Genel DEA Eğitimi 6 8 Temmuz 2009 EuropeAid/125317/D/SER/TR Oturum 10-B AB ye Uyum Sürecinde DEA nin Önemi AB ye Uyum Sürecinde DEA nın Avantajları Mevcut mevzuatın revize edilmesine yönelik opsiyonlar Negatif etkilerin azaltılması için uyumlaştırmanın etkilerinin anlaşılması ve en iyi uygulama opsiyonunun tespit edilmesi AB mevzuatının uygulanmasına yönelik teknik desteğin müzakere edilmesi Geçiş dönemi ve diğer istisnai uygulamaların müzakere edilmesi Katılım sonrasında DEA nin, uygun kanıtlar esasına dayanarak gelecekteki AB mevzuatına yönelik menfaatlerin görüşülmesinde kullanılması Mevcut Mevzuatın Revize Edilmesi ve Uygulama konusunda Opsiyonlarının Tespiti AB hükümlerine uygunluğun sağlanması için mevcut mevzuat üzerinde yapılması gerekecek değişikliklerin tespit edilmesi Uyumlaştırmanın etkilerinin analiz edilmesi ve anlaşılması ile negatif etkilerin nasıl azaltılacağının düşünülmesi Olası kurumsal düzenlemeler ile yürütme mekanizmaları da dahil olmak üzere farklı uygulama opsiyonlarının düşünülmesi 1
AB Mevzuatının Uygulanmasına Yönelik Teknik Desteğin Müzakere Edilmesi Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine (Phare) verilen Topluluk Yardımı Programı, Orta ve Doğu Avrupa ülkelerine yönelik katılım öncesi stratejinin temel mali aracıdır. 2000-2006 dönemine ait bütçesi 10 milyar nun üzerindeydi. Sadece Çiftçi Destek Programlarına yönelik Entegre İdare ve Kontrol Sisteminin uygulanması için Türkiye Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yaklaşık 90 milyon almayı beklemektedir. Geçiş Döneminin Müzakere Edilmesi: Direktif 2003/96/EC (enerji ürünleri ile elektriğin vergilendirilmesi) Geçiş dönemlerinde elektrik, katı yakıt ve doğal gazın vergilendirme seviyelerine indirim uygulanmasına ilişkin anlaşmalar: Çek Cumhuriyeti, indirimlerin 1 Ocak 2008 tarihine kadar devam etmesi hususunda müzakerede bulunmuştur Estonya Cumhuriyeti nin geçiş dönemini 1 Ocak 2010 tarihine kadar uygulamasına izin verilmiştir Letonya Cumhuriyeti nde, geçiş döneminin 1 Ocak 2011 tarihine kadar sürmesi konusunda anlaşmaya varılmıştır Slovenya Cumhuriyeti, doğal gaza ilişkin vergilendirme seviyesine Mayıs 2014 tarihine ya da nihai enerji tüketiminde doğal gazın ulusal payının %25 e ulaşmasına kadar, hangisi daha erken ise, indirim uygulanması yönünde müzakerede bulunmuştur. Geçiş Dönemlerinin ve Diğer İstisnai Uygulamaların Müzakere Edilmesi: Başka Örnekler Letonya ilk başta ısıtmaya yönelik indirimli KDV oranı için bir geçiş düzenlemesi talebinde bulunmadı. Daha sonra bu durumun tüm nüfus için daha fazla ısıtma giderine neden olabileceği fark edildiğinde ise, kanıt esası kullanılarak bu konuda müzakere yapıldı. Macaristan daki gıda işleme fabrikalarının büyük çoğunluğu veterinerlik ve bitki sağlığı normlarını uygulamaya finansal açıdan hazır değildi. Çözüm: söz konusu fabrikaların birkaç yıl için mevcut teknolojiyle üretim yapmasına izin verilmiş, ancak bu durum sadece iç piyasayla sınırlandırılmıştır. Macaristan da daha önceleri büyük miktarlarda şarap AB gereksinimlerine uygun olmayan bir şekilde 1 litrelik şişeler halinde hazırlanmaktaydı. Yapılan etki değerlendirmesi ne bu şişelerin sadece iç pazarla sınırlandırılmasının ne de yeniden şişelenmesinin kabul edilebilir bir metot olmadığını göstermiştir. Çözüm: Bu şaraplar piyasada satılabilir ancak 1 litrelik şişelerde yeni şarap üretimi yapılmayacaktır. 2
Geçiş Dönemlerinin ve Diğer İstisnai Uygulamaların Müzakere Edilmesi: Başka Örnekler İş ekipmanlarının kullanılması hakkında 89/655/EEC sayılı Direktif: Malta, aşağıda belirtilenlere olanak vermek amacıyla bu kanunun uygulanmasına ilişkin geçiş döneminin 2006 yılının başlarına kadar sürmesini talep etmiştir: Yerel endüstrinin, AB güvenlik standartlarına uygun yeni ekipmanlara yatırım yapabilmesi için gereken zamanın sağlanması Hem bireysel şirketler hem de ulusal yürütme otoritelerinde eğitim verilebilmesi için gereken zamanın sağlanması Bu talebe ilişkin ihtiyaç, Malta Hükümeti tarafından yaptırılan bir etki çalışmasında tespit edilmiştir. Geçiş Dönemlerinin ve Diğer İstisnai Uygulamaların Müzakere Edilmesi: Başka Örnekler İlk AB pamuk destek rejimi, Yunanistan ın Birliğe katılımıyla oluşturulmuştur. Pamuk, bir bütün olarak AB için sınırlı bir öneme sahiptir, toplam tarım çıktısının sadece %0.15 ine katkıda bulunmaktadır, ancak bölgesel önemi oldukça fazladır. 