MEL ODOM?LE RÖPORTAJ by Nurettin TAN - Sal?, Ekim 01, 2002 http://www.kayipdunya.com/nurettin-tan/mel-odom-ile-roportaj San?r?m ba?l?ktan da belli. Evet bu bir röportaj. San?r?m her ay bundan böyle bir yazar ile röportaj yapmaya çal??aca??z. Peki fikir nas?l olu?tu? Benim?u an kitap bölümünü yazmakta oldu?um heavy metal dergisi "Headbangers" her ay tan?nm?? gruplarla röportaj yap?yordu. Mesela bu ay Manowar ve Blind Guardian ile söyle?i yapt?lar. "Ayn??ey neden Kay?p Dünya için olmas?n?" dedim. Ama arada bir fark olacakt?, biz müzik gruplar? yerine, tan?nm?? (en az?ndan bizim yurdumuzun d???nda) yazarlarla röportaj yapacakt?k. Ve bu fikrimi Altu?'a bildirdim. Kendisi de dü?üncemi be?endi ve kabul etti. Sonuç;?lk röportaj?m?z "Wizard of the Coast" yazarlar?ndan Mel Odom. Amac?m?z ise gayet basit.?imdi kitaplar?n? severek okudu?umuz, ya??n? ba??n? alm?? bu insanlar da bir zamanlar sizin, bizim gibi yazmay? hobi olarak gören, veya bu i?e ciddiyetle yakla?an ama hangi yolu takip edece?ini bilemeyen ki?ilerdi. Kay?p Dünya'da yaz? yazmay? bir sevgili gibi gören arkada?lar (tamam biliyorum biraz abartt?m :)), yazarlara sordu?umuz sorularla kafalar?ndaki soru i?aretlerini belki bir nebze yok edebilirler. Bu konuda ufac?k bir yard?m?m?z bile olsa biz kendimizi, görevimizi yerine getirmi? sayar, büyük mutluluk duyar?z (bir hayli ciddi yazm???m, dilekçe gibi. Hadi hay?rl?s? (Unutmadan; röportaj?n baz? yerlerinde parantez açarak cevaplar?n aras?na girmek zorunda kald?m. Çünkü baz? kelimelerin Türkçe'ye çevirisi zordu)).?lk röportaj?m?z Mel Odom ile oldu dedik.?imdi kimdir bu adam diyorsunuz? Kendisi "Wizard of the Coast" ad? alt?nda eserlerini vermekle beraber sizin yak?ndan takip etti?iniz Buffy: Vampir Avc?s? ve Angel gibi dizilerin kitaplar?n? da yaz?yor. Ve bunun gibi sayamayaca??m bir sürü fantastik ö?e. Ama bunlar? zaten röportajda da okuyaca??n?zdan, yazar hakk?nda k?sa bir bilgi vererek, yapt???m?z söyle?iye geçece?im. * * * * * * * * * * Ya?: 44 Do?um yeri: Patterson, California/Amerika E?itim: B. A English (valla bunun ne oldu?unu ben de pek anlayamad?m. Herhalde?ngiliz Dili ve Edebiyat? olsa gerek). Hobileri: Bahçe bak?m?, okumak, seyahat etmek, çizgi roman kolleksiyonu yapmak, video oyunlar? (PS2, X- Box, GameCube), sinemaya gitmek ve DVD kolleksiyonu yapmak. Fobiler: Yok. Müzik: Blues, Rock and Roll, Alternative Favori filmleri: Tremors, It's a wonderful life, Lethal Weapon. Favori kitaplar?: Robert B. Parker "A?k ve Zafer", Stephen King "Dead Zone", Robert Heinlein "Have Spacesuit Will Travel", Roger Zelazny "Amber" serisi, James Lee Burke "Dixie City Jam" Favori yazarlar? (ve nedenleri): Robert B. Parker çünkü beni güldürüyor, Elmore Leonard çünkü çok gerçekçi yaz?yor, Robert Crais çünkü O'da beni güldürüyor, James Lee Burke, çünkü yazd?klar?n? ve tasfir etti?i çevreyi hissettirebiliyor. 1 / 6
