YILLIK SANAYİ ÜRÜN İSTATİSTİKLERİ (PRODCOM)

YILLIK SANAYİ ÜRÜN İSTATİSTİKLERİ (PRODCOM) 13.06.2008 1

GİRİŞ TARİHÇE AMAÇ METODOLOJİ DEĞİŞKENLER ve TANIMLAR SINIFLAMALAR VERİ İŞLEME ve ANALİZİ KARŞILAŞTIRILABİLİR DİĞER VERİ KAYNAKLARI KARŞILAŞILAN SORUNLAR YAYIN DÖNEMİ 13.06.2008 2

GİRİŞ Yıllık sanayi ürün istatistikleri, Avrupa Birliği Konsey Yönetmeliğine göre hazırlanmış Yılık Sanayi Ürün Anketi ile derlenmektedir. Girişimlerin kendi adına ürettiği ürünler ile fason olarak (hammadde ve malzemesini vererek) başkalarına yaptırdıkları ürünlere ait bilgilerin derlendiği Yıllık Sanayi Ürün anketindeki; Üretim bilgileri referans yılı içerisinde üretilen ürünlerin miktar veya değerlerini, satış bilgileri referans yılı içerisinde ve daha önceki yıllarda üretilen ürünlerden yapılan satışların miktar veya değerlerini içermektedir. 13.06.2008 3

TARİHÇE Yıllık Sanayi Ürün İstatistikleri 2002 yılına kadar Yapısal bilgilerin alındığı Yıllık İmalat Sanayi ve Yıllık Madencilik - Taşocakçılığı anketleri ile birlikte derlenmiştir. Çalışmalarda faaliyet sınıflaması ISIC temel alarak oluşturulan ulusal sınıflamalar kullanılmıştır. 2002 yılında Genel Sanayi ve İşyerleri Sayımı ikinci aşamasında bu bilgiler, ilk kez Avrupa Birliği Ürün Sınıflaması PRODCOM listesi esas alınarak, hazırlanan ulusal ürün listesi PRODTR-Türkiye Sanayi Ürünleri Listesine göre derlenmiştir. 13.06.2008 4

TARİHÇE Avrupa Birliği Sanayi Üretim İstatistikleri mevzuatlarına uyumlu veriler derlemek için 2005 yılında sanayi faaliyeti yürüten girişimlerden, 100 ve daha fazla kişi çalışanı olanları kapsayan ürün bilgilerinin alındığı, 2004 Yıllık Sanayi Ürün Anketi nin (PRODCOM) pilot çalışması yapılmıştır. Sanayi sektöründe faaliyet gösterip, 20 ve daha fazla kişi çalışanı olan girişimlerin ürün bilgilerinin alınmasına, mevzuatlara uyumlu ilk uygulama olan 2005 Yıllık Sanayi Ürün Anketi ile başlanmıştır. 13.06.2008 5

AMAÇ Çalışma ile sanayi sektöründe (imalat sanayi, madencilik ve taşocakçılığı) üretilen ürünlerin, üretim miktar ve değerleri elde edilmektedir.. Bu çalışmanın ilkesi, üretilen ürünlerin ulusal amaçlı üretim verilerini derlemek, yayınlamak ve EUROSTAT a göndermektir. 13.06.2008 6

METODOLOJİ Kapsam: Avrupa Birliği mevzuatına göre faaliyet sınıflaması NACE Rev.1.1 e göre ana veya ikincil faaliyeti İmalat Sanayi, Madencilik ve Taşocakçılığı sektörlerinden biri olan; 20 ve daha fazla kişi çalışan girişimler veya bu sektörlerdeki her bir 4 haneli sınıfta ulusal üretimin en az %90 ını temsil eden girişimlerdir. 13.06.2008 7

METODOLOJİ Anketin Uygulandığı Birimler İstatistiki birim : Girişim Gözlem birimi : Girişim ve Yerel birim Raporlama birimi : Girişim 13.06.2008 8

METODOLOJİ Veri Derleme Yöntemi Yıllık Sanayi Ürün anketi(prodcom) kağıt ortamında Bölge Müdürlüğü personeli tarafından, girişim merkezinde yetkili kişi ile birlikte yüz yüze görüşme yöntemi ile doldurulmaktadır. Referans yılına ait çalışma, sonraki yılın ilk altı ayında yapılmaktadır. 13.06.2008 9

METODOLOJİ Kullanılan Veriler Anketin uygulanacağı girişimler iş kayıtları adres çerçevesinden belirlenmektedir. 13.06.2008 10

DEĞİŞKENLER ve TANIMLAR Üretim Miktarı : Girişimin, satmasına, stoklara koymasına veya ileriki üretimlerde hammadde veya malzeme olarak kullanmasına bakılmaksızın referans yılında yaptığı toplam üretimin miktarıdır. 13.06.2008 11

