PERİODİK CETVEL Periyodik cetvel, elementlerin atom numaraları temel alınarak düzenlenmiş bir sistemdir. Periyodik cetvelde, nötr atomlarının elektron içeren temel enerji düzeyi sayısı aynı olan elementler aynı yatay sırada (periyotta), kimyasal özellikleri birbirine benzeyen elementler aynı düşey sütunda (grupta) yer alır. Periyotlar (yatay sıralar) bir soygaz (asal gaz) ile sonlanır. Periyodik cetvelin bu şekilde düzenlenmesi elementlerin fiziksel ve kimyasal özellikleri ile ilgili bilgilerin kavranmasında birçok kolaylık sağlar. Periyodik cetvelde yeri bilinen bir elementin; Metal ya da ametal oluşu Elektron verebilme ya da alabilme eğilimlerinin başka elementlere göre durumu Başka bir elementle oluşturduğu bileşiğin kovalent ya da iyonik yapılı oluşu Bileşiklerinde alabileceği değerlikler İyonlaşma enerjisi, elektronegatifliği, atom çapı niceliklerinin başka elementlere göre büyüklüğü Kimyasal tepkimelere girebilme yatkınlığı (aktifliği) kolayca anlaşılmaktadır. PERİOT VE GRUP Periyodik cetveldeki yatay sıralara periyot, düşey sütunlara ise grup denir. Elementlerin periyodik cetveldeki periyodunu ve grubunu bulmak için nötr atomunun temel haldeki elektron dağılımından yararlanılır. Elektron dağılımındaki en yüksek temel enerji düzeyi numarası (baş kuantum sayısı) periyot numarasına, değerlik elektronlarının sayısı ise grup numarasına eşittir. Elektron dizilişi s ya da p orbitali ile sonlanan elementler A gruplarında, d orbitali ile sonlanan elementler B gruplarında yer alır. B grubu elementlerine geçiş elementleri denir. Elektron dizilişi f orbitali ile sonlanan elementler iç geçiş elementleridir, lantanitler ve aktinitler olarak adlandırılırlar. ÖRNEK 1 Periyodik cetvelde yeri bilinen bir element için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle bilinemez? A) Nötr atomunun değerlik elektron sayısı B) Nötr atomunun elektron içeren temel enerji düzeyi sayısı C) Atom numarası D) Kütle numarası E) Çekirdeğin elektriksel yükü Periyodik cetvelde yeri (periyodu ve grubu) bilinen elementin, periyot numarası temel enerji düzeyi sayısına, grup numarası değerlik elektron sayısına eşit olduğu için temel enerji düzeyi sayısı ve değerlik elektron sayısı bilinir. Bir elementin, periyodik cetvelde yeri biliniyorsa, atom numarası ve proton sayısı (çekirdek yükü) bilinir. Fakat nötron sayısı bilinemez, bu nedenle kütle numarası da bilinemez. anıt : D Nötr atomlarının temel haldeki elektron dizilişleri yazılarak, elementlerin periyodik cetveldeki yerlerinin belirlendiğini söylemiştik. Şimdi, bunu örneklerle inceleyelim: 3 Li : 1s2 2s 1 2. periyot 1A grubu Elektron dizilişi s orbitali ile sonlandığından, Li elementi periyodik cetvelin A gruplarında yer alır. En yüksek temel enerji düzeyi 2, değerlik elektron sayısı 1 olduğu için, 2. periyot 1A grubu elementidir. 16 S : 1s2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 4 3. periyot 6A grubu Elektron dizilişi p orbitalleri ile sonlandığından, S elementi periyodik cetvelin A gruplarında yer alır. En yüksek temel enerji düzeyi 3, değerlik elektron sayısı 6 olduğu için, 3. periyot 6A grubu elementidir. 21 Sc : 1s2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 2 3d 1 4. periyot 3B grubu Elektron dizilişi d orbitalleri ile sonlandığından, Sc elementi periyodik cetvelin B gruplarında yer alan bir geçiş elementidir. En yüksek temel enerji düzeyi 4, değerlik elektron sayısı 3 olduğu için, 4. periyot 3B grubu elementidir. ÖRNEK 2 2, 13, 18 T ve elementlerinin periyodik cetveldeki 23 yerleri nedir? 2 : 1s2 in elektron dağılımı 1s 2 ile sonlandığına göre, elementi 1. periyottadır. elementi, elektron dağılımı s 2 ile sonlandığı halde bir soygazdır ( 2 He). Bu nedenle, periyodik cetvelin 2A grubunda değil, 8A grubunda yer alır (özel durum).
