AMATÖR TAVUK KÜMESLERİMİZ NASIL OLMALI 1. Kümes yapılırken kuzey güney rüzgârları hesap edilerek kümes kapıları güney yönde olmalı 2.Havalandırma için mutlaka 1 veya daha fazla penceresi olmalı 3.Pencereler yüksekte ve açıldığında hava cereyanı olmayacak şekilde olmalı hava cereyanı tavukları hasta eder 4.Çatıları iyi izole edilmeli en azından yazın serin kışın sıcak tutmalı 5.Kümes iç duvarlarında çatlak yarık olmamalı güzel bir şekilde sıvanmalı çünkü çatlak ve yarıklarda haşereler barınır ilaçlama sırasında buralara saklanıp üreyerek hayatlarını sürdürürler 6. Folluklarımız rahat ve kümesin kuytu direk ışık almayan köşelerine konulmalı her 4 tavuğa 1 folluk hesap ederek yeteri kadar folluk koymalı 7.Kümeste mutlaka hayvanların tüneyeceği bir yer yapılmalı 8. Kümeslerin içi aydınlık olmalı ama direk ışık almamasına mümkünse dikkat etmeli şiddetli ışık kanıbalizme sebep olur 9.Eğer mümkünse mutlaka hayvanların hava alacağı açık bir bahçesi olmalı 10.Kışın ısıyı sabit tutmak için bir ısıtıcı olmalı tavukların ideal yumurtama ve rahat ettiği sıcaklık 18-22derce arasındadır 11.Aynı şekilde fazla sıcakta tavuklar soğuktan daha etkileyicidir çünkü tavuklarda ter bezi yoktur ve ısıyı nefes yoluyla birde dışkıyla dengelemeye çalışırlar çok su içerler az yem yerler çok su demek daha fazla nem demek çok nem demek nefesle sağlanan serinlemeyi düşürmesi demek çok sıcaklarda çatıya su sıkılabilir 35 dereceden sonra toplu ölümler görülebilir 12.Yere serdiğimiz yataklık malzeme mutlaka nemçeker bir madde olmalıdır. Talaş saman olabilir. 13. Kümes tabanı pürüzsüz ve kolay temizlenebilir olmalı 14. Suluk ve yemlikler yeterli olmalı suluklar kesinlikle kümesi ıslatacak şekilde olmamalı çünkü ıslak kümes nem yapar nemde bir çok hastalık demektir. 15. Tabana serdiğimiz altlık 15 günde bir değişmeli (mümkünse)her sabah gece pislikleri temizlenmeli. 16. Kümeslerimiz en az 6 ayda bır dezenfekte edilmeli dezenfekte ilaçlarının içinde Gluteraldehid ve formaldehid ve bir diğeri povidon iyot bulunmasına mutlaka dikkat edin çünkü bu sayılan maddeler newcastlle (yalancı veba )virüsü başta olmak üzere neredeyse virüslerin tamamına etkilidir. 17.Kümesleri en az 6 ayda bir kıreçle badana yapın. 18.Kümesinize dışarıdan hayvan sokmayın eğer çok gerekirse 15 gün başka bir yerde mümkün olduğunca uzak bir yerde barındırın. Tavuk hastalıkları rüzgarla bile bulaşıyor. 19. Eğer bir hayvanınız rahatsızlandıysa onu hemen ayırın acımayın çünkü tavuk hastalıkları çok bulaşıcıdır nerdeyse 24 saate bütün kümes enfekte olur. 20. Böyle bir durumda diğer hayvanlarınıza da vitamin ve antibiyotik kürü uygulayın. 21 Kanatlılarınıza mutlaka koruyucu aşı yapın çünkü hastalık girdikten sonra çözümü olmayabilir. 22. Mümkünse tavuklarınızla su kuşlarınızı ördek kaz gibi temas ettirmeyin çünkü ördekler çok iyi bir kuş gribi taşıyıcısıdırlar ve kendileri bu virüsten hastalanmazlar. 23. Mümkünse havalandırma bölümlerinizi yanı bahçenizin üstünü ağla kapatın ve diğer kuşlarla teması kesin. 24. Kümesinize başka kümes sahiplerini sokmayın katı bir kural ama sokmak gerekiyorsa da kümes önüne dezenfektanlı su veya kireç koyun eğer o da olmazsa eczanelerden ayaklara takılan galoş giyin. 25. Kapalı kümeste hayvan besliyorsanız mutlaka vitamin takviyesi yapın. 26. Suluk yemlik gibi malzemelerinizi çamaşır suyuyla yıkayın. 27. Ayda bir sulukların içine bir iki damla tentürdiyot damlatın. 28. Suluklara elma sirkesi koyabilirsiniz sirke bağırsak florasını düzenler 29. Kapalı kümeslerde mutlaka fabrika yemi (toz)yem kullanın çünkü onların içinde hayvanın tüm ihtiyaçlarını karşılayacak besin maddeleri ve çok sidiyaz ilaçları var. 30. Çok sıcaklarda yem yeme düzeni bozulduğu için yemi teşvik etmek için toz yeme biraz sıvı yağ ekleyin. 31. Hayvanlarınıza asla küflü yem vermeyin küflü yemler toksin üretir toksinler tavuklar üzerinde öldürücü etki yapar belki de tanı koyamadığınız çok hastalık bu yemlerden olur bir yem en iyi %10 nem oranında saklanır.
