AVRUPA BİRLİĞİ Bu bölümde Avrupa Birliği hakkında bilgi sahibi olacaksınız. Avrupa Siyasi Haritası A -67-
İkinci dünya savaşından sonra Avrupa'daki altı ülke sosyal, kültürel ve ekonomik birliği sağlamak amacı ile Avrupa Ekonomik Topluluğunu (AET) kurmuşlardır. Günümüzde bu topluluk üye ülkelerin sayısının zamanla artması ve hedeflerinin genişlemesiyle birlikte Avrupa Birliği (AB) adını almıştır. Etkinlik A Şekil A'daki Avrupa Siyasi Haritası'ndan yararlanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Şekil B'den yararlanarak tablo D'de verilen tarihlerin karşısına o yılda topluluğa katılan ülkenin/ülkelerin isimlerini yazınız. B AB Ülkeleri Yeni AB Ülkeleri Aday AB Ülkeleri 1952 1973 1981 1986 1990 1995! 1989 yılında Berlin duvarının yıkılmasından sonra Doğu Almanya, Almanya ile birleşmiş ve Almanya'nın doğusu da birliğe üye olmuştur. -68-
C Avrupa Birliği 1952:...,...,...,....,...,......,...,... 1973: 1981: 1986: 1990: 1995: 2004:......,.........,...,......,...,...,...,...,..., D 2004 2. Şekil C'den ve atlaslarınızdan yararlanarak AB de 2004 yılında 25 üye ülkenin, isimlerini ve başkentlerini aşağıdaki tabloya yazınız. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. Ülke Başkent Ülke Başkent 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25 Araştıralım - Öğrenelim 1. Türkiye Cumhuriyeti'nin Avrupa Birliği sürecinde hangi aşamada olduğunu çevrenizdeki büyüklere sorarak veya internetten yararlanarak bir kompozisyon yazınız. -69-
AVRUPA BİRLİĞİNİN İŞLEYİŞİ Avrupa Birliği Bu bölümde Avrupa Birliği'nin üye ülkelere sağladığı yararlar ve çalışmalarını yürütmek için oluşturduğu bazı organları hakkında bilgi sahibi olacaksınız. Size göre Avrupa Birliğine üye olmanın sağladığı avantajlar nelerdir? Sorusuna bazı üye ülkelerden vatandaşların verdiği cevaplara bakarak AB'nin sağladığı yararlar hakkında bilgi sahibi olalım mı? Almanya Henry İspanya Carlos Pek çok iş olanağının olması ve izin almadan üye ülkelerden herhangi birine gidip işci olarak çalışabilmem İsveç Fredric Önceden vize almak ve pasaport kullanmak zorunda kalmadan üye ülkeler arasında istediğim zaman seyahat edebilmem İngiltere Mary Üye olan ülkelerden herhangi birinde eğtimimi sürdürebilme olanağımın olması Üye ülkelerdeki diğer insanlar gibi eşit haklara ve olanaklara sahip olmam ve bu haklarımın korunmasından dolayı kendimi insan olarak önemli hissetmem. Portekiz Rico Araştırma ve buluşlarıma destek bulmam. Ayrıca teknolojik yeniliklerden sürekli olarak yararlanabilmem. Fransa Luc Üye olan ülkeler arasında savaş yaşanmayacağı garantisinin olması ve barış ortamında güvenli bir hayat sürdürebilme şansı. İtalya Roberto Ürettiğim ürünü kolayca satarak karşılığında masrafımı çıkartıp kar edebilmem ve çiftcileri koruyan tarım politikalarıın olması Yunanistan Yorgo Sağlıklı bir çevrede yaşayabilmemiz için önlemlerin alınması. Ayrıca bizi koruyan tüketici haklarımızın olması. -70-
Etkinlik A Avrupa Birliği 1. AB'nin yaptığı işler ve üye ülkelerde sağladığı yararlarla ilgili Tablo A'da yer alan yargıların karşısındaki boşluklara bu yargıyı ifade eden doğru isimleri ve ülkelerini yazınız. Yargılar Tarımı ve çiftciyi destekleyici politikaların olması. Sosyal ve kültürel alanlarda insanlara olanaklar yaratılması. Serbest dolaşım özgürlüğünün olması. Çalışma hakkı ve özgürlüğünün olması. Çevre politikalarının geliştirilmesi. Barış ortamının sağlanması. İnsan haklarının korunması. İsim - Ülke Roberto - İtalya Araştıralım - Öğrenelim 1. Etkinlik A'da yer almayan, AB'nin yaptığı diğer işler ve sağladığı yararların neler olduğunu araştırarak bulgularınızı yazınız. Başlangıçta daha çok ticaret ve ekonomik alanlarda işbirliğini sağlamaya yönelik amaçları olan AB; günümüzde eğitim, bilim, teknoloji ve çevre gibi günlük hayatı etkileyen konularla da ilgilenmektedir. AB, üye ülkeler arasında "sınırı olmayan bir pazar" gibidir. Çeşitli malların ve hizmetlerin bu üye ülkeler arasında gümrük vergisi uygulanmadan ticareti yapılmaktadır. Ayrıca insanlar ve sermaye de bu ülkelerde serbestce dolaşabilmektedir. -71-
AB'NİN, ÇALIŞMALARINI YÜRÜTEBİLMESİ VE AMAÇLARINA ULAŞABİLMESİ İÇİN OLUŞTURULMUŞ OLAN ÖNEMLİ ORGANLARI AVRUPA BİRLİĞİ KONSEYİ Devlet ve hükümet başkanlarından oluşur. Dışişleri, maliye, eğitim ve telekomünikasyon gibi konularda çalışır. Konseyin başkanlığı 6 ayda bir tüm üye devletler arasında dönüşümlü olarak değişir. Yasa kabul etmek gibi önemli sorumlulukları da vardır. Bütçe ile ilgili yetkileri de Avrupa Parlamentosu ile paylaşır. AVRUPA KOMİSYONU AB'nin günlük işlerinin çoğunu yürüten organdır. Avrupa'daki yeni yasa önerilerinin taslaklarını hazırlar ve bunları Avrupa Parlamentosu'na ve konseyine sunar. AB faaliyetlerinin yürütülüş biçimini ve AB bütçesini kontrol eden komisyon herkesin Avrupa antlaşmalarına ve yasalarına uyup uymadığını da kontrol eder. Merkezi Belçika'nın başkenti Brüksel'dir. ADALET DİVANI AB içinde yasaların doğru uygulanması ile ilgili işleri yürütür. 15 bağımsız yargıçtan oluşan adalet divanının merkezi Lüksemburg'tur. AVRUPA PARLAMENTOSU 5 yılda bir seçimle göreve gelen ve 626 üyeden oluşan parlamento, Fransa'nın Srazburg kentinde toplanır. Yasaların incelenmesi ve onaylanması ile ilgili çalışır. Yeni üyelerin kabulü ve AB'yi ilgilendiren önemli uluslararası anlaşmalar konusunda onay veren organdır. -72-
Seyahat etmeyi ve fiyatların karşılaştırılabilmesini kolaylaştırmak için 2002 yılında AB üyelerinden bazıları ortak para birimi olan Euro yu kullanmaya başlamışlardır. E Etkinlik B 1. Harita E'den yararlanarak AB'ye üye olan ve ortak para birimi Euro'yu kullanan ülkelerin isimlerini yazınız. 2. AB'ye üye olan ancak ortak para birimi Euro'yu kullanmayan ülkeler hangileridir? -73-