Dera : XI fettan: S S. SAYISI : 959 Yılı Vakıflar U. M. Bütçesi
Vakıflar Umum Müdürlüğü 959 yılı LüVe hcrn r Bütçe Encümeni mazbatası (/7) T. C. Başvekâlet Kanunlar ve Kararlar Tetkik Dairesi Sayı : 7-87/399 Türkiye Büyük Millet Meclisi Yüksek Reisliğine 9. XI. 9â8 Vakıflar Umum Müdürlüğü 959 yılı bütçesi hakkında hazırlanan ve Yüksek Meclise takdimi tcra Vekilleri Heyetince 8. XI. 958 tarihinde kararlaştırılan kanun lâyihasının, esbabı mucibe ve ilişikleriyle birlikte sunulduğunu saygılarımla arz ederim. Başvekil A. Menderes Vakıflar Umum Müdürlüğü 959 yılı Bütçe Kanunu lâyihası ESBABI MUCÎBESÎ Umumi izahat Vakıflar Umum Müdürlüğü 959 yılı Bütçe Kanunu lâyihası tanzim edilerek ekleriyle birlikte takdim kılınmıştır. 955-957 yıllarının tahsilat seyri ve inşa halinde bulunan binalardan 959 yılında elde edileceği tahmin olunan kiralar göz önünde bulundurulmak suretiyle tanzim edilmiş olan bu bütçenin varidat ve masraf tahminleri 3 960 900 lira olup mütevazindir. 958 yılı bütçesinin varidat ve masraf tahmini 7 0 050 lira idi. 959 yılı tahminlerinin 3 960 900 lira olduğuna göre 4 850 850 lira bir fazlalık arz etmektedir. Varidat bütçesi 7 0 050 lira olan 958 yılı varidat bütçesinin 4 488 900 lirası Umum Müdürlüğün kendi kaynaklarından ve 6 50 lirası Hazine yardımından terekkübetmekte idi. Hazine yardımının 8 000 000 lirası dernekler ve köyler tarafından tamir veya inşa ettirilecek hayrat için yapılacak yardımlarla âbidelerin, imar faaliyeti dolayısiyle açılan etrafının tarh ve tanzimine ve tamirine, 4 44 50 lirası 7044 sayılı Kanunla Vakıflar Umum Müdürlüğüne devrolunan eski eserlerin tamirine ve bu tamir işinde istihdam edilecek teknik elemanların ücret ve tahsisatlarına, 477 000 lirası bâzı mülhak vakıflara ait cami ve mescit hademelerinin ücret farklariyle tahsisatlarına karşılık bulunuyordu. 3 960 900 lira olarak teklif edilen 959 yılı bütçesinin 5 30 75 lirası Umum Müdürlüğün kendi kaynaklarından, 6 658 75 lirası Hazine yardımından terekkübetmektedir. işbu Hazine yardımının da 8 68 75 lirası 7044 sayılı Kanunla bu Umum Müdürlüğe devredilmiş olan eski eserlerin tamir masraflariyle işbu tamir işlerindeistihdam edilecek teknik elemanların ücret ve tahsisatlarına, 8 000 000 lirası dernekler ve köyler tarafından tamir veya inşa ettirilecek hayrat için yapılacak yardımlara, âbidelerin imar faaliyeti dolayısiyle açılan etrafının tarh, tanzim ve ( S. Sayısı : 4 )
_ 4 tamirlerine, 490 000 lirası bâzı mülhak vakıflara ait cami ve mescit hademelerinin ücret farklariyle tahsisatlarına karşılık olup tertiplerinde etraflı izahat verilmiştir. İşbu bütçenin 958 bütçesiyle karşılaştırıldığında görüleceği üzere varidat kısmı yekûn itibariyle 5 7 575 lira fazla ve 87 75 lira noksandır. İşbu fazla ve noksanların sebepleri ve her maddeye konulan varidatın tesbitinde istinadedilen esaslar sırasiyle aşağıda arz edilmiştir. 958 yılı 959 yılı bütçe tali- için tahmin F. M. Varidatın nevi mini olunan İcarei vahide 7 450 000 7 600 000 Bu # gelir, vakıf akaarların kiralarından terckkübetnıektedir. Akaar kiralan Millî Korunma Kanunu ile dondurulmuş bulunduğu cihetle bir artış beklenemiyeceği tabiidir. Yalnız ilgili vakıflar idarelerinden alınan malûmata nazaran, 958 yılı içinde inşaları ikmal edilmiş ve 959 yılında ikmal edilecek binaların kiraları da göz önünde tutulmak suretiyle 50 000 lira kadar bir fazlaya mütehammil bulunduğu anlaşıldığından 7 600 000 liraya çıkarılmıştır. Üç yıllık tahsilat seyri şöyledir. Hesabı Bütçe tah- katiler ttııı- Senesi minleri cibince tahsilat 955 7 500 000 956 8 000 000 957 7 570 000 6 773 70 7 35 476 7 05 389 958 yılı 959 yılı bütçe tah- için tahinin F. M. Varidatın nevi mini olunan İcarei müeccele 00 000 00 000 3. XII. 935 günlü ve 76 sayılı Kanunla tasfiyeye tâbi tutulan icareteynli gayrimenkulla rin, bu kanunun neşrinden itibaren on yıl zarfında, bir yıllık icarelerinin yirmi misli bir taviz karşılığında mutasarrıflarının mülkiyetine geçirilmesi lâzımgeliyordu. Tatbikat bu on yılın kâfi gelmiyeeeğini gösterdiğinden 4755 sayılı Kanunla on yıl daha uzatılmıştı. Bu on yıl da 3. XII. 955 tarihinde sona ermiş olup, ikinci bir temdit yapılmadığı cihetle bu tarihe kadar tavizi ödenmemiş olan icareteynli gayrimenkuller mezkûr kanunun 9 ncu maddesi mucibince kendiliğinden mutasarrıflarının mülkiyetine geçmiş ve vakıf hakkı ivaza inkılâbederek gayrimenkulun tamamı bu ivaz karşılığında birinci derece ve birinci sırada ipotek sayılmıştır. Şu duruma göre artık icare alınması bahis konusu değilse de eski yıllara ait bakayadan 959 yılında 00 000 lira tahsilat yapılacağı tahmin olunmuş ve üç yıllık tahsilat seyri aşağıda arz edilmiştir. ( S. Sayısı : 4 )
Senesi 955 956 957-5 Bütçe tahminleri 350 000 50 000 00 000 Hesabı katiler mucibince tahsilat 4 470 07 056 93 57 F. M. Varidatın nev'i, 3 Mukataa 958 yılı bütçe tahmini 0 000 959 yıh için tahmin olunan 0 000 İcareteynli gayrimenkuller gibi mukataalı topraklarda tasfiyeye tâbi tutulduğu cihetle bunlar da iearei müeccele maddesinde yazılı esas dairesinde kendiliğinden mutasarnflannm mülkiyetine geçmiş olup artık mukataa alınmamaktadır. Yalnız devam eden bakaya tahsilatından 0 000 lira tahsilat yapılabileceği tahmin olunmuştur. Üç yıllık tahsilat seyri şöyledir : Senesi 955 956 957 Bütçe tahminleri 50 000 5 000 0 000 Hesabı katiler mucibince tahsilat 4 94 0 093 505 V. M. Varidatın nev'i 958 yılı bütçe tah- * mini 959 yüı için tahmin olunan Vakıflar Bankası temettüleri 950 000 950 000 69 sayılı Kanunla kurulmuş olan Türkiye Vakıflar Bankasının 50 milyon lira itibari sermayesinin % 55 i Vakıflar Umum Müdürlüğüne aittir. Yapılan hesaplara nazaran 950 000 lira kadar bir temettü temin edeceği tahmin olunduğundan aynen ipka edilmiştir. Üç yıllık tahsilat seyri aşağıda yazılıdır. 954 yılı temettüünün noksan olması 8,5 aylık bir devreye inhisar etmesinden ve kuruluş masraflarından ileri gelmiştir. Ö. Sayısı : 4 ;
