GÜNDEM: SÜTÜMÜZ AB YE GİRDİ MART-NİSAN 2013 YIL 8 SAYI 43 FiYATI 15 TL ÇİĞ SÜTÜN FİYATI YOK ULUSAL SÜT ZİRVESİ MAYIS TA İZMİR DE AB'DEN SÜT İŞLETMELERİNE 130 MİLYON EURO FUNDA BALTALI: SÜT ÜRETMEK SORUMLULUK İSTER ÖZEL DOSYA: SÜT İNEKLERİNİN REFAHI VE KONFORU
Global pazardaki fırsatlara odaklanmalıyız Yeni yılın ilk sayısıyla yine karşınızdayız. Süt sektörünün gündemi bugünlerde o kadar ağır ve yoğun ki insan hangisine öncelik vereceğini şaşırıyor. Her bahar döneminde olduğu gibi bu yıl da gündeme süt fiyatları damgasını vurdu. Mart ve Nisan aylarında çiğ süt referans fiyatını belirlemek için yapılan toplantılarda yaşananlara ise süt üreticilerinin çaresizliği ve sahipsizliği damgasını vurdu. Konsey deki toplantılarda üretici ve sanayici temsilcileri arasında sert tartışmalar yaşanırken Bakanlık temsilcilerinin sessizliği de ayrı bir anlam taşıyordu. Defalarca yapılan toplantılardan bir arpa boyu yol alınamadı. Fiyatları müzakere edenlerin eşitsizliği, üretici örgütlerinin göbekten sanayiye ve devlete bağlı olmaları nedeniyle bu toplantılarda belirleyici pozisyonda olan sanayicilerden insaf dilenmekten başka bir yol da yoktu. Ulusal Süt Konseyi nde her dönem göstermelik de olsa çiğ süt referans fiyatı açıklanıyordu. Ancak bu sefer çiğ süt referans fiyatını açıklama lütfunda bile bulunmadılar. Tarafların birbirine ağır suçlamalar yönelttiği toplantılar ve sütte yaşanan fiyat krizi kamuoyunun gündemine de pek yansımadı. Tarım sektörünün tek akil adamı seçilen Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı Şemsi Bayraktar ın sanayicileri insafsızlıkla itham ettiği sert açıklamaları da medyada pek yer bulamadı. Bu sayıda kapak dosyamızda süt fiyatlarıyla ilgili gelişmeleri ele aldık. Bu konuda yaptığımız ön çalışma ve araştırmalarımız yüzlerce sayfayı bulmasına rağmen sayfa sayımız kısıtlı olduğundan çok azına ancak yer verebildik. Öne çıkan gelişmelerden biri de AB nin süt ürünlerimizin ithalatına izin vermesi. Sektörümüz bu kararla önemli hedeflerinden birini daha gerçekleştirmiş oldu. Bu kararın arkasında çiğ süt kalitemizin artmış olması ve süt üretimindeki küresel azalma var. Bu konuyu gündem dosyasında irdelemeye çalıştık. AB ülkelerinde hayvanlara refah koşulları sağlamayanlara çok ağır cezai yaptırımlar uygulanırken, hayvan refahı kavramıyla ülkemiz yeni tanışıyor. Özel dosya konumuz hayvan refahı ve inek konforu çalışmasına katkılarından ötürü TVHB Merkez Konseyi Eski Başkanı Dr. Mustafa Altuntaş, Danimarka Tarım Bakanlığı nda Hayvan Refahı ve Kontrolü biriminde resmi veteriner hekim olarak görev yapan Kemal Altıntaş ve DeLaval Türkiye Çiftlik Ürünleri Müdürü Evren Sal a teşekkür ediyoruz. Sektörün gündemiyle ilgili haberler, etkinlikler, fuarlar, bilimsel gündemle ilgili makaleler, köşe yazıları, yeni ürünler ve diğer içeriklerle siz değerli okuyucularımıza zengin bir sayı sunmanın mutluluğu içerisindeyiz. Yeni yılda, yeni sayıda görüşmek dileğiyle Süt Dünyası MT YAZ SAH B VE GENEL YAYIN YÖNETMEN SORUMLU YAZI filer MÜDÜRÜ HABER MERKEZİ ABONE SORUMLUSU SÜT DÜNYASI DERG S ISSN: 1309-2537 YIL 8 SAYI 43 MART-NİSAN 2013 CREAV ZYON LET fi M DANIfiMANLI I TANITIM YAYINCILIK LTD.fiT. ADINA brahim Gümüfl Derya Gülsoy Mehmet Güven Arzu Gümüş GÖRSEL YÖNETMEN FOTO RAF ED TÖRÜ GRAF K TASARIM YÖNET M YER BASKI YAYIN TÜRÜ lhami Durmaz Hakan Ayranc CreaGraf Design Studio www.creagraf.com Ergenekon Cad. Bilezikçi Sk. No:3/5 D.12 fiiflli stanbul Tel: +90 212 296 17 01 Faks: +90 212 296 16 38 info@sutdunyasi.com www.sutdunyasi.com Şan Ofset Cendere Yolu No:23 Ayazağa/İstanbul Tel: 0 212 289 24 24 Yerel Süreli B L MSEL KURUL BAfiKANI B L MSEL KURUL Prof.Dr. Barbaros Özer Ankara Üniv. Süt Teknolojisi Bölümü Prof.Dr. Dilek Boyacıo lu TÜ Gıda Müh. Bölümü Prof.Dr. Hamdi Bilgen Ege Üniv. Tarım Makinaları Bölümü Prof.Dr. Mehmet Demirci Namık Kemal Üniv. Gıda Müh. Bölümü Prof.Dr. Metin Atamer Ankara Üniv. Süt Teknolojileri Bölümü Prof.Dr. Sedef Nehir El Ege Üniv. Gıda Müh. Bölümü Prof.Dr. Gürhan Çiftçio lu stanbul Üniv. Veterinerlik Fakültesi Doç.Dr. Cem Karagözlü Ege Üniv. Süt Teknolojisi Bölümü Dr. Taylan Kıymaz Devlet Planlama Teşkilatı YAYINLANAN YAZILARIN SORUMLULU U YAZARLARINA, REKLAMLARIN SORUMLULU U REKLAM VERENE A TT R. DERG DEK YAZI VE FOTO RAFLARIN TÜM HAKLARI CREAV ZYON LET fi M DANIfiMANLI I LTD. fit. NE A TT R, Z N ALINMADAN ALINTI YAPILAMAZ, ÇO ALTILAMAZ VE YAYINLANAMAZ. SÜT DÜNYASI DERG S BASIN MESLEK LKELERI NE UYMAYA SÖZ VERM fit R. 4 MART-NiSAN 2013
