Dokuz Eylül Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü İNŞ4001 YAPI İŞLETMESİ YAPI İŞLERİNDE KAMU İHALE SİSTEMİ-2 Yrd. Doç. Dr. Selim BARADAN Yrd. Doç. Dr. Hüseyin YİĞİTER http://kisi.deu.edu.tr/huseyin.yigiter
İHALE EVRESİ 2
KAPSAM İhale Öncesi İşlemler İhale onayının alınması İhale dokümanının hazırlanması Duyuru yapılması İhaleye katılabilme Yasaklar ve cezalar İhale komisyonlarının kurulması İhale Süreci Önerilerin Verilmesi Karar / Onay Aşaması Sözleşme Yapılması İhale Sonuçlarının Duyurusu 3
İHALE ONAYI İhale edilecek işe ilişkin olarak idarelerce düzenlenen yaklaşık maliyet hesap cetveli, şartnameler, sözleşme tasarısı ve hazırlanmış diğer dokümanlar onay belgesine eklenir ve bu onay belgesi ihale yetkilisince onaylanır. İdarelerce ihale onayının alınmasından sonra, ihale ilanı veya davetinden önce Kurumdan ihale kayıt numarası alınır. 4
İHALE YETKİLİSİ (İta Amiri) Tanım: İdarenin, ihale ve harcama yapma yetki ve sorumluluğuna sahip kişi veya kurulları ile usulüne uygun olarak yetki devri yapılmış görevli (m. 4) İdarelerin ita amirleri yazılı işleri ve ihaleyi yaptırmakla yetkilidir. Devlet adına taahhüde girme yetkisine sahiplerdir. İhale yetkilisi, ihaleyi gerçekleştirmek üzere, ihale ilk ilan veya davet tarihini izleyen en geç 3 gün içinde ihale komisyonunu oluşturur. 5
İHALE KOMİSYONLARININ KURULMASI (m. 6) İhale sürecindeki bütün değerlendirmeler ihale komisyonu tarafından yapılır Kim kurar ihale yetkilisi En az 5 kişi, tek sayıda Oluşum koşulları Başkan En az 2 (ihale konusu işin) uzman Muhasebe veya mali işlerden sorumlu bir personel İhale komisyonunun idare personelinden oluşturulması gerekir, eğer yeterli personel yoksa, kanun kapsamındaki idarelerden komisyona üye alınabilir İhale yetkilisi komisyonlara başkan veya üye olarak giremez 6
İHALE DOKÜMANI (m. 27 & 28) İhale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler bulunur. Ön yeterlik dokümanında ise adaylarda aranılan şartlara, ön yeterlik kriterlerine ve gerekli diğer belge ve bilgilere yer verilir. Pazarlık usulünde isteklilerin yeterliğinin tespiti için belirlenen değerlendirme kriterlerine yer verilir. İhale ve ön yeterlik dokümanı idarede bedelsiz görülebilir. Ancak, ön yeterlik veya ihaleye katılmak isteyen isteklilerin bu dokümanı satın almaları zorunludur. 7
İhale Dokümanının Hazırlanması İdare, ihtiyaç duyduğu yapım işinin ihale edilebilmesi için gerekli dokümanları, Kamu İhale Kurumu tarafından çıkarılan standart ihale dokümanlarını esas alarak hazırlar ve her sayfasını onaylar. İdare, ihale dokümanını, ilan yapılacak hallerde ilk ilan tarihine, davet yapılacak hallerde ise davet tarihine kadar kesinleştirir. Belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilecek yapım işleri ihalelerinde, ön yeterlik dokümanı ile ihale dokümanı, ön yeterlik ilan tarihine kadar hazırlanır. 8
İdari Şartnameler İdareler, uygulanacak ihale usulüne göre Tip İdari Şartnameyi esas alarak idari şartnameleri hazırlar. Açık Belli İstekliler Pazarlık İdareler, belli istekliler arasında ihale usulü ile yapacakları yapım ihalelerinde, ön yeterlik şartnamelerini, Belli İstekliler Arasında İhale Usulü İle İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Tip Ön Yeterlik Şartnamesi ni esas alarak hazırlar. İşin özelliğine göre düzenlenmesine gerek duyulan hususlar Diğer Hususlar bölümüne eklenebilir. 9
İdari Şartnameler (m. 27) İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur: a) İşin adı, niteliği, türü ve miktarı, hizmetlerde iş tanımı. b) İdarenin adı, adresi, telefon ve faks numarası. c) İhale usulü, ihale tarih ve saati ile tekliflerin nereye verileceği d) İsteklilere talimatlar. 10