13 : 1s2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 1 ; 3. periyot 3A grubu 18 T : 1s2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 ; 3. periyot 8A grubu 23 : 1s2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 4s 2 3d 3 ; 4. periyot 5B grubu PERİODİK CETVELDE BLOKLAR Periyodik cetvelde, elektron dizilişi s orbitali ile biten elementler s blok elementleri, p orbitali ile biten elementler p blok elementleri, d orbitali ile biten elementler d blok elementleri ve f orbitali ile biten elementler f blok elementleridir. Aşağıda periyodik cetvelin bloklarının birbirine göre durumu, periyotların ve grupların numaraları gösterilmiştir. 1.P 2.P 3.P 4.P 5.P 6.P 7.P 1A H 2A 3B 4B 5B 6B 7B 8B 8B 8B 1B 2B * ** 3A 4A 5A 6A 7A s blok d blok p blok * ** f blok 8A He Lantanitler Aktinitler En soldaki daha koyu olarak gösterilen bölge s blok elementlerinin, en sağdaki daha az koyu bölge p blok elementlerinin bulunduğu bloklardır. 8A grubundaki p blok elementleri soygazlardır. d blok elementleri 4. periyottan itibaren, f blok elementleri, 6. periyottan itibaren yer alır. s blok elementlerinin tümü (1. periyot hariç) metaldir. p blok elementleri metaller ve ametallerden oluşur. d ve f blok elementlerinin tümü metaldir. ÖRNEK 3 elementi, s blokta 3. yatay sıra elementidir. elementi, p blokta 4. yatay sıra elementidir. elementi, d blokta 4. yatay sıra elementidir. ukarıda blokları ve yatay sıraları verilen elementlerden hangileri kesinlikle metaldir? s blokta, 1. yatay sıradaki H ve He elementleri dışındaki diğer tüm elementler ile d bloktaki tüm elementler (geçiş elementleri) metaldir. p blok elementleri ise, metal ya da ametal olabilir. anıt : ve ÖRNEK 4 Periyodik cetvelle ilgili, I. Soygazlar, periyotlarının son elementidir. II. Aynı gruptaki elementlerin kimyasal özellikleri benzerdir. III. Aynı periyottaki elementlerin değerlik elektron sayıları eşittir. Soygazların elektron dağılımı np 6 (He ninki 1s 2 ) ile sonlanır ve 8A grubunda (periyotların sonunda) yer alırlar. Aynı gruptaki elementlerin değerlik elektron sayıları eşittir ve bu nedenle benzer kimyasal özellik gösterirler. Aynı periyottaki elementlerin elektron içeren temel enerji düzeyi sayıları eşittir, değerlik elektron sayıları ise farklıdır. anıt : I ve II PERİOTLAR (ATA SIRALAR) Periyodik cetvelde, 7 periyot (yatay sıra) vardır. Günümüzde bilinen 116 element vardır. Bu elementler 7 periyodu doldurmamaktadır. 7 periyodun toplam kapasitesi 118 elementtir. Bir periyottaki bütün element atomlarının temel enerji düzeyi sayılarının birbirine eşit olduğunu öğrenmiştik. Periyotta soldan sağa doğru gidildikçe (atom numarası arttıkça) atom çekirdeğinin çekim gücü, elementlerin değerlik elektron sayısı artar, kimyasal özellikleri değişir. Periyotlar, 1A grubuyla başlar ve 8A grubuyla sonlanır. Bir periyotta 1A grubundan 8A grubuna doğru gidildikçe elementlerin, Elektron verme eğilimi ve metal aktifliği azalır. Elektron alma eğilimi ve ametal aktifliği artar. Atom çapı küçülür. Birinci iyonlaşma enerjisi artar. Değerlik elektron sayısı artar. Temel enerji düzeyi sayısı değişmez. Elektron ilgisi ve elektronegatiflik artar. Bir periyotta, 1. iyonlaşma enerjisi en yüksek olan element 8A grubunda, en düşük olan element 1A grubunda yer alır. Ametal aktifliği ve elektron alma eğilimi en fazla olan element 7A grubunda, metal aktifliği ve elektron verme eğilimi en fazla olan element 1A grubunda yer alır. ÖRNEK 5 Aynı periyotta yer alan,, ve T elementleri ile ilgili, aşağıdaki bilgiler veriliyor. s blok, ve p blok, T d blok elementidir. alnızca elementi ametal özelliği göstermektedir. Buna göre,,, ve T elementlerinin periyotta soldan sağa doğru sıralanışı nasıldır? Bloklar, periyotta soldan sağa doğru s, d ve p şeklinde sıralanır. s d p T ve Aynı periyotta, metaller daha solda, ametaller daha sağda yer aldığından, bir ametal olan elementi en sağdadır. Bu nedenle elementlerin soldan sağa doğru sıralanışı,, T,, şeklindedir. anıt :, T,, GRUPLAR (DÜŞE SÜTUNLAR) Aynı grupta yer alan elementlerin değerlik elektron sayılarının aynı, kimyasal özelliklerinin benzer olduğunu öğrenmiştik. Elektron dizilişi, s ve p orbitali ile biten elementlerin A gruplarında, d orbitali ile biten elementlerin B gruplarında olduğunu, B grubu elementlerine geçiş elementi denildiğini de biliyoruz.
