D01TEM s II Yıl s 3 KIBRIS TTJRK YÖNETİMİ MECLİSİ Z A B I T L A R I 2'nci Birleşim 20 EKİM 1972 CUMA
GÜNDEM; BOLUM; A 1. 1970 Kira Kontrol (Geçici Hükümler) Kural Tasarısı. 2. 1971 Kıbrıs Türk Yönetimi Anayasal Vergi Kaklarının Korunması Kural Tasarısı. 3. 1971 İhtiyat Sandığı Kural Tasarısı. 4. 1972 Mütezarrır Borçlular Kural Tasarısı. 5. 1972 Basın Kural Tasarısı. 6. 1972 Emeklilerin istihdam Edilememeleri Kuralı Teklifi. 7. 1972 Motorlu Vasıtalar ve Yol Trafik Kontrol (Tâdil) Kural Tasarısı. 8. 1972 Bükümet Arazileri (Tâdil) Kural Tasarısı. 9. 1972 Ceza Kanunu (Tâdil) Kural Tasarısı. 10. 1972 Avukatlar (Tâdil) Kural Tasarısı. 11. 1972 Köy İhtiyar Heyetleri (Tâdil) Kural Tasarısı. 12. 1972 Şahsî Vergiler (Genel Vergi) (Takdir Komisyonları) Tüzüğ Tasarısı. 13. 1972 Pul Kanunu (Tâdil) Kural Tasarısı. EOLUMs B BOLUM: C Sorular ve Cevaplar. BOLUM; D Kural Tasarılarının sunulması.
- 3 - BİRİNCİ OTURUM Açılış Saati s 15-30 BAŞKAN - Dr. Necdet K. Unel KATİP - Dr. Halûk Avni BAŞKAN - Sayın arkadaşlar, ikinci dönemin üçüncü yıl, ikinci birleşimini açıyoruz. Nisap var mıdır? KATİP - Nisap mevcuttur efendim. BAŞKAN - Nisap mevcuttur. Gündeme geçiyoruz. Gündemin A Bölümünde 12 ve 13 numaralı Tasarılar hazırdır.. 12 numaralı Tasarının müzakeresine başlıyoruz. Tasarısı. 1972 Şahsî Vergiler (Genel Vergi) (Takdir Komisyonları) Tüzüğü Raporun okunmasını rica ediyorun. Buyurun. MALİYE VE İKTİSADÎ İŞLER KOMİTESİ BAŞKANI İSMAİL BOZKURT (Lârnaka) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; KIBRIS TÜRK YÖNETİMİ MECLİSİ MALİYE VE İKTİSADÎ İŞLER KOMİTESİNİN 1972 ŞAHSÎ VERGİLER (GENEL VERGİ) KURALININ 3, 13 VE 22. MADDELERİ GEREGİNCE YAPILAN TUZUK HAKKIN- DAKİ RAPORUDUR. Hazır Bulunanlar; İsmail Bozkurt M. Kemal Deniz Halil Fikret Dr. Şemsi Kâzım Sobutay Ali Ratip Başkan
- 4 - incelemiştir. 6 Ekim 1972 tarihinde toplanan Komitemiz söz konusu Tüzüği 1 yapmıştırs Komitemiz Tüzüğün aşağıda belirtilen iki maddesinde tadil?.- 1 ; (1) 3. ve 4. maddeler 3. madde olarak birleştirilmiş ve yeniden kaleme alınmıştır. Tüzüğün Komitemize intikal eden şeklinin 4. maddesinde Takdir Komisyonunun 2 üyesinin Ticaret Odası ile Türk-Sen'in göstereceği üçer aday arasından seçilmesi öngörülmekteydi.. Komitemiz Çiftçiler Birliğinin göstereceği adayların da göz önünde bulundurulmasını uygun görmüş ve Tüzüğe söz konusu iki komisyon üyesinin, Ticaret Odası, Türk-Sen ve Çiftçiler Eirliğinin göstereceği ikişer aday arasından seçilmesi yönünde hüküm koymuştur. (2) Tüzüğün yeniden sayılandırılan 4'üncü maddesinde, Takdir Komisyonu Başkan ve üyelerinin 2 yıl için seçilmesi öngörülmekte; ancak Yürütme Kuruluna, 2 yılın sona ermesinden önce de Başkan ve üyelerin görevlerine son verme yetkisi tanınmaktaydı. Komitemiz, başkanın iki yıl dolmadan görevden alınmasını uygun görmemiş ve maddede buna uygun değişiklik yapmıştır. Komitemiz Tüzükte ayrıca esasa taallûk etmeyen bazı tadilât da yapmıştır. Komitemiz Tüzüğün tâdil edilmiş sekliyle kabulünü oybirliği ile Yüce Meclise öğütler. 6 Ekim 1972. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Kaporun okunması bitmiştir. konuşmak isteyen arkadaşlara söz verilecektir. Rapor ve Tüzüğün tümü hakkında Söz isteyen arkadaşlarımız?
- 5 - Rapor ve Tüzüğün tümü hakkında söz isteyen arkadaşlar? Ekrem bey, buyurun. EKREM Y. AVCIOGLU (Leymosun) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; hatırlanacağı veçhile Kuralın, Esas Kuralın müzakeresi esnasında bendeniz, bilhassa İtiraz Komisyonunun adlî bir teşekkül olacağını ve dolayısıyle Anayasamızın hali hazırda yürürlükte olan maddelerine aykırı düşeceği tezini savunmuştum. Şimdi, Tüzüğün ikinci bölümünün dördüncü sayfasında; İtiraz Komisyonu Başkanının bir hâkim ve üç kişiden olacağı hususunda sarahat mevcuttur. Görüleceği gibi bu hâkim Yüksek Mahkemenin kendi üyelerinden tâyin edeceği bir hâkim olacaktır. Ve diğer şahıslar ise hukukî herhangi bir evsafı bulunmayan şahıslardan meydana gelecektir. Burda şunu tebarüz ettirmek isterim ki, tamamen hukuk anlayışı içinde hareket edebilecek bir başkanın yanında iki hukukçunun bulunmaması ve rey verme sırasında da bu iki şahsın reyinin başkanın reyini ekarte edebileceği mülâhazasıyle bunun aksi bir teşekkül olduğuna inanıyorum. Kaldı ki dediğim gibi başkan, bir Yüksek Mahkeme Başkanı olacağına ve vereceği.kararlar tarafları, bağlayacağına, vergi mükellefine bu vergiyi sen ödeyeceksin veya yaptığın itirazı reddederim şeklinde bir karar verdikten sonra tekrar Yüksek Mahkemeye gitme durumuna gelineceğine göre bu komisyonun naçiz kanaatimce adlî hüviyetde bir komisyon olmasından başka herhangi bir evsafı bulunamayacağı kanısındayım. Binaenaleyh bendeniz Esas Kuralın müzakeresi esnasında tebarüz ettirmek istediğim gibi, bu komisyonun bu şekli ile Anayasaya aykırı olacağına yine ısrar ederim ve Tüzüğün bu maddelerinin müzakeresi esnasında bu maddelerin aleyhine oy kullanacağımı Yüce Meclise arzetmek isterim. Teşekkür ederim. BAŞKAM - Teşekkür ederim. Başka söz isteyen arkadaşımız? Buyurun Güryel bey.../6..