MART-NİSAN 2013 BAŞYAZI 06 SÜTTE FİYAT OYUNLARI HABER 08 AB DEN SÜT İŞLETMELERİNE 130 MİLYON EURO BEYAZ PEYNİR KİTABI ÇIKTI GÜNDEM 14 SÜTÜMÜZ AB YE GİRDİ HABER 24 TARIMSAL DESTEKLEMELER YÜZDE 20 ARTTI KAPAK DOSYASI 26 ÇİĞ SÜTÜN FİYATI YOK RÖPORTAJ 34 SÜT ÜRETMEK SORUMLULUK İSTER ÖZEL DOSYA 40 SÜT İNEKLERİNİN REFAHI VE KONFORU BİLİMSEL MAKALE 52 İNEK REFAHI VE KONFORU: İNEKLERİN 24 SAATİ YENİ ÜRÜN 60 TEKSÜT TEN PEYNİRİM ÇİKOLATALI TÜRKİYE NİN İLK UHT YOĞURT SÜTÜ FUAR 62 ANIMALIA İSTANBUL FUARI HAZİRAN DA GIDA TEKNOLOJİLERİNDEKİ YENİLİKLER BU FUARDA 26 39 24 40 6 MART-NiSAN 2013
SÜTTE FİYAT OYUNLARI İbrahim Gümüş ibrahim@sutdunyasi.com Türkiye de sütün kalitesi ve üretimi hızla artıyor. Kalitedeki artış sütümüze AB kapılarını açarken, üretimdeki artış ise ters teperek çiftçimizin kendisine doğrulttuğu arz fazlası silahına dönüşüyor. Hükümetin hayvancılık desteklerini artırmasına rağmen üreticiler mutsuz, umutsuz ve çaresiz. Tükettiğimiz süt ürünleriyle birlikte onların kederini ve gözyaşını da sindiriyoruz. Çiğ süt referans fiyatını belirlemek için Ulusal Süt Konseyi ndeki toplantılarda yaşananlar vicdan sahibi herkesin içini acıtacak cinsten. Konsey in tespit ettiği çiğ süt birim maliyeti 117 kuruş. Bu rakam süt çiftçisinin girdilerini karşılayabileceği rakam, üretimini sürdürebilmesi için ise ürününü belirlenen bu rakamın üzerinde bir fiyata satması lazım. Ancak üretici o kadar çaresiz, o kadar umutsuz ve o kadar güçsüz ki maliyetine satmayı kar sayacak kadar. Üreticilerin en büyük örgütü Süt Üreticileri Merkez Birliği nin Genel Başkanı Ali Koyuncu, maliyet fiyatı olan 117 kuruşa razı olduklarını söylüyor. Sanayici temsilcileri 117 kuruşu kabul etmeyince Ali Koyuncu, Konseye süt-yem paritesinin 1,3 olması teklifini götürdüklerini söylüyor. Koyuncu, AB ve ABD deki gibi Olması gereken 1,5'tur ama biz pariteyi 1,3 olarak belirledik, sattığımız bir litre sütle 1,3 kilo yem bari alabilelim" diyor. Pazarlıkta paritede de indirim önerilmesine rağmen süt sanayicilerinin Konsey deki temsilcisi ve Konsey Başkanı olan Harun Çallı, Biz buraya fiyat konuşmaya gelmedik diyor. Sanayicilerin de kabul ettiği 117 kuruş maliyet rakamına rağmen üreticiye teklif edilen son fiyat ise 88-90 kuruş oluyor. Konsey geçtiğimiz dönemde de çiğ süt maliyetini 1,30 lira olarak tespit etmiş ancak fiyatı 90 kuruş olarak açıklamıştı. Türkiye Ziraat Odaları Birliği Genel Başkanı ve Akil Adam Şemsi Bayraktar bütün bu yaşananlara, "Maliyetinizi biliyoruz ama biz kazanacağımız paraya bakarızın itirafıdır sözleriyle tepki gösterdi. Süt üretiminde küresel bir daralma yaşanıyor, kuraklıklar ve talebin artması nedeniyle süt fiyatları hızla yükseliyor. Dünyada süt üretimi azalırken Türkiye de artıyor. Dünyada süt fiyatları artarken bizde geriliyor. Dünyada üretimin azalmasıyla ortaya çıkan yeni fırsatlara odaklanmamız gerekirken biz hala üreticiyi sömürmek üzerine yaratıcı yöntemler peşindeyiz. Şemsi Bayraktar ın dediği gibi büyük hedeflere, küçük hesaplarla ulaşılamaz. Sanayicilerin şapkalarını önlerine koyarak anlık değil, uzun vadeli düşünmeleri gerekiyor. Girmeye çalıştığımız AB de hayvanlar için refah koşulları sağlamayanlara çok ağır yaptırımlar uygulanıyor. Bizdeki piyasa düzeni bırakın hayvanları, üretici refahı kavramına bile bir milyon ışık yılı uzaklıkta. Sürekli borç sarmalı içerisinde yaşamak zorunda bırakılan süt üreticisi bu işi daha ne kadar sürdürebilir. Bir tarafın sürekli sömürüldüğü şekilde bu iş nereye varabilir. Hâlbuki kazancın paylaşıldığı bir iş ortaklığı şeklinde piyasa düzeni oluşturulmalı. 2008 yılında yaşanan krizin yaraları henüz kapanmamışken, benzer bir kriz vatandaşın vergilerinden hayvancılığa aktarılan milyarlarca liranın boşa gitmesine neden olabilir, açacağı sosyal yaralar da cabası. Bu gelişmeler üzerine gözler Tarım Bakanı Mehdi Eker i ararken Eker, bir haftalık Çin gezisine çıktı. Çocuklarımızın içtiği süte çiftçimizin kederi ve gözyaşı karışmış durumda. Çok geç olmadan vicdan sahibi ve duyarlı herkesin bu drama dur demesi gerekiyor. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Tarım Bakanı Mehdi Eker başta olmak üzere tüm yetkililer, ilgililer ve tüketiciler bu soruna daha fazla seyirci kalmamalı. Güneydoğu sorununda olduğu gibi kangrenleşen bu konuda akil adamlar görevlendirilerek sütte barış ve adalet bir an önce sağlanmalı. 8 MART-NiSAN 2013