Ki?ilik: Ço?u zaman ne?eli ve harekete haz?r bir insan?m. Fakat baz? zamanlar film izlemek, kitap okumak veya kendi kendime kal?p dü?ünmek için yaln?z kalmay? tercih ediyorum. - - - - - - - - - Nurettin: Sonunda burada bulu?tuk bay Odom. Öncelikle ben (daha do?rusu dergideki herkes) de?erli zaman?n? bize ay?rd???n?z için te?ekkür etmek istiyorum. Hayat?n?z bugünlerde nas?l gidiyor??u s?ralar çal???yor musunuz yoksa uzun bir çal??ma döneminden sonra tatile mi çekildiniz? Mel Odom: Ben de davet etti?iniz için te?ekkür ederim. Asl?nda bir kitab? bitirebilmek için?u s?ralar çok çal???yorum. Kitap korku/polisiye (Nurettin: Polisiye dedim ama kulland??? kelimenin tam anlam? "?üphe ve merak için b?rakma"), 1813 y?l?nda bir deniz canavar? ile gemi tayfas?n?n Pasifik Okyanusun'da ki mücadelesini anlat?yor.?imdilik kitab?n ad?; "Karanl?k Deniz'in Avc?lar?" Nurettin: Bay Odom, biliyorum?imdi soraca??m soru klasik bir soru olacak ama kabul etmek gerekir ki bir röportaja ba?lang?ç yapman?n en iyi yollar?ndan biri. Soru geliyor; Hikaye yazmaya nas?l ba?lad?n?z? Mel Odom: Asl?na bakarsan yazmay? hep sevdim.?lk basit yaz? çal??malar?ma ise ilkokulda ba?lad?m. Otuz ya??ma geldi?im zaman ilk kitab?m? satt?m, bundan sonra ise yüzlercesi ilkini takip etti. Ayr?ca yay?nlanan kitaplar?m?n d???nda, her y?l satmad???m ama bir gün yay?nlanmas?n? umdu?um bir çok hikaye yazar?m. Bu?ekilde hikaye yazarak al??t?rma yapmay? seviyorum, çünkü tecrübe kazand?r?yor. Nurettin: Yazmaya ilk ba?lad???n?zda kendinize bir yazar? örnek ald?n?z m? veya halen al?yor musunuz? E?er ald?ysan?z, bunun yaz? yazmak için de?erli bir yol oldu?unu mu dü?ünüyorsunuz yoksa bu bizi örnek ald???m?z yazar?n bir kopyas? m? yap?yor? Mel Odom: Ben her zaman okudu?um yazarlar? incelerim. Mesela ya?l? pulp (bu kelimeye bir kar??l?k bulamad?m, çünkü Türkçe'ye çevirmek istedi?imde bir çok tarz birbirine giriyor) roman yazarlar?ndan, yaz?lan bir hikayenin sonuca varana kadar nas?l canl? ve ilgi çekici tutuldu?unu ö?rendim. San?r?m bu benim romanlar?m ile onlar?nkilerin kesi?ti?i bir nokta. Mesela, Robert B. Parker ve Gregory Mcdonald'dan diyalog yazmay?, John D. McDonald'dan insanlar?n ruh hallerini, Dean R. Koontz'dan ise tansiyon ve heyecan yaratmay? ö?rendim diyebilirim. Her okudu?um yazardan bir?eyler ö?rendim ve inan?imdiye kadar çok fazla okudum.?yi yazmay? ö?renmenin en iyi yollar?ndan biri ba?kalar? ne yapt?ysa onu yapmay? denemek oldu?unu dü?ünüyorum. Bu biraz eski usta ile çömez ö?rencisinin yazma çal??malar?na benziyor. En iyi ba?kalar?ndan ö?renen ki?inin, ö?rendi?i ki?inin sanat?n? kapmaya çal??an ki?i oldu?una inan?yorum. Ve bizler buna örnek düzinelerce yazara sahibiz. Yapmam?z gereken?ey bu yazarlar?n kitaplar?ndan birini almak ve ne yapt?klar?na?öyle bir göz atmak kadar basit. Nurettin: Peki fantezi edebiyat? ile nas?l tan??t?n?z? Mel Odom: Yedinci s?n?ftayken bir?iir yar??mas?nda ikinci olmu?tum. Ve ödül olarak "Hobbit"i ald?m. Bundan önce ise Edgar Rice Burroughs, John Carter'?n "Mars" kitaplar?, Carson Napier'in "Venüs" kitaplar?, David Innes'in "Pellicudar" kitaplar?n? okudum. Bütün bu kitaplar yar? fantezi 2 / 6