Tavuk Yetiştiricilerine Pratik Bilgiler: * Tavukların suluklarına zaman zaman birkaç aspirin koyun, * Eğer kanatları düşer, veya tüyleri kabarmış bir durumda hareketsiz ise veya ayakları felç gibi yürümekte güçlük çekiyorsa: bilin ki hastalanmıştır: Bu durumda diğerlerinden hemen ayırın ve güneş gören bir yere kapatın. Önüne yem ve su koyun. Sabah akşam sizin kullanmadığınız antibiyotiklerden yarım yarım yutturun. (ağzını açın ve gırtlağına doğru sokun ağzını kapatın o yutar) Antibiyotik şurup şeklinde ise enjektörle ağzına akıtın. * Yine suyuna bir kaç aspirin koyun. * Hastalandığında sabah akşam yarım aspirini yutturun. * Dışarıdan yeni civciv aldıysanız sıcak bir ortamda gecelesin(bilmediğiniz veya tanımadığınız kişilerden kesinlikle civciv almayın). Kutuya bir ampul sarkıtabilirsiniz. Diğer tavuklardan en az onbeş gün ayrı ortamda tutun. Civciv yeminin yanında suyuna seker koyabilirsiniz. Arada sırada suyuna bir kaç aspirin atın. * Köy tavuğu ve ondan üreyen (doğal yöntemlerle) civcivler birçok hastalığa karşı oldukça dayanıklıdır. * Gurk tavuğun altına 10-12 adet yumurta koyarsanız iyi olur. Fazla konduğunda ısıtamaz ve devamlı bir kaçı yarı dışarıda kalır. Hep aynı yumurtalar dışarıda kalmayacağından cenin ölür ve hedeflenenden daha az civciv alırsınız. * Çok üretim yapmak isterseniz bir dişi-erkek hindi alın. Hindi her seferinde ortalama 30 adet Yumarta yı çıkarabilir.( hindi kendi yumurtaları ile birlikte gurk yatacaksa: hindi yumurtasının kuluçka süresi 28-30 gün, tavuk ise 21 gündür. Böyle olunca tavuk yumurtasını bir hafta geç koymanız gerekir. * Hindi kuluçka esnasına dışarıya az çıkar. Genellikle aç kalır. Bazen altındaki yumurtaları yer. Bunu önlemek için ara sıra yumurta haşlayın (katı olmasın) kabuğu ile birlikte önüne diğer yemlerin üstüne koyun. Kabuğu ile birlikte yer. * Tavuğunuzun kuluçka olmasını istiyorsanız ekşi hamur mayası yedirin. *Tavuğunuz Temmuz-Ağustos aylarında kuluçkaya yatmış ise ve sıcak bölgede oturuyorsanız: tavuğun kalkmadığı durumlarda sizde yumurtaların üzerinden atın dışarıya. Yoksa yumurtalar aşırı sıcaktan pişer ve çıkmaz. Tavuğun serin bir yerde kuluçkaya yatmasını sağlayın. KÜMESLERDE ARADA BİR NELER YAPILMALI DIR? 1 - On beş günde bir kafes tellerini ve bacaların tozları temizlenmelidir. 2- Ayda bir içme sularına bir bidon suya 50gr hesabıyla göztaşı karıştırılmalıdır. 3 - Tespit edilen iç parazitler varsa bunlara karşı ilaç kullanılmalıdır. 4 - Altlıkların tavuklara zarar vermemesi için gerekli önlemler alınmalıdır. 5 - Farelere karşı tavuklara zarar vermeyecek tedbirler alınmalıdır. 6 - Kümeslerde sinek mücadelesi yapılmalıdır. 7 - Çok zorunlu olmadıkça tavukların yeri değiştirilmemelidir. 8 - Yumurta toplama, yem verme gibi işler aynı kişi tarafından aynı renk elbise ile aynı yoldan yapılmalıdır. Sert hareketlerden kaçınmalıdır.
