SAĞLIK KURUMLARINDA MALİYET MUHASEBESİ TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMU İZLEME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME BAŞKAN YARDIMCILIĞI MALİYET ANALİZİ DAİRE BAŞKANLIĞI Maliyet muhasebesinin muhasebe sistemi içindeki yeri Maliyet muhasebesinin tanımı ve amaçları Maliyet ve Unsurları-Maliyet, Gider, Zarar, Harcama, Hasılat kavramları ve aralarındaki ilişkiler Maliyet muhasebesinde gider yerleri ve gider türleri Sağlık Kurumlarında gider yerleri ve gider türleri Yrd. Doç. Dr. Serap DURUKAN KÖSE
MUHASEBE İşletmelerin içinde bulunduğu ekonomik ortamda cereyan eden finansal (mali) nitelikteki olaylar hakkındaki; (1) bilgi ve belgeleri toplayan, (2) kaydeden, (3) sınıflayan, (4) özetleyen, (5) analiz eden ve (6) ilgililere raporlayan bir bilgi sistemidir. En genel tanımıyla, muhasebe; finansal bilgi sistemidir.
MUHASEBE SİSTEMİ MUHASEBE GENEL MUHASEBE YÖNETİM MUHASEBESİ İşletme Sahibi İşletme Ort. SPK Vergi Daireleri İşletme Yöneticileri Türk Ticaret Kanunu Türk Ticaret Kanunu Sermaye Piyasası Kanunu Vergi Kanunları. V.U.K. - G.V.K. K.V.K. vd. Yönetim İhtiyaçları. Fayda ve Maliyet Karşılaştırmaları TİCARET MUHASEBESİ ŞİRKETLER MUHASEBESİ VERGİ MUHASEBESİ MALİYET MUHASEBESİ MALİYET ANALİZLERİ FİN.TABLO ANALİZLERİ İŞLETME BÜTÇELERİ İŞLETME HESAPLARI DIŞ DENETİMİ
Finansal Maliyet Muhasebe Farkı İlgililer İşletme İçi İşletme Dışı Maliyet Muhasebesi Finansal Muhasebe Amaçlar Üretim maliyetleri Başarının değerlendirilmesi Maliyet Kontrolü Geleceğin planlanması Finansal Raporlama Başarının Değerlendirilmesi Genel Muhasebe İç ve dış gruplara bilgi verir Tutarlar kesindir Para temel ölçü birimidir Kayıtlar muhasebe ilkelerine göre yapılır Bütün işletmeler finansal muhasebe tutmak zorundadır Maliyet Muhasebesi İç gruplara bilgi verir Tutarlar tahmini de olabilir Para dışı öğelerde kullanılır Yönetim için yararlılık ve beklentiler önemlidir Sadece üretim yapan işletmeler tutar
MALİYET Bir mal veya hizmet üretimini gerçekleştirmek için katlanılan fedakarlıkların parasal tutarıdır.
MALİYET MUHASEBESİ Üretim yapan işletmelerde, üretimi ve satışı yapılan mamul ve hizmetlere ilişkin maliyetlerin saptanması, tanımlanması, ayrımlanması, kayıtlanması, ölçümlenmesi ve analizini kapsar.
Maliyet Muhasebesi Sistemi: 1. Maliyet Muhasebesi Kayıt Sistemi: faaliyet sonuçlarının çıkartılması ve raporlanabilmesi amacıyla Finansal Muhasebe Sistemi için gerekli girdileri sağlayan bir bütünü oluşturur. 2. Maliyet Muhasebesi Ölçüm Sistemi: maliyet hesaplama ve analizleri ile bir yandan yönetimin gereksindiği bilgileri sağlayan öte yandan da maliyet kayıt sistemi için gerekli girdileri sağlayan bütünü oluşturur
MALİYETİN BÖLÜMLENMESİ 1. Muhasebe Maliyeti Bu maliyet, ilgili sonuca ulaşmak için yapılması gereken giderler toplamıdır. 2. Fırsat Maliyeti İlgili sonuç (veya şey) uğruna kaçırılan net kazanç tutarıdır.
