Öğr.Gör. Emre Özer Elektronik Sanayi Sektörü, gelişmiş ülkelerin sürdürülebilir bir büyüme, vatandaşlarına istihdam ve refah sağlamak için elzem olarak gördükleri bilgiye dayalı ve rekabet edebilen bir ekonomi oluşturmak ve geliştirmek üzere kurguladıkları stratejilerinde temel unsurdur. Ayrıca bilgi teknolojilerine kaynak olması özelliğiyle, ülke ekonomisinin en önemli sektörleri arasında yer almaktadır. 1
Elektronik Sanayi Sektörü 21. yüzyılın en fazla kalifiye işgücü barındıran sektörü haline gelmiş, tek başına var olan bir sanayi dalı olmaktan çıkarak diğer tüm sektörleri geliştiren, verimlilik artışına neden olan bir sanayiye dönüşmüştür. Türk Elektronik Sanayine dünya ölçeklerinde bakıldığında her ne kadar istenilen boyutlarda olmadığı görülmekte ise de, elektronik sanayi sektörünün dinamizmi, geleceğe ümitle bakmamıza sebep olmaktadır. Bugün ulusal ihracat stratejisi oluşturulurken, ülkemize dış pazarlarda rekabet üstünlüğü sağlayacak hedef sektörlerin başında Elektronik Sanayi gelmektedir. 2
Ülkemiz elektronik sanayii 2013 yılında, 13.1 milyar ABD doları tutarında üretim, yaklaşık 50.000 kişilik istihdam, 6.6 milyar ABD dolarlık dışsatım hacmiyle reel sektörler arasında önemli bir yer işgal etmektedir. Sektörle ilgili mühendislik ve hizmet alanında da yaklaşık 20 milyar ABD doları iş hacmi ve 100.000 kişilik istihdam yaratılmıştır. Sektörde 2013 yılında arge harcamaları yaklaşık 250 milyon dolar olup, toplam ciroya göre oranı % 2 dir. Türkiye genelinde bu oranın % 0,8 civarında olduğu düşünülürse elektronik sanayinin arge çalışmalarına verdiği önem ortaya çıkmaktadır. 3
2013 yılında üretim 13.109 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Üretimin %26,8 i Tüketici Elektroniği, %20,2 si Telekomünikasyon Cihazları ve Kablolar, %17,9 u Profesyonel ve Endüstriyel Cihazlar, %17,3 ü i Bilgisayar Cihazları, %12,2 si Savunma Elektroniği ve %5,7 si Bileşenler alt sektörü tarafından gerçekleştirilmiştir. 2013 yılında dışsatım rakamı 2012 yılına göre %3,9 oranında azalmış ve 6.574 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Dışsatımın %27,9 unu Tüketici Elektroniği, %17,5 ini Bileşenler, %42,4 ünü Telekomünikasyon Cihazları, %9,8 ini Profesyonel ve Endüstriyel Cihazlar, %2,4 ünü Bilgisayar Cihazları alt sektörü gerçekleştirmektedir. 4
Dışalım rakamı da 2012 yılına göre %7,9 oranında azalarak 2012 yılında 16.110 milyon ABD doları iken 2013 yılında 17.374 milyon ABD doları olmuştur. Dışalımın %25 i Profesyonel ve Endüstriyel Cihazlar, %30,1 i Telekomünikasyon Cihazları, %18,4 ü Bilgisayar Cihazları, %16,6 sı Tüketici Elektroniği ve %9,9 u Bileşenler alt sektörü tarafından yapılmaktadır. ELEKTRONİK SANAYİİNİN ÜRETİM, DIŞSATIM ve DIŞALIMININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI 5
ELEKTRONİK SANAYİİNİN ALT SEKTÖRLERE GÖRE ÜRETİMİ (Bin $) BİLEŞENLER ALT SEKTÖRÜ Bileşenler Alt Sektöründe üretim, 2013 yılında 753 milyon dolar olarak gerçekleştirilmiştir. Dışalımda en büyük payı Devre Elemanları, dışsatımda en büyük payı Bobin ve Transformatörler oluşturmaktadır. Bağlantı Elemanları ve Elektronik Röleler de dışalım ve dışsatımda önemli bir paya sahiptir. 6
BİLEŞENLER ALT SEKTÖRÜNDE DIŞALIM ve DIŞSATIMIN YILLARA GÖRE DAĞILIMI BİLEŞENLER ALT SEKTÖRÜ 2013 Yılı Toplam Üretim (1000 $) : 752.675 2013 Yılı Toplam Dışsatım (1000 $) : 1.152.396 2013 Yılı Toplam Dışalım (1000 $) : 1.719.242 7
BİLEŞENLER ALT SEKTÖRÜ TÜKETİCİ CİHAZLARI ALT SEKTÖRÜ Tüketici Cihazları Alt Sektöründe ciro 2012 yılına göre, 4.364 milyon dolardan %19,5 oranında azalarak, 2013 yılında 3.514 milyon dolara düşmüştür. Tüketici Cihazları alt sektöründe dışsatımda her zaman olduğu gibi ağırlık Televizyon alıcısındadır. 2013 yılında TV alıcılarının payı dışsatım içinde %93,6 olmuştur. Bu sektörde, 2013 yılında toplam dışsatımın %86,6 sı Avrupa Birliği ülkelerine yapılmıştır. 8
TÜKETİCİ CİHAZLARI ALT SEKTÖRÜ TÜKETİCİ CİHAZLARI ALT SEKTÖRÜNDE DIŞSATIM ve DIŞALIMININ YILLARA GÖRE DAĞILIMI 9
TELEKOMÜNİKASYON CİHAZLARI ALT SEKTÖRÜ Telekomünikasyon Cihazları alt sektöründe üretim 2012 yılında 2.320 milyon dolar iken 2013 yılında, %14 artışla, 2.643 milyon dolar olmuştur. Dışalım 2012 yılında 4.070 milyon dolar iken 2013 yılında %28,5 artışla 5.229 milyon dolar olmuştur. Dışalımdaki en büyük pay GSM telefonlarından gelmektedir. Dışsatım 2012 yılında 2.625 milyon dolar iken 2013 yılında %6,1 artışla 2.786 milyon dolar olmuştur. Dışsatım içinde en önemli pay kablolara aittir. TELEKOMÜNİKASYON CİHAZLARI ALT SEKTÖRÜ 2013 Yılı Toplam Üretim (1000 $) : 2.643.490 2013 Yılı Toplam Dışsatım (1000 $) : 2.786.273 2013 Yılı Toplam Dışalım (1000 $) : 5.228.818 10
TELEKOMÜNİKASYON CİHAZLARI ALT SEKTÖRÜ TELEKOMÜNİKASYON CİHAZLARI ALT SEKTÖRÜ 11
PROFESYONEL VE ENDÜSTRİYEL CİHAZLAR ALT SEKTÖRÜ SAVUNMA ELEKTRONİĞİ ALT SEKTÖRÜ 12