JAPONLAR AYRANI KEŞFETTİ Japonya da Türk yoğurduğundan sonra Türk ayranı da satışa sunuldu. İlk kez karton kutularda market raflarına çıkan Türk ayranı kutusunun üzerinde Türk bayrağı ve bir ayran maşrapası fotoğrafı yer alıyor, kutunun dizaynı ise İznik çinisi şeklinde. HABER İŞTE SÜT ÜRÜNLERİNDE SAHTEKARLIK YAPANLAR Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu nun 31 inci maddesinin 6 ncı fıkrası uyarınca yaptığı hileli gıda üretenleri kamuoyunun bilgisine sunabileceği hükmü gereği 5 Nisan da 25 süt işletmesi ifşa edildi. İşte taklit ve tağşiş yaptığı kesinleşen 25 süt ürünleri üreten işletme ve ürettikleri 41 parti ürüne ait (18 peynir, 12 tereyağı, 9 yoğurt, 1 dondurma, 1 süt kaymağı) bilgiler: (DUYURU TARİHİ 05.04.2013) Firma Adı İli Tağşiş Ürün Adı Marka Mutlu Tolga Gıda İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. Afyon Bitkisel yağ Çörek Otlu Tulum Peyniri Lazz Bakkal MND İnş. Teks. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ankara Bitkisel yağ Eritme Peyniri Lokman Nedim Tadaban Gıda San. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. Ankara Bitkisel yağ Tereyağı Örs Star, Starmax, Maxitat Tokgöz Gıda San. Tic. A.Ş. Ankara Bitkisel yağ Tereyağı Ahmet Tokgöz Emin Gıda İnş. Oto. İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. Ankara Bitkisel yağ Kahvaltılık Pastörize Tereyağı Bayella Şen Kardeşler Süt Ürünl. Gıda Tic. San. Ltd. Şti. Ankara Bitkisel yağ Yayık Tereyağı Çiftlik Ankara Baharat Bakliyat Tar. Ürn. Tic. Ltd. Şti. Ankara Bitkisel yağ Pastörize Tereyağı Gordion SHC Çamlıca Gıda İnş. Tur. ve San. Tic. Ltd. Şti. Ankara Bitkisel yağ Yoğurt Çamlıca Süter Gıda San. ve Tic. Anonim Şti. İstanbul Bitkisel yağ Yağlı Sade Üçgen Peynir Bursa Pazarı Sütten Gıda Turizm İnşaat ve Oto San. ve Tic. İstanbul Bitkisel yağ Süt Kaymağı Çerkezeli Ltd. Şti. YGS Süt ve Süt Ürünleri Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti. İzmir Bitkisel yağ ve nişasta Az Yağlı Kaşar Peyniri, Taze Kaşar Peyniri Erpey, Sütana Gürler Süt ve Gıda Ürün. Paz. Tic. Ltd. Şti. İzmir Bitkisel yağ ve jelatin Yoğurt Güryaşam Çakıroğlu Süt Ürün. Gıda ve Hayv. San. ve Tic. İzmir Bitkisel yağ, Bitkisel yağ Yarım Yağlı Homojenize Yoğurt (Tava Yoğurt), Çakıroğlu Ltd. Şti. ve jelatin Tam Yağlı Kaymaklı Yoğurt Gürel Süt Mamulleri İml.İhr. San.Tic. Ltd. Şti. İzmir Bitkisel yağ, Bitkisel yağ Tava Yoğurt (1800g), Tava Yoğurt(3500 g.) Özgüreller ve jelatin Kaymakçı Mehmet Tarım Hayv. Gıda İnş. San. İzmir Bitkisel yağ ve jelatin Tam Yağlı Kaymaklı Yoğurt Tic. Ltd. Şti. Arıkan Süt Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. İzmir Bitkisel yağ ve jelatin Tam Yağlı Yoğurt Arıkan Birsen Güven Gıda San. ve Tic. A.Ş. Kayseri Bitkisel yağ Tam Yağlı Tulum Peyniri Kar-El Güldemce Gıda İnş. Oto. San. Tic. Ltd. Şti. Konya Bitkisel yağ Tam Yağlı Eritme Peyniri, Tulum Peyniri, Yağlı Neval, Dorak Yöresel Eritme Peyniri Dişçibey Süt ve Süt Ürünleri- Harun Dişçi Konya Bitkisel yağ Yağlı Tulum Peyniri, Tulum Peyniri Dişçibey Mehmet Demirci Gıda Tarım Ürün. Tic. Ltd. Şti. Konya Bitkisel yağ Yağlı Eritme Peyniri Ozan Demircizade, Ozan Beydamla Gıda Boya Kimy. Tarım San. Tic. Ltd. Şti. Konya Bitkisel yağ Süt Kremalı Yağlı Tulum Peyniri Peynora Sütkon Gıda Tar. Ürün. Day. Tük. Mal. San. Tic. Konya Bitkisel yağ Yağlı Eritme Peyniri Demircizade Ltd. Şti. Asıl Dondurma - Gayyur Ünver Konya Bitkisel yağ Maraş Usulü Sade Dondurma Asıl Dondurma Trabzon Gıda Paz. İnş. Taş.Tur.İth.İhr. Tic. Ve Trabzon Bitkisel yağ %80 Süt Yağlı Geleneksel Tereyağı TG Yomra San. Ltd. Şti. Van Özlem Gıda Pet. Ürn. San. ve Tic. Ltd. Şti. Van Jelatin Doğal Kaymaklı Yoğurt Anzaf AVRUPA BİRLİĞİ' NDEN SÜT İŞLETMELERİNE 130 MİLYON EURO Avrupa Birliği, Türkiye deki süt işleme tesislerinin üretim standartlarını AB seviyesine yükseltmelerine katkı amacıyla 130 milyon Euro luk kaynak ayırdı. A vrupa Birliği, aday ülkelere yönelik uyguladığı Kırsal Kalkınma (IPARD) desteklerinden süt işleme sektörüne 130 milyon avro kaynak ayırdı. Konuyla ilgili açıklama yapan Türkiye nin IPARD Programı Sorumlu Müdürü Iwona Listwan, bu destekten yararlanmak için şu ana kadar sektörden 56 proje başvurusu geldiğini, bunlar arasından - toplam bütçe büyüklüğü 12 milyon Euro olan - 16 projenin kabul edildiğini söyledi. Listwan, 130 milyon Euro luk kaynağın kalan bölümünden yararlanabilmek için bir an önce yeni projelere ihtiyaç var dedi. Bu kaynaktan yararlanmak isteyenler http://www.tkdk.gov.tr/1011.aspx linkinden Tarımsal ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu nun ilgili web sayfasını ziyaret edebilirler. 10 MART-NiSAN 2013
