5 O c a k 2 0 1 1 www.onerymm.com.tr Genel Olarak SİRKÜLER 2011 / 02 Vergi Usul Kanununun 2011 Yılı Uygulamasına Yönelik Tarifeler, Hadler, Tutarlar ve Cezalar Vergi Usul Kanununun mükerrer 298. maddesinin (B) fıkrasında Yeniden değerleme oranı, yeniden değerleme yapılacak yılın Ekim ayında (Ekim ayı dahil) bir önceki yılın aynı dönemine göre Türkiye İstatistik Kurumunun Üretici Fiyatları Genel Endeksinde meydana gelen ortalama fiyat artış oranıdır. Bu oran Maliye Bakanlığınca Resmi Gazete ile ilan edilir. hükmü yer almaktadır. Bu hüküm uyarınca yeniden değerleme oranı 401 sıra numaralı Vergi Usul Genel Tebliğinde 2010 yılı için % 7,7 olarak tespit edilerek, 12.11.2010 tarihli ve 27757 sayılı Resmî Gazete de yayınlanmıştır. Vergi rejimimizdeki birçok had ve tutarda, 2011 yılında yeniden değerleme oranına bağlı olarak artış olacaktır. 2010 yılının son günlerinde bu artışları konu alan çok sayıda tebliğ yayınlanmış bulunmaktadır. 1 Bu sirkülerimizde, 402 seri numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği esas alınarak Vergi Usul Kanununun 104, Mükerrer 115, 177, 232, 252, 313, 343, 352 (Kanuna Bağlı Cetvel), 353 ve Mükerrer 355. Maddelerindin 2011 yılındaki uygulamasına yönelik bilinmesine en fazla ihtiyaç duyulan hadlere, tutarlara ve cezalara aşağıdaki başlıklar altında yer verilmiştir. Fatura düzenleme haddi Doğrudan gider yazılabilecek sabit kıymet alım haddi Genel usulsüzlük cezaları Özel usulsüzlük cezaları
1- Fatura Düzenleme Haddi Vergi Usul Kanunu nun 232. maddesi uyarınca bedeli belirli bir tutarı aşan mal ve hizmet satışları için FATURA düzenlenmesi zorunludur. Belirli bir tutarı aşan satışlar için perakende satış vesikası düzenlenmesi mümkün bulunmamaktadır. Fatura düzenlenmesi mecburi işlemlere ilişkin geçerli hadler şöyledir. Hesap Dönemleri Hadler (TL) 2007 560,- 2008 600,- 2009 670,- 2010 680,- 2011 700,- Buna göre, 2011 yılında 700,-TL nı aşan satışlar (toptan, perakende, nihai tüketiciye vb satış ayrımı yapılmaksızın ) için fatura düzenlenmesi zorunludur. Bu haddin altında kalsa dahi alıcının istemesi halinde satış için perakende satış vesikası yerine fatura düzenlenmesi de mümkündür. 2- Doğrudan Gider Yazılabilecek Sabit Kıymet Alım Haddi Vergi Usul Kanunu nun 323. maddesi uyarınca, KDV hariç bedeli belirli bir tutarın altında kalan iktisadi kıymet alımlarının amortisman yoluyla itfa edilmek yerine doğrudan dönem gideri olarak kayıtlara alınması mümkün bulunmaktadır. Doğrudan dönem gideri yazılabilecek iktisadi kıymet alımlarına ilişkin hadler şöyledir; 2 Hesap Dönemleri Hadler (TL) 2007 560,- 2008 600,- 2009 670,- 2010 680,- 2011 700,- Hatırlatmalar : Her biri 700,- TL nin altında kalsa dahi, İKTİSADİ VE TEKNİK BAKIMDAN BÜTÜNLÜK arz eden kıymetler haddin hesabında topluca dikkate alınacak ve bütünü 700,- TL nı aşıyor ise amortisman yoluyla itfa edilecektir. İktisadi ve teknik bakımdan bütünlük arz eden iktisadi kıymetlere aşağıdaki örnekler verilebilir: Sinema işletmesindeki koltuklar, Okul işletmesi için alınan sıra ve tabureler, Meşrubat sanayinde kullanılan boş şişe ve kasalar, Otel işletmesi için alınan tabak, bardak, havlu vb, Belirli bir fonksiyon etrafında toplanan bina kamera sistemi, Ve benzeri Örneğin, bir sinema işletmesi 2011 yılında, 200 adet koltuğun her bir adedini 300,-TL bedelle satın almış olsa dahi, koltuklar iktisadi bakımdan bütünlük arz etmekte