MUSTAFA GURYEL (Lârnaka) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlarım; Sayın Ekrem Avcıoğlu'nun az önce tebarüz ettirdiği konuyu bu Meclis incelemekte olduğumuz Tüzüğe esas teşkil eden Kural müzakeresinde yapılmıştı. Ve Yüce Meclis mezkûr madde ile yapmış olduğu, mezkûr madde hususunda yapmış olduğu oylamada bu İtiraz Komisyonunun hüviyetinin adlî bir komisyon olamayacağı hususunda mutabakata varmış, karar almıştı. Dolayısıyle şimdi, tekrar bu konunun aynı esaslar çerçevesinde. ele alınarak bunun adlî bir hüviyet taşıyıp taşı'madığı hususunda münakaşa veya müzakere etmenin kanaatimce yersiz olduğu hiss vardır. Çünkü buna âmir olan madde, Tüzüğün, şimdi müzakere ettiğimiz Tüzüğün bu maddesi değil. Buna âmir olan madde bundan evvelki Kural maddesidir. Yani biz herşeve rağmen şimdi o Kural maddesine uygun bir hüküm koymak mecburiyetindeyiz. Aksi halde, tekrar eski Kuralı ele alıp tadilât getirmek suretiyle İtiraz Komisyon larını kaldırmak ve Meclisin uygun göreceği başka bir komisyon ihdas etmek gerekecektir. Kısaca söylemek istediğim şimdi, Yüce Meclis bununla ilgili geçirdiğimiz Esas Kuralın ilgili maddesine uygun olarak ikinci bölümde derpiş edilen İtiraz Komisyonunun Teşekkülü hususunda bir bakımdan müsbet oy kullanması zarureti mevcuttur. Bendeniz bu inançtayım ve doğru yolun da bu olduğuna inanmaktayım. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Söz isteyen arkadaşımız? Komite üyelerinin bu konuda söyleyeceği var mıdır acaba? Dr. Şemsi bey. (Bu arada Komite Başkanı İsmail Bozkurt konuşmak üzere kürsüye yürür.) DR. ŞEMSİ KAZIM (Baf) (Yerinden) - Aynıdır. Konuşsun, sonra. BAŞKAN - Aynıdır, peki. İsmail bey, buyurun. * *
- 7 - MALİYE VE İKTİSADÎ İŞLER KOMİTESİ BAŞKANI İSMAİL BOZKURT (Lârnaka,) - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlarım; müzakere etmekte olduğumuz Tüzük, 19 Temmuz 1972 tarih ve 15 sayılı R e smî Gazete'de yayınlanan 9/1972 Şahsî Vergiler (Genel Vergi) Kuralı'nm 23'üncü maddesi gereğince müzakere edilmektedir. Bu madde Yürütme Kurulunun Kurala uygun olarak yapacağı Tüzüklerin ancak Meclisin onayından geçtikten sonra yürürlüğe girmesini âmirdir. Esas Kural bu Mecliste müzakere edilirken uzun boylu tartışmalar olmuştur. Karşılıklı fikir münakaşaları yapılmıştır. V e görüşler tebellür etmişti o zaman. Gerek Komitedeki arkadaşların, gerek diğer arkadaşların. Bu bakımdan ben,..ilgili Komitenin bir üyesi ve başkanı olarak, burda tekrar aynı görüşlere dönüp tekrar aynı şekilde bir tartışma açmak taraftarı değilim. Bunu tebarüz ettirmek istiyorum. Tabiî, arkadaşlar fikirlerinde serbesttirler. Fikirler, görüşler daha önce tebellür ettiğine göre, görüşüm, tabiî hiçbir arkadaşı mecbur etmiyorum, fakat görüsümı fazla münakaşaya gitmeden vicdanımızın sesine göre oy verip bunu geçirmek veyahut geçirmemektir. Benim söylemek istediğim budur. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Başka söz isteyen arkadaşımız? Şemsi bey. DR. ŞEMSİ KÂZIM (Baf) - Efendim, şunu belirtmek istiyorum. Bugün esasında Tüzüğü görüşüyoruz. Kural görüşülmüyor. İstesek de zannediyorum, kanaatimce, bugün bütün Meclis bunun değişmesini istese dahi, değiştirilecek bir durumda olamaz. Çünkü Kural hâlen görüşülmüyor. Bu geçirilen Kuraldan yetki almak suretiyle bir Tüzük hazırlanmıştır ve Tüzüğün maddeleri görüşülmektedir. Eğer Kuralın bu maddesi değiştirilmek istenirse, muhakkak ki yeni teklif veyahut da tâdil teklifi ile gelip de bunun görüşülerek bir esasa bağlanması lâzımdır. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Buyurun Çağatay bey.
- 8 - M. ÇAĞATAY ALİ (Leymosun) - Muhterem Başkan, sayın arkadaşlar; benden önce konuşan arkadaşlarım gibi kısa olmaya çalışacağım. Bir defa önümüzdeki, müzakeresini yapmakta olduğumuz Tüzük, daha önce müzakeresini yaptığımız Kurala dayanmaktadır. Yalnız daha önce yapılan müzakerelerde de kesinlikle ifade edildiği veyahut benim anladığım sekliyle konuşmalar şu yöndeydi; Kurulan Komisyon, teşekkülü itibariyle Anayasa'ya aykırı olup olmadığı hususu değil, çalışması itibariyle Anayasa'ya aykırı olup olmadığı hususu görüşülmüştür. V e esas itibariyle de Anayasa'ya aykırılık mevzuu burdan doğabilir. Yoksa Komisyonun teşekkülü dolayısıyle bu Komitenin veyahut İtiraz Komisyonunun Anayasa'ya aykırı olduğu hususunda bir iddia olsa dahi, bu geçerli bir iddia sayılmaz kanaatimce'. Benim âcizane görüşüm şudur ki, Tüzük tümü ile incelendiğinde, bilhassa 24 ve 25'inci maddeler nazarı itibara alınarak bu Komisyonun adlî mi, yoksa idarî bir komisyon olarak mı tâyin edilmesi ancak gerekecektir. Yoksa teşekkülü itibariyle bu Komisyon Anayasa'ya aykırı sa;, ılmaz kendi görüşüm itibariyle. Benim muhterem arkadaşlar, görüşüm şudur ki 24 ve 25'inci maddelere gelindiği zaman ve şunu teklif etmek istiyorum? Bu maddeler incelenmezden önce îieclisin kısa bir ara vererek bu maddeler hususunda esaslı, Komitenin bu maddeleri, muhteviyatını gözden geçirmesi ve Komisyonun çalışması itibariyle adlî bir komisyon mu, yoksa idarî bir komisyon mu olacağı hususunda bir karara varılması gerekmektedir. Binaenaleyh bu maddelerden önce kısa bir ara vererek, ilgili maddeler dolayısıyle Komisyon, adlî olabilecek düşüncesi ağır basarsa bu maddelerin tâdili yönüne gidilir ve tâdil edilmeleri suretiyle Komisyonun idarî bir komisyon şekline sokulması mümkün kılmırsa Anayasa'ya aykırılık mevzuu da ortadan kalkar. 24 ve 25'inci maddeler müzakere edilirken veyahut sunulurken teklifimi yine yapmak üzere müsaadenizi rica ederim. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Başka söz isteyen arkadaşımız var mı? Mevcut değildir.
- 9 - Sayın arkadaşlar, İçtüzüğümüze göre şimdi eğer Yüce Meclis tasvir ederse, oylamadan sonra madde madde müzakereye geçilecektir. Şu halde bu Tüzüğün madde madde müzakeresi hususunu Yüce Meclisin oyuna arzediyorum. Bunu kabul eden arkadaşlarımız ellerini kaldırsınlar. KATİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul edilmiştir. Teşekkür ederim. Madde madde müzakereye geçiyoruz. Buyurun. KATİP - 1972 ŞAHSÎ VERGİLER (GENEL VERGİ) KURALI 3, 13 ve 22 maddeler gereğince yapılan Tüzük. Kıbrıs Türk Yönetimi Yürütme Kurulu, (9/1972 sayılı) 1972 Şahsî Vergiler (Genel Vergi ) Kuralının 3, 13 ve 22. maddelerinin verdiği yetkiye dayanarak aşağıdaki Tüzüğü yapars Kısa isim. 1. Bu Tüzük, 1972 Şahsî Vergiler (Genel Vergi) (Takdir ve İtiraz Komisyonları) Tüzüğü olarak isimlendirilir. BAŞKAN - l'inci madde hakkında söz isteyenler? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? l'inci madde kabul edilmiştir. 2'ye geçiyoruz../10.
- 10 - KATİP - fefsir. 2. Bu Tüzükte metin başka türlü gerektirmedikçe s (1) "Kural" 1972 Şahsî Vergiler (Genel Vergi) Kuralını; "Muhasip" 13/1961 sayılı Türk Cemaat Meclisi Şahsî Vergiler (Gelir Vergisi) Kanununun tâdil edilmiş şekliyle 47. maddesi gereğince yetkili bulunan bir muhasibi 5 "Memur üye" bu Tüzüğün 4. maddesinin (ii) fıkrasının (a) bendine uygun olarak tâyin edilen Takdir Komisyonu üyesini, ifade eder. (2) Bu Tüzükte kullanılan kelime, tabir ve ibareler 1972 Şahsî Vergiler (öenel Vergi) Kuralında onlara verilen manayı ifade eder. BAŞKAN - 2'nci madde hakkında söz isteyenler? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? KATİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - 2'nci maclde kabul edilmiştir. KATIP - BOLÜI'L I TAKSİR KOMİSYONUNUN TEŞEKKÜLÜ, ÇALIŞMA TARZI, GÖREV ŞARTLARI VE YETKİLERİ Komisyonun 3. (l) Yürütme Kurulu, Maliye ve İktisadî İşler üyesinin teşekkülü ve tayini. teklifi üzerine bir Başkan ve altı üyeden oluşan bir Takdir Komisyonu tâyin eder.../ll..
