BÖLÜM 14 Kaynak Tasarım Ortamı
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK Kaynak Tasarım Ortamı Kaynak tasarım ortamı, montaj tasarımının bir parçası. Kaynaklı parçaları kaynak tasarım ortamında oluşturabilir ya da bunları montajladıktan sonra kaynak tasarım ortamına aktarabilirsiniz. Bu dönüştürme işleminden sonra kaynak özellikleri bu ortamda tanımlanır. Kaynaklanacak parçaların tasarımından ve bunların montajlanmasından sonra, CONVERT menüsünün altından Weldment seçilirse, model kaynak tasarımı ortamına aktarılır. İlk olarak bir uyarı gelir: Burada söylenen, kaynak tasarım ortamına aktarılan bir montaj modelin geriye yeniden normal montaj dosyasına dönüştürülemeyeceğidir. Yes ile devam ettiğinizde, bir diyalog kutusu yardımıyla, kaynaklı modelin özelliklerini tanımlayabilirsiniz. Standart ve malzeme seçimi burada yapılır. OK ile kaynak tasarım ortamına geçilir. Dikkat edilirse, Browser penceresi değişmiştir: Montaj ikonu kaynaklı parça ikonuna dönüşür ve üç yeni bölüm yer alır: Preparations, Welds ve Machining. Preparations, kaynakların tanımlanmasından önce, montaj unsurlarının parçalara uygulanmasını, modelin kaynak öncesi kimi hazırlık işlemlerinden geçirilmesini sağlamaktadır. Inventor panelinde kullanıma çıkan komutlar montaj ve çalışma unsurlarıdır. Machining ise Preparations ile aynı özellikleri sunar. Kaynak tasarımı sonrasında, montaj unsurlarının parçaya uygulanması için kullanılır. Bizim üzerinde duracağımız ortam kaynakların tanımlandığı Welds bölümüdür. 610 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Kaynakların Tanımlanması Browser penceresinde, Welds ikonuna çift tıklandığında, kaynakların tanımlandığı bölüme geçilir. Inventor panelinde kaynak tasarım komutları açılır: Üç değişik kaynak tasarımı yapılabilir. V-kaynak, boşluk kaynağı ve kozmetik kaynak. End Fill ise kaynağın bitim yüzeylerinin tanımlanması için kullanılır. İlk olarak V-kaynak özelliklerine bakalım. V-Kaynak Fillet Weld Komutun çalıştırılmasından sonra Fillet Weld diyalog kutusu açılır: Burada ilk olarak, aralarında kaynak uygulanacak yüzey grupları seçilir. İlk yüzey grubundan sonra, diğeri işaretlenir. Eğer, bitişik yüzeyleri tek bir seferde seçmek istiyorsanız, Chain seçeneğini aktif duruma getiri. Kaynak genişliği aşağıda gösterildiği gibi iki farklı şekilde girilebilir: Üstteki kutucuğa genişlik değeri girilir. Contour altından kaynağın konturu tanımlanır. Burada, şu seçenekler yer almaktadır: Yüzeyler seçildikten sonra, kaynağın ön görüntüsünü alabilirsiniz. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 611
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK Create Welding Symbol işaretlendiğinde, diyalog kutusunun alt tarafında, kaynak sembolünü tanımlayabileceğiniz bölüm açılır: OK ile kaynak modele uygulanır: 612 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Kozmetik Kaynak Cosmetic Weld Model üzerinde kenar seçilir ve kozmetik kaynak uygulanır. İlk olarak Cosmetic Weld diyalog kutusu açılır. Parça üzerinde kenar seçilir ve Area altından kaynağın uygulanma alanı girilir. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 613
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK Boşluk Kaynağı Groove Weld Boşluk kaynağında, iki set yüzey seçilir ve Autodesk Inventor bu iki grup yüzeyi kaynaklar. İlk olarak Groove Weld diyalog kutusu açılır: Face Set 1 altından ilk yüzey grubu, Face Set 2 altından ise ikinci yüzey grubu işaretlenir. Fill Direction ise kaynağın hangi yönde tanımlanacağını gösterir. Parça üzerinden bir kenar seçerek, yönü girebilirsiniz. OK ile kaynak tanımlanır. 614 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu Alıştırma: Kaynakların Tasarımı Not: Bu bölümün alıştırma dosyaları Bölüm 14 dizininin altındadır. 1. 14_Kaynak_Tasarimi.iam dosyasını açın. 2. Bu model kaynak olarak tanımlanmış durumda. İlk olarak kaynak öncesi bazı işlemler yapacağız. 3. Bazı kaynak öncesi işlemler uygulayacağız. Bunun için, Browser penceresindeki Preperation ikonuna çift tıklayın. 4. Inventor panelinden Move Face komutunu çalıştırın. 5. 14_Plaka:1 parçasının aşağıda gösterilen yüzeyini işaretleyin. 6. Diyalog kutusunda Distance altına 5 mm değerini girin ve yön içeriye doğru olacak şekilde Apply ile devam edin. 7. Aynı parçanın diğer yan yüzeyini işaretleyin. OK ile devam edin. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 615