' 6 Hesabı 'v Bütçe tah- katiler nra- Senesi minleri cibince tahsilat 955 75 000 059 (954 yılma ait 8,5 aylık temettü) 956 590 000 697 8 (955 yılı temettüü) 957 950 000 845 65 (956 yılı temettüü) 958 yılı 959 yılı bütçe tah- için tahmin F. M. Varidatın nev'i mini olunan Akaar ve toprak satış bedeli faizi 300 000 35 000 Getirdikleri kira ve bulundukları mevki itibariyle elde tutulmalarında fayda görülmiyerek 76 sayılı Vakıflar Kanununun nci maddesine istinaden satılan akaar ve toprak satış bedellerinin; yeni bir akaar yaptırılmcaya kadar, tenmiyesi lâzımgelmekte olduğundan tahsil edilir edilmez Vakıflar Bankasına tevdi olunmaktadır. Gerçi bu bedeller peyderpey yeni inşaata sarf edilmekte ise de, 9 milyon lira civarında bir para daimî surette bankada mevcut kaldığı cihetle bunun %,5 hesabiyle faizi 5 000 liradır. Vaktiyle akaar ve toprak satış bedelleri ile satmalmmış olan 65 660 lira itibari kıymette % 7 faizli Sivas - Erzurum demiryolu ve Millî Müdafaa tahvilleri de mevcudolup bunların % 7 hesabiyle faizi de 3 096 lira tuttuğu cihetle her ikisi 338 000 liraya baliğ olmaktadır. 958-959 keşidelerinde amorti edilecek tahvillerden dolayı majhrum kalınacak faiz miktarı göz önüne alınarak 35 000 lira tahmin edilmiş olup hesabı katiler mucibince üç yıllık tahsilat seyri aşağıda yazılıdır. 955-957 tahsilatının bütçe tahminlerinden fazla olması, Vakıflar Bankasına devri mukarrer bulunan bir kısım Devlet tahvillerinin devir muamelelerinin gecikmiş olmasından ileri gelmiştir. Senesi * Bütçe tahminleri Hesabı katiler mucibince tahsilat 955 956 957 300 000 0 000 300 000 455 397 476 6 368 006 F. M. Varidatın nev'i 958 yılı bütçe tahmini 959 yılı için tahmin olunan 3 Taviz bedeli faizi 50 000 70 000 îcarteynli gayrimenkullerle mukataalı - topraklardan, 76 sayılı Vakıflar Kanununun 7 ve 8 nci maddeleri mucibince elde edilen taviz bedelleri bir gelir kaynağı olarak muhafaza ve tenmiye edilmektedir. Elde nakit olarak mevcut bulunan 5 38 00 lira taviz bedeli kurulusunu mütaakıp 954 yılında ve tahvil olarak mevcut bulunanlar 955-957 yıllarında sermaye olarak Vakıflar Bankasına verilmiş bulunduğu cihetle halen elde 300 000 lira kadar bir para mevcuttur. Peyderpey tahsilata devam edilmekte olmasına binaen bu miktar gün geçtikçe yükseldiği cihetle 959 yılı faizi 70 000 lira olarak tahmin edilmiştir. t v ç vdhk tahsilat seyri aşağıda yazılıdır. Yıllık tahsilatın 436 970 liradan 38 563 liraya düş- (S. Sayısı: 4)
7 mesi ve 958 den itibaren bütçe tahmininin 50 000 liraya indirilmiş olması; yukarda arz edildiği üzere eldeki Devlet tahvillerinin peyderpey sermaye olarak bankaya yatırılmış olmasından mütevellittir. Hesabı Bütçe tah- katiler mu- Senesi minleri cibince tahsilat 955 50 000 436 970 956 50 000 336 888 957 75 000 38 563 958 yılı 959 yılı bütçe tah- için tahmin F. M. Varidatın nev'i mini olunan 3 Mahlûl muaccelesi 000 000 700 000 Mahlûl muaccelesi; sabit ve muayyen bir gelir olmayıp vaktiyle mahlûl kaldıkları ibhar edilmiş veya Vakıflar idarelerince öğrenilmiş olan icareteynli gayrimenkullerden elde tutulmalarında fayda görülmiyenlerin satışlarından hâsıl olmaktadır. Elde birçok mahlûl dosyası mevcudolup çeşitli muameleleri ikmal edildikçe peyderpey satışa arz edilmektedir. Şu birkaç yıl içinde bir hayli satış yapıldığı cihetle 300 000 lira noksan olarak tahmin olunmuştur. Üç yıllık tahsilat seyri aşağıda yazılıdır. 956 hasılatının noksan olması bir ara mahlûl satışlarının durdurulmuş olmasından mütevellittir. Hesabı Bütçe tah- katiler mu- Senesi minleri cibince tahsilat 955 433 300 969 389 956 800 000 3 90 957 000 000 39 4 958 yılı 959 yılı bütçe tah- için tahmin F. M. Varidatın nev'i mini olunan 3 Zeytinlikler hasılatı 400 000 90 000 Bu hasılat, işletme bölgesi haricinde bulunan izmir, Antalya, Hatay ve Muğla vilâyetleri dahilindeki vakıf zeytinliklere aittir. Zeytin ağaçları, bir yıl bol ve bir yıl kıt mahsul vermekte olup 958 bol mahsul senesi olduğundan hasılat miktarı 400 000 liraya çıkarılmıştı. 959 kıt mahsul senesi olduğundan 90 000 liraya indirilmiştir. Bu hususta vazıh bir füdr verebilmek için dört yıllık hasılat seyri aşağıda arz edilmiştir. Tetkikinde görüleceği üzere çift s/eneler hasılatı fazla ve tek seneler hasılatı azdır. (S. Sayısı: 4)
Senesi _ a Bütçe tahminleri Hesabı katiler mucibince tahsilat 954 955 956 957 00 000 00 000 30 000 30 000 30 077 30 08 467 65 55 785 F. M. Varidatın nev'i 958 yılı bütçe tahmini 959 yılı için tahmin olunan 3 3 Arazi ve incirlikler hasılatı 365 000 50 000 Bu hasılat, Millî Korunma Kanununa tâbi bulunmıyan bağ, bahçe, bostan, çiftlik ve tarla gibi gayrimenkullerle Aydm'daki incirlik ve Giresun'da bulunan fındıklıklardan elde edilmektedir, ilgili Vakıflar idarelerinden alman malûmata nazaran 50 000 liraya mütehammil bulunduğu anlaşıldığından bu miktara iblâğ edilmiştir. Üç yıllık tahsilat seyri şöyledir: Senesi Bütçe tahminleri Hesabı katiler mu cibince tahsilat 955 956 957 309 000 309 000 400 000 P. M. Varidatın nev'i 88 586 360 77 454 643 958 yılı bütçe tahmini 959 yılı için tahmin olunan 4 Zeytinlikler işletmeleri hasılatı ve kira bedeli 50 000 400 000 Bu hasılat, Ayvalık ve Aydm'da kurulmuş olan Vakıf Zeytinlikler işletmeleri tarafından temin olunmaktadır. Bu faslın 3 ncü maddesine ait izahatta arz edildiği üzere zeytinlikler bir yıl bol ve bir yıl kıt mahsul vermektedir. Dört yıllık tahsilat seyri aşağıda yazılıdır : istihsal kampanyası Şubat ayı sonlarına doğru hitam bulduğu cihetle bir yılın zeytin yağı mahsulü ertesi yıl zarfında satılarak bedeli o yıl bütçesine irat kaydedilmekte olmasına binaen 954 bütçesine irat kaydedilen 60 35 lira 953 yılı kampanyasına, 955 bütçesine irat kaydedilen. 57 064 lira 954 yılı kampanyasına, 956 bütçesine irat kaydedilen. 58 496 lira 955 yılı kampanyasına ve 957 bütçesine irat kaydedilen 60 33 lira 956 yılı kampanyasına aidolup bu da çift seneler hasılatının fazla ve tek seneler hasılatının noksan olduğunu göstermektedir. Var senesi olan 956 yılı hasılatının 60 33 liradan ibaret bulunmasa; bu yıl zarfında istihsal olunan yağların 957 yılında satıiamıyarak 958 yılma devredilmiş olmasından mütevellittir. (S, Sayı : 4)