Kuluçkalık Yumurta Nerde Nasıl Saklanır Biriktirilir Bu yazı, tavukları doğal yaşantıları doğrultusunda serbest bırakmayan kişilerin kuluçka için yumurta biriktirmeleri hakkındadır. Yumurta seçiminde muhafaza / saklama şartlarına, yumurtaların saklama sürecindeki diziliş pozisyonlarına kadar en önemli bilgiler aşağıda anlatılmıştır. Döllü yumurta seçimi Kuluçkadan civciv çıkarmak için döllü yumurta lâzımdır. Horozsuz tavukların yumurtalarından civciv çıkmaz. Tavukların en az 12 gün (») öncesinden beri horozla çiftleşmekte olmaları gerekiyor. Bir sürüde beş tavuk başına bir horoz düşmelidir. Horozlar ise genç ve sağlıklı olmalıdır. Tavuktan küçük olmamalıdır. Cüce cins horozlar büyük tavuklarla çiftleşir ama döllemede isabet ettiremezler. Bazen tesadüfen uygun pozisyonu yakalayabilirler, bu da her zaman olmaz. Tavuk genç olmalı. Birbuçuk yaşını aşmış tavukların döl tutması zor oluyor. Horoz ne kadar iyi olursa olsun, bunların bazı yumurtaları dölsüz olur. Bütün bu şartlara uygun tavukların yumurtalarının döllülük oranı çok yüksektir. Doğal ortamda horozla yaşayan tavukların yumurtalarının döllenmişlik oranının en yüksek olduğu zaman ise ilkbahar mevsimidir. Gün ışığına tamamen kapalı üretim çiftliklerinde ise yılın her zamanında ışıklandırma saatlerinin gerektiği gibi ayarlanması, damızlık genç horozların ve genç tavukların kullanılması ve özel beslenmeyle horozların dölleyici, tavukların döl kabul edici kabiliyetleri arttırılmaktadır. Kaliteli yumurta seçimi Sağlıklı ortamda yaşayan, dengeli beslenen, çok zengin çeşitlilikte gıdalar alabilen ve böylelikle bünyelerinde hiçbir gerekli madde eksikliği olmayan tavukların yumurtaları seçilmeli. Aksi takdirde civcivler sağlıksız ve dirençsiz olacaklardır. Yaşama şansları her şeye rağmen az olur. Tavuğun cinsi ne ise yumurta o cinsin standartlarına uygun büyüklükte olmalı. Normalinden küçük veya normalinden büyük yumurtalar, fazla yuvarlak veya fazla ince uzun yumurtalar tercih edilmemelidir. Yumurtaların temizliği Bazı insanlar kuluçkaya konacak yumurtaların yıkanmasını tavsiye etse de, en iyisi folluğu temiz tutmak ve yumurtlanmış yumurtaları kirlenmeden alarak çok temiz ve serin bir yerde saklamaktır. Yumurta kabuğunun dış yüzeyinde doğal bir koruyucu tabaka vardır. Yıkayınca bu koruyucu tabaka yok olup gidiyor, sonuçta zararlı bakterilerin yumurta içine girebilmeleri kolaylaşıyor. (Gelişmiş ülkelerde bazı üretim çiftliklerinde yumurtalar özel temizleyici maddelerle iyice yıkanır kurulanır, üzerleri özel bir koruyucu maddeyle spreylenir.) Yumurtaları saklama koşulları: sıcaklık ve nem oranı Yumurtaların saklanacağı ortam 12º 13º C sıcaklık derecesine ve %75 oranında neme sahip olmalıdır. Bunun için buzdolapları ısı ayarı değiştirilerek kullanılabilir. Bu mümkün değilse evin bodrumu kullanılmalı, bu da mümkün değilse evin en serin, en gölgeli tarafında uygun bir yere iki metre çukur kazılarak serin ortam sağlanmalı. 13 dereceden daha sıcak olsa bile idare eder. Yumurtaların %75 nemli ortamda bekletilmeleri niçin önemlidir? Kuru havalı yerlerde bekleyen yumurtaların içindeki sıvının suyunu kuru hava çeker. Böylece yumurtanın geniş ucundaki hava boşluğu her geçen gün büyümeye devam eder. Kuluçka süresi boyunca yumurtanın dışarı vereceği çeşitli gazlarla beraber su kaybına devam edeceğini de düşünün. Onun için hiç olmazsa kuluçka öncesi su kaybının en az olması sağlanmalıdır, bu da nemli hava ile mümkündür. Dizilme pozisyonları ve çevrilmeleri Kuluçkaya konacağı güne kadar bekletilmesi gereken yumurtaların sivri kısımlarının aşağı gelmesi şartıyla dizilmeleri gerekiyor. Yumurtalar tam dik durmayacak, günde bir defa diğer tarafı yaslanacak şekilde çevrilecek. Çevrilmeleri önemlidir. Günde bir defa çevirmek en az ölçüdür. Bekletilme süresi en fazla kaç gün olmalı? Yukarda anlattığım şartlarda saklanan döllü yumurtalardan en iyi verim en fazla 7 gün bekletilmişlerden