özelli?i ta??rlar. Nurettin: Sadece fantezi ve bilim kurgu türünde mi kitap yaz?yorsunuz? Yoksa realist tarzda da yazar m?s?n?z? Mel Odom: Ben her?eyden bir parça yazar?m. Fantezi, bilim kurgu, polisiye (Nurettin: ama yine "?üphecilik" diye çevirmek laz?m), korku ve bir çok seri kitaptan olu?an Buffy: Vampir Avc?s?, Sabrina: Genç Cad? tarz?nda?eyler de yaz?yorum. Ayr?ca sinema filmlerinin romanla?t?r?lm?? hallerini de yaz?yorum. Mesela; Blade ve Van Diesel'in yeni filmi, XXX. Hem fantezi tarz?nda hem de realist tarzda yazmaktan ho?lan?yorum. Ama fantezi yazmas? biraz daha güç bir tür, çünkü yeni bir dünya yarat?yorsunuz. Fakat bence daha rahat ve özgür hissederek yaz?yorsunuz. Bununla birlikte bir çok ki?i fantezi hikayeleri ile birlikte, günümüz dünyas?nda geçen heyecanl? hikayeleri de seviyor. Ve ben bu ki?ilerden biriyim. Nurettin:?imdi soraca??m soru benim?ahsi görü?üm ve san?r?m röportaj yapaca??m her yazara bu soruyu soraca??m. Soru?u; Birçok ki?i fantezi ve bilim kurgu edebiyat?n? küçümsüyor. Genelde "Bunlar uydurma, gerçek de?il!" veya "Sanki çocuk masal? gibi" diyorlar. Ve itiraf etmeliyim ne zaman bu?ekilde sözler duysam ç?ld?r?yorum. Çünkü her türlü yarat?c? yaz? hayal dünyam?zdan gelir ve oradan beslenir. Fantezi ve bilim kurgu ise bu hayal dünyas?n?n çok daha geli?tirilmi? halidir. Beslenen kaynak ayn? ise bu ayr?m ve küçümseme neden? Sizin bu konuda ki dü?ünceleriniz neler, hiç bu tarzda dü?ünen ki?ilerle tan??t?n?z m?? Mel Odom: Bir çok ki?i fantezi ve bilim kurgunun gerçekli?i ve önemi üzerine tart???r. Ama ben tart??m?yorum. Ben bunlar?n farkl? iki türe ayr?ld?klar?na çünkü yay?nevlerinin bu ayr?m üzerine?srar etti?ine, böyle yaparak da yay?n pazar?na gelen mü?terilerin i?lerini kolayla?t?rd?klar?n? dü?ünüyorum. Birçok kitap sat?c?s? bu iki tarz? okumaz, hatta birini bile okumaz. Bence?u günlerde fantezinin çok daha fazla okuyucu kitlesi var çünkü fantezi televizyona o kadar fazla yans?m?yor. Televizyon ekranlar?nda bilim kurgu?ovlar?n?n miktar?n?n artmas? ile kurguya olan ilgi biraz dü?tü gibi. Ayn??ey polisiye ve ara?t?rma-macera tarz?ndaki romanlara, bu tür programlar televizyonda çok fazla yay?nlanmaya ba?lad???nda da oldu. Birçok insan bir hikayeyi sindirmek için kitap okumaktansa televizyon izlemeyi daha kolay buluyor. Ve bu?ekilde i?lerindeki veya günlük hayatlar?ndaki streslerini üzerlerinden daha rahat at?yorlar. Ama ben okumay? tercih ediyorum. Kendi hayal gücümün ke?finden, o k?sac?k anda hikayenin tamam?n?n benim olmas?ndan ho?lan?yorum. Televizyon bu?ans? size tan?m?yor. Nurettin: Benim için önemli ba?ka bir soru daha; Bence siz profesyonel yazarlar ve biz çaylak yazarlar?n ortak bir yönü var. Yeni karakterler ve yeni hikayeler yarat?rken hepimiz de hayat tecrübelerimizden ve hayal gücümüzden besleniyoruz. Siz bunun yeterli oldu?unu dü?