Senesi 954 955 956 957 9 Bütçe tahminleri 600 000 800 000 600 000 500 000 Hesabı katiler mucibince tahsilat 60 35 57 064 58 496 60 33 F. M. Varidatın nev'i 958 yılı bütçe tahmini 959 yıiı için tahmin olunan 3 5 Vakıf menba suları hâsılatı 40 000 40 000 Bu hasılat, İstanbul'da bulunan Taşdelen ve Karakulak sularını işletmek üzere kurulmuş olan işletme tarafından temin edilmekte olup yine 40 000 lirada ipka edilmiştir.. M Varidatın nev'i 958 yılı 959 yıiı bütçe tah- için tahmin mini olunan 3 6 Çeşitli varidat ve hasılat 505 000 700 000 Bu hasılat, mülhak vakıfların, Vakıflar idarelerince tahsil olunan icare ve mukataalariyle bu vakıflardan emaneten veya niyabeten idare ümranların alelûmum gelirlerinden alınmakta olan % 0 idare ve tahsii masraflarından, münhal tevliyetler ücretlei'indcn, kanun ve nizami sebeplerle zaptolunan vakıfların birikmiş paralarından, 050 sayılı Muhasebe! Umumiye Kanununun 93 neü maddesi mucibince zamanaşımına uğrayan paralardan, eskimiş eşya. ve yıkıntı bedellerinden, idare lehine hükmolunan alacak faizlerinden, mahkeme masrafları istirdadından ve hayrat satış bedelleri faizinden terekkübetmekte olup 959 yılı için 700 000 lira tahmin edilmiştir. Üç yıllık tahsilat seyri aşağıda yazılıdır. 955-957 yıllarında yapılan tahsilatın bütçe tahminlerini aşmış olması vaktiyle mazbuta meyanına alınmış olan bâzı mülhak vakıfların birikmiş paralarının ve amorti edilen Devlet tahvillerinin muharrer kıymetleri ile mubayaa bedelleri arasındaki farkların irada alınmış olmasından mütevellittir..senesi Bütçe tahminleri Hesabı katiler mucibince tahsilat F. M. 955 956 957 450 000 450 000 44 800 Var idatm nev'i 78 599 034 487 893 857 958 yılı bütçe tahmini 959 yılı için tahmin olunan azmeden yardım 6 50 6 658 75 958 yılı bütçesine mevzu bulunan Hazine yardımının 8 000 000 lirası dernekler ve köyler tarafından tamir veya inşa edilecek hayrat için yapılacak yardımlar ile imar faaliyetlerinden mütevellit masraflara, 4 44 50 lirası 7044 sayılı Kanunla Vakıflar Umum Müdürlüğüne devredilen eski S. Savısı 4
0 eserlerin tamir masrafı ile bu tamir işinde istihdam edilecek teknik eleman ve sürveyanlarm ücret ve tahsisatlarına, 477 000 lirası da mülhak vakıflara ait cami ve mescit hademelerinin ücret farkları ve tahsisatlarına karşılık bulunuyordu. 959 yılı bütçesine konulan 6 658 75 liranın 8 68 75 lirası 7044 sayılı Kanunla bu Umum Müdürlüğe devredilen eski eserlerin tamir nıasraflariyie bu tamir işinde istihdam edilecek teknik eleman ve sürveyanlarm ücret ve tahsisatlarına, 8 000 000 lirası dernekler ve köyler tarafından tamir veya inşa edilecek hayrat için yapılacak yardımlar ve imar faaliyetlerinden mütevellit masraflara ve 490 000 lirası mülhak vakıflara ait cami ve mescit hademelerinin ücret farkları ve tahsisatlarına karşılıktır. 958 yılı 959 yılı bütçe tah- için tahmin b\ M. Varidatın nev'i mini olunan 5 Geçen yıldan devrolunan gelir fazlası 068 000 607 75 Bâzı masraf tertiplerinden vukubulacak tasarruflarla Zeytinlikler işletmelerinden alınacak kâr miktarına nazaran 607 75 lira bir gelir fazlası sağlanacağı umulduğundan buna göre tahmin edilmiştir. Masraf bütçesi İki cetvel halinde sunulan masraf bütçesi; gelir kısmında arz edilen 6 658 75 lira Hazine yardımı ile birlikte 3 960 900 lira varidata göre mütevazin olarak tanzim kılınmıştır. 958 yılı bütçesi ile karşılaştırıldıkta görüleceği üzere yekûn itibariyle 5 9 390 lira fazla ve 378 540 lira noksandır. 5 9 390 lira fazlanın 7 99 lirası 0 nci faslın nci merkez [hizmetlileri ücreti, 7 9 lirası bu faslın nci vilâyetler hizmetlileri ücreti maddelerine, 4 575 lirası 03 ncü faslın 3 ncü 7044 sayılı Kanunla devralman eski eserler onarımı geçici hizmetlileri ücreti maddesine, 0 000 lirası 09 ncu faslın 5 nci diğer ödemeler maddesine, 60 975 lirası nci emekli, dul ve yetim maaşları faslına, 8 500 lirası 30 nci merkez büro masrafları faslına, 35 000 lirası 30 nci vilâyetler büro masrafları faslına, 5 000 lirası 303 ncü basılı kâğıt ve defterler faslına, 0 000 lirası 306 nci giyecekler faslına, 4 000 lirası 307 nci faslın 0 ncu daimî vazife harcırahı ve 70 000 lirası aynı faslın 0 nci muvakkat vazife harcırahı maddelerine, 7 500 lirası 308 nci tedavi masrafları faslına, 0 500 lirası 309 ncu taşıt masrafları faslına, 50 000 lirası 47 nci vakıf akaarlar masrafları faslının nci Bina ve Arazi vergileri, 0 000 Lirası bu faslın nci Belediye Vergi ve resimleri, 00 000 lirası yine bu faslın 4 ncü başka her çeşit masraflar maddelerine, 40 000 lirası 4 nci arazi, incirlik ve zeytinlikler umumi masrafları faslına, 550 000 Jİrası 4 nci hayri ve sosyal hizmetler faslına, 500 lirası 45 nci faslın 0 ncu satmalına ve abone maddesine, 000 lirası 4489 sayılı Kanuna göre staj için ecnebi memleketlere gönderileceklerin harcırahları ile başka her çeşit masrafları faslına, 3 000 lirası 604 ncü mülhak vakıflara ait cami ve mescit hademeleri ücret farkları ile tahsisatları faslına ve 4 000 000 lirası da 74 nci faslın 0 nci 7044 sayılı Kanunla devralman eski eserler onarımı maddesine aittir. 378 540 lira noksanın, 8 697 lirası 0 nci maaşlar faslına, 35 500 lirası 03 ncü faslın merkez ve vilâyetler geçici hizmetlileri ücretleri maddelerine, 000 lirası 06 nci faslın nci vilâyetler memurları çocuk zammı maddesine, 3 345 lirası 09 ncu Emekli Sandığına yapılacak ödemeler faslına, 5 998 lirası 30 nci faslın merkez aydınlatma ve ısıtma maddelerine, 0 000 lirası 307 nci faslın 50 nci ecnebi uzman ve hizmetlilerle bunlara yardımcı personelin harcırah ve başka masrafları maddesine, 0 000 lirası 407 nci faslın nci aidat maddesine, 0 000 lirası 49 ncu 609 sayılı Kanun gereğince yapılacak tesbit ve satış masrafları faslına, 75 000 lirası 4 nci ( S. Sayısı : 4 )
- İİ faslın 50 nci çeşitli sosyal yardımlar masrafları maddesine, 5 000 lirası 45 nci faslm 0 nci başka her çeşit yayın ve tanıtma masrafları maddesine ve 74 000 lirası da 75 nci taşıtlar satmalma karşılığı faslına taallûk etmektedir. Yukarda arz edilen fazla ve noksanların müfredatı ve sebepleri sırasiyle aşağıda arz edilmiştir. Fazlalar şunlardır : 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 0 Merkez hizmetlileri ücreti 94 40 860 7 99 Vilâyetler hizmetlileri ücreti 475 44 503 345 7 9 (E) cetveli kadrolarına dâhil bulunan bâzı genç teknik elemanlar (D) cetveli kadrolarını tercih ettikleri cihetle merkez (D) cetveli kadrolarına (). aded 65, () aded 550, () aded 475 lira ücretli, vilâyetler (D) cetveli kadrolarına (3) aded 550 şer lira ücretli olmak üzere (6) aded teknisiyen kadrosu ilâve edilmiş olduğundan bu kadroların ücret ve tahsisatları ile emekli kesenekleri ve ek karşılıkları için 55 840 lira zam yapılmış ve buna mukabil 03 ncü merkez ve vilâyetler geçici hizmetlileri ücreti faslından 35 500 lira tenzil edilmiştir. 958 yılı 950 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 03 3 7044 sayılı Kanunla devralman eski eserler onarımı geçici hizmetlileri ücreti 44 50 68 75. 