22 Yıllık Tecrübenin IĢığında KIRGIZĠSTAN TÜRKĠYE ĠLĠġKĠLERĠNĠN GELECEĞĠ SEMPOZYUMU Türkiye nin Orta Asya politikası o bölgenin halkları ile olan tarihsel bir akrabalığa dayalıdır. Tarihsel süreçler her ne kadar uzun bir zaman politik bir kopukluğa sebep olmuş ise de Sovyetler Birliği nin dağılmasından sonra bağımsızlığını ilan eden Orta Asya Türk Cumhuriyetlerini tanıyan ilk devletin Türkiye olması Orta Asya halkları ile Türkiye arasındaki ilişkilerde söz konusu olan kopukluğu ortadan kaldırmıştır. Türkiye Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ile siyasi, ekonomik, kültürel ilişkiler geliştirmeye başlamış ve bu anlamda anlaşmalar ve projeler hayata geçirilmiştir. Sovyetler Birliği nin dağılmasından sonra bağımsızlığını ilan eden beş Orta Asya ülkesinden biri de Kırgızistan dır. Kırgızistan'ın bağımsızlığını ilan etmesinden sonra Türkiye ile ekonomik ve sosyal ilişkiler hızlı bir ivme ile başlamıştır. 1991'de imzalanan "Ekonomik İlişkilere Dair Protokol" ve 1992'de "Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması" ve Büyük Öğrenci Projesi nin ardından günümüze dek iki ülke arasında çok sayıda ikili anlaşmalar ve protokoller yürürlüğe girmiştir. Kırgızistan ile Türkiye arasındaki ikili ticaret hacmi 250 Milyon Dolar civarında olup ayrıca Kırgızistan da faaliyet gösteren 300 civarındaki Türk firmasının toplam 500 Milyon doları aşan yatırımı mevcuttur. Türkiye, Kırgızistan'ın dış ticaretinde Rusya, Kazakistan, Çin, Amerika, Özbekistan ve Ukrayna'nın ardından 7'inci sırada yer almaktadır. Bununla birlikte eğitim ve kültürel ilişkiler, Kırgızistan-Türkiye ilişkilerinde önemli bir yere sahiptir. 1992'de başlatılan "Büyük Öğrenci Projesi" kapsamında 2012 yılı itibari ile 5000 e yakın Kırgız öğrenciye eğitim bursu verilmektedir. Ayrıca, Kırgızistan'da iki Türk- Kırgız Lisesi ve iki Türk-Kırgız Üniversitesi faaliyet göstermektedir. Uluslararası Atatürk-Alatoo Üniversitesi 1996 yılında, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ise 1997 yılında açılmıştır. Ayrıca Türkiye den üniversite eğitimi için Kırgızistan a giden çok sayıda Türk öğrenci vardır. Bu bağlamda Stratejik Düşünce Enstitüsü Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi işbirliği ile bağımsızlığından bu güne Türkiye-Kırgızistan ilişkilerinin diplomatik, ekonomik, sosyal ve kültürel anlamda tartışılacağı ve bu ilişkilerin daha ileri seviyelere taşınmasının yollarının aranacağı böylece Türkiye nin Orta Asya stratejisine yönelik önerilerin sunulacağı bir sempozyum düzenlenecektir. Prof. Dr. Yasin AKTAY SDE BaĢkanı
22 Yıllık Tecrübenin IĢığında KIRGIZĠSTAN - TÜRKĠYE ĠLĠġKĠLERĠNĠN GELECEĞĠ SEMPOZYUM PROGRAMI I.GÜN (24 MAYIS 2013 CUMA) KAYIT 10:15-10:30 KASĠM TINISTANOV KONFERANS SALONU AÇILIġ VE PROTOKOL ġmalari Kırgız-Türk Büyüklerine 1 dakikalık Saygı Duruşu (1 dakika) Kırgızistan-Türkiye Milli Marşları (9 dakika) Üniversite Tanıtımı ve Kırgızistan-Türkiye İlişkileri Sunumu (Sine vizyon 6 dakika) SDE Tanıtım Filmi ġmaci Almazbek Atambayev Kırgızistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (Gelmezse yerine Sultan RAEV Kırgız Kültür Bakanı) Prof. Dr. Yasin Aktay SDE Başkanı Nejat Akçal Türkiye Cumhuriyeti Bişkek Büyükelçisi Prof. Dr. Sebahattin BALCI Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Asılbek Kulmırzaev Kırgızistan-Türkiye Manas Üniv. Rektör Vekili ÖĞLE YEMEĞĠ 12:30 14:30 - SOSYAL TESĠSLER