İdari Şartnameler (devam) e) İsteklilerde aranılan şartlar, belgeler ve yeterlik kriterleri. f) İhale dokümanında açıklama isteme ve yapılma yöntemleri. g) Tekliflerin geçerlilik süresi. h) İhale konusu işin tamamına veya bir kısmına teklif verilmesinin mümkün olup olmadığı, mal alımı ihalelerinde alternatif teklif verilip verilemeyeceği. i) Ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerinden hangisinin teklif fiyatına dahil olacağı. j) Tekliflerin alınması, açılması ve değerlendirilmesinde uygulanması gereken ve bu Kanunda belirtilen usul ve esaslar. k) İhale kararının alınmasından sözleşmenin imzalanmasına kadar uygulanması gereken ve bu Kanunda belirtilen usul ve esaslar. l) İhalenin sadece yerli isteklilere açık olup olmadığı ve yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanıp uygulanmayacağı m) Teklif ve sözleşme türü. 11
İdari Şartnameler (devam) n) Geçici ve kesin teminat oranları ile teminatlara ait şartlar. o) İhale gününden önce ihalenin iptal edilmesinde idarenin serbest olduğu. p) Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesinde idarenin serbest olduğu. q) İhale konusu işin başlama ve bitirme tarihi, yapılma yeri, teslim şartları ve gecikme halinde alınacak cezalar. r) Ödeme yeri ve şartlarıyla avans verilip verilmeyeceği, verilecekse şartları ve miktarı ile sözleşme konusu işler için eğer ödenecekse fiyat farkının ne şekilde ödeneceği. s) Süre uzatımı verilebilecek haller ve şartları. t) Vergi, resim ve harçlar ile sözleşme ile ilgili diğer giderlerin kimin tarafından ödeneceği. u) Yapım işlerinde iş ve işyerinin sigortalanması ile yapı denetimi ve sorumluluğuna ilişkin şartlar. v) Denetim, muayene ve kabul işlemlerine ilişkin şartlar. w) Anlaşmazlıkların çözümü. 12
DUYURUNUN YAPILMASI Duyuru zamanı, yeri ve sayısı (m.13) Yaklaşık maliyet eşik değere eşit veya üstünde İhale türü Yayın zamanı Yayın yeri Yayın sayısı Açık ihale İhaleden 40 gün önce KİB >=1 Belli istekliler a. Son başvurudan 14 gün ö. KİB >=1 Pazarlık İhaleden 25 gün önce KİB >=1 Yaklaşık maliyet eşik değerin altında (yapım işleri için) YM<132 BİN YTL İhaleden en az 7 gün önce Yerel 2 gazete >=1 132<YM<=1103 BİN YTL İhaleden en az 14 gün önce KİB + 1 YG >=1 1103 BİN YTL<YM< eş. d. İhaleden en az 21 gün önce KİB + 1 YG >=1 13
Eşik Değerler (m. 8) Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idarelerin mal veya hizmet alımlarında 660 343 YTL. Kanun kapsamındaki diğer idarelerin mal veya hizmet alımlarında 1 010 572 YTL. Kanun kapsamındaki idarelerin yapım işlerinde 22 232 648 YTL. 14
İhalelerin Eşik Değerlere Göre Dağılımı (2006) Adet Tutar 15
İhalelerin Eşik Değerlere Göre Dağılımı (2009/1) 16
İhale İlânlarında Bulunması Zorunlu İdarenin adı, adresi, telefon ve faks numarası. İhalenin adı, niteliği, türü, miktarı. Mal alımı ihalelerinde teslim yeri, hizmet alımı ve yapım ihalelerinde ise işin yapılacağı yer. İhale konusu işe başlama ve işi bitirme tarihi. Uygulanacak ihale usulü, ihaleye katılabilme şartları ve istenilen belgeler. Yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler. İhalenin nerede, hangi tarih ve saatte yapılacağı. Hususlar (m.24) İhalenin sadece yerli isteklilere açık olup olmadığı ve yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanıp uygulanmayacağı. İhale dokümanının nerede görülebileceği ve hangi bedelle alınacağı. Tekliflerin ihale saatine kadar nereye verileceği. Teklif ve sözleşme türü. Teklif edilen bedelin % 3'ünden az olmamak üzere, isteklice belirlenecek tutarda geçici teminat verileceği. Tekliflerin geçerlilik süresi. İhaleye konsorsiyumların teklif verip veremeyeceği. 17