4 575 7044 sayılı Kanunla devralman eski eserlerin (4 milyon) lira tahsisat dâhilinde yapılacak onarımında istihdam edilecek teknik eleman ve sürveyanlarm ücret ve tahsisatlarına karşılık olmak üzere 958 yılı bütçesine (44 50) lira tahsisat konulmuştu. Bu tahsisatla alman ve aynen muhafaza edilen kadrolar arasında 7, 8 ve 0 aylık olarak alınıp 959 da bütün sene istihdam edilecekler de bulunduğu cihetle bunların ücret ve tahsisat farkına karşılık olmak üzere (4 575) liva zam yapılmıştır. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 09 5 Diğer ödemeler 0 000 30 000 0 000 5434 sayılı T. C. Emekli Sandığı Kanununun muvakkat 9 ve 0 nci maddelerinde; bu kanunun yürürlüğe girdiği 950 yılında memur bulunanların kaldırılan hükümlere göre iktisabettikleri fiilî ve itibari hizmet müddetlerinin her yılı için 946 yılı iptidasında maaşlarının emsalleri seneliğinin % 5 i nispetinde bir para ayrılarak 5 senede ve 5 müsavi taksitte Sandığa ödeneceği ve bu paraların 950 yılından itibaren % 5 faize tâbi tutulacağı yazılıdır. Bu tahsisat; işbu ödemelerle 6 sayılı Kamunun muaddel 39 ncu maddesinin (B) fıkrası uyarınca re'sen emekliye ayrılanlardan 55 vasini doldurmamış olanların 55 ten eksik her yaş yılı için aylık veya ücretlerinin % 0 u nispet! de Emekli Sandığına ödenecek paralara karşılıktır. Mezkûr 9 ve 0 nci maddeler mucibince tahakkuk eden paraların faizi ile birlikte 9L bütçe yılı sonuna kadar ödenmesi lâzımgelmekte o n..0 000 liranın faizi ile birlikte bu borcun ve aynı zamanda re'sen emekliye sevk edilenlere ait mvıtm öde?ımesine kâfi gelmiyeceği anlaşıldığından 0 000 lira zam yapılmıştır. (S. Sayısı: 4)
_ 958 yılı 959 yüı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası Emeldi, dul ve yetim maaşları 84 75 875 50 60 975 6745, 66 ve 734 sayılı kanunlar mucibince tahsis edilen maaşlar ve 64 sayılı Kanun mucibince yapılan zamlarla birlikte halen muhassas olan emekli, dul ve yetim maaşları 875 50 liraya baliğ olduğundan noksanı bulunan 60 975 lira zammedilmiştir. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 0 30 40 0 30 40 50 60 Merkez kırtasiyesi Merkez demirbaşı Merkez öteberi masrafları Vilâyetler kırtasiyesi Vilâyetler demirbaşı Vilâyetler öteberi masrafları Vilâyetler aydınlatması Vilâyetler ısıtması 3 000 6 000 7 000 000 000 0 000 6 500 5 000 5 000 7 500 000 5 000 5 000 0 000 8 000 500 000 500 5 000 3 000 3 000 0 000 500 7 500 Bu tertiplere yapılan zamlar, kısmen artan hizmetler karşısında tahakkuk eden ihtiyacın bütçeye mevzu miktarları ile karşılanamamışından ve kısmen de fiyat ayarlamaları dolayısiyle hususle gelen farklardan mütevellittir. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 303 Basılı kâğıt ve defterler 50 000 75 000 5 000 Kâğıt fiyatlarının ve baskı ücretlerinin artması dolayısiyle 50 000 lira ile ihtiyacın temin edilemiyeceği anlaşılmıştır. Elde stok da kalmadığından bâzı Vakıflar idarelerinin defter ve makbuz ihtiyacı temin edilemediği cihetle 958 yılı için munzam tahsisat istenilmiştir. 958 yılı 959 yılı V. M. Tahsisatın nev'i '"' tahsisatı teklifi Fazlası 306 Giyecekler * 40 00C 60 000 0 000 Kumaş fiyatlarında % 7 nispetinde bir artış vukubulmuştur. Dikiş ve diğer malzeme fiyatlarında da muhtelif nispetlerde artış vnkubulluğun dan 0 000 lira fazlasiyle teklif edilmiştir. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 307 0 Daimî vazife harcırahı 6 000 0 000 4 000 0 Muvakkat vazife harcırahı 50 000 30 000 70 000 Tren ücretlerinde % 75, vapur ücretlerinde vasati % 60 nispetinde bir artış vardır. Diğer taraftan onarma tahsisatı 958 e nazaran 4 milyon lira kadar fazla bulunmasına binaen daha fazla sayıda eski eserin tamiri ele alınacağı ve bu da teknik elemanların daha fazla mesai sarf etmelerini muoibolacağı cihetle muvakkat vazife harcırahı 70 000 lira fazlasiyle teklif olunmuştur. Nakil vasıtası ücretlerindeki artışlar nazara alınarak daimî vazife harcırahına da 4 000 lira zam yapılmıştır. ( S. Sayısı : 4 )
3 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 308 4598 sayılı Kanun gereğince ödenecek merkez memurları tedavi masrafları ve harcırahları 4 000 7 500 3 500 4598 sayılı Kanun gereğince ödenecek vilâyetler memurları tedavi masrafları ve harcırahları 6 000 0 000 4 000 * Yol masrafları ile sıhhi müesseseler tedavi ücretlerinde ve ilâç bedellerinde vukubıılan artışlara karşılık olmak üzere her iki tertibe 7 500 lira zam yapılmıştır. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 309 Merkez taşıtları işletme masrafları 4 000 5 000 000 Merkez taşıtları onarma masrafları 500 500 000 3 Vilâyetler taşıtları işletme masrafla IM 4 000 0 000 (5 000 3 Vilâyetler taşıtları onarma masrafları 5 000 7 500 500 Benzin ve yedek parça fiyatlarındaki artışlar göz önüne alınarak birer miktar zam yapılmıştır. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 47 Bina ve Arazi vergileri 530 000 580 000 50 000 Belediye Vergi ve resimlen 00 000 0 000 0 000 Yeni yaptırılan binalardan Konya Işhaııı, Çine hâl binası ve İzmit'de dükkânlar ile Sivas'da Taşhan'm üç yıllık vergi muafiyeti 8. II. 959 tarihinde hitam bularak. III. 959 tarihinden itibaren vergiye tâbi tutulacaklardır. Diğer taraftan arşiv olarak kullanılmakta iken Türk Havayollarına kiraya verilen İkinci Vakıf Apartmanı m altındaki mağazalar ile depo olarak kullanılmakta iken PTT işletmesine kiraya verilen mağazaların vergi muafiyetleri kalkarak bunlar da vergiye tâbi tutulmuşlardır, Bu sebeple 958 bütçesine mevzu vergi tahsisatı kâfi gelmediğinden munzam tahsisat istenilmiş olduğu cihetle 959 tahsisatı da artırılmıştır. Belediye vergi ve resimlerine gelince: Yeni inşa edilen binalar, inşalarının hitam bulduğu tarihi takibeden bütçe yılı başından itibaren bu resme tâbi tutulmakta olup 958 de inşaları hitam bulan ve bulacak olan Yozgad ve îsparta'daki işli anı ve çarşılar, Giresun'daki hamam ve otel ve Edirne ve Kırklareli'ndeki oteller ve Diyarbakır'da Deliller Hanı için 959 yılından itibaren belediye vergi ve rüsumu ödenmeye başlanacağı ve esasen 958 bütçesine mevzu tahsisat da kâfi gel mediğinden munzam tahsisat istenildiği cihetle!>u maddeye de 0 000 lira zam yapılmıştır. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatm nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 47 4 Başka her çeşit masraflar 35 000 55 000 00 000 Bu tahsisat, vakıf han ve apartımanlardan kaloriferli bulunanlar için alınan maden kömürü bedeli, gerek bunların ve gerek kaloriferli olmıyanların umumi yerlerindeki su, elektrik bedelleri ve (R) formülünde yazılı daha birçok masraflar karşılığıdır. Kömür ve sn fiyatlarının artması ( S. Sayısı :. 4 )