- 11 - (2) Takdir Komisyonu - (i) Tarafsızlığına kanaat getirilen bir Başkan; (ii) Tercihan malî veya idarî sahalarda tecrübe sahil dört Kıbrıs Türk Yönetimi memuru; (iii) Türk Ticaret Odası, Türk-S e n ve Türk Çiftçiler Birliğinin yetkili organla.rının göstereceği ikiç r aday arasından Maliye ve İktisadî İşler üyesinin tavsiyesi ile Yürütme Kurulunun seçeceği iki kişiden, oluşur. BAŞKAN - 3'üncü madde hakkında söz isteyenler? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? 3'üncü madde kabul edilmiştir. KATİP - Başkan ve üyelerin tâyin süresi ve azli. 4. Başkan ve üyelerin tâyini Yürütme Kurulu tarafından iki yıllık bir süre için yapılır. Ancak, görevini gereği gibi ifa edemediği kanaatma varıldığı hallerde Maliye ve İktisadî İşler üyesinin tavsiyesi üzerine Yürütme Kurulu, herhangi bir üyenin görevine son verip yerine başkasını tâyin edebilir. BAŞKAN - Söz isteyenler? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. 4'üncü maddeyi kabul eden arkadaşlarımız?./l2,.
- 12 - KATİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul edilmiştir. KÂTİP - aşkan ve yelerin enin tmesi. 5. Başkan ve üyeler vazifeye başlamadan evvel bir Yüksek Mahkeme hâkimi huzurunda, toplantılarda tartışılan mevzuları, edinilen bilgileri ve genel olarak vergi mükelleflerinin malî durumları hakkında elde ettikleri bilgileri hiç bir surette ifşa etmeyeceklerine dair yenin ederler. Yemin Tüzük Ek.I'deki örneğe göre olur ve bir sureti Gelir Dairesinde muhafaza edilir. BAŞKAN - Söz isteyenler? Buyurun. İSMAİL EOZKURT (Lâraaka) (Yerinden) - Once Ek'in okunmasını... BAŞKAN - Evet, önce Ek'in okunması ve oylanması için teklif var Başka söz isteyen arkadaşımız? Şu halde Ek'i okuyoruz arkadaşlar. EK I (Madde 5) YEMİN BEYANNAMESİ Een Vergi Takdir Komisyonu Başkanı/üyesi toplantılarda tartışılan konular, edinilen bilgiler ve genel olarak vergi mükelleflerinin malî durumları ve gelirleri hakkında elde ettiğim bilgilerin gizliliğini koruyacağımı ve bu gibi bilgileri hiç bir surette başkalarına ifşa etmeyeceğimi namusun ve şerefim üzerine beyan ederim. Lefkoşas edilmiştir. Bu yemin beyannamesi İmza: tarihinde huzurumda imza Yüksek Mahkeme Hâkimi.
- 13 - BAŞKAN - Yemin Beyannamesi üzerinde söz isteyen? Başka teklifi olan yoktur. Şu halde evvelâ Yemin Beyannamesini Meclisin oyuna arzediyorum. Kabul eden arkadaşlar? Kabul edilmiştir. Kabul etmeyen arkadaşlar? KATİP - Mevcut değildir. E^ŞKaN - Mevcut değildir. Şimdi 5'inci maddeyi Meclisin oyuna arzediyorum. Kabul eden arkadaşlarımız? Kabul edilmiştir. Kabul etmeyen arkadaşlarımız? Mevcut değildir. Çekimser. Yoktur. 6'ncı maddeye geçiyoruz. KATİP - Komisyonun sekreteri. 6. Takdir Komisyonunun sekreterlik görevini, Müdürün, Gelir Dairesi memurları arasından uygun göreceği bir memur ifa eder. BAŞKAN - Söz isteyenler? Yoktur. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir.
- 14 - KATİP - Toplantıya 7. Gelir Dairesi tarafından gerekli hazırlıkların 9 a rı ' tamamlanması üzerine Başkan, sekreter vasıtasıyle üyeleri yazılı olarak toplantıya çağırır. Başkanın zarurî sebepler nedeniyle üyeleri toplantıya çağıram^ması veya toplantıya iştirak edememesi halinde memur üyelerin en kıderlisi üyeleri toplantıya çağırır ve Eaşkana vekâlet eder. BAŞKÜIJ - Söz isteyen? Kabul edenler? Kabul edilmiştir. KATİP - Hisap. 8. Başkan ve üyelerin, yarısından fazlasının hazır bulunduğu her toplantı nisap teşkil eder. BAŞKAN - Kabul edenler? Kabul edilmiştir. KATİP - Tutanaklar. 9. Her toplantıda sekreter tarafından tutanak tutulur. BAŞKAN - Kabul eden arkadaşlar? Kabul edilmiştir. KATİP - Müdürün toplantılarda hazır bulunması. 10. Toplantılarda Müdür veya onun yetkili kıldığı Gelir Dairesi Memurlarından biri müşavir olarak hazır bulunur...a5.
- 15 - BAŞKAN - 10'uncu madde hakkında söz isteyen? Mevcut değildir. İtirazı olan var mı? Yoktur. KATİP - ioplantı yeri. 11. Toplantılar normal olarak Lefkosa'da Gelir Dairesinde Takdir Komisyonuna tahsis edilecek bir toplantı odasında yapılır. BAŞKAN - Söz isteyen? Yoktur. Kabul eden arkadaşlar? Kabul edilmiştir. KATİP - Yergi tarhı. 12. Takdir Komisyonu, Müdür ve Müdürün 10. madde gereğince yetkili kıldığı memur tarafından verilen bilgi ve tavsiyeleri de dinledikten sonra mükelleflere vergi tarh eder. Takdir Komisyonu, gerekli addettiği evrakın ibrazını talep edebilir ve gerekli gördüğü kişileri dinlemek için toplantıya çağırabilir. Herhangi bir vergi mükellefine tarh edilecek vergi miktarı üzerinde üyelerin anlaşmaması veya tartışmaların uzaması halinde Başkan tartışmaya son verir ve kanaatine göre t^rh edilecek vergi miktarını tâyin ederek oya sunar. Oyların eşitliği halinde Başkanın ikinci bir oy hakkı olur. BAŞKAN - 12'nci madde hakkında söz isteyen? Mevcut değildir.../16.
- 16 - Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. KÂTİP - şkan ve. üye- 13. Başkana ve memur olmayan üyelere, bu özel görev re tahsisat âolaylsıyı e Maliye ve İktisadî İsler üyesinin tavsiyesi enmesi.. ^ ve Yürütme Kurulunun onayı ile uygun bir tazminat ödenir. BAŞKAN - Buyurun Ekrem bey. EKREM Y. AVCIOGLU (Leymosun) (Yerinden) - Usule mütedair. Yan başlıkta tahsisattan bahsederken, esas şeyde tazminattan bahsediyor Acaba ikisi arasında bir çelişme var mıdır? BAŞKAN - Komite Başkanı ne diyor? MALİYE VE İKTİSADI İŞLER KOMİTESİ BAŞKANI İSMAİL BOZKURT (Yerinden) - Tazminat daha uygundur. (Lârnak BAŞKAN - Şu halde yan başlığa tazminat konması teklif ediliyor. İtirazı olan arkadaşımız var mı? Şu halde yan başlık "Başkan ve üyelere tazminat ödenmesi" şeklinde değiştirilmiştir. Bu tashih edilmiş şekliyle oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? KATİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul edilmiştir. Şu halde değişmiştir.
- 17 - KÂTİP - I'arh edilen vergiler hususunda itiraz Komisyonuna müra - caat. 14. Kuralın 10. maddesinin (3). fıkrası gereğince Müdür tarafından İtiraz Komisyonuna yapılan müracaatların veya verg mükellefleri tarafından Kuralın 13. maddesi gereğince yapılan ve İtiraz Komisyonuna havale edilen itirazların dinleneceği toplantıda Başkan veya Başkanın göstereceği memur üyelerden biri hazır bulunur ve tarh edilen verginin müdafaasını yapar. BAŞKAN - 14'üncü madde hakkında söz isteyen? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. KÂTİP - Takdir Komisyonu Başkanının Yüksek Mahkemede hazır bulunması. 15. İtiraz Komisyonunun kararı aleyhine Yüksek Mahkemeye müracaat yapılması halinde Başkan ve Başkanın göstereceği memur üyelerden biri hazır bulunur. BAŞKAN - Söz isteyen? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. I'inci Bölüm geçmiştir. II'nci Bölüme geçiyoruz. Buyurun.
