marmara bölgesinin güneybatõsõnda yer alan Çanakkale, aynõ adõ taşõyan boğaz tarafõndan eşit olmayan iki parçaya ayrõlõr. Marmara ve Ege denizlerinde kõyõsõ olan Çanakkale, iki denizde kõyõsõ olan beş ilimizden birisidir. Ege denizinde bulunan ve Türkiye nin en büyük adasõ olan Gökçeada (İmroz) ile Türkiye nin şaraplarõyla ünlü üçüncü büyük adasõ olan Bozcaada, Çanakkale ilinin sõnõrlarõ içindedir. Bu adalardan Bozcaada bir tatil beldesidir. Liman çevresinde pansiyonlar, moteller, ve lokantalar yer alõr. Zeytinlikler ve dağõnõk köylerin yer aldõğõ adada Ağustos ayõnda karnaval düzenlenir. Adanõn doğal plajlarõ ünlüdür. İlin merkezi olan Çanakkale kenti, Çanakkale boğazõnõn en dar yerinde, bu boğazõn doğu kõyõsõnda, 15. yüzyõlda Fatih Sultan Mehmet zamanõnda kurulmuştur. Eski yerleşme bölgelerinin en tanõnmõşõ, Çanakkale boğazõnõn güney ağzõna yakõn olan Truva dõr. M.Ö 13 yüzyõlda Homeros un İliada ve Odysseia adlõ destanõna esin kaynağõ olan Truva savaşlarõ burada yapõlmõştõr. Bir inanõşa göre Çanakkale Boğazõ deniz tanrõsõ Poseidon un karalarõn arasõna girip, topraklarõ ikiye bölmesiyle açõlmõştõr. Bu bölgemiz folklor açõsõndan da zengindir. Yörede davul, dümbelek, tel, zil, zillimaşa, kaşõk, dilli kaval gibi çalgõlarõn eşliğinde oynanan halk oyunlarõ Ege oyunlarõna benzer. Karşõlama, zeybek, ve halay başlõca halk oyunu türleridir. Kutlamalarda, özel günlerde, aşk, doğa güzellikleri, ayrõlõk, özlem ve ölüm temalarõ işleyen maniler ezgiyle söylenir. Gelibolu yarõmadasõ doğal ve kültürel değerlerin yanõsõra Çanakkale savaşõnõn izlerini ve anõlarõnõ korumak amacõyla 1973 yõlõnda milli park ilan edilmiştir. Milli parkõn içinde savaş alanlarõ ve bu alanlarda yaşamlarõnõ yitiren tüm askerler için anõt ve mezarlõklar vardõr. Bunlardan Helles İngiliz askerleri, Anzak Yeni Zelandalõlar tarafõndan Anzak ordusu için, Lone Pine (Tek Çam) Avustralyalõlar için dikilmiştir. Ayrõca Çanakkale Şehitleri Anõtõ da buradadõr. Specimen Materials 4 OCR 2000
Questions 1-5 [5 marks] Okuduğunuz parçayla ilgili olarak aşağõda altõ çizili kelimelerin eş anlamlõ olanlarõnõ işaretleyin. 1 doğa güzellikleri a) tepe b) tabiat c) çimen d) park 2 karalarõn arasõna girip a) renk b) toprak parçasõ c) şekil d) ada 3 anõlarõnõ korumak amacõyla a) resimlerini b) isimlerini c) hatõralarõnõ d) manzaralarõnõ 4 halk oyunlarõ a) inançlarõ b) düzenleri c) görüşleri d) danslarõ 5 yaşamlarõnõ yitiren a) herşeylerini b) hayatlarõnõ c) ailelerini d) ülkelerini Questions 6-10 [5 marks] Aşağõdaki tümcelerden sadece biri parçaya göre doğrudur. Doğru olanõnõ işaretleyin. 6 (a) Tarihi milli parkta askerler için anõt ve mezarlar vardõr. (b) Milli park II. Dünya savaşõ anõlarõnõ korur. (c) Bu park 1974 te milli park olarak ilan edildi. 7 (a) Çanakkale kenti İstanbul boğazõnõn batõsõndadõr. (b) Çanakkale kenti Çanakkale boğazõnõn doğu kõyõsõndadõr. (c) Çanakkale kenti Çanakkale boğazõnõn batõ kõyõsõndadõr. Specimen Materials 5 OCR 2000
