BİRLİKTE ÇÖZELİM. Atatürk İlkeleri; ÀÀKaynağı Türk kültürü, Türk insanının yapısı ve yaşam tarzıdır.

Benzer belgeler
Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

EĞİTİM VE KÜLTÜR ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR

13. Aşağıdakilerden hangisi yeni Türk alfabesinin kabul edilme nedenlerinden biri değildir?

ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE SINAV HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 8. SINIF TÜRKİYE CUMHURİYETİ İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

İnsanların birbirleriyle ve devletle olan ilişkilerini düzenleyen kurallara hukuk denir. Hukuk kurallarını koyan, uygulanıp uygulanmadığını

TEOG 2. MERKEZİ ORTAK SINAVLAR T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ BENZER SORULARI

T.C. İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük 8

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 8. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU PLANI VE KAZANIM TESTLERİ

Ülkenin yerel yönetim birimlerine ayrılmasındaki temel sebep aşağıdakilerden hangisidir? A)Yurdun geneline daha iyi hizmet ulaştırmak

HOCAİLYAS ORTAOKULU. ÜNİTE 1: Bir Kahraman Doğuyor T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK-8

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük SANAT VE SPOR - ÇAĞDAŞ TÜRK KADINI - SOYADI KANUNU

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK TESTİ


6 Mayıs Başkomutanlık kanunu süresinin meclisçe tekrar uzatılması. 26 Ağustos Büyük Taarruzun başlaması

Cumhuriyet, Atatürk tarafından; Türk milletinin karakter ve adetlerine en uygun olan idare olduğu için ilan edilmiştir.

EĞİTİM ve KÜLTÜR ALANINDA DEVRİMLER Eğitim ve öğretimde ilk amaç; Bilgisizliğin giderilmesi olacaktır.

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER ADIM ADIM TÜRKİYE

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Orta Asya Türkleriyle ilgili yukarıdaki kavramlardan hangisi varlığı sürekli olmayan toplumsal ve siyasal birimi ifade eder?

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 11. SINIF T.C. İNKILAPTARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DESTEKLEME VE YETİŞTİRME KURSU KAZANIMLARI VE TESTLERİ

İÇİNDEKİLER İLKSÖZ... 1

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER DENEME 1 1. DÖNEM 1. YAZILI

2018-LGS-İnkılap Tarihi Deneme Sınavı 9

T.C. İNKILAP TARİHİ ATATÜRKÇÜLÜK ATATÜRKÇÜLÜK VE ÇAĞDAŞLAŞAN TÜRKİYE 4.ÜNİTE TEK FASİKÜL

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

En İyisi İçin. Cevap 1: "II. Meşrutiyet Dönemi"

ATATÜRK İLKE VE İNKILAPLARI. HAZIRLAYAN: Cihan YALVA İnsan Kaynakları Şube Müdürlüğü

11. SINIF T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ KURS KAZANIMLARI VE TESTLERİ

BATI CEPHESİ'NDE SAVAŞ

A) İsmet Paşa B) M. Kemal Paşa C) Rauf Bey D) Kazım Karabekir E) Ali Fuat Bey

KARMA TESTLER 03. A) Yalnız l B) Yalnız II. C) Yalnızlll D) I ve II E) I, II ve III. 2. Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'na girmesine,

Türkiye Milli Eğitim Sisteminin Yasal Dayanakları. 2. Eğitim ve Öğretimi Düzenleyen Yasalar. 3. Milli Eğitim Şuraları. 4.

1. ÜNİTE: HAKLARIMI ÖĞRENİYORUM

T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ ESKİ VE YENİ MÜFREDAT KARŞILAŞTIRMASI

T.C. INKILÂP TARİHİ ve ATATÜRKÇÜLÜK

YAZILI SINAV SORU ÖRNEKLERİ TARİH

TÜRK ANAYASA DÜZENİ Bahar dönemi Ara sınavı

KTO KARATAY ÜNİVERSİTESİ ANAYASA HUKUKU DERSİ ÖĞRETİM YILI II. DÖNEM DERS PROGRAMI İÇERİĞİ DERS TARİHİ 1. DERS SAATİ 2.

TEMEL HUKUK DERS NOTLARI SON HAFTA. Öğr. Gör. Erkan ÇAKIR

ATATÜRKÜN İLKELERİ. Bu gün Türkiye Cumhuriyeti'nin gelmiş olduğu ekonomik noktanın temelleri Atatürk zamanında atılmıştır.

L 1 S E ... TURKIYE CUMHURiYETi INKILAP TARiHi VE ATATURKÇULUK KEMAL KARA ÖNDE YAYINCILIK

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Devleti yönetme hakkı Tanrı(gök tanrı) tarafından kağana verildiğine inanılırdı. Bu hak, kan yolu ile hükümdarların erkek çocuklarına geçerdi.

EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI...OKULU T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ 8.SINIF ÜNİTELENDİRİLMİŞ YILLIK DERS PLANI

Yerli Malı Haftası. Dr.Didem Özgür İstanbul Teknik Üniversitesi Avrupa Birliği Merkezi Araştırma Ofisi

NEDEN. Türk ye Cumhur yet Cumhurbaşkanlığı S stem

T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK / SON 16 YIL OKS, SBS VE TEOG ÜNİTE BAZINDA SINIFLANDIRILMIŞ ÇIKMIŞ SORULAR FASİKÜLÜ

KAMU PERSONELİ SEÇME SINAVI KPSS. GENEL KÜLTÜR ve GENEL YETENEK

İ Ç İ N D E K İ L E R

KPSS 2009 GK-(3) DENEME-4 2. SORU. 3. Selçuklularda, 2. Türk-İslam devletlerinde ülke hanedanın ortak malıdır. anlayışı geçerli olmuştur.

5. SINIF SOSYAL BİLGİLER YILLIK PLANI

MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE OSMANLI DEVLET TEŞKİLATI

Şehriban ERCAN THEMIS KPSS TARİH

AÖĞRENCİLERİN DİKKATİNE!

TÜRKİYE (İZMİR) İKTİSAT KONGRESİ. ÇAĞDAŞ TÜRKİYE YOLUNDA #isakozan

ÜNİTE 4 TÜRK İNKILÂBI HUKUK ALANINDA YAPILAN İNKILÂPLAR. Yrd. Doç. Dr. Şemsettin ÇELİK ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ İÇİNDEKİLER HEDEFLER

GÜLEN MUHARREM PAKOĞLU ORTAOKULU SOSYAL BİLGİLER DERSİ 5. SINIF I. DÖNEM II. YAZILI ÖNCESİ ÇALIŞMA SORULARI

4.ÜNİTE 2.KISIM(Ünite çok uzun olduğu için 2 ye böldüm) SAYFA ARASI ÜNİTE SONUNA KADAR İNKİLAP TARİHİ BOŞLUK DOLDURMA ALFABETİK CEVAP

ATA - AÖF AÇIK ÖĞRETİM FAKÜLTESİ FİNAL ÇIKMIŞ SORULAR

Şehriban ERCAN THEMIS KPSS TARİH

8. SINIF KAZANIM TESTLERİ 2.SAYI. Ar-Ge Birimi Çalışmasıdır ŞANLIURFA İL MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRLÜĞÜ DİZGİ & TASARIM İBRAHİM CANBEK MEHMET BOZKURT

Şafak EVRAN TOPUZKANAMIŞ. Türk Hukukunda Anayasal Gelişmeler Işığında Vatandaşlık

Kısa Dönemli Amaç Davranışlar Araç Gereçler

AÇIK SİSTEM. Sistemler, çevrelerinden girdiler alarak ve çevrelerine çıktılar sunarak yaşamlarını sürdürürler. Bu durum, sisteme; özelliği kazandırır.

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

DEMOKRASİ VE SAYDAMLIK ENSTİTÜSÜ

Ders Adı : Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi-II Ders No : Teorik : 2 Pratik : 0 Kredi : 2 ECTS : 2. Ders Bilgileri

T.C.İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK Atatürkçülük Konusuna Kadar DENEME 3 TEOG 2

GİRNE AMERİKAN ÜNİVERSİTESİ BİLGİSAYAR ÖĞRETMENLİĞİ ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ DERSİ ÖĞRETİM PLANI

LAW 104: TÜRK ANAYASA HUKUKU 14 HAFTALIK AYRINTILI DERS PLANI Doç. Dr. Kemal Gözler Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ DERSİ II. DÖNEM MÜFREDAT PROGRAMI

MEVLÜT GÖL KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA ANAYASA BAŞLANGIÇLARININ SEMBOLİK VE HUKUKİ DEĞERİ

AÖĞRENCİLERİN DİKKATİNE!

ANAYASAL ÖZELLİKLER. Federal Devlet

Cumhuriyetin Laik, Bilimsel Eğitim Anlayışı, Sapmalar ve Önlemler... Metin eklemek için tıklayın Mustafa Gazalcı

T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK / SON 16 YIL OKS, SBS VE TEOG ÜNİTE BAZINDA SINIFLANDIRILMIŞ ÇIKMIŞ SORULAR FASİKÜLÜ

UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ Atatürk İlkeleri ve İnkilâp Tarihi 1 1.Ders

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILÂP TARİHİ I ve II DERSİNİN AMACI VE HEDEFİ

Milli Devlete Yönelik Tehdit Değerlendirmesi

İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER...IX

Komisyon. KPSS HUKUK Çek Kopar Soru Bankası ISBN Kitap içeriğinin tüm sorumluluğu yazarlarına aittir.

