TEMEL ÜROLOJ SORU K TABI ED TÖRLER Prof. Dr. Kadri Anafarta Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Nihat Ar kan Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Yaflar Bedük Ankara Üniversitesi T p Fakültesi GÜNEfi TIP K TABEVLER
TEMEL ÜROLOJ SORU K TABI / GÜNEfi TIP K TABEVLER Copyright 2010 Bu Kitab n her türlü yay n hakk Günefl T p Kitabevleri Ltd. fiti. ne aittir. Yaz l olarak izin al nmadan ve kaynak gösterilmeden k smen veya tamamen kopya edilemez; fotokopi, teksir, bask ve di er yollarla ço alt lamaz. ISBN: 978-975-277-286-1 Yay nc ve Genel Yay n Yönetmeni: Murat Y lmaz Genel Yay n Yönetmeni Yard mc s : Polat Y lmaz Yay n Dan flman : Ali Aktafl Uluslararas liflkiler ve Yabanc Dil Editörü: Dr. Ali Sedat Törel Yay n Koordinatörü: Nuran Karacan Kurumsal letiflim Sorumlusu: Ayflegül fiahin Dizgi - Düzenleme: hsan A n Kapak Tasar m : hsan A n Bask : Ayr nt Bas mevi - vedik Organize Sanayi Bölgesi 28. Cad. 770 Sok. No: 105-A Ostim/ANKARA Telefon: (0312) 394 55 90-91 - 92 Faks: (0312) 394 55 94 UYARI Medikal bilgiler sürekli de iflmekte ve yenilenmektedir. Standart güvenlik uygulamalar dikkate al nmal, yeni araflt rmalar ve klinik tecrübeler fl nda tedavilerde ve ilaç uygulamalar ndaki de iflikliklerin gerekli olabilece i bilinmelidir. Okuyuculara ilaçlar hakk nda üretici firma taraf ndan sa lanan ilaca ait en son ürün bilgilerini, dozaj ve uygulama flekillerini ve kontrendikasyonlar kontrol etmeleri tavsiye edilir. Her hasta için en iyi tedavi fleklini ve en do ru ilaçlar ve dozlar n belirlemek uygulamay yapan hekimin sorumlulu undad r. Yay nc ve editörler bu yay ndan dolay meydana gelebilecek hastaya ve ekipmanlara ait herhangi bir zarar veya hasardan sorumlu de ildir. ANKARA M. Rauf nan Sokak No:3 06410 S hhiye/ankara Tel: (0312) 431 14 85 435 11 91-92 Faks: (0312) 435 84 23 GENEL DA ITIM GÜNEfi TIP K TABEVLER STANBUL Gazeteciler Sitesi Sa lam Fikir Sokak No: 7/2 Esentepe/ stanbul Tel: (0212) 356 87 43 Faks: (0212) 356 87 44 KOfiUYOLU fiube Kofluyolu Caddesi No: 51/1 Kofluyolu-Kad köy/ stanbul Tel&Faks: (0216) 546 03 47 www.guneskitabevi.com info@guneskitabevi.com
ÖNSÖZ Üçüncü bask s n yapm fl oldu umuz Temel Üroloji Asistanlar, Uzmanlar, Doçentlik s nav na haz rlananlar ve Ö retim üyeleri taraf ndan kabul görmüfl ve kan m zca klasikleflmifltir. Bu ba lamda haz rlanan soru kitab 721 soru, aç klamal do ru yan t ve Temel Üroloji kitab n n hangi sayfas nda bulabilece inizin bilgisini içermektedir. Özellikle s navlara haz rlanan meslekdafllar m z için yarar olaca n düflünüyoruz. Katk da bulunan yazarlara, kitab n oluflmas nda gösterdikleri özen ve performans nedeniyle Günefl T p Kitabevleri sahipleri Murat Y lmaz ve Polat Y lmaz a, Yay n Koordinatörü Nuran Karacan a, Kurumsal letiflim Sorumlusu Ayflegül fiahin e, dizgi düzenlemesini yapan hsan A n a ve tüm Günefl T p Kitabevleri çal - flanlar na teflekkür ediyoruz. Editörler Prof. Dr. Kadri Anafarta Prof. Dr. Nihat Ar kan Prof. Dr. Yaflar Bedük iii
YAZARLAR Doç. Dr. Öztu Adsan S.B. Ankara Numune E itim ve Araflt rma Hastanesi Üroloji Klini i Prof. Dr. At f Akdafl Marmara Üniversitesi T p Fakültesi Dr. Bülent Akdo an Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Faz l Tuncay Ak Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Emre Akkufl stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T p Fakültesi Prof. Dr. Serdar Akyar Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Radyoloji Anabilim Dal Prof. Dr. Turgut Alkibay Gazi Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Kadri Anafarta Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Haluk Ander stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T p Fakültesi Prof. Dr. Gülseren Aras Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Nükleer T p Anabilim Dal Doç. Dr.. Atilla Ar do an Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Nihat Ar kan Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Mehmet Arslan Selçuk Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr.. Lale Atahan* Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dal Dr. Murat Atar stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi Doç. Dr. Süleyman Ataus stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T p Fakültesi Doç. Dr. Semih Ayan Cumhuriyet Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Kaan Aydos Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Cem Aygün Baflkent Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Suat Aytaç Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Radyoloji Anabilim Dal Prof. Dr. Mehmet Bakkalo lu Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Sümer Baltac Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Opr. Dr. Erem Kaan Baflok S.B. Göztepe E itim ve Araflt rma Hastanesi Üroloji Klini i Prof. Dr. Ertan Batislam K r kkale Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Yaflar Can Baydinç nönü Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Mehmet Baykara Akdeniz Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Tülin Bedük Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Hemflirelik Yüksek Okulu Prof. Dr. Yaflar Bedük Ankara Üniversitesi T p Fakültesi *Vefat etmifltir v