3. ve 4. periyotlarda yer alan 1A, 2A ve 3A grubu elementleri ve 4. periyottaki B grubu elementleri metaldir, 5A, 6A, 7A grubu elementleri ise ametaldir. Elementlerin grup numaralarından, bileşiklerinde alabilecekleri değerlikler anlaşılabilir. Örneğin, 1A, 2A ve 3A grubu elementleri sırasıyla +1, +2 ve +3 değerliklerini alır. 5A grubu elementleri 3 ile +5, 6A grubu elementleri 2 ile +6, 7A grubu elementleri 1 ile +7 ve bunlar arasındaki bazı değerlikleri alır. ÖRNEK 6 Aynı periyotta yer alan, ve elementlerinden, biri s blokta, biri d blokta, diğeri p blokta yer almaktadır. Bu elementlerden, bileşiklerinde +2, +4, +6 ve +7 değerliklerini alabilmekte, negatif ( ) değerlik almamaktadır., bileşiklerinde 2, +2, +4 ve +6 değerliklerini alabilmekte, ise yalnızca +2 değerlik almaktadır. Buna göre, elementlerin periyodik cetveldeki grupları nedir? Alkali Metaller (1A grubu) : Alkali metaller, bulundukları periyodun ilk elementidir. ( 1 H hariç. H elementi 1. periyodun ilk elementidir; ancak alkali metal değil, bir ametaldir.) 3 Li, 11 Na, K elementleri, alkali metaldir. Nötr atomlarının elektron dağılımları s 1 orbitali ile sonlanır. Bileşiklerin- 19 de +1 değerlik alırlar. Alkali metaller, periyotlarının elektron verme eğilimi (metal aktifliği) en fazla olan elementleri olup birinci iyonlaşma enerjileri de periyotlarındaki diğer elementlerinkinden daha düşük, atom çapları daha büyüktür. Toprak Alkali Metaller (2A grubu) : Toprak alkali metaller, bulundukları periyotların ikinci elementidir. ( 2 He hariç. He elementi, 1. periyodun ikinci elementidir. Ancak, toprak alkali metal değil, bir soygazdır.) 4 Be, 12 Mg, Ca elementleri, toprak alkali metaldir. Nötr 20 atomlarının elektron dağılımı s 2 ile sonlanır. Bileşiklerinde +2 değerlik alırlar. elementi, +7 ye kadar pozitif değerlikler alabilen, negatif değerlik alamayan bir element olduğuna göre, metaldir, değerlik elektron sayısı 7 dir. d blok elementi olup 7B grubunda yer alır. elementi, 2 ile +6 arasında değerlikler alabildiğine göre, ametaldir, değerlik elektron sayısı 6 dır. p blok elementi olup 6A grubunda yer alır. elementi, yalnızca +2 değerlik alabildiğine göre, değerlik elektron sayısı 2 dir. s blok elementi olup 2A grubunda yer alır. anıt : : 7B grubu, : 6A grubu, : 2A grubu Aynı grupta yer alan elementlerde, atom numarası arttıkça (grupta yukarıdan aşağıya doğru gidildikçe) elementlerin, Elektron verme eğilimi ve metal aktifliği artar. Elektron alma eğilimi ve ametal aktifliği azalır. Atom çapı artar. Birinci iyonlaşma enerjisi azalır. Değerlik elektron sayısı değişmez. Temel enerji düzeyi sayısı artar. Elektron ilgisi ve elektronegatiflik azalır. ÖRNEK 7 : 1s 1, : 1s 2, : 1s 2 2s 1 Nötr atomlarının elektron dizilişleri yukarıda verilen, ve elementlerinin birinci iyonlaşma enerjilerini karşılaştırınız. : 1. periyot 1A grubu, : 1. periyot 8A grubu, : 2. periyot 1A grubu, elementleridir. Birinci iyonlaşma enerjisi, aynı periyotta soygaza doğru gidildikçe artar ( < ), aynı grupta aşağı doğru inildikçe azalır ( < ). anıt : > > PERİODİK CETVELDE BAI GRUPLAR Bu bölümde, periyodik cetveldeki 1A, 2A, 7A ve 8A gruplarındaki elementlerin özelliklerini inceleyeceğiz. Halojenler (7A grubu) : Halojenler, nötr atomlarının elektron dağılımı p 5 ile sonlanan, bulundukları periyodun sondan bir önceki elementleridir. 