Ön Yeterlilik İlânlarında Bulunması Zorunlu Hususlar (m.25) İdarenin adı, adresi, telefon ve faks numarası. İhalenin adı, niteliği, türü, miktarı. Mal alımı ihalelerinde teslim yeri, hizmet alımı ve yapım ihalelerinde ise işin yapılacağı yer. İhale konusu işin başlama ve bitirme tarihi. Ön yeterliğe katılabilme şartları ve istenilen belgelerin neler olduğu Ön yeterlik değerlendirmesinde uygulanacak kriterler. İhalenin sadece yerli isteklilere açık olup olmadığı ve yerli istekliler lehine fiyat avantajı uygulanıp uygulanmayacağı. Ön yeterlik dokümanının nerede görülebileceği ve hangi bedelle alınacağı. Ön yeterlik başvurusunun sunulacağı yer ile son başvuru tarih ve saati. İhaleye konsorsiyumların teklif verip veremeyeceği. 18
Örnek İhale ve Ön Yeterlilik İlanları 19
Duyuruda değişiklik / uygunsuzluk (m.26) Duyuru yapıldıktan sonra şartname ve eklerinde değişiklik yapılamaz. Yasaya uymayan duyurular geçersizdir, duyuru yenilenmedikçe ihale geçersizdir Geçersizlik ihale sonrası anlaşılırsa ihale veya sözleşme feshedilir. 20
İhale Dokümanında Değişiklik (m.29) İlân yapıldıktan sonra ihale dokümanında değişiklik yapılması zorunlu olursa, bunu gerektiren sebep ve zorunluluklar bir tutanakla tespit edilerek önceki ilânlar geçersiz sayılır ve iş yeniden aynı şekilde ilân olunur. Ancak, ilân yapıldıktan sonra, tekliflerin hazırlanmasını veya işin gerçekleştirilmesini etkileyebilecek maddi veya teknik hatalar veya eksikliklerin idarece tespit edilmesi veya isteklilerce yazılı olarak bildirilmesi halinde, ihale dokümanında değişiklikler yapılabilir. Yapılan bu değişikliklere ilişkin ihale dokümanının bağlayıcı bir parçası olan zeyilname, son teklif verme gününden en az 10 gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ihale dokümanı alanların tamamına gönderilir. 21
İhale Dokümanında Açıklama (m.29) Ayrıca, istekliler tekliflerini hazırlarken ihale dokümanında açıklanmasına ihtiyaç duyulan hususlarla ilgili olarak son teklif verme gününden 20 gün öncesine kadar yazılı olarak açıklama talep edebilir. Bu talebin idarece uygun görülmesi halinde yapılacak açıklama, bu tarihe kadar ihale dokümanı alan bütün isteklilere son teklif verme gününden 10 gün öncesinde bilgi sahibi olmalarını temin edecek şekilde ve açıklama talebinde bulunan istekli belirtilmeksizin yazılı olarak gönderilir. 22
İHALE İŞLEM DOSYASI (m. 7) İdare, ihalesi yapılacak her iş için bir işlem dosyası düzenler. Dosyada bulunanlar Onay belgesi, Yaklaşık maliyete ilişkin belge, İhale dokümanı, Duyuru metinleri, Ön yeterliğe katılan adayların belgeleri ve diğer belgeler, İstekli önerileri ve diğer belgeler, İhale komisyonu tutanak ve kararları İnceleme amacıyla ihale işlem dosyasının birer örneği, ilân veya daveti izleyen 3 gün içinde idare tarafından ihale komisyonu üyelerine verilir. 23
İHALEYE KATILABİLME Tanımlar: İstekli: Mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidi Ortak girişim: İhaleye katılmak üzere birden fazla gerçek veya tüzel kişinin aralarında yaptıkları anlaşma ile oluşturulan iş ortaklığı veya konsorsiyum İş ortaklığı; işin tümünde hak ve sorumluluklar ortak, her ihaleye katılabilirler Konsorsiyum, uzmanlık alanlarına göre ayrılmış, katılmaları ihale dokümanında belirlenir Yerli istekli: T.C. vatandaşı gerçek kişiler ile T.C. kanunlarına göre kurulmuş tüzel kişilikler 24