8 (a) Bozcaada şaraplarõyla ünlüdür. (b) Bozcaada tahõl çeşitleriyle tanõnõr. (c) Bozcaada Homeros un esin kaynağõ olmuştur. 9 (a) İliada ve Odysseia Truva dadõr. (b) Homeros, İliada ve Odysseia destanlarõnõ yazarken Truva savaşlarõndan esinlenmiştir. (c) Poseidon, Homeros a esin kaynağõ olmuştur. 10 (a) Çanakkale bölgesinin halk oyunlarõ, Ege bölgesinin oyunlarõna benzer. (b) Değişik temalarõ işleyen maniler saz eşliğinde söylenir. (c) Karşõlama, zeybek,halay başlõca türkü türleridir. Questions 11 15 [10 marks] Aşağõdaki sorularõ yanõtlayõnõz 11 Gelibolu yarõmadasõ ne zaman ve niçin milli park ilan edilmiştir? 12 Çanakkale kenti ne zaman ve kim tarafõndan kurulmuştur? 13 Milli parkta neler vardõr? 14 Çanakkaleye gitseniz, en çok nereyi görmek istersiniz? Nedenleriyle açõklayõn. 15 Parçadan bu bölgenin mitolojisi (efsanesi) hakkõnda ne öğreniyorsunuz? Specimen Materials 6 OCR 2000
Aşağõdaki parçayõ okuyun ve sorularõ yanõtlayõn. NEY Ney, Klasik Türk Musikisi nde ve özellikle dini ve tasavvufi musikide çok önemli bir yer tutan sazdõr. Sesi insanõ çok etkileyen neyin bu özelliği sosyal hayatta ve müzik dünyasõnda olduğu kadar edebiyatta da şairler tarafõndan kullanõlmõştõr. Ney üfleyenlere Neyzen veya Nayi denir. Ney kargõ denilen bir çeşit budaklõ kamõştan yapõlõr. Daha çok sõcak iklim kamõşlarõ tercih edilir. Yapõlan kazõlarda M Ö 2800 yõllarõna ait Sümer mezarõnda bir ney bulunmuştur. Bu da neyin İslamiyetten önceki devirlerde de kullanõldõğõnõ göstermiştir. Ney, tarih boyunca daima dervişlerin, erenlerin sembolü olarak kabul edilmiştir. Bir inanõşa göre, kõzgõn güneşin altõnda yatan kamõşlar,ait olduğu vatanõndan, yani sazlõktan koparõlarak, kõzgõn demir ile yakõldõğõnda, insan gibi feryad eder. İşte bu feryad, duyulan acõnõn belirtisi değil; aslõnda dönme isteğinin;vatanõna, kamõşlõğa kavuşma arzusunun yakarõşõdõr. Questions 16 20 [5 marks] Aşağõda verilen kelimeleri, boşluklara, anlam ifade edecek şekilde, gerekli değişiklikleri yaparak yerleştiriniz. demir - şair - isimlendirmek kamõş - doğa 16 Ney, edebiyatta.. tarafõndan kullanõlmõştõr. 17 Ney in yapõmõnda kullanõlan madde.. alõnõr. 18 Ney yapõmõnda tercih edilen sõcak iklim. 19 Ney çalanlar, Neyzen olarak.. 20 Kamõşlar kõzgõn.. yakõlõrlar. Specimen Materials 7 OCR 2000
Questions 21 25 [5 marks] Parçaya göre, aşağõdaki, anlam bakõmõndan yanlõş olan tümcelerin doğrularõnõ yazõnõz. 21 Ney, hafif Türk müziğinde önemli bir yer tutar. 22 Kamõşlar, kõzgõn demirle yakõldõğõnda acõdan feryad ederler. 23 Ney, İslamiyetin doğuşundan sonra kullanõlmaya başlamõştõr. 24 Kargõ soğuk iklimde yetişen bir çeşit ağaçtõr. 25 Ney in sosyal yaşamda yeri yoktur. Questions 26 30 [5 marks] Aşağõdaki kelimeleri anlamlarõyla eşleştiriniz. Kelimelere ait harfleri, tümcelerin sonundaki kutulara yazõn. a) feryat b) tasavvuf c) derviş d) budak e) sembol 26 Dalõn gövde içindeki başlangõç yeri olan ve tahtalarda görülen yuvarlak koyuca renkte sert bölüm. 27 Dini ve felsevi bir akõm. İslam mistismi. 28 Yüksek sesle haykõrmak, haykõrõş. 29 Duyularla ifade edilemeyen birşeyi belirleyen somut nesne. 30 Bir tarikata girmiş onun yasa ve törelerine bağlõ kimse. Specimen Materials 8 OCR 2000
SECTION B: Translation [10 marks : A02=10] Aşağõdaki parçayõ İngilizceye çevirin. Karagöz, gölge kukla tiyatrosunun bir çeşitidir. İki ana karakterden birisi olan Hacivat, orta sõnõfõ temsil eder.(1) İyi öğrenim görmüş, kurnaz, çõkarcõ, şiir okumaya düşkün bir adamdõr.(2) Karagöz ise Hacivat tan çok farklõdõr, okuma yazma bilmeyen, kaba davranõşlõ ama açõk sözlü, bir demircidir. (3) Aralarõndaki bu zõtlõk komedinin kaynağõnõ oluşturur.karşõlõklõ konuşmalarõnda Hacivat genellikle Karagöz ü eğitmeye çalõşõr.(4) Fakat Karagöz devamlõ olarak Hacivat õn ona söylediklerini yanlõş anlar ve anlamsõz yanõtlar verir.