- 18 - KATİP - BOLUM II İTİRAZ KOMİSYONUNUN TEŞEKKÜLÜ, ÜYELERİNİN TAYİN ŞEKLİ, ÇALIŞMA TARZI, GÖREV ŞARTLARI VE YETKİLERİ teşekkülü. 16. İtiraz Komisyonu, Başkanı hâkim olmak şartıyle üç kişiden oluşur. BAŞKAN - 16'ncı madde hakkında söz isteyen? Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. Kabul etmeyenler? Bir kişi. Ekrem Y. Avcıoğlu.. Çekimser kalan arkadaşlarımız? Mevcut değildir. KATİP - Tâyin şekli. 17. (a) İtiraz Komisyonu Başkanı, Yüksek Mahkemenin kendi üyeleri arasından seçeceği bir hâkimdir. (b) İtiraz Komisyonu üyeleri, Yürütme Kurulu tarafından uygun konularda yüksek tahsil görmüş ve tercihan malî veya idarî sahalarda başarılı ve tecrübeli olan şahıslar arasından tâyin edilir. BAŞKAN - 17'nci madde hakkında söz isteyen arkadaşımız? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul- edenler?./19..
- 19 - Kabul edilmiştir. Kabul etmeyen arkadaşımız? Ekrem Y. Avcıoğlu. Çekimser kalan arkadaşımız? Mevcut değildir. KATİP - Tâyin süresi. 18. (a) İtiraz Komisyonu başkanının tâyini Yüksek Mahkeme tarafından iki yıllık bir süre için yapılır. (b) İtiraz Komisyonu üyelerinin tâyini Yürütme Kurulu tarafından iki yıllık bir süre için yapılır. Ancak uygun görüldüğü hallerde bu süre dolmadan üyeler Yürütme Kurulu tarafından değiştirilebilirler. BAŞKAN - Sayın arkadaşlar, burda bir tezat var mı? Komite Başkanına, öğrenmek için soruyorum. Rapor okunurken Yürütmede istendiği anda bunların değiştirilebileceği hususunun Komitece değiştirildiği okundu, söylendi. Halbuki burda "süre dolmadan Yürütme Kurulu tarafından değiştirilebilir". Lir tezat var mı? Onun izahını rica edebilir miyim lütfen. DR. ŞEMSİ KAZIM (Baf) (Yerinden) - Yalnız l%şkan konusu. konusu. HÜSEYİN M. GULTEKİN (Mağusa) (Yerinden) - Yalnız Başkan MALİYE VE İKTİSADÎ İŞLER KOMİTESİ BAŞKANI İSMAİL BOZKURT (Yerinden) - Yalnız Başkan konusu Sayın Başkan. (Lârnaka' BAŞKAN - Yalnız Başkan konusu. Evet, şimdi anladım. Teşekkür ederim.../20..
- 20-18'inci madde hakkında söz isteyen arkadaşımız var mı? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul eden arkadaşlar? Kabul edilmiştir. Kabul etmeyen arkadaşlar? Bir arkadaş, Ekrer; Y. Avcıoğlu. Çekimser olanlar? Mevcut değildir. 18'inci madde geçmiştir* KÂTİP - -c-olantılar. 19. Toplantılar Lef koşa Kaza Mahkemesinde yapılır. Yüksek Mahkeme Baş Mukayyidinin görevlendirdiği bir mukayyit, mukayyitlik görevlerini ifa eder. İtiraz Komisyonu Kuralın 10. maddesinin (3). fıkrası gereğince Müdür tarafından yapılan müracaatları ve Kuralın 13. maddesi gereğince vergi mükellefleri tarafından yapılan itirazların Müdür tarafından havale edilmesini müteakip Başkan, itirazları tezekkür etnek. üzere görevli mukayyit vasıtasıyle üyeleri toplantıya çağırır. BAŞKAN - 19'uncu madde hakkında söz isteyen? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. Kabul etmeyenler? Ekrem Y. Avcıoğlu.
- 21 - Çekimser olanlar? Mevcut değildir. KATİP - I-Iü-lür ve : aşkanm ';.opla.ntıla.rd- hazır bulunması. 20. İtiraz Komisyonu toplantılarında, Müdür veya Müdürün yetkili kıldığı menur ve Takdir Komisyonu Başkanı veya vekâleten Başkanın göstereceği memur üyelerden biri hazır bulunur. İtiraz eden vergi mükellefi, yetkili kılacağı herhangi bir kimse tarafından Komisyon toplantılarında, temsil edilebilir. Ancak bu temsil dolayısıyle Yönetime malî mükellefiyet yükletilmez. BAŞKaîJ - Söz isteyen arkadaşlar? Mevcut değildir. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. Kabul etmeyenler? Ekrem Y. Avcıoğlu bey. KATİP - Zararlar. 21. Gerekli tahkikatın tamamlanması üzerine Komisyon itirazı karara bağlar. İtirazlar havale tarihinden itibaren en geç bir ay zarfında neticelendirilir. EAŞKÂN - Söz isteyen? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler?,/22..
- 22 - Kabul edilmiştir. Etmeyenler? Ekrem Avcıoğlu aleyhte oy kullanmıştır. KÂTİP - Kararların tebliği. 22. Komisyon, kararlarını iki suret halinde Müdüre iletir. Kararın bir sureti Müdür tarafından taahhütlü posta ile vergi mükellefine gönderilir. BAŞKAN - Söz isteyen? Yoktur. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. Etmeyenler? Ekrem Avcıoğlu bey. KÂTIP - üyelere 23. İtiraz Komisyonunun memur cümıyan üyelerine Maliye ve tahsisat iktisadî İsler üyesinin tavsiyesi ve Yürütme Kurulunun A ödenmesi.. onayı ile uygun ve özel bir tazminat verilir. M. OZKER YAŞIN (Lefkosa) (Yerinden) - Yan başlığın da tazminat olması Sayın Eaşkan. ediliyor. BAŞKAN - Üyelere tahsisatın, burda da tazminat olması teklif AHMET AZİZ KAZIM (Baf) (Yerinden) - "Tahsisattır" daha uygun.
- 23 - HÜSEYİN M. GULTEKİN (Kağusa) (Yerinden) - Tazminat daha uygun. BAŞKAK - Homojen olması için, aynı şekilde olması için daha evvel tazminat geçti. "üyelere tazminat ödenmesi" şeklinde olmasını arzu eden arkadaşlarımız ellerini kaldırsınlar. 0 şekilde oldu. Şimdi 23'üncü maddeyi oyunuza arzettim. Kabul eden arkadaşlarımız ellerini kaldırsınlar. KATİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul edilmiştir. Kabul etmeyenler? Ekrem Y. Avcıoğlu bey. Sayın arkadaşlar, biraz evvel konuşan Çağatay bey arkadaşımız 24 ve 25'inci maddeye gelince Komite ile temaslar yapılması için kısa bir ara verilmesi için teklifte bulunmuştur. MÜSTAFA GURYEL (Lârnaka) (Yerinden) - Yine teklifte bulunması icap eder kanaatindeyim. BAŞKAN - Peki, teşekkür ederim. Buyurun. M. ÇAĞATAY ALİ (Leymosun) - Sayın Başkan, sayın arkadaşlar, biraz evvel Tüzüğün müzakeresine başlanmadan evvel yaptığım teklifi aynen tekrarlar ve 24'üncü maddenin okunmasından evvel Meclisin kısa bir ara vermesini teklif ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim.../24..
- 24 - Sayın arkadaşlar, kısa bir süre için ara teklifi vardır. Oyunuza arzediyorum. kaldırsınlar. Ara verilmesini kabul eden arkadaşlar ellerini Ara verilmesini kabul eden arkadaşlarımız ellerini kaldırsınlar. KATİP - Dokuz kişi. BAŞKAN - Dokuz arkadaşımız ara verilmesi teklifini kabul etti. Ara verilmemesini isteyen arkadaşlarımız? KÂTİP - On kişi. BAŞKAN - Şu halde ara verilmemesine karar verilmiştir. Müzakereye devam ediyoruz. 24'üncü maddeyi okuyoruz. Buyurun. KÂTİP - Tafsilât 24. İtiraz Komisyonu, herhangi bir itirazın tahkikatını isteme tamamlayabilmek için Müdür veya itiraz eden vergi mükelleyetkisi. finden, gerekli gördüğü bilgi, tafsilât veya belgelerin ibrazını talep edebilir. Ek olarak ilgili itirazı karara bağlayabilmek için yardımcı olabileceği kanaatmda olduğu herhangi bir şahsı toplantıya çağırarak yemin tahtında istintaka tâbi tutabilir. BAŞKAN - 24'üncü madde hakkında söz isteyen arkadaşlarımız? Çağatay bey buyurun.
