BURSA Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Aralık 2006
Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi İçindekiler Giriş 3 Stratejik Ortaklar 4 Bursa 5 Sorunlar 6 Fırsatlar 7 Genel Yaklaşım 8 1.Bölüm:Bursa Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 9 2.Bölüm:Meydan Odaklı Mekansal Gelişme Stratejisi 27 3.Bölüm: Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi 33 Proje Yaklaşımı 53 Uygulama Modelleri 54 İş Programı 55 Sonuç 56 2
Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Giriş Bursa geçmişten günümüze kadar her alanda gelişme potansiyeli gösteren en önemli kentlerimiz,n başında gelmiştir. Ancak, hızlı ve kontrolsüz gelişme her kentte olduğu gibi Bursa kentinde de önemli sorunları da ortaya çıkarmıştır. Kentleşme sektörünün baş gündem maddesi olan Kentsel Dönüşüm Bursa nın da önemli gündem maddesini oluşturmaktadır. Günümüzde Dönüşüm yaklaşımlarının doğru belirlenmesi için bütüncül bir planlama yaklaşımı ve doğru kentsel stratejilerin üretilmesi gerekmektedir. Bu nedenle artık kentlerimizin geleceğinin kurgulanması yani vizyonunun doğru belirlenebilmesi için kamu, özel ve yerel kesimlerin ortak katımı ile hazırlanacak Yol Haritası önem kazanmaya başlamıştır. Bu örnek çalışma, Meydan ve Batı Aksı Kentsel Yenileme Projesi ni baz alacak şekilde Bursa için bir Mekansal Gelişim Strateji Şeması sunmaktadır. Amaç, bütüncül bir yaklaşım çerçevesinde yeni fırsat alanlarını ortaya çıkarmak ve kentin gelişim dinamiklerini yeniden değerlendirmektir. Ayrıca, bu çalışma, kapsamında sunulan Meydan Batı Aksı Fikir Projesi, özellikle yeni bir kentsel çevrenin yaratılması ve mülk sahiplerinin belirlenecek uzlaşma kriterleri çerçevesinde katılacakları bir yaklaşımı ortaya koymaktadır. Meydan Girişim Ortaklığı nın bir özel sektör olarak böyle bir girişimi başlatması ve bunu kamu yöneticileri ile paylaşması kamu, özel sektör işbirliğinin önemli bir adımını oluşturmaktadır. 3
Stratejik Ortaklar Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi MEYDAN GİRİŞİM ORTAKLIĞI Yapı Donatım Kentsel Strateji SekizArtı Mimarlık 4
Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Bursa 5
Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Sorunlar Kentsel Riskler, Sağlıksız yapı stoku ve niteliksiz çevre, Kötü yaşam koşulları, Ayrışma Kentsel Yoksulluk, 6
Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Fırsatlar Yatırımcı İlgisi, Konut ve Alışveriş Yatırım İhtiyacı, Prestij Projeler, Potansiyel Proje Alanları, Altyapı Yatırımları, Kültürel Çeşitlilik, 7
Genel Yaklaşım Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Kamu, özel ve yerel işbirliği ile PROJE GELİŞTİRME STRATEJİLERİ BELİRLEMEK, Hak sahiplerinin projeye UZLAŞMA yoluyla KATILIM larını sağlayacak YÖNTEMLER GELİŞTİRMEK, İNSAN ve VİZYON Odaklı Planlama Yaklaşımı ortaya koymak, 3E-3K,3P ilişki sistemini oluşturmak, EŞİTLİK KURUMSAL EKONOMİ KENTSEL İNSAN KÜLTÜREL EKOLOJİ PLAN VİZYON PROGRAM PROJE EKONOMİ 8
1. BÖLÜM BURSA STRATEJİK MEKANSAL GELİŞME ÖNERİSİ 9
Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Amaç Bursa nın var olan potansiyelini fırsata dönüştürecek mekansal stratejik gelişme stratejilerini ortaya koyarak ve belediye, özel sektör ve yerel işbirliği çerçevesinde örnek, yenilikçi model ve projeler gerçekleştirmek. Bu amaca ulaşmak için ortaya konulan stratejik hedefler, özellikle kentsel yenileme/dönüşüm kavramı çerçevesinde yeni birtakım yaklaşımları da ortaya koyacaktır. 10
Kent İmajı Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi SINIRLAR / KENARLAR BANDLAR VE KUŞAKLAR YOLLAR / AKSLAR STRATEJİK AKSLAR ÖZELLİKLİ MAHALLELER / BÖLGELER ÖNCÜ VE TETİKLEYİCİ PROJELER ODAKLAR KENTSEL ODAKLAR SEMBOL YAPILAR PRESTİJ YAPILAR 11
Mekansal Stratejiler Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Strateji1: Strateji2: Strateji 3: Mavi Yeşil Kuşak Paşa Çiftliği ve Fuar Alanı (Buttim) Kuşağı, Nilüfer Deresi ve Yeşil Bütünleşmesi Kentsel Odaklar Dericiler, Merinos, Soğanlı, Meydan ve Çevresi Stratejik Akslar (Yeni Yaşam Koridorları) Stadyum, Meydan ve Hipodrum Aksı Strateji 4: Tetikleyici (Öncü Projeler) Meydan ve Batı Aksı Projesi Stadyum ve Hipodrum Prestij Projeleri Dericiler Projesi Paşa Çiftliği 12