MERALARDA KİRALAMA DÖNEMİ BAŞLIYOR Mera Kanunu'nda değişiklik öngören yasa tasarısı kabul edildi. Değişiklikle meralar artık hayvancılık işletmelerine kiralanabilecek ve buralarda gerekli olan tesisler kurulabilecek. Ancak bu tesislerin taban alanı, kiralanacak alanın yüzölçümünün yüzde 1'ini geçemeyecek. HABER BEYAZ PEYNİR KİTABI ÇIKTI Beyaz peynir üretimiyle ilgili tüm aşamaların ayrıntılı olarak anlatıldığı Teknik ve Pratik Beyaz Peynir kitabı çıktı. Ziraat Yüksek Mühendisi Süleyman Özdoğan ın kaleme aldığı, Teknik ve Pratik Beyaz Peynir kitabı renkli ve resimli anlatımıyla alanında yayınlanmış en önemli kaynaklardan biri. Yazarın aynı adla daha önce yayınladığı kitap bugünün ihtiyaçları doğrultusunda hem gözden geçirildi, hem de kitaba yeni bölümler eklendi. "Teknik ve Pratik Beyaz Peynir" kitabında analizler, dezenfeksiyon, kültür kullanımı, peynir mayası, beyaz peynir yapımı, kalite arttırma ve işleme gibi birbirinden farklı 26 bölüm yer alıyor. Tamamı renkli basılan kitap 190 sayfadan oluşuyor. Kitabın yazarı Süleyman Özdoğan, Türkiye Süt Endüstrisi Kurumu nda 19 yıl çeşitli kademelerde uzman ve yönetici olarak çalıştı. SEK in 1995 te özelleştirilmesinden sonra Türkiye ve Hollanda daki çeşitli süt işletmelerinde Teknik Danışman olarak görev yaptı. Yazarın, Pratik Peynircilik Beyaz Peynir Yapımı Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Yolları, Teknik ve Pratik Beyaz Peynir adlı kitaplarının yanı sıra süt ve ürünleriyle ilgili çeşitli gazetelerde yayımlanmış makaleleri bulunuyor. Yazarın Kaşar Peyniri, Kalite ve Hijyen, Kaliteli Ekonomik Yoğurt ve Ayran Üretim Teknikleri adlı eserleri de yakında piyasaya çıkacak. Teknik ve Pratik Beyaz Peynir kitabını www. ozdogan.org web sitesinden veya 0542 252 05 38 no lu telefondan isteyebilirsiniz. SÜT HATLARINDA STANDARTLAR KIESELMANN İLE YÜKSELECEK Kieselmann ürünlerini Türkiye pazarına sunan Platek, başta süt endüstrisi olmak üzere tüm gıda işleme hatlarındaki standartları yükseltmeyi hedefliyor. Merkezi Almanya da bulunan dünyaca ünlü paslanmaz vana ve ekipman üreticisi Kieselmann 74 yılı aşkın süredir tüm dünyada faaliyet gösteriyor. Kieselmann ın özellikle paslanmaz hijyenik kelebek vanalar, küresel vanalar, tek ve çift yataklamalı (single & double seat) pnömatik vanalar ve tank üstü basınç ekipmanları Türkiye de Platek tarafından gıda, ilaç ve kimya sektörlerinin kullanımına sunuluyor. Gıda güvenilirliği açısından tüm gıda işleme süreçlerinin bir bütünlük içinde değerlendirilmesi gerektiğini belirten Platek Pazarlama Direktörü Aykut Özçelik, gıda işleme ekipmanları ve hatlarında yüksek kalite standartlarındaki Kieselmann ürünlerini iş ortaklarının hizmetine sunarak Firma olarak süt sektörüne ve iş ortaklarımıza karşı olan sorumluluğumuzu yerine getirmiş oluyoruz dedi. Kieselmann, 2012 yılının son çeyreğinde Moskova da gerçekleşen Agroprodmash 2012 (Gıda Ekipmanları) Fuarı nda bağımsız bir kuruluşun tüm katılımcılar arasından yaptığı değerlendirmede iki madalya kazandı. Tank üstü ekipmanları (Tank içinde dönerek yıkama yapan temizleme topu DUNOS-R ürünleri) ve temizleme ekipmanları dalında Gümüş Madalya alan Kieselmann; kaçak alarmlı kelebek vana ve çift yataklamalı (double seat) vana ürünleriyle gıda sektöründe en iyi ekipman ve en iyi buluş dallarında Altın Madalya alarak teknolojisi ve kalitesini tüm dünyaya bir kez daha kanıtladı. 12 MART-NiSAN 2013
BULGARİSTAN TÜRKİYE YE SÜT ÜRÜNLERİ İHRAÇ EDECEK Bulgaristan Tarım ve Gıda Bakanlığı, Türkiye'ye 16 yıl aradan sonra süt ürünleri ihracatının yeniden başladığını duyurdu. İki ülke arasında varılan anlaşmaya göre, Bulgaristan'da üretilen inek, keçi, koyun, manda sütleri ve süt ürünleri Türk pazarına satılabilecek. HABER DAMIZLIK BİRLİKLERİ KAPANACAK MI? Anayasa Mahkemesi Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu nun 10. maddesinin 6. fıkrasını iptal etti. Bir yıl sonra yürürlüğe girecek iptal kararıyla damızlık (arı, koyun-keçi, manda, sığır) yetiştirici birlikleri kapanma tehlikesiyle karşı karşıya. Danıştay Onuncu Dairesi, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu nun, bazı maddelerinin iptali istemiyle Anayasa Mahkemesi ne başvurdu. Başvuruyu 20 Mart 2013 te esastan görüşen Yüksek Mahkeme, yasanın 10 uncu maddesinin 6 ncı fıkrasını Anayasa ya aykırı bularak iptal etti. İptal edilen fıkra hayvan ıslahı ve hayvancılık yetiştirici (damızlık) birliklerinin kuruluşuna ilişkin düzenlemeyi kapsıyordu. Bir yıl sonra yürürlüğe girecek iptal kararı, 250 civarındaki damızlık (sığır yetiştiricileri, koyun keçi yetiştiricileri, manda yetiştiricileri ve arı yetiştiricileri) birliklerinin kapanmasına veya faaliyetlerinin kısıtlanmasına yol açabilecek. Karar hayvancılığımızı geliştirir Kararı değerlendiren Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Başkanı