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 8. Aynı işlemleri, diğer tarafta bulunan plaka için de uygulayın. 9. Bundan sonra Return ile kaynak tasarımı ortamına geri dönün. 10. Şimdi, bu plakaların kaynağını tanımlayacağız. 11. Bunun için, Browser penceresindeki Welds ikonuna çift tıklayın. 12. Inventor panelinden Groove Weld komutunu çalıştırın. 13. Face Set 1 ile yatay uzun profilin yan yüzeyini işaretleyin. 14. Face Set 2 ile plakanın ön yüzeyini işaretleyin. 15. Fill Direction ile plakanın düşey kenarlarından birisini işaretleyin. 616 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 16. Apply ile kaynağı uygulayın. 17. Face Set 1 ile sağdaki profilin yan yüzeyini işaretleyin. 18. Face Set 2 ile plakanın yan yüzeyini işaretleyin. 19. Fill Direction ile plakanın yatay kenarlarından birisini işaretleyin. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 617
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 20. OK ile kaynağı uygulayın. 21. Inventor panelinden Fillet Weld komutunu çalıştırın. 22. Diyalog kutusunda Chain seçeneğini işaretleyin. 23. İlk yüzey grubu olarak yatay uzun profilin üst yüzeyini işaretleyin. 24. İkinci yüzey grubu olarak dik profilin üst yüzeyini işaretleyin. 618 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 25. Diyalog kutusunda, Bead altındaki uzunluğu 5 mm olarak girin. 26. Kaynak sembolü tanımlamak için, Create Welding Symbol seçeneğini aktif duruma getirin. 27. Fillet Weld Linking altından Current Bead seçin ve OK ile devam edin. 28. Kaynak tanımlanır. 29. Inventor panelinden yeniden Fillet Weld komutunu çalıştırın. 30. İlk yüzey grubu olarak aşağıda gösterilen yüzeyleri işaretleyin. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 619
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 31. İkinci yüzey grubu olarak aşağıda gösterilen yüzeyleri işaretleyin. 32. Apply ile devam edin. 33. Aynı kaynağı plakanın alt tarafı için de uygulayın. 34. Inventor panelinden Welding Symbol komutunu çalıştırın. 35. Bead ile plakanın üst ünde ve altında bulunan v-kaynakları işaretleyin. 36. Diyalog kutusunda aşağıda gösterilenleri işaretleyin. 37. OK ile devam edin. Kaynak sembolü tanımlanır. 620 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 38. Sağda bulunan plaka için de aynı kaynakları tanımlayın. 39. Sağ plakanın kaynaklar içi, soldakinin kaynak sembolünü kullanabiliriz. Bunun için, Browser penceresinde, Beads ikonunun yanındaki artı işaretine basın. 40. Burada Fillet Weld 4 ve Fillet Weld 5 yer alır. Bunları işaretleyin ve sürükle-ve-bırak ile Welding Symbol 2 nin altına atın. 41. Return ile kaynak tasarımı ortamına geri dönün. 42. Bu noktada, montajı kaydedin. 43. Şimdi, bazı yerlerde kaynak ağzı açacağız. 44. Bunun için, Browser penceresindeki Preparation ikonuna çift tıklayın. 45. İzometerik bakış açısına geçin. 46. Inventor panelinden Chamfer komutunu çalıştırın. 47. Aşağıda gösterilen kenarları işaretleyin. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 621
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 48. Diyalog kutusunda pah miktarı olarak 4 mm girin. 49. OK ile devam edin. 50. Aynı pahı diğer taraf için de tanımlayın. 51. Return ile kaynak tasarımı ortamına geri dönün. 52. Browser penceresindeki Welds ikonuna çift tıklayın. 53. Inventor panelinden Groove Weld komutunu çalıştırın. 54. Face Set 1 ile aşağıda gösterilen yüzeyleri işaretleyin. 622 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 55. Face Set 2 ile karşı taraftaki yüzeyleri işaretleyin. 56. Fill Direction ile düşey kenarlardan birisini işaretleyin. 57. OK ile kaynağı tanımlayın. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 623