(5) Karagöz oyunu, Osmanlõ İmparatorluğu döneminde yaşayan çeşitli milliyetlerden insanlarõ karikatürize eder. (6) Aynõ zamanda, o dönemde varolan sosyal ve politik sorunlarõ da dile getirir.(7) Bu nedenle, Osmanlõ İmparatorluğunun çöküş sürecinde karagöz oyunu, sansüre uğramõş hatta yasaklanmõştõr.(8) Yirminci yüzyõlda Karagöz, Ramazan aylarõnda ve sünnet törenlerinde eğlence aracõ olarak varlõğõnõ korumuştur. (9)Televizyon, radyo, sinema ve tiyatro gibi modern eğlence araçlarõnõn yaygõnlaşmasõyla etkisini kaybetmesine rağmen, güncel olaylarõ konu almaya devam etmiştir. (10) Specimen Materials 9 OCR 2000
[55 marks : A02=25; A03=20; A04=10] SECTION C: Writing Aşağõdaki makaleyi okuyun. Yazarõn fikirlerinde katõlõyor musunuz? Goethe nin okuma hakkõndaki düşüncelerini nasõl açõklarsõnõz? Sizce gençleri okumaya heveslendirmek için neler yapõlmalõ? Bu konularõ kapsayan 200 kelimelik bir yazõ yazõnõz. KİTAP OKUMA ALIŞKANLIĞI Alõşkanlõk her yaşta her başta olabilir. Ama, en önemli alõşkanlõk ilk yaşlarda başlar. Kendimden bir örnek alayõm, izninizle: Babam okur yazar bir insandõ. Zamanõna göre, bütün yayõnlarõ kapsayan bir kitaplõğõ vardõ. Mithat Paşa, Namõk Kemal Ziya Paşa hayranõydõ.kitaba saygõ, sevgi ortamõ içindeydim. Kitap sayfalarõ öyle tükrüklenip açõlmaz, şöyle üstten üstten aralana yoklana, nazikçe, hafifçe, saygõlõca açõlõrdõ. Yõllar sonra yeğenlerim oldu, oturduğum yerde. Evin bahçesindeyiz. Küçük yeğenim o altõ yaşõn değer bilmezliğiyle çiçeklere saldõrõverdi birden. Koparõp koparõp atõyordu çiçekleri. Ona, çiçekleri sevip okşattõm, ben de okşayarak. O gün bugün sever çiçekleri ve yaşamasõ gereken herşeye sevgiyle bakmayõ kendine bir ilke bilerek. Bakõn nereden nereye geldik, kitap okuma alõşkanlõğõ konusunu deşerken Goethe, üç çeşit okuyucuyu birbirinden ayõrõyor ve şöyle diyor: Üç çeşit okuyucu vardõr: Birinciler yargõlamadan okuyanlar; üçüncüler eserin tadõna varmadan yargõlayanlar, ve arada, tadõna vara vara yargõlayanlar ve yargõlayarak tat alan kişiler İşte bunlar bir sanat eserini yeniden yaratanlardõr Şimdi gelin bu söz üzerine düşünelim.türkiye de üç sõnõf okuyucudan hangisi var dersiniz? Hiç okumayanlar, yargõlamadan okuyanlar, diyorum ben. Eserleri yeniden yaratanlar ise devede kulak. Bu kafa tembelliği sürüp gitmekte bugün Türkiye mizde. Sordum soruşturdum nice gençlere: Niye okumuyorsunuz? diye. Karşõlõk şu genellikle: Üç sayfa okuyorum, sonra gözlerim yoruluyor bõrakõyorum. Okumak bir alõşkanlõk haline gelmedi mi, yapõlacak birşey yoktur. Vedat Günyol Specimen Materials 10 OCR 2000
Oxford Cambridge and RSA Examinations Advanced Subsidiary GCE TURKISH READING AND WRITING 2898 Mark Scheme Specimen Materials 11 OCR 2000
SECTION A: Reading [35 marks : A02=30; A03=5;] AŞAĞIDAKİ PARÇAYI OKUYUN VE SORULARI YANITLAYIN ÇANAKKALE Marmara bölgesinin güneybatõsõnda yer alan Çanakkale, aynõ adõ taşõyan boğaz tarafõndan eşit olmayan iki parçaya ayrõlõr. Marmara ve Ege denizlerinde kõyõsõ olan Çanakkale, iki denizde kõyõsõ olan beş ilimizden birisidir. Ege denizinde bulunan ve Türkiye nin en büyük adasõ olan Gökçeada (İmroz) ile Türkiye nin şaraplarõyla ünlü üçüncü büyük adasõ olan Bozcaada, Çanakkale ilinin sõnõrlarõ içindedir. Bu adalardan Bozcaada bir tatil beldesidir. Liman çevresinde pansiyonlar, moteller, ve lokantalar yer alõr. Zeytinlikler ve dağõnõk köylerin yer aldõğõ adada Ağustos ayõnda karnaval düzenlenir. Adanõn doğal plajlarõ ünlüdür. İlin merkezi olan Çanakkale kenti, Çanakkale boğazõnõn en dar yerinde, bu boğazõn doğu kõyõsõnda, 15. yüzyõlda Fatih Sultan Mehmet zamanõnda kurulmuştur. Eski yerleşme bölgelerinin en tanõnmõşõ, Çanakkale boğazõnõn güney ağzõna yakõn olan Truva dõr. M.