2005 yılında: Yunanistan, AB nin toplam çıktısının %76 sını teşkil etmektedir (yaklaşık 1.45 milyon ton ham pamuk) Pamuk, Yunanistan ın toplam tarımsal üretiminin %9 unu teşkil etmekteydi 380 000 ha. lık alan pamuk yetiştirmeye ayrılmıştır. 79 700 çiftçi ilgilenmektedir. Katılım Sonrası Gelecekte AB Mevzuatıyla İlgili Görüşmelerde DEA nın Kullanılması Daha fazla istisnai uygulama talebinde bulunulması: KONSEY DİREKTİFİ 2003/96/EC: Konsey, herhangi bir üye devlete daha fazla muafiyet uygulama yetkisi verebilir İlgili Üye Devlet, daha fazla muafiyet talebinde bulunurken Komisyonu bilgilendirmeli ve ilgili ve gerekli tüm bilgileri sunmalıdır. Gelecekteki AB düzenlemelerinin hem ulusal DEA ları hem de AB Komisyonunca hazırlanan etki değerlendirmeleri aracılığıyla etkilenebilmesi. 3
AB Mevzuatının Uygulanmasında DEA DEA, Türkiye nin müzakere konumunun ortaya konulması için gereklidir Türkiye nin ulusal mevzuatı için kullanılan aynı DEA kılavuzunu kullanın (mevcut kılavuz bu yaz revize edilerek daha da güçlendirilecektir) Orantılı olun Komisyonun mevcut mevzuatla ilgili etki değerlendirmelerinden faydalanın Diğer ülkelerde uygulanan benzer DEA ları araştırın. Uygulama & Gözden Geçirme Problem Tanımı Gözden Geçirme Ve Karar Danışma DEA Süreci Hedeflerin Tespiti Olası Opsiyonlar Opsiyonların Karşılaştırılması Analiz Orantılılık Türkiye için Öneriler, SIGMA 2006: Değerlendirmeye yönelik öncelikler, hem müktesebatın niteliği hem de geçmişte üyelik için müzakerelere katılan üye devletler ile ülkelerin deneyimleri kullanılarak belirlenmelidir. Detaylı bir etki değerlendirmesi, müktesebatın en önemli ve potansiyel olarak en maliyetli kısımları üzerinde yoğunlaşmalıdır. Diğer alanlar basitleştirilmiş bir DEA ile ele alınmalıdır. 4
Problem Tanımlama İşe AB düzenlemesinde esas alınan problemle başlayın Türkiye deki durumu araştırın ve diğer potansiyel problemleri tespit edin Mevcut mevzuatı ve uyumlaştırma için gereken değişiklikleri araştırın Opsiyonların Tespiti Uyumlaştırma opsiyonlarının sonuçlarını ayrıştırıp analiz etmeye bir başlangıç noktası (baseline) oluşturmak üzere Hiç Birşey Yapmama Opsiyonu nu hesaba katın Geçiş dönemleri, kurumsal düzenlemeler, yürütme mekanizmaları da dahil olmak üzere, AB mevzuatının uygulanmasına yönelik farklı opsiyonları ele alın AB Mevzuatına Uyumun Olası Maliyetleri Avrupa Adalet Divanına Komisyon faaliyetlerinin götürülmesi; katılım sonrası - cezalar Özel ve kamu sektörü için uygunluk ve uygulama maliyetleri Yeterince uyumlaştırılmamış sektörlerin AB piyasasına ayrımcı uygulama Serbest piyasa nedeniyle ihracat ve yatırım çıkışında azalma 5
AB Mevzuatıyla Uyumlaştırmanın Faydaları Uygulamaya yönelik daha fazla teknik destek Çoğu mevzuat orta ve uzun vadede fayda sağlar (örneğin; sağlık/çevredeki iyileşmeler) Serbest piyasa nedeniyle ihracat ve yatırım girişinde artış Entegrasyondan elde edilen ve önerilen opsiyona atfedilebilen genel (dolaylı) faydaların paylaşılması Uygulama ve Takip Paydaşların uyum kapasitesini ve onlara yardım etmek için neye ihtiyaçları olduğunu araştırın (örneğin; rehberlik, eğitim) Mevcut kısıtlamaları dikkate alarak (zaman ve kaynaklar) geçiş dönemleri, kurumsal düzenlemeler ve yürütme mekanizmaları gibi uygulama düzenlemelerini tespit edin Uygulandığında düzenlemenin etkinliğinin nasıl değerlendirileceğini düşünün. Etki Değerlendirme Kılavuzlarının Linkleri AB Etki Değerlendirme Kılavuzu: http://ec.europa.eu/governance/impact/docs/key_docs/iag_2009_ en.pdf AB Kılavuzu Eki: http://ec.europa.eu/governance/impact/docs/key_docs/iag_2009_ annex_en.pdf BK Daha İyi Düzenleme Kurumu: http://www.berr.gov.uk/whatwedo/bre/policy/scrutinising-newregulations/preparing-impact-assessments/toolkit/page44237.html BK Yeşil Kitap: http://www.hmtreasury.gov.uk/data_greenbook_index.htm ABD Yönetim ve Bütçe Ofisi: http://www.whitehouse.gov/omb 6
Etki Değerlendirmesi Örneklerinin Linkleri AB Komisyonu etki değerlendirmelerinin listesi: http://ec.europa.eu/governance/impact/practice_en.ht m BK Etki Değerlendirmesi Kütüphanesi: http://www.ialibrary.berr.gov.uk/ Avrupa Daha İyi Düzenleme Ağı, Puanlanmış Etki Değerlendirmeleri Veritabanı (30 Avrupa Ülkesi) http://www.enbr.org/diadem.php 7