Veteriner İlaç Kalıntıları - Giriş Workshop Bursa 16/17 Ekim 2007 John Gilbert Science Director Central Science Laboratory j.gilbert@csl.gov.uk
Mevzuat ve kalıntı izleme AEL saptanması ADI saptanması İnsan sağlığını ilgilendiren tüm kalıntıların belirlenmesi Maksimum Kalıntı Limitlerinin konulması (MRLs) Atılım sürelerinin saptanması Hayvan ürünlerinin AB programlarına ve zorunlu olmayan programlara uygunluğunu sağlamak için izlenmesi
lumsuz Etkisi Gözlenmemiş Düzey o bservable Adverse Effect Level (AEL) Aktif maddenin, besleme çalışması ile belirlenen, olumsuz etki göstermediği en yüksek konsantrasyonu
Kabul Edilebilir Günlük Doz Saptanması Acceptable Daily Intake (ADI) Bir maddenin, günlük tüketim ile hayat boyu tüketiciye risk oluşturmayacak, vücut ağırlığına göre belirlenen miktar. ADI yi aşan dozlar, hayat boyunca alınan ortalama doz önemli olduğundan, kabul edilebilmektedir.
ADI değerlerinin saptanmasından sorumlu uluslararası kuruluşlar EU Committee for Medicinal Products for Veterinary Use (CVMP) European Food Safety Authority (EFSA) sets limits for feed additives Codex Alimentarius WH/FA - JECFA
İnsan sağlığını ilgilendiren tüm kalıntıların belirlenmesi Farklı türler için değişik ilaçların kullanıldığının farkında olmak Tedavi gören hayvanlar kalıntı olarak ana maddeden ziyade matabolit üretebilirler
Maksimum Kalıntı Limitlerinin Belirlenmesi (MRLs) Kullanılan maddenin yasal olması durumunda aşağıdakiler dikkate alınarak ADI yenilebilir dokuya bölünür: Her gün ne kadar gıda yenmektedir (veterinary hypothetical diet) Her gıdada ne kadar madde bulunmaktadır e kadar madde metabolize edilmiştir. Kalıntının diğer kaynakları ör. ilaçlar
Veterinary Hypothetical Diet Günlük Tüketim MRL belirlenmesinde kullanılan üst miktarlar Karaciğer Kas Böbrek Yağ Bal 100g 300g 50g 50g 20g (balık için deri dahil) Kanatlı ve domuz eti için yağ ve deri Süt 1.5L Yumurta 100g
Atılım sürelerinin saptanması Yenebilir dokularda kalıntının MRL in altına düşebilmesi için tedaviden sonra geçmesi gereken süre Atılım süreleri CVMP (ya da ulusal onay mercileri) tarafından belirlenir
Bazı veteriner ilaçları sınıfları Anthelmintics karaciğer kurdu, şerit, yuvarlak kurtlar vb. gibi parazitlerin kontrolünde kullanılır Coccidiostats kanatlı üretiminde yaygın bir protozoa hastalığı olan coccidiosis in kontrolünde kullanılır coccidiostats koruyucu olarak kullanılır Hormonlar büyüme artışı için kullanılır. AB de sentetik veya doğal hormonlar yasaklanmıştır Antimicrobials mikroorganizmaların kontrolü için kullanılır antibiyotikler, dezenfektanlar, koruyucular vb.
Uygunluğu sağlamak için Hayvansal Ürünlerin İzlenmesi Resmi Program (SS) İngiltere nin Direktif 96/23/EC ve Karar 97/747/EC ye karşı olan yükümlülüklerini yerine getirir Resmi Programı destekleyen zorunlu olmayan program ise temel olarak ithal ürünlere odaklanır
İngiltere de numune toplama Sınır Denetleme oktaları (BIPs) Liman Sağlık Yetkilileri Yumurta Pazarlama Denetim Kurulu Et Hijyeni Servisi Veterinerler hayvanları mezbahada inceler Devlet Veteriner Servisi
SS de analiz edilen madde türleri Madde Türü Yumurta Çiftlik Balığı Ürün Türleri Av Bal Süt Kanatlı Kırmızı et Hormonlar X X X ß-agonistler X X X EK IV maddeleri X X X X X X X Antimicrobials X X X X X X X Anthelmintics X X X X X X Coccidiostats X X X X Carbadox X Pestisidler ve PCBler X X X X X X X Ağır metaller X X X X X X Mikotoksinler X X X X X Malachite/Leucomalachite Green X
2006 Zorunlu lmayan Denetleme Programı Pişmiş kanatlı ithal Çiğ kanatlı ithal Çiftlik balığı ithal Bal ithal Çiftlik sıcaksu kabukluları ithal Sıcaksu karideslerinde itrofuranlar için marka ismi araştırması
