R E D I T U S MUHASEBE Konu Anlatımlı Örnekler Yorumlar Uyarılar Pratik Bilgiler Özgün Sorular ve Açıklamaları Çıkmış Sorular ve Açıklamaları 2015 KPSS ve kurum sınavları için özgün soru ve konu anlatımından oluşan TEK KİTAP Vergi Müfettişliği Kamu İhale Kurumu T.C. 2B Teftiş Kurulu Maliye Bakanlığı İç Denetçilik Sayıştay İç Denetçilik Gelir Uzman Yardımcılığı Banka Sınavları SAADET ERDEM
Saadet Erdem KPSS MUHASEBE ISBN: 978-605-364-554-2 Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir. Pegem Akademi Bu kitabın basım, yayın ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. Ltd. Şti.ne aittir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik, kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz, dağıtılamaz. Bu kitap T.C. Kültür Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucularımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz yayınları satın almamasını diliyoruz. Bu kitapta yer alan geçmiş yıllarda ÖSYM'nin yapmış olduğu sınavlardaki ÇIKMIŞ SORULAR'ın her hakkı ÖSYM'ye aittir. Hangi amaçla olursa olsun, tamamının veya bir kısmının kopya edilmesi, fotoğraflarının çekilmesi, herhangi bir yolla çoğaltılması ya da kullanılması, yayımlanması ÖSYM'nin yazılı izni olmadan yapılamaz. Pegem Akademi Yayıncılık telif ücreti ödeyerek bu izni almıştır. 4. Baskı: Ağustos 2014, Ankara Yayın-Proje Yönetmeni: Ayşegül Eroğlu Dizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalanı Kapak Tasarımı: Gürsel Avcı Baskı: Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık Ltd. Sti İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 770. Sokak No: 105/A Yenimahalle/ANKARA (0312-394 55 90) Yayıncı Sertifika No: 14749 Matbaa Sertifika No: 13987 İletişim Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50-430 67 51 Yayınevi Belgeç: 0312 435 44 60 Dağıtım: 0312 434 54 24-434 54 08 Dağıtım Belgeç: 0312 431 37 38 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60 İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net
SUNU Değerli Adaylar; Bilgi kullanıcılarının alacağı kararların doğruluğu ancak bağımsız denetimle mümkün olabilmektedir. Bu nedenle ülkemizde yeni TTK ile birlikte denetime tabi olan şirketlerin kapsamı genişletilmiştir. Diğer taraftan uluslararası Muhasebe Standartları ile kayıt ve raporlama süreçleri dünyanın bir çok ülkesinde ortak ve anlaşılır bir muhasebe diline dönüştürülmüştür. Uluslararası Muhasebe Standartları ve sermaye şirketleri için geliştirilmiş bağımsız denetime yönelik bu değişiklikler ülkemizde uygulanmakta olan sınav sorularına da yansımıştır. 2008 yılından itibaren KPSS de Uluslararası Muhasebe Standartları kapsamında ortalama bir soru ile karşılaşılmaktadır. Geçtiğimiz yıl ise KPSS ve kurumların gerçekleştirdiğ uzmanlık sınavlarında bağımsız denetime yönelik de sorular yer almıştır. Bu nedenle önümüzdeki yıllarda Uluslararası Muhasebe Standartları ve bağımsız denetim konularının öneminin artacağını söyleyebiliriz. Elinizde bulunan kaynakta ve Reditus soru bankasında özellikle Uluslararası Muhasebe Standartlarına yer verilmiştir. 2014 yılı soru dağılımı ise şöyledir: Genel Muhasebe 16 Soru Tablolar Analizi 4 Soru Maliyet Muhasebesi 2 Soru Muhasebe Standartları 4 Soru Ticari Aritmetik 3 Soru Kaynak kitap ve soru bankası bu çerçevede hazırlanmış ve kitabın daha anlaşılabilir olması için konuya ilişkin tekrar ve gereksiz detaylardan kaçınılmış, dikkat edilmesi gereken noktalar kitapta hoca notu ve uyarı olarak belirtilmiştir. Yeterli miktarda soru çözümü ile desteklenmeden adaylarımızın tam olarak sınavlara hazırlanması mümkün olmayacaktır. Soru bankamızda yer alan sınavlarla uyumlu soru çeşitleri ile adaylarımızın hazırlığı tamamlanmış olacaktır. Kitabın ümit edilen amacına ulaşması ve öğrenci arkadaşlarımıza fayda sağlaması için yapacağınız öneri, eleştiri ya da takdirinizi pegem@pegem.net aracılığıyla bizimle paylaşmanız bize ışık tutacaktır. Kitabın hazırlanmasında değerli emeğini bizden esirgemeyen ekip arkadaşlarım Peril ÖZERGÜN ve Hülya YURTSEVEN e, elinizde bulunan bu kitabın ortaya çıkmasında en büyük paya sahip olan Suat DÜZ başta olmak üzere tüm Pegem ailesine, dizgi aşamasında vaktini ve emeğini esirgemeyen değerli dizgi ekibimiz ve dizgicimiz Gülnur ÖCALAN a teşekkürlerimi sunarım. Hazırlanan kitabımızın tüm adaylara yararlı olmasını ve tüm adayların başarılarını dilerim. Saadet ERDEM