vi Yazarlar Doç. Dr. Y ld r m Beyaz t Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi Dr. Ali Beytur nönü Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Sad k Bilgiç Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Radyoloji Anabilim Dal Prof. Dr. Kamuran Bircan Dicle Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. brahim Bozk rl Gazi Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Murat Bozlu Mersin Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Cavit Can Osmangazi Üniversitesi T p Fakültesi Dr. A. Erdem Canda Manisa Devlet Hastanesi Üroloji Klini i Prof. Dr. brahim Cüreklibat r Ege Üniversitesi T p Fakültesi Uzm. Dr. Fatih Çanakl Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Filiz Çay Ankara Üniversitesi T p Fakültesi T bbi Onkoloji Anabilim Dal Prof. Dr. lhan Çelebi Dokuz Eylül Üniversitesi T p Fakültesi Doç.Dr. Mesut Çetinkaya S.B. Ankara Numune E itim ve Araflt rma Hastanesi Üroloji Klini i Doç. Dr. brahim Çevik Ürot p Tan Merkezi/Ankara Yrd. Doç. Dr. Ersin Çimentepe Fatih Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Fügen Çokca Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Klinik Bakteriyoloji ve nfeksiyon Anabilim Dal Doç. Dr. Ahmet Dan flman Akdeniz Üniversitesi T p Fakültesi Dr. Elbeyi Dafldemirov Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Murat Dayanç Gülhane Askeri T p Akademisi Dr. Ömer Demir Dokuz Eylül Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Ahmet Demirkaz k Ankara Üniversitesi T p Fakültesi T bbi Onkoloji Anabilim Dal Dr. Serkan Demiryo uran Ege Üniversitesi T p Fakültesi Dr. H. Serkan Do an Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. fiaban Doran Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi Dr. Ebru Düflünceli Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Radyoloji Anabilim Dal Prof. Dr. Y. Murat Elçin Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Anabilim Dal Prof. Dr. lhan Erden Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Radyoloji Anabilim Dal Prof. Dr. Do an Erduran Gülhane Askeri T p Akademisi Prof. Dr. Ali Ergen Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. lhan Erkan Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Demokan Erol S.B. Ankara E itim ve Araflt rma Hastanesi Üroloji Klini i Prof. Dr. Ahmet Erözenci stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T p Fakültesi Dr. Erim Ersoy S.B. Ankara E itim ve Araflt rma Hastanesi Üroloji Klini i
Yazarlar vii Prof. Dr. Adil Esen Dokuz Eylül Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Suat Fitöz Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Radyoloji Anabilim Dal Doç. Dr. Cankon Germiyano lu S.B. Ankara E itim ve Araflt rma Hastanesi Üroloji Klini i Doç. Dr. Ça atay Gö üfl Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Orhan Gö üfl Ufuk Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Ali Gökalp Kocaeli Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Gökhan Gökçe Cumhuriyet Üniversitesi T p Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Murat Gönen Baflkent Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Yener Gültekin Cumhuriyet Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Erol Güntekin Akdeniz Üniversitesi T p Fakültesi Uzm. Dr. Serhat Gürocak Gazi Üniversitesi T p Fakültesi Dr. Ahmet Hakan Halilo lu Ufuk Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Halim Hattat stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T p Fakültesi Opr. Dr. Burak fller Güven Hastanesi Üroloji Bölümü Prof. Dr. Atefl Kad o lu stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi Prof. Dr. Metin Kale Osmangazi Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Ayhan Karabulut S.B. Ankara E itim ve Araflt rma Hastanesi Üroloji Klini i Prof. Dr. Üstünol Karao lan Gazi Üniversitesi T p Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Yusuf Kibar Gülhane Askeri T p Akademisi Üroloji Anabilim Dal Doç. Dr. Sahir K l ç Güven Hastanesi Üroloji Bölümü Dr. Mustafa K raç Gazi Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Ziya K rkal Dokuz Eylül Üniversitesi T p Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Burak Koçak Ondokuz May s Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Alim Koflar Süleyman Demirel Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Türker Köksal stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi Prof. Dr. Erdal Kukul Akdeniz Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Ali R za Kural stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T p Fakültesi Doç. Dr. Bora Küpeli Gazi Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Sadettin Küpeli Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Naz m Mutlu Kocaeli Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Yusuf Ziya Müftüo lu* Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Oktay Nazl Ege Üniversitesi T p Fakültesi Opr. Dr. Tayfun Oktar stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi
viii Yazarlar Prof. Dr. Arma an Öner stanbul Üniversitesi Cerrahpafla T p Fakültesi Prof. Dr. Erol Özdiler Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Haluk Özen Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. M. Gökhan Özer Güven Hastanesi Üroloji Bölümü Prof. Dr. Yaflar Özgök Gülhane Askeri T p Akademisi Prof. Dr. Güner Kemal Özgür Karadeniz Teknik Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Hakan Özkardefl Baflkent Üniversitesi T p Fakültesi Uzm. Dr. Esra Özkavukçu Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Radyoloji Anabilim Dal Prof. Dr. Reha Özkeçeli Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Rasin Özyavuz Karadeniz Teknik Üniversitesi T p Fakültesi Dr. Gökhan Özyi it Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dal Prof. Dr. Remzi Sa lam Üromed/Ankara Prof. Dr. Mustafa Salih Ba ms z/ankara Prof. Dr. Umman Sanl dilek Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Radyoloji Anabilim Dal Prof. Dr. fiaban Sar kaya Ondokuz May s Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Nihat Satar Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. lker Seçkiner Karaelmas Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Ahmet Serel Süleyman Demirel Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Metin Sevük Akdeniz Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Zafer S n k Pamukkale Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Tarkan Soygür Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Sedat Soyupek Süleyman Demirel Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Sinan Sözen Gazi Üniversitesi T p Fakültesi Dr. Evren Süer Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Mut fiafak Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Hayrettin fiahin Dicle Üniversitesi T p Fakültesi Dr. lker fien Gazi Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Ferda fienel Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Ferruh fiimflek Marmara Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. M. Özgür Tan Gazi Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Tufan Tarcan Marmara Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Emin Tekeli Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Klinik Bakteriyoloji ve nfeksiyon Anabilim Dal Prof. Dr. Serdar Tekgül Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi
Yazarlar ix Dr. lker Tinay Marmara Üniversitesi T p Fakültesi Uzm. Dr. Hüsnü Tokgöz Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Reflit Tokuç S.B. Göztepe E itim ve Araflt rma Hastanesi Üroloji Klini i Yrd. Doç. Dr. Mehmet Turgut Osmangazi Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Levent Türkeri Marmara Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Kadir Türkölmez Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Mustafa Faruk Usta Akdeniz Üniversitesi T p Fakültesi Opr. Dr. Sibel Sürmen Usta Antalya Devlet Hastanesi Kad n Hastal klar ve Do um Klini i Dr. Hayriye Ünlü Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Hemflirelik Yüksek Okulu Prof. Dr. Ayfle Wilke Kocaeli Üniversitesi T p Fakültesi Klinik Bakteriyoloji ve nfeksiyon Anabilim Dal Prof. Dr. Cemil Ya c Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Radyoloji Anabilim Dal Prof. Faruk Ya c Gaziantep Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Önder Yaman Ankara Üniversitesi T p Fakültesi Dr. Cenk Yaz c Marmara Üniversitesi T p Fakültesi Yrd. Doç. Dr. Ayd n Yenilmez Osmangazi Üniversitesi T p Fakültesi Doç. Dr. Erdal Y lmaz K r kkale Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Ali Faik Y lmaz Ondokuz May s Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Sinan Zeren Çukurova Üniversitesi T p Fakültesi Prof. Dr. Orhan Ziylan stanbul Üniversitesi stanbul T p Fakültesi Doç. Dr. Ferruh Zorlu S.B. zmir E itim ve Araflt rma Hastanesi Üroloji Klini i Dr. Ali Ersin Zümrütbafl Ankara Üniversitesi T p Fakültesi