alınır. Daha fazla bekletilmelerinde kalite mükemmelliği her gün azalır. Fakat bu sadece riski azaltmak için tedbirdir. Yani 7 günden fazla bekletilen yumurtalar asla kuluçkada kullanılmamalı anlamına gelmez. İyi muhafaza edilmiş yumurtaların 15 günlükleri bile kuluçkada iyi sonuç verebilir. Yine de risklidir. Hele 3 haftayı aşmış yumurtaların döllerinin canlı kalma ihtimali neredeyse sıfırdır. Bütün her şeyi düşünerek, kuluçka için en iyi en elverişli yumurtalar en fazla 7 gün bekletilmiş olan yumurtalardır diye kabul edip tedbirli olmamız %100 gibi en iyi verimi almamız için gereklidir. Yumurtaları kuluçkaya koymadan önce Bekletilen bu soğuk yumurtaları gurk tavuğun altına veya kuluçka makinesine koymadan önce 20 25 derece dolaylarındaki oda sıcaklığında normal şartlarda bekletilerek oda sıcaklığını kazanmaları sağlanmalıdır. Aniden tavuğun veya kuluçka makinesinin sıcaklığıyla karşılaşan yumurtaların kabuklarında aynen buzdolabından çıkarılan kaplarda havanın neminin yoğunlaşarak su haline gelmesi olayı olur. Bu da yumurtaları fazlaca ıslatır ve zararlı bakterilerin işini kolaylaştırır. *1 litre ılık suda 1 yemek kaşığı limon tuzunu eritin ve yumurtaları suya batırıp çıkarın elinizde plastik eldiven olsun bastırmadan silin. Peki yabani orman tavukları kuluçkaya yatacağı güne kadar yumurtalarını böyle mi muhafaza ediyor? Elbette doğada farklıdır, yukarda anlatıldığı gibi değildir. Bir tavuk her gün yumurtlamaz. Dolayısıyla 7 yumurta üstünde kuluçkaya yatacak olan bir yabani orman tavuğunu düşünürsek, en eski yumurtası en az 10 günlüktür. Diğerleri de en yeniye göre sırası ile kaç günlüktür tahmin edebilirsiniz. Ayrıca mevsim normalleri ne ise yumurtalar o sıcaklıkta açık havada bekletilmiş oluyorlar. Doğa tavukları az sayıda yumurtlar, hepsi bitince gurk olup kuluçkaya yatarlar. Genelde bütün yumurtalardan civciv çıkar. Yani burada demek istediğim şey şudur: Yukardaki tavsiyeler aslında ticari maksatla tavuk yetiştiriciliği yapanlar içindir ve bu bağlamda her ne olursa olsun %100 verim gözetilir, hiçbir maddi zarar hoş görülmez, her türlü tedbir en başta alınır. 1000 yumurtadan %50 verim almak ile 500 yumurtadan %100 verim almak sonuçta her ikisinden de aynı sayıda civciv almak demektir. O halde tedbirli davranmamakla yüzlerce, binlerce yumurtaya boşa para ödenmiş olur. Böylece %100 altındaki düşük verimlerdeki ticari zararın düşük verim yüzdesine göre ne boyutlarda olabileceğini anlayabilirsiniz. Ayrıca yumurta tavukçuluğu sektöründe erkek civcivlerin zarar kabul edildiğini de hesaba katarsak, niçin bu kadar titiz davranıldığını daha iyi anlarız. Yemek Olarak Tüketmek İçin Satın Aldığınız Yumurtaların Üzerindeki Barkod Açıklaması 0 -organik yumurta üretimi 1 -serbest yetiştirme (free range) 2 -kümeste yumurta üretimi 3 -kafeste yumurta üretimi Ayırt edici kodun ilk basamağı, üretim yöntemini ifade ederken, sonraki iki basamağı, üretim yapılan Üye Devleti simgeleyen harfleri içerir. Son olarak, işletmeye özgü 5-6 basamaklı bir sayı gelir. Örnek: 2UK12345 veya TR03-161816 CİVCİVLER İÇİN SICAKLIK DEĞERLERİ Tavsiye edilen lamba Philips EcoClassic 105w 140w Tavsiye edilen Termostat EMKO ESM-3710 GÜN / HAFTA SICAKLIK 1.HAFTA 35 C 7 İLE 10 32-33 C 10 İLE 15 30 C 15 İLE 20 27 C 20 İLE 25 24 C 25 İLE 30 21 C