LGS İnkilap Tarihi ve Atatürkçülük Deneme Sınavı

2-) Türkiye de tek dereceli seçim ilk kez hangi seçimlerde uygulanmıştır? A) 1942 B) 1946 C) 1950 D) 1962 E) 1966

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI TARİH

GİRNE AMERİKAN ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ 2 DERS İÇERİĞİ

DENEME , 14,15 sorular baskıda çıkmadığından, bu sorular eklenmiş ve Cevap anahtarı yenilenmiştir.

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

SELAMİ REİSOĞLU TARİH KONU TEKRARI

II. BÖLÜM LK MÜSLÜMAN TÜRK DEVLETLER

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

KPSS 2007 GK (1) DENEME 17 / 1. SORU 1. İslamiyetten önce Türklerin, I. tarımda sulama kanalları yapma, II. halı kilim dokumacılığı yapma, III. silah,

T.C. İNKILÂP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ DERS NOTU I. DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ OSMANLI DEVLETİ NİN GENEL DURUMU. Ekonomik Durum:

T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük HARF İNKILABINDAN MİLLET MEKTEPLERİNE MİLLİ KÜLTÜRÜMÜZ AYDINLANIYOR

6. TEMA ETKİN VATANDAŞLIK

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

Öğrenim Kazanımları Bu programı başarı ile tamamlayan öğrenci;

T.C. 8. SINIF II. DÖNEM. ORTAK (MAZERET) SINAVI 11 MAYIS 2014 Saat: 10.10

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi

Transkript:

4.ÜNİTE BİLFEN YAYINCILIK Atatürk İlkeleri; ÀÀKaynağı Türk kültürü, Türk insanının yapısı ve yaşam tarzıdır. ÀÀHerhangi bir yabancı siyasal akım ya da ideoloji ile açıklanamaz. ÀÀTürk halkının ihtiyaçlarından doğmuştur. ÀÀTürk milletini çağdaş uygarlık düzeyinin üstüne çıkarma anlayışını yansıtır. ÀÀDinamik bir yapıya sahiptir. ÀÀAklı ve bilimi esas alır. ÀÀUygulama alanında birbirini etkiler ve geliştirir. ÀÀMillî egemenlik, laiklik, hukuk ve eşitlik esasına dayanır. Aşağıdaki bütünleyici ilkelerin altlarına, hangi ilkeye ait olduklarını yazınız. Akılcılık ve Bilimsellik Laiklik Ulus Egemenliği Cumhuriyetçilik Eşitlik Halkçılık Ulusal Bağımsızlık Milliyetçilik Millî Birlik ve Beraberlik Milliyetçilik İnsan ve İnsanlık Sevgisi Halkçılık Çağdaşlaşma ve Batılılaşma İnkılapçılık Halk Yararı Halkçılık-Devletçilik 4

SİYASİ ALANDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER A. SALTANATIN KALDIRILMASI (1 KASIM 1922) Yeni kurulan Türk Devleti nin siyasi yapısını düzenlemede ilk adım Saltanatın kaldırılması oldu. İtilaf Devletleri, Lozan da yapılacak barış görüşmelerine TBMM Hükûmeti ile İstanbul Hükümetinide davet etti. İtilaf Devletlerinin bu yaklaşımları, saltanatın kaldırılmasını hızlandırdı. Bu olay üzerine Mustafa Kemal, saltanat sisteminin kaldırılmasının zorunlu olduğunu ve halifeliğin saltanattan ayrılabileceğini belirtti. 1 Kasım 1922 de meclisteki görüşmelerden sonra saltanat ve halifelik birbirinden ayrıldı ve ilk kez halife meclis tarafından atanarak, Osmanlı Hanedanı ndan Abdülmecit Efendi halifeliğe getirildi. DİKKAT Saltanat ve halifelik makamının birbirinden ayrılması laiklik yolunda atılmış ilk adımdır. DİKKAT Saltanatın kaldırılması siyasi alanda yapılan ilk inkılaptır. Aşağıdaki cümlelerde yer alan boşlukları dolduralım. Saltanat ve halifelik makamlarının birbirinden ayrılması laiklik yolunda atılan ilk adımdır. Saltanatın kaldırılması, siyasi alanda yapılan ilk inkılaptır. Saltanatın kaldırılması TBMM nin gerçekleştirdiği tek inkılaptır. DİKKAT I. TBMM nin yaptığı tek inkılap saltanatın kaldırılmasıdır. II. Meclis ise İnkılap Meclisidir. 5