DEĞİŞKENLER ve TANIMLAR Satış Miktarı : Girişimin referans yılında veya önceki yıllarda ürettiği veya ürettirdiği ürünlerden yıl içinde yaptığı yurt içi ve yurt dışı toplam satış miktarıdır. Satış Değeri : Girişimin referans yılında veya önceki yıllarda ürettiği veya ürettirdiği ürünlerden yıl içinde yaptığı yurt içi ve yurt dışı toplam satış değeridir. 13.06.2008 12

DEĞİŞKENLER ve TANIMLAR Satış Fiyatı : Girişim çıkış fiyatı ile değerlendirilmektedir. Girişim çıkış fiyatı, raporlama dönemi esnasında elde edilmiş ya da elde edilebilir fiyattır. Satış fiyatına dahil edilenler: Paketleme ücretleri, ayrı olarak ücretlendirilmiş olsa bile, dahildir. 13.06.2008 13

DEĞİŞKENLER ve TANIMLAR Satış Fiyatı : Satış fiyatına hariç edilenler: Katma değer vergisi (KDV) ve özel tüketim vergisi (ÖTV), Geri dönüşümlü ambalaj değerleri, Her türlü ayrı olarak tahsil edilen müşteri adına yapılan nakliye ve teslim maliyetleri, Müşteri adına yapılan her türlü indirimler Geri dönen mallar üzerine müşteriye yapılan ücret ödemeleri, Devletten alınan her türlü sübvansiyonlar. 13.06.2008 14

DEĞİŞKENLER ve TANIMLAR Yıl Sonu Stok Miktarı: Girişimin, yıl içinde veya önceki yıllarda ürettiği veya ürettirdiği ürünlerin, yıl içinde satmadığı veya ara mamul olarak kullanmadığı için bir sonraki yıla devredilen miktarıdır. 13.06.2008 15

SINIFLAMALAR Sanayi sektöründe 1996 yılına kadar ISIC Rev.2, 1997-2001 yılları arasında toplanan veriler ise ISIC Rev.3 sınıflamaları temel alınarak oluşturulan ulusal düzeydeki ürün sınıflamaları kullanılmıştır. Yıllık Sanayi Ürün anketinin uygulanacağı girişimlerin kapsamının belirlenmesinde Avrupa Topluluğunda Ekonomik Faaliyetlerin İstatistiki Sınıflamasının, Rev.1.1 (EFİS), (Statistical Classification of Economic Activities in the European Community, NACE Rev.1.1) harf düzeyi kullanılmaktadır. 13.06.2008 16

SINIFLAMALAR Ürünlerin kodunun verilmesinde Avrupa Topluluğunda Sanayi Ürünler Listesi (SÜL), (List of Industry Products in European Community, PRODCOM) sınıflamasına 2 basamak eklenerek ulusal düzeyde 10 basamaklı geliştirilmiş, Türkiye Sanayi Ürünleri Listesi (PRODTR) kullanılmaktadır. Çalışmanın amacına ulaşması, üretilen ürünün doğru olarak tanımlanarak sözlükten belirlenmesine ve ürün adına karşılık gelen kodun atanmasına bağlıdır. 13.06.2008 17

SINIFLAMALAR Alanda daha sağlıklı ürün kodunun verilmesini sağlamak amacıyla PRODTR sınıflaması ile Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) sınıflamasından oluşan PRODTR sözlüğü kullanılmaktadır. PRODTR ürün sınıflaması ile GTİP sınıflaması arasında geçiş bulunmaktadır, PRODTR sınıflamasında bir ürüne karşılık GTİP sınıflamasında ürünün birden fazla tanımı yer almaktadır. Bu sözlük üretilen ürünün doğru seçilmesine yardımcı olmaktadır. 13.06.2008 18

SINIFLAMALAR PRODTR sözlüğünde; İlk satır ürünün PRODTR sınıflamasındaki tanımı, daha sonraki satırlar ise GTİP sınıflamasındaki tanımlarıdır. Görüldüğü gibi 8 ayrı GTİP kodunun PRODTR kodu aynıdır. 13.06.2008 19

VERİ İŞLEME ve ANALİZİ Veri girişi yapılmadan önce tutarlılık listesine göre anketteki bilgiler kontrol edilmekte, tutarsız bilgiler girişim yetkilisi ile görüşülerek düzeltilmektedir. Veri girişi Bölge Müdürlüklerindeki personel tarafından yapılmaktadır. Veri web de girilerek, gerekli editler yardımı ile kontrol edilerek değerlendirilmektedir. 13.06.2008 20

VERİ İŞLEME ve ANALİZİ Girişim düzeyinde bir önceki yıla ilişkin ürün bilgileri ile tutarlılık çalışmaları yapılmaktadır. Ürün birim fiyatlarını ürüne ilişkin ortalama fiyat ile kıyaslamak, ürünün birim fiyatının hesaplanan güven aralığı içinde olup olmadığını incelemek gibi istatistiki metotlar uygulanmaktadır. Girişim düzeyinde ürün bilgileri ile ihracat bilgilerinin(gtip kodutanımı, miktar-değer) tutarlılık çalışmaları yapılmaktadır. 13.06.2008 21