ünüyor musunuz? Bence iyi bir yazar romanlar d???nda felsefe ve psikoloji de okumal?. Ben bunlar?n bir imgeyi yarat?rken çok önemli silahlar oldu?unu dü?ünüyorum. Sizin görü?leriniz neler? Mel Odom: Ben bir yazar için en önemli olan?eyin önce kendi içine bakmas? oldu?unu dü?ünüyorum. Kendi dü?ünce tarz?n?n nas?l i?ledi?ini gözlemlemeli ve anlamal?. Öncelikle bir yazar bu süreçte iyi bir fikir yakalar, bu iyi fikir ise; ba?kalar?n?n neler yapt???n? ö?renmektir. Bu?ekilde daha ilgi çekici ve gerçekçi karakterler yap?land?rabilir. Benim için karakterler hikayelerimin en önemli parças?d?r. 3 / 6
Felsefe ve psikoloji kendini anlayabilmen için iyi araçlard?r. Fakat aç?klanan temelleri sadece basitçe ö?renip, kendi üzerinde uygulamazsan, sen orada yaz?lanlar?n ancak yar?s?n? ö?renmi?sin demektir. E?itim istek olmadan hiçbir?eydir. Onu kullanmaya ba?lad???n zaman, i?levini yerine getirir. Hayat tecrübesi çok önemlidir.?nsanlar? anlamaya çal??, sadece dinleyip izleme, faaliyette bulun, kalk ve akl?ndan geçmeyen?eyleri yap. Ba?ar?s?z olaca??ndan korkma veya olmak istedi?ini hemen olamayaca??n için. Bunlar dünya hakk?nda daha fazla bir?eyler ö?renmenin tek yolu. Ve konu hayal gücüne ve hayal kurmaya geldi mi, bence bir çok ki?i de bu özellikler fazlas?yla var. Bu biraz kendi hayal gücümüzü kendimizin ortaya ç?karmaya çal??mam?zla ilgili. Nurettin: Ben "Wizard of the Coast"un dünya pazar?nda en önemli fantezi kayna?? oldu?unu dü?ünüyorum. Bu yüzden bir çok fantezi yazar?n?n hayali onlar?n ad? alt?nda roman yazmakt?r herhalde. Siz Wotc ile nas?l çal??maya ba?lad?n?z? Mel Odom: En iyi arkada?lar?mdan biri olan; Brian Thomsen, beni oradaki dünyalardan birinde oyun oynamam?z için ça??rm??t?. Kendisi çevredeki en iyi editörlerden biridir. Mesela onsuz "Rover"? yazmay? asla ba?aramazd?m. Phil Athans,?imdiki editörüm de?srarl? davetlerini sürdürmü?tü. Nurettin: Fakat ben bunu biraz rahats?z edici buluyorum. Çünkü siz bir karakter yarat?yorsunuz ve kitab?n?z bas?ld?ktan sonra onlar Wotc'un mülkiyeti alt?na giriyorlar. Biliyorum, o dünyalar onlar?n mal? ve sizde o dünyalar?n içinde geçen eserler veriyorsunuz. Ama bu biraz ba?kas?n?n hayal gücünü sat?n almaya benzemiyor mu? Mel Odom: Belki onlar sahipleniyorlar ama o karakteri yaratan ki?iden ba?kas? o karakteri kullanam?yor. Bununla beraber, bir Wotc kitab?n? tamamlamak çok fazla ilgiyi üzerinize çekmeyi sa?lar. Ve ne zaman bir yazar kendi yaratt??? bir dünyada yeni bir kitap yazmak isterse, Wotc okuyucu iste?ine ba?l? olarak yeni kitaba?ans vermek isteyebilir. Fakat bundan ba?ka yapaca??n?z bir?ey yoktur. Nurettin: Diyelim ki; bizim Unutulmu? Diyarlar'da ve EjderhaM?zra??'nda çok parlak fikirlerimiz var. Dü?