4.ÜNİTE BİLFEN YAYINCILIK SIRA SENDE Aşağıda verilen bilgilerin karşısına Cumhuriyet in ilanının nedeni ise (N), sonucu ise (S) koyunuz. 1. Hükûmet bunalımı yaşandı (N) ( ) 2. Rejimin adı konuldu ( ) (S) 3. Kabine sistemine geçildi ( ) (S) 4. Devlet başkanlığı sorunu yaşandı (N) ( ) Verilen tabloda boş bırakılan yerlere Ankara nın başkent olma nedenlerini yazınız. Anadolu nun ortasında bulunması Karayolu ve demiryolunun ulaştığı stratejik bir konumda yer alması. Ankara nın Başkent Olmasının Nedenlerini Yazalım. Millî mücedele dönemindeki tarihsel önemi. Yeni bir devletin kurulduğunu dünyaya göstermek için İstanbul dan farklı bir şehir olması 8

D. HALİFELİĞİN KALDIRILMASI (3 MART 1924) 1 Kasım 1922 de saltanat kaldırıldıktan sonra Sultan Vahdettin in ülkeden ayrılması üzerine 18 Kasım da toplanan TBMM, Osmanlı ailesinden Abdülmecid Efendi yi halife olarak seçti. Abdülmecid Efendi, saltanatın geri gelmesini isteyenlerin kışkırtması ile kabul ettiği esaslara uymadı. Devlet başkanı gibi davranmaya başladı. Oysa sadece dini işler ile uğraşacaktı. Bu durumdan endişelenen Mustafa Kemal, ülkenin tekrar karışıklığa girmemesi için halifeliğin kaldırılmasını gündeme getirdi. 3 Mart 1924 te mecliste görüşülen yasa teklifi sonucunda Halifelik kaldırıldı. Halifeliğin kaldırılması ile; ÀÀLaik devlet olma yolunda önemli bir adım atılmış oldu. ÀÀEski rejime dönmek isteyenlerin ümitleri kırıldı. ÀÀİnkılaplar için elverişli bir ortam hazırlandı. SIRA SENDE Aşağıda verilen cümlelerden doğru olanların karşısına D yanlış olanların karşısına Y harfi koyunuz. 1. Halifelik 3 Mart 1923 te kaldırılmıştır. Y 2. Laiklik yolunda önemli bir adım atılmış oldu. D 3. Halifeliğin kaldırılması ile saltanat sistemini isteyenlerin önüne engel konulmuş oldu. D 4. Halifelik kaldırılarak Abdülmecit Efendi milletvekili yapıldı. Y 5. Halifeliğin kaldırılması ile Cumhuriyet rejimi güçlenmiş oldu. D 6. Halifeliğin kaldırılması ile yeni Türk devleti ümmetçi anlayışa geçmiştir. Y 9

4.ÜNİTE BİLFEN YAYINCILIK E. ŞERİYE VE EVKAF VEKALETİ NİN KALDIRILMASI Din işlerini yürütmek için Diyanet İşleri Başkanlığı kuruldu. Evkaf Vekaleti yerine Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu. F. ERKAN-I HARBİYE VEKALETİNİN KALDIRILMASI Savunma Bakanlığı oluşturulup, silahlı kuvvetlerin organize edilmesi için Genel Kurmay Başkanlığı kuruldu. Bu yenilik ordunun siyasetten ayrılmasıyla ilgilidir. ÖRNEK 3 Mart 1924 te aynı anda hem halifelik hem de Şeriye ve Evkaf Vekaleti kaldırılmış ayrıca Tevhid-i Tedrisat Kanunu kabul edilmiştir. Bu değişiklikler öncelikle aşağıdakilerden hangisini gerçekleştirmeye yöneliktir? A) Laik devlet düzenini B) Cumhuriyet yönetimini C) Ulusal birliği D) Ekonomik kalkınmayı Halifelik ile Şeriye Vekaleti nin kaldırılması laiklikle ilgilidir. Tevhidi Tedrisat Kanunu ile medreselerin kaldırılmasına karar verilmesi de laikliktir. G. 1924 ANAYASASI 105 maddeden oluşan yeni anayasa 20 Nisan 1924 te TBMM de kabul edildi. Buna göre; ÀÀTürkiye Devleti bir Cumhuriyettir. ÀÀDini İslam, dili Türkçe, başkenti Ankara dır. Yanıt: A ÀÀYasama ve yargı yetkileri meclistedir. (Bu durum güçler birliğinin devam ettiğini gösterir.) SIRA SENDE 1924 Anayasası na göre aşağıdaki noktalı yerleri doldurunuz. Türkiye Cumhuriyeti nin dili Türkçe dir Türkiye Cumhuriyeti nin başkenti Türkiye Cumhuriyeti nde yargı yetkisi Ankara Mecliste dir. 10