Ali Koyuncu, kararın hayvancılığın geliştirilmesi açısından çok önemli bulduğunu dile getirerek, Yıllar önce ıslah birlikleri kuruldu. Eğer ıslah birlikleri görev alanları içinde kalarak ıslahı gerçekleştirmiş olsaydı bugün hayvan ithalatı yapmayacaktık" dedi. Ulusal Süt Konseyi ve Türkiye Süt Üreticileri Merkez Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Osman Vasfi Yasun ise damızlık birliklerinin Hayvan Islah Kanunu na göre kurulmalarına rağmen faaliyetlerini 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'na dayandırdıklarını söyledi. Yasun, Aynı zamanda hem birlik, hem kooperatif, hem de şirket gibi davranıyorlar. Asıl görevleri olan ıslahın dışında para getiren tüm işleri yapıyorlar diyerek Yüksek Mahkeme nin kararını doğru bulduğunu kaydetti. ULUSAL SÜT ZİRVESİ MAYIS TA İZMİR DE Bu yıl ikincisi düzenlenecek Ulusal Süt Zirvesi, 20-21 Mayıs ta İzmir de Swissotel Grand Efes Otel de gerçekleştirilecek. Ulusal Süt Zirvesi ilk olarak geçen yıl 21-23 Mayıs ta yine İzmir de yapılmıştı. Bu yıl ikincisi düzenlenen Ulusal Süt Zirvesi nde, süt üretimi çiftlikten sofraya her yönüyle ele alınacak. Uluslararası Sütçülük Federasyonu IDF in öngördüğü gibi 10 ayrı komitede, konusunda uzman çok sayıda yerli ve yabancı bilim insanı tebliğ sunup bilimsel toplantılar şeklinde çalıştay yapacaklar. Bu yılki zirve gündeminde konu başlıkları çiftlik yönetimi, hayvan sağlığı ve refahı, kaliteli süt üretimi ve işleme teknolojileri, süt politikası ve ekonomisi, beslenme ve tüketim olarak belirlendi. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İzmir İl Müdürü Ahmet Güldal ve Ulusal Süt Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Muhittin Özder, Ulusal Süt Zirvesi ne yaptıkları davette, Sektörün tüm paydaşlarının bir arada olacağı 2. Ulusal Süt Zirvesi nde sizleri ağırlamaktan büyük mutluluk duyarız. Egenin İncisi, Süt Üretiminin Başkenti İzmir de, sizleri bilim ve teknoloji atmosferine davet ediyoruz dediler. Gıda Tarım Hayvancılık Bakanlığı nın üst düzey temsilcileri, kooperatif başkanları, birlik başkanları, ziraat odaları, akademisyenler, süt sanayi temsilcileri, sektör temsilcileri ve basın mensuplarının davet edildiği zirveye geçen yıl 747 kişi katılmıştı. 14 MART-NiSAN 2013
SÜTÜMÜZ AB YE GİRDİ GÜNDEM TÜRKİYE SÜT ENDÜSTRİSİNİN ÖNÜNDEKİ EN BÜYÜK ENGELLERDEN BİRİ KALKTI. AVRUPA KOMİSYONU NUN ONAYIYLA ALTI FİRMA ÜRÜNLERİNİ ARTIK AB ÜLKELERİNE İHRAÇ EDEBİLECEK. İHRACAT KAPISININ AÇILDIĞI AVRUPA PAZARINI AVRUPA DA YAŞAYAN TÜRKLER VE AVRUPALI TÜKETİCİLER OLARAK İKİ KATEGORİDE DEĞERLENDİRMEK GEREKİYOR. AB ENGELİNİN KALKMASIYLA SEKTÖRÜMÜZÜ YENİ PAZARLARDAN PAY ALMA MÜCADELESİ BEKLİYOR. ÜSTELİK DÜNYADA SÜT ÜRETİMİNDE SÖZ SAHİBİ ÜLKELERDE ÜRETİM AZALIRKEN TÜRKİYE DE ÜRETİM ARTIYOR. HEM AB YE İHRACAT İZNİ, HEM DE SÜT ÜRETİMİNDEKİ KÜRESEL DARALMA TÜRKİYE SÜT SEKTÖRÜ İÇİN FIRSATA DÖNÜŞEBİLİR. AB DEN ALTI FİRMAYA İHRACAT İZNİ AB ülkelerine ürün ihraç edemeyen süt sektörü bu engel nedeniyle diğer pazarlarda da sıkıntı yaşıyordu. Süt ürünlerinde dünyanın en büyük ithalatçı ülkeleri Rusya ve Mısır a bile Türkiye nin ürün satamamasının sebeplerinden biri de buydu. Çoğu Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeleri de bu kriterleri bahane ederek Türkiye den ürün almıyordu. Süt sektörü ihracatçı sektörlerden olmadığı için de diğer sektörlere nazaran yeterince büyüyemiyordu. Beyaz et sektörü 2009 da AB den ihracat vizesi alınca hızla büyüme trendine girmiş, sektör kurumsallaşma yolunda hızlı adımlar atarak dünya ile rekabet edebilir düzeye gelmişti. Türkiye süt endüstrisinin önündeki en büyük engellerden biri kalktı. Avrupa Komisyonu nun onayıyla altı firma ürünlerini artık AB ülkelerine ihraç edebilecek. Süt ve süt ürünlerinde AB engelinin kalkmasıyla sektörümüzü yeni pazarlardan pay alma mücadelesi bekliyor. Üstelik dünyada süt üretiminde söz sahibi ülkelerde üretim azalırken Türkiye de üretim artıyor. Hem AB ye ihracat izni, hem de süt üretimindeki küresel daralma Türkiye süt sektörü için fırsata dönüşebilir. AB TÜRKİYE NİN SÜTÜNE KAPILARINI AÇTI Süt ve süt ürünlerine AB kapılarının açılması dolayısıyla Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Mehmet Akif Ersoy Konferans Salonu'nda 1 Nisan da bir toplantı düzenlendi. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, Bakan Yardımcısı Kutbettin Arzu, ASÜD Kurucu Başkanı ve Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ali Ülker ile ASÜD Başkanı Harun Çallı'nın da katıldığı toplantıya süt sanayicileri yoğun ilgi gösterdi. Toplantıda konuşan Bakan Eker, Avrupa Birliği nin süt ihracatı için 6 firmaya onay verdiğini açıkladı. Avrupa Komisyonu Sağlık ve Tüketici Genel Direktörlüğü Gıda ve Veterinerlik Ofisi (FVO), Türkiye den AB ye süt ve süt ürünleri ihracatına izin verilen firmaları 21 Mart 2013 te resmi internet sitesinde duyurdu. 3 Nisan 2013 tarihinden itibaren AB'ye süt ve süt ürünleri ihracatı için izin verilen firmalar şunlar: Natura Gıda (Ülker Golf), Tat Konserve (SEK Süt), Aynes Gıda, Pınar Süt, Ak Gıda (Ülker İçim) ve Unilever Türkiye (Algida). Hijyen standartları yeterli olmadığı gerekçesiyle AB ülkelerine Türkiye den süt ve süt ürünleri ihracatı 2001 yılında alınan bir kararla yasaklanmıştı. Bu karara karşı 2006 yılından beri mücadele ettiklerini vurgulayan Bakan Eker, "Bugün geldiğimiz nokta yedi yıllık zorlu bir mücadelenin bir manada sonuçlandığı gündür dedi. 2006-2010 yılları arasında 16 MART-NiSAN 2013
21 mart ta resmen açıklandı 3 nisan 2013 te ab kapısı açıldı birçok aşama kaydettiklerini belirten Eker, AB uzmanlarının Türkiye'ye gelerek süt ve süt ürünleri üretimi konusunda inceleme yaptıklarını ve raporlar hazırladıklarını, ancak bazı siyasi nedenlerden dolayı olumlu sonuç çıkmadığını ifade etti. SÜT ÜRÜNLERİ İHRACATIMIZ ARTACAK AB ile yapılan birçok görüşmede ihracat talebini sürekli dile getirdiklerini kaydeden Eker, son olarak mevcut durumu açıklayan bir garanti mektubu ile süt işletmelerinin listesinin Avrupa Komisyonu na sunulması halinde ön listeleme sürecinin başlayacağının kendilerine ifade edildiğini söyledi. Süreçle ilgili bilgi veren Bakan Eker, 22 Ocak 2013 te garanti mektubu ve süt işletmeleri listesi Gıda Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanarak Avrupa Komisyonu Sağlık ve Tüketici Direktörlüğü (DG SANCO) Gıda ve Veterinerlik Ofisi'ne gönderildi. Mehdi Eker Bildirdiğimiz süt işletmeleri listesi 21 Mart ta AB nin resmi internet sayfasında yayınlandı. Karar 3 Nisan da resmen yürürlüğe girmiş olacak" dedi. Konuşmasında AB'ye süt ürünleri ihracatının açılmasıyla elde edilen avantajlara da değinen Bakan Eker, karar ile ülkemizin hayvan sağlığı ve hayvansal ürün kalitesinin AB standardına ulaştığının tescil edildiğini dile getirdi. Türkiye nin AB ye süt ürünü ihraç edememesi gerekçesiyle bazı Ortadoğu ülkelerinin Türkiye'den ithalat yapmadığını hatırlatan Bakan Eker, AB ye ihracatın başlayacak olmasıyla AB kriterlerini baz alan ülkelere yapılacak ihracatın da önünün açılacağını söyledi. Eker, kararın iç piyasadaki daralmanın aşılmasında ve modern hayvancılık işletmelerinin sayısının artmasında da etkili olacağını ifade etti. HEDEFİMİZ DAHA ÇOK İŞLETMENİN AB ONAYI ALMASI ASÜD Kurucu Başkanı Ali Ülker de toplantıda yaptığı konuşmada, ASÜD'ü kurduğumuz ilk günden itibaren en büyük hedeflerimizden birisi, Türkiye'de ürettiğimiz süt ve süt ürünlerinin AB'ye ihracatının yeniden başlamasıydı. En önemli hedeflerimizden birini KARARIN ARKASINDA SÜT ARZINDAKİ KÜRESEL DARALMA VAR Yapılan açıklamalarda ithalat izninin, Türkiye'nin AB standartlarına uygun üretim yaptığı gerekçesiyle verildiği belirtiliyor. Süt ürünleri ithalatıyla ilgili yasaklama kararını 12 yıldır esnetmeyen Avrupa Birliği nasıl oldu da Türkiye den ithalat yapılmasına izin verdi? Sabah Gazetesi Yazarı Süleyman Yaşar, 2 Nisan da kaleme aldığı yazıda Türkiye'de firmaların uzun yıllardır küresel standartlara ve AB hijyen koşullarına uygun süt üretimi yaptıklarını dile getirerek, iznin ardındaki gerçeğin süt arzında yaşanan kürsel daralma olabileceğini belirtti. Dünyada süt fiyatlarının hızla yükseldiğini ifade eden Yaşar, Yılbaşında küresel fiyatların belirlenmesinde esas alınan Yeni Zelanda süt ihraç fiyatları yüzde 62 yükseldi. Bu fiyat artışında hem Çin'in süt ithal ettiği Yeni Zelanda'da kuraklık etkili oldu. Hem de dünyanın en kalabalık ülkesi olan Çin'de süt tüketimi gelir seviyesindeki artışa bağlı olarak çok arttı. Öyle ki, Çin'de Ocak 2013'te süt ithalatı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 70 arttı diye yazdı. Peki, dünyada süt fiyatlarındaki artışlar Avrupa ve Amerika'yı etkiler mi? Yaşar bu soruyu yazısında şöyle yanıtlıyor: Avrupa ve ABD süt üretiminde kendisine yeterli durumdalar. AB'de yıllık süt üretimi 135 milyon ton, ABD'de 86 milyon tonu buluyor. Bu nedenle hem AB, hem ABD süt ithalatı yapmıyorlar. Ama artan fiyatlarla ihracat talebi çoğalacağı için iç piyasada arz daralması fiyatları yukarıya çekebilir. İşte bu nedenle AB'nin Türkiye'den süt ithalatına izin verdiği düşüncesini ileri sürebiliriz. MART-NiSAN 2013 17