4 ve 958 yılında hizmete girmiş olan yeni binaların masraflarının tahmin edilen miktardan fazla zuhur etmesi dolayısiyle; 958 yılı bütçesine msvzu 35 000 lira kâfi gelmediğinden 00 000 İra munzam tahsisat istenildiği cihetle 959 tahsisatı da bu miktar artırılmıştır. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 4 Arazi, incirlikler ve zeytinlikler umumi masrafları 80 000. 0 000 40 000 Bu tahsisat, işletme bölgesi haricinde bulunan Antalya, Hatay, İzmir ve Muğla'daki zeytinliklerle narenciye bahçelerinin imar ve tımar masrafları karşılığıdır. İşçi yevmiyeleri arttığı ve bunların 959 yılında daha esaslı bir bakıma tâbi tutulmaları mukarrer bulunduğu cihetle tahsisatı 0 000 liraya çıkarılmıştır. F. M. Tahsisatın nev'i 958 yılı tahsisatı 959 yılı teklifi Fazlası 4 0 (kıraba Hastanesi masrafları 0 İmaretler masrafları 30 Çeşitli hayır şartları ve sosyal yardım mas raf lan 40 Üniversite ve okullar muhtaç öğrencileri yurt ve kamp masrafları 450 000 500 000 00 000 700 000 700 000 600 000 00 000 800 000 50 000 00 000 00 000 L00 000 Hastane masrafları, beher yatak için 380 kuruş üzerinden hesaplanmakta idi. 959 yılma ait yatak masraf lan nm-ilâç ve teçhizat bedelleri hariç - beş liraya çıkarıldığı anlaşılmıştır. 300 yataklı Guraba Hastanesinin beher yatak 5 lira hesabiyle senelik masrafı 574 500 liraya baliğ olmaktadır. Buna 5 500 lira da ilâç ve teçhizat bedeli ilâve edilerek 700 000 liraya baliğ olunmuştur. Yeniden açılacak imaret ve talebe yurtları masrafları ile erzak fiyatlannda vukubulan artışlara karşılık olmak üzere bu faslın 0 nci ve 40 ncı maddelerine de 00 er bin lira zam yapılmıştır. Çeşitli hayır şartlan ve sosyal yardım masraflarına gelince: Bu tahsisat, (Çeşitli hayır şartları masrafları) ve (Çeşitli sosyal yardımlar masrafları) adı altında iki madde halinde bütçeye vaz'edilmekte idi. Tatbikatta; ne gibi masrafların hayır şartı ve ne gibilerin sosyal yardım olduğunda Divanı Muhasebat ile ihtilâfa düşüldüğü anlaşılmıştır. Filhakika meselâ vâkıfın; (Vakfımın fazlasından şu kadar lira fukaraya tasadduk edilsin) diye yazılı bulunan şartı hem sosyal yardım ve aynı zamanda vaz'edilmiş bir hayır şartıdır. Binaenaleyh bu bapta yapılacak masrafın her iki maddeden de ödenmesi mümkün bulunduğu cihetle bu gibi ihtilâflara mahal kalmamak üzere bu maddeler (Çeşitli hayır şartları ve sosyal yardım masrafları) adı ile bir madde halinde teklif edilmiş ve bu tevhit dolayısiyle (Çeşitli sosyal yardım masrafları) maddesindeki 75 000 lira, (Çeşitli hayır şartlan) maddesindeki 00 000 liraya ilâve ve 5 000 lira da bir zam yapılarak 00 000 liraya iblâğ olunmuştur. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 45 0 Satmalına ve abone, masrafları 5 000 7 500 500 Kâğıt fiyatlarının artmasına binaen gazete ve kitap fiyatları da arttığı cihetle bu artıştan mütevellit farka karşılık olmak üzere 500 lira bir zam yapılmıştır. (S. Sayısı ; 4)
5 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 45 4489 sayılı Kanuna göre staj için ecnebi memleketlere gönderileceklerin harcırahları ile başka her çeşit masrafları 6 000 8 000. 000 Yeni döviz primlerine göre husule gelecek farka karşılık olmak üzere 000 lira ilâve edilmiştir. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 604 Mülhak vakıflara ait cami ve mescit hademe ücretleri farkları ile tahsisatlar] 477 000 490 000 3 000 Gelirleri müsait bulunmıyan bâzı mülhak vakıflara ait cami ve mescit hademelerine cüzi bir ücret verilebilmekte idi. Aynı hizmeti gören mazbut vakıflara ait cami ve mescit hademelerine en az ayda 00 lira ücret ve beş de tahsisat verilmekte olduğundan; aradaki fark Devlet bütçesinden karşılanmak suretiyle bunların ücretleri de 00 liraya iblâğ edilmiş ve beş de tahsisat verilmeye başlanmıştır. Vakfı gelirinden verilmekte olan ayda 5-0 liraya kimse rağbet etmediğinden bu cami ve mescitlerden bir kısmının hizmetleri muattal bulunuyordu. Aylık ücretlerinin 00 liraya çıkarılması ve beş de tahsisat verilmeye başlanması talip zuhur ederek hizmeti muattal kalan cami ve mescitlerin de ibadete açılmasına imkân verdiği cihetle 477 000 liranın ihtiyacı karşılamıyacağı anlaşıldığından 3 000 lira ilâve edilerek 490 000 liraya çıkarılmıştır. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Fazlası 74] 0 7044 sayılı Kanunla devralınan eski eserler onarımı. ' 4 000 000 8 000 000 4 000 000 7044 sayılı Kanunla devralman eski eserlerden bir kısmının, 959 yılma sâri taahhüde girişilmek suretiyle tamirine başlanmış ve daha birçoklarının tamirine başlanması mukarrer bulunmuş olmasına binaen 4 000 000 lira fazlasiyh* teklif edilmiştir. Noksanlar da şunlardır 958 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı 959 yılı teklifi Noksanı 07 Merkez memurları maaşı 46 753. 065 5 8 638 Vilâyetler memurları maaşı 46 734 43 395 39 339 Merkez ve vilâyetler teşkilâtında münhal bulunan bir kısım kadrolar (L) cetveline alındığı cihetle bu kadroların maaş ve tahsisatları tutarı bulunan ceman 0 977 lira tasarruf edilmiştir. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Noksanı 0 Merkez memurları acık maaşı 975 Vilâyetler memurları açık maaşı 9 350 4 604 Merkezcile açık maaşı alan memur yoktur. Vilâyetler teşkilâtında dört kişi mevcudolup 974 4 746 bunların ( S. Sayısı : 4 )
6 senelik maaşları, beş tahsisatı ile birlikte 4 604 liradan ibaret bulunduğu cihetle merkez açık maaşı liraya ve vilâyetler mtemurları açık maaşı 4 604 liraya tenzil olunmuştur. memurlan 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Noksanı 03 "Merkez geçici hizmetlileri ücreti 60 000 30 000 30 000 Vilâyetler geçici hizmetlileri ücreti 340 000 334 500 5 500 Merkez ve vilâyetlere ait (E) cetveli 'kadrolarındık! (bir kısım teknik elemanların (Teknisiyen) unvanı altında (D) -cetveline nalkledilnıiş olmalarına 'binaen iş'bu 35 500 lira Ibunların ücret, tahsisat ve emekli keseneklerinden mütevellit farka karşılık olmak üzere 0 nci faslın ive nei ve 09 neu faslın ve nci maddelerine nakledilmiştir. 958 yılı 959 yılı "F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Noksanı 09 % 5 emekli ve % 5 giriş (kesenekleri ile artış farkları 64 4 6 396 88 % ek karşılıklar 9 859 9 34 57 Merkez ve vilâyetler teşkilâtında münhal bulunan ibir'kısım kadrolar (L) 'cetveline ilâve edildiği cihetle husule yeleri faıiktan (D) cetveline ilâve 'edilen 6 'kadronun emekli keseneği ve % i karşılan dikta.n sonra 3 345 lira da tasarruf edilmiştir. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Noksanı 30 50 Merkez aydınlatması 500 499 60 Merkez ısıtması 4 500 4 499 Umum Müdürlüğün; Etibank tarafından tahliye edilen Atatürk Bulvarındaki binaya nakli düşünülerek, müstakillen işgal edilecek olan bu binanın aydınlatma ve ısıtma masraflarına karşılık olmak üzere bütçeye tahsisat konulmakta idi. Bu nakil işine filhal imkân kalmadığı cihetle madde unvanlarının muhafazası için birer liraya indirilerek bakiyeleri tasarruf olunmuştur. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i ' tahsisatı teklifi Noksanı 307 50 Ecnebi uzman ve hizmetlilerle bunlara 50 000 40 000 0 000 yardımcı personelin harcırah ve başka masrafları Filhal ihtiyaca yeter derecede görülerek 40 000 liraya indirilmiştir. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Noksanı 407 0 Aidat 60 000 50 000 0 000 Son yılların; hesabı katilerle tesbit olunan sarfiyatına nazaran 50 Ö00 lira ihtiyaca yeter derecede görüldüğünden bu miktara tenzil olunmuştur. { S. Sayısı ; 4 )
7 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Noksanı 49 609 sayılı Kanun gereğince yapılacak 0 000 0 000 0 000 tesbit ve satış masrafları Başlanılan tesbit işinin mühim kısmı ikmal edilmiş olup filhal fazla tahsisata ihtiyaç bulunmadığından 0 000 lira noksaniyle teklif edilmiştir. 958 yılı 959 yılı F. M. * Tahsisatın nevi tahsisatı teklifi Noksanı 4 50 Çeşitli sosyal yardım masrafları 75 000 75 000 4 nei faslın 30 ncu maddesine ait gerekçede açıklandığı üzere arasıra Divanı Muhasebatla zuhur eden ihtilâfların bertaraf edilmesi için bu faslın 30 ve 50 nei maddelerinin tevhidedilmesine binaen işbu 75 000 lira 30 ncu maddeye nakledilmiş olup hakiki bir noksan değildir. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatın nev'i tahsisatı teklifi Noksanı 45 0 Başka her çeşit yayın ve tanıtma masrafları 55 000 50 00p 5 000 Bu faslın 0 ncu satmalına ve abone maddesirin tahsisatı 5 000 liradan ibaret olup gazete ve kitap fiyatlarının artmasına binaen ihtiyacı karşılamadığı cihetle bu maddeden 5 000 lira alınarak 500 lirası 0 ncu maddeye ilâve ve 500 lirası tasarruf edilmiştir. 958 yılı 959 yılı F. M. Tahsisatm nev'i tahsisatı teklifi Noksanı 75 Taşıtlar satmalma karşılığı 74 000 74 000 Bilhassa âbideler ve eski eserler onarımında sürat temini bakımından taşıta ihtiyaç varsa da bütçe durumu göz önüne alınıp bu ihtiyaç müsait zamana talik edilerek işbu 74 000 lira tasarruf olunmuştur. ( S. Sayı : 4)
Rapor 4, XII. 958 Bütçe Encümeni Reisliğine Vakıflar Umum Müdürlüğünün 959 yılı bütçesi tarafımızdan tetkik edildi. Varidat ve masraf yekûnu 3 960 900 lira olarak bağlanmış bulunan işbu bütçe, varidat ve masraf yekûnu 7 0 050 lira olan 958 yılı bütçesine nazaran 4 850 850 lira fazlalık ve 378 540 lira noksanlık arz etmektedir. Bu fazla ve noksanların hangi fasıllara taallûk ettiği ve mucip sebepleri aşagıjda arz edilmşitir.. Merkez ve vilâyetler memurları maaşları ile açık maaşlarını ihtiva eden 0 nei fasılda 8 697 lira noksanlık mevcuttur. Bu noksanlığın, münhal bulunan bir kısım kadroların (L) cetveline alınmış ve ihtiyaç kalmıyan açık maaşı tahsisatından tenzilât yapılmış olmasından ileri geldiği anlaşılmıştır.. Merkez ve vilâyetler daimî hizmetlileri ücretlerini ihtiva eden 0 nei fasılda 55 840 lira bir fazlalık görülmektedir. Bu fazlanın, geçici hizmetlilere ait (E) cetveli kadrosuna dâhil bulunan (6) teknisiyenin; daimî hizmetlilere ait (D) cetveli kadrosuna nakledilmiş olmalarından mütevellit bulunduğu anlaşılmıştır. Ücretleri tutarı bulunan 55 840 liranın 35 500 lirası geçici himetliler ücretine ait 03 ncü fasıldan bu fasla aktarılmış v«î üst tarafı diğer fasıllardan yapılan tasarruflarla karşılanmıştır. 3. Geçici hizmetliler ücretini ihtiva eden 03 ncü fasıl da, 4 575 lira fazla ve 35 500 lira noksandır. 4 575 lira fazla, 7044 sayılı kanunla V-ıkıflar Umum Müdürlüğüne devredilen eski eserlerin tamir işinde istihdam edilmek üzere 958 yılında 7, 8 ve 0 ay müddetle alınmış olan kadrolarda çalışan bir kısım teknik eleman ve sürvcyanlar 959 da bütün yıl istihdam edileceklerinden husule gelecek ücret ve tahsisatları farkına aittir. Noksanı bulunan 35 500 lira, (6) teknisiyenin geçici hizmetlilere ait (E) cetvelinden çıkarılarak daimî hizmetlilere mahsus (D) cetveli kadrosuna nakledilmesi dolayısiyle husule gelmiş olup nd fıkrada belirtildiği üzere 0 nei fasla aktarılmıştır. 4. Zamma müstahak çocuk sayısına nazaran fazla olduğu a ulaş'j m ası üzerine 06 ncı faslın nei vilâyetler memurları çocuk zammı maddesinden 0 000 lira tenzil edilmiştir. 5. Merkez ve vilâyetler teşkilatındaki münhal memuriyetlerden bir kısmının daha yeniden (D cetveline alınmasa ve (D) cetveline (6) teknisiyen kadrosu ilâve edilmesi neticesinde 09 ncu faslın ve nei maddelerinden 3 345 lira ve 8 ncü emekli ikramiyesi maddesinden 0 0Ü0 lira tasarruf edilmiş ve buna karşı ihtiyaca kifayet etmiyeceği anlaşılan 5 nei diğer ödemeler maddesine 0 000 lira zam yapılmıştır. Bu tahsisatın, 950 yılında Vakıflar Umum Müdürlüğü teşkilâtında bulunan memurlara bağlanacak emekli maaşlarına karşılık olmak üzere, 5434 sayılı Kanun mucibince her yıl T. C. Emekli Sandığına ödenmekte olduğu ve bu tediyenin 964 yılı sonuna kadar devam edeceği anlaşılmıştır. 6. nei emekli, dul ve yetim maaşları faslında da 60 975 lira bir fazlalık vardır. Bu fazla, 66, 6745 ve 734 sayılı kanunlar mucibince yeniden bağlanan maaşlarla 64 sayılı Kanun mucibince bu maaşlara yapılan zam karşılığıdır. 7. Yönetim masraflarını ihtiva eden 30-309 ncu fasıllara, fiyat ayarlamalarından mütevellit farklara karşılık olmak üzere ceman 80 500 lira zam yapılmış olup mucip sebeplerine nazaran (S. Sayısı: 4)