İÇİNDEKİLER 1. BÖLÜM Tekdüzen Hesap Planı...3 Muhasebe Bilgi Akışı...5 Muhasebenin İşlevleri...5 Muhasebenin Bölümleri...6 Muhasebenin Temel Kavramları...6 Muhasebenin Temel Kavramları Örnek Sorular...8 Genel Kabul Görmüş Muhasebe İlkeleri... 11 Türkiye Muhasebe Standartları...15 Türkiye Muhasebe Standartları Çıkmış Sorular...31 Temel Mali Tablolar...32 Finansal Tablolarda Yer Alan Bilginin Nitelikleri...32 Bilanço (Finansal Durum Tablosu)...34 Gelir (Finansal Performans)Tablosu...35 Hesabın Tanımı...36 Hesap ile İlgili Kavramlar...37 Tekdüzen Hesap Planı Hesap Grupları...40 Muhasebe Kayıt Araçları - Defter ve Belgeler...41 1. Sınıf Tacirlerin Tutmakla Yükümlü Oldukları Zorunlu Defterler...41 Yevmiye Defterine Yapılan Madde Türleri...42 Defterlerin Kayıt Disiplini...46 Muhasebede Kullanılan Belgeler...47 Muhasebe Süreci...48 Mizanlar...48 Envarterle İlgili Kavramlar...49 Vergi Usul Kanunu na (Vuk) Göre Değerleme Ölçüleri...51 Ticari Kâr ve Mali Kâr Kavramları...52 Bilanço Karşılaştırması Yoluyla Karın Saptanması...53 Türkiye Muhasebe Standartları Çıkmış Sorular...54 Çözümlü Test...58 Çözümler...62
PEGEM AKADEMİ vi 2. BÖLÜM Dönen Varlıklar...69 Hazır Değerler...69 Çekler...77 Çözümlü Test...87 Çözümler...91 Menkul Kıymetler...93 Çözümlü Test...108 Çözümler... 111 Ticari Alacaklar... 114 Diğer Alacaklar...148 Çözümlü Test...150 Çözümler...153 Stoklar...155 Stokların İzlenmesinde Kullanılan Kayıt Yöntemleri...162 Aralıklı Envanter Yönteminde Muhasebe Kayıtları...163 Alış İşlemleri...163 Satış İşlemler...165 Aralıklı Envanter Yönteminde Satılan Malın Maliyetinin Hesaplanması... 166 Fireler...182 Akreditif...184 Çözümlü Test...186 Çözümler...189 Gelecek Aylara Ait Giderler Ve Gelir Tahakkukları...191 Diğer Dönen Varlıklar...193 Katma Değer Vergisi...193 Dönen Varlıklar Tarama Testi...202 3. BÖLÜM Duran Varlıklar...213 Mali Duran Varlıklar...215 Maddi Duran Varlıklar...223 Amortisman Hesaplama Yöntemleri...229
vii PEGEM AKADEMİ Amortisman Kayıt Yöntemleri...233 Duran Varlıkların Satışı...237 Maddi Olmayan Duran Varlıklar...239 Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar...242 Çözümlü Test...244 Çözümler...248 Duran Varlıklar Tarama Testi...251 4. BÖLÜM Yabancı Kaynaklar...259 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar...259 Mali Borçlar...259 Ticari Borçlar...270 Borç ve Gider Karşılıkları...281 Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları...283 Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar...285 Mali Borçlar...285 Ticari Borçlar...289 Diğer Borçlar...290 Alınan Avanslar...292 Borç ve Gider Karşılıkları...292 Gelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları...293 Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar...293 Çözümlü Test...295 Çözümler...298 Yabancı Kaynaklar Tarama Testi...300 Öz Kaynaklar...303 Sermaye Yedekleri...305 Dönem Net Kârı - Zararı...310 Çözümlü Test...312 Çözümler...315 Öz Kaynaklar Tarama Testi...316 Gelir Tablosu...320 Çözümlü Test...339 Çözümler...341 Gelir Tablosu Hesapları Tarama Testi...342
PEGEM AKADEMİ viii 5. BÖLÜM Maliyet Sistemleri...345 Maliyetlerin Kapsamına Göre Maliyet Sistemi...345 Maliyetlerin Belirlenme Zamanına Göre Maliyet Sistemi...348 Üretim Eylemlerinin Niteliğine Göre Maliyet Sistemi...348 Maliyet Dağıtımları...348 Gider Dağıtımları...349 Maliyet Muhasebesi ile İlgili Kavramlar...350 Maliyet Hesapları...351 7/A Seçeneğinde Maliyet Hesapları...351 7/B Seçeneğinde Maliyet Hesapları...355 Üretim İşletmelerinde Muhasebe Kayıtları...360 Başa Baş Analizler...361 Güvenlik Oranı...362 Sapma Analizleri...368 Çözümlü Sorular...371 Çözümler...373 Maliyet Muhasebesi Tarama Testi...375 Mali Analiz...378 Analizin Yapılış Amacına Göre Finansal Analiz Türleri...378 Analizin Yapılış Biçimi Ve İçeriğine Göre Finansal Analiz (Kapsamına Göre)... 378 Analizi Yapacak Olan Şahıs Açısından Finansal Analiz...379 Mali Analiz Teknikleri...379 Oran Analizi...379 Karşılaştırmalı Tablolar (Yatay) Analizi...393 Trend (Eğilim) Yüzdeleri Analizi...393 Dikey Analiz (Yüzde Yöntemi)...394 Faiz Hesaplamaları...395 Mali Analiz Tarama Testi...399 Ticari Aritmetik Çözümlü Sorular...405 Çözümler...408 Ayrıntılı Bilanço Tipi... 411 Ayrıntılı Gelir Tablosu Tipi...413 Nakit Akım Tablosu...414 Kâr Dağıtım Tablosu...415 Fon Akım Tablosu...416 Satışların Maliyet Tablosu...417 Tekdüzen Hesap Planı...418 2014 KPSS Çıkmış Sorular ve Çözümler...429 Kaynakça...436