üncelerimizi Wotc ile payla?abilme?ans?m?z var m?? Yani daha do?rusu fikirlerimizi ciddiye al?rlar m?? Mel Odom: E?er Wotc için yazarsan, onlar?n sahip olduklar? bir genel oyun plan? vard?r, ve yazarlardan bu plan?n d???na ç?kmadan yazmalar?n? isterler. Bununla beraber, kendi planlar? ile uyu?an yeni fikirlere her zaman aç?kt?rlar. Nurettin: Peki, hiç FRP oynad?n?z m?? Mesela biz Margaret Weis ve Elaine Cunnigham'?n hiç oynamad???n? biliyoruz. Bu gerçekten çok?a??rt?c?, hem o dünyalar hakk?nda yaz?p, hem de o dünyalar?n içine girmemek... E?er siz oynad?ysan?z karakteriniz neydi? Mel Odom: Evet FRP oynad?m, ve?imdi on üç ya??ndaki o?lum Shiloh'a nas?l oynanaca??n? ö?retiyorum. Biz bir çok oyunu beraber oynar?z. Benim al???ld?k karakterim korucudur. Fakat baz? zamanlar dövü?çü ile oynuyorum, ara s?ra da h?rs?z. Çok nadiren bir büyü kullan?c?s?n? oynar?m. Daha çok vur-k?r-parçala (hack&slash) adam?y?m. 4 / 6
Nurettin: "Cormanthyr'in Kay?p Kütüphanesi" adl? roman?n?z? okudum ve yüzba?? Cordyan ile Baylee'yi çok sevdim.?tiraf etmeliyim; k?sa hikayelerimden birinde Cordyan'? biraz kulland?m. Sizin yaratt???n?z karakterleri, hikayelerinizi daha do?rusu hayal gücünüzü seven benim gibi daha bir çok ki?i olmal?. Ba?kalar?na örnek olmak de?i?ik ve farkl? bir duygu olmal?... Mel Odom: Bir çok ki?i o karakterleri sevdi?inden dolay?, onlar hakk?nda bir?eyler yazd?lar. Ayr?ca baz? ki?ilerde benim romanlarda yaratt???m ortam? ve olaylar? kulland?lar. Bence bunlar gö?üs kabart?c? sözler?nsanlar?n sizin karakterlerinizi veya yaratt???n?z ortam? kulland?ktan sonra bunlar? size iletmek isteyecek kadar yak?n hissetmelerini duymaktan çok mutluyum. Te?ekkür ederim.?y? bir örnek olmay? sürdürdü?üm sürece örnek olman?n benim için hiçbir sak?ncas? yok. Nurettin: Bizim yazarl?k ile ciddi?ekilde ilgilenen bir okuyucu kitlemiz var. Ve biz sizin gibi profesyonel yazarlarla röportaj yapman?n, onlara yeni fikirler ve de?i?ik yazma teknikleri hakk?nda bilgi verece?ini dü?ündük. Sizin tecrübelerinizden kolayca faydalanabilirler. Bir çok ki?inin bize sordu?u soru; "Yazmaya profesyonel bir ba?lang?ç yapmak için ilk ad?m?m?z? nas?l ataca??z?" Nas?l atacaklar? Mel Odom: Stephen King'in "Yazmak üzerine" adl? kitab?n? okuyun.?lk olarak, bir yazar?n yapmas? gereken; okumak, okumak, bol bol okumak, ve yine okumakt?r. Kitaplar sizin i?iniz hakk?nda bilgi kazanaca??n?z tek kaynakt?r. Dersler almak veya ba?kalar?n? dinlemek bir nevi birinin size vazoyu topla nas?l k?raca??n? söylemesi gibidir. (Nurettin: Pitcher's Fastball: Lunaparklar'da veya karnavallar'da oynanan, topla?i?eleri veya vazolar? k?rmaya çal??t???n?z oyun) Tekni?i bilirsiniz, fakat topu alaca??n?z kutuya yana?mad???n?z ve at???n?z? yapmad???n?z sürece, gerçekten bilemezsiniz. Sonra ba?lad???n?z her?eyi bitirmeyi ö?renin. E?er bir yazar yazd??? hikayeyi yar?m b?rakarak ba?ka bir hikayeye ba?l?yorsa, o yazar yapt??? i?in asla tamam?n? ö?renemez. Genellikle bir hikayeyi bitirmek, bir yaz?y? tamamlamak yazman?n en zor yan?d?r. Bir hikayeniz tamamland?ktan sonra, bunu d??ar? sal?n. Reddedilme korkusundan kurtulman?n tek yolu, birkaç kez reddedilmi? olmakt?r. Reddedilmenin yaratt??? engelleme duygusundan kurtulman?n yolu ise; eserinizin yay?nlanmas?n?, oturup kendi kendinize üzülmekten çok daha fazla istedi?inizin fark?na varman?zd?r. Ben yazarlara dersler veriyorum, fakat çabalar?m?n büyük bölümü, onlar? motive etmek için konsantre olmaya dayal?. Yazmaya motive, ve ö?renmeye istekli olmak bir yazar?n en önemli araçlar?d?r. Ayr?ca, "yanl??"