9 F, 17 CI, 35 Br, 53 I elementleri halojendir. İyonik bileşiklerinde 1 değerlikli, kovalent bileşiklerinde 1 ile +7 ve bu aralıktaki pozitif (+) değerlikleri alabilirler. Halojenlerin bulundukları periyottaki diğer elementlere göre, elektron alma eğilimleri, ametal aktiflikleri ve elektronegatiflikleri en fazladır. Halojenler, element halinde iki atomlu moleküller şeklinde bulunur (F 2, CI 2, Br 2, I 2 ). Soygazlar (Asal gazlar) (8A grubu) : Soygazlar, bulundukları periyodun sonuncu elementleridir. Nötr atomlarının elektron dağılımı p 6 ile sonlanır ( 2 He : 1s 2 ). Değerlik orbitallerinin tümü dolu olduğu için, kimyasal tepkimelere girme yatkınlıkları çok azdır ve iyonlaşma enerjileri çok yüksektir. Kolay kolay bileşik yapmazlar. Elementleri bir atomlu moleküller halindedir. Erime ve kaynama noktaları çok düşüktür. Oda koşullarında tümü, gaz halindedir. ÖRNEK 8 Aynı periyottaki elementlerden geçiş elementi, halojen, ise alkali metaldir. Buna göre,, ve elementleri ile ilgili, I. ile arasında iyonik bileşik oluşur. II. 1. iyonlaşma enerjileri > > dir. III. elementi d blok, ve elementleri p bloktadır. Aynı periyotta yer alan alkali metali 1A grubunda ve s blokta, halojeni 7A grubunda ve p blokta, geçiş elementi B gruplarında ve d bloktadır. Atom numaraları < < dir. 1. iyonlaşma enerjileri > > dir. ile metal, ise ametaldir. Metal ile ametal arasında oluşan bileşikler iyoniktir. Öyleyse, I. ve II. açıklamalar doğru, III. açıklama yanlıştır. anıt : I ve II
1. LÜ TEST 35 1 iyonunun elektron sayısı, nötron sayısına eşittir. Buna göre, nötr atomu için, aşağıdaki açıklamalardan A) Ametaldir. B) 3. periyotta yer alır. C) p bloktadır. D) 5A grubunda yer alır. E) Değerlik elektronları s ve p orbitallerinde bulunur. 35 1 iyonunun elektron sayısını ve nötron sayısını a kabul edelim. 35 1 iyonunun atom numarası, a 1 ya da 35 a dır. a 1 = 35 a 2a = 36 a = 18 dir. Öyleyse, in atom numarası 17 dir. Nötr atomunun elektron dağılımı, : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 5 şeklindedir., 3. periyot, 7A grubunda yer alan bir halojendir. Ametal özellik gösterir. Değerlik elektronları, 3s ve 3p orbitallerinde bulunur. p blok elementidir. anıt : D 2. Periyodik cetvelde, aynı düşey sütunda bulunan üç elementin birinci iyonlaşma enerjileri arasında > > ilişkisi vardır. Buna göre, bu elementlerle ilgili, I. Atom çapı en büyük olan dir. II. in elektron verme eğilimi diğerlerininkinden fazladır. III. nin atom numarası, in atom numarasından büyüktür. A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) II ve III Periyodik cetvelin aynı düşey sütununda yukarıdan aşağıya inildikçe, Atom numarası artar. Birinci iyonlaşma enerjisi azalır. Atom çapı artar. Elektron verme eğilimi artar. Aynı düşey sütunda bulunan,, elementlerinin birinci iyonlaşma enerjileri > > olduğuna göre, atom numaraları > > dir. Atom çapları > > dir. Elektron verme eğilimleri > > dir. O halde, I. ve III. açıklamalar yanlış, II. açıklama doğrudur. 3. 