İhaleye Katılabilme (devam) İhaleye katılabilmeleri için isteklilerin ekonomik ve mali yeterlikleri ile mesleki ve teknik yeterliklerinin değerlendirilmesi gerekir. Bu amaçla idarelerce istenilecek her türlü bilgi, belge, doküman ve değerlendirme kriterleri rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde belirlenemez. 25
İhaleye Katılabilme (devam) Gereken Belgeler (m.10) Ekonomik ve malî yeterliğin belirlenmesi için; Bankalardan temin edilecek isteklinin malî durumu ile ilgili belgeler, İsteklinin bilançosu veya bilançosunun gerekli görülen bölümleri, İsteklinin iş hacmini gösteren toplam cirosu veya ihale konusu iş ile ilgili taahhüdü altındaki ve bitirdiği iş miktarını gösteren belgeler. 26
İhaleye Katılabilme (devam) Mesleki ve teknik yeterliğin belirlenmesi için istenebilecek belgeler; İsteklinin, mevzuatı gereği ilgili odaya kayıtlı olarak faaliyette bulunduğunu ve teklif vermeye yasal olarak yetkili olduğunu kanıtlayan belgeler, İsteklinin ihale konusu iş veya benzer işlerde; mal ve hizmet alımları için son 5 yıl içinde, yapım işleri için ise son 15 yıl içinde kamu veya özel sektörde sözleşme bedelinin en az % 70'i oranında gerçekleştirdiği veya % 50'si oranında denetlediği veyahut yönettiği idarece kusursuz kabul edilen benzeri işlerle ilgili deneyimini gösteren belgeler, 27
İhaleye Katılabilme (devam) İsteklinin üretim ve/veya imalat kapasitesine, araştırmageliştirme faaliyetlerine ve kaliteyi sağlamasına yönelik belgeler, İsteklinin organizasyon yapısına ve ihale konusu işi yerine getirmek için yeterli sayıda ve nitelikte personel çalıştırdığına veya çalıştıracağına ilişkin bilgi ve/veya belgeler, İhale konusu hizmet veya yapım işlerinde isteklinin yönetici kadrosu ile işi yürütecek teknik personelinin eğitimi ve mesleki niteliklerini gösteren belgeler, İhale konusu işin yerine getirilebilmesi için gerekli görülen tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler, 28
İhaleye Katılabilme (devam) İstekliye doğrudan bağlı olsun veya olmasın, kalite kontrolden sorumlu olan ilgili teknik personel veya teknik kuruluşlara ilişkin belgeler, İhale konusu işin ihale dokümanında belirtilen standartlara uygunluğunu gösteren, uluslar arası kurallara uygun şekilde akredite edilmiş kalite kontrol kuruluşları tarafından verilen sertifikalar, İdarenin talebi halinde doğruluğu teyit edilmek üzere, tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları ve/veya fotoğrafları. İhale konusu işin niteliğine göre yukarıda belirtilen bilgi veya belgelerden hangilerinin yeterlik değerlendirmesinde kullanılacağı, ihale dokümanında ve ihale veya ön yeterliğe ilişkin ilân veya davet belgelerinde belirtilir. 29
İhaleye Katılamayacak Olanlar (m.11) Bu Kanun ve diğer kanunlardaki hükümler gereğince geçici veya sürekli olarak kamu ihalelerine katılmaktan yasaklanmış olanlar Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlardan ve organize suçlardan dolayı hükümlü bulunanlar. İlgili mercilerce hileli iflas ettiğine karar verilenler. İhaleyi yapan idarenin ihale yetkilisi kişileri ile bu yetkiye sahip kurullarda görevli kişiler. İhaleyi yapan idarenin ihale konusu işle ilgili her türlü ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve onaylamakla görevli olanlar. Akraba ve ortaklıklar da rol oynar 30
İsteklilerin İhale Dışı Bırakılması (m.10) İflas eden, tasfiye halinde olan, işleri mahkeme tarafından yürütülen, işlerini askıya alan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan. İflası ilân edilen, zorunlu tasfiye kararı verilen, alacaklılara karşı borçlarından dolayı mahkeme idaresi altında bulunan veya kendi ülkesindeki mevzuat hükümlerine göre benzer bir durumda olan. Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş sosyal güvenlik prim borcu olan. Türkiye'nin veya kendi ülkesinin mevzuat hükümleri uyarınca kesinleşmiş vergi borcu olan. İhale tarihinden önceki yıl içinde, mesleki faaliyetlerinden dolayı yargı kararıyla hüküm giyen. 31