- 25 - M. ÇAĞATAY ALİ (Leymosun) - Sayın Başkan, sayın arkadaşlar; biraz önce yaptığım konuşmanın bir kısmını tekrarlamak mecburiyetini hissediyorum. Şu idi s Bu Komisyonun, kurulan İtiraz Komisyonunun adlî mi, idarî mi olduğu hususunda bir kanaata varmak ve adlî görevleri dolayısıyle adlî olduğuna kana,at getirildiği halde böyle bir Komisyonun Anayasa'ya aykırı düşeceğini belirttim. Yine aynı hususları tekrarlamak istiyorum. 24'üncü madde, kurulan bu itiraz Komisyonunun görevlerinin ne olduğu hususunda bu Tüzükte tafsilât getirmektedir. Bu tafsilâtla görüleceği gibi ve gayet aşikârdır ki meşkûr komisyon tafsilât toplayacak, belge toplayacak ve tafsilât ve belgelerin ibrazını talep edebilecektir. Talep ettiğinde ve bu talebe uyulmadığında bir takım müeyyideler içerisinde hareket etme mecburiyetini hissedecektir. Acaba bunlar nedir ve bu müeyyideleri kullanarak bu Komisyon hareket ettiğinde çalışma şekli ile adlî bir komisyon olur mu veya olmaz mı? fîsas itibariyle üzerinde durulması icap eden husus kanaatimce budur. Buna ilâveten alt kısmı da okunduğunda ve yemin tahtında istintaka herhangi bir şahıs tâbi tutulabileceği bir aşikâr husus olarak kabul edilmesi gerektiğine göre, 24'üncü maddenin bu Komisyonu, adlî bir komisyon durumuna getirebileceği inancı daha fazla kuvvetlenir ve bu maddenin bilhassa Komisyonu adlî bir komisyon mu yapar, idarî bir komisyon mu yapar, şeklindeki mülâhazanın ve düşüncenin esas itibariyle yapılmasını gerektirir kanaatindeyim. Onun için bu hususta Yüce Meclisin kısa bir ara verilmesini talep ve teklifte bulunmuştum. Mamafih teklifim reddedildiğine göre, 24'üncü maddenin bazı kısımlarının değiştirilmesi suretiyle Komisyonun idarî bir komisyon olarak çalışması sağlanabilir mi? Bunun tezekkürü ve bu hususta esaslı düşündükten sonra yapılacak değişiklikler hakkında tekliflerin olması gerekmektedir, Mevcut şekli ile Komisyonun adlî bir komisyon olduğu hususunda daha fazla bir kanaat kafamda mevcuttur. Ve eğer arkadaşlar,, bilhassa ilgili komitedeki arkadaşlar 24'üncü maddenin aynen kalması hususunda iddiada bulunuyorlarsa, öyle bir iddiaları varsa, bu 24'üncü maddenin aleyhine oy kullanacağımı maalesef Meclise bildirmek istiyorum. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. İsmail bey.../26.
- 26 - MALİYE VE İKTİSADÎ İŞLER KOMİTESİ BAŞKANI İSMAİL BOZKÜHT (Lârnak Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; Tasarıyı müzakere eden Komite olarak biz bu maddeyi geçirirken niyet, İtiraz Komisyonunun adlî olmamasıydı. Bu, yazılış şekli o şekilde kaleme alınmıştır. Amma, eğer yazılış seklinden yanlış bir şey anlaşılıyorsa, bu komisyonun adlî bir komisyo: olduğu anlamı çıkıyorsa, Türkçe bakımından, metni değiştirmeye hazırız..metni değiştirmekte hiçbir beis görmüyoruz Komite olarak. Yalnız şunu ifade edeyim, Çağatay bey arkadaşımız, Komisyonun, vergi mükellefinden veyahut da müdürden gerekli gördüğü bilgi, tafsilât veya belgelerin ibrazını talep edebildiğini, talep ettiğine göre bu talep yerine gelmezse bazı müeyyidelere baş vurulabileceğini belirtiyoı Böyle bir şey yoktur arkadaşlar. Ne Tasarının aslında, Kuralda; ne de Tüzük'te. Bir itiraz komisyonunun bu yaptığı talebi yerine getirmeyenlere karşı bir müeyyide uygulama hükmü yoktur. Kaldı ki, bu gibi durumlarda, yani ibrazını talep ettiği belgeler, bilgiler ancak mükellefin veyahut da Daire şikâyet etmişse, Dairenin lehine olabilir. Eğer ibraz etmiyecekse kendi aleyhine olur ve ibraz etmezse Komisyon, İtiraz Komisyonu bunu ibraz etmesi için herhangi bir müeyyide kullanamaz. Tüzüğün bu şekli ile, buna dair bir hüküm yoktur Tüzükte. İkinci husus s yemin tahtında diyor ark-daşımız. Bu da bir şüphe uyandırır. Yemin tahtında ibaresi. Şunu ifade edeyim yemin tahtında ibaresinin doğrudan doğruya ayrı bir ibare olırak alındığında herhangi bir mana, yani hukukî bakımdan ayrı bir manası olup olmadığını bilmiyorum. Fakat, burdaki şekliyle bir zorlayıcı, adlî komisyon olmasını gerektiren bir kelime, bir ibare olduğunu zannetmiyorum. Yani o şekilde bir mana çıkaramıyorum. Burda benim anladığım, "yemin tahtında istintaka tâbi tutulabilir" kendisini yemin ettirerek sorguya çekebilir isterse. İsterse yemin etmez, isterse hiç cevap vermez. Cevap vermediği zaman herhangi bir şeyi yoktur arkadaşlar. Yani İtiraz Komisyonunun sorguya çekmek istediği bir şahsın, bir şahsa karşı bir müeyyide almaya yetkisi yoktur. Yetkisi olmadığına göre, bunu nasıl adlî bir komisyon olarak sayabiliriz. İtiraz Komisyonunun yapacağı bu maddeye göre, gerekli gördüğü bilgileri, belgelerin ibrazını talep eder. Talep ettiği şahı ister bunları ibraz eder, isterse etmez. Etmezse, İtiraz Komisyonu
- 27 - hiçbir hüküm alamaz bunun hakkında. Hiçbir müeyyideye giremez. Ancak, ibraz etmediği için aleyhine bir koz olarak kullanılabilir bu durum. Çünkü bazı delillerden yoksun olur. İkinci hususş yemin tahtında kendisini sorguya çekebilir. Yani bu demektir ki, çağırır İtiraz Komisyonuna, toplantıya, ilgili şahsı kendisini yemin ettirir. Der ki vemin et seni sorguya çekeceğim. Adam isterse yemin eder, isterse etmez. İsterse, yemin ettikten sonra da sorulara isterse cevap verir. İsterse cevap vermez. Fakat cevap verse de, vermese de bir şey yoktur. Bunun bir müeyyidesi yoktur. Bu bakımdan başta da söylediğin gibi biz Komite olarak bunu kaleme alırken katiyen adlî bir komisyon olarak düşünmedik. Bunu o şekilde kaleme almadık. Ve bu şekilde kaleme almışının da o şekilde bir mana verdiğine emin değiliz. Mamafih arkadaşlar bundan şüphe ediyorsa, Yüce Meclis bundan şüphe ediyorsa kaleme almış şeklinden, teklif getirsinler nasıl kaleme alalım. Biz Komite olarak memnuniyetle bunu görüşmeye hazırız. Bir itirazımız yoktur bu konuda. Yalnız bir teklif yoktur karşımızda. M. ÇAĞATAY' 1 ALİ (Leymosun) (Yerinden) - Arayı onun için teklif ettiydik esasında. BAŞKAN - Evet, söî isteyen başka arkadaşımız? kullanabilir. DT. AYHAN HALİT (Leymosun) (Yerinden) - Başkan takdir hakkını DR. ŞEMSİ KAZIM (Baf) - İsmail -^ozkurt bey arkadaşımın izah ettiği gibi, hakikaten kaleme alınırken idarî bir kurul olarak düşünülmüştür. Ancak, bazı tereddütler belirtilmiştir. Şahsi kanaatime göre, bu tereddütler olmaması icap eder. Çünkü İtiraz Komitesine gidenler hakikaten kendilerine takdir edilen verginin fazla olduğunu düşünen vergi mükellefleri olacak ve İtiraz Komitesinin karşısına gidenler kendileri, kendi durumlarını savunmak için bütün belgeleri, ellerindeki bütün imkânları kullanacaklardır. İtiraz Komitesi kendilerine herhangi bir zorlama veyahut da müeyyide tatbik etme durumuna giremez. Ancak son cümledeki yemin kel iraesi hakikaten bir mahkeme havasını, hüviyetini verebilir../28..