MALİYET GİDER ZARAR KAVRAMLARI İŞLEM AMAÇ SONUÇ Varlık Azalışı Varlık Azalışı Varlık Azalışı Başka bir varlık edinme Gelir artışı sağlama MALİYET GİDER (MALİYET GİDERİ) ZARAR
MALİYET GİDER ZARAR KAVRAMLARI Maliyet hesapları Bilanço hesapları arasında yer alırlar. Örnek stok maliyetleri, demirbaş maliyetleri gibi. Maliyet gideri, gider ve zarar hesapları gelir tablosunda yer alır. Örnek satış maliyetleri, genel yönetim giderleri, pazarlama giderleri, kambiyo zararları gibi.
GİDER - MALİYET Gider, belli bir dönemin hasılatının elde edilmesi amacıyla kullanılmış, tükenmiş maliyetlerdir. Tükenmiş maliyetler, işletmenin varlığı olma niteliğini kaybeden, gelecekte gelir yaratma olasılığı bulunmayan ve bu nedenle cari dönem gelirinden çıkartılan ya da dağıtılmamış kârlara yüklenen tutarlardır. Satılan hizmetlerin maliyeti ve sunulan hizmetin müşterileri tatmin etmeme maliyeti tükenmiş maliyetlere örnek olarak verilebilir.
HARCAMA VE HASILAT KAVRAMLARI Harcama; ödeme den farklı bir kavram olup, bir varlığın edinilmesi, bir hizmetin sağlanması ya da bir zararın karşılanması amacıyla para ödeme, mal verme, hizmet sunma, borç altına girme, ortaklık hakkı tanıma vb. şeklinde katlanılan esirgemezlikleri kapsamaktadır. Hasılat; İşletmelerin belli bir dönemde sattığı mal ya da hizmetler karşılığında elde ettiği tutarlardır.
HARCAMA-GİDER ARASINDAKİ İLİŞKİLER 1. Her harcama gider oluşturmaz (Borç ödemesi) 2. Her gider harcamayı gerektirmez (Amortisman Gid) 3. Harcama giderden önce oluşabilir (Peşin bedelle İMM stoğu yapma) 4. Harcama giderden sonra yapılabilir (Bordrolar, veresiye alışlar) 5. Harcama ve gider aynı anda gerçekleşebilir (peşin parayla mal alımı) HARCAMA İLE GİDER ARASINDAKİ İLİŞKİ Nakit Tüketimi Tüketim HARCAMA Borçlanma VARLIK GİDER
ZARAR Bilanço yaklaşımına göre zarar Belirli bir dönemde bir işletmenin özsermayesinde, giderler ve işletmeden çekilen değerler hariç, olağan dışı faaliyetler veya arızi yapılan işlemler ve olaylar sonucunda meydana gelen azalışlardır. Yangın, deprem vb. doğal afetler sonucunda işletme varlıklarında bir azalma meydana geldiğinde özsermayedeki azalma zararı ifade etmektedir. Gelir Tablosu yaklaşımına göre zarar Belirli bir dönemde işletme faaliyetlerinin sürdürülmesi ve bir gelir elde edilmesi dışında, arızi iş ve olaylardan dolayı kullanılan veya tüketilen varlıkların hasılattan düşülen, yararı tükenmiş maliyetlerdir. Zarar Amaçsız tüketilen varlıkların maliyetidir. Örneğin, yangın, hırsızlık gibi nedenlerle varlığın yok olması. Hasılat ile gider arasındaki olumsuz farktır. Örneğin, üretilen hizmetin maliyetinin satış değerinden yüksek olması.