olduğundan ve toplam bedeli (60.000,-TL) 700 TL lık haddi aştığından, bütünün amortisman yoluyla itfa edilmesi gerekecektir. 3- Genel Usulsüzlük Cezaları Vergi Usul Kanununu 352. maddesi uyarınca, usulsüzlükler, aşağıda yazılı derecelere ve kanuna ekli aşağıdaki cetvele göre cezalandırılır. Usulsüzlük fiili re'sen takdiri gerektirirse, bağlı cetvelde yazılı cezalar iki kat olarak kesilir. 2011 yılında uygulanacak cezaların tutarları şöyledir; Usulsüz cezası kesilecek mükellef nevileri Birinci Derece Usulsüzlüklerin Ceza Tutarı (TL) İkinci Derece Usulsüzlüklerin Ceza Tutarı (TL) Sermaye şirketleri 96,- 53,- Sermaye şirketi dışında kalan birinci sınıf tüccarlar ve serbest meslek 60,- 30,- erbabı İkinci sınıf tüccarlar 30,- 15,- Yukarıdakiler dışında kalıp beyanname usulüyle gelir vergisine tabi 15,- 8,- olanlar Kazancı basit usulde tespit edilenler 8,- 3,70 Gelir vergisinden muaf esnaf 3,70 2,15,- Hatırlatmalar : Vergi Usul Kanununu 352. Maddesinde tarifi yapılan usulsüzlük fiilleri şunlardır. BİRİNCİ DERECE usulsüzlük cezası gerektiren fiiller : 1. Vergi ve harç beyannamelerinin süresinde verilmemiş olması; 2. Bu Kanuna göre tutulması mecburi olan defterlerden herhangi birinin tutulmamış olması; 3. Defter kayıtlarının ve bunlarla ilgili vesikaların doğru bir vergi incelemesi yapılmasına imkan vermeyecek derecede noksan, usulsüz veya karışık olması; 4. (4369 sayılı Kanunun 82/1-a maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır.) 5. Çiftçiler tarafından 245'inci madde hükmüne göre muhtar ve ihtiyar heyetlerince yapılan davete müddetinde icabet edilmemesi; 6. Bu kanunun kayıt nizamına ait hükümlerine (Madde 215-219) uyulmamış olması (Her incelemede inceleme tarihine kadar aynı takvim yılı için tespit edilen usulsüzlükler tek fiil sayılır); 7. İşe başlamanın zamanında bildirilmemesi; 8. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik muamelesinin yaptırılmamış olması (Kanuni sürenin sonundan başlayarak 1 ay geçtikten sonra tasdik ettirilenler tasdik ettirilmemiş sayılır.); 9. Diğer ücretler üzerinden salınan Gelir Vergisinde, tarh zamanı geçtiği halde verginin tarh ettirilmemiş olması; 10. (2995 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle kaldırılmıştır.) 11. Veraset ve intikal vergisi beyannamesinin 342'nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen süre içerisinde verilmiş olması. 3 İKİNCİ DERECE usulsüzlük cezası gerektiren fiiller : 1. Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamelerinin süresinin sonundan başlayarak 342 nci maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen süre içinde verilmiş olması; 2. Ekim ve sayım beyanlarının süresi içinde veya kanunda istenilen bilgileri ihtiva edecek doğru bir şekilde yapılmaması; 3. (2995 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle kaldırılmıştır.) 4. Vergi kanunlarında yazılı bildirmelerin zamanında yapılmamış olması (işe başlamayı bildirmek hariç); 5. Vergi karnesinin süresinin sonundan başlayarak 15 gün geçtiği halde alınmamış olması;