GÜNDEM avrupa daki türk marketlerde en çok ayran, yoğurt ve peynir satılıyor gerçekleştirmiş bulunmaktayız. Bu amaçla 2010 yılında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı önderliğinde başlattığımız projede ortaya çıkan bu sonuç, inancın ve kararlılığın zaferidir. İkinci aşamada hedefimiz; daha çok işletmemizin AB'ye süt ve süt ürünleri ihraç edebilir hale gelmesidir. Kalite ve güvenlik önceliğiyle üretim standartlarında iyileştirmeler sağlayan birçok işletmemizin de AB'ye ihracat onayı alacağına inanıyorum. Bu konuda Bakanlığımız ile iş birliğimiz devam edecektir" dedi. GÜMRÜK KAPILARI TAMAM, SIRA RAFLARDA Türkiye nin AB ülkeleriyle gıda ticaretinin gelişmesi için Almanya da faaliyet gösteren DTFOOD Alman-Türk Gıda Forumu (dtfood.org) Yönetim Kurulu Başkanı Oğuz Evler, Avrupa Komisyonu nun Türk firmalarına ihracat izni vermesini Süt Dünyası na değerlendirdi. DTFOOD Başkanı Oğuz Evler e göre, ihracat kapısının Oğuz Evler açıldığı Avrupa pazarını iki kategoride değerlendirmek gerekiyor: Avrupa da yaşayan Türkler ve Avrupalı tüketiciler. KARAR AVRUPA DA YAŞAYAN TÜRKLERİ SEVİNDİRDİ Almanya başta olmak üzere AB ülkelerinde milyonlarca Türk yaşıyor. Avrupa da yaşayan Türk tüketiciler açısından kararı değerlendiren Evler, geleneksel süt ürünlerine hasret olan Avrupa daki Türkler için kararı sevindirici bulduğunu belirterek şunları söyledi: Biz Türkler peyniri çok tüketen bir milletiz, bu Avrupa da yaşayanlar için de geçerli. Avrupa daki Türk marketlerinde en çok satılan ürünler beyaz peynir, yoğurt ve yöresel ürünlerimizin taklit üretimleridir. Başta Almanya olmak üzere Avrupa ülkeleri havaalanlarındaki denetimlerde el konan Türk peynirlerinin çeşidine ve miktarına baktığımızda vatan hasretinin Türk peynirlerine nasıl yandığını görebilirsiniz. Gerçek yöresel ürünlere Avrupa da çok büyük bir talep var ve burada bize özgü birçok peynir çeşidini maalesef bulamıyoruz. Bu kararla artık Avrupa da yaşayan Türkler yöresel süt ürünlerimizle buluşabilecek. AVRUPA DA 20-25 BİN TÜRK MARKETİ VAR Bu sürecin başarısının Avrupa pazarıyla ilgili hazırlıklara ve çalışmalara bağlı olduğunu hatırlatan Evler, İhracat izni alan firmalardan sadece Pınar ın Avrupa deneyimi var, bu konuda en hazırlıklı marka Pınar Süt. Bilhassa Almanya da Pınar ın ekibi ve pazarlama çalışmaları var, bu da onların işini kolaylaştıracaktır dedi. Bulgar ve Yunan firmalarının Türkiye den önce Avrupa pazarında yer aldıklarını hatırlatan Evler, bu iki ülkenin pazara daha önce girmeleri nedeniyle Türk firmalarından daha avantajlı olduklarını dile getirdi. Evler, Avrupa daki 20-25 bin Türk marketine ulaşmanın da işin başka boyutu olduğuna dikkat çekti. İTALYAN PEYNİR FİRMALARININ STRATEJİSİ İZLENEBİLİR Peki, Avrupa süt ürünleri pazarında yer alacak Türk firmalarını nasıl bir rekabet ortamı bekliyor? Oğuz Evler, Avrupa da süt ürünleri pazarının rekabetçi ve rakiplerin de çok büyük olduğunun altını çiziyor. Evler, Büyük holdingler piyasayı ellerinde tutuyorlar. Türkiye den ithal edilecek ürünlerin kısa vadede pazarda büyük bir değişikliğe yol açacağına inanmıyorum. Zaten Türk şirketlerinin de bu konuda çabasının, yani pazardan büyük bir pay alma düşüncesinin olduğunu da zannetmiyorum. Türk ürünlerin Avrupa da başarılı olacağı segment daha çok gurme peynirlerdir. İtalyan peynirlerinin stratejisine benzer bir yol izlenerek uzun vadede bu mümkün olabilir. 18 MART-NiSAN 2013
TÜRKİYE DEN AB YE 159 FİRMA HAYVANSAL GIDA İHRAÇ EDİYOR Süt ürünlerinde Ülker Golf, Sek Süt, Aynes, Ülker İçim, Algida ve Pınar Süt e AB ye ihracat izni veren Avrupa Komisyonu Sağlık ve Tüketici Genel Direktörlüğü 9 Şubat 2009 da et ithalatı için 6 firmaya (Şeker Piliç, Beypiliç, Banvit, Pınar Et, Keskinoğlu, Erpiliç, CP Standart Gıda ve Şen Piliç) izin vermişti. Türkiye den AB ye süt ve beyaz et dışında balıkçılıkta 96, çift kabuklu yumuşakçalarda 32, su ürünlerinde 11, sakatatta 7 ve jelatinde 1 firmanın ithalat izni bulunuyor. AYRAN, YOĞURT VE YÖRESEL PEYNİRLERİN ŞANSI YÜKSEK İhracat izni alan firmalardan ikisi dondurma, dördü süt ve süt ürünleri üretiyor. Peki, Türk firmaları hangi ürünlerle Avrupa pazarında avantajlı? Oğuz Evler, dondurmada Kuzey Avrupa ülkelerinde yaşayanların damak tadının Türklerden farklı olduğunu ve Avrupa dondurma pazarında güçlü rakiplerin olduğuna dikkat çekti. Avrupa pazarında şimdilik dondurma dışındaki süt ürünlerinde potansiyel gördüğünü dile getiren Evler, dondurmada belki Balkan ülkelerinde başarılı olunabileceğine dikkat çekerek şunları kaydetti: Türk firmalarının ilk etapta Avrupa daki Türk pazarına ulaşmaları daha kolay, ancak burada da fiyatın çok önemli olduğunu hatırlatmakta yarar var. Ürün olarak ayran, yoğurt ve yöresel peynir çeşitlerinin şansını daha yüksek görüyorum. Beyaz peynirde Avrupa da oluşmuş damak tadına yaklaşmak biraz zor. Avrupalıların dönerle birlikte tanıdığı ayrana ise büyük talep olacağını düşünüyorum. AVRUPA SÜT ÜRÜNLERİ PAZARINDA RAKİPLER ÇOK GÜÇLÜ Avrupa zor pazarlardan biri ve aynı zamanda AB ülkeleri ise süt sektöründe dünyada çok güçlüler. Ayrıca AB MART-NiSAN 2013 19