Maliyet Türleri-1 ÜRÜNLERE YÜKLENMELERİNE GÖRE Direkt Maliyetler Endirekt Maliyetler FAALİYET HACMİYLE İLİŞKİLERİNE GÖRE Değişken Maliyetler Sabit Maliyetler Karma Maliyetler MALİYET ÇEŞİTLERİNE GÖRE İlk Madde ve Malzeme Giderleri İşçi Ücret ve Giderleri Memur Ücret ve Giderleri Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Çeşitli Giderler Vergi, Resim ve Harçlar Amortisman ve Tükenme Payları Finansman Giderleri
Maliyet Türleri-2 FONSİYONLARINA GÖRE Satınalma (tedarik) giderleri Üretim Giderleri Araştırma ve Geliştirme Giderleri Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri Genel Yönetim Giderleri Finansman Giderleri MALİYETLERİN SAPTANMA ZAMANINA GÖRE Fiili maliyetler Standart Maliyetler MALİYETLERİN KAPSAMINA GÖRE Tam Maliyet Yöntemi Değişken Maliyet Yöntemi Normal Maliyet Yöntemi Asal (Direkt) Maliyet Yöntemi MALİYETLERİN DÖNEM GELİRİNE YÜKLENMESİNE GÖRE Hizmet/Mamul maliyeti Dönem maliyeti
ÜRÜNLERE YÜKLENMELERİNE GÖRE Direkt Maliyetler Endirekt Maliyetler Direkt Maliyetler, belirli bir mamul veya hizmetin üretim maliyetine doğrudan doğruya yüklenebilmesidir. Örnek: Direkt ilk madde ve malzeme giderleri ile direkt işçilik giderleri buna örnek olarak gösterilebilir. Taşkırma biriminin maliyetlerini hesaplarken, taşkırma cihazını kullanan personelin maaşı direkt giderdir Endirekt Maliyetler, belirli bir mamul veya hizmetin üretim maliyetine doğrudan doğruya yüklenemeyip, bir takım dağıtım ölçüleri yardımı ile yüklenebilen maliyetlerdir. Örnek: Örneğin, Taşkırma biriminin maliyetlerini hesaplarken, güvenlik görevlisinin veya arşivde çalışan tıbbi sekreterin maaşı endirekt giderdir.
FAALİYET HACMİYLE İLİŞKİLERİNE GÖRE Sabit Maliyetler Değişken Maliyetler Karma Maliyetler Sabit Maliyetler, belirli bir zaman dilimi ve faaliyet hacmi içinde, faaliyet hacmindeki artış ve eksilişlerden etkilenmeyerek aynı kalan giderlerdir. Örn: Kira giderleri, vergiler, amortisman giderleri vb. Değişken Maliyetler, faaliyet hacmine bağlı olarak artan ya da azalan giderlerdir. Örn: Direkt ilk madde ve malzeme giderleri Karma Maliyetler, hem sabit hem de değişken giderleri bir arada içeren giderlerdir (yarı sabit ve yarı değişken gider). Örn: Elektrik gideri, su gideri vb
Sabit Giderler Gider 3500 3000 2500 2000 1500 Toplam Sabit Giderler 1000 500 100 200 300 400 500 600 700 800 900 Üretim Miktarı
Gider 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 Birim Sabit Giderler 100 200 300 400 500 600 700 800 900 Üretim Miktarı
Değişken Giderler Gider 3500 Toplam Değişken Giderler 3000 2500 2000 1500 1000 500 100 200 300 400 500 600 700 Üretim Miktarı
Gider 3500 3000 2500 2000 1500 Birim Değişken Giderler 1000 500 100 200 300 400 500 600 700 800 900 Üretim Miktarı
Yarı değişken Gider 3500 3000 2500 Değişken Giderler 2000 1500 1000 500 Sabit Giderler 100 200 300 400 500 600 700 800 900 Üretim Miktarı
Yarı sabit giderler Gider 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 100 200 300 400 500 600 700 800 900 Üretim Miktarı
MALİYET MUHASEBESİNİN AMAÇLARI Toplam ve birim maliyetlerin belirlenmesi Gider denetimlerinin sağlanması Planlamaya yardımcı olunması Özel finansal kararların alınmasına yardımcı olunması