Ç NDEK LER Bölüm 1. Ürogenital Organlar n Anatomik ve Histolojik Yap s............................................ 1 Bölüm 2. Ürogenital Sistemin Embriyolojisi.......................................................... 7 Bölüm 3. Ürogenital Sistemin Fizyolojisi............................................................ 11 Bölüm 4. Ürogenital Sistem Hastal klar nda Semptomatoloji ve Klinik Muayene.............................. 15 Bölüm 5. Ürogenital Sistemin Görüntüleme Yöntemleri ve Enstrumantal Muayenesi.......................... 19 Bölüm 6. Endoüroloji ve Giriflimsel Üroradyoloji...................................................... 25 Bölüm 7. Üriner Obstrüksiyonlar.................................................................. 35 Bölüm 8. Çocuk Ürolojisi........................................................................ 39 Bölüm 9. Böbre in Kistik Hastal klar.............................................................. 61 Bölüm 10. Üriner Sistemin Nörojenik Disfonksiyonlar ve Erkek nkontinans................................. 65 Bölüm 11. Jinekolojik Üroloji...................................................................... 71 Bölüm 12. Ürogenital Sistemin Nonspesifik nfeksiyonlar............................................... 77 Bölüm 13. Ürogenital Sistemin Spesifik nfeksiyonlar.................................................. 91 Bölüm 14. Üriner Sistem Tafl Hastal.............................................................. 95 Bölüm 15. Ürogenital Travmalar.................................................................. 101 Bölüm 16. Ürogenital Tümörler................................................................... 105 Bölüm 17. Benign Prostat Hiperplazisi............................................................. 129 Bölüm 18. Renovasküler Hipertansiyon............................................................. 135 Bölüm 19. Postrenal Böbrek Yetmezli i............................................................ 139 Bölüm 20. Böbrek Nakli......................................................................... 141 Bölüm 21. Ogmentasyon, Substitusyon, Diversiyon ve Andiversiyon...................................... 145 Bölüm 22. Skrotum ve Kapsam Hastal klar......................................................... 149 Bölüm 23. Ürogenital Sistemin Acil Yaklafl m Gerektiren Hastal klar...................................... 153 Bölüm 24. Erkek nfertilitesi..................................................................... 159 Bölüm 25. Erkek Cinsel fllev Bozukluklar........................................................... 165 Bölüm 26. Kad n Cinsel fllev Bozukluklar........................................................... 171 Bölüm 27. Ürolojide Doku Mühendisli i ve Gen Tedavisi............................................... 173 Bölüm 28. Ürolojide Robotik Cerrahi............................................................... 175 Bölüm 29. Sürrenal Hastal klar................................................................... 177 xi
BÖLÜM 1 ÜROGEN TAL ORGANLARIN ANATOM K VE H STOLOJ K YAPISI SORULAR 1. Retroperitonal infeksiyonlar n di er tarafa geçmesini önleyen anatomik yap hangisidir? a. Pararenal fasia b. Gerota fasias c. Henle ligamenti d. Kolumna vertebralis e. Psoas major kas 2. Kar n duvar n n zay f noktalar ndan birini oluflturan petit üçgeni hangi oluflumlar taraf ndan çevrelenir? a. M.oblikus eksternus-m.latissimus dorsi- Krista iliaka b. M.oblikus eksternus-m.latissimus dorsi- 12. Kosta c. M-Serratus posterior inferior-m.latissimus dorsi-krista iliaka d. M.Sakrospinalis-M.oblikus eksternus- Krista iliaka e. 12.kot-M.serratus posterior inferior- Krista iliaka 3. Böbrekte area kribroza olarak adland r lan bölge neresidir? a. Piramidlerin taban b. Kaliseal forniksler c. Piramidlerin tepesi d. Üretero-pelvik bileflke e. Böbrek sinüsü 4. Brödel Hatt (Beyaz hat) nedir? a. Böbre in ön yüzünde vasküler bir hat b. Böbre in arka yüzünde avasküler bir hat c. Böbrek infarktüsü ile oluflan hat d. Alt kalisten pelvise uzanan bir hat e. Alt segmenti orta segmentten ay ran hat. 5. Süperior infundibulum sendromu? a. Üst polden bir aberran arter girifli b. Üst kalisin segmenter arterler aras nda s k flmas c. Üst kalisin arkuat arterler aras nda s k flmas d. Üst kaliste infundibulumun arter ve ven aras nda s k flmas e. Üst kaliste megakaliks anomalisi 6. Glomerülü oluflturan afferent glomerüler arterin orijini hangisidir? a. Renal arter b. nterlober arter c. Arkuat arter d. nterlobuler arter e. Vaza rekta 7. Böbrek medullas n n beslenmesini sa layan sistem hangisidir? a. Vaza rektalar b. Afferent glomeruler arteriol c. Satellit pleksus d. Sirkumaortik pleksus e. Kapsüler arterler 8. Renin-Anjiotensin sisteminde rol alan hücreler hangileridir? a. Glomerül endotel hücreleri b. Psödopod hücreleri c. Filtrasyon membran hücreleri d. Proksimal tubuli hücreleri e. Jükstaglomerüler hücreler 1