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 58. Aynı kaynağı diğer taraf için de tanımlayın. 59. Inventor panelinden Fillet Weld komutunu çalıştırın. 60. İlk yüzey grubu olarak aşağıda gösterilen yüzeyleri işaretleyin. 61. Diyalog kutusunda Chain seçerek, ikinci yüzey grubu olarak aşağıda gösterilen yüzeyleri işaretleyin. 62. Kaynak büyüklüğü olarak 5 mm girin. 63. Create Welding Symbol seçeneğini işaretleyin. 64. Fillet Weld Linking altından Current Bead seçin ve OK ile devam edin. 65. OK ile devam edin. 624 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 66. Bir de kozmetik kaynak tanımlayalım. 67. Inventor panelinden Cosmetic Weld komutunu çalıştırın. 68. Diyalog kutusunda Chain seçeneğini aktif duruma getirin ve aşağıda gösterilen kenarı işaretleyin. 69. OK ile devam edin. 70. Inventor panelinden End Fill komutunu çalıştırın. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 625
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 71. Aşağıda gösterilen yüzeyleri işaretleyin. 72. Sağ tuş menüsünden Done ile komuttan çıkın. 73. İzometrik bakışa geçin. 74. Son iki kaynağı tanımlayacağız. 75. Inventor panelinden Groove Weld komutunu çalıştırın. 76. Face Set 1 ile aşağıda gösterilen üç yüzeyi işaretleyin. 77. Face Set 2 ile uzun profilin üstünde yer alan parçanın alt yüzeyini işaretleyin. 626 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 78. Fill Direction ile düşey kenarlardan birisini işaretleyin. 79. Apply ile kaynağı tanımlayın. 80. Aynı kaynağı diğer taraf için de tanımlayın. 81. Şimdi modelimiz aşağıdaki gibi olacaktır. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 627
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 82. Return ile kaynak tasarımı ortamına dönün. 83. Ne kadar kaynak malzemesi gittiğini öğrenmek için, Browser penceresinde Welds ikonunu işaretle ve sağ tuş menüsünden Properties komutunu çalıştırın. 84. Açılan diyalog kutusunda Physical bölümüne gidin. 85. Burada, Accuracy altından Very High işaretleyerek, kaynağın ağırlık bilgilerini alabilirsiniz. 86. Modeli kaydedin. 87. FILE menüsünün altından New komutunu çalıştırın. Şimdi de, teknik resim görünüşlerine bakalım. 88. Standard.idw seçin ve OK ile devam edin. 89. Base View komutunu kullanarak aşağıda gösterilen görünüşü tanımlayın. Diyalog kutusunda, ölçek olarak 0,25 girin. Model State bölümündeki Weldment altından da Welds seçin. 628 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı
SAYISAL GRAFİK Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu 90. Section View komutunu çalıştırın. Sayfadaki görünüşü işaretleyin. 91. Deliklerin merkezlerinden geçecek şekilde bir kesit doğrusu tanımlayın. 92. Sağ tuş menüsünden Continue ile devam edin. 93. Kesit görünüşü üst görünüşün hemen altına yerleştirin. 94. Kesit görünüşü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden, Get Model Annotations altından Get Welding Symbols komutunu çalıştırın. 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı 629
Autodesk Inventor 2008 Tanıtma ve Kullanma Kılavuzu SAYISAL GRAFİK 95. Modelde tanımlanmış olan kaynak sembolleri görünür. 96. Kesit görünüşü işaretleyin ve sağ tuş menüsünden, Get Model Annotations altından Get Weld Annotations komutunu çalıştırın. 97. Kaynakların gösterimi değiştirilir. 98. Yeniden modele dönün. 99. Son olarak kaynak raporu çıkartalım. 100. TOOLS menüsünün altından Weld Bead Report komutunu çalıştırın. 101. Bir isim verin ve dizin gösterin. 102. Kaynak raporu Microsoft Excel dosyasına yazılı. Alıştırmanın sonu. 630 14. Bölüm: Kaynak Tasarım Ortamı