Ö 13 yüzyõlda Homeros un İliada ve Odysseia adlõ destanõna esin kaynağõ olan Truva savaşlarõ burada yapõlmõştõr. Bir inanõşa göre Çanakkale Boğazõ deniz tanrõsõ Poseidon un karalarõn arasõna girip, topraklarõ ikiye bölmesiyle açõlmõştõr. Bu bölgemiz folklor açõsõndan da zengindir. Yörede davul, dümbelek, tel, zil, zillimaşa, kaşõk, dilli kaval gibi çalgõlarõn eşliğinde oynanan halk oyunlarõ Ege oyunlarõna benzer. Karşõlama, zeybek, ve halay başlõca halk oyunu türleridir. Kutlamalarda, özel günlerde, aşk, doğa güzellikleri, ayrõlõk, özlem ve ölüm temalarõ işleyen maniler ezgiyle söylenir. Gelibolu yarõmadasõ doğal ve kültürel değerlerin yanõsõra Çanakkale savaşõnõn izlerini ve anõlarõnõ korumak amacõyla 1973 yõlõnda milli park ilan edilmiştir. Milli parkõn içinde savaş alanlarõ ve bu alanlarda yaşamlarõnõ yitiren tüm askerler için anõt ve mezarlõklar vardõr. Bunlardan Helles İngiliz askerleri, Anzak Yeni Zelandalõlar tarafõndan Anzak ordusu için, Lone Pine (Tek Çam) Avustralyalõlar için dikilmiştir. Ayrõca Çanakkale Şehitleri Anõtõ da buradadõr. Specimen Materials 12 OCR 2000
Questions 1-5 [5 marks] Okuduğunuz parçayla ilgili olarak aşağõda altõ çizili kelimelerin eş anlamlõ olanlarõnõ işaretleyin. 1 doğa güzellikleri a) tepe b) tabiat c) çimen d) park 2 karalarõn arasõna girip a) renk b) toprak parçasõ c) şekil d) ada 3 anõlarõnõ korumak amacõyla a) resimlerini b) isimlerini c) hatõralarõnõ d) manzaralarõnõ 4 halk oyunlarõ a) inançlarõ b) düzenleri c) görüşleri d) danslarõ 5 yaşamlarõnõ yitiren a) herşeylerini b) hayatlarõnõ c) ailelerini d) ülkelerini Questions 6-10 [5 marks] Aşağõdaki tümcelerden sadece biri parçaya göre doğrudur. Doğru olanõnõ işaretleyin. 6 (a) Tarihi milli parkta askerler için anõt ve mezarlar vardõr. (b) Milli park II. Dünya savaşõ anõlarõnõ korur. (c) Bu park 1974 te milli park olarak ilan edildi. 7 (a) Çanakkale kenti İstanbul boğazõnõn batõsõndadõr. (b) Çanakkale kenti Çanakkale boğazõnõn doğu kõyõsõndadõr. (c) Çanakkale kenti Çanakkale boğazõnõn batõ kõyõsõndadõr. Specimen Materials 13 OCR 2000
8 (a) Bozcaada şaraplarõyla ünlüdür. (b) Bozcaada tahõl çeşitleriyle tanõnõr. (c) Bozcaada Homeros un esin kaynağõ olmuştur. 9 (a) İliada ve Odysseia Truva dadõr. (b) Homeros, İliada ve Odysseia destanlarõnõ yazarken Truva savaşlarõndan esinlenmiştir. (c) Poseidon, Homeros a esin kaynağõ olmuştur. 10 (a) Çanakkale bölgesinin halk oyunlarõ, Ege bölgesinin oyunlarõna benzer. (b) Değişik temalarõ işleyen maniler saz eşliğinde söylenir. (c) Karşõlama, zeybek,halay başlõca türkü türleridir. Questions 11 15 [10 marks] 11 Gelibolu yarõmadasõ 1973 yõlõnda doğal ve kültürel değerlerin yanõsõra, Çanakkale savaşõnõn izlerini ve anõlarõnõ korumak amacõyla milli park ilan edilmiştir. [2 marks] 12 Çanakkale kenti,!5. yüzyõlda Fatih Sultan Mehmet tarafõndan kurulmuştur. [2 marks] 13 Milli parkõn içinde savaş alanlarõ ve bu alanlarda yaşamlarõnõ yitiren askerler için mezarlõklar ve anõtlar vardõr. Helles, Anzak, Lone Pine ve Çanakkale Şehitleri Anõtõ buradadõr. [2 marks] 14 Seçmeli yanõt: Örneğn; Bozcaada ya gitmek isterim çünkü doğal güzellikleri görmeyi ve denize girmeyi çok severim. [2 marks] 15 Efsaneye göre, Çanakkale boğazõ deniz Tanrõsõ Poseidon un karalarõn arasõna girip, topraklarõ ikiye bölmesiyle açõlmõştõr. [2 marks] Specimen Materials 14 OCR 2000