6. Tasdiki mecburi olan defterlerden herhangi birinin tasdik muamelesinin, süresinin sonundan başlayarak bir ay içinde yaptırılmış olması; 7. Vergi beyannameleri, bildirimler, evrak ve vesikaların kanunen belli şekil ve muhteviyatı ve ekleri ile bunlarla ilgili olarak yapılan diğer düzenlemelere ilişkin hükümlere uyulmamış olması; 8. Hesap veya muamelelerin doğruluk veya açıklığını bozmamak şartiyle bazı evrak ve vesikaların bulunmaması veya ibraz edilmemesi. 4- Özel Usulsüzlük Cezaları (Fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmaması ile diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmaması için) Vergi Usul Kanununun 353. maddesi uyarınca, fatura ve benzeri evrak verilmemesi ve alınmaması ile diğer şekil ve usul hükümlerine uyulmaması şeklinde işlenilen fiillere 2011 yılında kesilecek özel usulsüzlük cezaları aşağıdaki gibidir. Madde bent numarası ve özel usulsüzlük cezasını gerektiren fiiller 1- Fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu, serbest meslek makbuzu verilmemesi, alınmaması 2- Perakende satış fişi, ödeme kaydedici cihaz fişi, giriş ve yolcu taşıma bileti, sevk irsaliyesi, taşıma irsaliyesi, yolcu listesi, günlük müşteri listesi ile Maliye Bakanlığınca düzenleme zorunluluğu getirilen belgelerin düzenlenmemesi, kullanılmaması veya bulundurulmaması 4- Maliye Bakanlığınca tutulma ve günü gününe kayıt edilme mecburiyeti getirilen defterlerin; bulundurulmaması, günü gününe kayıt yapılmaması, yetkililere ibraz edilmemesi ile levha bulundurma ve asma mecburiyetine uyulmaması 6- Belirlenen muhasebe standartlarına, tek düzen hesap planına ve mali tablolara ilişkin usul ve esaslar ile muhasebeye yönelik bilgisayar programlarının üretilmesine ilişkin kural ve standartlara uymayanlara 7- Kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce yapılacak işlemlerde kullanılma zorunluluğu getirilen vergi numarasını kullanmaksızın işlem yapanlara 8- Belge basımı ile ilgili bildirim görevini tamamen veya kısmen yerine getirmeyen matbaa işletmecilerine 9-4358 sayılı Kanun uyarınca vergi kimlik numarası kullanma zorunluluğu getirilen kuruluşlardan yaptıkları işlemlere ilişkin bildirimleri, belirlenen standartlarda ve zamanda yerine getirmeyenlere 10-127 nci maddenin (d) bendi uyarınca Maliye Bakanlığının özel işaretli görevlisinin ikazına rağmen durmayan aracın sahibi adına Her bir tespit için kesilecek ceza tutarı (TL) 170,- TL den az olmamak üzere bu belgelere yazılması gereken meblağın ya da meblağ farkının % 10 u nispetinde Her bir belge nev ine ilişkin olarak her bir tespit için toplam ceza tutarı (TL) Bir takvim yılı içinde her bir belge nevine ilişkin olarak kesilecek toplam ceza tutarı (TL) - 80.000,- 170,- 8.000 80.000,- 170,- - - 3.700,- - - 200,- - - 600,- - 120.000,- 800,- - - 600,- - - 4
