CPR Uzm.Songül DEMİROK Hemşire H.i.E. 2013
Kardiyopulmoner Resusitasyon ve Tarihcesi İnsanlar tarih boyunca ölüme çare bulmaya çalışmışlardır. Modern tıbbın başlangıcına kadar ata binerek koşturma,ısıtma,rektum yada ağızdan sıcak hava üfleme,varil üzerinde yuvarlama,ayaklarından asıp sallandırma ya da soğutma gibi bir çok yöntem kullanılmıştır.
Resüsitasyon konularında uluslararası konsensüs sağlamak ve ortak kararlara dayalı tedavi yöntemleri oluşturmak üzere 1992 yılında ILCOR (Uluslararası Resüsitasyon İşbirliği Komitesi ) kurulmuştur.
1992 ILCOR (ILCOR: International Liaison Committee on Resuscitation)KPR de yapılması gereken işlemlerin belli bir biçinde yapılması için öneri niteliğinde kararlar yayımladı. 1997 ILCOR Evrensel İYD algoritması 2000 ILCOR İYD önerileri 2003 ILCOR terapötik hipotermi önerileri 2005 ILCOR İYD önerileri 2010 ABC yerine CAB
Temel-İleri Yaşam Desteği Temel Yaşam Desteği İleri Yaşam Desteği Resüsitasyon sonrası bakım
Hastane içinde gelişen kardiyak arrest sonrası temel yaşam desteği ve ileri yaşam desteği ilk dakikalar içinde yapılan müdaheleler zinciri olup, arasındaki bölünme gereksizdir.
KPR e başlanmazsa 0 4 dk. Beyin hasarı yok 4 10 dk. Beyin hasarı başlar >10 Geridönüşümsüz hasar
Temel Yaşam Desteği Basit hava yolu araçları dışında hiçbir araç gereç kullanmaksızın, hava yolu açıklığının devam ettirilmesi ve solunum ile dolaşımın desteklenmesini ifade eder.
İLERİ KARDİYAK YAŞAM DESTEĞİ Kalıcı ve güvenilir hava yolu açıklığının sağlanmasını, pozitif basınçlı etkin yapay solunumun yapılmasını, oksijen desteğini, damar içi ilaç ve sıvı uygulamalarını, gerektiğinde defibrilasyon uygulamasını ve resusitasyon esnasında değişebilecek klinik ve ritim durumlarına göre uygun tedavilerin verilmesini içerir.
Kardiyak arrest sırasında birinci derecede önemli olan uygulamalar, temel kardiyopulmoner resusitasyon (KPR) ve defibrilasyondur.
C-A-B İKYD de asıl olan kalp masajıdır. Tanıklı veya tanıksız arrest ile karşılaşıldığında öncelikle kalp masajı ile başlanmalı ve dakikada 100 kez göğüs kafesini 5cm çöktürecek kadar kompresyon uygulanmalı.
KARDİYAK MASAJ TEKNİĞİ
BASI NOKTASI
KALP MASAJI 30/2
Kompresyon Şekli Sternumu çöktürme derinliği Bebek 2 parmak 1.5-2.5 cm Çocuk (1-8 yaş) tek el 2.5 cm Çocuk (8 yaş ) 2 El 5cm
Yaş gruplarına göre toraks kompresyon yöntemleri
Sürekli göğüs kompresyonları sırasında akciğerler 8-10 dk hızında ventile edilmelidir. Spontan dolaşım dönünceye kadar balon-maske ile ventilasyona devem edilebilir.
BALON-MASKE İLE VENTİLASYON
İlaç kullanılması ikinci derecede önemlilik arz eder KPR ye başlanmasından ve defibrilasyon yapılmasından sonra damar yolu açılır, ilaç tedavisine başlanır ve ileri havayolu yöntemleri uygulanır
Havayolu açıklığının sağlanması için,en sık kullanılan ve en güvenilir yöntem endotrakeal entübasyondur. Endotrakeal entübasyon mide içeriğinin akciğerlere kaçmasını engellediği gibi etkin oksijenlenmeyi de sağlar
Entübasyon malzemeleri Entübasyon tüpü Larengeskop seti Ambu Tüp sabitleyici yada sargı bezi Kaf enjektörü Gayd Aspiratör ve aspirasyon sondası Aırway Steteskop
İlaç ve sıvı uygulaması için damar yolu açılıp hasta monitörize edilir.kap ritimi ve hızı izlenir duruma göre hastaya ilaç yapılır.
KARDİYAK ARREST YÖNETİMİ Kardiyak arreste neden olan 4 ritim vardır Ventriküler Fibrilasyon (VF) Nabızsız ventriküler taşikardi (VT) Asistol Nabızsız elektiriksel aktivite
VT-VF
ASİSTOL
NEA( Nabızsız Elektriksel Aktivite)
Bunlardan; VF ve nabızsız VT şoklanabilir ritim, NEA ve Asistoli şoklanamaz ritimdir.
VF yada VT deki hayati girişimler; Hemen başlanacak KPR En kısa sürede uygulanacak olan DEFİBRİLASYON dur
Monitörde VT veya nabızsız VT var ise zaman kaybetmeden 1 kez defibrilasyon yapılmalıdır - Bifazik defibrilatörler (120-200 J) - Monofazik defibrilatörler 360 J ile şok Şoktan sonra ritim ve nabız kontrol edilmeden göğüs kompresyonuna devam edilir.
KPR a 5 döngü yani 2dk devam edilmeli kısa duraklama ile ritim kontrolü yapılmalı 1 Döngü 30 göğüs kompresyon ve 2 soluk vermedir. Göğüs kompresyonu 100 /dk, Akciğerler 8-10 /dk hızında ventile edilmeli
İki dk sonra ritim kontrolü VT- VF devam ediyorsa 2. şok verilmeli ve KPR devam edilmeli Damar yolu yok ise açılmalı şoktan önce yada sonra adrenelin 1 mgr ve her 3-5 dk tekrarlanmalı yada 40 U vazopresssin tek doz uygulanmalı
Periferik IV ilaç uygulandıktan sonra ilaç ardından 20cc Sf verilmeli ve ekstremite 10-20 sn yukarıda tutulmalı.
Kompresyonun önemi ilaç uygulamadan daha önemlidir İlaç uygulamak için KRP ye ara verilmemelidir KRP ye 2dk devam edilmeli yeniden nabız kontrolü yapılmalıdır.
Ritim kontrolü VT ve VF var ise 3. şok verilir Bu arada antiaritmikler şoktan önce yada sonra verilebilir Amiodaron 300 mg Iv veya Lidokain 1-1.5mg/kg ıv verilmelidir.
Asistol / NEA Monitörde şoklanamaz ritim olan asistol/nea tespit edildi ise: 5 döngü KPR uygulanır IV her 3-5 /dk 1 mg adrenalin veya tek doz 40U vazopresin uygulanır Beş siklus yani 2dk KPR dan sonra ritim ve nabız kontrolü Muhtemel nedenler araştırılmalı
ARRESTİN MUHTEMEL SEBEPLERİ 6T Tromboz-kalp Tromboz-akciğer Toksinler Tansiyon pnx Tamponat-kalp Travma 6H Hipovolemi Hipoksi Hidrojen iyonu(asidoz) Hipo/Hiperkalemi Hipoglisemi Hipotermi
HEMŞİRENİN SORUMLULUKLARI Kriz yönetimini iyi bilmeli Gerekli malzemeleri her an kullanıma hazır tutmalı Bu malzemeleri aktif kullanabilmelidir.