AMAÇ 1: TOPLAM MALİYET VE BİRİM MALİYETLERİN BELİRLENMESİ Sağlık kuruluşlarının klinik, poliklinik, tedavi üniteleri ve eğitim üniteleri gibi Esas Üretim Gider Yerlerinin toplam ve birim maliyetlerinin belirlenmesi Sağlık kuruluşlarının laboratuvar, ameliyathane, eczane, doğumhane gibi Yardımcı Üretim Gider Yerlerinin toplam ve birim maliyetlerinin belirlenmesi Sağlık kuruluşlarının Esas Üretim Gider Yerlerine hizmet veren Yardımcı Hizmet Gider Yerlerinin toplam ve birim maliyetlerinin belirlenmesi Sağlık kuruluşlarının Ar-Ge, Pazarlama Satış Dağıtım ve Genel Yönetim Gider Yerlerinin toplam maliyetlerinin belirlenmesi
AMAÇ 2.1 GİDER DENETİMLERİNİN SAĞLANMASI Giderlerin fonksiyonları itibariyle denetimlerinin sağlanması Mal Üretim Giderleri Hizmet Üretimi Giderleri Araştırma ve Geliştirme Giderleri Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri Genel Yönetim Giderleri Finansman Giderleri
( 7/A SEÇENEĞİ ) FONKSİYONLARINA GÖRE 710 Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri Hesabı 720 Direkt İşçilik Giderleri Hesabı 730 Genel Üretim Giderleri Hesabı 740 Hizmet Üretim Maliyeti Hesabı 750 Araştırma ve Geliştirme Giderleri Hesabı 760 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri Hesabı 770 Genel Yönetim Giderleri Hesabı 780 Finansman Giderleri Hesabı 7A SEÇENEĞİ.doc
AMAÇ 2.2 GİDER DENETİMLERİNİN SAĞLANMASI Giderlerin, gider yerleri itibariyle denetimlerinin sağlanması Esas Üretim Gider Yerleri Yardımcı Üretim Gider Yerleri Yardımcı Hizmet Gider Yerleri Üretim Yerleri Yönetimi Gider Yerleri Araştırma ve Geliştirme Gider Yerleri Pazarlama Satış ve Dağıtım Gider Yerleri Genel Yönetim Gider Yerleri
AMAÇ 2.3 GİDER DENETİMLERİNİN SAĞLANMASI Giderlerin çeşitleri (türleri) itibariyle denetimlerinin sağlanması İlk Madde ve Malzeme Giderleri İşçi Ücret ve Giderleri Memur Ücret ve Giderleri Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Çeşitli Giderler Vergi Resim ve Harçlar Amortisman Giderleri Finansman Giderleri
( 7/B SEÇENEĞİ ) ÇEŞİTLERİNE GÖRE AYRIM 790 İlk Madde ve Malzeme Giderleri Hesabı 791 İşçi Ücret ve Giderleri Hesabı 792 Memur Ücret ve Giderleri Hesabı 793 Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler Hesabı 794 Çeşitli Giderler Hesabı 795 Vergi, Resim ve Harçlar Hesabı 796 Amortismanlar ve Tükenme Payları Hesabı 797 Finansman Giderleri Hesabı 798 Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı 799 Üretim Maliyet Hesabı 7B SEÇENEĞİ.doc
AMAÇ 2.4 GİDER DENETİMLERİNİN SAĞLANMASI Giderlerin ürünler itibariyle denetimlerinin sağlanması Yatan Hasta Maliyetleri, Yatak Maliyetleri ve Hasta Günü Maliyetleri Kliniklerde Hasta Günü Maliyetleri, Polikliniklerde Muayene Maliyetleri, Ameliyathanelerde Ameliyat Maliyetleri, Doğumhanelerde Doğum Maliyetleri, Laboratuvarlarda Tetkik Maliyetleri, Tedavi Ünitelerinde Tedavi Seansı Maliyetleri, Eğitim Ünitelerinde Eğitim Süresi Maliyetleri Hastalık Maliyetleri
AMAÇ 3 PLANLAMAYA YARDIMCI OLMAK İşletme bütçelerinin hazırlanması için gerekli maliyet bilgilerinin üretilmesi Maliyet analizleri için gerekli maliyet bilgilerinin üretilmesi Sektör planlarının hazırlanması için üst planlama kuruluşlarına (DPT vb) maliyet bilgilerinin üretilmesi
AMAÇ 4 ÖZEL FİNANSAL KARARLARIN ALINMASINA YARDIMCI OLMA Fiyatlama kararları Kapasite kararları Makine ve donanım yenileme kararları Uygun ürün karışımı kararları Ürün karlılık analizleri
MALİYET SİSTEMİNİN OLUŞTURULMASI VE MALİYET HESAPLAMA YÖNTEMLERİ Üretilen mal ve hizmetlerin maliyetlerinin ölçülmesi işletmenin benimsediği maliyet sistemi doğrultusunda yapılır. Başka bir deyişle, çeşitli maliyet hesaplama yöntemlerinin birleşiminden maliyet sistemleri ortaya çıkar.