5- Özel Usulsüzlük Cezaları (Bilgi vermekten çekinenler ile VUK nun 256, 257 ve mükerrer 257 nci madde hükmüne uymayanlar için) Vergi Usul Kanununun mükerrer 355. maddesi uyarınca VUK nun aşağıda sayılan maddeleri ile belirlenen zorunluluklara uymayanlara 2011 yılında kesilecek özel usulsüzlük şöyledir. VUK 86 (zirai kazanç il ve merkez komisyonlarına bilgi verme), VUK 148 (Maliye Bakanlığı ve vergi incelemesine yetkili olanlara bilgi verme), VUK 149 (Maliye Bakanlığı ve vergi dairelerine devamlı bilgi verme), VUK 150 (ölüm vakalarını ve intikalleri vergi dairesine bildirme), VUK 256 (Defter ve belgelerle diğer kayıtları yetkili makam ve memurlara ibraz mecburiyeti) VUK 257 (Vergi inceleme ve kontrolleri ile gayrimenkullerin rayiç bedelinin tespiti sırasında mükelleflerin görevlilere yardımcı olması) VUK mükerrer 257 (Maliye Bakanlığı na Bu madde ile verilen düzenleme yetkisi kapsamında getirilen zorunluluklara uymama) Ceza kesilecekler Uygulanacak ceza tutarı (TL) Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 1.070,- İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit 530,- usulde tespit edilenler hakkında Yukarıdaki bentlerde yazılı bulunanlar dışında kalanlar 260,- hakkında Hatırlatmalar : Cezaların kesilebilmesi için, bilgi ve ibraz ödevinin yerine getirilmesiyle ilgili olarak yapılacak tebliğlerde bilginin verilmesi için tayin olunan sürede cevap verilmemesi, eksik veya yanıltıcı bilgi verilmesi veya defter ve belge ibrazı için tayin olunan süre ile defter ve belgelerin süresinde ibraz edilmemesi durumunda haklarında Kanunun ceza hükümlerinin uygulanması cihetine gidileceğinin ilgililere yazılı olarak bildirilmesi şarttır. Ancak, bu ödevlerin yerine getirilmesine ilişkin usul ve esasların Maliye Bakanlığınca yapılan düzenleyici idari işlemlerle duyurulması halinde, ilgililere ayrıca yazılı olarak bildirilme şartı aranmayacaktır. Özel usulsüzlük cezası kesilmesine rağmen mecburiyetleri yerine getirmeyenlere yeniden süre verilerek bu mecburiyetleri yerine getirmeleri tebliğ olunur. Verilen sürede bu mecburiyetlerin yerine getirilmemesi halinde yukarıda yazılı özel usulsüzlük cezaları bir kat artırılarak uygulanır. Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için bu maddeye göre uygulanan cezalardan az olmamak üzere işleme konu tutarın % 5'i nispetinde özel usulsüzlük cezası kesilir. Bu cezanın yıllık üst sınırı 800.000,- TL dir. Elektronik ortamda beyanname verilmesi mecburiyetine uyulmaması halinde kesilmesi gereken özel usûlsüzlük cezası, beyannamenin kanuni süresinin sonundan başlayarak elektronik ortamda 30 gün içinde verilmesi halinde 1/10 oranında, bu sürenin dolmasını takip eden 30 gün içinde verilmesi halinde ise 1/5 oranında uygulanır. Elektronik ortamda verilme zorunluluğu getirilen bildirim veya formlara ilişkin olarak süresinden sonra düzeltme amacıyla verilen bildirim ve formların, belirlenen sürelerin sonundan itibaren 10 gün içinde verilmesi halinde özel usulsüzlük cezası 5
kesilmez, takip eden 15 gün içinde verilmesi halinde ise kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası 1/5 oranında uygulanır. Elektronik ortamda beyanname ile bildirim ve form verme mecburiyetine uymayanlara bu maddeye göre ceza kesilmesi halinde, 352. maddenin birinci derece usulsüzlüklerle ilgili (1) numaralı bendi ile ikinci derece usulsüzlüklerle ilgili (7) numaralı bendi uyarınca ayrıca ceza kesilmez. Yukarıda yer verilen had, tutar ve oranlara, daimi olarak güncellenmek suretiyle www.onerymm.com.tr adresli web sitemizin PRATİK BİLGİLER kısmında yer verildiğini hatırlatırız. Saygılarımızla ÖNER BAĞIMSIZ DENETİM VE YMM A.Ş. 05.01.2011 6