1924 Anayasasındaki Değişiklikler 10 Nisan 1928 de Devletin dini İslam dır. maddesi anayasadan çıkartıldı. 5 Aralık 1934 te, 18 olan seçmen yaşı 22 ye çıkarıldı. 5 Şubat 1937 de Atatürk ün altı temel ilkesi anayasaya konuldu. 1945 yılında dili sadeleştirildi ve Teşkilatıesasiye, Anayasa adını aldı. DİKKAT Cumhuriyet Döneminde 1924, 1961 ve 1982 anayasaları yürürlüğe girmiştir. MERAK EDİYORUM Cumhuriyet döneminde en uzun süre yürürlükte kalan anayasa, 1924 Anayasasıdır. Türkiye Cumhuriyeti nin ilk Anayasa sıdır. Teşkilatıesasiye (1921) Kanun-i Esasi Anayasadan Devletin dini İslam dır. maddesinin çıkarıldığı tarih. 1930 1928 Seçmen yaşının 22 ye çıkarıldığı Anayasa 1924 Anayasası 1921 Anayasası Yukarıdaki sorulara doğru cevap veren öğrenci aşağıdaki seçeneklerden hangisine ulaşır? A),, B),, C),, D),, 11

4.ÜNİTE BİLFEN YAYINCILIK ÖRNEK Saltanatın kaldırılması ile saltanat ve halifelik makamı birbirinden ayrılmıştır. Sonrasında son padişah Vahdettin ülke dışına çıkarılırken, halifelik kurumuna yine Osmanlı soyundan olan Abdülmecid Efendi getirilmiştir. Abdülmecit Efendi ye siyasi işlerle ilgilenmeyeceği belirtilmiştir. Kısa bir süre sonra Halife Abdülmecid Efendi nin etrafında saltanat yanlıları toplanmıştır. Bundan cesaret alan Abdülmecid Efendi Halife meclisin, meclis Halifenindir. anlayışı içine girmiştir. Yukarıda bahsedilen durumdan dolayı gerçekleşen inkılap aşağıdakilerden hangisidir? A) Tevhid-i Tedrisat Kanunu çıkarılmıştır. B) Halifelik kaldırılmıştır. C) Vakıflar Genel Müdürlüğü kurulmuştur. D) Erkan-ı Harbiye Vekaleti kaldırılmıştır. Halife Abdülmecid in siyasi işlere müdahale etme girişimi sonucunda 3 Mart 1924 te Halifelik kaldırılmış ve laiklik yolunda da önemli bir adım atılmıştır. Yanıt: B SIRA SENDE Saltanatın kaldırılmasını Millî Egemenlik ilkesi ile ilişkilendirerek anlatınız. Saltanat babadan oğula geçen bir yönetim şekli idi. Millî egemenlik ise halkın yönetimde söz sahibi olmasıdır. Saltanat ın varlığı millî egemenlik önünde bir engeldi. Saltanatın kaldırılarak bu engel ortadan kaldırılmış oldu. 12

KARMA SORULAR 1. TBMM, 1 Kasım 1922 de aldığı kararla hilafet ve saltanat makamlarını birbirinden ayırarak, saltanatı kaldırdı. Vahdettin in yurdu terk etmesinin ardından da Osmanlı hanedanından Abülmecid Efendi, TBMM tarafından halife olarak seçildi. Buna göre, saltanatın kaldırılması süreci ile ilgili, I. Laikleşme yolunda önemi bir adım atılmıştır. 1. Saltanatın kaldırılmasının Lozan Konferansı öncesinde gerçekleştirilmesinin sebebini yazınız. İtilaf Devletleri Lozan Konferansı na TBMM ile birlikte Osmanlı Hükûmetini de davet etmişlerdir. İkililik çıkmaması ve Türk ulusunun davasının gereği gibi savunulabilmesi için Lozan öncesinde saltanat kaldırılmıştır. II. Osmanlı hanedanının devamlılığı güvence altına alınmıştır. III. Ülkede yönetim alanındaki ikiliğe son verilmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I-II B) I-III C) II-III D) I-II-III 2. Yeni kurulan Türk Devleti nin başkenti İstanbul dan farklı bir yer olmalıydı. Çünkü yeni kurulan bu devlet Osmanlı Devleti nden çok farklı yapıda idi. Bu durumu hem Türk halkı hem de dünya bilmeliydi. Yukarıdaki paragrafa bakılarak Ankara nın başkent olmasının hangi yönüne vurgu yapılmıştır? 2. Ankara nın başkent olma nedenlerini yazınız. TBBM nin burada açılmış olması Kurtuluş Savaşı nın merkezi olması Anadolu da bir şehrin daha gelişime açılması Yeni bir devletin kurulduğunun belirtilmesi A) Siyasi B) Ekonomik C) Coğrafi D) Askeri 13