HANGİ AYDA NE YAPILMALIDIR? OCAK - Kümeslerde yemleme ve yem uygulamasına özen gösterilir. Yumurta randımanında arzulanan ekonomik düzeye ulaşabilmesi için, kümes sıcaklığının ortalama 10-18 C'ler arasında olmasına ve havalandırmaya dikkat edilir. Yumurta randımanını %12-15 civarında arttırmak için, kontrollü suni ışık uygulanmalıdır. - Bu aya kadar tüy değişimini tamamlamış tavuklarla, mart-nisan civcivlerinden gelişmesi geri kalmış,yumurtaya halen geçmemiş olanlar derhal ayrılıp satılır. - Kümeslerde paraziter mücadele yapılır. - Damızlık yumurta alınacak kümeslere horoz katılır. ŞUBAT - Kuluçka mevsimi yaklaştığından;damızlık civciv elde edilecek yumurtala rın alınacağı sürü düzenlenir.kuluçkaya verilecek yumurtala r tasnif edilerek, ilaçlanır. - Kümeslerde düzenli bir havalandırma ve ışıklandırma sağlanır.soğuk hava önlenerek, kümes içi ısısı sabit tutulur.günde 18 saat ışıklandırma yapılır.(20 metrekare zemin için,60 vatlık ampul takılmalı, metrekare ye 3 wat ışık gelmelidi r.) - Yemlerdek i enerji miktarı artırılır. - Kümeste altlıklar değiştirilir. Kafes altı gübreleri atılır. - Tavuklara gumboro ve yalancı veba aşıları uygulanır. MART - Kuluçhane ve civcivhan elerde, temizlik ve ilaçlama yapılır. Mart ayından başlayarak, Mayıs ayının ilk haftasına kadar çıkan civcivler de daha fazla randıman alındığından, bu ayda kuluçka işlerine başlanır. - Civciv büyütme yerlerind e yem, su, ışık, ısıtma, dezenfeks iyon, altlık gibi tüm hazırlıklar, civciv getirilme den önce tamamlanır. - Çıkan civcivler e ilk gün mutlaka marek aşısı ve seks ayrımı yapılır. - 7-12 günlük civcivler e birinci burun -göz damla (yalancı veba) aşısı uygulanır. - Yirminci gün kızıl ishale karşı, koksidiyo z ilaçları verilir. - Yirmibiri nci günden başlayarak, yirmiseki zinci güne kadar gumbaro aşısı yapılır. Hastalık girmiş ticari sürüleri olan işletmelerde bu aşı 7-18 günlük civcivler e tatbik edilebili r. - Civcivler 10-15 günlük olduklarında, istenilir se gagaları 1/2 veya 1/3 oranında kesilir. - İlk iki hafta, 1 metrekare taban alan için 5 wat hesabı ile, günde 22 saat ışık verilir. İkinci haftadan sonra ışık azaltılır. - 0-3 hafta ince toz yem verilir, sonra pelet yeme geçilir. Civcivler ilk haftada devamlı sık,sık yemlenmel idir. NİSAN - Kuluçka çalışmalarına devam edilir. Kuluçka, ana makinaları ile civciv büyütme yerlerini n temizlik ve dezenfeks iyonuna önem verilir. - Civcivler e solucan düşürücü ilaç verilir. - 28-32 günlük civcivler e yalancı veba (burun-göz damla )aşısı;7-8 haftalık olanlara inaktif yalancı veba aşısı uygulanır. - Sürüde hastalıklı hayvan ve aşırı derecede ölüm varsa, derhal veteriner liğe bilgi verilip, teşhis ve tedavi için gerekli çabalar gösterilir.(hiçbir zaman gereksiz ve fazla dozda ilaç kullanılmamalıdır.) - Civcivler, katlı ana makinalarında büyütülüyorsa, yere indirilir. Kullanılacak yer, 4 haftalık 10 pilice bir metrekare yer hesabı yapılarak düzenlenir. - Kasaplık niteliğindeki tavuklar, henüz tavuk fiyatları düşmediğinden, gurk olanlarda dahil, derhal satılmalıdır. MAYIS - Bu ayda da kuluçkahanelerde civciv çıkarılma çalışmaları sürdürülür. - Salmonell a pseudomon as, arizona, coliform bakterile r ve aspergill us gibi hastalıklara neden olan etkenleri n çoğalması ve yayılması genellikl e kuluçkahanelerde olduğundan; kuluçkaya başlama ve çıkım süresince, sağlık koşullarına uyulmalıdır. - Koksidiyo z ve solucana karşı ilaçlama yapılır. - Kümeslerde pencerele r havalandırma bacaları aspiratörler kontrol edilmeli, rutubetli pis altlıklar atılarak ; yeni kuru altlık serilmeli, sinek ve zararlı için gereken önlemler alınmalıdır.