? ö?renmek içinde iste?in olmal?. E?er bir?ey hakk?nda yanl??san, bundan bir?eyler ö?renirsin. E?er her?eyi de basit?ekilde "do?ru" yaparsan, gerçekte çok az ö?reniyorsun demektir. Çünkü ke?fetmiyorsun, kendini geli?tirmiyorsun, ve kendine ait gerçek s?n?rlar?n? ö?renmiyorsun demektir. Nurettin: Wotc'un Türkçe'ye çevrilen ve halen çevrilmekte olan bir çok roman? var. Mesela "Drizzt serisi", EjderhaM?zra?? serisi ve baz? Ravenloft kitaplar?... Ve zannedersem Salvatore ve Greenwood yazabilmeyi sürdürdükleri sürece, onlar da çeviri yapmaya devam edecekler. Peki sizden haberler var m?? Sizin Türkçe'ye çevrilen eserlerinizi raflarda görebilecek miyiz? Mel Odom: Çeviriler hakk?nda hiçbir fikrim yok. Hatta Wotc'dan kimlerin kitaplar?n?n çevrildi?ini bile bilmiyorum. Bununla beraber, e?er bas?lan kitaplar varsa lütfen beni haberdar edin. Kolleksiyonum için tutar? neyse severek öderim. 5 / 6
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) MEL ODOM?LE RÖPORTAJ - 10-01-2002 Nurettin: Son soru bay Odom. En son yazd???n?z kitap "The Rover" hakk?nda bize bilgi verebilir misiniz? Çünkü bu romanla, bu seneki "Amerikan Kütüphane Birli?i'nin ALEX ödülünü" kazand?n?z. Mel Odom: Rover hayat buldu çünkü, iyi arkada??m ve ayn? zamanda editör olan, Brian Thomsen, iyi bir yay?nc? ile bunun üstesinden gelebilece?ime inand?. Bu "Hobbit" ve "Yüzüklerin Efendisi" çizgisinde ho? bir roman. Kahraman?m?z, Wick, "Her?eyin bilindi?i bilgelik kubbesi"nde üçüncü seviye bir kütüphanecidir. Kanla?slat?lm?? denizden geçerken, Yondering r?ht?m?nda cüce korsanlar taraf?ndan kaç?r?l?r. Ve yolculu?u Lord Kharrion'un yönetti?i, iki y?l önce goblin istilas?na u?ram??, sava??n izlerini ta??yan topraklarda son bulur. Wick'in tek iste?i evine geri dönebilmektir. Fakat daha deniz canavarlar? ile yüz yüze gelecektir. Bir ejderha, h?rs?zlar ve bunun gibi maceralar onu beklemektedir. Ben bunun gerçekten iyi bir kitap oldu?unu dü?ünüyorum,?imdiye kadar yazd?klar?m?n içinde en iyilerden. Nurettin: Bize gösterdi?iniz sab?r için te?ekkür ederiz.??inizde ve normal hayat?n?zda ba?ar?l? bir gelecek dilerim. Eserlerinizi Türk pazar?ndaki raflarda en k?sa sürede görmek isteriz. Belki sizi de Türkiye'de, fantezi hayranlar? ile bir konu?ma için veya en az?ndan tatil bahanesiyle görebiliriz. Türk fantezi okurlar?na söylemek istedi?iniz son bir söz var m?? Mel Odom: Gerçekten, bana ay?rd???n?z zaman ve gösterdi?iniz bütün ilgi için te?ekkür ederim. Ve tabii Türkiye'ye gelmeyi isterim, o da ayr? bir konu. Seyahat etmeyi seviyorum. Benimle mail ile irtibat kurmak için rahat hissedin, mel@melodom.net PDF generated by Kalin's PDF Creation Station 6 / 6