2 Temel Üroloji Soru Kitab 9. Makula densa nerede lokalizedir? a. Proksimal tubuli kontortide b. Distal tubulinin korpusküle temas eden yüzeyinde c. Kollektör tubulide d. Henle kulpunda e. Renal korpüskülde 10. Böbrekte bir segmanter arterin t kanmas durumda oluflan sonuç; a. Böbrek atrofisi b. Böbrekte ödem c. Tüm böbrekte iskemi d. Segmanter infarktüs e. Hidronefroz 11. Böbrek tümörlerinde oluflabilen tümör trombüsünün vena kavaya infiltre olmas sa a göre solda daha zor olur çünkü; a. Sol renal ven sirkumaortik pleksustur b. Sol renal ven daha incedir c. Sol renal ven daha uzundur d. Solda v. spermatika renal vene aç larak bir engel oluflturur e. Sol renal venin aç l m aç s dard r 12. Glomerüler filtrasyon membran ile ilgili olarak afla dakilerin hangisi yanl flt r? a. Membrandaki poruslar n çap baz moleküllerin geçiflini önler b. 40 A dan büyük moleküller geçemez c. Membran sialoproteinlerle kapl d r. d. Membran sabit (-) yük tafl r e. Baz moleküllerin membrandan geçmemesi permselektivite olarak adland r l r 13. Testiste kan testis bariyerini oluflturan yap - lar hangisidir? a. Germ hücreleri b. Leydig hücreleri c. Mediastinum testis d. Sertoli ve Miyoid hücreler e. Rete testis 14. Afla dakilerden hangisi skrotomun tabakalar ndan birisi de ildir? a. Tunika vaginalisin perietal yapra b. Tunika vaginalisin visseral yapra c. Dartos kas d. Colles fasias e. M.Kreamaster 15. Afla dakilerden hangisi penis yap s için do ru de ildir? a. Tunika albuginea yo un elastik lifler içerir. b. Ereksiyonda emisser venler tunica albuginea içinde s k fl r c. Ereksiyona en büyük katk y kavernozal arterler sa lar d. Sinüsoidler kollajen çat üzerinde düz kas ve endotel hücrelerinden oluflur e. Buck fasias ereksiyonda sirkumfleks venleri s k flt rarak rijiditeyi artt r r 16. Afla dakilerden hangisi mesane anatomisi hakk nda yanl flt r? a. Erklerde mesane boynu önde puboprostatik ba larla ve arkada da rektovezikal ba larla sabitlenmifltir b. Oblitere umblikal arterler plika umblikalis medialis içerisinde yer al r c. nferior epigastrik arterler plika umblikalis lateralisler içerisinde yer al rlar d. Arteria vezikalis inferior sadece mesaneyi de il veziküla seminalisler ve prostat da kanland r r e. Mesanenin alt yar s ndan ç kan lenfatikler internal iliak lenf bezlerine aç l rlar 17. Afla dakilerden hangisi mesane innervasyonunun sempatik ve parasempatik sinirlerinin orijinlerini tam olarak belirtmektedir? a. Sempatik, S2-4; Parasempatik, T11-L2 b. Sempatik, L1-2; Parasempatik, S2-4 c. Sempatik, T11-L2; Parasempatik, S4-5 d. Sempatik, T11-L2; Parasempatik, S2-4 e. Sempatik, S2-4; Parasempatik, L1-L2
Bölüm 1 Ürogenital Organlar n Anatomik ve Histolojik Yap s 3 18. Afla dakilerden hangisi mesane boynu ve üretral sfinkter hakk nda yanl flt r? a. Derin trigon kas tabakas üreterlerin fiksasyonunu ve üreterotrigonal mekanizmay sa lar b. D fl sfinkteri oluflturan çizgili kas demetleri kad nlarda en distal üçte bir üretray sarar c. Histolojik olarak d fl sfinkter yavafl kas - lan ve h zl kas lan iki farkl çizgili kas tipinden oluflur d. Mesane boynundan orijin alan iç longitudinal kas tabakas erkeklerde prostatik üretran n sonuna kadar kad nlarda ise eksternal meatusa kadar uzan r e. Mesane boynundaki orta sirküler kas tabakas üretran n içine kadar ilerlemez 19. Hangi üretral k s m en fazla geniflletilebilme yetene ine sahiptir? a. Fossa navikülaris b. Penil Üretra c. Membranöz Üretra d. Bulbar Üretra e. Prostatik Üretra 20. Cowper bezleri üretran n hangi k sm na aç - l rlar? a. Fossa navikülaris b. Penil Üretra c. Membranöz Üretra d. Bulbar Üretra e. Prostatik Üretra 21. Mc Neal 1968 y l nda prostat n zonal anatomisini tan mlam flt r. Bu s n flamaya göre prostat glandüler ve nonglandüler yap lar olmak üzere iki temel bölümde de erlendirilmifltir. Afla daki yap lardan hangisi glandüler yap içermez? a. Anterior fibromusküler stroma b. Transisyonel zon c. Santral zon d. Periferik zon e. Hiçbiri 22. Afla dakilerden hangisi yanl flt r? a. Prostat n temel beslenmesi, inferior vezikal arter vas tas yla olur b. Transisyonel zon, prostat hacminin %5 inden az n oluflturur c. Benign prostat hiperplazisi, ço unlukla santral zondan geliflir d. Prostat adeno kanseri ço unlukla periferal zondan geliflir e. Glandüler yap lar içeren periferal zon, prostat n hacmen en büyük bölümüdür 23. Afla daki seçeneklerden hangisinde prostat n venöz drenaj do ru flekilde tariflenmifltir? a. Venöz drenaj, yüzeyel dorsal venle birleflerek internal iliak venlere olur b. Venöz drenaj, derin dorsal venle birleflerek internal iliak venlere olur c. Venöz drenaj, derin dorsal venle birleflerek eksternal iliak venlere olur d. Venöz drenaj, prostat arterine efllik ederek inferior vezikal vene olur e. Prostat n venöz yap lar bir pleksus oluflturarak inferior vezikal vene boflal r 24. Prostat n ilk anatomik s n flamas Lowsley taraf ndan yap lm flt r. Afla dakilerden hangisi bu s n flamada yer almaz? a. Median lob b. Lateral lob c. Anterior lob d. Santral lob e. Posterior lob 25. Mesane taban n n arkas nda yer alan bir çift glandüler yap d r. Yaklafl k 7 x 4 cm boyutlar ndad r. Medialinde üreter, posteriorunda rektum bulunur. Boflalt c kanallar, duktus ejakülatoryusun oluflumuna katk da bulunur. Ejakülat depolama görevi vard r. Ejakülat n %60 n oluflturan sekresyonu fruktoz içerir. Yukar daki ifadeler hangi anatomik oluflumu tariflemektedir? a. Cowper bezi b. Bartolin bezi c. Epididimler d. Duktus deferens e. Seminal vezikül