- Yumurta verimi düşmüş tavuklar ile, piliçlerin gelişemeyenleri ve erkekleri satılır. - Kümesler yeni çıkan civcivler için hazırlanır. Yalancı tavuk vebası mücadelesi (burun-göz damla ve adale aşıları) yapılmış piliçler, yeni kümeslerine alınır. HAZİRAN - Çevre koşulları iyileştiğinde, kümes içi ısısının 15 c'nin üstüne çıkmaması sağlanır. Tavukhane nin bakım ve onarımına başlanır. - Rasyondak i enerji miktarı düşürülür. - 8 haftayı doldurmuş hayvanlar, metrekare de 10 başı geçmeyecek şekilde, piliç bölmelerine alınırlar. Herhangi bir stres durumunda, yığılma olmamasına dikkat edilir - 10-12 haftalık piliçlere çiçek, difteri aşısı uygulanır. Görülebilecek hastalıklara karşı, gerekli önlem alınır. TEMMUZ - Damızlık piliçlere kısıtlı yemleme yapılır (Günlük yem ihtiyacından fazlası asla verilmeme lidir. Ancak, verilen yemin karışımı noksansız olmalıdır). - Kümes ve ekipmanla r sıkı bir şekilde temizleni r ve haftada en az iki defa dezenfekt e edilir. Fare ve kemiricil erin kümeslere ve yem ambarlarına girmesi engelleni r. - Yalancı veba ve gumboro aşısı uygulanır. - Günde 4 defa yumurta toplanır. Yumurtanın şekli ve kabuğu incelener ek, yumurtanın küçülmesine karşı önlem alınır. AĞUSTOS - 20-22 haftalık olan piliçler yumurta kümesine taşınır. (Bütün piliçler birkerede yumurta kümesine taşınır). Kümeslere hemen alışmaları için, folluklar yerleştirilir. - Piliçlere, yumurtlam aya başlamadan önce, solucan ilacı içirilir. - Bir program dahilinde ışıklandırma ve yem rasyonu uygulanar ak, piliçlerin küçük yumurta devresi kısaltılır. - Gelişmesi iyi olmayan piliçler ile, tüy dökümü uzun süreli olupta, yumurtaya geçmeyen tavuklar satılır. - Piliçlerde pullorum taraması yapılır. EYLÜL - Piliçlerin çoğu bu ayda yumurta vermeye başlarlar. Bu devrede; yumurta miktarı, kabuğun şekli ve hayvanların gelişme durumları dikkatle izlenir. - Sürüdeki stres hallerind e, içme sularına geniş tesirli antibiyot ikler ve vitaminli ilaçlar katılır. - Periyodik pullorum taraması yapılır. - Büyüme ve yumurta kayıtları tutulur. EKİM - Bu ayda tüy dökümüne giren tavukların damızlıkta kalması gerekir. Kusurlu görülen tavuklar ve yumurta verimine geçmemişler ay sonundan itibaren damızlıktan çıkarılabilir. - Kümesteki ışıklandırma, bir program dahilinde düzenlenmelidir. Aydınlatma süresince, follukların biraz loş ışıklı tutulması faydalıdır. - Piliç ve tavuklar arasında herhangi bir salgın hastalığın çıkmaması için, koruyucu önlemler alınır. - Kümeslerde kış mevsimi için gerekli önlemler alınır. Hazırlıklar tamamlanır. - Yetiştirme kayıtları tutulur. KASIM - Kümes içi sıcaklığı hiçbir şekilde 7C civarlarına kadar düşürülmemeli, 13C-23C arasında tutulmalıdır. Gerektiğinde, kümes herhangi bir sistemle ısıtılmalıdır. Pencere ve bacalar havanın ve rüzgarların durumuna göre ayar edilmelid ir. (Havalandırmada, tavukları soğuk hava akımlarından korumalıdır.) - İç ve dış parazit durumu titizlikl e izlenmeli dir. - Suni ışıklandırma süresi 17 saatte tamamlanm alıdır. ARALIK - Tavukların gelişmeleri ve verimleri sık sık kontrol edilir. Gelişme geriliği ve düşkünlük varsa, yem ve yemlemede bir aksaklık olduğu veya basit ya da bulaşıcı bir hastalık çıktığı sonucuna varılır. - Kümes içi ısısı ayarlanır. Rutubetin normal düzeyde olmasına özen gösterilir. Gerektiğinde, duvar ve taban izolasyon ları yapılır. - Hasta, sakat görünüşlü, soluk ibikli ve göz doldurmay an hayvanlar derhal ayrılıp, satılır. - Tavuklar arasında gagalama durumu varsa, tavukların gagaları kesilir; ayrıca bir nedeni olup olmadığı incelenip, diğer önlemler alınır.
- Tavuklara istiridye kabuğu veya sert nitelikte taş kırıntıları verilmeli, altlıkların kuru olması sağlanmalıdır. - Bu ayda FORCE MOLTING denilen ve tavukların ikinci devre yumurtlam aya başlatılması anlamına gelen yöntem uygulanır. Bu metod uygulanma dan önce, hayvanlar newcastle (Yalancı veba) hastalığına karşı aşılanmalı, gerekiyor sa ibikleri kesilmeli dir. - Ay sonunda, yılın mali hesapları çıkarılır. Buna göre, yeni yılın plan ve programla rı yapılır. - Düzenli olarak Caldez kümes dezenfekt anı kullanılır. Tavuklar için besinler Besinler Tavuk besinleri yem, su, karbonhidratlar, yağlar, proteinler, vitaminler ve minerallerden oluşur. Her besin özel bir ihtiyaca hizmet eder. Besinler; kemik, et, tüy ve yumurta gelişimi için yapı malzemesi sağlar. Besinleri doğru formüle edildiklerinde sağlıklı tavuk ve sağlıklı kuluçkalık yumurta elde etmek sadece zamana bağlıdır. Her besin yalnız bir kaynak sağlar, fakat toplanıp bir araya geldiğinde, Tam olarak