İsteklilerin İhale Dışı Bırakılması (devam) İhale tarihinden önceki beş yıl içinde, ihaleyi yapan idareye yaptığı işler sırasında iş veya meslek ahlakına aykırı faaliyetlerde bulunduğu bu idare tarafından ispat edilen. İhale tarihi itibariyle, mevzuatı gereği kayıtlı olduğu oda tarafından mesleki faaliyetten men edilmiş olan. Bu maddede belirtilen bilgi ve belgeleri vermeyen veya yanıltıcı bilgi ve/veya sahte belge verdiği tespit edilen. 11. maddeye göre ihaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılan. 17. maddede belirtilen yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilen. 32
YASAK FİİL VEYA DAVRANIŞLAR (m. 17) Hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, rüşvet suretiyle vb. yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek. İsteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak. Sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek. Alternatif teklif verebilme halleri dışında, ihalelerde bir istekli tarafından kendisi veya başkaları adına doğrudan veya dolaylı olarak, asaleten ya da vekaleten birden fazla teklif vermek. İhaleye katılamayacağı belirtildiği halde ihaleye katılmak. 33
İhalelere Katılmaktan Yasaklanma (m. 58) Yasak fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında, ihaleyi yapan bakanlık tarafından 1-2 yıl arası, usulüne göre sözleşme yapmayanlar hakkında ise 6 ay 1yıl arası, bu Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verilir. 34
İsteklilerin Ceza Sorumluluğu (m. 59) Türk Ceza Kanununa göre suç teşkil eden fiil veya davranışlarda bulunan kişiler hakkında ceza kovuşturması yapılmak üzere yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulur. Hükmolunacak cezanın yanısıra, idarece verilen yasaklama kararının bitiş tarihini izleyen günden itibaren uygulanmak şartıyla 1-3 yıl arası bu Kanun kapsamında yer alan bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan mahkeme kararıyla yasaklanırlar. Bu madde hükümlerine göre; mahkeme kararı ile yasaklananlar ve ceza hükmolunanlar, Cumhuriyet Savcılıklarınca sicillerine işlenmek üzere Kamu İhale Kurumuna, meslek sicillerine işlenmek üzere de ilgili meslek odalarına bildirilir. 35
Görevlilerin Ceza Sorumluluğu (m. 59) Yasak fiil veya davranışlarda bulunduklarının, görevlerini kanuni gereklere uygun veya tarafsızlıkla yapmadıklarının, taraflardan birinin zararına yol açacak ihmalde veya kusurlu hareketlerde bulunduklarının tespiti halinde, haklarında ilgili mevzuatları gereğince disiplin cezası uygulanır. Ayrıca, fiil veya davranışlarının özelliğine göre haklarında ceza kovuşturması da yapılır ve hükmolunacak ceza ile birlikte tarafların uğradıkları zarar ve ziyan genel hükümlere göre kendilerine tazmin ettirilir. Yargı organlarınca ceza verilmiş olanlar, bu Kanunun ve ilgili diğer mevzuatın uygulanması ile görevli ve yetkili kadrolara atanamaz ve görev alamazlar. İhale ilkelerine ve kurallarına aykırı olarak ihaleye çıkılmasına izin verenler ve ihale yapanlar ile yaklaşık maliyete ilişkin gizlilik esasını ihlal edenler hakkında da yukarıda belirtilen müeyyideler uygulanır. 36
İHALE, ONAY, TESCİL VE SÖZLEŞME YAPILMASI TEKLİFLERİN VERİLMESİ KOMİSYONUN TOPLANMASI İHALE EVRESİ İHALE KARARLARININ ONAYLANMASI İHALE KARARLARININ BİLDİRİLMESİ SÖZLEŞME YAPILMASI, İHALE SONUÇLARININ DUYURUSU 37