9 - kabule şayan görülmüştür. Bu kısmın 30 nci faslında 5 998 lira ve 307 ııci faslında 0 ı 000 lira noksanlık mevcuttur. Bu noksanın 5 998 lirası merkez aydınlatması ve ısıtması maddelerine ve 0 000 lirası ecnebi uzmanlar (harcırahı maddesine aittir. 8. Ankara'da bulunan nci Vakıf Apartmanın altında olup galeri olarak kullanılan mağazaların Türk Hava Yollarına, depo olarak kullanılan mağazaların PTT İşletmesine kiraya verilmeleri dolayısiyle vergi muafiyetlerinin düşmesi, yeni yapıtırılan binalardan Konya/daki işhanı, Çine'de hal, İzmit'te dükkânlar ve Sivas'taki hanın üç yıllık vergi muafiyetleri 958 bütçe yılı sonunda hitam bulacağından.959 bütçe yılı başından itibaren -bunlar için de vergi ödenmeye başlanması lâzımgelmesi dolayısiyle 47 nci faslın nci Bina ve Arazi vergileri maddesine 50 000 lira ve ihtiyaca kâfi gelmiyeceği anlaşılan nci Belediye Vergi ve resimleri maddesine 0 000 lira zam yapılmıştır. 47 nci fasla dâhil olup Vakıf han ve apartmanların kömür, su, elektrik ve daha birçok masraflarına karşılık bulunan 4 ncü başka her çeşit masraflar maddesine de 00 000 lira zam yapılmıştır. Bu zammın mevcut tahsisatın ihtiyaca tekabül' etmemesi dolayısiyle yapıldığı ve 958 yılı ihtiyacının da 00 000 lira munzam tahsisat alınmak suretiyle karşılandığı anlaşılmıştır. I). İşletme bölgesi haricinde bulunan Antalya, Hatay, Muğla ve İzmir havalisindeki zeytinliklerin daha esaslı bir bakıma tâbi tutulmaları için 4 nci arazi, incirlikler ve zeytinlikler umumi masrafları faslına da 40 000 lira zam yapılmıştır-. 0. (A/l) işaretli cetvelin en fazla zam gören kısmı 4 nci hayrî ve sosyal hizmetler faslıdır. 550 000 liraya baliğ olan bu zammın 50 000 lirası Guraba Hastanesi, 00 000 lirası imaretler, 00 000 lirası talebe yurtları ve 300 000 lirası da çeşitli (hayır şartları ve sosyal yardımlar masrafları faslına aidolup taallûk ettikleri hizmetlerin.mahiyeti itibariyle yerinde ve şayanı kabul görülmüştür.. Muhafazasına lüzum kalmıyan evrak ve vesaikin imhası hakkında olan 6696 sayılı Kanunun hazırlıkları ikmal edilerek 959 yılından itibaren tatbikine geçilmesi mukarrer bulunmasına binaen yeniden açılan 448 nci fasla 0 000 lira tahsisat konulmuştur.. 45 nci yayın ve tanıtma masrafları faslının 0 neu satmalına ve abone maddesine 500 lira gibi cüzi bir zam yapılmış ve buna mukabil 0 nci başka her çeşit yayın ve tanıtma masrafları maddesinden 5 000 lira düşülmüştür.? ''" < ; 3. Yeni döviz primlerinden mütevellit farka karşılık olmak üzere 45 nci, 4489 sayılı Kanuna göre staj için ecnebi memleketlere gönderileceklerin harcırahları ve başka her çeşit masrafları faslının 6 000 lira tahsisatı, 000 lira fazlasiyle 8 00-0 liraya iblâğ olunmuştur. 4. Bâzı mülhak vakıflara ait cami ve mescit hademelerinden;.vakıfları gelirinin müsaidolmaması dolayısiyle 00 liradan az ücret alanların 'aylık ücretlerinin 00 liraya çıkarılması ve kendilerine beş de tahsisat verilmeye başlanması üzerine vakıf gelirinden verilebilen ücretin azlığı dolayısiyle hizmetleri muattal kalan bir kısım cami ve mescitler; imam ve müezzin bulunarak peyderpey ibadete açılmış ve açılmakta olduklarından ihtiyaca kâfi gelmiyeceği anlaşılan, 604 ncü, mülhak vakıflara ait cami ve mescit hademeleri ücret farkları ile tahsisatları faslına da 3 000 lira zam yapılmıştır. 5. Yatırımlar tahsisatını ihtiva eden (A/) işaretli cetvelde, 4 milyon lira fazlalık ve 74 000 lira noksanlık mevcuttur. 4 milyon lira fazla. 74 nci faslın 0 nci, 7044 sayılı Kanunla Vakıflar Umum Müdürlüğüne devredilen eski eserlerin onarımına aittir. Bu eserlerin onarımının; 958 yılına nazaran daha geniş bir programla ele alınacağı anlaşılmıştır. 74 000 lira noksan da 75 nci taşıtlar satmalma karşılığı faslına aidolup 959 yılı için böyle bir tahsisat teklif edilmemiştir. 6. Vakıflar Umûm Müdürlüğünün gelir bütçesi üzerinde yaptığımız tetkikata göre; 959 yılı ( S, Sayısr : 4 )
0 için tahmin olunan 3 960 900 liranın 5 30 75 lirasının Umum Müdürlüğün kendi kaynaklarından temin olunacağı ve 6 685 75 lirasının muayyen hizmetler mukabili Hazine tarafından verileceği anlaşılmıştır. Bu miktarlar; 7 0 050 lira olan 958 yılı tahminine nazaran 4 850 850 lira fazla olup bu fazlanın 4 037 575 lirası Hazine yardımına ve 83 75 lirası Umum Müdürlüğün kendi kaynaklarına aittir. Umum Müdürlüğün kendi kaynaklarına ait gelirlerin tahmininde hesabı katilere göre son üç yıllık tahsilat seyrinin, 958 yılının altı aylık tahsilatı ile vakıflar idarelerinden alman malûmatın esas tutulduğu anlaşılmış olup tahakkuku mümkün görülmüştür. Umum Müdürlüğün 950 yılındaki varidatı 5 009 64 lira iken 957 yılı hesabı katisi mucibince 4 69 95 liraya baliğ olmuştur ki, 9 59 68 lira fazla ve artış nispeti % 08,47 dir. Vakıflar Umum Müdürlüğünün 958 yılında yapmış olduğu işler de kısaca aşağıda arz edilmiştir : idare; kendisine esaslı bir gelir kaynağı temin etmek ve aynı zamanda şehirlerimizin imarına hadim olmak üzere 95 yılından bu yana 9 50 970 lira sarfiyle inşa ettirdiği (6) bina hizmete girmiştir. İhale bedelleri 5 734 594 lira tutan (0) bina da inşa halinde olup peyderpey hizmete gireceklerdir. Umum Müdürlük, her yıl artan geliri ile mütenasibolarak âbide 've cami tamirine ve sosyal hizmetlerin daha geniş ölçüde ele alınmasına büyük önem vermektedir. 958 yılında 74 90 lira ayrılarak (75) eserin restorasyon işi ele alınmıştır. Bu suretle son yıllar zarfında tamir ettirilen eski eser ve cami sayısı ( 9) ve sarf edilen para miktarı 3 07 35 liraya baliğ olmaktadır. Tamir işi ele alman eski eserin (53) ü ve ayrılan paranın 4 milyon lirası 7044 sayılı Kanunla Vakıflar Umum Müdürlüğüne devredilen eski eserlere aittir. Ecdadımızın vakfiyelerinde geniş ölçüde yer verdikleri sosyal yardım hizmetleri de önemle ele alınarak bugüne kadar (5) imaret ve () talebe yurdu açılmıştır. İmaretler, ekserisi fakir mektep talebesi olmak üzere (0 000) e yakın kişiye sıcak öğle yemeği vermektedir. Talebe yurtlarında da binden fazla fakir çocuğun her türlü ihtiyaçları temin edilerek okutulduğu anlaşılmıştır. Temennilerimiz :. Umum Müdürlüğün; 959 yılma sâri taahhütlerle 958 yılında tamirine giriştiği ve 959 yılında da daha birçoklarını programa almayı kararlaştırdığı eski eserlerin dağınık bir halde ve bilhassa kervansarayların şehir ve kasabaların kilometrelerce uzağında bulunmasına binaen yapılacak tamiratın kontrolü için vasıta tedarikinde müşkülâtla karşılaşıldığı öğrenilmiş olup; 959 yılı bütçe lâyihasının tanzim ve takdiminden sonra ortaya çıkan bu müşkülün halli için hiç değilse () aded kapalı jeep alınması lüzumuna kanaat hâsıl olmuştur. Bu ihtiyacın temini için yapılan incelemede; sona ermek üzere bulunan 958 takvim yılı hesaplarının neticelerine nazaran Vakıflar Bankasının; varidat bütçesinin nci faslının nci (Türkiye Vakıflar Bankası temettüleri) maddesine konulmuş olan 950 000 liraya karşı 70 000 lira fazlasiyle 0 000 lira net temettü temin edeceği anlaşıldığından bunun varidat bütçesinin mezkûr maddesine ilâvesiyle 00 000 lirasının () jeep bedeline karşılık olmak üzere 75 nci (Taşıtlar satınalma karşılığı) faslına, 0 000 lirasının 309 ncu taşıt masrafları faslının 3 nci (Vilâyetler taşıtları işletme masrafları) maddesine, 500 lirasının aynı faslın 3 nci (Vilâyetler taşıtları onarma masrafları) maddesine, (D) cetvelinin vilâyetler hizmetlileri kısmına beheri 300' lira aylık ücretli () şoför kadrosu ilâve edilerek bunların senelik ücret ve tahsisatlarına karşılık olmak üzere 0 50 lirasının 0 nci ücretler faslının nci (Vilâyetler hizmetlileri ücreti) maddesine, 550 lirasının 09 ncu faslın nci (% 5 emekli ve % 5 giriş kesenekleri ile artış farkları) maddesine, 00 lirasının aynı faslın nci (% ek karşılıklar) maddesine ve geri kalan 46 700 lirasının 4 nci hayri ve sosyal ( S. Sayısı : 4 )
