911-00-TA 004 10.12.22 1/5 1.Amaç Bu talimatin amacı; ürün tedarikinden başlayarak müşteri şikayetlerine kadar olan tüm aşamalarda sağlıklı veriler elde edebilmek için bilgilerin toplanması, düzenlenmesi, değerlendirilmesi ve alternatif çözümler yaratmak için kullanılacak istatistik tekniklerin belirlenmesi ve uygulanması için sistem oluşturulması, yöntem ve sorumlulukların belirlenmesi, ihtiyaç duyulduğu takdirde organizasyonun tüm aşamalarda anlaşılmasını sağlamaktır. İstatistiksel Tekniklerin uygulanabileceği tüm üretim aşamaları ve müşteri şikayetlerini kapsar. 2.İstatistik; Bir bütünün tamamını kontrol etmek yerine bütünden (küme) numuneler alarak bunların sonuçlarına göre bütünü hakkında tahminde bulunmak için kullanılan araçtır. 3.Proses; Bir ürün veya hizmetin belirli bir nitelikte elde edilebilmesi için kullanılan makine, alet/ekipman, metot, malzeme ve insan gücünün bütününe proses denir. 4.İstatistiksel Proses Kontrol (ipk); Prosesteki değişimlerin ölçümünde ve analizinde istatiksel tekniklerin uygulanmasıdır. 5.İhtiyaçların Belirlenmesi Proses yeterliliğini ve ürün özelliklerini tanımlamak, kontrol etmek ve doğrulamak için aşağıda belirtilen teknikler kullanılır. Bu teknikler gerek müşterilerin beklentileri gerekse kalite sistem uygulamaları göz önünde tutularak belirlenir. Kullanılan istatistiksel teknikler; Örnekleme Yöntemi, Histogram, Pareto Analizi,
5.1Örnekleme Yöntemi 911-00-TA 004 10.12.22 2/5 Dışarıdan temin edilen veya sevkiyatı gerçekleştirilecek ürünlerin kontrolünde örnekleme yöntemi kullanılır. Her ürünün ilgili kontrol gamlarında kontrol sıklığı belirtilmiştir. 5.2Histogram Histogram tekniği, bir konu ile toplanmış verilerin grafiksel sunumudur. Bölümlerin ihtiyaç duydukları konularda (Uygun Olmayan Ürünler, Müşteri Şikayetleri, Hizmet Gerçekleştirme, v.b.) raporlama amacı ile kullanılır. 5.3Pareto Analizi Pareto Analizi, bir konu ile toplanmış verilerin düzenlenmiş grafiksel sunumudur. Bölümlerin ihtiyaç duydukları konularda (Uygun Olmayan Ürünler, Müşteri Şikayetleri, Hizmet Gerçekleştirme, v.b.) raporlama amacı için kullanılır. Pareto : Pareto analizinde bir sorunun genellikle birden çok nedeni vardır. Bu nedenlerin soruna etkileri farklıdır. Çoğunlukla problemin % 20 sinin etkisi tüm sorunun % 80 nini oluşturur. Pareto uygulamalarında genel kabul 80-20 kuralıdır. Örnek; herhangi bir hatanın sebebi olarak 10 neden tespit edilmiş ise bu nedenlerden % 20 si olarak ortaya çıkan 2 nedenin etkisi bu hatanın ortalama % 80 ni oluşturabileceği varsayılır. Bu sebepten geri kalan 8 nedenle uğraşırsak bunun netice üzerindeki etkisi ancak %20 dir ve bunun üzerinde durulmamalıdır. Pareto analizi sonuçları, Balık Kılçığı metoduna göre değerlendirilir. Pareto analizi kolonların uzunlukları sağa doğru azalan sırada dizilmiş bir grafik görünümündedir. Her bir dik kolon, sorunu oluşturan bir nedeni temsil etmektedir. En baştaki kolon en uzun kolon olarak en önemli neden olarak grup tarafından kabul edilir.
911-00-TA 004 10.12.22 Böylece pareto şeması az sayıdaki önemli sorunları daha çok sayıdaki önemsiz sorunlardan ayırmaya yarayan bir karar verme aracıdır. Örnek: Sıra no Hata Adı Hata Adedi 1 AA-Hatası 15 2 BB-Hatası 10 3 CC-Hatası 8 4 DD-Hatası 6 5 EE-Hatası 5 6 FF-Hatası 4 7 GG-Hatası 2 Toplam 50 3/5 6.Gruplandırma Sıra no Hata Adı Hata Adedi % Kümülatif Değerler 1 AA-Hatası 15 30 30,00 2 BB-Hatası 10 20 50,00 3 CC-Hatası 8 16 66,00 4 DD-Hatası 6 12 78,00 5 EE-Hatası 5 10 88,00 6 FF-Hatası 4 8 96,00 7 GG-Hatası 2 4 100,00 Toplam 50 100
Hata % Kümülatif % Üzerinde doküman numarası bulunmayan dokümanlar kontrolsüz dokümandır. Pareto 911-00-TA 004 10.12.22 4/5 35 30 25 100,00 90,00 80,00 70,00 20 15 10 5 0 1 2 3 4 5 6 7 Hata Grubu Hata 7.Balık Kılçığı (Sebep-Sonuç) 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Kümül. Balık kılçığı veya kılçık diyagramları olarak bilinen sebep-sonuç diyagramlarında hatalı bir durum ortaya koyan koşulları; temelde ortam, makina, operatör, malzeme ve metoda bağlı olarak tanımlamak ve detaylandırmak gerekir. Sınıflandırmada aşağıda maddelenen 6 faktör ile göz önüne alınır, karar verilir ve aşağıda grafiksel olarak tanımlandığı şekilde gösterilir. İnsan, Makine, Malzeme, Metot, Ölçüm, Ortam (Çevre) Burada nelerin ana grup olabileceği bizzat incelenen konu veya probleme göre daha belirgin olanlar olabilir. MALZEME MAKİNA ÖLÇÜM
911-00-TA 004 10.12.22 5/5 ETKİ İNSAN METOT ÇEVRE 8.Yürürlük Bu talimat yayımlandığı tarihten itibaren yürürlüğe girer.