Medeni Kanun ile birlikte hangi alanlarda kadın-erkek eşitliğinin sağlandığını aşağıdaki ağacın dallarında bulunan dairelere yazalım: Mahkeme tanıklığında Mirasta Evlenmede Boşanmada İstediği mesleği seçmede 15

4.ÜNİTE BİLFEN YAYINCILIK KARMA SORULAR 1. Türk Medeni Kanunu ile kadın-erkek eşitliği sağlanmıştır. diyen Özgür, bu yargısına aşağıdakilerden hangisini örnek olarak veremez? A) Kız çocuklarına da mirastan pay alma hakkı tanınması B) Kadınlara da boşanma hakkı verilmesi C) Kadınların istediği mesleğe girebilmesine olanak tanınması 1. Medeni Kanun ile aile hukukunda yapılan düzenlemeleri yazınız. Tek eşlilik Resmî nikah Evlenmede ve boşanmada kadının da fikrinin sorulması Mirasta kadın ve erkeğin eşit pay alması D) Kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi 2. I. Resmi nikah zorunlu hâle geldi. II. Tek eşlilik hükmü getirildi. III. Kadınlara milletvekili olma hakkı verildi. IV. Mirasta eşitlik getirildi. Yukarıdaki öncüllerden hangisi veya hangileri 17 Şubat 1926 da Türk Medeni Kanun u ile verilen haklardandır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I, II, IV D) II, III 2. Medeni kanun ile Mecelle yi karşılaştırınız. Mecelle Bir erkek dört kadınla evlenebilir. Kız babasının malını üçte birini alabilir. Kadınlar istediği mesleği seçemez. Evlilikte dini nikah yeterlidir. Medeni Kanun Tek eşlilik Mirasta eşitlik Kadınlar istediği mesleği seçebilir. Resmi nikah zorunlu 16

EĞİTİM VE KÜLTÜR ALANINDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER A. TEVHİD-İ TEDRİSAD KANUNU Bu kanun ile bütün okullar Millî Eğitim Bakanlığı na bağlandı. Eğitim-öğretimde birlik sağlandı. Medreseler kapatıldı. Karma eğitime geçildi. İlköğretim zorunlu hâle geldi. Kız çocuklarının okula gönderilmesi teşvik edildi. Gelecek için hazırlanan vatan evlatlarına her türlü zorluk karşısında yılmamaları öğretilmelidir. Tevhid-i Tedrisat Kanunu ile eğitimde birlik nasıl sağlanmıştır? Osmanlı devletinde azınlık okulları, yabancı okullar, dini eğitim veren modern eğitim veren okullar bulunmaktaydı. Bu bütün okulların müfredatları MEB tarafından belirlenerek birlik sağlanmış oldu. 17

F. ATATÜRK ÜN GÜZEL SANAT VE SPORA VERDİĞİ ÖNEM SANAT Müzik Resim, Heykel, Anıt Tiyatro Ankara da Musi- İstanbul da Resim ve Heykel Tiyatro Meslek Oku- ki Muallim Mektebi açıldı.(1 Kasım 1924) Orkestra oluşturuldu Müzesi açıldı. 1927 yılında Osmanlı Döneminden kalan Sanayi-i Nefise Mektebi Güzel Sanatlar Akademisine dönüştürüldü. 1933 yılında Yurt Gezileri adlı proje ile ülkemizin çeşitli yerlerine ressamlar gönderildi. lu açıldı. Tiyatro ve Opera binası kuruldu. SPOR Gazi Terbiye Enstitüsünde Beden Eğitimi Bölümü açıldı. Türk sporunun ilk resmi örgütü olan Türkiye İdman Cemiyetleri İttifakı çalışmalarına başladı. Atlı sporları özendirmek için Gazi Koşusu düzenlendi. Aşağıda verilen gelişmelerin altına spor, sanat, müzik gibi alanlardan hangisi ile ilişkili olduğunu yazınız. 1 2 3 Orkestra oluşturulması Gazi Koşusu Musiki Muallim Mektebi nin açılması Spor Müzik Sanat 21