AB Düzenlemeleri 27 Mart CCommission 2002 Komisyon Decision Kararı of 27 March 2002 Tayland dan ithal edilen insan tüketimine yönelik kanatlı eti, belirli balıklar ve su ürünleri ile ilgili belirli koruyucu ölçümlere dair (dosya numarası C(2002) 1319 de bildirilmiştir) 11 Ekim Commission 2002 Komisyon Decision Kararı of 11 ctober 2002 Brezilya dan ithal edilen insan tüketimine yönelik kanatlı eti, kanatlı eti ürünleri ve kanatlı eti preparatları ile ilgili belirli koruyucu ölçümlere dair (dosya numarası C(2002) 3692 de bildirilmiştir)
İthal hayvan ürünlerinde Chloramphenicol ve itrofuran testleri Kloramfenikol ve nitrofuran su ürünleri, bal ve kanatlılarda yasaklanmış maddelerdir tespit edilebilen herhangi seviye ihlaldir Eylül/Ekim 2001 Çin ve Vietman dan gelen tüm karideslerde kloramfenikol testleri Çin den bal dahil bütün ithalatların yasaklanması isan 2002 su ürünlerinde nitrofuran testleri Kasım 2002 Brezilya dan gelen tüm kanatlı ürünlerinin testleri
Furazolidone (nitrofuran) derivatizasyonu 2 Furazolidone 2 BzAZ H 2 tissue bound HCl hydrolysis 2-nitrobenzaldehyde AZ
itrofuranlar 2 Furazolidone 2 BzAZ 2 Furaltadone 2 BzAMZ 2 H H itrofurantoin 2 BzAHD 2 H H 2 H H 2 itrofurazone Ana ilaç 2 BzSC Derivatif
Tavukta itrofuran metabolitleri Tarama metodu. Geri kazanım spike Job4103_Data013 AHD 1.0 ppb 100 % 8.73 8.10 41 Job4103_Data013 9.49 11.42 11.88 13.51 14.12 14.51 14.99 min 249 134 AZ 0.3 ppb 100 % 13.03 8.53 11.99 12 13.5314.12 15.06 15.66 Job4103_Data013 min 236 134 SC 1.0 ppb 100 % 8.40 5 Job4103_Data013 14.10 min 209 166 AMZ 0.3 ppb 100 % 335 291 d 5 -AMZ Int. Std. 3 Job4103_Data013 100 % 11.40 8.29 6 8.00 10.00 12.00 14.00 min min
Karideste AMZ positif doğrulaması 0.47 ppb kalıntı M+H + den üç MS/MS geçişi Data19545U16 Smooth(Mn,2x2) 100 % BzAMZ 335 > 128 MRM of 11 channels,es+ 335.2 > 128.1 2.976e+004 6 8.03 14.52 min Data19545U16 Smooth(Mn,2x2) MRM of 11 channels,es+ 100 BzAMZ 335 > 291 335.2 > 291.15 7.514e+004 % 2 11.26 14.74 min Data19545U16 Smooth(Mn,2x2) MRM of 11 channels,es+ 100 BzAMZ 335 > 262 335.2 > 262.15 2.280e+004 (Tarama geçişi) % 8 9.32 14.78 15.33 8.0 10.0 12.0 14.0 16.0 min
HPLC-MS/MS için Kalite Güvence Kriterleri Ölçme Kalibrasyon Tespit sabiti Kalibrasyon farkları Intercept Kimlik doğrulama HPLC performansı Alıkonma zamanı standartlarla karşılaştırma Kör numunede bulunmaması Ratio of abundances of multiple precursorproduct ion pairs c.f. standards
Pozitif sonuç bulmanın önemi İthalatçılar/üreticiler Karides sevkiyatları imha edildi her biri yaklaşık $80,000 değerinde İngiltere de testler sonucu son 12 ayda yaklaşık $3-4,000,000 değerinde gıda imha edilmiştir Global Tayland dan dondurulmuş karides ihracatı (176,000 ton) %40 düşmüştür Çin den bal ithalinin yasaklanması bal fiyatlarını yükseltmiştir
AB RASFF 2005 Uyarıları Problem alanı Uyarı bildirileri Bilgi bildirileri Patojenler 264 320 Kompozisyon 185 165 Katkı maddeleri 101 139 Mikotoksinler 87 906 Veteriner İlaçları 43 124 Toplam 974 2254
BİRLİK REFERAS LABRATUVARLARI VETERİER HALK SAĞLIĞI (Kalıntılar) 1. BVL (Berlin) (Madde grupları: A5, B2a, B2b ve B2e) 2. AFSSA (Fougères) (Madde grupları: A6, B1 ve B3e) 3. RIVM (Bilthoven) (Madde grupları : A1, A2, A3, A4, B2d ve B3d) 4. ISS (Rome) (Madde grupları : B3c)
Sonuçlar Risk değerlendirme süreci ile veteriner ilaç kalıntılarının düzenlenmesi için güçlü bilimsel temel AB içerisinde kapsamlı ve sistematik izleme ile birlikte AB ve üçüncü ülke ürünlerine güçlü yasaların uygulanması