TEKLİFLERİN HAZIRLANMASI VE SUNULMASI (m.30) Teklif, içinde teklif mektubunun bulunduğu iç zarf ile bu zarfla beraber güvence belgelerini ve istenilen diğer belgeleri içeren dış zarfın tümüdür. Önerilerin alınışı Duyuruda belirtilen saate kadar, sıra numaralı alındılar karşılığında komisyon başkanına verilir Öneriler iadeli taahhütlü de yollanabilir. Posta gecikmeleri dikkate alınmaz 38
Tekliflerin Hazırlanması ve Sunulması (devam) Dış zarfın üzerinde; Ad, soyadı, ticaret unvanı, Tebligata esas açık adres, Önerinin hangi işe ait olduğu, İhaleyi yapan idarenin açık adresi yazılır, Yapıştırılan yer imzalanır ve mühürlenir. 39
Tekliflerin Hazırlanması ve Sunulması (devam) Teklif mektubunun aşağıdaki şartları taşıması zorunludur: Yazılı olması, İhale dokümanının tamamen okunup kabul edildiğinin belirtilmesi, Teklif edilen bedelin rakam ve yazı ile birbirine uygun olarak açıkça yazılması, Üzerinde kazıntı, silinti, düzeltme bulunmaması, Ad, soyad veya ticaret unvanı yazılmak suretiyle yetkili kişilerce imzalanmış olması. Ortak girişim olarak teklif veren isteklilerin teklif mektuplarının, ortakların tamamı tarafından veya yetki verdikleri kişilerce imzalanması gerekir. 40
Geçici Teminat İhalelerde, teklif edilen bedelin % 3'ünden az olmamak üzere, istekli tarafından verilecek tutarda geçici teminat alınır. (m.33) Teminat olarak kabul edilecek değerler (m.34): Tedavüldeki Türk Parası. Bankalar ve özel finans kurumları tarafından verilen teminat mektupları. (m. 35) Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler. Türkiye'de faaliyet veren yabancı bankaların düzenleyecekleri teminat mektupları 41
Geçici Teminat (devam) İhale sonunda; İhale üzerinde kalan istekli ile ekonomik açıdan en avantajlı 2. teklif sahibi istekliye ait teminat mektupları saymanlık / muhasebe müdürlüklerine teslim edilir. Diğer isteklilere ait teminatlar ise hemen iade edilir. İhale üzerinde kalan istekli ile sözleşme imzalanması halinde, en avantajlı 2. teklif sahibine ait teminat sözleşme imzalandıktan hemen sonra iade edilir. İdarece alınan teminatlar haczedilemez ve üzerine ihtiyati tedbir konulamaz. 42
KOMİSYONUN TOPLANMASI Toplantı öncesi ihale komisyonu ihale dosyasını kontrol etmeli, mevzuata aykırı durum varsa giderilmeli Toplantı düzeni (m.6) Eksiksiz toplanır Toplantıyı terk halinde karar çıkamaz Yedek üye, hastalık, vekil Önerilerin açılma zamanı mesai saati içinde Saat/gün problemi (saat değişikliği, tatil günü) Karar çoğunlukla alınır, çekimser kalınamaz 43
TEKLİFLERİN ALINMASI VE AÇILMASI (m.36) İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. Tekliflerin hazırlanması ve sunulması ile ilgili 30. madde 1.fıkraya uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır. Belgeleri eksik / teklif mektubu ile geçici teminatı uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir İstekliler ile teklif fiyatları açıklanır. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır 44
TEKLİFLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ (m. 37) 1. Aşama: İdare net olmayan hususlarla ilgili isteklilerden yazılı olarak tekliflerini açıklamalarını isteyebilir. Öncelikle ilk oturumda belgelerinde eksiklik / uygunsuzluk tespit edilen tekliflerin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir Eksikliğin önemsiz derecede bulunması halinde, idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik belge veya bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede eksik belge veya bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır. 45