- 28 - Onun için kanaatin.ee yemin kelimesi çıkarsa zaten itiraz Komitesinin karşısına gelen bir şahıs, İtiraz Komitesini ikna etme durumundadır ve uğraşacak. Yani yemin etse de, etmese de uğraşacak. Onun için yemin kelimesi çıkarsa, zannederim Çağatay beyin tereddütlerinin de zail olması icap eder kanaatindeyim. Teşekkür ederim. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Şimdi durum değişti arkadaşlar. ^ir tâdil teklifi vardır. Tâdil teklifinin müzakeresi hususunun oya konulması gerekir İçtüzüğün ışığında. Böyle olmakla beraber, elini kaldırmış bulundu Güryel bey. 0 arkadaşımıza da söz verip, ondan sonra bu hususa dönmek niyetindeyiz. MUSTAFA GURYEL (Lârnaka) (Yerinden) - Efendim geri alıyorum konuşma hakkımı şu anda. BAŞKAN - Teşekkür ederim. Evet, sayın arkadaşlar usul ittihaz ettik. Yazılı olarak tâdil teklifleri kabul ediyoruz. Yalnız kelime üzerinde şey ettiği için Şemsi teylen ille de yazılı bir tâdil teklifi getir talebinde bulunmuyoruz. Yalnız bir teklif vardır ve bu hususun müzakereye tâbi tutulup tutulmaması mevzuunda oylamaya konması gerekir. Şu halde 24'üncü maddenin -yemin tahtında" kelimelerinin çıkarılması suretiyle tâdile tabi tutulması teklifi hususunun müzakere edilip edilmemesini Yüce Meclisin oyuna arzediyorum. Eğer müzakere edilsin denirse müzakere edilecektir. Böyle olmasın denirse biz yolumuza devam edeceğiz. Şu halde bu iki kelimenin çıkması konusunda müzakere açılmasını isteyen arkadaşlarımız, çünkü o. söz vereceğiz, ellerini kaldırsınlar. KATİP - On dört kişi.../29..
- 29 - BAŞKAN - Şu halde müzakere açacağız. Şimdi arkadaşlar bir tâdil teklifi var. 24'üncü maddede yine Komite üyelerinden bir arkadaşımızın teklifidir. "Yemin tahtında" kelimelerinin çıkarılması ve bir mahkeme havasının ortadan kaldırılması öngörülüyor. Bu hususta müzakere açılmış bulunuyor. Meclis karar vermiştir. Söz isteyen arkadaşımız? Acaba bu iki kelime kaldırılırsa Çağatay bey tatmin olur mu? Başka bir şekilde soralım. raliye VE İKTİSABI İŞLER KOMİTESİ BAŞKANI İSMAİL BOZKURT (Lârnaka} - Sayın Başkan, biraz önceki teklifi kabul ediyoruz. şey yok. Yalnız benim öğrenmek istediğim... Yani herhangidir BAŞKAN- İki kelimenin çıkmasında mahzur görmüyorsunuz. İSMAİL BOZKUİiT (Lârnaka) (Devamla) - Evet. Yalnız acaba bu konuda biraz önce itiraz eden arkadaşlarımız, Çağatay beyin görüşü nedir? Tatmin eder mi bu? BAŞKAN - Sorduk onu başkanlık kürsüsünden tatmin eder mi diye, fakat meşguldür Çağatay bey. fani sizin bir itirazınız yok. İSMAİL BOZKURT (Devanla) - Bu hususta bir şey yok. BAŞKAN - Öyleyse siz Çağatay bey, buyurun. M. ÇAĞATAY ALİ (Leymosun) (Yerinden) ~ Muhterem Başkan, sayın arkadaşları esas itibariyle ben kafamda tam manasıyle temiz bir düşünceye sahip olmadığım için bu iki kelimenin çıkması suretiyle 25'inci madde da okunduğunda tekrar aynı şekilde düşüncelere sahip olunmaz mı şeklinde bir istifham var kafamda. Ve üç dakikalık, dört dakikalık bir tehirin hâlâ daha lehindeyim ve lehinde konuşmakta fayda görürüm. Yani üç beş dakikalık bir tehir, muhakkak hiç bir zaman Meclisin çalışmalarını geciktirmez. Yapılacak teklif daha esaslı olur. İçerde tezekkür edilen ve tezekkür edildikten sonra../30..
- 30 - kaleme alınacak şekli ile 24 ve 25'inci maddelerin geçmesi bu Komisyonun hüviyetini daha iyi ortaya çıkarabilir ve adlî olmaktan veya Anayasaya aykırı olmaktan bu Komisyonu kurtarır. Teşekkür ederim. E AŞK Aiî - Teşekkür ederim. Sayın arkadaşlar, müzakereye devam ediyoruz. Başka söz isteyen arkadaşımız var mı? Mevcut değildir. Yedi dakika evvel bu Meclis ara verilmesin diye karar aldı. Amma yedi dakika geçtiği için Meclisin kararma hürmet etmiş olduk. Kendi inisiyatifimi kullanıyorum. oturuma. On dakika için ara veriyorum Teşekkür ederim. İKİNCİ OTURUM BAŞKAN - İkinci oturumu açıyorum. Nisap mevcut mudur? KATIP - Evet. BAŞKAN - Evet, nisap mevcuttur. Komite Başkanı İsmail bey, buyurun. MALİYE VE İKTİSADI İŞLER KOMİTESİ BAŞKAHI İSMAİL BOZKURT (Lârnak Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar; müzakere edilmekte olan 24'üncü maddedeki istifhamları gidermek için yayılan müzakereler sonunda şöyle bir mutabakata varılmıştır. Birincisi, daha önce de yapılan teklif gereğince "yemin tahtında" kelimelerinin çıkarılması ve bir de "istintaka" kelimesinin "sorguya" şeklinde düzeltilmesi.
- 31 - BAŞKAN - Sayın Çağatay bey? M. ÇAĞATAY ALİ (Leymosun) (Yerinden) - Tamam. BAŞKAN - Sayın arkadaşlar, müzakere devam ediyor. 24'üncü madde hakkında Komite Başkanının varılan neticeyi anlattığını dinlediniz. Söz isteyen başka arkadaşımız? Başka teklif var mıdır? Yoktur. Şu halde tâdil edilmiş şekliyle şöyle bir teklif vardır. "Tafsilât isteme yetkisi. 24. İtiraz Komisyonu, herhangi bir itirazın tahkikatını tamamlayabilmek için Müdür veya itiraz eden vergi mükellefinden, gerekli gördüğü bilgi, tafsilât veya belgelerin ibrazını talep edebilir, ^k olarak ilgili itirazı karara bağlayabilmek için yardımcı olabileceği kanaatmda olduğu herhangi bir şahsı toplantıya çağırabilir, sorguya tâbi tutabilir." "Yemin tahtında" kelimeleri çıkıyor, "toplantıya çağırabilir, sorguya tâbi tutabilir". İSMAİL BOZKURT (Lârnaka) (Yerinden) - "Toplantıya çağırarak". tutabilir". BAŞKAN - Güzel, şu halde t "toplantıya çağırarak sorguya tâbi M. OZKER YAŞIN (Lefkoşa) (Yerinden) - "Toplantıya çağırıp". BAŞKAN - "Toplantıya çağırıp sorguya tâbi tutabilir". Okunmuş şekliyle Yüce Meclisin oyuna arzediyorum. arkadaşlarımız? Kabul eden KATİP - Kabul edilmiştir.
- 32 - EAŞKAN - Kabul edilmiştir. 24'üncü madde geçmiştir. 25'e geçiyoruz, KÂTIP - "Jsul ve temsil 'ücretleri. 25. Yüksek Mahkeme, İtiraz Komisyonunda takip edilecek usul ve temsil ücretlerini tesbit eden, basit muhakeme usulüne uygun emirnameler ısdar edebilir. BAŞKAN - Söz isteyen arkadaşımız? Mevcut değildir. 25'inci maddeyi oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. Bölüm III Genel Hükümler. KÂTİP - BOLÜM III GENEL HÜKÜMLER Takdir ve kararların tebliği. 26. Kuralın 12. maddesi gereğince tebliğ edilmesi gereken ihbarneme ve Tüzüğün 22. maddesi gereğince tebliğ edilmesi gereken İtiraz Komisyonu kararı vergi mükellefine elden veya taahhütlü posta ile Gelir Dairesi kayıtlarına göre en son ikamet ettiği veya çalıştığı bilinen ikametgâh veya iş adresine gönderilir. Ancak, vergi mükellefine gerek elden gerekse taahhütlü posta ile tebliğ edilen ihbarname veya kararı vergi mükellefinin alnıayı reddetmesi halinde bu gibi ihbarname veya karar ilgili vergi mükellefine tebliğ edilmiş addolunur.