hizmetler faslının 30 ncu (Çeşitli hayır şartlan ve sosyal yardım masrafları) maddesin*? eklenmesini,. istanbul'da Fethiye mevkiinde ilim Yayma Cemiyeti tarafından inşa ettirilerek Maarif Vekâleti tarafından idare edilmekte bulunan imam ve Hatip Mektebi içinde ilahiyat Enstitüsünün de açılacağı ve bu mektebin yanında bulunan Fethiye Camimin harabolup kapalı tutulduğu öğrenilmiştir. Vakıflar Umum Müdürlüğünün eski eserlerin tamirine önem verdiği bu devirde istanbul'un en eski mabetlerinden biri olan Fethiye Camiinin harap bir halde kapalı olarak tutulmaması ve 959 yılı içinde tercihan tamir ettirilerek imam ve Hatip Mektebi talebelerinin bu camiden istifa^de etmelerinin temin olunmasını, Temenniye şayan görmekteyiz. Vakıflar Bankasının umumi mesaisine gelinee: Banka, 50 milyon lira itibari sermayeli olup bunun 35 553 500 lirası tahsil olunmuştur. Umumi tevdiat-yekûnu 36 565 000 lira, ticaret ve sanayiin inkişafına tahsis ettiği kredi yekûnu 60 470 689 liradır. Alman izahata göre; sona ermek üzere bulunan 958 takvim yılı faaliyetlerinin neticeleri, yukarda da işaret edildiği gibi memnuniyet verici olup hissedarlarına % 8 in üstünde net temettü temin edebileceği anlaşılmaktadır. Mesaisini her gün biraz daha inkişaf ettirmeye çalıştığı ve halkın a'lâka ve emniyetini celbe muvaffak olduğu anlaşılan Vakıflar Bankasının şube ve ajans adedi halen 7 ye ulaşmıştır. Hulâsa; gerek Vakıflar Umum Müdürlüğünün ve gerek Vakıflar Bankasının gayelerinde dikkat ve hassasiyetle çalışmakta bulunduklarını ve Vakıflar Umum Müdürlüğünün varidatını artırmak için yeni binalar inşası ve bilhassa memleketin muhtelif köşelerindeki âbide ve camilerin geniş ölçüde tamir ve restorasyon işinde gösterdiği gayret ve faaliyetini takdire şayan gördüğümüzü arz ederiz. Gazianteb Mebusu Rize Mebusu İsparta Mebusu Ekrem Cenanı İzzet Akçal Tevfik Tığlı (S. Sayısı: 4)
_ Bütçe Encümeni mazbatası T. H. M. M. Bütçe, Encümeni Esas No: /7 Karar No: IH 5.. 959 Yüksek.Reislice Vakıflar IImum Müdürlüğü 959 yılı bütçesi hakkında hazırlanan ve Yüksek Meclise arzı lera Vekilleri Heyetince kararlaştırılıp Başvekâletin!). XI. 958 tarihli ve 7-87/399 sayılı tezkeresiyle gönderilen kanını, lâyihası encümenimizi; havale edilmiş olmakla Başvekâlet Müsteşarı, Vakıflar Umum Müdürü ve Maliye Vekâleti mümessili hazır oldukları halde tetkik ve müzakere edildi. Umum Müdürlüğün 959 yılı bütçesini encümenimiz namına tetkik eden raportörler heyetinin hazırlamış oklukları rapor okunduktan ve Umum. Müdürlüğün faaliyeti ile ilgili mevzular üzerinde vâki sualler Hükümet mümessilleri tarafından cevaplandırıldıktan sonra lâyihanın birinci maddesine merbut masraf tertiplerini ihtiva eden (A/l) ve (A/) işaretli cetvellerin fa sil ve maddelerinin, tetkikine geçilmiştir. Masraf' tertiplerini ihtiva eden (A/l) işaretli cetvel yekûnu gecen yıla nispetle 94 850 lira fazlasiyle 47 900 ve yatırım kısmını teşkil eden (A/) işaretli cetvel, yekûnu ise yine 3,96 000 lira fazlasiyle 9 488 000 lira olarak Hükümetçe tanzim ve teklif edilmiş bulunmaktadır. (A/l) işaretli cetvelde görülen fazlalığın hangi hizmetlere ait fasıl ve maddelere mevzu tahsisatlardan tahaşşüt ettiği lâyihanın esbabı raııcibesinde her fasıl ve madde hakkında ayrı ayrı arz ve izah edilmiştir. Yatırım kısmını teşkil eden (A/) işaretli cetvelde görülen fazlalığın da 7044 sayılı Kanunla onarımı Vakıflar Umum Müdürlüğüne devre- Uman eski eserlerin tamiri için geçen yıl bütçesine mevzu dört milyon liranın bu yıl 8 000 000 liraya iblâğı ndan müte veli.idolduğı.ı anlaşılırı ıstı r. (A/l) ve (A/) işaretli cetvellerin fasıl ve maddeleri üzerinde yapılan müzakere esnasında. raportörlerimizin hazırladıkları raporda da belirtildiği üzere- gerek 958 yılında, tamirine girişilmiş ve gerek.959 vılında girişihvek işler miyarımda buiuuan eski: eserlerin dağınık bir halde ve bilhassa, kervansarayların şehir ve kasabaların kilometrelerce uzağında bulunması hasebiyle yapılacak tamiratın kontrolü için vasıta tedariki müşkülâtı karşısında iki adcd cip steyşinvagon mubayaası için (A/) işaretli cetvelin 75 ne i. taşıtlar satmalımı, karşılığı faslına 00 000 ve (D) cetveline ilâve olunan 300 lira ücretli iki şoför kadrosu için (A/l) işaretli cetvelin 0 nci ücretler faslının nci vilâyetler hizmetlileri ücreti maddesine 0 50, Emekli Sandığına yapılacak ödemeler hakkındaki 09 ne/u faslın nci maddesine 550, nci maddesine 00, 309 nen taşıtlar faslının 3 nci vilâyetler taşıtları işletme masrafları maddesine.0 000, 3 nci vilâyetler taşıtları onarma masrafları maddesine 500 ve 4 nci hayrı ve sosyal hizmetler faslının 30 ucu çeşitli hayır şartları ve sosyal yardım masrafları maddesine 46 700 liranın ilâvesi hakkında vâki teklifleri eııcümenimizce de yerinde görülerek kabul edilmiş ve bu suretle (A/) işaretli cetvel yekûnu eııcümenimizce 54 900 ve (A/) işaretli cetvel yekûnu ise 9 588 000 lira olarak tesbit ve kabul edilmiştir. Umum Müdürlüğün 959 yılı varidatını gös. teren (B) işaretli cetvel yekûnu 958 yılına nazaran 4 850 850 lira fazlasiyle 3 960 900 lira olarak Hükümetçe tahmin ve tesbit edilmiş bulunmakta olup, görülen fazlalığın mühim kısmı zeytinlikler işletmeleri hasılatı ve kira bedelinin 959 yılında bir milyon liradan fazla tahakkuk edeceği tahmin enilmiş ve Hazine yardım inin da artmış olmasından ileri geldiği görülmüştür. (A./l) ve (A/) işaretli cetvellerin muhtelif fasıl ve maddelerine yapılan ceman 70 000 liranın karşılığını teşkil etmek üzere fazla tahakkuk edeceği tahmin edilmiş olan Türkiye Vakıflar Bankası temettüleri maddesine aynı miktarın ilâvesi eııcümenimizce uygun görülmüş ve lâyihanın ikinci maddesine merbut (B) işaretli S Savımı : 4