bir kümesin ihtiyaçlarını karşılar. Su En önemlisi, ama genellikle göz ardı edilen besinlerden birisi sudur. Bu tek bir seferde bol bol su değildir; Bu sürekli olarak temiz bir kaynaktan akan sudur. Günlük su bir tavuğun ihtiyacına ve hava koşullarına bağlıdır. Sıcak yaz aylarında daha çok, kış aylarında daha az ihtiyaç duyar. Düzenli olarak temizlenmesi gereklidir. Kümesteki tüm hayvanlarınızın suya erişebilmesi gereklidir. Durgun veya uzun süreli kullanılan su kümes hayvanları için hastalık taşıyan böcekler için bir üreme alanı olabilir. Su, vücudun atık ürünleri taşır buharlaşma ile kuş serin olur, yemi yumuşatır ve sindirim sistemi aracılığıyla taşınır. Su her zaman kullanılabilir ve taze olmalıdır. Sıcak yaz aylarında su kapları serin gölgeli alanlarda muhafaza edilmelidir. Durgun halde olmamalı veya yosun birikmesine izin verilmemelidir. Su; aşırı stres ve sindirimi yetersizliği, dehidratasyona tüy dökme, kuru tüylere yol açabilir. Karbonhidratlar Karbonhidratlar nişasta, şekerler ve selüloz bulunmaktadır. Nişasta, şekerler veya basit biçiminde karbonhidratlar vücut bakımı ve enerji için ihtiyaç vardır. Karbonhidratlar yağlardan daha az maliyet ve kolayca sindirilir emilir ve yağ haline getirilir. Kanatlı yemlerinde karbonhidrat önemli kaynakları mısır, buğday, yulaf, milo ve diğer çeşitli tahıl taneleri vardır. Yağlar Bu tür pamuk tohumu küspesi ve balık unu gibi hayvansal ve bitkisel yağlar, yemlerin en yüksek enerji kaynaklarıdır. Ayrıca, besleme karışımları içinde, fiziksel kıvamı iyileştirir. Ek katı gıda alımı azalma oranı ile birlikte yetişkin kuşların enerji kullanımı artabilir. Proteinler Proteinler amino asitlerden oluşan karışık bileşiklerdir. Yem proteinler sindirim amino asitlere parçalanırlar. Bunlar daha sonra emilerek vücut proteinleri içine bu amino asitlerin bir araya hücreleri için kanı ile taşınmaktadır. Vücut proteinlerinin vücutta doku yapımında kullanılır. Özellikle proteinden oluşur dokular, kaslar, sinirler, kıkırdak, deri, tüy ve gagası vardır. Yumurta akı (beyaz), aynı zamanda protein yüksektir. Kanatlı rasyonlarında protein ana kaynakları gibi balık unu, et ve kemik unu ve bitki proteinleri, soya küspesi gibi, pamuk tohumu küspesi ve toprak yonca ve mısır gluteni gibi hayvansal proteinlerdir Mineraller Besleme mineral kısmı inorganik maddedir. Mineraller, ince bağırsaktan emilir. Mineraller, özellikle
kalsiyum, magnezyum ve fosfor, kemik inşa etmek ve onları güçlü ve sert hale getiriyor. Yumurtlayan tavuklar yumurta kabuğu oluşumu için mineraller de gerektirir. Diğer mineraller eser miktarda ihtiyaç vardır. Vitaminler Tüm verilen yemlerin küçük miktarlarda sunmak ve büyüme, üreme ve sağlık bakımı için kesinlikle gerekli olacaktır. Onlar farklı miktarlarda ve farklı kombinasyonlarda Yem görülür. Ne olursa olsun marka veya form vitamini ilave sağlık ve canlılık için periyodik olarak gerekli olabilir. Yağda eriyen vitaminler: A, D, E, K Suda çözünen vitaminler: C, Tiamin (B / 1), Riboflavin (B / 2), pantotenik asit, niasin, pridoksin, Kolin, Biotin, Folik Asit, B/12 ve B kompleksleri. BESLENME Civciv 1-10 gün Haşlanmış yumurta, karışım (yulaf, buğday ruşeymi, ak darı, keten tohumu, susam, kurutulmuş kekik) Civciv 11-21 gün Hazır civciv yemi, Yukarıdaki karışım. Taze sarımsak ve kekik (koksidiostat) 3 hafta 5 ay Piliç büyütme yemi, buğday, kırık arpa, kırık mısır, ezilmiş yulaf. Yeşillikler. 6 aydan sonra Yumurta yemi, buğday, kırık arpa, kırık mısır, ezilmiş yulaf. Yeşillikler. Elma sirkesi,sularına konulabilir. Nar sirkesi, sularına konulabilir. Hafif şekerli suya ayrıca kuru soğanı sıkarak özsuyundan damlat. Mesela bir çay bardağı suya bir çay kaşığı şeker ve dört beş damla soğan özsuyu.. Ruşeym nedir? "Buğdayın ruşeymi" dünyada "wheat germ" denilen, ülkemizde ise buğday taneciğinin en tepesindeki "embriyo" olarak bilinen doğal E vitaminidir. Buğdayın kalbi ve hayat kaynağıdır. Yüksek miktarda A, E ve B1 vitamini, Folik Asit, Fosfor, Thiamin, Çinko, Demir, Magnezyum, Manganez ve Krom gibi birçok besin kaynağı içerir. Lif değeri yüksektir, tokluk hissi verir. 1000 kg buğdaydan ancak 1 kg Ruşeym elde edilebiliyor. Ruşeym sofranıza leziz bir tat ve ekstra besin katar. Soğuk süt veya yoğurt ile karıştırabilir, sevdiğiniz taze ya da kuru meyve, yemiş ilavesiyle zenginleştirebilirsiniz. Çorba, salata gibi yiyeceklerin üzerine serperek onların lif değerini arttırabilirsiniz. Yemek pişirirken baharat yerine vitamin olarak kullanabilirsiniz. Ayrıca dünya mutfağındaki çeşitli yemek tarifleri için kullanılabilir.