- 33 - BAŞKAN - 26'ncı madde hakkında söz isteyen? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. III'üncü Bölümü ile ve yirmi altı maddesi ile Tüzük kabul edilmiştir ikinci okunuş olarak. Şimdi, üçüncü okunuşa geçiyoruz sayın arkadaşlar. MUSTAFA GURYEL (Lârnaka) (Yerinden) - Teklifim var Sayın Başk?n. Kısa isim olarak okunmasını teklif ediyorum. BAŞKAN - Evet, İçtüzüğümüza göre böyle bir teklif yapılabilir. kaldırsınlar. Kısa isim olarak okunmasını kabul eden arkadaşlarımız ellerini KATİP - Kabul edilmiştir. BAŞKAN - Kabul edilmiştir. Üçüncü okunuş kısa isim olarak yapılacaktır. KATİP - Kısa isim. 1. Bu Tüzük, 1972 Şahsî Vergiler (Genel Vergi) (Takdir ve İtiraz Komisyonları) Tüzüğü olarak isimlendirilir. BAŞKAN - Üçüncü okunuşta kısa ismi oyunuza arzediyorum. eden arkadaşlar? Kabul Kabul edilmiştir.../34..
- 34 - Kabul etmeyen arkadaşlar? Mevcut değildir. Müstenkif kalan arkadaşımız? Ekrem bey müstenkif kalmıştır. ve geçmiştir. Şu halde gündemimizin A Bölümünün 12 numaralı Tasarısı, Tüzüktür Şimdi 13 1 e geçiyoruz arkadaşlar. 1972 Pul Kanunu (Tâdil) Kural Tasarısı. Raporun okunmasını rica ediyorum, îsoail bey, buyurun. MALİYE VE İKTİSADİ İŞLER KOMİTESİ BAŞKANI İSMAİL BOZKURT (Lârnaka "i - Sayın Başkan, muhterem arkadaşlar, KIBRIS TURK YONJüTİMİ MECLİSİ MÂLİYE VT, İKTİSADÎ İŞLER KOMİTESİNİN 1972 PUL KANUNU (TADİL) KURAL TASARISI İLE İLGİLİ RAPORUDUR. Hazır Bulunanlar; İsmail Bozkurt K. Kemal Deniz Halil Fikret Sobutay Hİi Ratip Başkan 6 Ekim 1972 tarihinde toplanan Komitemiz, söz konusu Tasarıyı incelemiştir. Pul Vergilerini, Rum Yönetiminin uyguladığı seviyeye getirmek amacını taşıyan Tasarı, Komitemizee de benimsenmiş ve kabul edilmiştir. öğütler. Komitemiz Tasarının kabulünü oybirliği ile Yüce Meclise 6 Ekim 1972.../35.
- 35 - EAŞKAN - Teşekkür ederim. Rapor ve Tasarının tümü hakkında söz isteyen arkadaşımız? Mevcut değildir. Madde madde müzakereye geçiyoruz. i-iüzakereyi kabul edenler? Bu hususu oyunuza arzediyo Kabul edilmiştir. Madde Madde müzakereye geçiyoruz. KATİ) - 1963 PUL KANUNUNU TADİL EDEN KURAL Kıbrıs Türk Yönetimi I.'eclisi aşağıdaki Kuralı yapars Kısa isim. 19/63 29/70 1. Bu Kural 1972 Pul Kanunu (Tâdil) Kuralı olarak isimlendirilir ve aşağıda "Esas Kanun" olarak anılan tâdil edilmiş şekliyle 1963, Pul Kanunu ile birlikte okunur. EAŞKAN - l'inci madde hakkında söz isteyen? Mevcut değildir. Oyunuza arzediyorum. Kabul edenler? Kabul edilmiştir. 2'nci maddeye geçiyoruz.
- 36 - KATİP - -..ses tanunun. irinci_ Cetvelinin kaili rılr.ıa.sı ve verine yeni cetvel konması. 2. Esas kanunun Birinci Cetveli kaldırılır ve yerine -bu-ku-ralda-ki Birinci Cetvel konur. BAŞKAN - Evet, Birinci Cetvele geçiyoruz. KATIP - BİRİNCİ CETVEL (Madde 4) Pul Vergileri Sıra No s Vesikanın mahiyeti Pulun Kıymeti 1.- veya daha fazla miktar veya kıymetteki bir borç hakkındaki, bu gibi borç için delil temin etmek maksadıyle, bi;r borçlu tarafından veya onun adına, alacaklının zilyetliğinde bırakılan herhangi bir defter veya kâğıt parçası üzerine yazılmış veya imza. edilmiş olan borç ikrarı On mil Ancak, bu gibi borç ikrarı, borcu ödemek için herhangi bir vaad veya faiz ödemek veya herhangi bir emtia 1 veya başka mal teslim etmek hususunda herhangi bir şart ihtiva etmez. İstisnalar. Banka hesap cüzdanı veya hesap raporu. 2 Kanun veya Mahkeme Tüzüğünee, hakkında aksi hüküm olmayan yemin varakası veya resmî beyanname Beş yüz mi"
- 37 - ANLAŞMALARs (A) Başka suretle vergiye tâbi olmayan ve herhangi belli bir meblâğı şarta bağlayan anlaşma veya anlaşma muhtırası ve herhangi bir anlaşmayı tecessüm ettiren bütün vesikalar. (1 (2 (3 (4 (5 I ^ 4-İ7J (e (9 -K-H) (11 (12 (13 (14 (15 (16 (17 (18 (19 (20 (21 (22 (23 (24 l.-'dan 25.-'ya kadar olan meblâğlar için 25.-'yı geçen fakat 50.-'yı geçmeyen meblâğlar için 50.-'yı 75.-'yı 100.-'yı 150.-'yı 200.-'yı 300.-'yı 400.-'yı -SŞOO.-'yı - 750.-'yı -. 1,000.-'yı 1,500.-'yı 2,000.-'yı 3,000.-'yı 4,000.-'yı 5,000.-'yı 7,500.-'yı 10,000.-'yı 15,000.-'yı 20,000.-'yı 30,000.-'yı 40,000i-'yı t II II H Ve böylece her 1,000.- veya l,000.-'nm kısmı için bin beş yüz mil ilâve edilir. 75.-'yı 100.- yı 150.- yı 200.- yı 300.- yı 400,- yı 500.- yı 750.- yı 1,000.- yı l,500»i yî 2,000.- yı 3,000.- yı 4,000.- yı 5,000.- yı 7,500.- yı 11 10,000.- 'yı II 15,000.- 'yı II 20,000.-»yı 11 30,000.- 'yı II 40,000.- yı II 50,000.- 'yı II II II II II II II II II II II II 0 01} 0.050 0,0i'} 0.100 0.175 0.250 0.300 0.350.. 0.503 '0.700 0.950 1.500 2.000 3.000 4.000 5.000 7.00 J 9.000 13.000 20.000 27.000 35.000 50.000 (B) Başka suretle vergiye tâbi olmayan ve'herhangi belli bir meblâğı şarta bağlamayan anlaşma veya anlaşma muhtırası ve herhangi bir anlaşmayı tecessüm ettiren bütün vesikalar Yedi yüz elli mil
- 58 - İstisnalar. (a) Herhangi bir amele, sanatkâr, imalâtçı, çırak veya adi hizmetçinin; ücretle çalıştırılması için anlaşma; (b) Kıbrıs limanlarını kullanan herhangi bir gemideki herhangi bir gemicinin ücretine dair anlaşma; (c) Herhangi bir emtia, mal veya ticarî eşyanın satışına veya satın alınmasına dair anlaşma..i Kira anlaşması ('Sıra No.18 Kira Mukavelesi gibi). Vasiyetname olmayan herhangi bir enstrümanla yapılması halinde, bir yetkiyi kullanarak mütevelliler tarafından yapılan tâyin Yedi Yüelli E: 1, Vekil. Vekâletnameye bakınız (Sıra No. 23). Çek veya akreditif olmayan Poliçe s (a,) Taleb üzerine veya gösterilmesi veya arzedilmesi üzerine veya tarihinden veya gösterilmesinden itibaren üç gün zarfında ödenebilir olması halinde On beş :r.il (b) Taleb üzerine ödenebilmesi dışında başka surette ödenebilir olması halinde Bir anla'p.a için oldvv'u gibi (Sır?,. No.3) Kıbrıs dahilinde ısdar edilen konişmento - Aslı veya imza edilmiş her sureti için Yü z mil Senet Bir anlama için olduğu gibi (Sıra No.3)./39..