OTURUM - I 14:30 16:00 Kırgızistan-Türkiye Arasında SĠYASET, DĠPLOMASĠ VE ULUSLARARSI ĠLĠġKĠLER Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Yasin AKTAY Prof. Dr. Ahat Andican Bağımsızlıktan Günümüze Türkiye-Kırgızistan İlişkileri Ve Geleceğe İlişkin Düşünceler Doç. Dr. Mesut Özcan Sovyet Sonrası Dönemde Türkiye nin Orta Asya Politikası Ruslan Kazakbaev Dışişleri Eski Bakanı Sapar İsakov Cumhurbaşkanlığı Dış İlişkiler Dairesi Başkanı 1 Prof. Dr. Çağrı Erhan 2 Doç. Dr. Oktay Tanrısever 3 Doç.Dr. Murat Çemrek ÇAY - KAHVE ARASI 16:00 16:30
OTURUM II 16:30 18:00 Kırgızistan-Türkiye Arasında EKONOMĠK VE TĠCARĠ ĠLĠġKĠLER Oturum BaĢkanı: Çınıbay TURSUNBEKOV Ahmet Kaya Türkiye - Kırgızistan Ekonomi - Ticaret İlişkileri Hasan Kızılırmak Küresel Ekonomik Krizin Orta Asya Türk Cumhuriyetleri nde Etkileri Yrd. Doç. Dr. Kürşat Aslan Ekonomik güvenlik ışığında Türkiye Kırgızistan İlişkileri İsa ÖMÜRKULOV Nurbek Elebaev Kırgızistan Borsası Yönetim Kurulu Üyesi 1 Prof. Dr. Birol Akgün 2 Doç. Dr. Kemal Özcan 3 Dr. Zafer Aydın Ecemiş AKġAM YEMEĞĠ 18:00 20:00 SOSYAL TESĠSLER (Gösteri Müzik)
II. GÜN (25 MAYIS 2013 CUMARTESĠ ) OTURUM III 09:30 11:00 Kırgızistan-Türkiye Arasında KÜLTÜR VE EĞĠTĠM ĠLĠġKĠLERĠ Oturum BaĢkanı: Doç. Dr. Ahmet UYSAL Mehmet Köse Uluslararası Öğrenci Hareketliliği Bağlamında Büyük Öğrenci Projesi ve Türkiye Bursları İmdat Pekdemir Türkiye Kırgızistan İlişkileri Doç. Dr. Kemal Özcan TİKA Orta Asya Faaliyetleri ve Misyonu Dr. Orhan İnandı Sebat Eğitim Kurumları Genel Başkanı Prof. Dr. Asan Ormuşev Diyalog Avrasya Kırgızistan Milli Komitesi Başkanı 1 Prof. Dr. Muzaffer Şeker 2 Prof. Dr. Mustafa Solak 3 Dr. Nurol Canbolat 4 Mustafa Mert 5 M.Fatih Sezgin ÇAY - KAHVE ARASI 11:00 11:30
OTURUM IV 11:30 13:00 Türkiye ve Kırgızistan ın DÜNYA VE BÖLGEDEKĠ MU VE ĠLĠġKĠLERĠNE ETKĠSĠ Oturum BaĢkanı: Prof. Dr. Birol AKGÜN Doç. Dr. Oktay Tanrısever Rusya nın Orta Asya Politikası:Devamlılık ve Değişimin Dinamikleri Prof. Dr. Çağrı Erhan ABD nin Orta Asya Güvenlik Politikası Doç. Dr. Erkin Ekrem Çin in Orta Asya Çıkarı ve Kırgızistan Güvenlik Politikası Aydın Bolat Türkiye nin Orta Asya da Güvenlik Alanında İşbirliği Arayışları Prof. Dr. Muratbek İmanaliev (Şanghay İşbirliği Örgütü Eski Genel Sekreteri ve Dışişleri Eski Bakanı) Prof. Dr. Orozbek Moldaliev (Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı nın Parlamento Temsilcisi) 1 Prof. Dr. Aytekin Geleri 2 Prof. Dr. Ahat Andican 3 Doç.Dr. Mesut Özcan 4 Öner Buçukcu ÖĞLE YEMEĞĠ 13:00 14:00 - SOSYAL TESĠSLER
OTURUM V (DEĞERLENDĠRME) 14:00 15:30 Kırgızistan-Türkiye ĠliĢkilerinin GELECEĞĠ VE ÖNGÜRÜLER Oturum BaĢkanları: Prof. Dr. Sebahattin BALCI & Prof. Dr. Yasin Aktay Doç.Dr. Mesut Özcan Prof. Dr. Asılbek Kulmırzaev (Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektör Vekili) Prof. Dr. Birol Akgün Sultan Raev (Kültür Bakanı) Prof. Dr. Ahat Andican Kırgızistan Cumhuriyeti Hükümeti Stratejik Araştırmalar Enstitüsü Temsilcisi (?) Prof. Dr. Çağrı Erhan ORASAM Temsilcisi (?) Doç. Dr. Murat Çemrek (?) KAPANIġ 15:30-16:00 SONUÇ BĠLDĠRGESĠ OKUNMASI: Doç. Dr. YaĢar Sarı KAPANIġ ġmasi: Prof. Dr. Sebahattin BALCI