KARŞILAŞTIRILABİLİR DİĞER VERİ KAYNAKLARI Analiz çalışmalarında, Yıllık Sanayi ve Hizmet istatistikleri, Prodcom un bir yıl önceki verisi, Kısa dönemli sanayi üretim (aylık) verileri, İhracat ve ithalat verileri, İstanbul sanayi odası verileri kullanılmaktadır. 13.06.2008 22

KARŞILAŞTIRILABİLİR DİĞER VERİ KAYNAKLARI YILLIK VERİSİ: Yıllık sanayi ürün anketinin uygulandığı girişimlerin tamamına Yıllık Sanayi ve Hizmet istatistikleri anketleri uygulanmaktadır. Girişim düzeyinde, Yıllık Sanayi ve Hizmet istatistikleri anketinde, fason ve taşeron geliri hariç sanayi sektöründen geliri ile yıllık sanayi ürün anketindeki üretimden yapılan satışların karşılaştırılması, Prodtr kodunun dörtlü seviyesinde, üretimden yapılan toplam satış değerleri ile Yıllık Sanayi ve Hizmet istatistikleri NACE Rev 1.1 seviyesinde fason ve taşeron geliri hariç sanayi sektöründen gelirinin karşılaştırılması, 13.06.2008 23

KARŞILAŞTIRILABİLİR DİĞER VERİ KAYNAKLARI YILLIK VERİSİ: Girişim seviyesinde, prodtr kodları ile Yıllık Sanayi ve Hizmet istatistiklerinin faaliyetlerinin karşılaştırması. 13.06.2008 24

KARŞILAŞTIRILABİLİR DİĞER VERİ KAYNAKLARI PRODCOM UN BİR YIL ÖNCEKİ VERİSİ VE KISA DÖNEMLİ ÜRETİM VERİSİ: Girişim düzeyinde, Çalışmalarda üretimden yapılan toplam satış değerlerinin tutarlılığı, Çalışmalardaki ürünlerin sayısına, Çalışmalarda aynı ürünlerin belirtilip belirtilmediğine, Çalışmalarda belirtilen aynı ürünlerin, - PRODTR kodu, - üretim miktarı - ve satış miktarı bilgilerinin tutarlılığı, 13.06.2008 25

KARŞILAŞTIRILABİLİR DİĞER VERİ KAYNAKLARI PRODCOM UN BİR YIL ÖNCEKİ VERİSİ VE KISA DÖNEMLİ ÜRETİM VERİSİ: Prodtr ve prodtr kodunun dörtlü seviyesinde girişim sayısı, üretim miktarı, satış miktarı ve satış değeri karşılaştırmaları yapılmaktadır. 13.06.2008 26

KARŞILAŞTIRILABİLİR DİĞER VERİ KAYNAKLARI İHRACAT VE İTHALAT VERİSİ Girişim düzeyinde, İhrac edilen ürünlerin prodcom da belirtilip belirtilmediği, prodcom da belirtilmiş ise prodcom kodlarının, ürün tanımlarının ve satış bilgilerinin tutarlılığının kontrolü yapılmaktadır. Prodtr kodu ve prodtr kodunun dörtlü seviyesinde, satış bilgilerinin tutarlılığı ile üretimden yapılan satış, ihracat, ithalat değerlerinin denge açısından uyumluluğuna bakılmıştır. 13.06.2008 27

KARŞILAŞTIRILABİLİR DİĞER VERİ KAYNAKLARI İSTANBUL SANAYİ ODASI VERİSİ: Girişim seviyesinde İstanbul sanayi odası ilk 1000 şirket satış değerleri arasında karşılaştırma yapılmaktadır. 13.06.2008 28

KARŞILAŞILAN SORUNLAR Sanayi Ürün İstatistikleri çalışmasının en önemli sorunu, ürünlere doğru prodtr kodunun verilmesi aşamasındır. 13.06.2008 29

YAYIN DÖNEMİ Referans yılına ilişkin bilgiler, bir sonraki yılın 180. gününe kadar, Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (EUROSTAT) tarafından talep edilmektedir. Alan uygulamasının tüm bölgelerde tamamlanmasından sonraki 2 aylık dönemde istenen değişkenlerin hazırlanması planlanmaktadır. Yıllık Sanayi Ürün İstatistikleri sonuçlarının CD ortamında ve kitap olarak kullanıcılara sunulması planlanmaktadır. 13.06.2008 30

YILLIK SANAYİ ÜRÜN ANKETİ (PRODCOM) 13.06.2008 31

YILLIK SANAYİ ÜRÜN İSTATİSTİKLERİ (PRODCOM) 13.06.2008 34