Questions 16 20 [5 marks] Aşağõda verilen kelimeleri, boşluklara, anlam ifade edecek şekilde, gerekli değişiklikleri yaparak yerleştiriniz. demir - şair - isimlendirmek kamõş - doğa 16 Ney, edebiyatta şairler.. tarafõndan kullanõlmõştõr. 17 Ney in yapõmõnda kullanõlan madde doğadan.. alõnõr. 18 Ney yapõmõnda tercih edilen sõcak iklim kamõşlarõdõr 19 Ney çalanlar, Neyzen olarak isimlendirilir.. 20 Kamõşlar kõzgõn demirle.. yakõlõrlar. Questions 21 25 [5 marks] Parçaya göre, aşağõdaki, anlam bakõmõndan yanlõş olan tümcelerin doğrularõnõ yazõnõz. Specimen Materials 15 OCR 2000
Questions 26 30 [5 marks] Aşağõdaki kelimeleri anlamlarõyla eşleştiriniz. Kelimelere ait harfleri, tümcelerin sonundaki kutulara yazõn. a) feryat b) tasavvuf c) derviş d) budak e) sembol 24 Dalõn gövde içindeki başlangõç yeri olan ve tahtalarda görülen yuvarlak koyuca renkte sert bölüm. D 25 Dini ve felsevi bir akõm. İslam mistismi. B 26 Yüksek sesle haykõrmak, haykõrõş. A 27 Duyularla ifade edilemeyen birşeyi belirleyen somut nesne. E 30 Bir tarikata girmiş onun yasa ve törelerine bağlõ kimse. C SECTION B: Translation The translation is marked using grid 1B in the specification (page 40). SECTION C: Writing Candidates work is marked using grids 1C, 1D and 1E in the specification (pages 40 42) Specimen Materials 16 OCR 2000
Oxford Cambridge and RSA Examinations Advanced GCE TURKISH: READING COMPREHENSION AND TRANSLATION; TOPICS AND TEXTS 2899 Specimen Paper Additional materials: None TIME 3 hours INSTRUCTIONS TO CANDIDATES Write your name, Centre number and candidate number in the spaces provided on the answer booklet. If you use more than one booklet, fasten them together. INFORMATION FOR CANDIDATES The number of marks is given in brackets [ ] at the end of each question or part question. NO dictionaries are allowed. Specimen Materials 17 OCR 2000
[15 marks : A02; 10 marks: A03] SECTION A: Reading Comprehension and Translation Aşağõdaki parçayõ okuyun ve 1. bölümdeki sorularõ yanõtlayõn. KAĞITHANE DERESİ Bizans döneminde Barbiros olarak adlandõrõlan Kağõthane Deresi'nin İstanbul'un fethi sõrasõnda burada bulunan bir kağõt değirmeninin varlõğõndan ismini aldõğõ zannedilmektedir. Evliya Çelebi de Seyahatnamesinde burada harap durumda bulunan bir kağõthanenin varlõğõndan bahseder. II. Bayezõt döneminde saraya ait ahõrlar, askeri kõşlalarõn bulunduğu Kağõthane, Kanuni Sultan Süleyman'õn gözde mekanlarõndandõ ve avlanmak için sõk sõk buraya geliyordu. Kağõthane esas şöhretini, şüphesiz ki, Sultan III. Ahmed döneminde, yani Lale Devri diye adlandõrõlan 1718-1730 yõllarõ arasõnda kazanmõştõr. Sadrazam Nevşehirli Damat lbrahim Paşa'nõn da katkõlarõyla dere üzerine üç havuz yapõlmõş, düzenlenen bu bahçeye Hüsrevabad adõ verilmişti. Daha sonra Sadabad diye adlandõrõlacak olan bölgede Yirmisekiz Çelebi Mehmet Efendi'nin Fransa'dan getirdiği yeni planlara uygun köşkler yapõlmõş; eğlence merkezi haline getirilen derenin etrafõna baştanbaşa mermer döşenmiş ve buraya Cedvel-i Sim adõ verilmişti. Ancak 1730 yõlõnda patlak veren