ÖRNEK Örneğin X hastanesine ilişkin bilgiler Aralık ayı itibari ile aşağıdaki gibidir; Üretimde kullanılan ilk mad. malz. = 85.000.000 Direkt işçilik = 10.000.000 Gen. Üretim Gid. ( Sabit ) = 30.000.000 Gen. Üretim Gid.( Değişken ) = 10.000.000 Kapasite kullanım oranı %80
İlgili Olduğu Zamana Göre Maliyet Muhasabesi Yöntemleri MALİYET MUHASEBESİ YÖNTEMLERİ Maliyetlerin İçeriğine Göre Maliyet Muhasebesi Yöntemleri Maliyetlerin Saptanma Biçimine Göre Maliyet Muhasebesi Yöntemleri FİİLİ MALİYET YÖNTEMİ Geleceğe Yönelik Maliyet Yöntemleri TAM MALİYET YÖNTEMİ NORMAL MALİYET YÖNTEMİ DEĞİŞKEN MALİYET YÖNTEMİ ASAL(İLK-DİREKT) MALİYET YÖNTEMİ SİPARİŞ (iş EMRİ) MALİYET YÖNTEMİ EVRE (SAFHA) MALİYET YÖNTEMİ TAHMİNİ MALİYET YÖNTEMİ STANDART MALİYET YÖNTEMİ
MALİYET KAPSAMINA GÖRE MALİYET YÖNTEMLERİ TAM MALİYET YÖNTEMİ DEĞİŞKEN MALİYET YÖNTEMİ NORMAL MALİYET YÖNTEMİ ASAL MALİYET YÖNTEMİ (DİREKT MALİYET)
TAM MALİYET YÖNTEMİ Üretimde kullanılan ilk mad. malz. = 85.000.000 Direkt işçilik = 10.000.000 Gen. Üretim Gid. (Sabit) = 30.000.000 Gen. Üretim Gid. (Değişken) = + 10.000.000 Tam Maliyet Sistemi: 135.000.000 Direkt İlk Madde Malz. + Direkt İşçilik + Genel Üretim Gid. (SABİT+DEĞİŞKEN)
NORMAL MALİYET YÖNTEMİ Üretimde kullanılan ilk mad. malz. = 85.000.000 Direkt işçilik = 10.000.000 Gen. Üretim Gid. ( Sabit %80) = 24.000.000 Gen. Üretim Gid. ( Değişken ) = + 10.000.000 Normal Maliyet Sistemi: 129.000.000 Direkt İlk Madde Malz. + Direkt İşçilik + Genel Üretim Gid. (SABİT-Kapasite Oranında+DEĞİŞKEN)
DEĞİŞKEN MALİYET YÖNTEMİ Üretimde kullanılan ilk mad. malz. = 85.000.000 Direkt işçilik = 10.000.000 Gen. Üretim Gid. ( Değişken ) = + 10.000.000 105.000.000 Değişken Maliyet Sistemi: Direkt İlk Madde Malz. + Direkt İşçilik + Genel Üretim Gid. (DEĞİŞKEN)
DİREKT MALİYET YÖNTEMİ Üretimde kullanılan ilk mad. malz. = 85.000.000 Direkt işçilik = + 10.000.000 95.000.000 Direkt Maliyet Sistemi: Direkt İlk Madde Malz. + Direkt İşçilik
MALİYETLERİN SAPTANMA ŞEKLİNE GÖRE MALİYET YÖNTEMLERİ SİPARİŞ MALİYET YÖNTEMİ EVRE (SAFHA) MALİYET YÖNTEMİ
SİPARİŞ MALİYETLEME YÖNTEMİ Çeşitli türde ve çoğu kez hekimlerin / hastaların istekleri ile verdikleri siparişler üzerine, her bir hizmetin veya hizmet grubunun maliyetlerinin ayrı ayrı izlendiği sisteme, sipariş maliyeti sistemi denir. Bu sistemde önemli olan özellik ve temel amaç; her bir hizmet için üretim maliyeti unsurlarının, üretim eyleminin başlangıcından tamamlanmasına kadar geçen zaman içinde mümkün olduğu ölçüde ayrı ayrı izlenmesidir.
SİPARİŞ MALİYETLEME YÖNTEMİ DMM A SAĞLIK HİZMETİ DİM GİM B SAĞLIK HİZMETİ
SAFHA (EVRE) MALİYETLEME YÖNTEMİ Bu sistemde, her bir üretim safhasında oluşan toplam maliyetlerin söz konusu safhada gerçekleştirilen toplam üretim miktarına bölünmesiyle, her safhanın ortalama birim maliyeti bulunur. Her bir safhaya ait bulunan ortalama birim maliyet, ilgili safhada tamamlanıp, izleyen safhaya devredilecek birim sayısıyla çarpılmak suretiyle devredilen birimlerin toplam maliyeti bulunur.