4 Temel Üroloji Soru Kitab CEVAPLAR 1. b. Gerota fasias n n ön ve arka yapraklar medialde büyük damarlar üzerine, önde de peritona yap fl kt r, dolay s yla geçifle izin vermez (s. 1). 2. a. Bu üçgen yüzeyel olup, derindeki oluflumlarla s n rlanmaz. Di er seçeneklerde en az bir derin oluflum mevcut (s. 1). 3. c. Papilla tepesinin yüzeyine aç lan 7 kadar kollektör kanal papilla yüzeyine Süzgeç görüntüsü verir (s. 2). 4. b. Segmenter arterler aras nda oluflmufl damars z bir hatt r.buradan yap lan nefrotomilerde kanama az olur (s. 3). 5. d. Üst kutuptaki kalis arter ve ven aras nda s k flarak dilate olabilir, urogramlarda dolma defekti ve kalis dilatasyon görüntüsü verir (s. 5). 6. d. nterlobüler arterler dik olarak kortekse uzan rlar ve ana dallar ndan afferent glomerüler arterler ç kar (s. 4). 7. a. Medullan n beslenmesini vaza rektalar sa lar. Bunlar n ço u juksta medullar glomerülün efferent arteriolünden (vaza rekta spuriae) ve bir k sm da arkuat ve interlobuler arterlerden do rudan ç kar (vaza rekta verae) (s. 4). 8. e. Afferent arteriolün tunika medyas nda iki s ra halinde bulunan düz kas hücrelerinde renal korpüsküle yaklaflt nda granülasyon görülmeye bafllar. Bu hücreler jukstaglomerüler hücreler olup, Renin Anjiotensin sisteminde rol al r. 9. b. Makula Densa distal tubulinin korpusküle temas eden yüzeyinde bir grup koyu çekirdekli, s k ve uzun hücredir. 10. d. Segmanter arterler endarter olup, aralar nda anostomoz yoktur ve t kanmas o segmentte infarktüse yol açar 11. a. Sol renal ven V. Kavaya yaklafl rken lomber venler, hemiazigos venleri ve küçük paravertebral venlerle birleflerek bir pleksus yap - s n al r (Sirkumaortik pleksus) Bu durum soldan trombüs infiltrasyonunu zorlaflt r r. 12. e. Baz moküllerin membrandan ultrafiltrata geçebilmesi permselektivite olarak adland - r l r (s. 6). 13. d. Seminifer tubuli bazal membran na s k ca oturmufl sertoli hücreleriyle peritübüler kontraktil (Miyoid) hücreler kan testis bariyerini oluflturarak spermatogenetik hücrelerin immun sistemle karfl laflmas n önlerler (s. 16). 14. b. Tunika vaginalisin visseral yapra testisin üzerini örter ve skrotom tabakalar na kat lmaz (s. 16). 15. a. Tunika albugineada elastik lifler s n rl d r. Böylece içine dolan kana karfl gevflemiyerek rijiditeyi artt r r (s. 18). 16. b. Oblitere umblikal arterler plika umblikalis medialis içerisinde yer almay p plika umblikalis lateralisler içerisinde yer al r. Plika umblikalis medialis içerisinde ise medyan umblikal ba ya da urakus bulunur (s. 9). 17. d. Mesanenin sempatik otonomik innervasyonu T11-L2 üzerinden gelirken parasempatik innervasyonu ise S2-4 üzerindendir (s. 10). 18. b. Kad nlarda d fl sfinkter orta üçte bir üretra erkeklerde ise sadece membranöz üretray sarar (s. 12). 19. e. Erkeklerde prostatik üretra en genifl olup ayn zamanda en fazla geniflleme yetene ine sahip k s md r (s. 13). 20. c. Erkeklerde Cowper bezleri bulboüretral bezler olarak an lsa da aç ld klar alan membranöz üretran n hemen distalidir (s. 13). 21. a. Anterior fibromusküler stroma. Prostat n embriyolojik gelifliminin daha iyi anlafl lmas yla, Mc Neal 1968 y l nda prostat n zonal anatomisini tan mlam flt r. Bu s n flamaya göre prostat glandüler ve nonglandüler yap lar olmak üzere iki temel bölümde de er-
Bölüm 1 Ürogenital Organlar n Anatomik ve Histolojik Yap s 5 lendirilmifltir. Glandüler yap lar; Santral zon, periferal zon ve transisyonel zondan oluflur. Nonglandüler yap lar; Anterior fibromusküler stroma ve preprostatik sfinkterdir (s. 14, 15). 22. c. Benign prostat hiperplazisi, ço unlukla transisyonel zondan geliflir. Transisyonel zon, üretray çevreleyen küçük bir glandüler elemanlar toplulu udur. Prostat n % 5 inden az n oluflturur (s. 15). 23. b. Venöz drenaj, derin dorsal venle birleflerek internal iliak venlere olur. Prostat n venleri çok say dad r. Bu venler prostat kapsülünün hemen üzerinde birleflerek bir pleksus oluflturur. Bu venöz pleksus, presakral ve prevertebral pleksus ile oldu u gibi inferior hipogastrik pleksus ile serbest ba lant - lara sahiptir. Venöz drenaj, derin dorsal ven ile birleflerek internal iliak venlere olur (s. 15). 24. d. Prostat n ilk anatomik s n flamas Lowsley taraf ndan yap lm flt r. Bu s n flamaya göre prostat befl lobdan oluflur; Anterior, posterior, median ve iki lateral lob (s. 14). 25. e. Veziküla seminalisler, mesane taban n n arkas nda yer alan bir çift glandüler yap d r. Yaklafl k 7 x 4 cm boyutlar ndad r. Medialinde üreter, posteriorunda rektum bulunur. Boflalt c kanallar vaz deferens ile birleflerek duktus ejakülatoryusu oluflturur. Ejakülat depolama görevi vard r. Yaklafl k 4 ml ejakülat depolar. Ejakülat n % 50 80 ini oluflturan ve yaklafl k 2 ml olan sekresyonu fruktoz içerir (s. 15).