Patrona Halil isyanõyla, yapõlan eserler yõkõlmak zorunda kalmõştõ. III. Selim'in saltanatõnõn başlamasõyla Kağõthane yeniden önem kazanmõş, semtte kağõt imaline başlanmõş, yeniçerilerin talimleri için yeni alanlar açõlmõş, Sadabad'da yõkõlan köşklerden bazõlarõ tamir edilmeye başlanmõştõ. II. Abdülhamit döneminde Kağõthane, daha çok halkõn rağbet ettiği bir mesire yeri olarak, belki de Lale Devri'nden sonraki en parlak dönemini yaşamõştõ. İstanbul halkõnõn Kağõthane'ye olan ilgisi, yõlda ancak birkaç hafta devam ederdi. Mesirede kadõnlar, kendi aralarõnda sohbet ederler, salõncaklarda sallanõrlar, erkekler ise kenar köşelerde gizlice içki içerler ve çingeneleri oynatõrlardõ. Evlerde özel olarak yapõlmõş yemekler iştahla yenir, komşular karşõlõklõ olarak birbirlerine değişik yemekler ikram ederlerdi. Kağõthane, esnafõn her çeşidinin geçit yaptõğõ bir mesireydi. Akla gelebilecek her türlü yiyecek, içecek ve eşyayõ kolaylõkla satõn alabilmek mümkündü. Özellikle kadõnlara satõş yapan esnafõn yaşlõ olmasõna dikkat edilirdi. Evliya Çelebi, lstanbul'un bütün ileri gelen halkõnõn, mirasyedi hoppa çelebilerin, Kağõthane sefasõnda üç bin adet çadõr kurduklarõnõ ve bu çadõrlarõ binlerce kandille, bal mumuyla, fenerle, meşalelerle donattõklarõnõ yazar. Süslenen bu çadõrlarda hanendelerin, sazendelerin, köçeklerin değişik sazlar eşliğinde fasõllar yaptõklarõnõ belirtmektedir. Edebiyatõmõzda Lale Devri'nde yapõlan eğlencelerin çoğu Kağõthane'de gerçekleştirildiğinden, başta Nedim olmak üzere, devrin şairleri, gazel ve diğer nazõm şekillerinde Kağõthane'den ve burada yapõlan eğlencelerden sõkça söz etmişlerdir. Geleneksel tiyatromuzun önemli bir unsuru olan Karagöz oyunlarõndan Kağõthane sefasõ oyununda Kağõthane'ye gidiş ve oradaki eğlenceler canlõ bir şekilde işlenmiştir. Tanzimat ve Meşrutiyet dönemi Türk romanõnda eğlence mekanõ olarak Kağõthane birçok yazar tarafõndan ele alõnmõştõr. Specimen Materials 18 OCR 2000
QUESTIONS 1 7 1 Kağõthane Deresi, Bizans döneminden itibaren ne isimler almõştõr? Bu yöre ile ilgili bilgileri hangi yazõlõ belgelerden öğreniyoruz? [2 marks] 2 Parçaya göre, Kağõthane Deresi ve çevresi, hangi hükümdarlar döneminde ve ne amaçla kullanõlmõştõr? [3 marks] 3 Parçadan edindiğiniz bilgilere göre, o dönemdeki kadõn-erkek ilişkileriyle ilgili neler söyleyebilirsiniz? [2 marks] 4 Kağõthane nin en parlak dönemi ne zamandõr? Bu dönemde neler yapõlmõştõr? [3 marks] 5 Parça, size o dönem insanlarõnõn eğlence anlayõşlarõ ile ilgili neler anlatõyor? [1 mark] 6 Kağõthane deki eserler ne zaman ve hangi nedenle yõkõlmak zorunda kalõndõ? 7 Kağõthane eğlencelerinin edebiyatõmõzdaki yeri nedir? [1 mark] [3 marks] Specimen Materials 19 OCR 2000
TRANSLATION: (10 marks: AO3) Aşağõdaki parçayõ Türkçeye çevirin. In Ottoman times a kasõr was a royal residence, often outside the city and used for temporary stays during summer or when out hunting.(1) Its original meaning was a fortified residence for a ruler and his soldiers.(1) A köşk, usually translated as pavilion, was a separate house belonging to a palace complex and used for recreational purposes.(2) However, the two terms tend to shade into one another and buildings do not always fit these definitions precisely. (2)What we can say is that they were definitely not dwellings intended for permanent year round habitation.(1) From the 17 th century onwards large numbers of Köşks and kasõrs were constructed õn İstanbul by the Ottoman sultans.(1) The oldest surviving example of such buildings is Aynalõkavak Kasõr, the largest of the waterfront palaces built on the Golden Horn when the shores of this waterway were unspoilt countryside and the water still clean and unpolluted. (2) Specimen Materials 20 OCR 2000