SAFHA MALİYETLEME YÖNTEMİ DMM DİM + GİM = ŞEKİLLENDİRME MALİYETİ I. SAFHA % 100 II. SAFHA % 100 HİZMET SUNUMUNUN TAMAMLANMASI I de tamamlanıp II ye gönderilen II de tamamlanıp TABURCU İŞLEMLERİ
MALİYETLERİN SAPTANMASI ZAMANINA GÖRE MALİYET YÖNTEMLERİ FİİLİ MALİYET YÖNTEMİ TAHMİNİ MALİYET YÖNTEMİ STANDART MALİYET YÖNTEMİ
Fiili (Gerçek) Maliyetleme: Gerçekleşmiş tutarlara dayanır. Uygulamadaki en yaygın sistemdir. Öngörü Maliyetleme: Tahmini tutarlara dayanır. Planlama ve kontrol aracı olarak kullanılır Tahmini Maliyetleme: Geçmiş dönemlere dayanılarak yapılan maliyet sistemidir. Standart Maliyetleme: Bilimsel esaslara dayanılarak yapılan maliyet sistemidir.
Maliyet Muhasebesi Sistemi Örnekleri 1. Fiili - Tam - Sipariş M.S. 2. Fiili - Normal - Sipariş M. S. 3. Fiili - Değişken - Sipariş M. S. 4. Fiili - Asal - Sipariş M. S. 5. Tahmini - Tam - Sipariş M.S. 6. Tahmini - Normal - Sipariş M. S. 7. Tahmini - Değişken - Sipariş M. S. 8. Tahmini - Asal - Sipariş M. S. 9. Standart - Tam - Sipariş M.S. 10. Standart - Normal - Sipariş M. S. 11. Standart - Değişken - Sipariş M. S. 12. Standart - Asal - Sipariş M. S. 13. Fiili - Tam - Evre M.S. 14. Fiili - Normal - Evre M. S. 15. Fiili - Değişken - Evre M. S. 16. Fiili - Asal - Evre M. S. 17. Tahmini - Tam - Evre M.S. 18. Tahmini - Normal - Evre M. S. 19. Tahmini - Değişken - Evre M. S. 20. Tahmini - Asal - Evre M. S. 21. Standart - Tam - Evre M.S. 22. Standart - Normal - Evre M. S. 23. Standart - Değişken - Evre M. S. 24. Standart - Asal - Evre M. S.
SAĞLIK KURULUŞLARINDA MALİYET MUHASEBESİ SİSTEMİ KURULUŞ AŞAMALARI Amaç tespiti Amaçlara uygun bir maliyet muhasebesi sisteminin seçimi Kurum organizasyonunun tanımlanması Hesap planı seçimi ve kurum organizasyonunun bu plana adaptasyonu Kayıt araçlarının geliştirilmesi Sonuçların raporlanması
AMAÇ BELİRLEMESİ Üretilen hizmetlerin toplam ve birim maliyetlerinin belirlenmesi Gider Denetimi Bütçeleme Fiyatlama
AMAÇLARA UYGUN BİR MALİYET MUHASEBESİ SİSTEMİ SEÇİMİ Fiili - Tam - İş Emri (Sipariş) MMS Fiili - Normal - İş Emri (Sipariş) MMS Fiili - Değişken - İş Emri (Sipariş) MMS Standart - Değişken - İş Emri (Sipariş) MMS
KURUM ORGANİZASYONUNUN TANIMLANMASI Gider yerlerinin tanımlanması ve sınıflanması uzmanlık dallarına göre gider yerleri_son3.xls Gider türlerinin tanımlanması ve sınıflanması GİDER ÇEŞİTLERİ ÇALIŞMASI 17.07.2011.xls
HESAP PLANI SEÇİMİ VE KURUM ORGANİZASYONUNUN HESAP PLANINA ADAPTASYONU Serbest Hesap Planları Tekdüzen Muhasebe Sistemi Hesap Planı Bağımsız Muhasebe Sistemi Hesap Ayrılığı Muhasebe Sistemi 7 / A Seçeneği 7 / B Seçeneği
KAYIT ARAÇLARININ GELİŞTİRİLMESİ Muhasebe fişlerinin geliştirilmesi Muhasebe defterlerinin geliştirilmesi Maliyet tablolarının geliştirilmesi Raporlama araçlarının geliştirilmesi