BÖLÜM 2 ÜROGEN TAL S STEM N EMBR YOLOJ S SORULAR 1. Embriyolojik geliflimdeki evrelerin ilki olan ve dördüncü haftan n sonunda tümüyle yok olan basamak hangisidir? a. Metanefroz b. Paranefroz c. Pronefroz d. Mezonefroz e. Mikronefroz 2. Yeni do mufl bebeklerin böbreklerinde izlenen lobüle görünümün ne zaman kaybolmas beklenir? a. lk 48 saat içinde b. lk 2 ay içinde c. Süt çocuklu u dönemi içinde d. Oyun ça dönemi içinde e. Ergenlik dönemi içinde 3. Kad n ve erkek üretras için verilenlerden yanl fl olan bulunuz? a. Kad n üretras ve vajinal vestibül benzer kökene sahiptir b. Kad n üretras tümüyle ürogenital sinüsün ürünüdür c. Erkek üretras nda ürogenital sinüs kökenli alan bulunmamaktad r d. Erkekte glandüler üretra üretral pla n kanallaflmas ile oluflur e. Erkekte penil üretra genital kabart lar n ventral yüzlerinin füzyonu ile oluflur 4. Müller kanal ve Wolf kanal ile ilgili olarak verilenlerden yanl fl olan seçiniz? a. Wolf ve Müller kanallar her iki cinste de bulunur b. Müller kanal bir çift olarak bulunur c. Wolf kanal bir çift olarak bulunur d. Cinsiyet uygun olmasa da Müller inhibe edici madde yok ise Müller kanal difli genital yollar oluflturacak biçimde diferansiye olmay sürdürür e. Over varl Müller kanal n geriletmektedir 5. Testislerin inifli ile ilgili olarak verilenlerden yanl fl olan bulunuz? a. Gubernakulum önceleri inguinal kanal düzeyinde sonlan rken sonralar skrotuma do ru da uzan r b. Testis iniflinin 28.haftada bafllam fl olmas beklenir c. Testis iniflinin 32.haftada tamamlanm fl olmas beklenir d. Testis inifli sonras nda inguinal kanallar daral r e. Testis iniflini tamamlad ktan sonra aort ile ilgileri kesilir 6. Pronefroz embriyojenik geliflimin kaç nc haftas nda tümüyle kaybolur? a. 4. hafta b. 6. hafta c. 8. hafta d. 12. hafta e. 16. hafta 7. Böbrek fonksiyonel olgunlu unu hangi ayda kazan r? a. 4. ay b. 5. ay c. 7. ay d. 8. ay e. Do umdan sonra 7
8 Temel Üroloji Soru Kitab 8. Gonadlarda cinsiyete özgü de ifliklikler kaç nca haftada ortaya ç kar? a. 3. hafta b. 5. hafta c. 7. hafta d. 9. hafta e. 16. hafta 10. Afla dakilerden hangisi wolf kanal ndan geliflmez? a. Skrotom b. Epididim c. Vez defesens d. Seminal vezikül e. Ejakulatuar kanallar 9. Testisin desensusu hangi haftada bafllar? a. 16. hafta b. 20. hafta c. 28. hafta d. 32. hafta e. 36. hafta
Bölüm 2 Ürogenital Sistemin Embriyolojisi 9 CEVAPLAR 1. c. Bir çift kanal sistemi olan pronefroz en erken böbrek sistemidir ve dördüncü haftan n sonunda tümüyle yok olur (s. 21). 2. c. Lobüle böbrek görünümü süt çocuklu u döneminde kaybolmaktad r (s. 22). 3. c. Kad n üretras tümüyle ürogenital sinüs ürünü iken 3 parçadan oluflan erkek üretras ürogenital sinüs kökenli alan da içermektedir (s. 22). 4. e. Over varl Wolf kanal n n gerilemesi için gerekli kofluldur ve geliflen Müller kanal kökenli yap lar ürogenital sinüs kökenli yap larla bir bütünlük oluflturmaktad r (s. 23). 5. e. Testisler inifli tamamlasa da aorttan beslenmeyi hep sürdürmektedir (s. 24). 6. a. Birbirini izleyerek ortaya ç kan pronefroz, mezonefroz ve metanefroz böbre in geliflimi için evrelerini sa l kl ve normal zamanda tamamlamal d r. Pronefroz bu ba lamda 4. hafta sonunda tümüyle kaybolur (s. 21). 7. e. drar oluflumu fötal hayat boyunca sürmektedir. Ancak idrar amniyotik s v ya kat - l p Fötus taraf ndan içilmekte ve at klar anneye plasenta yoluyla gönderilmektedir. Bu aflamada böbrek bir eriflkin böbre i fonksiyonlar ndan daha az fonksiyon yapar ve ancak do umdan sonra fonksiyonel olgunluk kazan r (s. 22). 8. c. Embriyonun kromozomal ve genetik cinsiyeti, fertilizasyon an nda belirlenmifl olsa da cinsiyete özgü yap sal farklar 7. haftada belirmektedir (s. 23). 9. c. Kar n arka duvar na urogenital mezenterin yan nda oluflan gubernakulum testisi skrotumun dibine ba lar ve 28. haftada bu ba n k lavuzlu unda testis skrotuma inifle bafllar. Bu inifl 4 haftada tamamlan r ve inguinal kanal daral r (s. 24). 10. a. Mezonefroz dejenere olurken testislere yak n bölgede kalan mezonefrik (wolfian) tubüllerden epididim, vez deferens, seminal vezikul ve ejakulatuar kanallar geliflir, skrotom ise labioskrotal fliflliklerden oluflur (s. 24).