Gelişim Stratejisi Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 13
Gelişim Stratejisi Mavi Yeşil Kuşak Paşa Çiftliği ve Fuar Alanı (Buttim) Kuşağı, Nilüfer Çayı ve Yeşil Bütünleşmesi Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi istanbul Izmir Ankara Tarihi merkez 14
Gelişim Stratejisi Kentsel Odaklar Dericiler, Merinos, Soğanlı, Meydan ve Çevresi Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 15
Gelişim Stratejisi Stratejik Akslar (Yeni Yaşam Koridorları) Stadyum, Meydan ve Hipodrum Aksı Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 16
Gelişim Stratejisi Tetikleyici (Öncü Projeler) Meydan ve Batı Aksı Projesi Stadyum ve Hipodrum Prestij Projeleri Dericiler Projesi Paşa Çiftliği Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi KRIZ MERKEZI 17
Stratejik Aks Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 18
Stratejik Aks Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 19
Stratejik Aks Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 20
Stratejik Aks Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 21
Stratejik Aks Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 22
Kentsel Odak Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 23
Kentsel Odak Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 24
Kentsel Odak Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 25
Kentsel Odak Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 26
2. BÖLÜM MEYDAN ODAKLI MEKANSAL GELİŞME STRATEJİSİ 27
Bursa; Meydan Odaklı Mekansal Gelişme Önerisi Hedefler KENT MEYDANI SANTRAL GARAJ VE ÇEVRESİNİ KENTSEL ODAK YAPMAK, KENT MEYDANI NI KENTLİYLE BULUŞTURMAK BULUŞMALAR KENT MEYDANININ MERİNOS, DERİCİLER, KÜLTÜR PARK İLİŞKİSİNİ KUVVETLENDİRMEK, KUZEY İLE GÜNEYİN YAYA ULAŞILABİLİRLİĞİNİ SAĞLAMAK SAC AYAGI FOMARA MEYDANI İLE KENT MEYDANINI BULUŞTURMAK, KENTSEL YAYA OMURGALARI YARATMAK KENTSEL İMAJLAR BURSA OVASI VE ULUDAĞ KENTSEL İMAJLARINI VURGULAYAN PROJELER GELİŞTİRMEK 28
Bursa; Meydan Odaklı Mekansal Gelişme Önerisi Hedefler KENT MEYDANI SANTRAL GARAJ VE ÇEVRESİNİ KENTSEL ODAK YAPMAK, KENT MEYDANI NI KENTLİYLE BULUŞTURMAK 29
Bursa; Meydan Odaklı Mekansal Gelişme Önerisi Hedefler BULUŞMALAR KENT MEYDANININ MERİNOS, DERİCİLER, KÜLTÜR PARK İLİŞKİSİNİ KUVVETLENDİRMEK, KUZEY İLE GÜNEYİN YAYA ULAŞILABİLİRLİĞİNİ SAĞLAMAK 30
Bursa; Meydan Odaklı Mekansal Gelişme Önerisi Hedefler SAC AYAGI FOMARA MEYDANI İLE KENT MEYDANINI BULUŞTURMAK, KENTSEL YAYA OMURGALARI YARATMAK 31
Gelişim Stratejisi KENTSEL İMAJLAR BURSA OVASI VE ULUDAĞ KENTSEL İMAJLARINI VURGULAYAN PROJELER GELİŞTİRMEK Bursa; Meydan Odaklı Mekansal Gelişme Önerisi 32
3. BÖLÜM MEYDAN BATI AKSI MİMARİ FİKİR PROJESİ 33
Mevcut Durum Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Çöküntü alanı, İmar Planı mevcut 34
İmar Planı Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi NET ARSA ALANI: 20.000 m2 TOPLAM İNŞAAT ALANI: 60.000 m2 (net) / 90.000 m2 (brüt) (E=3.00) MEVCUT İMAR PLANININ ÖNGÖRDÜĞÜ DOKU: 35
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi İmar Planına göre Yapılaşma 36
Öneri Proje Stratejileri Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Merinos 2 Hedef 1: Meydan (çarşı) ve Metro durağını buluşturmak (doğu-batı) Ticari Aks Yaratmak, İdari ( Hükümet binası, Belediye) ve ticari merkezin bütünleşmesi, İdari merkez 1 Osmangazi Metro istasyonu Ticari merkez Hedef 2: Merinos ile Meydanı buluşturmak (kuzey-güney) Sosyal-kültürel merkez ile ticari merkezin bütünleşmesi, Kuzey ile Güneyin yaya ulaşabilirliğinin sağlanması, 3 Hedef 3: Fomara Meydanı ve Kent Meydanının Buluşması (kuzey-güney) Kentsel Omurga Yaratılması 37
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Alternatifle r Alternatif 1 Alternatif 2 38
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Alternatifle r Alternatif 3 Alternatif 4 39
Öneri Proje Mimari Tasarım İlkeleri; Meydan ve Metro ilişkisinin kurulması, Tarihi merkez ile Merinos Kültürpark ve Yeni Kent Meydanı ilişkisinin kurulması, Farklı bir yapılı çevre sunması, mimaride yeni yapım teknolojilerinin kullanılması Kentsel kullanımların (otel, konut vb) çeşitlendirilmesi devamlılığının sağlanması, Açık ve kapalı alan dengesinin sağlanması, Gece de yaşanabilir bir alan yaratılması, (konut %70) Ova ve Dağ kentsel imajlarının dikkate alınması VAZİYET PLANI 60.000 m2 KONUT 15.000 m2 TİCARET 10.000 m2 OTEL MERİNOS İDARİ MEYDAN Metro ıstasyonu Yaya köprüsü TARİHİ MERKEZ Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi KENT MEYDANI 40