kuluçka süresi Ön gelişme Çıkış süresi Ön gelişme Ön gelişme tavuk bıldırcın keklik kaz sülün 21 17 24 28-34 24-26 18-19 14-15 22 25-31 21-22 2--3 2--3 2 3--4 2--3 37,6 37,4 37,4 37,4 37,4 50-60 50-60 50-60 50-60 65-70 Çıkım 37,2 37,2 37,2 36,9 37,1 Çıkım 70-80 70-80 70-80 70-80 85,95 KULUÇKA MAKİNASI AYARLARI SÜS TAVUKLARI ÖRNEK AŞI PROGRAMI 7.GÜN : NEW CASTLE(YALANCI VEBA) CANLI 10.GÜN : GUMBORO CANLI (CANLI AŞI) 21.GÜN: GUMBORO CANLI + YALANCI VEBA (CANLI AŞI) 35.GÜN: YALANCI VEBA + BRONŞİT (CANLI AŞI) 70.GÜN: YALANCI VEBA + BRONŞİT (CANLI AŞI) 12.HAFTA : KORİZA(ÖLÜ AŞI) + ÇİÇEK(CANLI AŞI-KANAT ZARINA) +TİFO (ÖLÜ AŞI) 16.HAFTA: YALANCI VEBA +BRONŞİT +EDS +KORİZA(DÖRTLÜ)(ÖLÜ AŞI) +TİFO (ÖLÜ AŞI) NOT:YUMURTLAMA DÖNEMİNE GİRDİKTEN SONRA 2 AYDA BİR VEBA VE BRONŞİT AŞISI YAPILMALIDIR.
YUKARIDAKİ BİLGİLERİ OKUDUNUZ! HER ŞEY YOLUNDA GİTTİ Allahın izniyle Civcivler çıktı. Civcivler su içmesini ve yem yemesini çok çabuk öğrenirler. Her ne kadar kuluçkadan çıktıktan sonra 72 saat yemsiz ve susuz yaşayabilirlerse de bu istenmeyen bir durumdur ve gelişmeyi etkiler. Civcivler kuluçkadan çıktıktan en geç 24-48 saat sonra yem yemeye ve su içmeye başlamış olmalıdır. Bu süre ne kadar az olursa, o kadar olumlu sonuç alınmaktadır. *Kargo ile gelen yumurtaların kuluçka makinesine konulmadan önce sivri kısımları aşağıya gelecek şekilde 3 ila 4 saat bekletilmelidir. *Civcivlerin çıkıma alınma zamanı 17 inci gün sonudur. *Yabancı kaynaklı Kuluçka makinesi ayarlarındaki tablo ile Türkçe tablo arasındaki farkı görmüşsünüzdür. Her ne kadar durumdan duruma değişiklik göstersede kullandığınız makine üreticisi bir rakam belirlesede ; Yabancı kaynaklı olana itibar etmek en azından kuluçka başarısını arttırmaktadır. *Civcivlere ilk yem su ( şekerli su ) içmelerini müteakip 12 saat sonra verilmelidir aksi takdirde kabız olurlar. ***Burada yazan bilgiler defalarca okunmuş ve tecrübe edilmiştir. Bilgiler internet sayfalarından toplanmıştır.her ne kadar hatalar veya doğru bilinen yanlışlar ayrıştırılsa da Şürç-ü lisan ettikse affola.yazı üzerinde hakları olanlar hakkını helal etmesi temenni ve dileğiyle
Amacımız ; Yumurta tavuğu ve Süs tavuğu olarak beslenen Tavuk ırklarının ırk özelliklerinin bozulmadan yetiştirilmesine katkı sağlamak. Irk özellikleri bozulmakta olan bu hayvanların hobiciler tarafından yaygın olarak beslenmesini sağlamak. Tavuk yetiştiriciliği hakkında amatörlere her türlü bilgi ve yardımı sağlamak. Tavuk üretimi ıslah çalışmalarına destek vermek. Herhangi bir ticari amacı yoktur. Amacımız doğru yöntemlerle doğru sonuçlar almaktır. Eklenmesini istediğiniz ve tecrübe edilmiş bilgileri paylaşmak isterseniz. organikpin@hotmail.com