BÖLÜM 3 ÜROGEN TAL S STEM N F ZYOLOJ S SORULAR 1. 70 kg a rl nda bir insanda böbreklerden 1 dakikada geçen kan miktar? a. 500 ml b. 800 ml c. 1200 ml d. 1500 ml e. 1800 ml 2. Afla daki yap lar n hangisi idrar n dilusyon ve konsantrasyonundan sorumlu z t ak m mekanizmas nda rol almaz? a. Kortikal nefronlar b. Juksta medullar nefronlar c. Vaza rektalar d. Kollektör tubuliler e. Medullar kapiller yatak 3. Efektif filtrasyon bas nc (EFB)=Glomerül yuma içindeki hidrostatik bas nç (HB)- plazma proteinleri onkotik bas nc (OB) + Bowman kapsülü içindeki hidrostatik bas nç ( KB) farkl l klar yla oluflur. EFB = HB - (OB) + ( KB) =? normalde yukar daki de er nedir? a. EFB = 180 - (50+30) = 100 mm Hg b. EFB = 120 - (40+20) = 60 mm Hg c. EFB = 100 - (20+15) = 55 mm Hg d. EFB = 70 - (25+15) = 30 mm Hg e. EFB = 50 - (20 + 5) = 25mm Hg 4. Afla daki maddelerden hangisi GFR ni (Glomerüler filtrasyon rate) do ru olarak göstermez? 5. Afla dakilerden hangisi böbre in endokrin fonksiyonu de ildir? a. Renin-Angiotensin sistemi b. Kallikrein-kinin sistemi c. Eritropoitein sal n m d. Prostaglandin sal n m e. Amonyak yap m 6. Üreter kas hücreleri istirahat membran potansiyeli neye ba l d r? a. K+ uyar lar n n hücre zar nda da l m ve zar n geçirgenli i b. Na+ iyonlar n n da l m c. Ca++ iyonlar na geçirgenlik d. Hücre içinin d fl na göre daha pozitif yüke sahip olmas e. drar asiditesi 7. Üreter kas hücresi zar membran boyunca iyon da l m n sabit olmas n sa layan mekanizma; a. Hücre zar n n Na+ iyonlar na afl r geçirgenli i b. stirahat halinde hücre d fl Na+ iyonunun içe göre yüksek olmas c. stirahatte hücre zar iç k sm nda K+ iyonunun yüksek olmas d. K+ iyonlar n n hücre d fl na difüzyon özelli i e. Kas hücreleri içinde ATP defosforilasyonu a. nülin b. Kreatinin c. Sakkaroz d. Mannitol e. Üre 11
12 Temel Üroloji Soru Kitab 8. Yukar Üriner Sistemdeki Pace-Maker hücrelerinin lokalizasyonu? a. Pelvikaliseal s n r b. Üreteropelvik birleflke c. Üst üreter d. Alt üreter e. Tüm üreter boyunca 9. stirahat halinde üreter içi bas nc? a. 0-5 cm H 2 O b. 10-15 cm H 2 O c. 15-20 cm H 2 O d. 20-30 cm H 2 O e. 30-40 cm H 2 O 10. Hangi grup ilaçlar üreter kontraksiyonlar n uyar r? a. Sempatolitikler b. Antikolinerjikler c. Parasempatomimetikler d. Antihistaminikler e. Kalsiyum antagonistleri 11. Mesanenin adale yap s (detrüsör) için afla- dakilerden hangisi yanl flt r? a. Detrüsör gerildi inde gevfleyebilme özelli ine sahiptir b. Detrüsör kas lma s ras nda süreklilik ve lifler aras nda eflgüdüm gösterir c. Detrüsör tüm mesanede birbirinden ayr düzenli tabakalardan oluflur d. Detrüsör yap s trigonda düzenli bir dizilim gösterir e. Detrüsör mesane boynunda yo un sirküler bir yap halini al r 12. Eksternal üriner sfinkterin inervasyonu ile ilgili olarak afla dakilerden hangisi do rudur? a. Otonom parasempatik sistem ile çal fl r. b. Otonom sempatik sistem ile çal fl r c. Otonom parasempatik ve sempatik sistem ile çal fl r d. Somatik sistem ile çal fl r, sempatik etkiye aç kt r e. Somatik sistem ile çal fl r, parasempatik etkiye aç kt r 13. Mesanedeki kolinerjik etki ile ilgili afla daki efllefltirmelerden hangisi(leri) do rudur? I. Pregangliyonik lifler-asetilkolin-nikotinik reseptör II. Pregangliyonik lifler-asetilkolin-muskarinik reseptör III. Postgangliyonik lifler-asetilkolin-nikotinik reseptör IV. Postgangliyonik lifler-asetilkolin-muskarinik reseptör a. Yaln z I b. I ve III c. II ve III d. I ve IV e. Yaln z IV 14. Mesanenin duyu iletimi ile ilgili olarak afla- daki ifadelerden hangisi yanl flt r? a. Pelvik sinir, pudendal sinir ve hipogastrik sinirler afferent lifler içerirler b. Miyelinli pelvik sinir lifleri A-delta, miyelinsiz olanlar C lifleridir c. Sa l kl mesanede uyar lar A-delta lifleri ile iletilir d. Nörojenik veya inflamatuvar patolojilerde uyar lar C-lifleri ile iletilir e. A-delta lifleri nörotoksinlere, kapsaisin ve resiniferatoksine duyarl d r 15. Santral sinir sisteminin mesaneye etkileri ile ilgili afla daki ifadelerden hangisi yanl flt r? a. Santral sinir sisteminin ifleme üzerindeki etkisi esas olarak fasilitasyon a rl kl d r b. flemenin santral ilk merkezi Onuf nükleusunu da içeren spinal kord S2-4 düzeyidir c. Mesanedeki gerilme gibi derin duyular m. spinalis arka kolonlar ndan ponsa iletilir d. Mesanedeki a r, s cakl k ve dokunma duyular lateral spinotalamik traktusla iletilir e. Ponsun ön k sm ndaki Barrington nukleusu iflemenin bafll ca kontrol bölgesidir