4.ÜNİTE BİLFEN YAYINCILIK ÖRNEK Osmanlı Devleti döneminde sınırların genişlemesi sonucunda ülkede Arap, Fars, Ermeni gibi pek çok milletin bulunmasına sebep oldu. Bu durum kültürel yapıyı ve dil yapısını da etkiledi. Bir süre sonra Türk dili pek çok dilden alınmış kelimeler ile doldu. Bunun üzerine Mustafa Kemal dilde sadeleşmeyi sağlamak için çalışmalara başladı. Yukarıdaki paragrafa göre Mustafa Kemal in yaptığı çalışma aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Türk Tarih Kurumu B) Latin Harflerin kabulü C) Türk Dil Kurumu D) Millet Mektepleri Mustafa Kemal Türk dilini sadeleştirmek, öz Türkçeye yaklaştırmak için 12 Temmuz 1932 yılında Türk Dil Kurumunun kurulmasına öncülük etmiştir. Yanıt: C SIRA SENDE Yan tarafta verilen kavramları kelime avında bulunuz. T L R K A İ C K T R Z K J F Z T R İ M İ L A Z İ S G U L T C E Ü T L A T İ N A L F A B E S İ Z R R Z A F E G J U M Z T L N J R K S T N G V H Y M S İ U S K Y K T T N K R Z İ S E K K Z D A S S A E N A T D C M A T O G Z R M C R V C R M A R V L K Ş R A A V U İ E D A R Ü L F Ü N U N N E P O H F G E T R E K T A S Z E O K U K O B K Ğ A H İ P İ U S T H İ E U Kelimeler Latin Alfabesi Gazi Koşusu Türk Dil Kurumu Darülfünun Türk Tarih Kurumu R Ü R C D T L K R A U Ğ U A C R T Ü R K D İ L K U R U M U A C U T L R K A İ C K T R Z K J F Z M M O G A B İ Z F S D Ç P Ş R Ü U 22

KARMA SORULAR 1. Cumhuriyet in ilk yıllarında eğitimdeki en önemli sorun okuma-yazma oranının düşük olmasıydı. Bu sorunun en kısa zamanda çözülmesi gerektiği düşünülüyordu. Bu amaçla 1 Kasım 1928 de çıkarılan kanun ile...i... kabul edildi. Yeni harfleri halka öğretip yeni alfabeyi yaygınlaştırmak için 1 Ocak 1929 da...ii... açılmıştır. Yukarıda I ve II numaralı boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? I II 1. Latin Alfabesinin kabul edilme gerekçelerini ve sonrasında gerçekleşen gelişmeleri anlatınız. Araf harfleri öğrenilmesi zor alfabeydi. Aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti bütün inkılaplarında batıyı takip etmekte idi. Arap Alfabesine göre Latin Alfabesi öğrenilmesi daha kolay bir alfabe olduğundan 1 Kasım 1928 de kabul edildi. Bu alfabeyi halka kısa zamanda öğretmek için de millet mektepleri açıldı. A) Latin Alfabesi Millet mektepleri B) Türk Dil Kurumu Türk Tarih Kurumu C) Hukuk Fakültesinin Latin Harfleri D) Millet Mekteplerinin Türk Dil Kurumu 2. Bilimsel geliştirmeleri artırmak Yüksek öğretimi çağdaşlaştırmak Öğretim elemanı yetiştirmek Yukarıda verilen amaçlar hangi inkılap sonucunda gerçekleştirilmek istenmiştir? A) Teşkilat-ı Esasiye Kanunu B) Üniversiteler Reformu 2. Eğitim ve kültür alanında gerçekleştirilen inkılaplardan 5 tanesi yazınız. 1. İstanbul Üniversitesin in kurulması 2. Türk Tarih Kurumu nun açılması 3. Türk Dil Kurumu nun açılması 4. Harf İnkılabının yapılması 5. Yurt Gezileri projesinin yapılması C) Maarif Kongresi D) Tevhid-i Tedrisat Kanunu 23

İzmir İktisat Kongresi nde yerli üretimi artırmak ve ulusal ekonomiye sahip olabilmek için alınmış kararları yazınız. Küçük imalattan büyük fabrikalara geçilmelidir. Ham maddesi yurt içinde bulunan sanayi dalları kurulmalıdır Sanayinin teşviki ve millî bankaların kurulması sağlanmalıdır. Devlet bankaları kurulmalıdır. Yerli malı ve tasarruf özendirilmelidir. Yabancıların kurdukları tekellerden kaçınılmalıdır. 29