3 iyonu ile +2 iyonunun elektron sayıları eşittir. elementi, 3. periyotta yer alan toprak alkali metaldir. Buna göre, elementi için, aşağıdaki açıklamalardan A) 2. periyotta yer alır. B) Hidrojenle H 3 bileşiğini oluşturur. C) 5A grubunda yer alır. D) Oksijenle O 3 bileşiğini oluşturur. E) p blok elementidir. elementi, 3. periyot toprak alkali metali olduğuna göre, elektron dağılımı, : 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 şeklindedir. nin atom numarası 12 dir. 12 +2 iyonunun elektron sayısı 10 dur. 3 iyonu ile +2 iyonunun elektron sayıları eşit olduğuna göre, in atom numarası 7 dir. Nötr atomunun elektron dağılımı, : 1s 2 2s 2 2p 3 şeklindedir., 2. periyot 5A grubunda yer alan, p blok elementidir., bileşiklerinde 3 ile +5 arasında değişen değerlikleri alabilir. H 3 bileşiğinde, H +1 değerlikli, 3 değerliklidir. O 3 bileşiğinde, O 2 değerlikli, +6 değerliklidir. Verilen atomunun alabildiği en yüksek değerlik +5 olduğuna göre, O atomu ile O 3 bileşiğini oluşturamaz. anıt : D 4. 2 bileşiğinin sulu çözeltisinde, 2. periyottaki soygazın elektron düzenindeki +2 ve 1 iyonları bulunmaktadır. Buna göre, ve elementleri ile ilgili, aşağıdaki açıklamalardan A), toprak alkali metaldir. B), halojendir. C) ile aynı periyotta yer alır. D) in atom numarası, nin atom numarasından büyüktür. E) nin birinci iyonlaşma enerjisi, in birinci iyonlaşma enerjisinden büyüktür. 2 iyonik bileşiğindeki +2 iyonu 2. periyottaki soygazın elektron düzeninde olduğuna göre, nötr atomu 3. periyot 2A grubunda yer alan bir toprak alkali metaldir. 1 iyonunun, nötr atomu 2. periyot 7A grubunda yer alan bir halojendir. Öyleyse, in atom numarası, nin atom numarasından daha büyüktür. nin birinci iyonlaşma enerjisi, in birinci iyonlaşma enerjisinden büyüktür. anıt : C
KONU TESTİ 1. Aşağıda bazı elementlerin nötr atomlarının temel durumda iken elektron dizilişindeki son orbitalinin cinsi verilmiştir. Element T Elektron dizilişindeki son orbitalin cinsi s p d f Buna göre,,, ve T elementlerinden hangilerinin kesinlikle metal sınıfında yer aldığı söylenebilir? A), B), C), T D),, E),, T 5. 33 2, 19 +1 ve +3 iyonları izoelektroniktir. Buna göre, I. elementi, 3A grubunda yer alır. II. atomunun çekirdeğinde 17 nötron vardır. III., ve elementleri farklı bloklarda yer alır. yargılarından hangileri doğrudur? A) alnız I B) alnız II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III 6. Nötr,, ve T atomlarının elektron dizilişleri aşağıdaki gibidir. : 1s 1 : 1s 2 : 1s 2 2s 1 T : 1s 2 2s 2 2. +4 iyonunun elektron dizilişi, 1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3p 6 şeklindedir. Buna göre, elementi ile ilgili, aşağıdaki açıklamalardan A) 4A grubunda yer alır. B) d blok elementidir. C) Metaldir. D) 4. periyotta yer alır. E) Atom numarası 22 dir. 3. ve elementleri aynı gruptaki iki metal, ve aynı yatay sıradaki iki elementtir. Buna göre,, ve elementlerinin, Buna göre,,, ve T elementleri için, I. ile T aynı grupta yer alır. II. ile arasında, bileşiği oluşur. III., ve T katı ve sıvı halde elektrik akımını iletir. yargılarından hangileri doğrudur? A) alnız I B) alnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III 7. Periyodik cetvelin aynı düşey sütununda yer alan elementlerin yukarıdan aşağıya doğru gidildikçe, I. Değerlik elektron sayısı II. Temel enerji düzeyi sayısı III. Birinci iyonlaşma enerjisi I. ve nin değerlik elektron sayısı II. ve atomlarının baş kuantum sayısı III. ve nin bileşiklerinde alacağı değerlik niceliklerinden hangilerinin farklı olması olanaksızdır? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) II ve III 4. Periyodik cetvelin aynı yatay sırasında yer alan elementlerin soldan sağa doğru gidildikçe, I. Nötr atomlarının elektron sayısı II. Elektronegatiflik III. Atom çapı niceliklerinden hangileri azalır? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) I ve III 8. niceliklerinden hangileri artar? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) I ve III,,, T ve V elementlerinin periyodik cetveldeki yerleri yukarıda verilmiştir. Buna göre, T elementi diğer elementlerin hangileri ile kovalent bağlı bileşik oluşturur? A) alnız B) alnız V C) ve D) ve V E) ve V V T