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Öneri Proje 146.50 KOTU KONUT TİCARET OTEL Son Proje-vaziyet planı. 41
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Öneri Proje 152.00 KOTU KONUT TİCARET OTEL 42
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Öneri Proje 155.00 KOTU KONUT OTEL 43
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Öneri Proje 158.00 200.00 KOTU KONUT OTEL 44
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Öneri Proje 45
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Öneri Proje Konut bloklarının kütle oluşum şeması Kütle oluşum şemasının manzara etüdü Dairelerin manzara açıları Merinos Bursa ovası Uludağ Tarihi kent merkezi 46
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Perspektifl er Blokların üst katlarından Kurdela konutlara doğru bakış 47
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Perspektifl er İç avludan bakış 48
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Perspektifl er Kıbrıs Şehitleri Caddesi nden Kurdela Konutlara doğru bakış 49
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Perspektifl er Osmangazi Belediyesi yönünden blok konutlara doğru bakış - gece görüntüsü 50
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Videolar 51
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Videolar 52
Bursa; Meydan Batı Aksı Mimari Fikir Projesi Videolar 53
Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Proje Yaklaşımı Belediye Odaklı Proje Geliştirme - Dönüşüm Yasası - Kentsel Tasarım Projesi Piyasa Odaklı Proje Geliştirme - İmar Planı - Etap halinde uygulama - İskan Amaçlı Kamulaştırma Mülk sahipleri Yatırımcı Bursa Büyükşehir Belediyesi Sivil Örgütler 54
Uygulama modelleri Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi A-Örgütlenme Modeli Proje Geliştirme Şirketi Modeli Sözleşme B-Yasal Boyut Belediye Yasası (Dönüşüm alanı İlanı) Dönüşüm Yasa Taslağı - Dönüşüm Amaçlı İmar Planı - Değerleme - Son malike göre işlem C-Finansman Modeli Hasılat Paylaşımı Yabancı Fonlar 55
İş Programı Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran 1. Fikir Projesinin Belediye tarafından değerlendirilmesi, - yapılanma koşulları - dönüşüm alanı ilanı 2. Mülk Sahipleri ile toplantı organize edilmesi, - Fikir Projesinin tartışılması - Uzlaşma ilkelerinin tartışılması, 3. Mülkiyetin Toplulaştırılması için öneriler sunulması, - Model ve yöntemlerin belirlenmesi 4. Sözleşmelerin İmzalanması, 5. Plan değişiklerinin yapılması,, 56
Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi Sonuç Meydan odaklı Kentsel Gelişme Strateji Şeması ve Kentsel Yenileme Fikir Projesi çalışmaları belediye, özel sektör ve mülk sahipleri için bir uzlaşma belgesi ortaya koymaktadır. Eğer taraflar yapılan çalışma çerçevesinde bir uzlaşma ortamı sağlanırsa, bu proje, Bursa kenti için öncü olacaktır. Günümüzde özellikle birtakım gayrimenkul fonlarının proje bazında finansman arayışı içinde olmaları bu tür projelerin gerçekleşme şansını artırmaktadır. Artık, parsel bazında yapılaşma yerine proje bazında yapılaşma döneminin başladığı günümüzde, başta belediyelerimiz olmak üzere özel sektör ve mülk sahiplerinin ortak projeleri birlikte üretmek üzere uzlaşma süreçlerine girmeleri gerekmektedir. Geliştirilen stratejiler ve fikir projesi uzlaşma temeli üzerine kurgulanmıştır. Uzlaşmanın temel kuralları ise Senaryo, Güven, Yaratılan Değerin Eşit Paylaşımı dır. Bu nedenle, önerilen projenin belediye ve mülk sahipleri ile birlikte senaryosunun yazılması için yeni bir sürece girilmesinde büyük yarar olacaktır. Uzlaşma süreci içinde güven ortamına dayalı bir yaklaşım içinde proje değeri nin eşitçe paylaşılacağı bir yöntem hep birlikte geliştirilmelidir. 57
Metro çıkışı örnekleri Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 58
Yaya köprüsü örnekleri Bursa; Stratejik Mekansal Gelişme Önerisi 59