[75 marks AO2 ; AO3 ; AO4 =20] Section B: Topic or text Aşağõdaki konu ve kitaplara ait sorularõn hepsinden ikisini seçin. Her biri, Türkçe olmak üzere, en az 250 kelimelik yazõ yazõn. TOPIC 1 : A region : İSTANBUL VE MARMARA BÖLGESİ Q1: Bulunduğu yer açõsõndan İstanbul un önemini belirtin. Q2: İstanbul da hangi imparatorluklar varolmuştur? İstanbul en son İmparatorluk tarafõndan ne zaman, kim tarafõndan, nasõl ele geçirilmiştir? TOPIC 2 : Community İNGİLTEREDE TÜRKÇE KONUŞAN TOPLUM Q1: Türk televizyon kanallarõnõn İngiltere deki Türkçe konuşan toplum tarafõndan izlenebilmesinin toplum üzerindeki etkisini tartõşõnõz. Q2: İngiltere de yaşayan Türkçe konuşan toplumda anne babalarla onlarõn İngiltere de doğup büyüyen çocuklarõ arasõndaki olabilecek kültür ve dil açõsõndan iletişim sorunlarõnõ tartõşõnõz. TOPIC 3 : An historical topic ATATÜRK DEVRİMLERİNDEN SONRA TÜRKİYE Q1: Genel olarak Atatürk devrimlerinin önemini belirtiniz. Q2: Atatürk devrimlerinin Türk kadõnõn toplumdaki yeri üzerinde ne gibi etkileri olmuştur? TOPIC 4 : A socio - economic topic GÖÇLER, TÜKETİM Q1: Türkiye de son yõllarda kõrsal kesimden şehirlere göçler artmõştõr, nedenlerini ve sonuçlarõnõ tartõşõnõz. Q2: Türkiye de tüketim toplum değerlerinin medyanõn da yardõmõyla yaygõnlaşmasõnõn farklõ toplum kesimleri üzerinde etkileri nelerdir? tartõşõnõz. TOPIC 5: A cultural topic TURKİYE VE KIBRISTA GELENEKLER, GÖRENEKLER, EL SANATLARI Q1: Kõbrõs ta geleneksel düğün hazõrlõklarõ nasõl yapõlõr? Düğünden önce yapõlmasõ gerekenler nelerdir? Düğün öncesõ eğlenceler var mõdõr? Anlatõn. Q2: Kõbrõs ve Türkiye de ne tür el sanatlarõ vardõr?bugün hala geçerli olan el sanatlarõnõ Anlatõnõz. Specimen Materials 21 OCR 2000
TEXT 1: ONUNCU KÖY FAKİR BAYKURT Q1 Bu yapõtta köylü kadõnlar nasõl tanõmlanmaktadõr? Sizi en çok etkileyen kadõn karakter hangisidir, nedenleriyle açõklayõnõz. Q2 Onuncu Köy kõrsal kesimdeki yaşamla ilgili sorunlarõ anlamanõzda size nasõl yardõmcõ olmaktadõr? Yazarõn gözlemleme ve betimleme gücünü tartõşõnõz. TEXT 2: HABABAM SINIFI RIFAT ILGAZ Q1 Bu yapõtta farklõ öğretmenler nasõl tanõmlanmõştõr? Sizce hangi tanõm en iyi işlenmiştir? Nedenlerini belirterek anlatõnõz. Q2 Eserde ne gibi eğitim sorunlarõ işlenmiştir? Örnekler vererek açõklayõnõz. TEXT 3: BÜTÜN ESERLERİ SAİT FAİK ABASIYANIK Q1 Sait Faik hikayelerinde daha çok toplumun hangi kesitindeki bireyleri konu almõştõr? Örnekler vererek anlatõn. Q2 Sizi en çok etkileyen hikaye hangisidir? Nedenleriyle açõklayõnõz. TEXT 4: SESSİZ EV ORHAN PAMUK Q1 Sessiz ev de toplumun değişik sosyal kesimlerinden gelen gençlerin sorunlarõ işleniyor. Sizce bu sorunlara neden olan etkenler nelerdir? Tartõşõnõz. Q2 Eserde geçmiş, şimdi ve gelecek arasõnda köprüler nasõl kurulmuştur? Örnekler vererek açõklayõnõz. TEXT 5 : ÇALIKUŞU REŞAT NURİ GÜNTEKİN Q1 Eserden o dönem Türkiye si hakkõnda ne gibi bilgiler elde ediyorsunuz? Örnekler vererek açõklayõnõz. Q2 Bu yapõtta sizi en çok etkileyen bölüm hangisidir? Nedenleriyle açõklayõnõz. Specimen Materials 22 OCR 2000