Tekliflerin Değerlendirilmesi (devam) 2. Aşama: Tekliflerin ayrıntılı değerlendirilmesi İsteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri değerlendirme dışı bırakılır. 46
Tekliflerin Değerlendirilmesi (devam) Son Aşama: isteklilerin teklif mektubu eki cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığının kontrolü Hata bulunması halinde, isteklilerce teklif edilen birim fiyatlar esas alınmak kaydıyla, aritmetik hatalar ihale komisyonu tarafından düzeltilir. Tekrar hesaplanan teklif hemen istekliye yazılı olarak bildirilir. İstekli düzeltilmiş teklifi kabul edip etmediğini tebliğ tarihini izleyen 5 gün içinde yazılı olarak bildirir. Ret veya cevap gelmemesi halinde, teklif değerlendirme dışı bırakılır. 47
Aşırı Düşük Öneriler (m. 38) İhale komisyonu teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı ister. İhale komisyonu yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir Açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir. 48
Aşırı Düşük Öneriler (devam) Açıklama (belgeli) istenebilecek konular: İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması, Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar, Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü. 49
KARAR / ONAY AŞAMASI (m. 40) İhale ekonomik açıdan en avantajlı öneriye bırakılır, Komisyon kararı ihale yetkilisinin onayına sunulur, İhaleyi alanın yasaklı olup olmadığı teyit ettirilir, İhale yetkilisi kararı izleyen 20 işgünü içinde kararı onaylar/reddeder. 50
Karar / Onay Aşaması (devam) Ekonomik açıdan en avantajlı teklifin sadece en düşük fiyat esasına göre belirlenmesinin mümkün olmadığı durumlarda (birden fazla en ekonomik teklif gibi); fiyat dışındaki unsurlar (işletme ve bakım maliyeti, maliyet etkinliği, verimlilik, kalite ve teknik değer, vb.) dikkate alınarak ekonomik açıdan en avantajlı teklif belirlenir. Bu tip ihalelerde ihale dokümanında bu unsurların parasal değerler veya nispi ağırlıklar olarak ifade edilmesi zorunludur. 51
Tüm Tekliflerin Reddedilmesi Eğer, Öneriler yaklaşık maliyete göre çok yüksekse, Mevcut ödenekle verilen öneri karşılanamayacaksa, Yasanın temel ilkelerine aykırı durumlar belirlendi ise Bütün öneriler reddedilir, ihale iptal edilir (m.39); Durum isteklilere bildirilir, İdarenin yükümlülüğü olmaz, Talep eden istekliye iptal gerekçesi bildirilir. 52
İHALE KARARININ BİLDİRİLMESİ (m. 41) Kararın onayını izleyen 3 günde durum bütün isteklilere bildirilir (iadeli taahhütlü posta), Mektubun postaya verilmesini takip eden 14. gün kararın isteklilere tebliğ tarihi sayılır. İhaleye katılan istekliler tebliği izleyen 5 gün içinde açıklama isteyebilir, 5 gün içinde gerekçeler kendilerine bildirilir. İhalenin iptali durumunda da isteklilere aynı şekilde bildirim yapılır. 53
SÖZLEŞMEYE DAVET (m. 42) İhale kararının bildirilmesinden (Maliye vizesi gerekiyorsa vizeden) sonraki 3 gün içinde, 10 (yabancı is.12) günlük bir sürede; Kesin güvence vermek ve sözleşme yapmak üzere posta ile tebligat yapılır (7. gün ulaşmış sayılır). Bu bildirim isteklinin imzası alınarak idarede de tebliğ edilebilir Taahhüdün sözleşme ve ihale dokümanı hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak amacıyla, sözleşmenin yapılmasından önce ihale üzerinde kalan istekliden ihale bedeli üzerinden hesaplanmak suretiyle % 6 oranında kesin teminat alınır. (m. 43) 54
Sözleşme Yapmada Görev ve Sorumluluklar İsteklinin görev ve sorumluluğu (m. 44); Kesin güvence vermek, Sözleşmeyi imzalamak (Geçici güvence geri alınır) Aksi halde; Geçici güvence gelir kaydedilir, İhale yetkilisi uygun görürse, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci öneri ile sözleşmeye gidilir, Bu istekli de sözleşmeyi imzalamazsa güvencesi gelir kaydedilir, ihale iptal edilir. 55