- 39 -.ırş. No s.. - - Vesikanın: Mahiyeti Pulun Kıymeti İstisnalar. Ceza davalarmdaki kefaletnameler, takip etmek veya şahadet vermek için verilen taahhütnameler veya ısbatı vücut için verilen taahhütnameler veya Polis tarafından veya Ceza Muhakeme Usulü Kanunu gereğince, başka surette ısdar edilen veya alman taahhütnameler. 10 Çarter-parti Bir lira 11 Çek On beş mil. 12 " Şirketler - (a) Kaydolunacak herhangi bir şirketin Şirket için Mukavelesi Eiç bir belli meblâğı şarta bağlamayan bir anlaşma için olduğu gibi (Sıra No.3 (E;). (b) Kaydolunacak herhangi bir şirketin Şirket Tüzüğü için Hiç bir belli meblâğı şarta bağlamayan bir anle-şma için olduğu gibi (Sıra No.3(E)). ' (c) Kaydolunacak herhangi bir şirketin itibarî hisse sermayesi ve halen kayıtlı veya bundan sonra kaydolunacak herhangi bir şirketin kayıtlı hisse sermayesinin herhangi bir artış miktarı için Her 100.- veya 100.-'nın kısmı için iki yüz elli mil.../40..
- 40 - Pulun Kıymeti (d) Bir şirket tarafından, paradan başka bir karşılık için hisselerin tahsisi hususunda mukavele veya bu gibi mukavelenin tafsilâtı: Tahsis olunan hisseler için ödendiği telâkki i edilen yekûn miktar üzerinden Eir anlaşma için ol: ı ğu gibi (Sır No, 3) (e) Bir şirket tarafından bir mükellefiyet ihdas eden enstrüman s Bu gibi enstrüman gereğince taahhüt altına alınan azamî mikrfcar üzerinden Her 100,- veya ]00.-' nm kısma için iki yüz mil. (f) Satılabilen bir teminat olan tahvil s Bu gibi tahvil gereğince taahhüt altına alınan miktar üzerinden s (i) Ciro veya ayrı bir devir enstrümanı ile devredilebildiği takdirde - 25.-'yı geçmemesi halinde Yirmi be3 mil, 25.-'yı geçmesi fakat 50.-'yı geçmemesi halinde Elli mil 50.-'yı geçmesi fakat. 100.-'yı geçmemesi halinde Ek her 100.-'veya 100.-'nııı kısmı için Yüz yirmi beş mil. İki yüz mil. (iiı) Teslim edilmek suretiyle devredilebildiği takdirde Hâmiline yazılı bir hisse senedi için olduğu gibi (Sıra No.12 paragraf (g))../41.
- 41. - "Tahvil" tabiri, tahvile ilişik herhangi bir faiz kuponunu içine alır, fakat, bu gibi kuponların miktarı, vergi takdirinde hesaba katılmaz. İstisnalar. Bir mükellefiyet ihdas eden ve borçlanan şirketin veya teşekkülün, onunla, malının hepsini veya bir kısmını tahvil hâmillerinin menfaati için mütevellilere devrettiği hakkıyle pullanmış kayıtlı bir enstrümanın şartlarına göre, bir şirket veya hükmî şahsiyeti haiz olan başka bir teşekkül tarafından ısdar edilen bir tahvil veya bu gibi enstrüman gereğince ısdar edilecek olan tahvillerin yekûn miktarı hususundaki bir ipoteğin kaydına delil teşkil eden tescil edilmiş bir enstrüman s Ancak, bu şekilde ısdar edilen tahvillerin mükellefiyeti ihdas eden veya ipoteğe delil teşkil eden enstrümanın şartlarına göre kullanılacağı ifade edilmelidir. : (g) Bir şirket tarafından ısdar edilen hamiline yazılı hisse senetleri s Hisselerin itibarî kıymeti üzerinden - 25»-'yı geçmemesi halinde 25.-'yı geçmesi fakat 50.-'yı geçmemesi halinde 50.-'yı geçmesi fakat 100,-'yı geçmemesi " Elli mil. Yüz mil. İki yüz elli Ek her 100.- veya 100,-'nın kısmı için Beş yüz mil.
- 42 - Sıra i» o s - Vesikanın..Mahiyeti Pulun Kıyn.jti (h)i Devirler; â i (i) Bir şirket veya hükmî şahsiyeti haiz başka. bir teşekkülün hisselerinin devriş (ii) Satılabilen teminat olup ciro veya ayrı bir devir enstrümanı ile devredilebilen, vergiye tâbi olan veya olmayan tahvillerin devri s Karşılığın miktarı veya kıymeti üzerinden i Bir anla.!j aa için. oldv tu gibi (Sırı No.3) Karşılık olmaması halinde a Belli hic bir meblâğı şarta bağlamaya.ı bir anlaşma için olduğu gibi (Sıra No.3 (B)). 13 Herhangi bir âmme memuru tarafından veya onun emri ile, doğru bir suret veya iktibas olduğu tasdik olunan ve yürürlükte bulunan başka herhangi bir kanun veya âmme enstrümanı gereğince vergiye tâbi olmayan suret veya iktibas Yüz mil İstisnalar. Bir âmme memurunun, herhangi bir âmme dairesinde kayıt için veya herhangi bir âmme maksadı için, kanunun açık hükümlerine göre hazırlaması veya tedarik etmesi icap eden herhangi bir vesikanın sureti.
- 43-3ı ra İTos Vesikanın Mahiyeti Pulun Kı; aeti 14 Vergiye tâbi olan ve onunla ilgili tam verginin ödenmiş bulunduğu herhangi bir enstrümanın suret veya ikinci nüshası - (a) Enstrümanın aslının tâbi olduğu vergi yüz mili geçmediği takdirde Aslı iç'' mesi gev vergini" sı. 5den- ":en ynı- (b) Başka herhangi bir halde Yüz mil. 15 Gümrük ve Rüsumat s (1) Gemi Geliş Manifestosu (Yüklü) (2) Gemi Geliş Manifestosu (Yüksüz) (3) Kıyı Boyu Giden Gemi Manifestosu (4) Gemi Gidiş Manifestosu (5) Gemi Ek Manifestosu veya Tâdil Edilmiş Manifesto (Bu madde bakımından "Gemi" tabiri, tekne ve uçağı da içine alır). İki lirs Bir lira Bir lira İki lira Bir lire > 16 İpotek veya rehin, yani, bu gibi ipotek veya rehinin, ikraz olarak avans verilen veya verilecek olan paranın veya mevcut veya ilerideki bir borcun iadesi için taahhüt olarak yapılması halinde, menkul malın ipotek veya rehinine dair bir anlaşmaya delil teşkil eden herhangi bir enstrüman Bir anla şma için olc uğu gibi (Sı ra No.3) 17 Tazminat Senetleri, Garanti Senetleri veya Teminat Senetleri Anlaşmalar için olduğu gibi (Sıra No.3) --/44 -
- 44 - i! - - Vesikanızı Haniye ti Pulun Kıy.: eti Bir, kira mukavelesi hakkındaki anlaşmayı, bir kira aünasebetini veya kiralama mukavelesini, müstecirin, nüstecirin-müsteciriyle yaptığı bir kira mukavelesini veya.cira konusunun bir kısmı için müstecirin, müstecirin-müstesiriyle yaptığı bir kira mukavelesini, müstecir ile müstecirin -müsteciri münasebetini veya kira konusunun bir kısmı hakkındaki müstecir ile müstecirin-müsteciri münasebetini ve bir L-cira mukavelesi için yapılan dilekçe üzerindeki, dilekçenin sabul edilmiş olduğunu ifade etmesi kastedilen herhangi bir yazıyı içine alan ve kirayı tesbit eden kira mukavelesi- (l) Kira mukavelesinin tesbit edilmiş bir müddet için olması halinde s Kira mukavelesi hususundaki herhazıgi bir prim miktarını içine alan, temin edilmiş kira miktarı veya kıymeti üzerinden Bir anlaş ıa için oldu gibi (Sırf No.3) (2) Kira..mukavelesinin daimi olması halinde s Kira mukavelesi hususundaki, yüz senelik bir müddet için, herhangi bir prim miktarını içine alan, temin edilmiş kira miktarı veya kıymeti üzerinden Bir anlaş ma için ol di. ğu gibi (Sıra No..3) Akreditif, yani, onunla, bir şahsın başka bir şahsı, lehinde tanzim edilen şahsa kredi açmağa yetkili kıldığı herhangi bir enstrüman Yüz mil. Garanti mektubu îki yüz elli mil.