Oxford Cambridge and RSA Examinations Advanced GCE TURKISH READING COMPREHENSION AND TRANSLATION TOPICS AND TEXTS 2899 Mark Scheme Specimen Materials 23 OCR 2000
Specimen Materials 24 OCR 2000
[75 marks AO2 ; AO3 ; AO4 =20] Section B: Topic or text Aşağõdaki konu ve kitaplara ait sorularõn hepsinden ikisini seçin. Her biri, Türkçe olmak üzere, en az 250 kelimelik yazõ yazõn. TOPIC 1 : A region : İSTANBUL VE MARMARA BÖLGESİ Q1: Bulunduğu yer açõsõndan İstanbul un önemini belirtin. Q2: İstanbul da hangi imparatorluklar varolmuştur? İstanbul en son İmparatorluk tarafõndan ne zaman, kim tarafõndan, nasõl ele geçirilmiştir? TOPIC 2 : Community İNGİLTEREDE TÜRKÇE KONUŞAN TOPLUM Q1: Türk televizyon kanallarõnõn İngiltere deki Türkçe konuşan toplum tarafõndan izlenebilmesinin toplum üzerindeki etkisini tartõşõnõz. Q2: İngiltere de yaşayan Türkçe konuşan toplumda anne babalarla onlarõn İngiltere de doğup büyüyen çocuklarõ arasõndaki olabilecek kültür ve dil açõsõndan iletişim sorunlarõnõ tartõşõnõz. TOPIC 3 : An historical topic ATATÜRK DEVRİMLERİNDEN SONRA TÜRKİYE Q1: Genel olarak Atatürk devrimlerinin önemini belirtiniz. Q2: Atatürk devrimlerinin Türk kadõnõn toplumdaki yeri üzerinde ne gibi etkileri olmuştur? TOPIC 4 : A socio - economic topic GÖÇLER, TÜKETİM Q1: Türkiye de son yõllarda kõrsal kesimden şehirlere göçler artmõştõr, nedenlerini ve sonuçlarõnõ tartõşõnõz. Q2: Türkiye de tüketim toplum değerlerinin medyanõn da yardõmõyla yaygõnlaşmasõnõn farklõ toplum kesimleri üzerinde etkileri nelerdir? tartõşõnõz. TOPIC 5: A cultural topic TURKİYE VE KIBRISTA GELENEKLER, GÖRENEKLER, EL SANATLARI Q1: Kõbrõs ta geleneksel düğün hazõrlõklarõ nasõl yapõlõr? Düğünden önce yapõlmasõ gerekenler nelerdir? Düğün öncesõ eğlenceler var mõdõr? Anlatõn. Q2: Kõbrõs ve Türkiye de ne tür el sanatlarõ vardõr?bugün hala geçerli olan el sanatlarõnõ Anlatõnõz. Specimen Materials 25 OCR 2000
TEXT 1: ONUNCU KÖY FAKİR BAYKURT Q1 Bu yapõtta köylü kadõnlar nasõl tanõmlanmaktadõr? Sizi en çok etkileyen kadõn karakter hangisidir, nedenleriyle açõklayõnõz. Q2 Onuncu Köy kõrsal kesimdeki yaşamla ilgili sorunlarõ anlamanõzda size nasõl yardõmcõ olmaktadõr? Yazarõn gözlemleme ve betimleme gücünü tartõşõnõz. TEXT 2: HABABAM SINIFI RIFAT ILGAZ Q1 Bu yapõtta farklõ öğretmenler nasõl tanõmlanmõştõr? Sizce hangi tanõm en iyi işlenmiştir? Nedenlerini belirterek anlatõnõz. Q2 Eserde ne gibi eğitim sorunlarõ işlenmiştir? Örnekler vererek açõklayõnõz. TEXT 3: BÜTÜN ESERLERİ SAİT FAİK ABASIYANIK Q1 Sait Faik hikayelerinde daha çok toplumun hangi kesitindeki bireyleri konu almõştõr? Örnekler vererek anlatõn. Q2 Sizi en çok etkileyen hikaye hangisidir? Nedenleriyle açõklayõnõz. TEXT 4: SESSİZ EV ORHAN PAMUK Q1 Sessiz ev de toplumun değişik sosyal kesimlerinden gelen gençlerin sorunlarõ işleniyor. Sizce bu sorunlara neden olan etkenler nelerdir? Tartõşõnõz. Q2 Eserde geçmiş, şimdi ve gelecek arasõnda köprüler nasõl kurulmuştur? Örnekler vererek açõklayõnõz. TEXT 5 : ÇALIKUŞU REŞAT NURİ GÜNTEKİN Q1 Eserden o dönem Türkiye si hakkõnda ne gibi bilgiler elde ediyorsunuz? Örnekler vererek açõklayõnõz. Q2 Bu yapõtta sizi en çok etkileyen bölüm hangisidir? Nedenleriyle açõklayõnõz. Candidates answers are marked using grids 2C, 2D, 2E and 2F in the specification (pages 45 48). Specimen Materials 26 OCR 2000