Sözleşme Yapmada Görev ve Sorumluluklar (devam) İdarenin görev ve sorumluluğu (m. 45); Belirlenen süreler içinde sözleşme yapılması hususunda kendisine düşen görevleri yapmak Aksi halde; İstekli sürenin bitmesini izleyen günden itibaren en geç 5 gün içinde, 10 gün süreli bir noter ihbarnamesi ile bildirmek şartıyla, taahhüdünden vazgeçebilir. Bu takdirde geçici teminat geri verilir ve istekli teminat vermek için yaptığı belgelendirilmiş giderleri istemeye hak kazanır. Bu zarar, sebep olanlara tazmin ettirilir ve ayrıca haklarında 60. madde hükümleri uygulanır. 56
İhalenin Sözleşmeye Bağlanması (m. 46) Sözleşme taraflarca imzalanır, Sözleşmeler idarece hazırlanır ve ihale yetkilisi ile yüklenici tarafından imzalanarak notere onaylattırılır ve tescil ettirilir. Yüklenicinin ortak girişim olması halinde, sözleşmeler ortak girişimin bütün ortakları tarafından imzalanır. 57
İhale Sonucunun İlanı (m. 47) Sözleşmenin imzalanmasını izleyen en geç 15 gün içinde ihale sonucu Kamu İhale Bülteninde yayımlanmak suretiyle ilân edilir. Ayrıca işin özelliğine göre başka yollarla da ihale sonucu ilan edilebilir. 58
İhale Sonucu İlanının İçeriği İhaleyi yapan idare İhale tarihi İhale usulü İhale konusu işin adı, niteliği, türü, miktarı ve yeri İhaleye katılan istekli sayısı Üzerine ihale yapılan isteklinin adı veya ticaret unvanı. Sözleşme bedeli Sözleşme bedelinin hangi kaynaktan karşılanacağı ve kaynağın miktarı İşin başlama ve bitiş tarihi 59
Sözleşme Bedeli / Yaklaşık Maliyet Oranları (2006) 60
İhale Evresi İşlem Akışı Öneriler sıra no. su ile alınır, Postadaki gecikme nedeniyle işleme konulmayan öneriler T (tutanak tutulur), Verilen öneriler tutanağa bağlanır, Şekil şartına uymayan zarflar değerlendirme dışı bırakılır T, Belgelerin eksik olup olmadığı kontrol edilir T, İsteklilerin kimlik ve önerileri T, Öneriler değerlendirilmek üzere oturum kapatılır. 61
İhale Evresi İşlem Akışı (devam) Ön yeterlik ve yeterlik değerlendirmesi yapılır T, Net olmayan konularda ilgili istekliden yazılı açıklama istenir, Eksik belge ve bilgilerin tamamlanması istenir gelmezse değerlendirme dışı, Öneriler değerlendirilir; Öneri mektubu eki cetvellerde aritmetik hata kontrol edilir, Aritmetik hatalar resmen düzeltilir, Düzeltilen öneri, yazı ile, istekliye bildirilir, Aşırı düşük öneriler hakkında işlem yapılır, Öneriler eşitse iş deneyim tutarları kıyaslanır. Ekonomik açıdan en avantajlı öneri belirlenir T, Gerekçeli ihale kararı ihale yetkilisinin onayına sunulur, Kesinleşen ihale kararının bildirilmesi sözleşmeye davet, Sözleşmenin imzalanması. 62
TEŞEKKÜRLER.. 63
KULLANILAN KAYNAKLAR Kamu İhale Kanunu Kamu İhale Bülteni İstatistikleri Yapı İşlerinde İhale Düzenimiz Prof. Orhan Yüksel Yapı İşletmesi ve Maloluş Hesapları A. Pancarcı, M. Emin Öcal 64
İNGİLİZCE TERMİNOLOJİ Açık ihale: Competitive Bidding Pazarlık: Negotiation Teklif: Proposal / Bid Fiyat teklifi vermek: Bid Yeterlik: Qualification Değerlendirme: Evaluation Aday: Prospect 65
İNGİLİZCE TERMİNOLOJİ (devam) Ön Yeterlik: Pre-qualification Ön Yeterlik İlanı: Request for Qualifications (RFQ) Yeterlik ispatı için sunulan belgeler: Statement of Qualifications (SOQ) Davet Mektubu: Request for Proposal (RFP) Teminat mektubu: Performance Bond Sözleşme: Contract 66
İNGİLİZCE TERMİNOLOJİ (devam) İhale dosyası: Bidding documents İhale ilanı: Invitation to bid İhale ilanında açıklama: Instruction to bidders Zeyilname: Addendum İhale sonucunun ilanı: notice of award 67