4.ÜNİTE BİLFEN YAYINCILIK DEVLET TOPLUM EL ELE Öksüz ve yetim çocuklar için 1921 yılında Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumu kuruldu. 27 Mayıs 1928 tarihinde Aşı Evi kapatılarak yerine Refik Saydam Hıfzıssıhha Müessesesi kuruldu. 1923 yılında Behçet Uz un girişimleriyle İzmir Veremle Mücadele Cemiyeti kuruldu. Osmanlı Devleti zamanında Hilaliahmer Cemiyeti olarak bilinen kurum 1935 yılında Atatürk tarafından Türk Kızılay Cemiyeti adını aldı. 1924 te İstanbul da Sanatoryum (verem hastalarının tedavi edildiği yer) açıldı. Behçet Uz Türk Kızılayı Amblemi DİKKAT Hıfzıssıhha, Sanatoryum, Dispanser sağlık ile ilgili kuruluşlardır. SIRA SENDE Yeni kurulan Türk Devleti nin sağlık alanında yaptığı çalışmaları aşağıdaki maddelerin karşısına yazalım. 1. 1921 yılında Türkiye Çocuk Esirgeme Kurumu kuruldu. 2. Refik Saydam Hıfzıssıhha Müessesesi kuruldu. 3. Veremle Müdacele Cemiyeti kuruldu. 32

Atatürkçülüğün niteliklerini yazalım Türk milletinin ihtiyaçlarına yönelik olması Türk toplumunun bağımsız yaşamasını sağlamak Millî Egemenlik Düşünce sisteminin akıl ve bilime dayandırılması Türk toplumunu her alanda ileri toplumlar arasına sokmak Modern bir toplum oluşturmak Türk milletinin demokratik ve laik kurallar içinde yaşamasını sağlamak ATATÜRK İNKILAPLARININ AMACI Birlik, beraberliği korumak. Türk milletinin mutluluğunu, huzurunu, refahını sağlamak. Türk kültürünü çağdaş uygarlık düzeyine çıkarmak. Çağdaş uygarlığa ulaşmak için toplumun ihtiyaç duyduğu kurumları düzenlemek. Akılcılık ve bilimselliği temel almak. Millî bağımsızlığı devamlı kılmak, millî egemenliğe dayalı yönetim anlayışının sürekli olmasını sağlamak. Toplum içinde eşitliği gözetmek. 37

4.ÜNİTE BİLFEN YAYINCILIK Atatürkçülüğün amaçlarını yazalım. Türk toplumunu her alanda ileri toplumlar arasına sokmak Modern bir toplum oluşturmak Türk milletinin demokratik ve laik kurallar içinde yaşamasını sağlamak ATATÜRK İLKE VE İNKILAPLARININ DAYANDIĞI ESASLAR 1. Milletin, vatanın bağımsızlığı ve özgürlüğü 2. Millet olma bilincine sahip olması. 3. Vatan ve millet sevgisi. 4. Millî birlik ve beraberlik 5. Millî dil. 6. Millî kültür. 7. Çağdaş ve uygar toplumlar seviyesine ulaşmak 38

Türk milletinin ihtiyaçlarına yönelik olması Türk toplumunun bağımsız yaşamasını sağlamak Atatürkçülüğün niteliklerini yazalım Millî Egemenlik Düşünce sisteminin akıl ve bilime dayandırılması SIRA SENDE Tren vagonlarına Atatürk ilke ve inkılaplarının dayandığı esaslardan bazılarını yazınız. Vatan millet sevgisi Millî dil Millî kültür Millî birlik ve beraberlik 39

4.ÜNİTE BİLFEN YAYINCILIK KARMA SORULAR 1. Mustafa Kemal Atatürk her zaman halka büyük önem vermiştir. Millî Mücadele nin hazırlık döneminde bile ileride halk egemenliğine dayalı bir devletin kurulması yönünde konuşmalarda bulunmuştur. Yukarıdaki paragrafta Atatürkçülüğün hangi özelliği vurgulanmıştır? A) Akıl ve bilime önem verilmesi B) Millî egemenliğe dayanması C) Millî bağımsızlığa dayanması D) Halkın ihtiyaçlarına cevap vermesi 1. Atatürkçü düşünce sistemini kısaca açıklayarak bu sistemin dayandığı temel esasları yazınız. Atatürkçülük insan hak ve özgürlüklerinden hareketle Türk toplumunun milli sınırları içerisinde bağımsız olarak yaşamasını sağlayan bir düşünce sistemidir. Temel Esasları Bağımsızlık, vatan ve millet sevgisi, eşitliktir. 2. Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu ilk yıllarda toplum sağlığına ayrı bir ihtimam göstermiştir. Bu amaçla toplum sağlığını düzenleyici ve iyileştirici pek çok kurum oluşturmuştur. Aşağıdakilerden hangisi Türk devletinin sağlık alanında çalışma yapıtğına kanıt olarak gösterilebilir? 2. Cumhuriyet in ilk yıllarında sağlık alanında yapılan çalışmaları yazınız. Hıfzıssıhha muessesesinin açılması Türk Kızılay Derneğinin oluşturulması Sanatoryumun açılması A) Sümerbank ın kurulması B) Kabotaj Kanunu nun kabul edilmesi C) Liman Cemiyeti nin kurulması D) Sanatoryumun açılması 40