9. Periyodik cetvelin, 4. periyot 1A grubunda yer alan bir elementi, elementi ile iyonik yapılı 3 bileşiğini oluşturmaktadır. Bu bileşikteki iyonu ile iyonunun elektron sayıları eşittir. Buna göre, elementi ile ilgili, aşağıdaki açıklamalardan A) 3. periyotta yer alır. B) +5 değerlikli iyonunda 10 elektron vardır. C) Elektron dizilişi küresel simetriktir. D) Ametal sınıfında yer alır. E) Elektron dizilişi 3p 5 ile sonlanır. 10. Periyodik cetvelin 3. periyodunda yer alan bazı elementler ve bu elementlerin bileşiklerinde alacağı değerlikler aşağıda verilmiştir. I II III Element Toprak alkali metal Halojen 3A grubu elementi Bileşiğinde alacağı değerlikler alnız +2 En küçük 1, en büyük +7 ve bunların arasındaki bazı değerlikler En küçük 5, en büyük +3 ve bunların arasındaki bazı değerlikler Buna göre, bu elementlerin hangilerinin değerliği ile ilgili, karşısında verilen açıklama yanlıştır? A) alnız I B) alnız II C) alnız III D) I ve II E) II ve III 11. Aynı periyotta yer alan elementlerden metal, ise ametaldir. Buna göre, nin, I. Atom numarası II. Atom çapı III. Birinci iyonlaşma enerjisi niceliklerinden hangileri inkinden büyüktür? 13. Periyodik cetvelde elementlerin, niceliği, periyotta baştan sona doğru büyür, grupta yukarıdan aşağıya doğru küçülür. niceliği, periyotta baştan sona doğru, grupta yukarıdan aşağıya doğru büyür. Buna göre, ve nicelikleri için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? niceliği niceliği A) Atom numarası Atom çapı B) İyonlaşma enerjisi Atom numarası C) Atom çapı İyonlaşma enerjisi D) İyonlaşma enerjisi Atom çapı E) Atom çapı Atom numarası 14. atomu 3 elektron vererek, atomu 2 elektron alarak aynı soygazın elektron düzenine ulaşıyor. Buna göre, ve elementleri ile ilgili, aşağıdaki açıklamalardan hangisi kesinlikle yanlıştır? A) atomu p bloktadır. B) atomu p bloktadır. C) atomu d bloktadır. D) Aralarında 2 3 bileşiği oluşur. E) nin bileşiklerinde alabileceği maksimum değerlik +7 dir. 15. 17 ve 11 elementleri ile ilgili, I. halojen, alkali metaldir. II. Birinci iyonlaşma enerjileri > dir. III. İkinci iyonlaşma enerjileri > tir. A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III A) alnız I B) alnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 12. : 3s 1 : 3d 1 : 3p 1, ve elementlerinin temel durumdaki nötr atomlarının elektron dağılımlarının sonu yukarıdaki gibidir. 16. Periyodik cetvelin A gruplarında yer alan, ve elementlerinin bazı özellikleri aşağıda verilmiştir. ile nin değerlik elektron sayıları eşittir. ile nin temel enerji düzeyi sayıları eşittir. nin atom çapı, ve nin atom çapından büyüktür. Buna göre,, ve nin periyodik cetveldeki konumları aşağıdakilerden hangisindeki gibi olabilir? Buna göre,, ve elementleri ile ilgili, aşağıdaki açıklamalardan A) B) C) A) nin atom çapı, in atom çapından büyüktür. B) elementi, 3B grubunda yer alır. C) elementi, 3A grubunda yer alır. D) elementi, 4. periyotta yer alır. E) ile aynı periyotta yer alır. D) E) 1.C 2.A 3.D 4.C 5.D 6.B 7.B 8.E 9.E 10.C 11.D 12.A 13.B 14.E 15.E 16.A