Ş. DEREN GÜNDÜZ Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Araştırma Görevlisi 6098 SAYILI TÜRK BORÇLAR KANUNU NA GÖRE KEFALET SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ...VII İÇİNDEKİLER... XI KISALTMALAR... XVII GİRİŞ...1 Birinci Bölüm Genel Olarak Kefalet Sözleşmesinde Şekil A. Kefalet Sözleşmesinde Şeklin Amacı...7 1. Genel Olarak Şekil Kavramı ve Amacı...7 2. Şeklin Amacının Kefalet Sözleşmesinde Görünümü...11 B. Kefalet Sözleşmesinde Şeklin Türü...13 1. Şekil Zorunluluğunun Kaynağı Açısından...13 2. Şeklin Fonksiyonu Açısından...14 3. Kullanılan Vasıta Açısından...17 a. 818 sayılı BK m. 484 te Öngörülen Şeklin Türü...17 b. TBK m. 583 te Öngörülen Şeklin Türü... 20 c. Türk Borçlar Kanunu ndaki Düzenlemenin Kaynak İsviçre Borçlar Kanunu ndan Farklılaşması...21 C. Kefalete İlişkin Şeklin Tek Taraflılığı...27 D. Kefalete İlişkin Şeklin Yerine Getirilişi... 30
XII 1. Metin ve İmza Unsuruna İlişkin Özellikler... 30 a. Metin Unsuru... 30 b. Metnin Dili...31 c. İmza Unsuru... 36 d. Metne ve İmzaya İlişkin El Yazısı Koşulu...37 (1) Metne İlişkin El Yazısı Koşulu...37 (2) İmzaya İlişkin El Yazısı Koşulu...45 2. Metnin ve İmzanın Yer Alacağı Belgenin Tekliği Meselesi... 49 3. Teknolojik İmkânlar Karşısında Kefaletin Şekli...53 a. Telgraf...53 b. Teyit Edilmiş Faks... 54 c. Teleks...58 d. Güvenli Elektronik İmza...59 4. Beyaza İmza Meselesi...61 a. Genel Olarak...61 b. 818 Sayılı BK m. 484 Açısından Değerlendirme... 64 (1) Tamamlama Yetkisinin Alacaklıya Verilmesi... 66 (2) Tamamlama Yetkisinin Borçluya Verilmesi... 69 c. 6098 Sayılı TBK m. 583 Açısından Değerlendirme...71 E. 6098 Sayılı TBK m. 583 Hükmünün Yürürlüğü...71 İkinci Bölüm Kefalet Sözleşmesinde Şeklin Kapsamı A. Genel Olarak...73 B. Fer i Olarak Sorumluluk Üstlenildiğine Dair Beyan... 77 C. Müteselsil Kefil Olma İradesi... 86 D. Asıl Borcun Ferdileştirilmesi İçin Gerekli Unsurların Belirlenmesi.90 1. Asıl Borcun Konusu ve Kapsamı...91 a. Genel Olarak...91 b. Asıl Borcun Tutarı...95
XIII c. Asıl Borcun Kapsamının Sonradan Arttırılması... 97 2. Alacaklı ve Borçlunun Adları...98 3. Asıl Borcun Hukuki Sebebi... 102 4. Asıl Borcun Belirli ya da Belirlenebilir Olması İlkesine İlişkin Bazı Durumlar... 103 a. Genel Olarak... 103 b. Gelecekte Doğacak Borçlar İçin Durum... 104 c. Cari Hesaba Kefalette Durum...110 d. Kira Sözleşmesine Kefalette Durum... 115 E. Kefilin Sorumlu Olduğu Azami Miktar...117 1. Azami Miktarın Belirtilmesi Zorunluluğuna İlişkin Esaslar...117 a. Azami Miktarın Kefalet Senedinde Belirtilme Sorunsalı...119 (1) İsviçre Hukuku...119 (2) Türk Hukuku... 121 b. Azami Miktarın Rakamla Belirtilme Sorunsalı... 125 (1) İsviçre Hukuku... 126 (2) Türk Hukuku... 129 c. Bazı Sözleşme Tipleri Bakımından Azami Miktarın Belirtilmesi Zorunluluğu Açısından Yargıtay ın Uygulaması... 131 (1) Kredi Sözleşmeleri Bakımından Uygulama... 132 (2) Kira Sözleşmeleri Bakımından Uygulama... 134 2. Azami Miktarın Borcun Belirli Bir Miktarıyla Sınırlandırılması... 137 3. Azami Miktarın Belirtileceği Para Cinsi... 139 4. Azami Miktar Düzenlemesinin Amacı ve Kefilin Sorumluluğu ile İlişkisi... 142 F. Kefalet Tarihi... 145 G. Sübjektif Olarak Esaslı Noktalar... 147
XIV Üçüncü Bölüm Kefalete İlişkin Bazı Hukuki İşlemlerin, Kefalet Sözleşmesinde Yapılacak Değişikliklerin, Kefalete İlişkin Bazı Kayıtların Şekli ve Kefalete İlişkin Şeklin Uygulanacağı Başka Sözleşmeler A. TBK m. 583 ile Öngörülen Nitelikli Yazılı Şekle Bağlı Olan Diğer İşlemler... 151 1. Kefil Olma Konusunda Temsil Yetkisi Verilmesi... 151 2. Kefil Olma Vaadinde Bulunma... 159 3. Kefilin Borcunun Üstlenilmesinin Şekli...161 4. Kefilin Sorumluluğunu Arttıran Sonraki Değişiklikler... 163 5. TBK m. 598 e Göre Kefilin Sorumluluk Süresinin Uzatılması.. 167 6. TBK m. 603 Kapsamındaki Sözleşmeler... 169 B. Adi Yazılı Şekle Bağlı Olan Diğer İşlemler...176 1. Eşin Rızasının Şekli...176 2. Asıl Borcun Başkası Tarafından Üstlenilmesi Halinde Kefilin Rızası... 180 3. Asıl Borcun Belirli Bir Miktarıyla Sorumluluk Kaydının Şekli. 182 Dördüncü Bölüm Kefalet Sözleşmesinde Şekle Aykırılığın Hükümleri A. Kefalet Sözleşmesinde Şekle Aykırılık... 185 B. Şekle Aykırılığın Yaptırımı... 185 C. Kesin Hükümsüzlüğün Sonuçları... 187 D. Kefilin Şekil Noksanını İleri Sürme Hakkı... 188 E. Şekle Aykırılığa Kasten Yol Açan Kefilin Tazminat Yükümlülüğü.. 190 F. Şekle Aykırı Kefalet Sözleşmesinin Kefil Tarafından İfa Edilmesi.. 193
XV 1. Şekle Aykırılığı Bilmeden İfada Bulunan Kefilin Sebepsiz Zenginleşmeye Dayanarak Talepte Bulunması... 193 2. Şekle Aykırılığı Bilerek İfada Bulunan Kefilin Durumu... 199 G. Şekle Aykırı Kefalet Sözleşmesinde Tahvil... 202 SONUÇ... 205 BİBLİYOGR AFYA... 213