GÜNDEM 2 dondurma 4 süt firması ab onayı aldı pazarında Yeni Zelanda, Avustralya ve ABD gibi güçlü rakipler de var. Sert peynirler ve yöresel ürünlerde Hollanda nın Avrupa pazarında çok güçlü olduğunu belirten Evler, Türk gıda markalarının da bu konuda deneyimli olduğunun altını çiziyor. Avrupa daki Türk gıda firmalarının kendi markaları için yıllardır Avrupa nın çeşitli yerlerinde ürün hazırlatıp piyasaya başarılı bir şekilde sunduklarını söyleyen Evler e göre Avrupa daki Türk firmalarının reklam giderlerinde en büyük pay beyaz peynir, diğer peynir çeşitleri ve et mamulleri markalarına ait. TÜRK ÜRÜNLERİ AVRUPA DA YETERİNCE BİLİNMİYOR Avrupa ya süt ürünleri ihraç edecek firmaların bu kararla gümrük engelini aştığını hatırlatan Evler, pazardan pay alabilmeleri için yatırım yapmaları gerektiğini söyledi. Piyasada raf fiyatlarının da belirleyici olacağını vurgulayan Oğuz Evler, Hollanda, Almanya ve Fransa nın Avrupa nın peynir tedarikçisi olduğunu kaydederek şunları söyledi: Almanya da peynir tüketimi çok yaygın ve Almanlar peynir konusunda dünya mutfağına açıklar. Türk ürünleri ise Avrupa da kalite ve markalaşma bakımından yetersiz durumda. Bundan dolayı Türk ürünlerini yalnız Türk marketlerinin kenar raflarında bulabilirsiniz. Almanya başta olmak üzere Avrupa marketlerine girerek Avrupalı tüketicinin beğenisini kazanmak ise uzun ve zorlu bir süreç gerektirir. Olmaz demiyorum, yalnız Türk firmalarının satış ve pazarlamayla ilgili yöntemlerini değiştirmeleri, Avrupalı tüketicinin damak tadına ve perakende kanallarına ulaşmaları gerekiyor. O zaman Avrupa pazarında yer edinilebilir. Oğuz Evler, Türkiye den Avrupalı tüketicilere süt ürünleri satmak için 20 MART-NiSAN 2013 AB YE SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İHRACATI İÇİN BAŞVURAN ÜLKELER Ülke Firma Sayısı Yayın Tarihi ABD 863 19.02.2013 Avustralya 162 08.03.2013 Yeni Zelanda 121 26.03.2013 Kanada 92 20.12.2012 Hırvatistan 45 08.03.2013 İsrail 16 22.03.2013 Rusya Federasyonu 13 07.01.2013 Arjantin 8 26.07.2012 Türkiye 6 21.03.2013 Belarus 5 28.11.2012 Sırbistan 4 15.02.2013 Makedonya 2 23.11.2009 Şili 2 18.06.2012 Uruguay 2 16.03.2011 Singapur 1 12.02.2009 TOPLAM 1.343 Kaynak: Avrupa Komisyonu Sağlık ve Tüketici Genel Direktörlüğü izlenmesi gereken yolla ilgili deneyimlerini de paylaşarak, DTFOOD olarak 2008 de yaptığımız bir ayran projesinde doğru yöntemlerin ve kanalların kullanılması halinde nasıl başarılı olunabileceğini ortaya koyduk dedi. SÜT ÜRÜNLERİMİZ AB MEVZUATINA UYGUN Türkiye'nin AB ülkelerine yeniden süt ve süt ürünleri ihracatına başlayacak olmasıyla ilgili kararı değerlendiren Avrupa Birliği Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış, Karşımıza çıkarılan yapay engellemelere karşı verdiğimiz kararlı mücadelenin semerelerini AB den bir bir almaya başlıyoruz" dedi. Bağış, Türkiye'nin AB ülkelerine yeniden süt ve süt ürünleri ihraç edecek olmasının AB sürecinde kat edilen önemli gelişmelerden biri olduğunu belirtti. Egemen Bağış Bu süreçte görev alanların büyük bir kararlılık gösterdiğini kaydeden Bağış, şunları ifade etti: "AB'ye süt ve süt ürünleri ihracatı yapma hakkını elde eden firmalarımızı tebrik ediyorum. AB Komisyonu tarafından ülkemizde gerçekleştirilen denetimler neticesinde şimdilik 6 firmamız AB mevzuatı çerçevesinde ihracat hakkı kazanmış durumda. AB'ye ihracat yapabilecek standartlarda üretim yaptığı değerlendirilen 4 adet süt işleme tesisi, 2 adet dondurma tesisi AB tarafından onaylanmıştır. 3 Nisan 2013 tarihi itibarı ile bu tesislerde üretilen süt ürünleri artık AB vatandaşlarının sofralarında yer alabilecek. Bu gelişme esasen Türk menşeli ürünlerin sadece AB pazarında değil aynı zamanda dünya pazarında yer bulması anlamına geliyor." TÜRK SÜTÜ AB YE İYİ GELECEK Kararın, Türkiye'nin AB'nin gıda güvenliği alanındaki mevzuatına uyum bakımından kat ettiği mesafenin de mührü olduğunu ifade eden AB Bakanı Bağış, "İdeolojik tavırların ve caydırma politikalarının karşısında Türkiye'nin süt dökmüş kediye döneceğini düşünenler bir kez daha